Orationes et poemata

71쪽

γt dispositissim procurat.nani homines idoneos desicit inter quos dispartita sint officia nuptialia ne quid nunci iOfaepnu bationis orianu . huc lectisterniatorem Me iubet:

illum obsonatorem:hucpraefecti a popinaru: illvin bella Tiorum. alius promus: alius condus de signariest qui procietator penicostituas: equi cellae uinariae' praescias: ita imus γquiso curando quodsuu est aliena non inbar. in primis iuuenes numero sex &.xx ex nobiliori ditioribust nostrae ciuitatis deligi r qui sint architriclini siue archiposias discere malis: quos uuinis S calcos appellat. Vreta est enipopularibus uerbis adrem popularem declarandam. ex histinguli senosministros eligere iuben r quore opera naua&1lier ua in conuiuii nuptialibus utantur. hoc architriclinoptordinenullus fuit quino impendiurope regalia fecerit& immensas perunt aru summas profuderit: duse lsuo ministros nuptialibusuestimentis exornat.dregnantur&sex alii architriclini maiores qui dictantur OmneS fere

ex ordine senatorio:praeterea adolescentuli octoiumlenti summot genere nati euocansequi siniunctum est ut si famintroeuntem a porta mu deducant instar stipa torum:quos prisci Laterones nuncia parui. Et quonia aduenarum ad nuptias celebrandas uenturorum innumera mestitudo expectabatur:Ordinat Benti uolus ut omnes honorificentissime commodissimc accipiantur. In domibus sinum ornatioribus hospitia magnificoeatiss1meparanin: SP diuersorii ampli 1 ne alii plui es alii pauciores assignantiu . Iam cuncta apparanasn prialis diligentissime compa ratierat.Iam appetebat condictis dies festiuitatis: cus ab

sus ad coniugalesoedus cusponsa ineundu Ferrariam proficiscitur comitam prope regio decor s. duceri ferme e rem Psequutur inter quos Rapra uiginti haud dubie nobilissimi R ipsius sponsi frater minor nam prothonorarius. Nos qia oo discimum officii causa sumus prosequutit oesma gnificetissime accipimur a principe Ferrari sit ibioe biduit Omoramur donec celebrent ex ritu foederatur alia Sannii Iopnubodigi inspo Esponsus Oppigneret: am is cerdoti a para nymphis offerantisibus rite peractis domuitio 3ae capessimus aliquot ex primotibus cursi Onotatio Iesi

72쪽

ctis ad sponsamprosequendam. tun genero socer aulici interiores nauem cor coaduntnocte Intempesta an lutit adpretortu denti uolum quod i iocant:γω magniti centissimum pulcherrinriun in agro Bonomin 11ceps: rari iri illabusdam decena.

rat ad uillam suburbanarita substiterat UOS a CIMUItes operiens. viis aetas sexus ordo uiam gesinam natimcopleuerarat studio uisendi exoptati sumat assa 1po vivi minax cir is latus& longus capo erat tani incessi nn summatim exponam auloemorapes laesici partim ipsi uenerati partam incarios miserant ad nuptias illustraladas: qui oes in suisquis Cati ingrediebant Antereuduma speces edigna pon urnos strii incivis Mantuaan: Qturchma Ieciprocabatt

73쪽

phoros appellitabant: hos uulguscorrupto paulum abita Stractoticos appellato stratioticos graemanica dictioneni incit pare de siet:hossubsequebanmi toxotae: si sui ex eqs1agittarii induti prasinos amictias: architriclini artabtricli 1romnal pedissequi ordine in Ierunt. Vidimus hac pompa mphas rimamazonio obequitantes: quae subli matre in equo non sedebant Ised stabant. Vidimus Giga1υtem stanu osam obambularem: avsemula naturarumissiima uerae effigiavit. Vidimus gratatore in longuriis passius grandissimos iuvitante Aumuimus intutintinabui ecrepitus es ut tormento'bellicoptu quibusculacta personabant. Praemereaibat ordo tibicinumbicinum p 'aesus adeo ut clangore tubarum stridore limorum caelu reboa ret aurest audietiuobsurdescerent. Postlongum pompae Ordinem 1ncedit nouissimo loco noua nuptas edesin equo

