장음표시 사용
251쪽
Unde Augustinus dicit Super Joan traei. xlv, ire. Princi), quod hoc modo Christus ex quinque panibus Satiavit quinque millia hominum qum modo ex paucis grani producit multitudinem Segetum quod sit per conversionem alimenti. Dicitur tamen vel ex quinque panibu turbas pavime; et ex costa mulierem forma SSe, quia additi lacta Si ad materiam pra
Ad secundum dicendum, qu6d costa illa sui de persectione Adae, non prout erat individuum quoddam, sed prout ei ut principium speciei, Sicut Semen est de persectione generantiS, quod operatione naturali cum dele tatione resolvitur 1 . Unde multo magis Virtute divina corpus mulieris potuit de costa viri formari absque dolore. Et per hoc patet solutio ad tertium.
ARTICULUS IV. - UTRUM MULIER FUERIT IMMEDIATE F0RMATA A DEO 2).
Do his etiam supra quaest. cII, ari. 2.
Ad quartum sic proceditur l. Videtur quod mulier non fuerit immediate formata a Deo. Nullum enim individuum ex Simili Secundum Speciem prinductum sit immediate a Deo. Sed mulier acta est de viro, qui est ejuSdem Speciei cum ipsa Ergo non eSt sacta immediate a Deo 2. Praeterea, Augustinus dicit De Trin. lib. , cap. 4, in prine.), quod
corporalia dispenSantur a Deo per angelos Sed corpus mulieris ex materia corporali est formatum. Ergo est iactum per miniStertiam angelorum, et non immediate a Deo 3. Praeterea, ea quae praeextiterUnt in creaturi Secundum ratione cau-Salm produmntur Virtute alteri u creaturae, et non immediate a Deo. Sed Secundum cauSale ratione corpus mulieris in primi operibus produc
tum fuit, ut Augustinus dicit Supra Gen. ad liti lib. Ix, cap. 15). Ergo non fuit producta mulier immediate a Deo. Sed contra est quod Augustinus dicit in eodem lib. ibid. Formare Vel
sedisicare costam ut mulier eSSet, non potuit niSi DeUS, RAEUO UIUVerSamatura Subsi Stit.
CONCLUSIO. - Cum a solo Deo, qui est naturae institulor, pOSsit res praeter naturae ordinem in esse produci, ab eo Solo sormari potuit mulier de costa viri.
Respondeo dicendum quod Sicut supra dictum eSt sart. 2 hvila quaest.), uniuScujusque Specie generatio naturali est ex determinata materia Materia autem e qua naturaliter generatur homo, eS Semen humanum viri, Vel seminae. Unde ex alia quacumque materia individuum humanae Speciei generari non poteSt naturaliter Solus autem Deus, qui St naturae inStit tor PoteS praeter naturae ordinem re in res producere. Et de Solus Deus potuit vel virum de limo terrae, vel mulierem de costa Viri sum
Ad primum ergo dicendum, quod ratio illa procedit quando individuum
generatur ex simili Secundum Speciem generatione naturali. Ad secundum dicendum, quod, sicut Augustinus dicit Super Geti ad liti lib. IX, Cap. 15, partam a princip.), an ministerium angeli exhibuerint Deo in formatione mulieris, neScimus; certum tamen eSt quod Sicut
Veram, non symbolicam formationem is ne rejicias haeresim albigensium dicentinm iam hic et art seq. adstruit S. Thomas. Quod et diabolum creare Omnia orpora . item mani- senserunt sancti Patres. s. Augustinum Sup. haeorum docentium corpus suapte natura a Gen. ad iit. lib. IX, cap. 4oj, Hieronymum in una ideoque a mal principio ortum, et aliorum Epist ad Plillaemon. . Chrysostomum hom XV haereticoruni ut patriciani, qui in speciali exis- in in .), Theodor. iiiiaest XXX in Gen. . timarunt humanum corpus esse a daemone.
2j x hoe articulo habes quomodo per ratio-
252쪽
372 U EST. XCIII. ART. I pus viri de limo non fuit forinatum per angelOS ita ne corpus mulieri de
Ad tertium dicendam quod sicut Au StinUSin eodem lib. cap. 18. med. dicit: α Non habuit prima rerum conditio ut semina omnino sic steret sed tamen hoe habuit ut Sic fieri posset. . Et ideo Secundum causal rationes praeextitit corpus mulieris in primi operibUS, O SecunduIIJ tentiam activam. Sed secundium potentiam paSSiVam tantium in Ordine ac potentiam activam Creatori S.
