장음표시 사용
271쪽
QUEST. XLIV ΛRT. II. 189 frui, bonorum angelorum Spiritibia cordis munditia et celsitudine vision4s
2. Praeterea, anima in Statu praeSenti impeditur a cognitione substantiarum separatarum ex hoc quod est Unita corpori corruptibili, quod aggravat animam, ut dicitur Sap. ix). Unde et anima Separata Substantias separatas videre potest, ut Upra dictum Si quaeSt. xxxix art. 2). Sed anima primi hominis non aggraVabatur a Corpore, cum non SSet corruptibile. Ergo poterat videre Substantias Separatas. 3. Praeterea, Una SubStantia Separata cognOScit aliam cognoscendo selin Sam, ut dicitur lib. De causis, propos. 13). Sed anima primi hominis c gnoscebat Seipsam. Ergo cognoscebat alia SubStantia Separatas. Sed contra, anima Adae fuit ejusdem naturae cum animabus nostris. Sed animae nostrae non possunt nunc intelligere Substantia Separatas. Ergo nec anima primi hominis potuit.
CONCLUSIO. Tum anima primi hominis in statu innocentiae fuerit accommodata ad corporis gubernationem et persectionem, sicut et nunc, atque ila intelligere debuerit per phantasmata : non potuit in illo statu angelos per essentiam videre.
Respondeo dicendum quod status animae hominis distingui potest dupliciter : uno modo secundum diversum modum naturali esse et hoc modo distinguitur status animae separatae a Stat animae conjunctae corpori; alio modo distinguitur status animae secundum integritatem et co rUptionem, Servat eodem modo esSendi Secundum naturam et Sic Status innocentiae distinguitur a statu hominis post peccatum Anima enim hominis in statu innocentis erat corpori perficiendo et gubernando accommodata, Sicut et nunc. Unde dicitur primus homo factus suisse in animam Viventem, id est corpori vitam dantem, scilicet animalem 1). Sed hujus Vitae integritatem habebat, inquantum corpus erat totaliter animae Subditum, in nullo ipsam impediens, Ut supra dictum est sari praeci). Manil eS- tum eSi autem expraemiSSis quaeSt. Lxxxiv art. I), quod ex hoc quod animaeSt accommodata ad corporis gubernationem et persectionem Secundum animalem Vitam, competit animae nostrae talis modus intelligendi, qui est Per OnVerSionem ad phantasmata. Unde et hic modus intelligendi etiam animae primi hominis competebat. Secundum autem hunc modum intelligendi motus quidam inveniuntur in anima, ut Dionysius dicit De div. nom. cap. 4 pari. 1 leet 2 et T), Sectandum re gradus. Quorum primus est secundum quod a rebus exterioribu aggregatur anima ad SeipSam. Secundus autem est prout anima ascendit ad hoc quod uniatur virtutibus superioribus unitis Scilicet angelis Tertius autem gradus est Secundum quod ulterius manuducitur ad bonum quod est Supra omnia, Scilicet Deum. Secundum igitur primum processum animae, qui S a rebus exterioribias ad Seipsam, perficitur animae cognitio, quia Scilicet intellectualis operatio animae naturalem Ordinem habet ad ea quae Sunt extra, ut supra dictum eSi quaeSt. LXXXIV, art. 6); et ita per eorum cognitionem persecte cognosci potest nostra intellectualis operatio, Sicut actu per objectum; et per ipsam intellectualem Operationem perlaeto potest cognosci humanus intel-ketus, Sicut potentia per proprium victum. Sed in Secundo processu non invenitur perfecta cognitio quia cum angelus non intelligat per conversionem ad phantaSmata, Sed longe eminentiori modo, ut Supra dictum est quaeSt. V art. 2), praedictu modus cognoscendi, quo anima cognoScit seipsam, non Sumeienter ducit in angeli cognitionem. Mult autem minus
si Appellatur animalis vita ea quae elemento caeterisque neceSsarii eget.
