장음표시 사용
21쪽
xa M. TVLLII cIcERONI sprincipi j minus magis autem perorationis. s. v Λ A. Quatuor. Non ita in caereris praeceptionibus Rhetorici plures nos omtiomue partes ese alibi uoluit. At hic ex sua: alibi ex aliena id pronuntiat senistentia. Duae. Narratio Cr confirmatio. Ideo Areopagitae, ut Trophoniusdit has solis admutebant ad quos cum Orator accedebat causam dicturus, pro foribus praeco, ne exordio atque peroratione uteretur, praescribebat, inquiens. M. προοιμια ri: Ne prooemio, ne Me epilogo utare. Nempe quo amnis a iudicibus abesset alimus.
C. F. Quid quaestio quasna habet parteset C. P. 'ρ - Infinitam, quam consultationem appello: & definis
tam,quam controuersiam nomino.
s TR i a. POSTEA QN A II duo priora membra partitus est, vim oratoris,Crorutionc insitu τ crura uaesitioncm Alteram facit vinnirim renitam Aterum. Priorem, confutationem appellat, quia saepius cadit in deliberationem, quam in forum . quoniam consitu cit, de toto gencre rerum cognoscere: sintne maiora uectigalia exigenda. I udicium uero de singulis,aut tanquam deflagulis: hostius ne narem occiderit. Quod si nonnunquam quaesi io infiniri uenit in
iudicium d sane sit quod eo caussa seriactur,quae fuerat iudici, propria. spoasteriorem quaestionem, pillat controuerssiam Cr caussam, non quod altera non habeat controuersiam, quum sit proprium quaenionis in utrunque trahi posse: sed quoniam in iudicium cadit,Cr certum consilium,partibus in cotrarium uera lentibus. f Ovaestiuifinis nomisatur etiam quaeuid generalis, quaenio unia uersalis, quaeIlio philosophia, a cicerant propositum ab eodem confulatio, Graecis siri 3. Quaestio finis,nunc caussa dicitur iunc controuersia inunc quaeastis particularis,nunc quaestio sterialis,a Graecis πιπῆum. Icasse,id est, quoslio siniti,definitur in zopia . quae certis posionis,locis,temporibus,actionibus, negocijs cernitur: aut in omnibus, aut in plerisque eorumi Propo tum, id est, quaestio infinita,in aliquo eoru aut in pluribus,nec tamen in maximis. 1 Colli gimus i huc, quinionem Oratori propositam,ut materiam er omnem quaenisanem,sed praecipue ciuilem: eamq; de Grio negociodiei ut aiunt de circunsta tia moueri,aut de re ut liuersa hanc infinitam,illum finitam uocari. o. A. Infinitam. Quam Graeci thesmnestri tum inlinitam quaestion iam pro, positu tum consultationem uocant. Definitam. Quam Graeci hapothesii:
uos modo controversiam,modo caussam non namus.
C. F. Quoniam i itur primum est inuenire ora toris,quid quaeret: C. P. Vt inueniat quemadmodum fem
22쪽
dum fidem faciat eis, quibus uolet persuadere: R
quemadmodum motum eorum animis asserat.
