장음표시 사용
41쪽
sit iam satis ne Rhia essent omnia' scribo: Admiratus, rogitans etiam satis ne salua essent omnies Aut, Admiratus, rogitansq; latin salua essent omnia. sie libro sexto: Percontatus satin' talum Proi de Ibrathre uidetur mihi pro satin's ipsiste sat iam,& glos uncio aduer, id est, sitis ne tulisse in contextum.
Sed qui tum inpedia pedibus propter paupertatem
fecisset. Hic locus tumiter est uiolatus, ob unicam literam mala mutatam. Legendum est: d qui cum stipendia pedib. p. ecisse Legionibus dictatoris clamore signiri cantibus Vitia tus locus est. Scribe: ae legionibus dictatoris clamore significo,es,ca mori; parte rem in Arimine esse. λ' legionibus cictatoris, ides a parte legionum. Significant,subaudi milites
Iam se aci prohibenda circundati opera Aequi porabant. In editione Asuunica legitur ita. Tu castiga: Iam is ad prohibenda circumdari opera A ei parabant, Infra legitur in libro manu scripto oronam auream di latori libram pondo decre iterit. Appostiuδ.
Con lasti se di stator magistratu abdita L. Scria
be: Confestim se dictator m. 1 dispuncta particula que Quoauod mox sequitur: Lanuuium exulatum abiit, & est in exemplari uetusto: Lanuuium erilium abiit: poterit etiam legi: Lanuvium in exilium abiit. Noua de delectu contentio exoria. In uolumine Vor.
ii tensi tantum est orta non cxorta.
Parum v id plebi praesidium foret. sic in editione Asi
lanica legitur, quae ivmc sola in ad manum. Tu repone, Paruum ;id plebi pi fidium foret. Inuidiae tamen ad exercitum suit. Ille omistam est ii
cabulum,res. Restitue loculinInuidiae tamen res ad exercitum fisci
Cum de legibus conueniret e latore tantum disci
parent. Scribendum: Delatore tantum discreparet. ataim dum enim conuenit usuiratur, sic δc disci upat. Ita quoq; Suetoniis usus est. Mox est in uetera: Dein duo simul mala,non deinde.
P. Sex 'ius Capitolinus. In manu scripto eo lice les
tur: Ρ. Sexti ita Capitolinus. Et mox: sexto alteri consulturi pri ris anni.
Et unica concordia into ipsos, qui consensus in pris uatis interdum inutilis esset. Hune locum stiolus qui iam pro libidine sua tractatur.Germana lectio sic ha ista in unica comcordia laser ipses, colen iis privitisinterdum inutilis esset, sum
42쪽
3 ses hi alio ut alios aequitas erat. Mox in nostro exemplari non est y Sextium 4 loco praenominis dimisia lacunula.
Eas lares habiturum populum Romanum, quas co i , sensus omnium non iussiste latas magis quam tulisse
uideriposset. Deserunt hic quidam uerbum, quod in primis ad sentius tacit. Nam in Vormaciensi uolumine legitur, inualisic non iustiselatu. Proinde sic restitue sontentiam: leges habituruimpopulum Romanuin suas consensus olimum inualute, nec iussisse nugis quian tulisse uideri posset. In trinundinum indicta sunt. Antiqua lectio: In trinum nundinium indicta sunt. Trinum nundinum etiam appellat tilianus, quum inquit siue non trin5 forte nundino promulgata. . Perillos se plebi uendicare. Pudendum erratum ea scri- , be: Per illos se plebi uenditare. secundando mollire impetum aggrediuntur. In manu scripto uolumine legim tametsi mendos obsequedo, se cumdando. mrum prius libenter dicerem posterioris fuisse glossi Jam expositiem, nisi scirem obsecundare plus esse quam sequi. Vt intelligainus collegas non selum obsecutos in iis quae pictae Ap. Claudius,uerumetiam oblecundasse, & ultro hominis ambita
Arsea haec erat. Pronomen ea nescio quis inuit aliu e. Non est in archetypo Bbrbetomygensi. Nec hic necessarium, Me
Pro hac occasione arripuit. Et hic ablativum Hac ma
piam insulsit quum non sit in libro ueteri. Tudispung leg Impedimentum pro occasione arripuit. Intercessionem quoui consensus sustulerant. Ingens 'rratum hic est. Corrigo: Consensu sustulerant. Fronuntiabantur in foro. Place: intiqua lectio : Iudicia oiam c sabant pronuntiabant in foro. Infra debet esse: si eae
