장음표시 사용
261쪽
nihil consequamur, tame ipsum illud consilium stafaciendi per se expetendum bonestκm, π solum b nu sit,nemo dicit. ne uitationem quidem doloris ipsam per ρ εμψqκam in rebus expetendisputaui ne si etiaeuitare posset . at uero facere Omnis, ut ad scamκν quae pecvndκm naturam sint,etiam si ea no disequa, mur,id esse-honestum, solum rer se expetenda, solum bonum Stoici dicunt. Sex igitur hae sunt simplices de Ammo bonorum, malorum s sententiae,d: sine patrono,quatκον defense,iunctae autem π duplices expositiones μmmi boni,tres omnino fuerunt mecMero Fἰκressi penit s rerum naturam videas,esse postuerunt: nam aut uoluptas adiungipotest ad benest tem,ur calliphoni, Dinomachob placuit; aκt doloris
uacuitas,ut Diodoro; aut prima natκνα, ut antiqvis, quos eosdem Academicos,et Peripateticos nominamM.
sed quoniam non possunt Omnia simul dici haecin prasentia nota esse debebunt , uoluptatem semouentim esse:qwando ad maiora quaedam, ut tu apparebit,nati sumus. de uacuitate doloris eadem ferὶ dici solent,
de uoluptate. QM niam igitur et de uoluptate cuΤorquato, de bonestate, in qua lina omne bonum poneretur, cum carone est distulatum : primumquae contra uoluptatem dicta sunt, eadem fere cadunt contra uacuitatem doloris . nec uero alia sunt quaerenda corra Cameadeam illam sententiam : quocunq; enim modo summum bonum sic exponitur,ut id Macet honestate ; nec os Pia,nec uirtutes in ea ratisne,nec umi iatiae constare possunt. OnIκnctio autem cum bonestate
262쪽
amplaesi μκIt, ejicit turpe: ad eas enim res referre, quae agas, quarum una, siquis malo careat, in fumunio ea bono dicat es altera uersetur in leuissima par te natura;obscurantis est omnem sylendorem honestauris,ne dicam inquinantis. Restant Stoici. qui cum Peripateti tist Academicis omnia transtulissent, nominibus aliis eas m res sicuti sunt. bos contra sit idos dici est melius. βed nunc quod a munde illis, cum κοα Iemus. Democriti autem siecuritas, quae est animi ta quam tra3κissitas,quam appelirent uθυμίαν, eo separada fiat ab hac distulation quia ista animi tranqμiblitas ea ipsa est beata uitatiquaerimus aκtem, non qκα sit,sed μηδε siti iam explose, eiectaeq; sententia PF --οnis, Aristonis, Heritu, quod in hunc orbem, q emrircunscripsimus, incidere non possunt, adbibendae oramnino non fuerunt. nam cum omnis haec quaslio desinibus, er quasi de extremis bonorum , π malorum ab eo proficiscatur,quod diximus naturae esse aptumer accommodatum,quodq; ipsum per se primum v, petatur: boc totκm ij toli ni, qui in rebus iis, in quibus niti, qκod non aut bonestum, ακt turpe sit,ngant esse ullam causam, cκr aliud alii anteponatur, nec inter eas res 3κidquam omnino putant interesse;er Hericus, si ita sensit, nibit esse bonum praeter scienαtfam,omnem consilii capiendi causim, inuentionem sessi ii 'stulit te exclulis sententijs reliquorum, cum
praeterea nulla esse possis haec antiquorum ualeat neα cesse est.ergo instituto ueterκm,quo etiam Stoici utuntκr,hinc capiamns exordium. Omne animessi α
263쪽
sum 1 er simul ac ortκm est, id agit,ut se consseruet, qκod hic ei primκs ad omnem uitam tuendam appetitus a natura datκrse ut conserκet, atq; e ita sit affectum, κt Optime secvndAm naturam se diu esse possit hanc initio constitutionem confusam habet, incertam,ut tantummodo si tueatur,sualecunqne sit.