v I s Oratoris est in rebus,Cr in uerbis: res Cr MYba inueniri necesse est Ina s τ R x a ventio rerum natura prior. Haec duplex,una siti motus altera. Fides ni sirma opinio. Motus, animi incitatio aut aduoluptat ,aut ad molestiam, aut ad meis tum,aut ad cupiditatem. Hoc enim modo postea futuntur. Adsidem omnia reis fruntur argumenta: ad impellandos animos amplificationes sunt optimae. quae
sicut argumenta desiderant, sic etiam permulta de medio sumunt. Quid igituri motus animorum, faciet ne fidem, sicut argumentatio s iuuabit quidem. Ade, ctus enim quocunque irrumpunt, plurimam ualent, sied quia commotus animus etiam quaerit argumentum, cicero putauit aliud esse Scere fidem, aliud animos impellere. Quid si motus capiet aergumentum s Hac ratione pertinebit ad 'dem. Quid se magιs argumentu, quam alijs rebus mouemurs Id uero negat cicero: negant ij, qui uersati sunt in republica: quanquam Aristotcles Rhetois ricorum primo hi huc sentire vidctur, summam ese in argu mentando praesidiu. quod tum utram fortasin est,qurum apud philosophos agitur: alia mens est imis peritae multitudinis. Quoniam igitur. Dinributa omni ratione dicendi in partes tres, primam c. . ALLa primo sibi diuidendam,tra landamq; ducit. er quia eius partes inuentio antecedi praeponendum caeteris rectὰ iudicat inuentionem: quam ait spectari in fide scienda alioqui persuaderi non poterunt auditores, nisi ueri dici putent que ab oratore fgniscuntur. tum etiam in motu, qucin animis orator abra. quid enim poterit obtinere, nisi moueatur auditors
C. F. Quibus rebus fides stet C. P. Argumen
iis,quae ducuntur ex locis, aut in re ipsa in litis, aut Lori plices. assumptis. C. F. Quos uocas locOSV C. P. Eos, in quibus latent argumenta. C. F. Quid est argu De fi liis Ozi mentumet C. P. Probabile inuciatum ad faciendam ineuic
fidem. C. E. Quomodo igitur duo genera ilia di,
uidis et C. P. Quae sine arte Putantur,ea remota apsi Loei istiseia, pello,ut testimonia. C. E. Quid insita: C. P. Quae et inartificiales. inhaereiu in ipsa re. C. F. Et testimoniorum
sunt genera: C. P. Divinum, oc humarium. Uiuis partes.
23쪽
ra. TVLLII cICERONI snum,ut oraculam tauspicia,utuaticinationes, & res sponsa sacerdotum, aruspicum,coiectorum. Humas num, quod spectatur ex autoritate, & ex uoluntate, Sc ex oratione, aut libera, aut expressa: in quo insunt scripta pacta,promissa durata, quaesita.
. E X argumentis' rei dubiae fides. Argumenta ducuntur e locis. Loci Macantur argumentorum sodes. In locis argumenta latent, sicut res siuo quaeque Ioaco ponuntur. Argumentum diuidit,ac definit. De sinitione priore loco dic mus. Argument m cicero dicit omnem probationem. a uerbo dicitur arguo, quod est demonstro. Degeneres animos timor arguit. Mintilianuε argumen tum jacit speciem probationis, apertiorem,ut arbitratur, viam secutus. sed haec est breuior, expeditior, Cr minus molesti. Argumentum mi, id est, aristificiale, inuenitur ab oratore Est igitur inucii tum, hoc es oratoris inuentaraatio Cr probatio. Inuenituri; ad aliquid probantam sit igitur probabile. Nam si credibile non esset, ut alterius faceret fidems Nec erit argumentum, nisi proapositioni adhibeatur: er frustra adhibeatur, si propositio creta est. Ergo reperitur ad aciendum propositionis dubiae fidem. Vbi Iacere fidem, non est necessario, ac certo probare, ρd ad credendum impellere. Sic est argumenti desenitio constituta in hunc sensium: Argumentum est Oratoris inuenta ratio proababilis, unde dubitantem impellat ad credendum. Quid si non impellitos Non sis per argu mentum. Atqui debile est. Et debile potest si non uincere, tamen impellere. At inquies, Non facit fidem. Certἡ non acit totam, nec opus est: sed facit ex parte, alioquin adiuncta quonam modo baberentur argumenta, sicut Cr enthγmemata prope infinitas Est Ct hic, quod dubitare pinu. E tenim si Quintilianus aliud jacit argu mentum necessarium, aliud probabile, aliud non