DE FINE SIVE TERMINO PRODUCTIONIS HOMINIS, IN NOVEM ARTICLLOS DIVISI. Deinde tonsiderandum est de fine sive termino productionis hominis, prout dicitur factus ad imaginem et similitudinem Dei; et circa hoc quaeruntur novem I Utrum in homine sit imago Dei. - 2 Utrim imago Dei sit in irrationalibus cre turis. I Uirum imago Dei sit magis in Engelo quam in homine. - Utrum imago Dei sit in omni homine. - Utrum in homine sit imago Dei per comparationem ad esseni iam vel ad persona diVina OmneS, aut Ad unam earum. 6 Utrum imago Dei sit in homine Secundum polentias, aut secundum habitus aul elus. - 7 Utrum per comparationem ad omnia objecta. - Utrum imago inveniatur in homine solae Secundum mentem. 4 De differentia imaginis et Si
militudiniS. ARTICULUS I. - UTREM IMAGO DEI SIT in B l .
De his etiam a in prol. et Senti I dist. 5. quaest. v. et II, II, dist. 6. Eri 2 et .
Ad primum sic proceditur. 1. Videt AEUOd imago Dei non sit in homine.
2. Praeterea esse Dei imaginem G proprium primogeniti, de quo dicit Apostolus Coloss. l. 15 Qui est imago Dei in DiSibilia, primogenitus omnis creaturae. Non ergo in homine invenitur Dei imago 3. Praeterea Hilarius dicit in lib. De Syn ean l), quod imago est ejus rei ad quam imaginatur. Specie indisserens; - et iterum diei ibid. quod imago est rei ad rem coaequandae indi Serela et unita similitudo , Sed non est species indisserens Dei et homini S nee poteSDeSSe aequalitas hominis ad Deum. Ergo in homine non poteSPeSSe imago Dei. Sed contra est quod dicitur Gen. l. 26 Faciam ua hominem ac imaginem et similitudinem nostram. XCLUSIM. - Cum in homine inveniatur aliqua Dei similitudo uuae ab eo deducitur sicut ab exemplari nou tamen Secundo Domini aequalitatem est quidem in homine imago Dei, Sed imperseel
Respondeo dicendum quod Sicut UgUStin V dicit QuaeSt. lib. xxxiii, BESt. 74 ubi est imago conlinu est et Similitudo sed ubi est similitudo non continuo S imago. Ex quo patet quod Similitudo est de ratione imaginis et imago aliquid addit Supra rationem Similitudinis scilicet quod sit ex ali expreSSa. Imago enim dicitur e eo quod agitur ad imitationem alterius unde Oviam, quantumcum Ge Sit alteri OVO Tnile et aequale quia tamen non eS eXpreSSum ecillo non dicit Ur imago du 2, aequalitas autem non est de ratione imaginis quia, ut Augustinus ibidem dicit: α ubi
ho articulo D. noma juxta sensum imaginem rimilitudinem nostram. in interpretatur quod in Scripturis a 2 Ita codd. lean et Tarrae.
253쪽
est imago, non continuo St aequalitaS, is ut patet in imagine alicujus in Specul relucente. St tamen de ratione perlecta imaginiS; nam in persecta imagine non deest aliquid imagini, quod insit illi de quo expressa est. ManiseStum eSi autem, quod in homine invenitur aliqua Dei similitudo, quae deducitur a Deo sicut ab exemplari non tamen Si Similitudo secundum aequalitatem, quia in infinitum eXcedit exemplar hoc tale exemplatum. Et ideo in homine dicitur eSSe imago Dei, non tamen persecta, Sed imperfecta. Et hoc significat Scriptura, cum dicit hominem factum ad imaginen Dei PraepOSitio enim, ad acceSSum quemdam Significat, qui Om-
petit rei distanti. Ad primini ergo dicendum, quod propheta loquitur de corporalibus imaginibus ab homine fabricatis et ideo Signanter dicit: Quam imaginem ponetis ei Sed Deus ipse sibi in homine posuit spiritualem imaginem. Ad secundum dicendum, quod primogenitus omni creaturae QS imago Dei persecta, persecte implens illud cujus imago est. Et ideo dicitur imasto, et nunquam ad imaginem. Om vero et propter similitudinem dicitur imago 1), et propter impersectionem similitudinis dicitur ad imaginem. Et quia similitudo perfecta Dei non potest esse nisi in dentitate naturae, imago Dei est in Filio suo primogenito, sicut imago regis in filio sibi con- naturali in homine autem sicut in aliena natura, sicut imago regi in
nummo argenteo, ut patet per Augustinum lib. De decem chordi S, cap. 8, circa med. . Ad tertium dicendum, quod cum unum sit en indivisum e modo dicitur species indisserens, quo na. Unum autem dicitur aliquid, non OlumnUmero, aUt Specie, Ut genere, Sed etiam Secundum analogiam vel proportionem quamdam et Sic est unitas, Vel conVenientia creaturae ad Deum. Quod autem dicit, rei ad rem coaequandae, pertinet ad rationem persectae imaginiS.