sed nec 3 id si nec qiad possit, nec quid ipsius nat ras intesti t.cum autem processit paul tam 3 atenus εμidq id se attingat, ad pes pertineat persticere coepit ; tum sensim incipit progredi , sises agnoscere,
intelligere quam ob causam habet eum, quem dirimus, animi appetitκm; coeptat o', quae natκνα apta pentit, σppetere , π propulsare contraria. ergo omni animali illud, quod appetit , positμm est in eo, quod nutMrae est accomedatum. ita fnis bonorum extra . 'it secunHκm natκνam uiuere, sic assediκm,ut opties me a ci possit, ad naturam accommodatissime. quoniam autem sua cui A; animantis nat ra est,necesse est quoq; finem Omnia huc esse, ni natura expleaturi nihil enim prohibet, quaedam esse er inter se animalibus reliquis, π eum bellis homini comm linia, qκonia
omnium est natura commκnis. sed extrema illa, πsumma, gliae qηαrimus , inter animalium genera dia
id apta, quod cui que natκνα desiderat . quare cum dicimus,omnibus animalibus extremum esse, secundsi
naturam uiuere : non ita accipiendum est, Masi dicarmus,linum esse omnilim extrema. sed ut omnium artium recte dici potest comune esse, ut ali a silentia uersetur cientiam autem suam cidusque artis esse: sic
264쪽
veresed naturas esse diuersas, ut alii d equo sit naturire, iud bovi,aliud homini, tame in omnibuspumisma comunis, o quidem no solum in animalibus, sed
etiam in rebus omnibus iis,quas natura ali auget, tuetur .in quibus videmus,ea, qκαgignuntur e terra,
mina quodam modo efficere ipsi sibi per se,quae ad ui
uendum,ascendumq; Matrant,s' 'ogenere perueraniant ad extremum: ut iam liceat una coprebensione omnia complem ,non dubitem dicere,omnem natuuram esse conservatricem fui ; idq; habere propositum quasi finem ,π extremumse ut custodiat quam in optimo sui generis statu: ut necesse sit, omnium rem
rum,quae natura vigeant milem essesnem, non euodem.ex quo intellisedebet homini id esse in boni, ultimum, ecundum naturam uiuere quod ita interprestemur,inuere ex hominis natura undis e perfecta te nihil requirente.haec igitur nobis explicanda sunt: sed si enodatius,uosignoscetis: huius enim aetati, er bula,nue hoc primu fortabe audienti, seruire debemus. Ita prorsus, inqua:etsi ea 3 idem, quae adhue dixisti,
quamvis ad aetatem recte isto modo dicerentur. Expositai tur,inqκit,terminatione rerum expetendarum ; cur istast res ita habeat, ut dixi, deinceps deumonstrandum est. quamobrem ordiamur ab eo, quod primμm posui,quod idem reapse primum est;ut inuis ligamus omne animal se ipsium diligere. quod qμαε dubitationem no habet, est enim infinitu in ipsa natura,coprehenditur suis cuiusque sensibus Gur,cotra siquis dicere uelit,non audiatur famen,ne quidpraetera
265쪽
LIBER V. I3 Inditamm,rationes quoqM,cur boc ita sit,serHasto.ersio potest intelligi,or costari,esse animes,3 d sie oderiti m.n.concurrent cotrariae.na cum appetitus isse animi aliquid ad se trahere coeperit cosalto,quodsibi obsit quia sit sibi inimicus.cum id sua causa fariet, Oderit sie, pmκl Aliget quod feri no potest necesse est 3 idem,si quis sibi ipsi inimicus est, ea,
qMe bona sunt,mala plitare; bona contra, quae mala; ετ q- vpetenda uere ; π qκα f Vienda, appetere: suae sine dubio uitae sunt e nersio. neque.n. si nonnulli reperiuntur,qκi aκt laqueos, aut alia exitia q aerat,aκ ut ille v d Terentisi,qui decrenit tantiJerseminus iniuriae suo gnatofacere ut ait ipsi da fae misser,inimicus ipse sibi putandus est. sed dolore monetκ'alij cvidirate: iracundia etiam modii esseruntur: et cum in mala scientes ruunt,tamen se optime sibi cosuere arbitrantur: itaqM dicunt,nee dia itant,