repugnans cur hic cicero probabile tantum ponit s An quia si necessarium est, nulla lis est, Cr idcirco non est argumentum, quod Fabius de signo necessirio dicit: non repugnans autem sit infirmura: Cr ideo nihil prope aciat ad fidem' Ad haec cicero primo de Inuentione probabile desinit, id quod fere feri solet, aut quod in opinione positum est, aut quod habet in se, ad hoc quandam stimilitudinem, siue id nictum est, siue utrum. Diuiditque paulo ante argumenatationem in probabilem er necessariam. Dicendum nubi uidetur, argumenatum probabile sepius dici, pro eo, quod non est necessarium: illud que repe risi in omni oratione frequentisimum: ideo que oratorum esse maxime proaprium. Ea caussa Ciceronem probabile dixisse, non qui excluderet necessorium: nam CT Fabius M alid argumcnto complectitur: scd qui uesset hoc ira
24쪽
pARTITIONES ORATORIAE telligi, non oportere probationes omneis esse necessirus : sat esse si eredibiles
forent, ac probabiles, Deinde probatio necessiria fresine arte est, nec multum praeceptis eget. Haec de argumenti sinitione. Diuisio lacorum sic habet. Locus 6ὶ aut in re ipsa insitus cir affixus, aut extrinsecus as itur: nil o,
mnino tertium est. aut enim rem, de qua agitur ,inlicimus, aut aliud quod ad eam restrei posit. Hoc modo sit duplex ratio locorum. Personae autem Craccidentia hic nomine rei continentur. Quintilianus libro quinto: Nee esse aragumentorum loci possunt, nisi qui rebus aut personis accidunt. Hic accidentia rebus Cr personis constituit locos. Hoc modo duo redeunt in unam genus acacidentium. Priore loco tractat ea, quae extrinsecrus asinuntur, quae in Topiacis postrariore tractivit. Illic progrediebatur a propiore ad remotius: hic reis motiorem, faciliorems anteponit materiam. uterque laudandus ordo. Testia monium extrinsecus ais itur, Cr aliunde adducitur ad caussam. Est autem,ut
definit in Topicu, omne quod ab aliqua re extrema si itur ad sciendam sedem. Tenimoniorum mulctae thecies, ut praeiudici rumores, tormenta, tabulae, iusiurandum, testes. In his enim quoddam est testimonium, aut iudicum, aut populi, aut eorum qui torti sunt, aut signatorum, aut iuratorum, aut tectium. Haec autem dicuntur ατεχνα, id est, inartificialia,quid non pariuntur ab Oratore, sed a litigatore alteruntur. Quamobrem cicero: Quae sine arte putantur, inquit, ea remota appcllo, ut testimonia. Sunt alia, quae numerat eodem motata inartificialia, si ad Oratorem perferuntur: ut oraclida,ut pam,quae citantur a uulgo. Tanim permulta sunt tectimonia, quae non accipit Orator, sed ipse quaerit, ut quae secretιoribu3 continentur literas,autoritates, senatusconsulta,ediam, plebscita, leges. qua de caussa cicero non assemat essee sine arte testim nia, sita talia putari. Eadem ratione Quintilianus exempla diuisit a sex genearibus testimoniorum. Ergo sisteries inuentionem, non omnia fiunt in arte: si tractationem, omnia ad praecem rcfruntur. Testimonium diuinum est, ueshumanum: nam sola Dijs Cr hominibus mentem licrata exprimere datum p tauit. Diuina tesimonia sunt oracula, id est, Deorum uoces: quaesie appetilantur, quod inest h. s Deorum oratio. Austicia, quae struabant augures quo rum erat obseruare de mla. quae non in auibus tantum posita fuerunt, sied cr in tonitruιs, Cr in f bmnibus, Crimpotitibus, Cr procrius, Cr id genus rebus:
quod in Antonium cicero multis Iccis ostendit. Vaticinationes uatum diutinationes ut Sib,larum, calchantis, Cr cassandrae apud Homerum. Resto nasa sacerdotum, rerum diuinarum interpretationes. quae sacerdotiam non aliter
esse putabantιr, quam iuris humani declaratio, iuri 1 critorum. Arusticum restonsa, sunt diuinationes, quae sumuntur ab extorum inlectione. Exta quiadem a uictimis exempta, Cr reddita, putabantur indicare Deorum uoluntatem.