ARTICULUS II. - TRLM IMAGO DEI INVENIATUR IN IRRATIONALIBUS
De his etiam Sent. II, dist. lsi, art. 2 ei Sent. Iu dist. 2, quaest. II, art. 2, quaest. I Orp. et coni. gent. ljb. IV cap. 20 su et Leorp. i , lect 2.
Ad Secundum Sic proceditur. 1. Videtur quod imago Dei inveniatur in irrationalibus creaturis. Dicit enim Dionysius De divin. Omin. cap. 2,
sed etiam irrationalium. Ergo imago Dei invenitur in irrationalibus crea
2. Praeterea, quant eSt expreSSior similitudo in aliquo, tanto magis accedit ad rationem imaginis. Sed Dionysius dicit De div. Omin. Cap. 4, aliquant a princ leci. ), quod ii radius solaris maxime habet similitudinem divina bonitatis , Ergo eSt ad imaginem Dei. 3. Praeterea, quant aliquid eSt magis perfectum in bonitate, anto magis est Deo simile. Sed totum universum eSi perseetius in bonitate quam homo quia etsi bona sint singula, tamen Simul omnia dicuntur valde
si ait ipse Apostolus I. Cur xi Vir non 2 Ex hoc articulo habes quomodo per ratio-
debet elare aput suum, quoniam imago et ne interimas haeresim nosticor in et ianisloria Dei ει In hanc epistolam sic scribit chaeorum dicentium bestias omnes rationis Moipse D. Thonias Excluditur quorumdam error capaces inuitio bruta omnia aeque ut hominem dicentium quod homo solum est ad imaginem non solum sentire, verum etiam intelligere. Dei, non autem est imago cujus contrarium
254쪽
4. Praeterea Boetitas De conSol lib. , metr. 9 dicit de Deo :
Munduin mente gerens, similique in imagine sorinans.
Ergo totus mundus eSt ad imaginem Dei, et non Solum rationalis creatura. Sed contra est quod dicit Au StinUS Super Gen. ad liti lib. I, cap. 12, circ. med. Iloe XCellit in homine, quia Deus ad imaginem suam hominem fecit, propter hoc quod ei dedit mentem intellectualem, qua praestat
pecoribus. Ea ergo quae non habent intellectiam non Sunt ad imaginem Dei. CONCLUSIO. - Cum solae intellectuales creaturae assimilentur Deo ut intelligit, et sapit pede solae Si proprie loquamur sunt ad imaginem Dei.
