장음표시 사용
201쪽
secundum nasuram, inordinatio autem Hvratu linis reparari potest yropter id , quod soli atur Princi tum ollae. Sirnilii r autem est in his , quae 'erim ni ad nnimam. Niam in speculiatiose qui Wrent circa princiaria', linperstinsibilis est : qui nus m enat stiloniis principiis , per ipsa principia revocari otest. Et sRmiliter in operatiois , qui Peccando ut criniar ab'ulti mo fine , quantum est ex natura Precati' 'hahet Ia pstim irreparabilem , et ideo dicimr peccare mortuliter , aeternalitere PtinienduS , qui oero peccat citra noersionem a Deo , ex iysa ratione Peccati reparabiliter deordinatur , quia saloαtur Principium , et ideo dieitur Peccare venialifer , quia scilicet non ita peccat , ut mereatur interminiabilem poenam. Solpuntur objecta. v
Obio I. Nemo pechans averit' tali , Deo, eique
rationem ultimi siti, aufer rh, et in creatura constituere. Ergo noti in eo constituenda mi natura peccati
N. Dist. ant. Nemo id mili formaliter , eono. N iso id Φhit implieite , et pes interpretationem a) ηπ.uin ergo voluntatem Dei solute praecipientis coulemnit, et voluntati sui in postponit, revera ultimum finem suum in ereatura constituit quam diligit plus quam Dei voluntatem . 'deoqite ore ritifim Deum , etsi id expres e non intendat. t. i
202쪽
De Actibus humanis eorrimq. re la etc. 199 Reg. rarit. Quod cuim vel cx iguorutitia vincibi-Ii . vel qx inordinato Iclo .co Dimittitur , ex amorem c a mae Procedit. LX Lo cnim amore fix , ut quis Dexligat quaerere , quae Seire debet.
Obic. III. Si is , qui peccatum mortale admittit ,
ultimum sitiem suum in creatura Constitueret, in ea cci te constitueret creaturam , Propter quam Peccat, Se
quae peccati objectum est. At liui id talsuila est. Nequq
niam , iit ad ultimum sitiem , quod manifestum est in eo , qui suratur, ut homicidium Patrare possit. Ergo. U. Missis variis Theologorum responsionibus, neg. msj. Creatura cuiui , in qua Peccator. ultimum constituit siue in , non est Peccati objectum , sed ipse pec-Cnias cum peccator ad suam ipsius cupiditatem ex-Plcudam reserat , quod peccando diligit. Finis ulti-mtis ,han stili , S. Tliomas in II. Dist. XLII. Q. a.
nrt. I. in timore commutabilitim hortoriam est lyse homo , Propter quem alis quaerit. Et ideo si radix ρωθcii Dccilliatur ex parte lysius peccantis erit una ; si autem sumatiar ex Parte forum, quae Propter SClysurn acris , erunt Pitir s. Quod ex Atigustino desuintum est , qui Peccatum ait. esse amorem sui usque ad contemtiam Dei. νInst. dii peccator omnia rese et ad seipsum , Non Essct amiciliae capax , qnae est amor amici propter ipsum. Atqui hoc est absurdum. Ergo. N. Dis . - . Non esset capax amiciliae proprie di-Clac , quae Procedit ex cliaritate , qua optamus amicis Suinymum bonum, cono. Non esset capax amicitiae
improprie dictae, quac procedit ex amore sui iPSius, Heg. Qui ergo non ex cliaritale diligit, is utique amicum dilicit propter seipsum ; et si quatido vid Catur DPtarc bonum amico , seipsum in amico diligit, quem Considerat , ut alterum se a. Amantes amicum , inquit Aristotcles Lih IX. Ethic. cap. 5. id amant, quod sibi ipsis est bonum. U te. IVd lii eo dicitur homo averti a Deo, quod legem Dei praecipientis contemnit, suaeque voluntati PQ tponit. Ergo politis peccati mortalis natura sita est in contemtu , au violatioue Iegis. I
203쪽
H. Dist. ant. Et hic legis contemtus, ac violatio signum est , et essectus aversionis a Deo . con . Est aversionis causa , neς. Ex aversione igitur a Deo legis violatio consequitur , Dorr enim quis legem violaret , nisi voluntatem suam voluntati omnipotentis praesermet, ac proinde semper avcrsio a Deo intelligitur 6rdine Prior quacumque alia peccati mortalis pro prictate.