25쪽
Arustices etiam prodigia interpretabantur: ut quid portenderet estius Iulucaesuris autore Suetonio. Restonsi coniectorum,interpretationes somniorum, siqua uenire ab I oue crescrentur. Si quis apertius hac intueri uolet, iliciat babros ciceronis de Diuiuatione. Caeterum ex illis argumenta ducere non est
magni negoci . mandoquidem i huc imperitiIactitant: adeo, ut hie e te sit te
te dicantur. Hiam ι testimoni 1 partes, autoritas, uoluntas, oratio, quaarum discrimen est. Autoricis habet dignitatem, ac praest sin aliquid quod videatur mutandum. ut siquid usum gentibus, populis, sapienti imis uiris, leog latoribus, claris ciuibus, poctu, magnis que rerum scriptoribus. Quarum rerum plenae sunt orationes, plenae di purationes omnium : nee utrum doctrier indoctis frequentius argumentam est. Qui sint autem, quae Sciant a torimem, cicero tradit in Topicis. Voluntas non est ad inlitandum pronoae si es pro alltctu suum de re praescribit iudicium: ut voluntas tutimentorum, ut mandatorum, ut priuilegiorum. Et huc forte pertineat illud, Sit pro ratione uoluntas. Ea saepe rebus scriptis inquiritur: unde stilus ζι legatis de scripto Cr uoluntate. Oratio est omnis expressa uerbus retentia: ut populi sermo, tenium Acta, Cr ea uerba litigatorum, quae de caussa circviij truntii r. Oraatio aut libera esl, aut expressa. Libera sunt eorum tinium uerba, quibus non est Iege denuntiatum, ex si qua de re stonte iactantur. Orationιs expressae sunt ea, quae dicuntur in tormentu, Cy quaevi argumentationis, aut metu, aut alia ratione exprimuntur. Ad tedimonium scripta rastrantur: ut chirograaphu, 6ngraphae, stipulationes, commentari . uulgo regesta dicuntur. Edicta Isteris proposita: quae prope insinua prodeunt a magistraribus. Adde etiam adla,16α leges, pacta, pronvbsa, iurata, quae ita. Pactum, quod inter alia quos conuenit. Valebit etiam)ι nihil scriptum est. Detri a promisso,quia praelum minimum duorum es ut tu stonsalibus: Promit m unius esse mihi. P ctum firmius, promissum debilius. Iurata dicit ea, quaecunque dixerit iuratus aut teibs,aut alius,sive apud iudices, siue apud alios loquatur. Q sita proaprie tormentorum sunt, unde tormenta nominantur quaestiones. Eo tamen rei rare posis, quaecunque fuerint expressa, siue a recusantibus exto ut extorquetiatur multa pollicitationibus, moi ι , inctu, dolo, verberibus. Illorum omnium penus est oratio. A. Probabile. Argumentum certὰ triplex est: necessarium, quod maebcinati. cis congruit : sopbisticum, quod oco 'bantu: Cr topicum, ficu probabile, quod dialectim pariters rhetoribus, ac oratoribus. cum que demonstraliuam collisset ex ueris, nec larijs, prinus, medio carentibus, notioribus, curi A concla
flatus, ex suo primo ac praecipuo modo,us secundo, ea, quae perbe infunt pro dicato, recipit. Sophisticum,ex eii, qui non probabilia quidem, sed uidentur. Probabile
26쪽
pARTITIONES ORATORIAE. 13 Probabile porro, ex eis quae probabilia, quia omnibus placent, aut plaritas, t
elarioribus. Oracula. De uoce diuina prostrantur. Vnde etiam oracula.
