Orationes et poemata

51쪽

ulanada minastrareti subculas oeulis adiv es antia scholsstici vitainin litteris quietet traducerent: Sillius praeco

piis obedienter obsequeretur: hoc rumper multoS aruaos

diligentissime inurbenostra custodituamsit. NUer quos ut maioram uestigia stodirentur: Designarus fuit uir praestantiss1mus & omni laude cumulatissimus: qui celeberrimo scholasticorum ordini praeficeretur: de cuius uir/tute moribus atl praestantia abunde iudicatum Me uidebitu:Cumeumno solum pro rectine: sed etiam pro rectorisbus elegerint& ormibus suffragiis declararint: qui solus ossicio fungerein utriusi rectoris:& illius qui italicis scholastici si praeest: Et illius qui prouinciales moderatur. Ego uero uiri circumspectissimi magnopere laudo nsilium illa

lorun qui uicetaonun praesectorum Vnicum tantu prae fectum scholasticorum cieandum esseduxerat.Nos enim ulla potestas test habere consortem.&hocnobis ipsare rum natura demonstrat. Rex unus est apibus:& dux unus in gregibus: Ain armentis rector unus: Unum es ducem sequuntur ordine litterato.Quid multa unus est mundi rector ans gubemator beatificusi viminabilis ultra munda aus: qui soluscis a rone dispensat.uirtutegubernari nutu moderatur: Τsis ita eritin laudatissimo scholasticorum Ordine regendo:hicnuperus rectonqualis estin gubernandanaue gubernator.itia custodi eda arcepraefectus. inregenda ciuitatemagistrarus. in administrada prouincia Praeses. hic cum iniuuenili aetate nestoreamhabeat sapientia: Cumhoeritate nomini respondeati sit ex omni parte laudata lis omnia illia strenue&d1ligeteressiciet: quaeanagistratui suo accommodata:quae clarissimo ordini scholastico con ducibi Iha.quaehonori &dignitati conuenientia Me M steti Valete.

Philippi Beroaldi oratio ad Tribuiros ebis. Ihil mihi Viri clarissimi solet esset udius. nihil antiquius. si inceleberrimo couem qualisn hic est rilcoramSistratibus: quales estis uos de re publi. capessenda contionari: de qua is quo mereri uides: qui orati eurit ad sim mos eo qui magistratu ineui incita s:Cotis ui fuges

52쪽

dux ut inquit oratius ipsa mors secandisti serra tamε initu reddere potest: quaObrem hodierno die hocincedi munus mihi ianun tiociatissimesubita: & eo quide libentius st de m stratibus qui sacros macti:de Tribunitia pote staretquae amplissima: de Tribunoru iure: quod populare inimi hi dicendum e uideor nec ignoro quid hic locus: qui dista contior quid digninas uestrapostulet: & quid me intundecere uideat':quocirca diligetissime1 spicia:ut nemre conis . qui inter caeterOSpopularium magistram in

dines est eminetissemusrquod sinosanctum collegiu haud dubie declarammaiores nostros multa perse pudetissime costitui me aut accepta ab aliismeliora reddidisse. Na quan Romanis discordiae ciuiles &1ntestina dilicissio rabunosse pepererut: quado inlacro more Romana e sequar a patribus vita secessieracipeculiares sibi magistratus συauit: i Tri. ebis nucupanti. Nobisuero Iura leges a concordia Tn nosse.tradiderunt.Apud Romanos ne mini patricio Tri ratum pereticebat utpote plebeium magistratum.Ideo Clodiuspemiciosissimus.Τri .ple.Iω dicanis: Qui relicta claudi ager repatricia. C. Fonteio ho mini plebeiose in adoptionem tradiderit ut Tribunatum cosequeretur. Atqui apud nos plebei patriciit promiscue Tribuni designantur.nullo humernulla contentione: nul la discordia.Romae ab initio Tribuni tres tantum ossi runt a quo numero Tribunos nominatoS iure sultus opinatur: lut Liuius Dyonysius tradiderunt quini: quom numerus addeceus peruenit: quibus annua est finita re testas.Nostra autem ciuitas cum in regiones quattuor di stinctasidiosngulis quaterni eliguntur: quorsi auctoritas quattuor mestuminteruallo concluditur:uasit ut quota nis duodequinquaginta.Tribunos ciuitas 'stra sortiate quae in a Romanis Misaeuio S. C. Ianlio coi11busCω