Obic. V. Etiam in peccato veniali ultimu sinis in
creatura consiliuitur. Nam quicumque humanus actus
ad aliquem finem ultimum refertur , ut supra, P. 4. ostendimus. Atqui sitiis ultimus peccati venialis non est, nec potest essh Deus. Est igitur creatura. s. Dist. cons. In peccato veniali finis ultimus in creatura constituitur vliquo pacto , sive , secundum quid, conc. Omni modo, sive absolute, et simpliciter , urg. Quamvis enim peccatum veniale reseratur aetii ad creaturam , nempe ad ipsum , qui peccat , Nec ulterius ad Deum referri possit , non impedit tamen , quem tuus ipse peccans reserat habitu se psum ad Deum, ut ad finem ultimum , ut patet in homine iusto , qui licet leviter ossundat , Ita tamen est habitu ad Deum ordinatus , rit Paratus esset etiam mortem subire , ne a Deo averteretur. Inst. Ergo tu eo , qui non est justus , nec habitu refert seipsum ad Deum , ultimus finis peccati venialis absolute , et simpliciter est creatura. U. Που. seq. Cum enim levior culpa non ejus sit Naturae . Vitit Excludat relationem habitualem ipsius peccantis ad Deum , assirmari non potest, Peccatiam veniale in eo , qui justus non ost absolute , et sim pliciter pil creaturam referri , ut ad sinem ultimum Iposset enim ille, si vellet, seipsum ad Deum ordinare , ag referre. Porro finis ultimus absolute, et simpliciter ille dicitur , qui non solum Don resertu P aduliud , sed et omnem relatiouem ad alium sinem excludit. Talis est creatura respectu ejus , qui lethale
peccatum Odmittit ; ita enim seipsum diligit, ut Deo absolute praecipienti autePOnal.
204쪽
De Actibus humanis: rommq. regula etc. Ox
I. Ergo peccatum mortalc , ac Veniale inter se V cie disserunt. Bli eni in actus specie disserunt, quorum ultimi fines , seu objecta formalia differunt. At pee-eatum mortale finem ultimum absolute, et simpliciter habet in creatura , et excludit, ac destruit charitatem, sive ordinem ad Deum ; . non item peccatum veniala.
II. Ergo unus, idemque actus non potest ex Ven athmortale iteri, neque cx mortali evadere veniale. Cum ergo aliquis actus, qui anie sussicientem advertentiam, nut materiae gravitatem , aut temporis eircumstantiam .vςnialis erat, dicitur fieri mortalis post sufficientem Rdvertentiam , aut postquam materia r paulatim aucta evadit gravis , aut mutata est circumstantia temporis λNon uisus idemque censendus est , sed duplex actus. Prior enim , qui ctat ante sufficientem advertentiami, aut materiae gravitatem , nondum pervenerat usque ad
contemtum Dei , ideoque nondum ii nom ultimum M creatura Ponebat, quod facit posterior actus. Theologi tamen passim aiunt, peccata venialia in iis causis per accidens sieri mortalia , quem loquendi morem Compendii. gratia retinebimus.' Ι11. Ergo plura venialia peccata, utcumque numero multiplicetitur, non efficiunt unum mortale peccatum, quae cuim specie disserunt , utcumque multiplicentur, non possunt in Se invicem commutari. Videtur quidem variis in locis Augusti tis contrarium assimare, ut in Trari. I. in Epist. Ioan. Ista , inquit., leMia, quaσdiximus , noli contemnere. Si contemnis quando a Pendis , e apesce quando numeras. Leuia multa in ciunt unum grande. Multae guttae implent flumen.