272쪽
tertius processus ad perfectam notitiam terminatur; quia etiam ipsi angeli per hoc quod cognOSeunt SeipSOS, non poSSunt pertingere ad cognitionem divinae substantiae, propter ejuS XceSSum. Si igitur anima primi hominis non poterat Uidem Videre angelo per eSSentiam, Sed tamen exellentiorem modum cognitionis habebat de ei quam nos habeamus; quia ejus cognitio erat magis certa et fixa circa interiora intelligibilia quam cogniti nostra; et propter tantam eminentiam dicit Gregorius loe cit inarg. 1), quod intererat angelorum Spiritibus. Unde patet Solutio ad primum.
Ad secundum dicendum, quod hoc quod anima primi hominis deficiebat
ab intellectu substantiarum Separatarum, non erat e aggraVatione Corporis, sed ex hoc quod objectum ei connaturale erat deficiens ab excellentia Substantiarum SeparatarUm. NOS RUtem deficimUS propter Utrumque. Ad tertium dicendum, quod anima primi homini non poterat per cognitionem sui ipsius pertingere ad cognoScenda SubStantia Separat , ut Supra dictum eStiin corp. art.), quia etiam Unaquaeque S Stantia Separata cognoscit aliam per modum sui ipSiUS.
De his etiam Sent. II, dist. 25, quaest. II ari 2 cory et De verit quaest XVm, Eri 2 et 4.
Ad tertium sic proceditur. 3. Videtur quod primus homo non habuerit scientiam omnium Aut enim habuit talem Scientiam per Specie acquisitas, aut per species connaturaleS, Ut per Speeis infuSRS. Non autem per Species acquisitas; hujusmodi enim cognitio ab experientia causatur, ut dicitur Metaph. lib. I, non multum a prine lib. pSe intem non tunc fuerat omnia expertus. Similiter etiam nec per Specie ConnaturaleS; quia erat ejusdem naturae nobiSeum anima autem noStra Sicut tabula, in qua nihil est scriptum n ut dieitur De anima, lib. III, teXt. 14). Si autem per species instigas, ergo Seientia HVS quam habebat de rebUS non erat ejusdem rationi cum Scientiam tra quam a rebUS aequirimUS. 2. Praeterea in omnibus individuis ejusdem speciei est idem modus con- Sequendi persectionem. Sed alii homine non Statim in sui principio habent omnium scientiam, Sed eam per tempori SucceSSionem a Virunt Securi dum suum modum. Ergo ne Adam Statim formatus habuit omnium scientiam. 3. Praeterea, Statu praeSenti Vitae homini Conceditur, Ut in eo prosciat anima et quantum ad cognitionem, et quantum ad meritum : propter hoc enim anima corpori Videtur esse unita. Sed homo in Statu illo profecisset quantum ad meritum. Ergo etiam profeciSSet Uantum ad cognitionem rerum. Non ergo h3buit omnium rerum Scientiam. Sed contra est quod ipse imposuit nomina animalibus 2 , ut dicitur Gen. II . Nomina autem debent naturiS remm congruere. Ergo Adam scivit naturas Omnium animalium; et pari ratione habuit omnium aliorum
scientiam. CONCLUSIO. - Cum primus homo non tantum secundum corpus ad aliorum ge-
ilh Iuxta menteni m. Ihomae primus homo a 2 Legitur apud Gen. quod omne uod vocaviι scientiam habuit ninium naturaliter scibili uni Adam ani1na tiranti ipsum est Nomen ejus. supernaturalium vero, quanisini opus erat ad Unde subditur quod nominibus suis appellaviι vitae regimen, alia vero nesciebat Sunt tamen euneta animantia et universa volatilia aeri nonnulli auctores qui ilatii uni a puerilia priino e bessias terro ad indicandum quod hae novitam incepisse existimarunt. Ita . heophil minum impositio non fortuita sive arbitraria ad ant loc. lib. II . Procopius, Xenii Sius opinan tantum fuerit sed consulta, scientisca et unius-tur. S. Augustinus vel et Onines alii S. Ι'atres cujusque animantis genio convenienter adaptata. sententiam D. Thomae Propugnant.