cadidissimo ato pulcherrimo: qui ephippiis aureis er es

gens phaleri sis preciosis omarustollutim gradiebat': qua las prisci tollutarios asturconesmannosluocitaruntihune gradarium equiis nis adduxerant octo illi adolescentuli qui munia obibantstipatorum: qui uestes breuioresinduti argento textili coleectas per imbrem lut in sponsamcq stipatatiex quibus aliquot iones gemmast in calciametis gestare cospeximus Cantata sunt carmina iponsa traseu tepartim latino: partimueriraculosermone compositae in singulis illis septem portis: quas teporarias ex lignofrodirhuis uirentibus a re irano scurra fabricatas supra docui mus: quae sin aesub tutela uiri singularum erant coseciam:ex quibus quamor plutosophicas: tres theologicas appellant. Constatinter onmes spectatores nihil fieri po misses edidius hac pompa nuptialit nisi pluuia tines ac iugis obstitissemquae effecituinemo uestes preciosamste taret ut Sincederet penulati pileatis. Rimata inhocim uidiatessi odit asdissurbaret. 13a perdius Spemoxiluberssiem etia pos eru ex magna partesoedavit: quae resipedimetosuitquominussposa ex comm aedemdmi Petronii pompa l1ter adiretiquem Bonon es deu tutelarem ueneranin. terun semper habetfortui longas ma

74쪽

nus&interdum adue a ratione superantur: nam pruacem Benti lus uisempest praesentissimo consilio.uiam inue nit Qua iantra priuatos parietes ostrearet pricipibus citctu

is progreditur uenturaincetum pricipum augustim amrecedetatibus 13 istris architriclino' numero celari ma. in omnes sericati formosum exhibuerespectaculur alti pur

Benti uolo': sed longeformosissimu spectaculuminuerei in architriclini togas ex argento textilitesves induci ex

ratiores am cludebant. in sin 'opamambus QRoa es erat dicturati peculiaria ipsus arcnitricliniamsi Iasigna'. LX

tumre fulgorem tantasipensassus regia uecti gestauiusufficere possenni demotbus ornatusndem uestiment1 Renus: omnes principam digni uiderit o res incessimaaiestatem quandamprae se ferre. Et profecto minis mactruncus addit hominibus auctoritatem. Subsequebanin re

indo incedit sponsa incessu matronali amundo nuptiali cle emer Ornata am omnes fere nostrae: uitans Dama riae matronae comitabaΠ r n -

G Qtii; maritis cois iumta pollet in terris amplissima Aenunciat. Iam dies ut DR Plautus ad umbilicum erat di diatus mortalus et

75쪽

Iam prandendi sinstabat. repente omnes se accingere

S suaqu1symmia diligeter obire. Lectisterniatores meimsas apponere: Omnes ex ordine accubare. principes una cusposa in tribunali celsiores eminere. Optabat Princeps bentiuolus A eme &dici conuiuator avitutissimus. cupiebat istud nuptiale nuiuium si fie posset esse posteris mei plum: it cum sciretin rebus omnibus Domini plurimupollere praesentiam:&frontem occipitiout ueteri Magio testarima est Meprioremtinstimit nonsolum intere sed etiam praeeopompae conuiuali. Singulis mensis binosar inimclinos assignat eo bifariam diuidit: ut steris duri integrasinferciatibus alteri efferantia semesast alteris scandentibus desce11dant alteri: uici in laborent& quiescat Ex hoc ordine effectam est ut praeter luxum ait opulentia Met ordinatissimum compositissimul conuitaui Beniuolusi ediscussare:satagere rebus omnibus praesto emeri et ubere oes ima obedienter ex .ad rerierentiare hus obeudis efficax est. Dant manibu1 aquae odoratissimae ex aqui minariis argenteis:quae guttumia alio nomii guttii dicuntur: itfferuntur ex saccam nuclei pineis conclanata cibaria inferiantur & panes iciarii siminis uinum generosirmum: quod prisci passium ut opinorneoterici maluaticu appellantacui tanta auctoritas inest ut singulae ex eo potiones tantum oderis.Incesaris dictatoris epulo quattuor aenisenera apposita costani plauti ac celebres, at in hoc inumera exhibitafuerat dulcet austeriit tenue: firmu.Alius uiuameracas potiones hauriebat alius dilutas huc stamia illusubaustera delectant pocillatores praestos sit ut Cyatissent epulonibus pulsingulomam stomachus&gustus exposcit Primisserculis obus aut ad si v tribus exsipta est fames esurienti u. Reliqua magnificctiae causa sulib1ata:In quibus matu est ut altiliain singulis fere missibus me principiu uiuentiai privent. uidimusporcellos