Multa emita faciunt massam. Quibus similia docet Crane. III. in Psal. CX GIL Epist. CCLXV. M. CVIII. ad Seleucian. Tracι. ML in Ioan. et αἰ.Sed. ea S. Thomas I a. aae. Q. LXXXVIII. art. 3. et 4. recte explicanda ostendit eo sensu , quod IcVia Peecata, si negligantur , ad mortale peccatum, atque eternam damnationem disponunt. Qui enim vernu
205쪽
I. Quamvis dogma siclei sit , eve 'unodam peccata
moria i , quaedam ν uialia ψ inisen quodnam pecca iam mortale , quoduo in veniale sit ; dissicile est definire. Iin iit eui in Augustiuus Lib. XXL Dρ Cio. ca'. γ7. Sed quiae αλι lysa peccula, quae ita imp : dium perientionem ad regnum D i . ut amen sanis aetorum amicorum meritis imi' frene indulgentiam , dithei limum esι invenire ,. Periculosissimum definire. Ego certe usque ad hoc temPus , cum .indo satage rς a. . ad clorum indaginem Verrenit θ nian Potui et fiartassis Proριε res latrui , ne studium yroficiendi ad omnia heccma euWrrida Digresciat. Uriae verba re entiorn in quorundarii Theologo in P sidunt iam damnoni, qui hi unaquaque re quid mortale , quid Neniale sit, millis saepe ratiouibus audacter pronunciant. UuApro-
pluridem Angusti uias Enchiri Cn . LXXVIII. id ex
divina auctoritate dijudicandum do el : uis sint levia . quac yria is Peccata, non humano , sed dioisin svira Pensanda. iudicio ἡ nimirum ex Scripturis. praesertim Novi Testam ii. Traditione . hcclosiae dos-Disionibus. 'Aon oramus, inquis Lib. II. de Bapt. xfrateras dolosas, ubi ny ndiamus quod pratumus , et quomodo soliamus Pro rarbitrio nostro , dicentes: hoc gruse, hoc Ireae est ; sed ast ramus divinam male am d. Sor ρtiaris Sanatis ,, tamqnam de rhesatiris dominicis , ct in illa quid sit gruoius a mundamus ; imo non areeu mus , sed a domino GyPensa, recogno
II. Quosi igitur in Scripturis . aut. traditione , T aliqua probibetur sub gravi poeua, quae aliquando cxprimi solet verbo Vae, moriale peccatum iudicavi mest, Item si quid humanis legibus aula gravi poena v
atur, ex ipsa, poenae gravitate grave putandum est PCReterea quise natura stua grave dasuvina abi ipsi; - Uin is Diuitiaco by Corale
206쪽
De Aetibus hunumsi eoi nc'. regula e . Io3 Peranti, aut alicri luserunt, pro gravibus habetida sunt. Idem dicas si proximus legis finis magni sit
ad commune houum momenti, resque praecepta ad etam sinem non parum conducati; nisi sorte ipse legislator ediost, nolle se ob eam causam gravi culpaqueuiquam obligari; quod Nescio an umquam in ejus
modi rebus factum sit; imo 'ntrum fieri possit - Theo logi disputant,' . Denique ubi nulla tinjusmodi in dicia suppetunt , Communis Patrum , aci Theologorum
spectaridus est consensus , a quo recedere tenarrarium
est, vel vcrisimilior ratio fidei principiis iunixa. Sed rix major quoad fieri potest liuic rei satis obscurae luxnddatur , videamus , quaenain cotiditioneS ad pecca
Adit. I. Quoniam mortale peccatum actus humanus est, idtimum sitiem Deci nuirens, a que in croatura Constituens ; duo sunt nis, illud necessaria , I. 'sum- Ciens adperientia , ut Scholnoeniunt , Aive animadversio, .eti liber eonsensus p qui nil humanumson Clum P quiritur. ix' Talis materi ne gravitas, 'ek qua recisti dicarii possit homivem voluntHem Dei ahqolutam Contem TE , Re suae voIurenti postponere. Si rina ex ' Ilia Moaeditionibus deficiat. tanti mortale Peceatum erit, ed ad summum venistis. Hine mendacium locosum, aut lavis materiae furtum , etsi ex plena Moer eratia , ut libero voluntatis consensu fiant; venialia- tam n pro-Pten materiae levitalem peccata sunt. Contra Vero tu Pis delectatio, gravis Vindictae appetitus etc. si nomux suseicienti adoret retia Μ ae, liberia e pro edunt 4 ut in semidormietilibus , aut in xubitis asicidit motibu Ruimi quamvis materia gravis sit, veniali ἀ tamen aestimanda peccat sunt.
