장음표시 사용
61쪽
CAruri L III. tummodo duae . Nam distantia socalis lentis compositae evadit multo major, iram sit distatis secalis singulariun componentium e vitro communi adeoque ut distantia secatis lentis compositiesis exigua, quod requiritur ad tabendum augmentum satis relinmum, radii sphaericitatum debent fieri nimis breves, quod ina pedit aperturam satis magnam, adeoque minuit campum. D ad remedium est magis umeum pro . Hesropiis exiguis, quae adhiberi solent eum construmone Galibrana ocularis conca vae, cum in iis numis non debeat haberi aqgmentum nisi exiguum. Hinc potest adhiberi ocularis composita etiam ex dii bus tantummodo lentibus. Fiet convexa ex fila cum radio sphaericitatis dimidio ejus distantiae beatis, quam debet habere lens composita ac illi addetur concava is cella, quae habeat radium phaericitatis radii convexae, nimirum distantiae secalis mtius compositae r vel fiet convexa e stras cum radio sphaericitatis aequali ejus distantiae socali, quam debet habere lens composita ac illi addetur concava soscelia, quae habeat radium Sphaericitatis rientem radii convexae , adeoque trientem etiam distantia socalis lentis compOSitae. yr. Ego quidem , ut jam innui in capite II opusculi I Tom. Icuravi fieri telescopiola cum eiusmodi oculari concava acromatica, quod successum habuit egregium : caruerunt coloribus , disti ctionem habebant singularem Satis commodus occurret inserius
usus ocularis acromaticae etiam in systemate trium ocularium; sed antequam agamus de eo systemate, agemus in paragrapho seque t de systemate duarum tantummodo, Mostendemus methodum
expeditam liberandi relescopia astronomica invertentia objecturi aeoloribus ocularium adhibitis binis ocularibus tantummodo, quin xum utraque sit ex eodem etiam vitri genere, ut ex quovis se
62쪽
3. IV. De remedis adbibendo cooribus radarimn per binas eu er implices ex eodem etiam mmmi ni genere vitri ).ρα Six in fig. iuncta A, C , A, D, D', B, G, in B, I, iridem , ae in M. Tab. I, lam ΗΚΗ fg. Tab. II occurratarii in puncto, inter puncta I, G: excipietur Hum rubeum in
truncto L remotiore a centro suo K violaceum in puncto I pr piore hinc angulus refringens binarum superficierum lentis, qui num. a est eo major, quo magis receditur a centro ipsi , erit major in L minor in I poterit ita augeri refractio fili rii hei minui refractio violacet, ut, compensata minore refrangibilitate
si cumque in superioribus proposita sunt pro combin. itione plurium lantium
simplicium, non respiciunt nisi distantias Ocales ipsarum ita, ut quae demonstriua sunt de separatione colorum, quae ab ipsis inducitur, laeum habeant, quaecumque adhibeatur combinatio sphaericitatum inanim superficierim ex iis numero insiliis , quia juxta num 4 exhibent eandem distantiam focalem. Itillem , quae in praecedenti l .ira tr.it,ho ioposita lint cle remedio adhibendo coloribus cuIarium per unicam lentem acromaticam conjunctam cum binis
simplicibin , non respiciunt nisi solas distantia secales animem simpliacium. Eodem pacto quaecumque proponentur in hoc,' in sequenti paragr Phociam pro determinatione anguli , quo bini adii diversae restangibilitatis digressi ab eodem puncto objecti sit extra axem telascopii in transeuntes Percentrum obiectivi inclinantur ad se invicem , quam pro correctione, qua sat, ut egrediantur ab oeulari postrema per rectas parallelas, locum habent tidem , quaecumque adhibeatur combinatio radiorum sphaericitatis pro singulis lentibus ad habendam eandem distantiam socalem , quae sola occurret in s anulis athlibendis licebit considerare singuia etiam, ut isoscelias Discrimen ortum ab ea diversa carum sphaericitatum combinatione nihil aut prodest aut obest, ubi agitur, ut in hoc primo capit , de solis ocularium coloribus. Hinc habebimus hic pro aequalibus lentes, quae habeant distantias socales as dem. Hisce distantiis sodalibus determinatis relinquetur indeterminatio orta ex libertate adhibendi diversas earundem sphaericitatum Ombinatione , VJ exhibeant eandem distantiam incalem . De hi agemus in capite I , ubi varum considerati occurret ' corrigerulis, v ' dis incommodis xii .
