M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars volumen secundum, ... Cum scholijs, & coniecturis Pauli Manutij. Corrigente Paulo Manutio Aldi filio M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars, id est, Academicarum quaestionum editionis primae libe

발행: 1552년

분량: 316페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

ὰ divinatisne disseres,inest moderator cupiditatis pudor,inest ad immaia societaret; 'itiae fida custodia, inest in perpetie dis laboribM, ade disci; periciais irα

via er stabilis doloris mortu eontemptio : ergo haec in animis tu antem etiam membra ipsa, sensim, considera qui tibi,ut resi κε coporis partes,ia comites sola virtutused ministri etia Midebutur. 3κid, si in ipso corpore mina uolnptati praeponeda sunt,ut vires, uslitudo,uelocitas,p-hritudoquid tande in animis ce

summa bonis,ut dicitis ivtabile eruet,inuoluptate maxima nullo interuasso interiecto,ὼes,noctess uersarieμm oes sensim dulcedine omni 3κasi perfusi moMerent r.qκis est autem dignus nomine hominis,3 i unκmῶε totu uelit esse in isto genere uoluptatis c renaici Ride no recusant. uestri haec uerecundiux illi fortasse eo tantius. sed lustremus animo non bas m imas artes,quibus qui ea rebat,inertes a maioribus nominaba

AEd uoluptates artes suas direxisse ergo opifex plus sis

bi proponet ad formara, nim civis excellens ad faα clorum pulcbritudine i quae aut est alia casia erroris ranti,tam loge,lates diffoi,nisi et is,qui κοἰκptatem summum bonκm esse decernit,no tu ea parte animi, i n qna inest ratio,atq; considium,sed cum cupiditate,

ii si csi animi leuissima parte deliberati quaero enim de te isunt dii t uos et putatis, qui postsent esse beat mm volvtauri corpore percipere no possunt ai t si

182쪽

sine eogenere uoluptatis beati sunt, cur si ilim aniami usum in sapiete esse noliti,ssere laudatiἴe Torquate non eorum,qui sunt ab Homero laudati,non cγrt,no Agesilai,non Aristidis,non a hemistoclis, non Ph&lippi,non Alexandri: lege nostrorum hominam, lege uestre familia neminem uidebis ita laudatum,ut artifex cassidus coparadarum uot latum diceretur. elogia monumetorum idsignificant, uelut boe ad pον , , tam Uno ore cui plμrimae consentiunt gentes,popin, , primarium fuisse uirum.id ne copensisse de Calatino plurimas getes arbitramur,primarium p pMi fuisse, spraestantissim is isset in consciendis uoluptatibustergo in iis adolescentibus bonam stem esse dicemus, er magnam indolem, quos pias commodis infernit νοε, ,3 idquid ipsis expediar, facitoros arbitramur

non ne videmus,quanta perturbatio rerum omnium

consit atκν quanta confusio tollitur beneficium:

tollitur iratia quaesunt uincula concordiae. nec enim,

si tutam ob causam cuiquam commodes, beneficium illud habendum est, sied foeneratio : nee gratia deberi

iudetur et,qui suam ob causam commodaueriti maximas uero uirtutes iacere oes necesse est uoluptate dos

minante. sunt etiam tκrpitudines plurimae, quae, nisi honestas natura plurimum ualeat, cκr non cadant in sapientem non est facile defendere. Ac ne plura comoplectar, fiunt enim innumerabilia bene laudata utraetas uoluptatis aditus intercludat necesse est.quod tu ime expectare noli. tute introstice in mentem tua ψαρ:eamq; omni cogitatione pertractans,percotare ipsere, re pernis ne malis Moluptatibus per uens, n e

183쪽

D E F I N I B v Αqua si e v*vabu,tranquillitate degere oem et vε .fine dolore,assumpto etiam illo,3κod uos quidem adeiungere soletis, sed feri no potest, sine doloris metu; an,eu de omnibus gentibκs optime mererere,esi opemini gentibus salutem .ferres,vel Herculis perpeti erm mnas c.n. maiores nostri labores no fugiendos,tristisissimo tamen uerbo erunas etlam in deo nominauerunexigerem ex te, cogerem ut restonderes , nisi uere,

rer,ne Hercule in m ea, κα pro salute gentiu suma, molabore gessisse uoluptatis causa gessile diceres. Quae cu dixi em,habeo,inrinit Torqκatus,ad cilios ista referam: quanqκam aliquid ipse poteram, tammen inuenire malo paratiores familiares nostros. credo Syronem dicis, Polidemum,cu optimos uiros, indoctissimos homines. Recte,inquit, intelBgis. Age sane, inquam. sed erat aequius Triarium aliquid de nostra dissensione iudicare. Immo, inquit arridens, iniqκa,hae quidem de re :tu enim ista lenius hic Stoi corum more nox uexat. T u TrIarius,posthac quide, inquit,audacius:nam haec ipsi mihi erunt in proptu, quae modo audiui; nec ante aggrediar, qκam te ab istis,quos dici,instrκctu videro. Quae cum essent di