'Tribuniciana pol unimetum libertatis rem inter
iitiam repararent. Scribo, munimentum libertati, id est, tri- initiam pol. quae est munimentum ipsi libertati. Seu futuram ianim. libertati. agere plebem plebis*res. Insigne erratum h : loci , qutim sit tam manifestum, nurum cst quomodo doctosa dira potucrit tallere. Vide quam egregie se viciscantur uetexesi non in m.Corrige:Hi ferre agας plabem platasq, res. id est, A expilab
43쪽
AN N O T. I N II L LIq. expilabant in in diripiebantq;. Quo loquendi genere cepe Liuiui
initur. sic alibi: Tum demum fracta perti ia est ut seni agiq; roseas uiderunt. Item: Quiam ante oculos prope suos, socior ii re ferri agiq; uideret .Hocci ci diciti ἄγω Scasta ἄγειν. A' quibus nostri usurparunt. Potentiores esset euam,ne tergo quidem abstinebastur,uirgis caedi alii,alii secura subiici. Malim sedistinguere Et iam ne tergo quide abstinebatur.uirgis caedimi icturi se ci Nam in scripto codice tantino semel est,alii. Infra est. Quid opus facto sit. Iten Postquam audita uox in m est praeconis. Haec fremebat plebes. Antiqua lectio: Haec stemunt plebes. Sic ante habuimus: Quod haud cus fictum improbant l, , quar' nemo ficere ausurum crediderat. Vbi uulgo imitur Miu - .
i Senatumm in diem post medicunt. In uoluminea chetypo legitur tantum: senatumq; indiem posterum dicunt Sci
Nec nominis homines tum pertaesum esse, Livius i
dubie seripsit, quemadmodum attestatur hiar manu scriptus: Nec nomen homines tum pertaesum esse. Sic autem & Suetonius in Q sare : Et quasi pereres:s ignauiam suam diem,Pertaesus scribit in rum per restatem eius. Quid igitur opus fisit hie scribere nominis Licet non negem dc id Latine dici. Non solum enim accusetiuiam id uerbum post se recipities &genitivum. di
Experirentur, quanto ferocior dolor in libertate sua uindicanda, qua cupiditas in iniusta dominatione esset
In exemplari ueteri pro Drocior scriptum est sortior. Nec est aliis bertate sua, aut in iniusta domitiatione: sed tantum, libertate sita iniusta doluinatione.Nam elegantius in subauditur utrobiq; Q ine crediderim sic scripsisseLiuium. Ea Psirentur,quanto fortior dolor libertate sua uindicanda quini cupiditas iniusta dominatione essit. Paulopost est in ueteri: Qal anno iam propc.
Oratio scit precibus quam iurgio similior. Rntiquae
limo: Oratio fuit precibus quoniurgio 1imilis.Subauditur,adue bium magis uel potius Caeterum nem novi , maiore cura occupatis animicuerum ex se praeiudicium rei tantae afferre.Ainim aurare
hunc Livii locum uitiatumesse, tametsi utcunq; stat sensus ut cum rem nemo seruiat. Habet exemplar Vormarion: Caetenim nem, num maiore cura occupatis animis uerum esse in adiudicium res tamiae isti
44쪽
is is ausem.Loo: Caetenim nemini non,maiore cura occupatis anute mis, nam ei traeiudicium rei tantae auferri. Sensus est Verum esseris . nec posse negari, nemini non ausisti pridiudicium rei tantae, ideo ' quod animi maiore cura sint occupati. Porro praeiudiciu rei tantae eleganter uocat, opinsonem de sententiam quam senator prius in v animonio conceptam habet, plane dignam tanta re. Mox est inu io teri codice: De eo quo Valerius Horatiusq;. Non, de eo quod.
ii senatu discrepante agi. O foedum erratum, quod prorsus, a sensun perdit. scribendum . Senatu disceptante agi. sensus est, sis perfectis, de Repus in tranquillum redacta, tum uacabit ut senatus' . discedet, id est, aut bigat contendatq ut in iudicio seri solet.Namri haec significat disceptare. Mox est in scripto uolumine: An donec .c . Linqua deessent M&rrentur.