63쪽
litate illius per excessum anguli refringentis , prodeant per rectas LUM , Im parallelas inter se, quod fieri non posset, si punctum jaceret ultra I, ut in fig. 3 ab. I, ubi angulus refringens in Lest minor , quam in I. 93. Is parallelismus obtineri potest infinitis modis , sed oportet ita res disponere, ut radii digressi ex eodem puncto objecti,
qui in fig. i conveniunt in secis F',s', prodeant paralleli, vel a currate, vel proxime pro diversa oculonini constitutione, Se alia evitentur incommoda , ut illud , ne punctum dirigens ejusmodi radios incidentes in lentem quampiam sit ipsi nimis proximum, quod si accidat, minimi ipsius desectus, minima pulvisculi si nula ipsi adhaerentia cadunt sub aspectum cum intercipiant omnes radios provenientes ab eodem objecti puncto vitandum iti,dem, ne ad habendum augmentum satis magnum , aliquis sphaericitatis radius sit ita exiguus, ut impediat aperturam sussicie
tem pro campo satis magno . 9 . En combinationem maxime expeditam, inuae iis tribus x ciat satis . Sit lens HH fig. 7. Tab. II ex eadem substantia , a B , is habeat distantiam focalem aequalem trienti distantiae fo
calis ipsius B , quae num. 3o est proxime aequalis GP, col
loc ' Id quidem facile perspicitur considerando in fig. I pariem superficiei cupatam a radiis digressis ab eodem puncto obiecti positi in directione CD'. si granum pulveris adhaerens ipsi superficiei R. st na aius eo spatio interci
piet omnes radios digressos ab eo tincto , thoc idcirco non cadet sub sensum visus, sed ejus loco nigricans macula , etiam si id punctum pertineat ad ob
iectum lucidissimum sed si id gramim sit minus eo spatio intercipiet qui-
dem partem oriim radiorum , sed pars alia incidens in superficiem ipsam hine,, inde ab eo puncto transmissa ad oculum is collecta demum in ejus sindo excitabit ejus visionem in quidem si id granum fuerit multo minus eo vatio pars residua multo maior parte intereepia id metet , ut de iis hi
jtis non animadvertatur. Porro quo socii s fuerit rhpior 'nti patiunxerit minus, adeoque uo minora pulvisculi granula intercipient vel omnes
eiusmodi radios, vel maximam illorum partum, adeoque sub sensum cadent. Id spatium erit semper multo minus , quam exprimatur illa a uiua quia apertura obiecti. A erit multo minor re, luctu distantiae meatis quae hic exhibetur major ad reddendam figuram magis sensibilem minc sine pretincautisne hic proposita sensibilia fient granula admodum exigua
64쪽
locetur ita, ut GK sit dupla ejus distantiae sicalis , cui ideiris erit proxime aequilis P. Filum rubeum , violaceum mprodibunt per remiam, im proxime parallelas , quod uera
. s. Cum G sit dupla distantiae socius lantis in pro radiis rubeis fila rubea digressa ex G coirent num so post transitum per lentem HH in axe in distantia aequali ipsim , adeoque fila rubea digressa ex ' coirent situm. ρ in punctum rectae
G' transeuntis per Κ centrum lentis ad distantiam proxime e qualem GK quidem obm' paullo majorem, quam GK esset ΚΜ paullo minor ipsam L. Est autem etiam ' paullo minor, quam κ M paullo major , quam in Quare G' erit proxime aequalis LM QGI GM proxime aequales