Respondeo dicendum quod non quaelibet Similitudo, etiamsi sit expressae altero, sumet ad rationem imaginis. Si enim similitudo sit secundum genus tantum Vel Secundum aliqUOd acciden commune, non propter hoc dicetur aliquid esse ad imaginem alteriuS. Non enim posset dici, quod vermi qui oritur ex homine, Sit imago hominis propter similitudinem generis. Neque iterum potest dici, quod si aliquid stat album ad similitudinem alterius, propter hoc Sit ad ducimaginem quia uiuum est accidens Commune pluribu Speciebus. Requiritur autem ad rationem imaginis quod sit similitudo Secundum speciem sicut imago regis est in filio suo; vel ad minus secundum aliquod accidens proprium Speciei, et praecipiae Secundum figuram, Sicut hominis imago dicitur esse in cupro l). Unde signanter Hilarius dicit De synod can. 1 quod Imago est species indisserens v ManifeStum eSi autem quod Similitudo Specie attenditur secundum ultimam disserentiam 2 . Assimilantur autem aliqua Deo, primo quidem, et maxime communiter, inquantum Sunt Secundo, in antUm vivunt; ierti Vero, inquantum Sapiunt et intelligunt; quae, ut Augustinus dicit QuaeSt. lib. Lxxxiii GaeSt. 51, in med.): una Sunt Deo Similitudine proxima, ut in creaturis nihil sit propinquius. M Sic ergo patet quod Solae intellectuale creaturae, proprie loquendo, Sunt ad imaginem Dei. Ad primum ergo dicendum, quod omne imperfectum eSi quaedam participatio perfecti. Et ideo etiam ea quae desciunt a ratione imaginis, inquantum tamen aliqualem Dei similitudinem habent, participant aliquid de ratione imaginis. Et ideo Dionysius dicit quod, cauSata habent causarum continyente imagines, id eSt, quantum contingit ea habere, et non Simpliciter. Ad secundum dicendum, quod Dionysius asSimila radium solarem divinae bonitati quantum ad causalitatem, non Secundum dignitatem naturae, quae requiritur ad rationem imaginis. Ad tertium dicendum, quod universum est persectius in bonitate quam intellectualis creatura, extensive et dissusive; sed intensive et collective similitudo divinae persectionis magis invenitur in intellectuali creatura, quae eSt Capa Summi boni. Vel dicendum, quod pars non dividitur contra totum, Sed contra aliam partem. Unde cum dicitur quod Sola natura intellectualis est ad imaginem Dei, non Xeluditur quin niVerSU Secundum aliquam Sui partem sit ad imaginem Dei, Sed excluduntur aliae partes
Vi Sive in nummo, ut jam supra ex libro Au rent a in genere creaturarum secundum quam gustini De decem chordis eap. 8. proprio imaginem Dei eontinere dicuntur genus 2 Non quod latiua Dei disserentia eonsii intellectivum esse attendenda sit, quia nulluatiativa sit ipsamet intellectio actualis, ut tinc est gradus essendi nobilior. in serri midam putandi; sed quod uuima dis e-
255쪽
QUEST. XCIII ART. II ET III. 17
Ad quartum dicendum, quod imago accipitur a Boeti Seeundum rationem similitudinis, qua artificiatum imitatur Speciem artiS, quae est in mente artificis. Sic autem quaelibet creatura Si imago rationi exemplaris, quam habet in mente divina Sic autem non loquimur nunc de imagine, Sed Secundum quod attenditur Secundum Similitudinem naturae prout scilicet primo enti assimilantur omnia, inquantiam Sunt entia; et primae vitiae, inquantum Sunt Viventia et Summae Sapientiae, inquantum Sunt intelligentia. ARTICULUS III. -υUUM ANGELUS SIT MAGIS AD IMAGINEM DEI UAM B0MO I).
De his etiani Sent. I, dist. 5, quaest. III, art. ad 4 et Sent. II, disi. 36 art. 5, et Sent. Hi dist. 2,
quaest. I art. 4, quaest. I et II Orp. et Ps. m.
Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod angelia non Sit magis adimaginem Dei quam homo. Dicit enim AugUStinus in Serm. De imagines serm. 27, De verbis ApDSt. cap. 2, et De Verbi DOm. Serm. 63 Cap. 6), quod st Deus nulli alii creaturae dedit qu6d sit ad imaginem suam nisi ho mini v Non ergo verum est quod angelus magis dicatur ad imaginem Dei
2. Praeterea, Secundum M Stiniam QuaeSt. lib. I xxxIis, quaeSt. 51, in med.): momo ita est ad imaginem Dei, Ut nulla interposita creatura o metur a Deo; et ideo nihil est illi conjunctius is Sed imago Dei dicitur aliqua creatura, inquantum Deo conjungitUr Ergo angelus non est magis ad imaginem Dei quam homo. 3. Praeterea, creatura dicitur ad imaginem Dei, inquantum est intelle malis naturae. Sed intellectualis natura non intenditur nec remittitur; non enim est de genere accidentis, cum Sit in genere UbStantiae. Ergo angelUA non est magis ad imaginem Dei quam homo. Sed contra est quod dicit Gregorius in quadam homil. xxxi in Evang. in med. , quod, angelus dicitur Signa tum similitudinis, quia in eo similitudo divinae imaginis magis inSinllatur EXPreSSR.
CONCLUSIO. - Cum intellectualis natura, in qua divinae imaginis ratio primo et per Se consideratur, in angelo sit persectior, ipse simpliciter magis est ad imaginem Dei quam homo.