Delectum quoque primo tempore haberi de de
cemviros. Repone : Dcicinam primo quoquo tempore haberi. Decemviros quo cuique eorum uiritur, ex. ducere. Absque parti cula connectrice,&.
Non quod simulabat consulendo diremit certas
men. L cndum . Non cui sim dabat consillando diremit OG
Q in nauum in malitia ingenium esse.Melius in usteri codice tegitur: Quam nauum in malitia ingenium esse. Nauo enim opponitur Olauuio. strenuum id significat. Velleius: Naua uiriliq; opera. Mox habet scriptum exemplar: Et L. Sergio. Item, alia omissis penes milites noxia crat. Porro non nunus Latinὸ dictitur noxia substantiu quam noxa.
pessima decemvirorum in uulgaeest. Ex codice manu scripto legendum apparet: sepultus inguini miluunt moestitia, in pestinia decentuirorum in uulgus tima est. Honestum ordinem in Algidoeducebat. Cogitandum . num legi possit,Pedes tum ordinem in Algido ducebat Nam is beii fuit. Cerre peditem Rottiam uenisse,& mox in castia redime, sequentia testimur.
Appius amore ardens prelso ac spe. Vetus te Bo, sed
corrupta: Appius amore ardens mens pretio. Fortasse scribe .dum: Appius amore ardente amens pretio ac spe perlicere adortus. insequitur insti: Tanta uis ammtiae uerius quam amoris mei . . tam turbauerat. Aut, A ppius amore ardens immense pretio ac by licere adortus. Aur, Apamoxe ardi s aeniim pretio ac spe pedib re adortus.
45쪽
εα AN NO T. I N IIL L I B Ibi namque in tabernis literanim ludi erant. Vbi
men manu scriptum habet : Ibi namque in tabernaculis literrarum lividi erant. Opinor. Liuium scripsisse: Ibi nani pie uernaculi litera rinia ludi erant. Neque enim crediderim puer, di pii lita in humilibus tabernis quae muri a gi solent, quales fuerunt laniorum, rum mox meminit, α satorum ac aliorum opificum, stilitante in propatulo. Necdum uero temporibus illis opera Grammaticae dotatur , Quae nulla adhuc erat. Nam sub secundum & tertium Puniciun bellum, ut autor est Suetonius in libello deesaris Grammami cis de Rhetoribus, huius demuni studi ii Romae uigere coepit. Ante id tempus erant ludi literarum Romae, i maculi tantum. nondum uia licet loquendi scribendiq; regulis natis. Ousem Millum apud Falerios in Fadiscis ludum fuisse diuum non est, cuius magister discipulos Camillo prodidit. de quo Liuiuς libro quinto fi ciet mentionem. Mores ille docebat, ut uerisimile est, magis Quam literas, dc exercitus corpora firniabat. Vernaculi ludi duo seorsum Selestadii fuerunt multis annis, Ludovico, Cratone, Hi xonymo & Sapido, hic Latinὸ profitentibiis in altero pueri iustis Niebantur , in altero puellae. Neque enim maioribus nostiis pro vilicui ludi placuerunt, quilas videmus Basileae,& aliis in locis . Iin stitutionis filmina erat, peritia legendi scribendiq;& munerandi. At postquam fatalibus istis tumultibus corrigendae religionis cai si, Germania trahari coepta est, huc res deuruit, ut uix ludi Latini quarta pars hodie sistineri possit priores illos nanque professorestare quadringentis scholesticis frequente schola docum constat etiam uernaculo ludo puerorum duntaxat in illum cotracto. Adeo contemni passim coeperunt isterie agno Germaniae incommodo, quod posteri nostri iunt sensuri. Prazipue uero dolendum hoc cotempore accidis quo ia Sores liter paulo funibarius nostratibiis innotuerat. Porro pro Vernaculi scriba supposuit bernaculi recepto illo more. Id bernaculi quum nihil significiu et,uertit alius in tabe naculis. At quia tabernacula militum sint tentoria, doctus aliquis
pro tabernaculis substitui tabernis. . .
t. P. Numitorius puellae auunculus.YIn veteri uolun sine
legitur,auus. Subaudi aternus.