53쪽

fuisse cognoscitur. Quanto Bononieses beatiores Philip pus macedonum rex incl3 mssimus essedixisset: qui at Athenieses nuncupabati . sin Ilis annis praetores dece etiimperio crearenti&ex suis ciui Stacillunereperiret.Prae terea apud M.Tribui R e.potestas magis ad impediendum ad agendu erat accomodata . ut Plutarchus & Diausinemoriae prodidero:&ut Cicero meminit ita consulibus erant opposui. Tri. queadmodu apud Lacedemoniosephon aduersus reges collocati: Et Tribuni sintrare conamnolicereti ante ualuas positissubsellusSenams decre/ta pensitantes si urima rescindebant nec rata eme pariebat tur.Contra nostri quae agedas uni agunQuae omitteda pagriter omittunt: Consulibus uero aliis. magistratibus adeo iuncti adeo conexi:ut ad res plurimas obeudas illis aliutoribuςutantiar:& no pauca ex illorucosilio adiministra/re comperi ancinato ergo uester o Tribuni Q Romanos. Tribunorum maior est ordo quato numerosior quato G positior tantovos magis eniti decet ac elaborare: ne uirtute ac rebus agendis inferior iudicere. Et quoniam discordia ordinu uenommest ciuitaturmae Romanos.Tri. cumcasulibus altercanteti, minae labefactauit: Vos cocordiam pocissimum custodite.1it inter uos onmes in administrata re pub. stabilis&firma consensio. inore a V animis uestris versenir semper salustiana illa sententia:qua hystoricus ille civissimus demonstrauit. Concordia paruas res crescere:

Discordia maximas dissipari:propter qua.M .agrippasse uirum bonum factum esse gloriabatur. Vobis exemplo sit prudentissimum illud Siluri factum: mi. lxxx filiis decore

ratus cumiam morti proximus esset: Virgarumfascem unicuit natorum porrexit iubens ut illum confringerenti Maut singulis facere nequeuntibus: ipse sigillatim uirgas omnes facile confregit:quo callidissimo commitosoler simus paterfilios admonuit eos firmos ac interes tati sperminos:du inter se cocordes& animis cogi utinati esse per seuerareri nimbecilles uero &infirmos si discordia seiungeren-.O diuina cocordiae uis quae dissipara conectit infra macorroboratisine quam istrarus 135 salutares: sed detrimetosi insuis urbibus efficiatur. Conspirate stat Tribuni

54쪽

5 uno consens 1descendite ad rempubli.c emendat quae

omnibus profecto rebus anteponeiada est: auscausa M.

Iepidus. n. M .sula, O Collega:quo die censor factas est homine minaicissimo statim rectit in gratia: & simultates utimici Iasi deposuit.induite personam uesicam exuit priuatam. ivlens uestra praeter publicima commodum natissmectet:huc O JOS: animur cogitationes: huc studia uestra conuertite:aequitate uero in primis custodite&iusticia am examini: Sine qua ut inquit Augustinus: Reges Tyranni nuncupans. Sine qua optimatium consensus faetio est: Si ne qua nec domus nec ciuitas nec hominum genus uniuersumi nec ipse mutas consistere test. iusticiae patrocinari estipsam uirinem colere. Cuius haeccis est efficacissimarΗostem e vi inimicum hominuminum malorum Contradefensorem hominii morum norum: Como da praeterea patriae sata prima putare: Deinde parentumetertiatamsupremat nostra.Quoslucillianos uersus Tribum nonsolum uobis ediscendos: sed quottidie in manibus more in immis prati ordiis habendos Me censeo: Ssicut Crysippus imaginentiumciaetaci a Me censo auu

ginatu pestuuehemeti Ilumi rubus oculoru acrioribus: ita oportet magistratu:qui iusticiae antistes est: esse graue sviυm incor tu: contra improbos nocetest inexorabile enimuero concordi & iusto magisti am nihil praestantius nihil utilius in bene consti rutare pub.reperiri potest. Discori uero minusto nihil reiciosus Concordes duce Iusticia. R.P.seruamin lunae Discordes iniusticia dominante la befactat Seuerint. stote ergo Tri. Iusticiae cultores acer nini:& aequo honestis patrocinamini in hoc uerset ocuestruociu omne negociis inhocquies&labor reponat. in

hoc studiu &diligetiam collocatore: sit quoad fieri potest

magistratus uester portus honora scopulus reorum: Non Tribunus popalaris est magistratus populares uos edicolata praeditote:&populi comoda pro inriti parte defend1te Caerem O plures1int rerii publicaruspecies:Plat e& Aristotele principibus ita tradentibus: Cum sit principatus refouS qua monarchiam appellanticum sit optimamma quae