Diui Augustini testimonio in libro de Spiritu Cr anima, disimus insomnia, in quibus uturis rebus aperiendis diuina quaepiam persona appareat. Auspicia. Ex auia enim ebectu futura ueteres pronuntiabant. Vaticinationes. Ostas uates prophetaeq; fore protulerint. Responsa sacerdotum iniis custodienuda obstruandas pontifices praescripserint. Haruspicum. Ab harige testina inlicientis, sunt Haruspices dicti Hariga uictima est, quod ex bara, id estobulo agatur,dim. Coniectorum. Qui somnia, quid portendant, praeuiden atque praenuntiant. Eae autoritate. Ut uniuscuiusque sua. nam ut Platonis Arinotelisq; est philosophiae: ita Vergilii poeticae siculatu: ita aliorum. Ex uoluntate. Vt superioris cuiustium Aut libera. cui non tenetur. Aut expressa. Ideo tenetur,ut scriptis, passis, promisis, iuratis,q sitis per tormenta.
C. F. Quae Piat quae dicis insita: C. P. Quae ins Loci infit
fixa sunt rebus ipsis, tum ex toto, tum ex partibuS, tum ex notatione, tum ex iis rebus, quae quod σ
modo astectae sunt ad id, de quo quaeritur. Et ad Loci quiadis id totum, de quo disseritur, tum definitio adhibe, hintur ad tot
tur, tum partium enumeratio, tum notatio uerbi.
Ex his autem rebus, quae quodammodo a flector afferi sunt ad id,de quo quaeritur, alia coniugata appetalantur,alia ex genere, alia ex forma, alia ex similitus
dine, alia ex dii erentia,alia ex contrario,alia ex coniunctis, alia ex antecedentibus, alia ex consequentis bus, alia ex repugnatibuS,alia ex caussis, alia ex essesctibus, alia ex comparatione maiorum, aut parium,
aut minorum. L O c v s est aut insitus, i assumptus. At pium partiuit. Insitam sxxa a. diuidit in quatuor partes, in definitionem, in partium enumerationem, in nostulonem in a ficta ad i de quo quaeritur. Afficta in decem cr treis steries diastribuit. Haec eadem uno ad eum rem comparato libello Topicor in tradit ex Arim
27쪽
a4 N. TVLLII cICERONI sex Aristotele: unde quod ad rem praesentem facia petere posis. Ridiculum
putarem, multa quae cicero, plura quae Boethius tradidit,las in irre commenta rijs. Liber est ad manum, in quo sunt omnia praecepta de ratione locora digesta Paucis igitur d uitiones er exempla perstringamus. Insta dicuntur in Darebus ipsis de quibus est cotrouersia:quae vel ἰ cist,id est,subitatium,uel ais id est,accidentia constituunt. Haec duo sunt in rerum natura, ex quia bus omnia componuntur. Subtatis sunt,totum,Cr eiis definitio, partes,no citis,quae definitionis est steries, genus, sma, diserenti quae Deciem construtuit. Accidentium vero sunt multae direrenti propria india, contraris,adriiuncti,comparationes. Antecedentia autem,consequentia,repugnantia,caussae, Cr es: medium seruare naturam uidentur: quae Boethius ad submntiam refcri. Haec omnia Cicero insis, quod in rebus esenti Crres ex ijs constitue. rentur,appestiuit. Alma Boethius finit,quae quodammodo ad aliquid refrari possunt, ut ad id cui natura cohaerent: ut genus est yrmarum firmae genem,
antecedentia consequentium, consequentia antecedentiam : caetera eotim mo.