Quoniam autem ob viciniam punctorum L, , anguli LI, Κ Mnon multum differunt ab angulo recto , si concipiantur ex ι ducta perpendicula in I, LM , ea parum different a recta Ll, adeoque multo minus a se invicem etiam anguli LGI LMi
erunt proxime aequales inter se
. 6. Filum autem violaceum I prodibit per rectam Im jacentem in angulo UM , 3 angulus ini erit differentia refracti numili, mi pertinentium ad fila rubeum Sc violaceum, quae
concipiantur simul advenientia per GY, ut producta CG in E angulus L est disserentia refractionum LGE, ισΕ pertine rium ad fila rubeum, violaceum simul advenientia per rectam quae disserentiae debent habere num. 1 ad ipsas refracti ne mi, LGE eandem rationem valorum in ad ni- pertinentium ad eandem earum lentium substantiam
97. Porro restam LG' est proxime aequalis restiationi mi. Nam angulus in est proxime aequalis angaeo in ob viciniam punctorum MI, , etiam MLI est proxime aequalis angulo Q; qiva si Μ occurrat axi in V fila rubea I, LI, qua convergebant ad secum Plentis Hin convergent ad distantiamo dimidiam vi num s6h. Quamobrem IV erit proxime o , adeoque proxime, V ob viciniam punctorum L, K. angulus M, sive MLI proxime M VI , sive α CIG'. D
65쪽
iniim CIG' est proxime a Get ob alterum internis IcG dimidium campi simplicis multo minorem ipso aucto in CIs per telescopium. Quare primus ille mi est proximus ipsi IGE adeoque binae restiationes rubet in in i proxime aequales, idcirco etiam proxime aequales earum partes similes LM, Mim , quae sunt disserentiae earum restiationum fili niues, di vim lacti . Cum igitur in sit proxime aequalis LGY erim prox, me aequales in Mim, Μ Vm proxime parallesae. 8. Admovendo nonnihil lantem Hu lenti B, eam Omondo, ficile invenietur situs parallelismi, ves ejus exiguae
inclinationis eorum lorum ad se invicem , quae efficiat, ut ea si uniantur in fundo oculi correcta illa separatione G'n, quam induxerat lens prima . Ea admotio δε remotio iacta ab artifice multo facilius corriget effectus quantitatum exiguarum, quae in
hac demonstratione neglectae sunt una cum flectu neglectae cra situdinis vitri , quam longissima investigatio eorundem effectuum
facta per geometriam, vel calculum. Quae diximus, abunde sunt acle vincendum, binas lentes ex eadem materia , quarum altera Dbeat distantiam socalem triplam alterius, debere saltem proxime corrigere epitrittionem colorum inductam a prima lente , si ollocetur minor post majorem in distantia proxime dupla distantiae
secalis ipsius. Videndum jam , ubi collocandum sit hoc binarum lentium systema respectu objectivi AA, an in eo evitentur illa alia incommoda, quae diximus evitari debere.
Ad habendam distinctionem debet ensili reddere proxi. me parallesos inter se radios desatos ab eodem unico puncto, lecti remoti sit in axe telascopii, quos objectivum solam colimgeret in suo soco posito alicubi in eodem axe in F . Quare ealem num. ssi debet eos excipere digressos e suo s.co citerio re o posito ad distantiam secalem o mina, remanen ita ac - κοα GI mine lens B debet in re, ut ii uniantur in O; cumque o sit minor, quam ejus distantia focalis GP, debet num. ss ipsos excipere convergentes adeoque ipsae leas B debet collocari citra secum objectivi F. Distantia autem F ius lentis ab eo ac si Diale invenietur.