273쪽
nerationem, sed et seeundum animam ad alio mim instruetionem et gubemationem, persectus sit institulus oportet eum habuisse notitiam omnium naturaliter scibilium, et supernaturalium tantam, quanta pu eral; alia vero ab his ignorasSe.
Respondeo dicendum quod naturali ordine perlictum praecedit imperfectum, sicut et actu potentiam; quia ea quae Sunt in potentia, non reducuntur ad actum nisi per aliquod en actu. Et quia re primitus a Deo institutae Sunt, non solum ut in SeipSi eSSent, Sed etiam ut esSent aliorum principia, ideo productae Sunt in Statu persecto, in quo possent eSSe principia aliorum. Homo autem poteSPeSSe principium alteriUS non Solum per generationem corporalem, Sed etiam per inStructionem et gubernationem. Et ideo sicut primus homo institutus eSt in Statu perseet quantum ad corpus, ut statim posset generare, ita etiam inStitUtUS S in Statu perfecto quantum ad animam, ut statim posset alio inStruere et glabernare. Non potest autem aliquis instruere, nisi habeat Scientiam. Et ideo primus homo sic institutus est a Deo, ut haberet omnium Scientiam in quibus homo natus est instrui. Et haec sunt omnia illa quae Virtualiter existunt in primis principiis per Se notis, quaecumque Scilicet naturaliter homine cognoscere pOSSunt. - Αd gubernationem autem Vitae propriae et aliorum non Solum requiritur cognitio eorum quae naturaliter Seiri poSSunt, Sed etiam cognitio eorum quae naturalem cognitionem excedunt, eo quod vita hominis ordinatur ad quemdam finem supernaturalem Sicut nobis ad gubernationem Vitae nOStra necessarium eSt cognoscere quae fidei Sunt. Unde et de his supernaturalibus tantam cognitionem primUS homo accepit, quanta erat necessaria ad gubernationem Vitae humanae Secundum Statum illum 1). Mia vero quae nec naturali homini Studio cognoSei poSSUnt, nec sunt necessaria ad gubernationem vitae humanae, primUS homo non cognovit; sicut sunt cogitationes hominum futura contingentia 2), et quaedam Singu
laria, puta quot lapilli aceant in flumine, et alia hujusmodi. Ad primum ergo dicendum, quod primus homo habuit Scientiam omnium
per species a Deo infusas nec tamen scientia illa sui alterius rationis a Scientia nostra, sicut nec oculi quo caeco nato Christus dedit, fuerunt alterius rationis ab oeulis quos natura produXit.
Ad secundum dicendum, quod Adam debebat aliquid habere persectionis,
inquantum erat primus homo, quod caeteri hominibus non competit, ut ex dictis patet in COI P. art.). Ad tertium dicendum, quod Adam in scientia naturalium scibilium non prosecisset quantum ad numerum Citoriam 3 , Sed qUantum ad modum sciendi; quia quae sciebat intellectualiter, SciViSSet OStmodum per experimentum. Quantum vero ad Supernaturalia cognita, profeciSSet etiam quantum ad numerum per noxa revelationes Sicut et angeli prosciunt per nova illuminationes. Nec tamen Si simile de prosectu meriti et scientiae; quia unus homo non est alteri principium merendi, Sicut et sciendi s).
t Quapropter mysteriorum divinorum item
habuit, ut d ieetur 2 2, quaest art l, et De erit. UaeSt. XVIII, ari. 5 . et specialiter dominearnationis 2 2 quaest. H. art. 7) ut B. ThoniasnIfirmat, et eoase menter fidem Trinitatis, siqui dem una aliam supponit. 2 Si revocat tacite quod dixerat Do verit quaest XVIII, art. 4 , sellieet Adam scivisse multa quae naturalem cognitionem exsuperant. Sicut futura contingenita, cogitationes cordium dispositiones creaturarum secundum quod providentias divinae Subsunt, etc. o Quod intelligendum est de numero scit rum specie diversorum, non autem de numero scitorum sub eadem specie contentorum; nam scientia Adam proscere poterat non solum quoad modum sciendi, sed etiam quoad numerum individuorum in unaquaque Specie.