D. Caeterum,quod notauit Gellius, allem Cicero dicit, quae non ad finem in , sed proxime finem progressa deducta ue sunt. ut de prouinci s con ualuribus, Bellum ase m videmus, CT vere ut dicam prope constelam. Quem si capiamus intellectum, dicentur asem ad id de quo quaeritur, ea quae totum non conficiunt,sed ex parte aciunt: nec sunt ipsa per se conficta, sed aflicta, quae rebus alijs adiuncta, planam recipiunt absolutionem: ut nec animal homianei nec rationale connituit, sed utrunque animal rationale. Quod est firmius est,quod Ne autor frequenter in hunc sensiam affictorum nomen usurpauit: σquod in Topicis, relativa quae dicuntur a Boethio,non allicta dixit, sed ea quae
cum aliquo constrantur. Quamobrem treis facit locos, quibus totum coma prehenditur, finitioncm, partium enumerationem, ac notationem: Reliquos autem segregat, ut qui non ad totum adhibeantur, sed ad totius aliquam paratem, quod a lictorum proprium est. Iam ad singula ueniamus. Definitio est,autore cicerone, rura rerii quae sunt eius rei propriae,quam definire malumus, breuis Cr circumscripta quaedam explicatis Rhetorice est bene dicet di scientia, bene dicere praeclarum est,igitur Rhetorice praeclara est. Partium enu meratio, quae duas plaresve partes numero ponit, ut aliquid inde collia gaturi ciuιs est,ergo natu aut Actus: non est natus,ergo ictus: non est ncique natus neque sectus, non igitur ciuis. In partium enumeratione intelligiturer diuisis frinarum. Noditio, vis est mominis, quam Graeci inmasa ad Moacant,id est, ueriloquium . quod uerrum tanquam durius evitat, notationen subi jcit, quia sunt uerba rerum notae: si consul patriae considit, M. Ant
nias autem patriam evertit, non est habendas con ut Non a sentior ijs,qui
28쪽
quod desinuis pluribus exponit. Nomen igitur π definitio sunt eiusdem rei, non ulterum es rei, alterum accidentis. Quod si nomen mutatur ut accidentia, nihil est ad ciceronem improbandum: qui rem, non uerbastini, niyi quae nus μbseruiunt rebus. Notatio exprima vim nomnis. Nomen dum manet, cons tur ad rem, totum; designat. lndignum est meo iudicio,vina quadam subtilitate,uiolare atque o mare grauitatem sum uiri, cui pene omnia refrare debent acceptum, qui grauiter, π copiose aliqua de re disserere pollunt. coniugata sunt, quae ab una origine desueti uarie flectuntur. ut pascuum, pasco, compascim. Iutas, iustitia, iuste. Ium Acu, iustus est igitur. Mori misserum non est, non igitur mistra mors est. Genus est, quod habet Armas. ut canimal hominem, Cr bestiam Uirtus prudentiam, iustitiam, artitudinem, remaperantiam. Virtus non est agere maligne, non igitur prudentia est malitiansiendi. Forma uristeries, quae gram continetur. Si Detiam est,crimen est. Nouit artem,qui nouit grammaticen Instecie continentur Cr Iingula. Odit se nemo: non igitur caro, qui sibi manus attulit, odorat se Similitudo crura
redario m qualitatem cicero: ut cursu curses, sic in uiris Dibus uirtus uiris tute superatur. Didirentia, qua res a re diom, siue in rei sub ntia est, ut
rationale: Sive proprium est, ut rost in baree: proprium enim nomine didrarentiae continetur et Siue accidens, ut album esse, stam, domare. compla uno urebo : equidsimile non egesserens est: ut hic tur didrrentiae Gamen. seruit, ergo semus est : haec sunt coniugata. Di lue pre dii rentium. Aliud est seriaM ese, aliud semire: addictus quidem seruit, neque u est tamen seruus. Nam dilberentia ad restilendum piarimum uesct. contrariorum qua ab alijs opposita dicuntur, quatuor sunt genera. Unium eorum, qua in ma