184쪽

: Oluptatem equide Brute ,si ipsa pro 'se loquatur,nee t; pertinaces habeat patronos,concessuram arbitror conuidia superlare libro diDitati: etenim sit impudens, si uirtuti diκtius repugnet,auis honestis iucunda anteponat,aut pluris esse

contendat dulcedinem corporis , titillantem ex ea renata utitiam, κam iravitatem animi,atq constanstiam. quare ita quidem dimittamus et sui, si finibus tenere iubeamus,ne smitiis eius, illecebriis impediatur δ' tandi sineritas quaerendu est enim,ubi sit si, Iud summum bonum,quod reperire uolumus',quoniauoluptas ab eo remota est, eadem fere conra eos dici possunt, qui uacuitatem doloris sine bonoru esse uoluerunt. nec uero ita ullκm probetur summum bο-nu,ut uirtute carea 3κa nihil potest esse prastatiμα. itaq; quanquam in eo sermone, qui cu Torquato est habitus/ἴ remissi fuimus: tamen haec acrior est cum Stoicis parata cotentio: quae enim de uoluptate dicuntur,ea nee acutissime,nec abstodite disseruntur: nepenim qui defendsit e i,MUuti in disseredo sunt; ne qui cotrudicunt,eausam dis cilem repellunt. imetia dicit Epicurlis, ne argumentandum quidε esse de Moaluptate,quod sit positum eius iudicium in sensibusuetam moneri nos satis sit,nihil attineat doceri. q re

185쪽

DE F I N I B V si nobis simplex t in utranqκe partem diJMati nec enim in Torqκati permone qκidqua inplicatum, aut tortuosium fκiri, nostra ,ut mihi uidetur,dilucida oratio. Stoicorum aut no ignoras quam sit 'btili,uel stinosum potius differenti genus,id, cum Graecis, tu magis nobis, 3κibus etiam uerba parienda sunt, imponendaci; nona nouis rebus nomini quod quide nemo mediocriter docilκs mirabitur.cogitas,in omniari cis ius Uns κηlgaris,comunisq; non sit,multam nouitate min m esse,cum costitnuntur earum rerum κομα

bula,quae in q as arte Mersentur itaq; π dialecti Lpbγsici uerbis ut ntur iis,quae ipsi Graeciae nota nosvnt geometrae κero,musici,gramatici etia more quora dum loquuntur suo. item ipse rhetoru artes,3 'nt ν totα forenses,arq, populares, uerbis tamen in dicendo e asi priuatis Miuntur,ac sinis. atq; ut omitta has urntcs elegantes, ingenuas,ne opifices qudde t eri sua artifcia possent,nisi κοcabulis uteretur nobis incognitis,usitatis sibi. quin etiam agriciatκrs,qκα abhorretas omni politiore elegatis,tame eas res,in quibκs uersatur,nominibus notaAit nonis. κο magis boe philosopho faciendκm est: ars est enim philosophia uitae: de εκa disserens arripere κerba de foro non pol. 3κano qua ex omniuens philosophis Stoici plurima.nominau

tor fuit,l am nouorum uerborum. l si in ea lingua, s am pleriq; uberiorem ρκrant, concessum a Graecia est, ut doetissimi homines de rebus non pernustatis inusitatis uerbis κteretur quato id uel nobis magis est iacedendum, sui ea nAnc primu andem lis attingeres