4 Forte est, vel legendum, sicu sciendι.
274쪽
De his etiam Sent. II, dist. 25, quaest. I art. o, et De verit quaeSt. Vm, art. 6.
Αd quartum sic proceditur. 1. Videtur quod homo in primo statu decipi potuisset. Dicit enim ΑpOStolUS I. Timoth. II, 14 , quod mulier seducta in
2. Praeterea MagiSter dicit Sentent. lib. , dist. 21 , quod ideo mulier non horruit Serpentem loquentem, quia ossicium loquendi eum accepisse a Deo putavit. M Sed hoc falsum erat. Ergo mulier decepta fuit antele
3. Praeterea, naturale eSt quod quanto aliquid remotius videtur, tanto minus videtur. Sed natura oculi non Si contracta per peccatum. Ergo hoc idem in statu innocentiae contigisset FutSSet ergo homo deceptus circa quantitatem rei visae, Si Ut et modo. 4. Praeterea, Augustinus dicit Super Geu ad liti lib. II, cap. 2 circa fin. , quod in Somno adhaeret anima similitudini, tanquam ipsi rei , Sed homo in statu innocentiae comedisset, et per conSeqUens dormivisSet. et SomniasSet. Ergo deceptus suisset adhaerendo Similitudinibus, tanquam
5. Praeterea, primus homo nescivisset cogitationes hominum, et sutura contingentia, ut dictum eSt sart. praee.). Si igitur aliquis super his ipsi sal Sum diceret, deceptus suiSSet. Sed contra est quod Augustinus dicit De lib. arb. lib. , cap. 18, insin. Approbare Vera pro salsis non est natura instituti hominis, sed
poena damnati. CONCLUSIO. - Cum homo in primo statu secundum intellectum sic a Deo fuerit institutus, quod nullum malum in ipso inerat, et omnia inferiora superioribus
subdebantur, nullo modo decipi potuit, nec quoad ea quae SciVit, nec quoad ea quae nescivit.
Respondeo dicendum quod quidam dixerunt quod in nomine deceptionis duo possunt intelligi : scilicet qualiSeumque existimatio levis, qua aliquis
adlhaeret salso tanquam Vero, Sine assenSi credulitatiS; et iterum si macredulitas. Quantum ergo ad ea quorum scientiam Adam habebat, neutro istorum modorum homo decipi poterat ante peccatum; Sed quantum ad ea quorum Scientiam non habebat, decipi poterat, large accepta deceptione pro existimatione qualicumque Sine assensu credulitatis. Quod ideo est dictum, quia existimare salsum in talibus non est noxium homini, et ex quo temere aSSenSUS non adhibetur, non est culpabile. Sed haec positio non convenit integritati primi status; quia, ut Augustinus dicit De civitate Dei, lib. IV, cap. 10, ante med. In illo statu erat devitatio tranquilla Peccati qua manente nullum malUm Omnino SSe poterat u Manifestum est autem, quod Sicut Verum est bonum intellectus, ita falsum est malum ejus, ut dicitur Ethicorum lib. vi cap. 2 . Unde non poterat SSe quod nnocentia manente, intellectu hominis alicui salSo acquiesceret quasi vero Sicut enim in membris corporis primi hominis erat quidem carentia persectioni alicujuS, puta claritatis, non tamen aliquod malum inesse poterat; ita in intellectu poterat esse carentia notitiae alicujus, nulla tamen poterat ibi esse existimatio salsi. Quod etiam ex ipsa rectitudine primi status apparet, Scilicet quod quamdiu anima maneret Deo Subdita, tamdiu in
homine inferiora Superioribus Subderentur, nec Superiora per inferiora impedirentur Manifestum eSi autem e praemi SSi sqUBPSt. LX V, art. 6), quod
si duxta mentem D. Ilioinae rectitudo Prin. status non errorem liqv in cite intellectuineompatiebatur.