Respondeo dicendum quod de imagine Dei loqui dupliciter possumus :Uno modo quantum ad id in quo primo consideratur ratio imaginis, quod est intellectualis natura et sic imago Dei est magis in angelis quam sit in hominibus : quia intellectualis natura perfectior est in eis, Ut X SUpradieti patet quaest. LXII, art. 6, et qUdeSt. xxv art. T ad 3). Secundo poteSι considerari imago Dei in homine quantum ad id in quo flicundario conS, de atur, prout scilicet in homine invenitur quaedam Dei imitatio, inquam tum Scilicet homo est de homine, sicut Deus de Deo; et inquantum anima hominis est tota in toto c0rpore ejus, et iterum tota in qualibet parte ipsius sicut Deus se habet ad mundum. Et secundum haec et Similia magis invenitur Dei imago in homine quam in angelo Sed quantum ad hoc non attenditur per se ratio divinae imaginis in homine, ni Si prae SV9p08ita prima imitatione, quae est secundum intellectualem natUram; alioquin etiam animalia bruta essen. ad imaginem Dei. Et ideo cum quantum ad intellectualem naturam angelus sit magis ad imaginem Dei quam homo, Simpliciter concedendum est angelum magis SSe ad imaginem Dei, hominem autem Secundum qUid.
IDNonnulli Patres, ut Theodoretus quaest. tos. s. Chrysostomus ver et S. Gregorius εt ri Gen. . Maearlus hom xvj. S. Methodius multi alii sententiam Hora Thomae Spositam putant angelos non esse ad imaginem Dei fae- propugnant.
256쪽
3 6 QUEST. XCIII, ART. III ET IV. Ad primum ergo dicendum, quod Augustinus excludit a Dei imagine alias
inferiores creaturas intellectu carenteS, non autem angelOS.
Ad secundum dicendum, qu6d, sicut Ignis dicitur esse subtilissimum CorporUm SecUndiam SVam Speciem, cum tamen Unus ignis sit alio subtilior, ita dicitur quod nihil est conjunctius Deo Dam men humana Seeundum genus intellectualis naturae; quia Sicut ipSe Supra praemiSerat loe.cit in arg.) quae sapiunt, ita Sunt illi Similitudine prOXima, ut in creaturis nihil sit propinquius u Unde per hoc non excluditur quin angelu Sit
magis 1 ad Dei imaginem. Ad tertium dicendum, quod iam dicitur quod substantia non recipit
magis et inlis, non intelligitur quod una Specie Substantiae non Sit perfectior quam alia sed quod unum et idem individuum non participet suam Speciem qUandoque magis, quandoque minus nec etiam a diversis indi-Viduis participatur species substantiae Secundum magi et minuS.
De his etiam Sent. I. dist. 5. in iit et De verit. lib. XII, ari. 3 ad 5, et De potent. quaest. I art. 9 eors.
Ad quartum sic proceditur. 1. Videtur quod imago Dei non inveniatur in quolibet homine. Dicit enim Apostolus I. Cor. Π, T quod vir est imago Dei,
mulier autem est imago viri. Cum ergo mulier Sit individuum humanae sp ciet, non cuilibet individuo convenit esse imaginem Dei. 2. Praeterea ApoStolu dicit BOm Vm, 29 qUOd illos quos Deus praesci-rit conformes eri imaginis Filii sui, hos praedestinavit. Sed non omnes homines praedestinati Sunt. Ergo non omne homineS habent consormitatem imaginiS.
3. Praeterea, similitudo est de ratione imaginis, Ut Supra dictum est sart. 1 hujus quaeSt.). Sed per peccatum sit homo Deo dissimilis. Ergo amittit Dei
imaginem. Sed contra est quod dicitur PS. xxxvm T): Verumtamen in imagine pe
transit homo. CONCLUSIO. Imago creationis in omnibus invenitur hominibus, sed recreationis, in justis tantum, Similitudinis Vero solum beatis.