186쪽

vela non Graecorum modosed etia eorum,qui se Gis ros magis quam nosi os haberi κο&ndi, nos non modo mon uinci 2Gracis uerborum copia, sed esse in ea etiasuperiores elaborandum est,rat hoc in nostrissolum artibus, sed etia in illorum ipsoru confiequamur.quinqua ea uerba , quibus ex instituto uetem utimur pro latinis,ut ipsa philosophia,ut rhetorica,dialecticagramaticageometria,musica,quanqua latine ea dici poteran tame qrioniam μ' percepta sunt,nostra ducarmus. Atq; haec quidem de rerum nominibus. De ipsis

rebus aute sepenumero Brute uereqν ne reprehendo,

eum haec ad te cribu,qui tum in philosophia, tum in optimo genere philosophiae tutum processeris. quod si

ficerem quasi uerκlen iure reprehenderer . sed ab eo pi rima assium neq;,ut ea cognostas,quae tibi nostissima fiunt,ad te mitto;=d quia facillime in homine tuo alliisω,π quia te babeo aequissimum eoru stud Drum, quae mihi comunia tecum Iunt, aestimatore, iudicem. attendes igitur,ut seles,diligenter, eam scotrouersiam dijκdi abis,quae mihi 'it cum auunculo tuo,diuino,ac singulari uiro. N; in Tusiculano cum

essem, uelleres e bibliotheca pueri Luculli quibusdalibris uti,veni in eius uillam,ut eos irae,ut solebά, inade promerem. 3κὸ clim uenissem,M.Catonem, quem ibi esse nescieram, uidi in bibliotheca sidente , multis es νcunfuctum Stoicorum libris: erat enim,tit sicis,in eoiMχba ta auiditas legendi,nec satiari poterat, Mi re qvi ne reprehensionem quide uulgi inanem refor '

mulans, in ipsi curia soleret legere saepe , dum sim

187쪽

, D Ei: F I N I B V s tus cogeretur,nihil operae p .detrahens. quo mas..tu in summo otio,maxima copia quasi belluo librai rum, si boe uerbo in tam clara re utendum est uideabatur.quod cu accidisse ut alterauera nec opinato uideremus, surrexit statim. deinde prima illa,quae in cur solemus: quid tu inquit,huct a uilla enim erra. G : si ibi te esse scissem,ad te ipsi uenissem. Heris

inquam,ludis comissis,ex urbe profectus ueni ad ueosteram causam enim fuit huc ueniendi, ut quosdam hinc libros promere: quide cato totam hΩ copiam . iam Lucullo nosbo notam esse oportebit: na his libris . ru malo, Ra reliquo ornatu uilia delectari: est enim . mihi magnae curae: quanquam quidem hoc propri mi tua munus est,ut ita erudiatur,ut etpatri,et Scipionii nostro,N tibi ta propinquo restondeat. laboro autem, non sine causa: na er aut eius memoria moueor, nec .enim ignoras,qussit fecerim Scipionem;qui, ut opinio. meafert, in principibus ia esset, si uiuere o LMula. lus mihi uersatur ante oculo uir tu omnibus excelles, . tum mecum amicitia, omni uolutate sienterias, coniunetas. Praeclare,inquit, facis,cu'eorum mesi moria tenes,quoru Murq; tibi testamento liberos suos comendavit pMerum diligis, quod autem meu misnus diris,no equidem recuso, sid te adiungo sociu.adido etiam illud, multa iam mihi dare signa puem πpudoris, ingen3: sed aetate uides. Video equidem, Inqua: sed infici tam en iam debet ijs artibus,quas si, dum est tener,combiberit, ad ma ora ueniet paratior.' Sic equide,diligetirussepiusq; ' ista loquemur inter

188쪽

LIBER III. saxeerriliab fecimus. Tum illi: tu autem, eum φρ tans tum librora baleas,quos hic tandem requiris φ conamisarios quosquam,inqua, Aristotelicos,quos hiesilassa esse,ueni ut a ferre, quos legerem , diι essem ollassus,quod 3 idem nobis,ut scis, non sepe contingit.

QEa Resse,inqκit, ut te ad Stoicos inclinasses reatenim, si cssiusqua,certe tuum,nihil praeter uirtute is bovis ducere. Vide ne magis, inqκam, tκufκeri cuin re idem tib quod mih uideretur, non noua te resbus nomina imponere ratio enim nostra cosentit, oraratio ptarat. Minime Mro,inquit ille, cosentit quid,

quid enim praeter id, uod bonesti; sit, expetendsi esse dixeris in bonis numerauerisso bonesta ipsium quasi

uirtutis lumen extinxeris; π Mirtute penitus evertes

vis. Dicuntur ista cato magnifice,inqua.sed uides ne uerbosi gloria tibi cum Pγrrhone ,: Aristone, qua omnia exaequen esse comunem' de quibκs, cupio si re,qRidsentias. o ne queris,inqui , scire quid senatia κοs bonos uiros, fortes,iustos, moderatos aut aκα