66쪽
re systema earum binarum lentium debebit ita collocari , ut primi jaceat citra secum objeelivi ad distantiam dimidiam suae bstantiae secatis. Ea distantia est major, quam in simplici telescopi astrononaico sagurae I ab I esse et distantia FG a lente B si pro ipsa ad hi eretur hac Hil . Nam in eo casu esset ipsa FGaeti: talis distanti .e Ocali ejus lentis , At hic est aequalis G : ΚΙ quae I est distantia secalis hujusce lentis IH adeoque socus F distat a lente B multo plus , quam distaret in eo telascopio habente eam unicam ocularem , quod evitat in i .un viciniam , quam vidimus debet evitari . Di Stiantia vero socii alente H non potest esse minor id , quae labetur ala , quae est ejus distantia Ocalis
Io I. Augmentum poterit esse satis magnum cum campo satis
magno ; erit enim ipsum augmentum duplo majus, quam si adhiberetur unica lens B , quia augmentum determinaretur ab angulo Im sive VlL, determinatur ab angulo κ', qui est duplus ipsius VIL, cum aequatur binis internis, oppositis VII , VLI proxime qualibus,' quidem in accessu punA L ad ce
trum campi, ii duo anguli accedunt ad aequalitatem in infinis tum, Maugmentum ad duplum augmenti habendi per solam e tem M. Hinc ea lens poterit fieri duplo minus convexa, quam alia, quae sola praestaret idem augmentum sic ejus aperturamus seri duplo major, quae duplicata duplicabit campum . ens Hi non cogit imminuere eam aperturam quia semiaperturae G , necessariae ad transmittendum eundem radium CG d
terminantem punctum extremum campi sunt proportionales distantiis I, I focalibus earum lentium, quae lentes idcirco possunt fieri prorsus similes ita, ut accipiant eosdem numeros graduum in suis arcubus ior Posset generaliter solvi Hoblenia, quaerendo distantiam
68쪽
s opus C ULII. 1 . In ea aequatione habentur bilin deteri vitae, exhi- heminaeciem lentis secundae per suam distantiam soralem , exhibens ejus collocationem per distantiam a prinisci solutiones haberi poterunt infinitae numero, assumpta ad arbitrium altera ex iis , vel quapiam relatione alterius ad alteram. Sed cavendum, ne ea determinatione abitraria, dum deinde determinatur positio primae lentis respectu soci objectivi F necessaria ad hoc, ut secunda lens excipiat radios, qui pertinent ad idem punctum o, lecti , divergentes a soco ejus citeriorem, distantia ejusdem p imae lentis ab objectivo obveniat ita exigua, ut ex adat erronea suppositio facta distanti e I proxini aequali distantiae focali radiorum parallelorum, languli VI proxime aequalis angulo G'E,
ac praeterea augmentum fiat nimis exiguum. ios Determinatio maxime omnium expedita est illa, qua superius usi sumus, in qua utraque lens est ex eadem substantia, exisse
tente ,- - Qx est distantia secatis lentis secundae,
ΣΚΙ, uti posuimiis. Haec analysis illam determinationem exhibuit, quam immediate proposuimus, 3 demonstravimus more synthetico .r . Ut ea, quae inventa sunt, unico intuitu videnda pateant, en remedium adhibendum telescopiis astronomicis ad tollendos emtores inductos ab ocularibus Capiantur bi euentes convex exeo m vitro communi quocumquς , quaerim pri na habear distam
tiam scalem, o aperiura in ripiam secundinis Miscentur iuristantia a se in icem dupla distantiae focalis minoris prima colocetur citra focum binis in distantia ab ipso aequali Amidiae suis distantiae 'calis Avmentum erit duplum ejus, ρμώμαWare prima iens isti inpus aequalis illi, quem σὸς
re ipsa sola. an. Ad habendam corremonem accuratiorem potest secunda lans Diuilia ' Corale
69쪽
Iens aptari tubulo , qui possit moveri intra tubulum primae , ut
admovendo removendo nonnihil ipsam ab altera inveniatur Iocus correctionis maximae Distinctio pro diversa oculorum constitutione poterit obtineri tam protrudendo tubulum majoris intra tubum objectivi , ut totum systema mutet distantiam respectu