Dum praeriperent iter nuntii misti in castra. Re nai
Dum praeciperent iter hoc est,antE caperent. De qua uerbi huius gnificetitione septii admonuimus castigantes libro se indo locunt illum indeo ut neram causam non collega soluin prae per Sic t bro proximo ibit nullae ex quo castris, inquit, castra conlata sunte tu
46쪽
cessitum ἱ leuibus p is est, sicile patiente dictatore conferendo
vires, spem laeti cui ristet to paulatim euentu certaminum uox praecipere. Nemo eum adibat. Pronomen eum inter praelegendum ad iecit aliquis Noli in in exemplari Borbetomagensi.subauditur in tem tribunal, uel simile quippiam.
Jlii forum adducit. Scribendum H dediaest. Quota ius sibi pridie per ambitionem dietimi nonis . Vocabulum ius non in in libro ueteri, ut putem absolute . usurpari a Liuio dicendi uerbum. Proinde libet credere non pro sus adsurdam esse paulo seperius manu scripti codicis lectionem, ubi scriptum est, Iusto die se non dicturum, pro eo quod in uulgatis editionibus legitur , ius eo die se non dicturum. Namsorte i stum diem uocat, quo osset ilire dicere, subaudi sententiam uelius. aei una, per ambitionem dictum non esset,intellige per gratiam. Vnde ambitio decreta iureconsalus, per gratiam se ta, quae resti di iubet Vlpianus.
Ad comprehendendam in nem. Vitiari docus esti
enda: Ad prehendendam uirgine.Non enim M. Claudius comprehendere uirgine iubetur quod lictoris ossicium est, sed tanquamasertor & dominus prehendere. Sic mox Appius: I lictor, inquit, sitam e turbam, & daciain domino ad preliendendum mancipii Illic uero comprehedendi uerbum aptum locum habet,ubi aliqua to post sequiti Clamore ad tam atrox Minus orto, citus Anius comprehendi Virginium iu t. Decemvir alienato ad libidinem animo. Non erat hic opus mutare ueterem lectionum , quae habet X uir alienatus ad libidinen animo.
Negat, hesterno tantum copuitso. Repono,NUM,
tono tanti im conuitio. Mox est in ueteri,Populum Rom.
Filia in libertatem uindico. Volumen scriptum habet, Eliam in libertatem virulico. the est absurda lactio. Nisi quis in lit uere, ilia mi in lib. uind. Ateram quae in tali re. Non dubito quin Livius scripsi
rit quemadmodum est in libro uetusto: Eam ne liberorum pro- , creandorum conditionem,ea dicitiae praemia esse. Caeter ro&caetera, subaudi clamitant, quae in tali re muliebris Dolor. Et quae
si iure agerent. Scribe: si iureageret, subaudi Appii Moxola re me ι ibi quoq; 2. N im p init indiciae tu a priuato.
47쪽
ANNO T. IN III. LIB. Vbi Virginius maiorem qu liquerat in urbe nis
tum excivit. Scribendum,quina reliquerat. Flens diu uocem non emisit. Hic postremum uerbum perperam mutatum est. Debet enim esse, uocem non misis,quei admodum anti linun continet exemplar. Porro saepe mitto pro emitto Liuius usurpat simplex pro composito. sicut & missa partiscipium pro missa.
Si libere ac pudiceuiuere licitum suisset. Lectio uetus: si libere ac pudicaem uiuere. Forte scribendum, Si libere ac pudicam uiuere licitum fit illeCEt sequitur paulo si Quia non ultra pudica
Illis quom enim filias sorores coniuges esse. Liber a .