Mibi sic usus est tibi ut opus estfactooce: uelut qwi ipsi sibi belysi indixi sensicrκciari die noctestor neri uellent: nec uero siese ipsi accusarent ob eam ea am, κοά sse male rebus suis cosuluisse dicerent: eornm enim est haec querela,qκi sibi chari 'nt,sesies diligunt 3κare qwotiescμnque dicetur male de segnis mereri ibis esse inimicus,atqM hostis,ultam denique fugere.intelligatκr aliquam Messe ei modi causam, ut ex eo ipso posse intelli sibi qκerine esse charum. nec uero id satis est,nemine esse,qud ipse se oderit: sed illud quoqκe inteiluendum est, neminem esse, q i, quo modo se habeat, nihil sua cessat interesse : tolle tur enim appetitns animi si,ut in iis rebns,inter qησε
266쪽
nihil interest,neutram in partem propensiores Θμs,uem in nobismeti is, quemadmodκm albedii simus, nihil nostra arbitrabimur interesse.atque etia illud, si quis dicere uelit,perabsiurdum sit: ita diligi s sese quequam,ut ea uis diligendi ad aliam rem quampiam refeνακri,no ad eum ipsium,3κiIesie diligat. boccum in amicitiis,cum in os iiijs,cum in Mirtutibus dicitur,quomodocunque dicitAr,intelligi tamen, quid dicatur,potest in nobis autem ipsis ne intelligi quide, ut propter Miam qκapiam rem, uerbi gratia propter uoluptatem
nos amemus. propter nos enim illam,non propter eam
rum etiam uehementer charum esse Ais est enim,a rq ρt s 3 isque, cui,mors cum appropinqwer, Non refugiat timido sanguen,atque exalbescat metu etsi hoc quidem est in uitio,dissolutionem naturae tam ualde perborescere. quod item est reprehendenda in dolore sed qκia fere sic si ciunt r omnes: satis argis menti est,ab interitis naturam abhorrere. idq; quo magis qκidam ita iμnt,ut inre etiam reprehendantur: hoc magis intelligedu est,haec ipsa nimia in quibUda 'tura non Inisbe,nisi quaedam essent modica natura. nec uero dico eoru metum mortis, qui q ia priuari se uitae bonis arbitrentur,aut quia quasdam post mortem formidines extimestant,aut si metuant necκm dotiore moriantur,idcirco mortem fugiant: in paruis ensen saepe,3κi nihil eorum cogitant, si quando bis ludentes minam κr praec itaturos alicunde, extime mi. et in etiam ferae nquit Pacaliinb
267쪽
Quibiti abest ad praecauendum intelligendi astlitis, sibi iniecto terrore mortis horascunt. qvis ante de ipso sapiente aliter existimatquin etiam ca decreverit esse moriendu,tame disicessu a suis, atque ipsa relinquedaluce moueatκν. maxime ante in hoc quidem genere uis
est persti κα naturae, cum o mendicitatem mκlii perperiatur,κt uiuant;et angatur appropinquatione moviis cofecti homines senectute et ea perferant,quae Philocteta videmus infabκlis; sui cu cruciaretur nos rencidis dolo: ' sorvagabat rame nita aucupio sagittam, consist .at tardus celeres,stans Miantes, ut apa l 4ὶκm est,
Penne ο s cantextu corpori tegumenta faciebande bom . mgenere, aut omnino de animaliu loquor, cum arboIAm, tyispi m eadem pene naturasit pine,
ut doctissimis utri; usum est nator aliqua causa,ati; dininior hanc uim latenulti sine hoc ita sit fortuito. uideamlis es,quae terrarignit,corticibus,et radicisus ualida struari quod coringit animalibκssiensuu distribu tione,et quadam copassione membrorn.qua quide dere,qMaqua assentior ij qui haec omnia νegi natura pistant; κα si natκra negligat Ua esse no possint: tameconcedo,ur, i i de hoc dissentiat xistiment e uelint, ac uel hoc intelligant,si quado naturam hominis dica, hominem dicere me nihil n. boe differt: nam pri spoterit ὰρ qκφ3κe disicedere,i appetitum earκ reru, quaesibi cod cant,amittere.iure igitκν grauissimi pbilosophi initium μmmi boni a natura petiuerκnt
illum appetitum rerum ad naturam accomodatarnm ingeneratum pκtanerunt omnibus,qui continentur ea
268쪽
eommendatisne naturae, lκs se ipsi diligunt. Deinaeus uidenisi satis apertum est, sibi qMqκenainra esse charu ,3 sit hominis natura:id est enim, de qμο quaerimus. Atqui peristicunm est,homine e cor pore,animos costare,cum primae sint animi partesse' eundae corporis. deinde id quoque videmus,et ita grata eo*κs,ut excellat alijs;animum lta constituta,
sit ετ sensibus instructus sit, o haseat praestantiam
mentis,cui tota homi nis natura pareat,in quasi mi; rabilis quaedam uis rationis, per cognitionis, o scien tiae,uirtutκmq; omni m . nam qκα corporis Iunt , ea nee auctoritatem cum animi partitas comparandam, er cognitionem habent faciliorem. itaque ab hi, Ordiamκr. corporis igitκν nostri partes,tota e