275쪽
quam decipitur. Sed omni deceptio accidit in intellectu ex aliquo inseriori, ut phantaSia, Vel aliquo hujusmodi Unde videmus quod quando naturale udicatorium non Si ligatum, non decipimur per hujusmod
, is Vm 'PψΠ βVb.QQuid tamen Si peccatum internae clationis. Dicit enim Augustinus Super Gen. ad liti lib. xi, cap. 30, circ. med. Quod
I00 rederet, nisi jam inesset menti ejus α
P 09riae poteStatis, et quaedam de Se Superba praeSumptio. M
cipe etur, quia per rationem veritatem dijudicaret.
n0mini, Di non labet usum rationis, qui est proprius homini actUS.
a GlVinum auxitium recursum non habuit.
DE HIS QUAE ATTINENT AD VOLUNTATEM PRIMI OMINIS, GRATIA SCILICET ET JUSTITIA, IN QUATUOR ARTICULOS DIVISA.
0pera Ru fuisSent aeque essicacia ad merendum, sicut modo Sunt. ARTICULUS I. - GTBυM PRIMUS 110310 PLERIT AEREATUS IN GRATIA J6).
A primUm Sic proceditur 1. Videtur quod primus homo non fuerit
4 codex lean etsi princessit M. etsi non proecesserit. 2 De congruenti modo tontationis vid 2 quaest. LXV, art. 2 5 Quas artem hic supernaturalem vocat OeeuIta tantum apppellat De verit quaest' XVII art. 6 ad M. Unde supernaturalis hie Intelligi potest non pro miraculosa, sed serpentis naturam excedente. II 4 Non tamen inter illa quae communiter ab aliis repudiari solent recenSetur. 5 Quidam uiant nulla tunc somnia sutura fuisse, sed contrarium affirmat . Ihomas hic et quaest XVII De verit art. 6 ad l4. 6 Ex hoc articulo habes quomodo per alionem evellas errorem trinitariorum dicentium et Adam in statu innocentia nunquam habuit unda posset stare. Quod ita a concilio aridoniino
276쪽
creatus in gratia Apostolus enim I. Cor. V. o , distinguens Adam a Christo, dicit Factus est primus Adam in animam viventern novissimus autem in spiritum vivisi cantem. Sed vivificatio Spiritus S per gratiam
Ergo hoc est proprium Chri Sti quod fuerit actus in gratia. 2. Pr terea, AugUStinum alius auctor dicit lib. De quaestionibus Veteris et ovi Testamenti, quaeSt. 123, in sin.), quod dam non habuit Spiritum
Sanctum. Sed quicumque habet gratiam habet Spiritum Sanctum. Ergo Adam non fuit creatu S in gratia. 3. Praeterea, Augustinus dicit lib. De Correptione et gratia, cap. 10, circa med.) quod Deus sic ordinavit angelorum et hominum vitam, ut prius in ei ostenderet quid posset eorum liberum arbitrium deinde quid posset Suae gratiae beneficium, justitiaeque judicium. Primo ergo Ondidit hominem et angelum in sola naturali arbitrii libertate, et postmodum ei gratiam contulit. 4. Praeterea Magi Slei' dicit Sent. lib. , stiSt. 24 quod re homini in creatione datum est auxilium, per quod Stare poterat, Sed non poterat proficere. v Quicumque autem habet gratiam poteSt proficere per meritum. Ergo primus homo non fuit creatus in gratia. 5. Praeterea, ad hoc Dod aliqui accipiat gratiam, requiritur OnSenSus ex parte recipienti S cum per hoc persciatur matrimonium quoddam Spirituale inter Deum et animam. Sed consensus in gratiam esse non poteSt nisi prius exiStentis. Ergo homo non accepit gratiam in primo instanti Suae
6. Praeterea, namra pluidiStat a gratia quam gratia a gloria, quae nihil est aliud quam gratia consummata. Sed in homine gratia praecesSit gloriam. Ergo multo magi natura praece SSit gratiam. Sed contra, homo et angelus aequaliter ordinantur ad gratiam. Sed angelus est creatus in gratia dicit enim Augustinus De civit. Dei, lib. xii, cap. 9, a med. , quod meUS Simul erat in ei condens naturam, et largiens gratiam Marg et homo creatus fuit in gratia 1).