Respondeo dicendum qu6d cum homo secundum intellectualem naturam ad imaginem Dei esse dicatur, Secundum hoc est maXime ad imaginem Dei secundum quod intellectuali natura Deum maxime imitari potest. Imitatur autem intellectualis natura maxime Deum quantum ad hoc quod Deus seipsum intelligit et amat. Unde imago Dei tripliciter potest considerari in homine : uno quidem modo, Secundum quod homo habet aptitudinem n turalem ad intelligendum et amandum Deum; et haec aptitudo consistit in ipsa natura mentiS, quae S communi omnibus hominibus alio modo, secundum quod homo actu et habitu Deum cognoscit et amat, Sed tamen imperfectu; et haec Si imago per conformitatem gratiae tertio modo, Fcundum quod homo Deum actu cognoscit et amat persecte et Sic attenditur imago secundiim similitudinem gloriae. Unde Super illud PSal. iv, Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine, GloSsa ordinaria distinguit triplicem imaginem, scilicet creationis 3 , et recreationis 4), PS,
3 Al. deest magis. 15 Quic homini eompetii secundum quod
2 In hoc articulo docet D. Thomas imaginem creatus eS homo. Dei inveniri tu quolibet homine, sive sit mas 4 Id est regenerationis aut gratiae, quia ho- eulus, sive demina, sive sit bonus, sive malus mini convenit secundum quod per fidem et haritatem rursus creatur et rescitur.
257쪽
0U EST. XCIII, ART. IV ET . 1 Tmilitudinis 1). Prima ergo imago invenitur in omnibus hominibus S
cunda injustis tantium, tertia vero solum in beatis. Ad primum ergo dicendum, quod tam in viro quam in muliere invenitur Dei imago quantum ad id in quo principaliter ratio imaginis consistit, scilicet quantum ad intellectualem naturam. Unde Gen. I, 27), tam dixisset Ad imastinem Dei creavit illum, Scilicet hominem, Subdit Masculum et feminam creavit eos. Et dixit pluraliter eos, ut Augustinus dicit Super Gen. lib. , cap. 22, a med. Ne intelligatur in uno individuo Uterque sexus suisse conjunctus , Sed quantum ad aliquid secundarium imago Dei invenitur in viro, secundi uia quod non invenitur in muliere. Nam vir est principium mulieris et sinis, sicut Deu est principium et finis totiu creaturae. Unde cum Apostolus dixisset qu6d vir imago et gloria est Dei, mulier autem est gloria viri, Stendit quare hoc dixerit, Subdens :Non enim vir est eae muliere, sed mulier eae viro; et vir non est creatus propter mulierem, sed mulier propter virum.
Ad secundum et tertium dicendum, quod illae rationes procedunt de imagine quae est secundum consormitatem gratiae et gloriae.
ARTICULUS V. - TnLM IN B0MINE SIT IMAGO DEI QUANTUM AD TRINITATEM
De his etiam sup art. 5 eo . et De verit quaest X art. 5 corp. et quaest VIII, Brt. 2.
Ad quintum sic proceditur. 1. Videtur quod in homine non sit imago Dei quantum ad Trinitatem divinarum personarum. Dicit enim AuguStinias Fulgentius), in lib. De fide ad et scap. 1, a med. Una St Sanctae Trinitatis essentialiter divinitas, et imago, ad quam factu eS homo δε et Hilarius De Trin. lib. v a princ. dicit, quod homo sit ad communem Trinitatis imaginem nast ergo in homine imago Dei quantum ad essentiam, et non quantum ad Τrinitatem perSOnartim.
2. Praeterea De eccles dogm. 3), cap. Ult. , dicitur quod imago Dei attenditur in homine secundum aeternitatem 4ὶ Damascenus etiam dicit De sid. Orth. lib. II cap. 12, a med.), quod hominem eSSe ad imaginem Dei significat intellectualem, et arbitrio liberum, et per Se poteStati-Vum 5 Gregorius etiam NySSenus lib. De hOm. Opisse cap. 16 circ. med. dicit quod i cum Scriptura dixit hominem actum ad imaginem Dei tale est ac si diceret humanam naturam omnis boni factam eSSe participem. Bonitatis enim plenitudo Divinitas est. M Haec autem omnia non pertinent ad distinctionem personarum, sed magis ad eSSentiae Unitatem. Ergo in homine est imago Dei non secundum Trinitatem personarum, Sed Secundum
3. Praeterea, imago ducit in cognitionem ejus cujus est imago. Si igitur in homine est imago Dei secundum Trinitatem perSonarum, cum homo per