207쪽
αo4 Instis. Theol. Lib. IX. mp. XXIV. . . cognoscit, et vult Vci pirtualis . qua quis erat non advertat, potest tamen, ac debet adverteret et rursus vel Plena , aQ persecta ; vel sem ima, atque
ill . Quod igitur ad peccatum mortale aliqua requiratur advertentia . non solum ad obieetum ipsum,. v xum etiam ad obiecti malitiam, et quidem plena , iaconsesso est apud omnes Theologos contra Innsenium, qui Lib. II. De statu nat. I s. contendit, solam Moertentiam, ad objectum ipsum sufficere ad mortale Peccatum , saltem in rebus lege naturali prohibitis: Requiritur quidem aliqua a retentia , sive cognitio ;alioquin nosi erit humanus actus, ideoque nec precatum e requiritur vero iapertentia plena , ac periecta , plenusque consensus ; alioquin non erit persecta ; et consummata aversio a Deo ; propter qdam nota est. Putandum , velle Deum filium suum adoptivum in
IV. Scd quaestio est, utrum sufficiat adorerentia pirtualis ad malitiam objecti, an oro requiratur actua Iis. Vasgum enim primus, omnium affrina iti', trion sufficere ad mortale peecatum piraualem adoerienriam, sed secessariam esse actualem , qua scilicet quis ομjecti malitiam seipsa , sive actu advertens, illud tamen eligit. Quae quidem docuiua , utpote ad peccata excusanda idoneam, 'robabilistis ceteris valde arridet, V. Ulterius autem progressi nonnulli, aliam peccatidhstinctionem comminiscentes in Philosoρhicum , et
Theotoricum , de qua suprν diximus , contendunt , 'ad peceatum mortale , quod amicitiam Dei dissolvat, cogitationem requiri acitialem, non solum de objecti maliti. . verum etiam de Deo , qui illud prohibet; ita ut si quis objecti malitiam advertens, actu de Deo nou cogitet, peccet ilIe quidem philosoρhice Contra
naturam rationalem , non tamen theologice contrae Deum, neo ejus amiciliam dissolvat. Hui stis st VI. Iam vero quod ad mortale peccatum gravitas materiae requiratur, omnes Theologi consentiunt.' i Selmaimae gravitas non solum ex rei quantitate aestimanda est, ut in magni momenti surto. verum etiam ex
208쪽
De Aetibus humanis , eorum . regula e&. Iosparva res erat pomum, quod Adam coutra praeceptum Domini comedit; sed suiis praecepti, quo Deus obe Eientiam exerceri volebat ab homine, quem tantis donis cumulaverat, utique graVis erat ,- ideoque gravem istobedientiae matEriam faciebat. His explicatis , de ud--rtentia, consensu , ac materiae pravitate ad moriale Peccatum necessariis, quid sit sentiendum , sequent bus propositionibus eXPDnimus . . ,
Ad mortale peccatum non requiritur adpertentia actuatis, qua quis pei de malitia operis, oride Deo actu cogitet, aut susPicetur, aut subdubitet , sed suocui pirtualis. Prob. I. eae Script. I.' Christus enim Luc. IIT 34. de intersectoribus suis ait : Nesciunt quid faciunt. Et Ioan. XVI. u. praedicit Apostolis: Venit hora, ut omnis , ptii 'insemeia oos , arbitretur obsequium se praestare Deo. Talis erat Paulus , qui de se ait Aet. AVI. 9. Ego quiuem existimareram , me adpersus nomen Iesu Nagareni debere multu contraria vere. I. ' De viris maxime scelestis dieitur Psam. IX. Non est Deus in cons ectu ejus , et Psal. XLIX. Infesti-rte haec qui oblisiscimini Deum Atqui nemo sanus dixerit , aut non peccasse graviter Christi intersectores , et persecutores Ecelesiae , aut scelestos illos , qui Deum obliviseutitur. Ergo ete. , Prob. II. ratione. Si ad peccatum mortale necesSa- ria actualis adorerentia esset ad .actus malitiam et ad prohibentem Deum, sequeretur I.' eos , qui excusso omni Dei timore , immania scelera siue QIo scrupulo, imo pacata conscietitia perpetrant , immunes . Pecca to esse , vel tanto levius peccare , quanto magis ini-qustatem quasi aquam bibunt; ita ut voluntaria illa Caecitas , et effraenis, libido peccandi sit eis privilegium quod eos n. peccato excuset. a.' Eos, quI lon- 'ga peecaudi consuetudine obcalluerunt, et obdurue-τνnt: non peccare amplius: cum ejusmodi homines
209쪽
Dora ampi us Se m ccare advertant', aut de Deo in actu peccati cogitent ; Peccata enim guamWis.magna , et horremta, cum in consuetudinem Denerint , aue parua , aut nulla esse creduntur . ut ait Augustinus Enehis.. μ. LXXX. 3.' Atticos , et Epicureos, ilici Deum aut Hullum esse , aut non curare refi humanas putant, minime Peccare. Imo nec homines Christianos illos quidem , sed vel vincibiliter imperitos , vel eupiditate deceptos , qui aliorum exemplis graviora peccata committunt, nihil mali suspicantes. Atqui haec omitia absurda esse, Hemo non videt, nemo non xhorret. Ergo etC. Prob. III. non solum ex desoitione Alexandri VIII. contra Peccatum PhilοSορhicum , quam su Prarecitavimus ; verum etiam ex censura CIeri Gallicani, qui duas has propositiones damnavit, primam anno ID I . Ναuiritiam peccatur , nisi praevia peccati cognitione animus ilinstretur: ejusque picandi studio stimuletur ; alteram anno, IDo. Si Peccatores Consum malae niuirai- , cum blasphemant, Et flagitiis se immergiarad , non habent conscientiae stimulos , et mali, quod agunt, notulam ... yrορugus , eos hisce actionibus min yeccare. Accedit novitas doctrinae, quae falsitatis praejudicium est, et Communis adversus eam couSensio Theologorum. Ergo etc.