CONCLUSIO. - Cum primus homo sic laetus fuerit, ut ratio Deo subderetur, rationi vero inseriores Vires animae vero corpus conveniens est illum in gratia fuisse
Respondeo dicendum quod quidam dicunt quod primus homo non suit
creatus in gratia Sed tamen postmodum gratia fuit ei collata, antequam peccaSSet t. Plurimae autem Sanctorum auctoritate atteStantur hominem in statu innocentiae gratiam habuisse. Sed quod fuerit etiam conditus ingratia, ut alii dicunt 3), Videtur requirere ipsa rectitudo primi Status, in qua Deus hominem fecit, Secundum illud Eccles. Π, 30 Deus Iecitra mine in rectum. Erat enim haec rectitudo secundum hoc quod ratio subde-
damnatum est Si quis non confitetur Idam, Scotus, Richardus meque ab aliis ut erronea eum mandatum Dei cim paradisi fuisset reprobatur, nam concilium Tridentinum dicendo transgressus, statim sanctitatem et justitiam, loc. it. , an qua constitulus fuerat, non verbi qua constitutus fuerat, artrisisse, in cur in qua creatus, ita decretum attemperavit i. iurisseque per gensam proevaricationis tu catholica side tradenda nullis scholarum senten-jusmodi iram is indignationem Dei; ana tiis aut favere aut distrahere videatur, ut ob-ιhema si s sess. V, an servat Pallavic in hist conc Trident. Licioni in gratias intelligenda est gratia gra 5 Sic opinantur omnes bona istae. Sed quid- tum aciens seu donum supernaturale habitu a quid sit de illa controversia in scholis agitata, liter animae inhaerens, quo qui est praeditus, sor fide certum est primos parentes in statu justitiae malitor Deo gratus constituitur et sanctitatis constitutos Deo fuisse, quod 2 Illa sententia multorum est inter quos constat ex Scriptura, sanctis Patribus et decreto Magister intentiarum Sent. lib. ii dist. 24ὶ, concilitari dentini superius allato. β. Bonaventura in II, dist. 29, Ti. 2, quaest. Ill,
277쪽
batur Deo, rationi Vero inseriore Vires, et animae corpUS. Prima autem subjectio erat causa et secundae; et tertiae. Quamdiu enim ratio manebat Deo subjecta, in seriora et Subdebantur, ut Augustinia dicit De remisS. Peccatorum, lib. I, cap. 16). ManifeStum eSi autem, qu6d illa Subjecti corporis ad animam, et inferiorum Virium ad rationem, non erat naturalis 1); alioquin post peccatum mansiSset, cum etiam in daemonibus data naturalia post peccatum permanSerint, ut DionySiu dicit De diV. Om. cap. 4, Part. 4, eet. 19 . Unde manifeStum Si quod et illa prima subjectio, qua ratio Deo Subdebatur, non erat Solum SeeUndum natUram, Sed Secundum SV pernarurale donum gratiae; non enim poteSPeSSe quod essectus sit potior quam causa. Unde Augustinuidicit De ciV. Dei, lib. XIII, cap. 13, in princi), quod postquam praecepti facta tranSgreSSio St, conseStim, gratia deSerente divina, de corporum Suorum nuditate consuSi Sunt SenSerunt enim motum inobedientis carnis suae, tanquam reciprocam poenam inobedientiae SV D. M X quo datur intelligi, si deserente gratia, Soluta est obedientia carni ad animam, quod per gratiam in anima existentem inseriora ei subdebantur.