dem genere posita plurimam distat, ac dis tr Si subitiam Agimus suis
pientium sequamur. haec dicuntur aduersa. Alia sunt priuantia: ut dignitas, indignitas. Alia,quae cum aliquo constrantur, relativa nominant: ut maius, minus. Alia contradicentia: vi est, non est. Haec ex Topicis. coniunm eantur Hiim adiuncti: uocantur etiam a mimiliano consequentia. Sunt ea, quae natura sinitima, saepe quidem, non tamen necessaria cohaerent: ut meistus pallor, ut verecundia rubor, ut amor stuprum. Venenum dedit nouma. Non laesit filiam matre. Fugit mali conscias. Adalim est, lauri cum iuweonibus. Admonet hic lacus, ut quaeratur, quid ante rem, quid cum re, quid in post rem me init . ut caedem antecedunt rixae: comitatur perturbatio: sequiturheta. Hine oratoribus innumeralitia ducantur argumenta. Eo siquidem muti
ei signa restrantur: deinde multae cosseum, quae non lunt necessariotat ira, sperbia: ad his muta η'ρ mi, id est, appendices er circunstatiae rerum,
29쪽
N. TVLLII cIcERONI spersonarum: ut patria, genus, educatio. Antecedentia fiunt,quibus p sitis, aliud consequatur nec ρ est: ut, incubante mari procella bequitur fluctus consequentia, quae rem necessario consequuntur. Si inclus est, salum est. s
stirat, uiuit. Repugnantia, quae contrariis adiutam cum re nunquam casa me pollunt. Vt amare odise contraria sunt. odio caedes adiungitvr. Repuagnant igitur amare,occidae. Cicero in Topicis, Ariunm, inquit, de quibus paulo ante dictum est, non semper eueniunt: consiquentia autem simperi Ea enim dico con 'ventia, quae rem necessario consequuntur: item quae crantecedentia, ex repugnantia. Qisicquid enim antecedit quanque rem, id
cohaeret cum re necessario. Et quicquid repugnat, id eiusmodi est, ut cohaerere nunquam posit. Hic ille. Quae sententia ci an vera esci, Cr perspicua, ac propter adiunm, quae nccessario non cohaerent, inventus esea hic locus, non deluerunt tamen, qui diuinum oratorem, tanquam parum uid siet, arguerint. Nos optimum tacem sequemur: dicemuss, plurima 4be in rcrum natura sibi cohaerentia: si non simperi adiuncta sunt: si siemper, antecedentia, aut constuquentia, aut ex contrario repugnantia. Hi tres loci natura, sed ni una ratio inueniendi argumenti. Quamobrem frustra desiudat Boethius,qui probare eontendit unum ese lacum, quem cicero tripertitum facit. Quintilianus autem tabro quinto scribit nullam esse confirmationem, nisi aut ex antecedentibus,aut ex consequentibus,aut ex repugnantibus. sed est alia ratio Quintiliani, Mia cice. ronis. caussa est, quae rem efficit uel sola, vel cum alijs iuncta. Avaritia craptus nunquam quiescit. caussirum alia necessaria: ut, si corpus est in luce, umbra est. Alia non necessaria: ut, si amat eum, cet uxorem. Rursus casssarum genera duo sunt. Unum quod escit: vhims accendit. Alterum sine quom non escitur: ut materia,tempus ocus: quae caussae silidae ab ipso nominanistis. Ad hoc secundum genus pertinet illa caussa formalis toties recandira, maeariatisq;: ad prius autem c Fa esciens, atque sinatis: quae uerba stinosa non tractat cicero. Vide secundum πηι - partem. Elym sunt quaecunque es,riuntur ex eari': iit, Titubat, ergo ebrius est. Comparatio maior, Cr minor,