ipsius objectivi, quam protrudendo solum tubulum secundae intra tubulum primae, quod non turliabit ad sensum extinctionem colorum.1M. Hic secundus motus erit magis opportunus; si adhiberiae beat micrometrum. Ipsum non potest apponi nisi in situm, in quo solo sermatur imago objecti, nimirum in distantia a prima lente aequali trienti suae distantiae secatis , quae est tota distantias alis secundae lentis. Ad hoc ut partes eius micrometri subtemdant in caelo eundem numerum minutorum pro oculis omnibus, debet retineri constans distantia primae lentis ocularis ab objectis
vo relicto motu secundae soli. 1oq. In eodem l co debet collocari diaphragma , quod campi marginem determinet. Ipsius aperturam determinabit re perpendicularis axi occurrens radio G' extremo aperturae lentis ocularis prima in T. Cum sit O aequalis 3 ipsa distantiae focali lentis secundae, I eriti LGI, adeoque 3 Ο GG Hinc apertur diaphragmatis erit 7 apertura: Ocularis primae Debet fieri potius tantillo angustior, quam amplior si fiat
amplior evadit prorsus inutilis. IIo. In eo telescopi objectum apparebit inversum posset fieri etiam telescopium , quod per duas culla res tantummodo exhiberet objectum directum , sed in eo separatio colorum, de qua hic agimus, evitari non posset, nisi fais alacromatica utraque oculari, praeter quam quod id telescopi genus habet plura alia incommoda adnexa, quorum causi tu quidem non est in usu.
ita. Ad eam rem secunda ocularis H fig. 8 collocanda e
se postes ad distantiam I majorem ejus distantia Mali Κ:tum radius rubeus II convergeret num s s ad distantiam quamdam RV, objectum situm ad sinistram in directione cor appareret itidem ad sinistram in directione V . Si lentes non sint acromaticae; prima refringet magis filum violaceum, ut prius, H α per
70쪽
per rectam GH, quoci debebit ob actionem secunda convergere ad distantiam minorem V cum discedat num .ss a distantiam majore, quam I, sit magis refrangibile. Hinc fila LV, luci intersecarent in quodam puncto R, ac haberetur m
jor separatio colorum per angulum Ri: nam is evaderet adhue major angulo GV cum distantia L debeat evadere minor, quam sit V, quae in combinatione numeri sequentis evadit aequalis I adeoque minor quam in ita Sio esset dupla distantiae bolis o distantia Vevaderet num sue aequalis ipsi KI, adeoque angulus V esset
aequalis angulo IK, sive GIG', qui determinat augmentum so ctum a prima lente. Quamobrem secunda restituens direEctionemo est non minueret augmentum factum a prima. Longitudo systematis GV a prima lente usque ad sculum collocandum in Venet aequalis longitudini R figurae 3 ab. I systematis lentium trium ci lens secunda esset aequalis primi quia ibim continet binas distantias socales lentium aequalium, Q alias binas, o P quintam: hic in fig. M Tab. II GI haberet unam, I duas,
KUalias duas. Sed FG distantia primae lentis a soco obiectivi esset major quia radii digressi ab unico puncto objecti sit in axe, Sccoeuntes in F non deberent prodire a prima lente paralleli , ut infig. Tab. I, sed convergentes ad distantiam Go fig. 8 ab Il duplam ejus distratiae secalisci debent enim semper coire in socociteriore lentis ultimae ad hoc , ut prodeant ex ipsa paralleli. Hincinum. 36 deberent discedere a distantiam itidem dupla dista
tice secatis , quod augeret nonnihil longitudinem telescopii. 1i3. Id incommodum esset perquam exiguum, adeoque nullius
momenti; sed aliud multo majus occurrit in diminutione campi Si enim semidivi ter aperturae, si quanta maxima conciliari potest cum ejus lentis curvatura esset ejus dimidia ob Idimidiam IK adeoque si cienti B relinquatur apertur aequa' lis aperturae dimidium ipsius e aderet inutile, campum determinaret solam; dimidia L. Si lens His admoveretur magis lenti BB ratio semiaperturae utilis GG ad si cresceret, sectoque manentem cresceret ips rus cum campo sed puncturuDisiligo by Orale