Ad primum ergo dicendum, quod Apostolus illa verba inducit ad ostendendum esSe corpus Spirituale, Sicut corpu animale quia ita Spiritualis corporis incepit in Christo, qui est primogenitus in mortuis, Sicut Vita corporis animalis incepit in Adam. Non ergo in verbis Apostoli habetur quod Adam non fuit spiritualis Secundum animam, Sed quod non fuit spiritualis secundum OrpUS.
Ad secundum dicendum, quod, Sicut Augustinus alius auctor dicit in eodem lib. loco cit in arg.), non negatur quin aliquo modo fuerit in Adam Spiritus sanctus, Sicut et in aliis ustis; sed quod non sic fuerit in eo, sicut nune est in fidelibus, qui admittuntur ad perceptionem haereditatis aeternae
Ad tertium dicendum, quod ex illa auctoritate Augustini non habetur quod angelus Vel homo prius fuerit creatus in naturali libertate arbitrii quam habuisset gratiam: Sed quod ostendit quid in eis posset liberum
arbitrium ante confirmationem, et quid postmodum conSecuti eSSent per auxilium gratiae confirmantiS Ad quartum dicendum, quod Magister loquitur Secundiam opinionem illorum qui posuerunt hominem non eSSe creatum in gratia, Sed in nam ratibus tantum. - Vel potest dici quod, etsi homo fuerit creatus in gratia, non tamen habuit ex creatione naturae quod pOSSet proficere per meritum, sed ex superadditione gratiae. Ad quintum dicendum, quod clim motu Voluntati non it continuus, nihil prohibet etiam in primo instanti suae creationis primum hominem
Ad sextum dicendum, quod gloriam meremur per actiam gratiae, non autem gratiam per actum naturae. Unde non St Similis ratio.
ARTICULUS II. - UTRUM IN PRIMO B0MINE FUERINT ANIMAE PASSIONES M.
De his etiam De verit quaest. XXVI, art. 8 corp. fin et ad 6.
Ad secundum Sic proceditur. 1. Videtur quod in prim homine nonsuerint animae paSSiones. Secundiam enim passione animae contingit quod
Sunt illeologi qui di Stinctionein dari inter cutus est ab ipsa sua creatione Vide Perrone, De institiam originalem et gratiam assirmant, seu homine, cap. 2). eam negant thomisiae. Hanc enim gratiam sane i2 In hoc articulo . homas interpretaturtificantem spectant in Adam veluti principium haec verba Gen. II Faesus est homo in ani- et originem aeterorum bon0rum quae ipse asse mam Liventem.
278쪽
curo concupiscit adversus spiritum Gai V, 17). Sed hoc non erat in statu innocentiae. Ergo in statu innocentiae non erant animae paSSiones. 2. Praeterea, anima Adae erat nobilior quam corpuS. Sed corpus Adae fuit impassibile. Ergo nec in anima ejus suerunt paSSiones. 3. Praeterea per Virtutem moralem comprimUntUr animae pasSiones. Sed nadam suit virtus moralis perlaeta. Ergo totaliter passiones excludebantur ab eo.
Sed contra est quod dicit Augustinu me ciV. Dei, lib. IV cap. 10, ante med.), quod erat in ei amor imperturbatus in Deum, et quaedam aliae
animae paSSioneS. CONCLUSIO. - Passiones circa bonum habitum vel tempore suo habendum, ut amor, gaudium, desiderium, et spes non affligens, in statu innocentiae suerunt: --terae quae malum respiciunt, ut timor et dolor, nullo modo in illo fuerunt.