Siccii caedis memoria reuocata. scribendum est, reno uata. Porro quod hic est renouata, paulo st dixit redintegrata. Redintegrata, inquit, extemplo est omnitas memoria Dedimina: poteti itis. im qui noua fama de Verginia. Docet legendum codex uetustus, in quem noua finia de uirgine adeo deia libidinem petita accenderat. Imminens in etiam potestati.Antiqua lectio Immineno& potestati. inor legendiun Imminensq; ei potestati. Nam im postea tribunus plebis electus est, & eam potestatem restitui po lo summis uiribus urgebat. Sic libro sequente Liuius noster, into rim Romae principes plebis iamdiu nequicquam, imminentes spei maioris honoris. Ita enim legendum docebimus ad fidem uetusti
Affirmante Duellio. lii exemplari Borbetomagensi legiati Afficinante GDucilio. . Scituro quod sileremtista potestate. Codex uetustias habet,scitur 6 Malim legem,Scituros quam sine rest pol. Aut ci-- vturosq; quam tri redigi in concordiam res nequeant. . Vbi parum secessione moueamur.Manu scriptus codex habet,Vbi parum iecessione moueatur. Porro Liuius moueatur personaliter dixit. Paulopomegitur, Tum Valerius Horatius item In castra accipiuntur,no accipiuntur in castra.
Quippe liberatores haud dubie 5c motus initio εο
exitu rei. In uolumine ueteri legitur: Qui p. lib. haud dubiae αnuatus initio exitu rei Nescio an Liuius scripserit: Qui e li . tores haud dubie motus, initio exitu rei. Absque coruum nam hanc
48쪽
'inne si e solet omittere. Infra legitur d impugnandos alios, non impugnandum. Convellunt indesigna. Hoe uerbum obuium subinde est apud Liuium d hoc loco placet mihi lectio uetus qine habet Conuertunt indesigna. Est autem conuertere signa redeuntium. Sic libro octauo,Et quum iam portis prima signa & pars agminis esset egressa, nuntio allato de clade Latinorum, quum conuersis signis retro in urbem rediretur. Porro offendit iam olim quosdam hoe uerbum. Vnde & in Vormaciensi codice ascriptum est inmargine, convellunt. Q lectio deinde in uulgatas istas editiones est re
Tum C.Sicinium progeniem eius,quem pri.scripti ra uetus h t,progenies cius. Suspicor Liuium ripiale : Tum G sicinium,irogenie eius, hoc est,ex progenie eius. Vtqvod tribgni plebis iussissent, popuIus teneret. Adulteratus foede locus est sic restituendus, Ut quod tributim plebes siue plebs lusiisset, populum teneret. Codex Borbetomagensis halin plebis pro plebes,quae uox castigatori imposuit.Et est Popi
tum teneret,pro populum astringeret.' 'humirent. scribendum ueniun iret, ut referatur ad nomi-n quum similia. a
Sed eum qui deorum cuiquam nocuerit, id ad sacru0nciri. Deprauata uerba sunt, nec magnopere succurrit nobis exemplar iptum, quod sic habet: sed cum qui deorum cuiquam nocuerit diacrum ciri. In hoc tanaen iuuat quod praepositionem acs, potis uides Hisse. Ergo meo secutus autoriatatem,non modo piet si onem expunge, sed & pronomen id sic lagen sed eum qui eoru ' civ in nocueris, lacrum sei ciri. Vnde uero pronomen id huc irrepserit, audi. Librarius aliquis ex cinam syllabam uerbi nocuerit, bis scripsit, hoc modo,nacuerit, st. Alius castigare uolens, posterius it, in pronomenia
Noceri enim ei, cum haci e non liceat. Et bie loeut
deprauatus est. Nam pro cuni scribendum cui,hoc modo, Noceri enim ei,cui hac lege non licea subaudi noceri. Quae antea arbitrio consulum supprimebantur nuntiabanturi, in postremo uerbo tam abium mendumest,' ut admodum demirer a nemine hactenus animaduersum. Debet autem esse,sin,primebantur uiuabanturq;. hoc est, comampebantur, deprauabantur.
49쪽
ς ANNO T. IN III. L I B. Qui plebem sine tribunis reliquissent,q. s. p. elissent ac.c.punirentur. Vedia plurativi numeri hac commii sunt in singularem,hoc modo, plebem sine tribunis res quisset,quiq; magistratum sine prouocatione creasset, togo ac capite puniretur sic & prior lex sonuit,Qui tribunis plebis desiliau dieib.Decemuiris nocuisset. Unius tantum criminis nisi te uindices. Rdmonet nos liber uetustus scripsisse Liuiuin,Vnius tantum criminis nisi iudicem tundices triri libortate,&c.Nec uacat uocabulum iudicem,nam a guit rem pro tribunali gestam.