ret: neque est dubium,quin frons,oculi, a res, CT ἰημα partes,quales propriae sunt hominis, intelligatκr. sed certe opus est ea ualere , CT uigere, e nat rates motus , u usq; habere, ut nec absit qκid eornm , nee aegrum desilitatum ue sit id enim natura desiderat: est enim actio qμaedam corporis,quae motus, πtus naturae congrκentis tenet .in quibus si peccetur diu portione,er depra tione quadam,aut motu,statu ue deformi,κt si aut mavibus ingrediatur quis, asst non σnte , sed retro fugere plane' se ipsi, er hominem ex
homine exκens naturam odisse uideatur. quamobrem
etiam sessiones quaedam,et flexi radiiq; motus,q ales
269쪽
L I B E R V. i z33 e contrariis moderari,a3κ disse, habitus, ctiones, usq; corporis, apta este ad natinam uidentitur. iam uero animus non esse forum,sed etiam redus,
dum modi debet esse,ut et omnes parte, suas habeat incolumes π de virtutibin nulla desiit.atqui in sensibui est sua cui sis, uirtus,M ne quid impectat, quo minus
μο ρηβs q isque munere fungatur in sis rebus celeriter,xxpedites percipiedis,3 a subiectae sunt siensibκ
animi autem, eius aiami partis qκα princeps est, q-s mens nominatur, plures sunt virtutessed dao prima genera ,κnwm eoum,quae ingeneruntur uapte natura,appellanturq; non uoluntaria; Euru earum, quae in uolutate posita magis proprio nomine appellaari solenti quaru est excellens 'in animorum laκde praespantia prioris Deneris est docilitas,memoria : quae ferare omnia appellantur uno ingen nomine: easq; uirtutes qui habent,ingeniosi uocaninnalterum autem genus est magnarum,uerarumq; κirtutum: quas apetilamus uoluntaria ut prudentiam,temperantiam ortitudinem,iustitiam, o reliquas ei dem generis. Et summatim qκide haec erant de corpore,animos dicenda quibus quasi informatum est,qκοd hominis natuam postgler.ex quo perstic Am est, qκoniam ipsi norabis diligamur,omnia pinin animo, et in corpore perfecta uelimus esse,ea nobis ipsa chara esse propter sit, o in iis esse ad bene uiuendum mometa maxima: ngeni proposita sit construatio fui,necesse est huic partes quoque sui charas esse, chariores , quo perseeliores sint,e magis in suo genere laudabiles: ea enim uita: expetit 6qμα sit animi,eorroriis expleta uirtutibiss
270쪽
eob summum bonum poni necesse est:qvado quide
id tale esse debet,ut rerum expetedarum lit extrema. quo emito ubitari non potest,quin, cum ipsi hom&nes sibi sint per se, πω siponte chari, partes quoqueo corporis,o' animi, earum rerκm,m sunt in viri I; motu, π statu ,sis charitate colantur, erperse ipse appetantur. 3 ib sexpositis acilis est consi esura a maxime esse expetenda ex nostris, quae pii. νimum habrnt dignitatis, ut optimae inius p partis, quae per se expetatur, uirtus sit expetenda maxime.
Da fet, ut animi uirtus eorporis uiirtuti anteponatur, animis; lii tutes non uoluntarias uincant uirtutes uoluntariae quae quidem proprie uirtutes appellatur,multumq; excessunt,propterea quod ex ratione gignsitur: qua nihil est in homine diuinius: etenim omniu reTu, quas π creat natura, er tMtκν, q- ακt sine animo sint,aκt non multo pecus, eorum pummum bonum in corpore est, ut non inscite illud dictu uideatur in sue,
animum illi pecudi datu prosisse,ne ρ tresieret. sunt autem bestiae quaeda,in quibus inest Eiquid simile uis
tutis,ut in leonibus,ut in canibus, ut in eq is, in quiabus no corporum sol m,ut in suibus,sed etia antinoia aliqκs ex parte motus quosdam videmus. in homine autem summa omnis animi est, in animo ratiorus: ex qua virtus est: quaerationis absolutio definitur et quam etiam atqκe etiam explicandam putant. earum etiam rerum,qssas terra gignit educatio qκαdam, em perstella est,non dissimilis animantium . itaq; er inuere uitem, T mori dirimus,arborems eT noMetam, CT uellilam, ET. v re,.seneficere, g non est