naturalem rationem Seipsum cognoscere pOSSit Sequeretur qUOd per naturalem cognitionem posset homo cognoscere Trinitatem divinarum per-SOnarUm quod est salsum, ut Supra StenSUm eSi qUaeSt. XXXV, art. 1)..4 Ita vocatur quia in anima nitescit per tu ei seq. lib. XII et Theodoreius quaest xx ianen gloriae juxta illud Apostoli Roni. IIII : Gen.). Praedestinavi eonformes fieri mastinis Filii 5 Cujus auctor est Gennadius Massiliensis. Sui. 4 Idem quoque reperitur apud Faustum Re- 2 Omnes S. Patres docuerunt imaginem Dei giensem De lib. arb. lib. I, cap. 4 et S. ru- esse in homine nou solum quantum ad naturam dent sin Apotheos. et S. Maximum, etc. divinam, ei sim etiam quantum ad rinitatem o In hoc quoque ponunt imaginem Dei in personarum. Ita praecipue Ambrosius De dignit nomine . Chrysostomus iliona X in Gen. et bovi cap. 2), Augustinus De Trin. lib. IX, cap. , honi. II in Hebr.), S. Isidorus Pelusian. lib. III, cap. 95 , Philopo. De opis munia lib. VI cap. 6
258쪽
4. Praeterea, nomen imagini non Vilibet trium personarum convenit,
sed soli Filio. Dicit enim Augustinus De Trin. lib. VI, Cap. 2, ire med.)quod re solus Filius est imago Patris η Si igitur in homine attenderetur Dei imago Secundum perSOnam, non Sset in homine imago totius Trinitatis, sed Filii tantum. Sed contra est quod Hilarius dicit De Trin. lib. IV cir med.): QPer hoc quod homo dicitur ad imaginem Dei lactus, Stendit pluralitatem divina
CONCLUSIO. - Cum in ipso Deo una existat natura in tribus personis, dicendum est in homine esse imaginem Dei, et quantum ad naturam divinam, et quantum ad
Respondeo dicendum quod, sicut Supra habit AESi quaeSt. XL art. 2), distinctio divinarum personarum non est niSi Secundum Originem, Vel potius Secundum relatione OriginiS. Non autem Si idem modus originis in omnibus; sed modu origini UniuscujuSque eSt Secundum convenientiam Suae naturae. Aliter enim producuntur animata, aliter inanimata, aliter animalia, atque aliter plantae. Unde manifestum est quod distinctio divinarum personarum eSt SecundUm quod divinae naturae convenit. Unde essu ad imaginem Dei Secundum imitationem divinae naturae non excludit hoc quod est esse ad imaginem Dei eeundum repraesentationem trium perSonarum, Sed magi Unum ad alterum Sequitur 1). Sic igitur dicendum est in homine esse imaginem Dei et quantum ad naturam divinam, et quantum ad Trinitatem perSonarum; nam et in ipso Deo in tribus personis
Et per hoc patet responsio ad duo prima. Ad tertium dicendum, quod ratio illa procederet, Si imago Dei esset in nomine persecte repraeSenian Deum. Sed, Sicut Augustinus dicit De Trin. lib. xv, cap. 6 VerSuisin. , maxima eSt disserentia hujus Trinitatis quae est in nobis, ad Trinitatem divinam. Et ideo, ut ipse ibidem dicit u Trinita-
teita, quae in nobi eSt, Videmia potiu quam credimUS; Deum ero esSe Trinitatem credimus potita Mam idemUS.
Ad quartum dicendum, quod quidam dixerunt in homine esse Solum imaginem Filii 2). Sed hoc improbat AugustinuS De Trin. lib. Π, cap. bet 6 . Primo quidem per hoc quod olim Secundiam aequalitatem essentia Filius sit Patri similis, necesse est, si homo sit actus ad similitudinen Filii quod sit laetus ad similitudinem Patris. Secundo, quia Si homo esse factus solium ad imaginem Filii non diceret Pater Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostrain, Sed tuam. Cum ergo dicitur : Ad imaginem Dei fecit illum, non est intelligendum quod Pater fecit hominum solum ad imaginem Filii, qui Si Deus, ut quidam eXposuerunt; sed intelligendum est quod Τrinitas Deus secit hominem ad imaginem suam, id est totius Trinitatis. - Cum autem dicitur, quod Deus fecit hominem ad imaginem suam, potest dupliciter intelligi: Uno modo quod haec praepositio, a designet terminum factionis ut sit sensus : Faciamus hominem taliter, ut sit in eo imago nostra. Mi modo haec praepOSitio, ad poteS deSignare causam exemplarem Sicut cum dicitur ciste liber est factus ad illum M.