grunientes capreolos per triclinium cursitantes histrices s eos subrigentes:uidi spastillos quos uocantauicu 1as coquinatoria disciplina in cotauio eminentes: quae per caenationem uolitates effugi si quaeritabant: Vidimus ii ernpauones flammiuomos plumis uersicoloribus uestitos:

76쪽

oculosi gemmatis caudaerotantes. illlati sinat&phalanteupennis: cuniculi lepusculit cum pellibus: quae omnia oblectamento suere pransoribus . illata sinatessecundae meae bellaria:exsaccaro poma nucest omnis genis tanta an conse ut a ueris fiuctibus noninternosceretur. dira area scitissimis oris quid mellitissimas exsaccaro a centas Quid moeta preciosa: quid affaturast quid conditu ras exoticas enumerem: Quid tragemata iram ex more claudia quae sermoneuernaculo confectiones nuncupatur. Missus ferculorum circiter trigintas num. Conumae ferme centeni quinquageni discubuer . Structores adhi tali scienti mimi obsoruoru scindendoru infrusta no enor Ga.Quis tanms ingenio: us tanta facumapraedirus uiue his idoneis possiet inultiiuguminutatim ex icare conuisuiu Legimus in heliogabali conuiuiis exhibitastasse supra Legimus luxuriosi mascitelli patinasueti 1peratoris conuiuium preciosissimu:luxu Luctili nepotalem: salio 1 dado dubiastmodo pollucibiles appellant: quae Omnia epului id bentivoloru nuptiale aut aequat aut antecedit: in quo omnia 1 arge puro edulia illatafuerintquod proπactum est ab horadici. XY.in hora noctis tertiam. Scu dedie πω

conuiui11magna pars adinalia Iychnosis pestiles acta . diuociemis iuvespertinu cerei ex alba cerautpote preciOliore Gi acceduntliquorutata erat uis Scopia ut N urmas te

bmat' qualia ornamentasui Olegimus in cedet adris , olomonicis. Erat praetereat sintractar delabra 1 Ur 311υ clusus et quasi i rtim discurres horastata lapades& cereos uafixosa Tendit.Omnes mirabuda suspicere tam nobile co

77쪽

mentum:laudaretamfallaciosammachinatios amaraconte/mari tam errabudum igniciatu: in cauo aedium ipsos uesti Desono milunaani Smstrumoeaglobis piceis referracob lucebant: anactaiyilluminabant Barum conuiuio remoti mensis pavime a Irumrs pisdeauratis. Sinthaec friuola nec inficior:sed curiositast 1l recusat& ex friuolis Griny grauiorapensitamus. Deindesaltati oes chore ma/tronales exhibeat. SalamitSethrusca puellula ex amsaltarion cum omnium qui aderant ad ratione mox spes sica fictilia instarnatiuaemuoislspeluncae una cummon te ligneore 1 tintratriclinivire it&castell1 simul acia mma in turri ne neq gestaret Fparente.Intelleximus incillud e gramarici poetae carme quod prius subobscurum bis legetibus erati merui scopuli radat silua cucurrit ex his o1bus paulatimnim ae progrediunnir ad emgiem