Objio. I. Joan. IX. 4L Ait Christus Pharisaeis :
Si caeci essetis , peccatum non haberetis. Ergo ubi aettialis ad precatum adserrae,ia non est, ibi non potest esse PeCcatum. N. Neg. cons. L. quia qui Pirtualem adoretentiam habet, caecus dira nequit , cum ejus cae itas voluntaria sit: aa quia sensus verborum Cheisti ex eo e uetalibus mauuest est subdit enim : nunc pero dicitis , quia . idemus , peccatum. Mestrum munet. Ex .imibus palet, etiam iu:s aperiori membro intestigendum esse verbum dicendi , hoc est si diceretis et agnosceretis, Vos esse caecos' non haberetis peccatum , quia qui suaru caecitatem agnoscit , facile edorceri
210쪽
De Aetibus humanis, eommq. regula etc. Io ceri potest ; nunc autem dicitis quia videtis , hoe est
non agnoscitis caecitatem vestram, idcirco seccatum vestrum est quodammodo insatiabile. Ciam sit ca ei nainsa peccatum , inquit Augustinus Tracl. ALIV. in
Ioan. si Mos caecos ad ertere is, et ad medicum cumreretis , non haberetis ρeccatum, quia oeni ego auferre peccatum, nunc Mero dicitis , Midemus , et tueopecciatum Mestrum manet; quare t quia dicendo οὐ demus , medicum non quaerιlis , in caecitatae Mestra
. inst. Omnis caecitas , sive ignorantia , et ina errentia ad logem Dei ci licit, ut non imputetur pecC tum. Ait enim Apostolus Rom. V. I 3. Ussiae ad legem peccatuve cras in mundo i Peccatum Gulem non impia abratur; cum leae non esset. Quibus verbis loquitur Apostolus de lege Mosaica. ante quum legem crat utique leac Daturae i ideo tuu erant quaedam actiones humanae contra icgem illaiu , quam omnes poterant , ac debebaut scire , et advertere , Ideoque erant materialia peccata. Sed quia homines ad naturati legem non allendebant , Pcccatum Dan imputabatur, quia nondum lata erat Mosaica lex, quae homines excita
Vit, ut adverterent ud .naturae. legem., quam in Cosedibus scriptam. gerebant. Ergo ete. U. DAt. aut. Puncatum noci imputabatur, hoc est nou agnoscebatur ab hominibus , conc. Non imput
batur a Deo , ueg. Quicumque enim sine lege PecC Meriaut , sine lege Peribunt, inquit in eadem es tota idem Apostolus Rom. II. I a. Obic. LI. Non est peccatum ,ι nisi , voluntarium , nec Voluntarium siue cognitione legis prohibentis. Unde Augustinus Lib. III. De Lib. arb. c . I9- Pe ' calum, tuquit, quod Proprie peccatum dicitur, ese
quod libera poluntate ab sciente commit4icur. Ergo. hi. Dist. anI. Non est voluntarium sine cognitione
pliciter acturia, neg. . . . . v, va
disi. Gravitas peccati crescit . ut minuitur pro ratione coguitionis, et Moertentiae i ita ut quo minus quis Gognoscit , atque advertit , eo levius peccet. Ergo a Iala penituo adμerientia, gus inr Oiuinu. Peccatum