3 Hanc eamdem sententiam his verbis ex in omnibus quibus voluit singillatim personas primit eoucilium Toletanum Tres ergo illas cognosci, unam sine altera etiam non permittat unieas itque inseparabiles maturam personas intelligi. sicut non ons indimus, ita separabiles multa iri dia sensisse videntur . Irenaeus Cont.1enus praedicamus, quandoquidem loc nobis haeres lib. V cap. 36 et nonnulli alii Patres.
dignata est ipsa Trinitas evidenter ostendere, ut 5 Id est ad exemplar illius.
259쪽
Et sic imago Dei est ipsa SSentia divina, quae abii Sive imago dicitur, Secundiam quod imago ponitur pro exemplari; Ie Secundum quod quidam dicunt, divina essentia dicitur imago, quia Socundum eam Una perSona aliam imitatUr.
ARTICULUS VI. - TRUM IMAGO DEI SIT IN HOMINE SOLUM SECUNDUM
De his etiam Sent. I, dist. 5. maest. III, et lib. II, dist. 6 art. 5, et Cont gent. lib. IV cap. 26.
Ad Sextum Sic proceditur. 4. Videtur quod imago Dei non sit in homine solum secundum mentem. Dicit enim ApOStolu Ι. Cor. I, 73, qUod vir est imago Dei. Sed vir non est Solum menS. Ergo imago Dei non attenditur Solvi secundum mentem. 2. Praeterea Gen. I, 27 dicitur : Creavit Deus hominem ad imaginem suam, ad imaginem Dei creavit illum, masculum et feminam creavit eos. Sed distinctio masculi et seminae Si Secundum OrpUS. Ergo Secundium corpus attenditur Dei imago in homine, et non Secundum mentem
3. Praeterea, imago praecipue Videtur attendi secundum figuram. Sed figura ad corpus pertinet. Ergo imago Dei attenditur in homine etiam Secundum corpus, et non SecUndum mentem tantum. 4. Praeterea, Secundum ΛUgUStinum Super Gen. ad liti lib. II cap. Iet 24 , triplex visio invenitur in nobis, scilicet corporalis, SpiritualiS, Sive imaginaria, et intellectualis. Si ergo Secundum visionem intellectualem, quae ad mentem pertinet, est aliqua trinitas in nobis, secundiam quam sumus ad imaginem Dei, pari ratione et in aliis visionibus. Sed contra est quod ApoStolus dicit Ephes iv, 23): Renoramini spiritumentis vestrae, et induite novum hominem. Ex quo datur intelligi, quod renovati nOStra, quae sit Secundium novi homini indumentum, ad mentem pertinet. Sed Col0SS. in 10 dicit Induentes novum hominem, qui
renovatur in agnitionem Dei, secundum imaginem ejus qui creavit eum. Unde renoVationem, quae St Secundi1m novi hominis indumentum,
attribuit imagini Dei. Esse ergo ad imaginem Dei pertiue solum ad
mentem. CONCLUSIO. - Communicatur homini Dei similitudo per modum imaginis secundum mentem tantum Secundum alias vero ejus partes, per modum veStigii, sicut et caeteris creaturis.
Bespondeo dicendum quod cum in omnibus creaturis sit aliqualis Dei similitudo, in Sola creatura rationali invenitur Similitudo Dei per modum imaginis, ut supra dictum est sart. 1 et 2 vi quaest.); in aliis autem creaturi per modum Vestigii 2 . Id autem in quo creatura rationalis excedit alias creaturas, est intellectus, Sive mens. Unde relinquitur quod nec in ipsa rationali creatura invenitur Dei imago nisi secundiam mentem in alias Ver partibus si quas habet rationali creatura, invenitur similitudo vestigii, sicut et in caeteri rebuS, quibu Secundum artes hujusmodi assimilatur. Cujus ratio manifeste cognoSci poteSt, Si attendatur modUSAEUO repraeSentat vestigium, et quo repraeSentat imago. Imago enim repraeSentat Secundiam Similitudinem speciei, ut dictum est sart. huju quaeSt. J VeStigium autem repraesentat per modum essectus, qui Sic repraeSentat Suam cauSam, quod tamen ad Speciei similitudinem non per
3 Per mentem hic intelligenda est ea pars nem existit iam iraetata est quaest XLV art. n. hominis quae illi eonvenit, ut homo est, et qua Id luculenter explicat Bossuetius : DiSeour Sur omnes alias creaturas animatas excedit. 'histoire universeιle et levations fur est: Disserentia quae inter vestigium et maci mySteres.