dearumr Ormatae. Credidimus hocParidis esse iudiciuinde tribus deabus quonia Iuno& Venus affuero. Sed loco Mutino aderat Dianam Nymphis: quaes stareta lana per m quan mamma:tanquantagam castris Di anae caeli si castra Ilmonis quae coniugalibus incialis pretes si deliransmigrauit. Canticu cecinerui pueri symphoniaci uoce canoracocinentes:ad quorum rissimos nymphae corpus mouebant dantes staticinos saltatorios.Magna deras parte noctis uasactainter ludosconuiualescini ciabitula cessunt. sind1eeius diei aperit' caelum renuacsudum&sol radiosus ex te tam collustras. Quocircadestinat priceps Benti lusuispinilaordine pompatico ad templum

diui Pereordi religiosum proficiscatur id quod pridiences

re nequeTant Conuentut euestigio matronae omnest con

gregat omn1s ordo nostrariu: praesto sunt architriclini uesmum ποῖ aeci infulgoreconspicui cu populosa ministro rufamilia. Adsunt praepes ac proceres omnes in aula Em inicia congregati:Inci ut bini ternit procedere gradu leto a pompatico:ibatsinguli hospitessingulis cirubus co

putati:nac pompa nihil pabilius:hoc specta lonihil spe

QCsius excogitati posse contenderim. Via totasulge ordineincedetii luminoso: qui aut coccinati: aut armati τautauratim incessu uidebantui: nullussine citae aueste

78쪽

In ea pompa conspectus. Nam armasset alas &si semp siasuessam cui tui elegantissimosueroeattameid temporis ora innuptias exornarent uestimeta serica bombicina 11 fa cestatibus cofecerant.Tanta a fuit m incedetas mestivio ut primitam inforo viserens qua nouissimi ex pa1atio Benti uolope uix dum egrediebant': reserat no minus memoratu digna Q admiratione contemplari tot clari mos preres: tot illustrissimos pricipes: tot summates ma tronas cocco amento auro' fulgentes qui adde saluta

dum simulincinebant..1icqui aes speciosi est hi cesseridebas Aedes edita Petronii 1 soro Bononiae amplissima:

quae &si latericia est: tamen*pter uenustatem any smetria marmoreis templis est aequiperandat salutatis ex ritu clivistianora religiolissimenuminibust mysticis canticis per actis eodem quo uenerat ordine ad araeshenti uolas reue niuit ibi repotia ex more uerustissimo reparatis: erandiis' lautissimo incipes procere cumatronis accipi ut .Post prandiu datasunt oculorum uaria oblectameta: editio est S simulachru pugnae gladiatoriae. Nasin foro benti uolo quod Meribus pauimentatu eme docuimus adolescentuli nostrates ad quinquaginta edocti a magistro armorum peritissimo:quales apud romanos fuerelanistae: digladiari interse ceperunt:&nucpunctimmuccesimictus inferre: nucillatos oculis uigilatibus euitarermodo Ubilibus uanis actuersarios premerermodo pressi retrocedere:dmul oes ammorum tractando'numerosidere: formosum e bella γcumspecta sumin quo manicaferrea in medio diglad1a

tium collocata&circueam atrox certame uater omneSG

ortum: dumtaguli pro uiribus ι Orripere contendunt. VIIctor dicti certaminis pronunciatus Nicolaus cognomento bazanusquiprimus manicam sustulit. Sub eodem p pilione quo forum Benti uolum tegebamr ludus maris celebratus non sine maxima spectatoma uoluptate. γstinati erant ad pilae lusion hinc inde quinquagen1 au uenes lacertosit ualentissimique steti amictu pruino conspicuit alteri hia quinor ita enim colores appellor quos joctum uaeis inridem caelestem nuncia are coeυsueuit. Alteri fortunam ducem sequuntur . Alteri m