55쪽

Democratiari omeest: cumsit olivrchiald inpaveorum

quando m istrarus acensu eligutur:cum sit etia tyrannica administratio: uestrae filiat panes tribuni uestrinn munuse uestrae est dili armestrae uigilantiae eniti cotendere elaborarer uitibus:ut primatus huius urbis:qui ex ari αυtia democratias copositus est: nulli siorum caedere nulli postponendus AlaulaeaLTribuni opopula excubarede benit &munia reipub-saluberrima capescere:id quod prisscorummanopi intimiadeclarant: quibus nultu diem timtegrum tribunis plebis abesse romallicebatiqueadmodum nec prouinciarurectores extra prouincias abnoctare iuras mittunutui delicet semper praesto essent:&si quando opus foret: ne Georu opera a plebeisdesiderares. hinc etiam ianuae antiquitusdienoctui patebant tribuno laam potitus S refugiu laborantibus semper paratu Melasibus foret Opitulanta: quinetiam tribuni purpura minime gestarecommerui ut putatis magistrarus in oi uictu acculm pipularibus similis conspicereLEt ut Curio diceresolebattribuno couenitpraeberesemesticiadmi comodu ati tractabilem&in ad do se facilem:quodena alutisconsultonon solii depraeside sed de omnibus quoi mapistratibus dictu Meexistimare debemus. plurimu inre pub. admirat Mada ualet magistrarus: maximain rebus obeudis est magistra tus autoritas.quod in oculo pupilla: innata gubernato in quadrigis auriga:hoc inciuitatemII et magistratus.quem admo m oculoRacies sinepupilla Getar: sine guberna torenacispericlitatur: sine auriga currus e uertis. ita suae magistratibus ciuitas Iabascit ars uacillat. Quid enim aliud sim icatmagistrarus:si rectore acreipub.moderatore. Vnde a magistrando id inmoderando magistrarus nomet m deriuas. Et queadmodumagistratibus1Nesrita populo praesiunt magistrarus. Et queadmota lege scimus

mutu Memagistratur ita elegater& uere dici potna stratu lege Meloquete. Vos ergo Tri.q magistrarus est1sS si dem 1 a sancti: rebus derandis mcubile:publica vi mota pro uirili portionem te: N quod rectum eriticis tumutile existimatote:& quod iureiurado astrict1 facturos

uos esse promittitis: Idrebus comprobate. Imprimul di

56쪽

hinaillaCatoris emas I uerbasemper inmoria amin N: Ri ritiis ociso laborem re fecer1riS la hor ille a uobis cito recedet: nefactum a uoms minueznon abscedet.Sedsi quid putauetatem nequitersectans.uoluptas cito abibidinequiter tam illud ad uos fririer remanebit.Ita tribuni ad faciedu mea ite studiu ope/indu a applicantes: uobis honori:amicis ino

tiamPhilippi Beroeses epistolium1

sintdicatambellushic adfama fortasse mentet: mclarissimnome gestat in titulo:cu alimn subire posset in Va qui indidestquesecum est bores suillo:&ω ocio sus eris aciniatus ab occupataombus rerum amplissim'. nuibus iugiter distineris:tucmmanus ac gno: &succisi vis remporii 1s egito. Insumma cum nihil agere les hoc mi . Dii faxintulistud suppetuu gnus ac numera mergate fidei aco ematiae. Vile &me quintamam principem dodicum Sphomam. A--si m io meidulatam assulmssi abes tetis

nas ubernare coepisti .Liquet te princiremni tuffco

57쪽

la interm msua1dabudos agitas. Deus ira culabanti nutabudo 1ns abrium statui su matre ac optium uelletite unu ex omitibus potissimum delegit: qui tua singulari uir . tute fulcirestitubantia:recreares amicta: sedares tumultuosa: dentis cucta redigeres ad tranquillitatem:No pote rat mediu D)1llustrimimus dux adlauc pupillus adhuc puer tutore pmal e sanct1ore cordatior laesi reperis re q Ludovicu Sphintia:qui cosanguinitatis gradu armis mo con1uctissimus est:utpote germanus ipsiusgenitotis qprobitaterinnocentiae integritate nulli principum post, nendus est:qui pru Iasolertia tantas endescitio cor datus mento cognominari p sit: haec summatim & in trascutita magis signatasi dicta: latius iam explicanda sunt:& copiosius mavranda: quod ut comodius luculenti is perficere possim: uelle hi adiis is talibusdati fluuiu Tulli Mnae eloquetis:& torrente Demosthenis facundia.grandes enimaterias ingenia eanaanon sufferunt: &inipso conatu subindesuccubunt. Gadis imo tuagens haec est materia qua aggredior.Ingentu mihi peril mediocre: nec ifficior uiresbtenuitanae. Sed in magn1s uoluisse abude magnificum ac pulchrum existunas etiamsi assequi nequiueris:*inde hoc nos ausos emeno improbabis 1llustrissime ceps etiamsi

re costaeuerucino stematagenerosissimae familiae recesebi muS:de qua meliusest tacereqpauca dicere: nonfortunas luculentammas: ri eximias corporis dotes referemus: QIael tu magni facis:nos interpricipes solus possides. ni hanm pDu: ius genuinu:nisi mum laudabimus illustini me