rerum collatio est siue aequabilitate. A' inlibus utrunque segregare, nihil di
cile est. Ida sunt qualitatis: haec autem quantitatis. comparatio parium non mile sepiratur, nili dixeris esse tantum in quantitate. Qui separare conaritisunt, exhausto labore, rem ficerunt incertiorem: In similitus, aiunt, non esse tertium quiddam, quod sit in comparatione. Quod Album puto. Nam duo misit mrum confruntur,m accidens est tertiam in quo conueniunt. Relinquami
igitur hanc subtilinam, neque enim propter hanc partem finalitudo, Cr comparatio diuiduntur. Exempla fiunt: Si quis sacrilegium scit, sciet furtum. Qui Acili de palam meruitur, peierabit. Qisi ob rem iudicandum pecuniam acciapit,
30쪽
pit, Tob dicendum Ad um testimonium accipiet. Haec de lora anguste Iocuti
'Tum ex toto. ut si res tota quaeritur, definitione uis uniuersa explicam c. via disie, Si nim6his est amplitudo ac dignitas ciuistis .u eam minuit,qui exerarium populi Romani boctibus tradidit, non qui eum, qui id stcisset, in populi Romani potestitem tradidit. Partibus. Partiend9, hoc modo, Aut sena tui parendum est de salute Reipublic. aut aliud consilium instituendum, aut sua
sponte diciendum aliud confisium superbum :puum arrogans. Mendum igitur consilio senatus. Notatione. Hoc est,ex uocabulo: ut, carbo si conpulsqui consulit patrae, quid aliud dicit Opimius Quae quodammodo affoctae sunt. N empe quandam habentes inter se invicem relationem. Venniatio adhibetur. vi, Mia Rhetorica est bene dicendi scientia: cognoscenda Rhetorica igitur. T um partium enumeratio. Si liber est, aut censiu, aut vincim liber est, aut test ento: non est ulla horum modo: non ergo lιber. Tum notatio uerbi. Aether a perpetuo cursu dictus: ergo perpetuo curarit ut Aristotcles ait. Alia coniugata. si pietati summa tribuenda laus est, debens moueri, cum ab ra etessum tam pie Iugere uideatιs. Alia ex gener: si magistratus in popul Rom. esse potemte debent .quid Norbanum accusas,cua ius tribunatus uoluntati paruit ciuitatus Alia ex larma. Si omnes qui Reineonsulunt, chari esse debent: certe in prinvs Imperatores, quorum consiliss,ut tute, peritatis retinemus Cr nostram silutem, Cr imperii dignitatem. Alia ex similitudine. si 'ae partus suos diligunt: qua nos in liberor no tiros inadulgentia ese debemus Alia ex dissirentia. Non si pluribus coena non potest una suscere, uox quoque docentri multιο eam excipientibus non poterit fata esst Alia ex contrario. Si Gracchus ne arte, praclare Opimius : si amplect ncla bonae artes , ubendae sunt maeae. Alia ex coniunctis. Si Panda uirtus, bene visendum est. Aliam antecedentibus. Si grauida est uiro concubuit. Aliam consequentabus. Sι lam intestius ille, tu inimicus, Cr cum glutio comprehciisκε in illo ipso loco, a nemo praeis ter te ibi uisus est, ex causa nemni imputatur, Cr tu semper audax: quid es duod de minore distrare posmuss Alia eta repugnantibus. Vt cra' adolescentA. Non si Opimum donripi, carbo, idcirco te bonum eluem putaribunt. stimulasere,σaliudqiussis perstic'um est: quod Tui Gracchi moraetem lipe in concionibus deplorasti, quod Publis p ricana necis socius luisti,
duὁdeam legem in tribunatu tulisti,qu/d si per a botin Ad shlt. ex,quis olens est, itidius non est. Alia ex causiis. Auaritiam si tollere uultu, mariter eius est tollenda, luxuries. si doctrinam quaerius, doctifimos, quos teratu torcs, Cy qms ciliatu praeceptores, uobri duigatis. Alia ab