diuimus in Rep. fuisse,aut ipsi uidimus qui sine ulla doctrina natura ipsam secuti,multa laudabilia feceαvunt eos melius a natura institutos fuisse,su inpia tui potuissent a philosophia, si ulla dii; probauissent, praeter ea, quis nihil aliud in boni, habet,nisi hone thnihil,nisi tκrphin mali,staterae philosophorum discis plinae,omnino alis ma s, alia minus, sed tamen oes ,

quae rem κllam uirtutis expertem aut in bonis,aut invialis numerent, eas non modo nihil adiuuare arbi

189쪽

tum forum esse,quod honestsi sit: nullo modo proba, vipcssit,beata uitam uirtute effici quodsi ita sit: cu vera philosophiae se danda,neficio: p enim sapiens ali. Ah miser esse pcsit,nae ego istam gloriosim,memorabilemq; uirtutem no magno aestim ida putem. Quae adhuc cato a te dicta sunt,ea e,inqua , dicere posses, si sequerere Pγrrbonem, aut Aristone nec enim igno

ras,his istud honestum,non summum modo, sied etia, ut tu uti, solum bonum uideri quod si ita est, siqui tur id ipsium,quod te uelle uideo,omnes semper beatos use svlantes. bos ne igitur laudas, hac eorum sententiam siqui nos censis oportere t Minime vero istorum quidem,inqliit.c: enim uirtutis hoc propriurust,earlim rerum,quae sicundu naturam sint, haber. delectum : qui omnia sic exaequauerlit,ut in utraque partem ita paria redderer, uti nulla silectione uterentur eius,uirtutem ipsam sustulerunt. Istud quidem. inquam,optime dicis: sed quaero,nu ne tibi faciedum idem sit nihil dicenti bonum,quod non redium boneellum sit, reliqliarum rerμm discrimen omne tolleti. si quidem,inquit,tollerem : sed relinquo. χχo unam modo,inquam, si una Mirtus,unu illud, quod honestum appellas,rectum,laudasile,decoru erit. n. nocrius quaile fit,pluribus notatu uocuulis idem declaratibus) id ergo inquam si solum est bonu, quid habebis

praeterea quod siquare' aut si nihil malum, nisi quod turpe,inhonestum, indecorum,pravum, flagitiosum, foetam ; ut hoc quoque pluribus nominibus i signe faciamus quid praeterea dices esse 'dendum y Non

190쪽

LIBER III.

Iustico ex mea breui rei'osione arripere cuplanti, non bondebo ad singula: explicabo potius,qκonta otiosi

sumus,nisi alienum putas,tota Zenonis, Stoicorum sententia. Minime id quidem,inqua,alienκm: mulutum p ad ea,quae quaerimus,explicatio tua illa probe, cerit.experiamur igitur,inquit . etsi bad et haec Stoicorum ro dis cilius at idia et O urius. na cum ingraeco sermone haec ipsa quondam rerum nomina nouaru non uidebίtur, uae nκnc cosuetudo dintuma triuit:

quId censes in latino fores Facissimum id quide est,

inqκam: si enim Zenoni licuit um rem aliquά inuenisset inusitatam,inaustum qηos ei rei nome imponere; cur non liceat Catoni nec tamen exprimi uerba e Merbo necesse erit,ut interpretes indiserti solent; in sit uerbu,quod idem declarer,magis,minusueu Liatum.e3κidem soleo etiam,sκοd uno Graecis aliterno'possum,idem plκribus uerbis exponere.π tamen puto cocedi nobis oportere,utgraeco verbo utamur, si quando minus occκrret latinκm fleboc ephippiis, πacratophoris potiκs, qκam proegmenis,σ vopro*αmenis concedatur. εκanquam hac 3 idem proposita recte,et reiecta dicere licebit. Bene facis,inqμit,l me

adiuuas: er istis q idem,qκα modo Acisti,utar poratius latinis. in caeteris subuenies, si me haerente uideαbis. Sedulo,inqua actam .sed fortuna forteis. qu re conare quaeso:3κu n.boc possumus agere diuinius Placet his inquit,quorum ratio mihi probatur,simia

atque natum sit animal, hinc enim est ordiendum ipsum sibi conciliari, commendari ad se conseruantam,o ad se m statμm ,πα ea, suae consima

SEARCH

MENU NAVIGATION