79쪽

dentIam utraq; pars Banaimiocat suffragratricem. innie, di omissis pugillatonus uentosa granditate escens locatur quem calcibus pugniis incuriantes utrinoe O tibus uiribus 13eruissim contendut ultra praescriptos aduersari opterminos ei Mesari No ero inhocmectaculo describe prolixior:cupaucis ante annis id ludicri genus in foro Bononiens exhibitu copiosissimeexplicauerimin epistola adFrisci sciamputeolanum praeceptore meumscripta. Reliquum ante caena tempus saltationibus & choreis impensum. post caena ingressiumr personati scaenico ornam intra ne sinclusi: quod insitumuiretis S arbusculis nihil pene dista/hata uero nemore. cupidini studicrum egerat homines se ii acsiluatici clauam lignea maena gestantes instar Herculis clavigeri.cantatasunt carmina argumento diucursibus rem mcis accommodata. ex his unus leone cicurem marma tui loro trahebat. erat aut homo leonina pelle uestitus te adeo graphice acsesertenui a nescientibus uerus leo credereLexhibims est& in saltatione monoceros secticius

sequenti die quidies eratpridie ka.Febmarii simulachrum pugnae bellicor i foro maximo editum est, ad quodspecta/du animi retur in aula Benti uola Ientaculur tu dignus memoram pricipibus matronis is exhibetiquod inter caetera spectacula rei primis annumerari meretur: perdes ciarios artifices quosdiu domi ob id ipsumhabuerat pria Vceps Benti uolus cocinnata sunt ex saccaro edulia uarii ae Deris: quae intratricliniu ex ordine illata cuctorum ocesos ad talem inspectione conuerter .Praecedebat carru& cupidinis triumalis ad amussim fectust quem quatuor ex ministris baiulabat: subseqbans simulachra oppidorum: ima gines elephantose:effigies uolucru:spectabatur&nauescuarmetis: insigniapncipu&id genusqplurimarmenem auerisint Oscere possetiadeo ingeniosa innaturamin taliuadcucta quae ueliti rada. ahaeci stata mere magis uisui Q esui accomodata: magis oculos satiatura sistomactu.Smisia singulis donodata pricipibus.Esculetaue robellaria alis tragemataois generis pro sentaculo infe rutur:q 'magnaparsin uulgus pro missilibus marsa.Cuomnes lautissime tentassentitu est agminatim vis hasticos

80쪽

Iudos coisse landos:quos sposacum omni comitatu matemporisdictatorhomo omnium nobiliu doctissimus ominum do ru nobilissimus. Iam totus populus acperegri ni passim crurentes sorumcompleuerant:& 1eos instar cune tineatralium e ligno fabricatos fartim constipaverant.Multi cum pertinio salutis culmina tecto' quibus so rum cingitur confoederant ex imbricibus teguli si specula turi. Tres equitum ae totide turmarum ductores apparatu magnifico spectabiles fora 1ngrediutur.Ordo agminis turmatim euntis talis fuit. Primus Hannibal Eetiuolus equo invehituraque antecedi equi bellatores eximiae magni inis aureis tegumentis uelare. circinat stipatores cadidati mam petitores magistramuromanoR.Turmales re gali cultu proceduin earmatus fulgeti equo.Armaradi antia aureo paludamento conteguntur pompa prorsus reflgalis opulentiae:ex alterasori parte irrumpit Franciscias priceps triantuanus:qui incomparabili magnificentia Diu oculos in se ac suos conuertit: praeibant lancearii habitum cam de quibus antedictum est. Lancearios sequebane hi toxa cum scorpionibus. ui duodecim e Gri bus ingenti corporaturade cutur operti uesametis: quae auro erant purpuras distincta: quorumsulgor omnessori

partes illuminabat: de qbus Virgiliarum i d dici meritostarum bellicanam.IIdus ueropricipis cestus iterprecipua spectabatur. Nat equo uectabatur exuperatissimo uigoreres. praetrurebant spiculatores induti uestim capreciosa utpote dimidiata ex auro dimidiatam serico contexta.Nouissimo locointrocessit Gibertus carpinaςprincipis denti uoli gener &i euisendo decore conspicitus Ormamentis equo' nurit praesulgentibus. Venerut 5 alii placultatibus ornarisiastis omnes Mamanus regulus existimanis e illud decorasse spectaculum: cuius manica paludamis cara