In quam conspirasse decemviros criminati sunt scis
Clienti don indiciis dederit. Ablativus Vindiciis si
peruacaneui est in editione Asulanio Quae nunc sola est ad manum. Avunculum m. Miror cur hoc loco legatur Auumq;4n u lamine scripto.
Cum tanti uiri supplicio sua de plebi iam nimia lis
bertas uideretur. rrige uamet plebi iam n. si,uideret iSed necessariorum Uirginii , & trium tribunorum
preces audirent. Castiga, sed necessariorum Verginiae trium tribunorum preces audirent. Nam ipse pater erat, L. Ici- bqnsus, Avuncul P.Numitorius.Infra est, Proximus inuidiae. Et iterum,
Volt 'in iam iidem tribunorum.Lectio uetus,Vestin
iam inde tribunorum crant qui Xuirorum fiserant. .
Cum de noua expiata sint decemvirorum suppliciis.
In archetypo Borbetomagensi legitur,Et cum noua. Ego suspicor uerbi placet ultimam syllabam per incuriam librariis biis scriptam: fvisse. Me monostilabum eradendum puto, ut legas & distin guas, Nam neque uetera peccata repeti iam obliterataplacet, cum, noua expiata sint decem orum suppliciis. Et nihil inmissum it . Et quae sequuntur. Valerius aduersus coniunctos. Ex uolumine' mahutat ro legendum apparet, Valerius Sicut & iniri,sed consule M. . rio. Supra tamen lectivri fuit,L.Valerius. Item, lod ibi sensit eoa M. Non consit sensit.
Praeter equitantes,qui insterrent peditum acies. si
ste, Praeterequitantesq; absterrent peditum acies, cilegita consitu animi habiurus silm, quod uos inihi effeceritis. Nescio quis hunc locum ausiis sit interpolate
50쪽
muni in antiquo libro simpliciter legatu Id consti animiθ; habi, virus ibi quo uos militos geritis. e. Agiteeum clamorem. Scribe, Agite dum clamorem qu , in acie sublaturi estis tollite hic.Sic iusti, Agitedum ubi hie eu- , riam circunfideretis. Item libro quinto, Recordamini agitedum quoties facta instaurarentur, quia et liquid ex patrio ritu, neglissentiata casulae praetermisi uni est. 'S'5 es Et locum ex quo excessisunt. Corrige,Ex quo cesserant. r. Infra est, diq; omnes conscii. suspicor legendum connisi, quodin editionibus uulsetis est connixi. b. Circunaiana tuin Apollinarem appellabant. Acc sativus Circum non est in codice manu scripto. In sta tantum est, si Mulia&ca teris seniorib. p. c. risent dicta. Item inscrius aliquanto, α . Iuraplebis la iacta essent. Nam labefacere & labefieri Ateim . v. non minus quam labefactare. Nec deinde comitiorum causam habuit. Emenda, Nec deinde conutiorum cause habuit.iubaudiconcilium.
Siqui uos minus hodie. Video legi pose, siquominus h
α decem tribunos plebis fecerint, tum ut ii quos sibi collegas co es illi legitimi eadem lege tribuni plebei sint. Cene exem- pur Vorinaci se habet,ii tum uti quo non utique. Quare lagen o dum an ii tum quo aut,ut ii quoς. Porro cooptassint esse scriben- dum pro cooptassent, facile admittet doctissimus quisl, & mihi. pro hoc loco restituto gratiam habebit. Vsurpauit autem antiquia in Toptassintpro cooptarint. Cuius generis multa uerba adnotat dmodum& nos indicauimus in castigationibus no- ri , in lil ullum Ciceronis de Senectute , emendantes Frinianimii ',' suum opus exorsus est Tullitis, quod uulgo in oso, si adiuto curam ue levabo, quum ex ue-
, coelia istat udum sit : O' Tite si quid esto adiuum c ι ueleuasib. Deinde ne ipsi quidem. Ex uolumine ueteri colligo scisi. . plumbuisse, in primis parum proderat, dein ipsi quidem in
i Want. Infia est, uastationem agrorum per contumesiam urbi
Dgo si arma illa uiros habuissent. Syncera temo, Ereto , i ii inriarma illa habuissent. QQuo in s ritu sunt. Vetustus codex habet,quo statu suitatem