statem honores: formositate uires:hoc infortunae&ων poris bonam s circa nos si in nobis re scriptores idonei tiradiderat:& ideo aliena nanu paril.Ipsas uero animi uirtuteS:quae net ab aetate mutabiles ne ullo infortunio

dotes tanto praeciosiores iudicantur: quanto maior est ille

58쪽

hbersitatem: frugalitas 1 ase cotemis existimabit. Si ciae' mentiam extulero:seueritas indignabimr.Dem h mam arripuero: illi caeterae 11 de at. Ita metim In1uνgulis uirturibus emines quasi reliquas non tamen pro uirili parte Itacontendam ac elaborabo Sine Ahari mirarsinaesis Quod sinun est triginisse uideamur Sed unde prius odiarila prudentia: quae 1ir scribit Plato diuini rus caeterarum inmat 1σUX Clz. quin in te adeo fulget at splendescitione in Nestore maiorinem in Catonepraesentior fui me credature prudentaaciam OH- ,-M mira Dotissimum Principes decet: qui hac

Io ab πῶς iam is .hac aurigante habenas ina rura

sultissime moderaris. hac duce cuncta identissime dissoris.hac adiutrice nihil interepraehensibile consinci-

59쪽

dens omnivbeniuolentia promereris: audisdesideria cumctorum: Staim alter Alexander ex duabus auribus: altera accissatori praebes:altera reorradis: Tenulla largitio: nul γla gratia:nulla cupiditas transuersum truditarine costaendo rectos iudicando.ad amussim singulapensitas: &Gtrouersias omnis du1aentissime componis: nullum a sermone tuo trist discederepermittis:quodolim Titum Vespa simum factitassetradunt. sumpartes regi haec siit munia imperatoria:Coponere lites:decidere negocia: satisfa/ceredesideriis morsium citra odiu citius iam ac maliuoletiam.Suma aequitate nec minori lenitateiusdixi Telaudatur Augustus: Cuius tu uestigia emulatus seueritati misces comitatem:& quodda ex utrol efficis saluberri temperametrun:habes horas quotlissimas &statas: quas audien discontrouersus impedere memoraris: quibus tamhumbii Q potenti:ta egestoso si tu lento licet ad te adiret desideria expromere:&Iites explicare:& prose nihil praestabi/lius esse potest&potissimuin principe: habere tempora

distincta & horas negociosas a feriatis sequestratas. ut mi Certus sydemm cursus: ita uita hominudis sita dilectati &principum praesertim.Nam inde eminurrui ciues acsub tecti minime totosdies conterant: dum colloquium priaυcipis aucupantur. Nouemni tempora. Nouerunt horas horarum momenta: quibus possint apud te suas controuerusias enarrare:&petitiones exponere. Caeterumcum principales Tutes: ita inter conexaesuo prout philosophia,tumant ut inuicemnequeat dimociari:ita in te prudentia&iusticiainclytissime princeps emiuent:ut tamen &fortitu do S temperantiano sordescantana quatafortitudineprae, ditus esses in eriuris exancladishauddubie mostrasti. Eteni mmfortitudinis peculiare munus sit tolerater calami rates perpetitiae rebus uersissuccubere: Tu est fulminitasfortunae ipotetissemiustae sium infortissimum magna mus istitisti: Cun fortuae cederes:Nel affli sta res nos 1 gurgustio Orabudus fgemisceres.Immo que admodu neo temet i rebus secudis supbu acinsolete cos carus erita aduersisnullus unqsuccubuise cognouit Voluit mihi credesint apaulispertein colluctari: utingenia tuu

60쪽

m secunda nomatur. Cognitiamin te es ortissime pruυceps oratianum illud eulosum esse uerimnium. Si tractus illabatur in Impauidumserient ruinae.

num instrumental luxurianti ortum. Castum agit principem & frugi. Ardua res Iaaec est opibus 1 tradere morestri cum tot Gesos uiceris: emniam.

sim iuver romanos extiterint Veru nulla uel momalaudatioe illi mihi dim euidentiq1Πpauptate col locati esinosis similes uiueret 8e iubente necessitateuci

onibus coercedis a meat: si Del rumina IMUM, Lbus indicat: illa deo simillimu1udicabo.adeo mese conue ni unimalem coetit uirtus Suoluptas:- 1tas N Iuxuria. Maxima e i sintehaec uel potius diuinam S in summa peccadi licentia no peccare: inter bladissimas ac illicibiles

ri pes incipe prudelissimo:iustissimo:sortissimo: tempera

n o mitemininc prudenti aiusticia: somperatia Ahalab alia ita iuga quasi possit quis prudes ciues Laisorus curat eraeam; cumuater alato