Respondeo dicendi iri quod pasSione animae Sunt in appetitu enSUali, cujus objectum est bonum et malum. Unde omnium passionum animae quaedam ordinantur ad bonum Ut amor et gaudium quaedam ad malum, ut timor et dolor. Et quia in primo statu nullum malum aderat nec imminebat, nec aliquod bonum aberat, quod cuperet bona Voluntas pro tempore illo habendum, ut patet per Augustinum De civ. Dei, lib. IV lo . nunc cit.), Omne illae paSSione quae reSpiciunt malum, in Adam non erant, ut timor, et dolor, et hujusmodi 1); similiter nec illae passiones quae respiciunt bonum non habitum et tunc se habendum, Ut cupiditas 22Sinans. Illae vero passione quae pOSSUnt eSse boni praesentis, ut gaudium et amor; vel quae sunt suturi boni in suo tempore habendi ut desiderium et spes non affigens fuerunt in statu innocentiae aliter tamen quam in nobis. Nam in nobis appetitu SenSualis, in quo sunt paSSioneS, non totaliterra best rationi. Unde passiones quandoque Sunt in nobis praevenientes Udicium rationis, et impedientes; quandoque vero ex judici rationi con-SeFenteS, prout SenSUalis appetitus aliqualiter rationi obedit. In statu vero innocentiae inserior appetitus erat rationi totaliter subjectus. Unde non rant in eo paSSiones animae, nisi ex rationis judicio consequentes. Ad primum ergo dicendum, quod caro concupiscit adversus spiritum per o quod paSSione rationi repugnant; quod in statu innocentiae non
Ad secundum dicendum, quod corpus humanum in statu innocentiae erat impassibile quantum ad passiones quae removent dispositionem nati ratem, Ut infra dicetur quaest xcvii, art. 1 et 2 et similiter animaluit impassibilis quantiam ad passiones quae impediunt rationem. Ad tertium dicendum, quod persecta virtus moralis non totaliter tollit paSSiones, Sed ordinat eas. Temperati enim est concupiscere Sicut Oportet, et quae oportet ut dicitur Ethie. lib., cap. 11 ad nn ).
ARTICULUS III. - TRUM ADAM II GERIT OMNE VIRTUTES 3).
De his etiam Sent. II, dist. 49. art. 5 eorp. et ad 3 et in Exp. liit. 5.
Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod Adam non habuerit omnes VirtuteS. Quaedam enim virtutes ordinantur ad refrenandam immoderantiam paSSionum Sicut per temperantiam refrenatu immoderata concupiscentia, et per sortitudinem immoderatus timor. Sed immoderantia passionum non erat in Statu innocentiae. Ergo nec dictae VirtuteS. 2. Praeterea 'T dam Virtutes Sunt eirca passiones respiciente mallam,
Nicolai ut dolor, c hujusmodi. o Eosdem errores in io articulo impugnatu Ita codicis Alcan. et Tarrac. eum editis quosdam in art. 3 hujus quaestionis eleeli. plurimis Edit. Rom. cum Nicolai, e nune.
279쪽
ut mansuetudo circa iras, sortitudo circa timoreS. Sed tale passione non erant in statu innocentiae, Ut dictum Si art. praee ). Ergo nec hujusmodi
virtuteS. 3. Praeterea, poenitentia Si quaedam Virtus respiciens peccatum prius commissum; misericordia etiam Si quaedam Virtus respiciens miSeriam. Sed in statu innocentiae non erat peccatum, nee miseria. Ergo neque hujusmodi VirtuteS. 4. Praeterea, perSeVerantia est quaedam Virtus. Sed hanc Adam non habuit, Ut Sequens peccatum ostendit. Ergo non habuit omnes Virtutes. 5. Praeterea fides quaedam virtus eSt. Sed haec in Statu innossentiae non fuit importat enim aenigmaticam cognitionem, quae persectioni primi
Sed contra est quod Augustinus dicit in quadam homil. in Conc ad
uiliorum vidit Adam de luto terrae ad imaginem Dei suetum, pudicitia ornatum, temperantia compoSitum, claritate 'cir Umdatum. CONCLUSIO. - Cum in Adam tempore innocentiae ratio fuerit Deo Subjecta, et rationi inferiores vires, aliqualiter omnes virtutes habuit ac eas quidem Secundum habitum et actum, quae non includebant impersectionem illi statui repugnantem,
Alias vero secundum nabitum lanium.
Respondeo dicendum quod homo in statu innocentiae aIIqualiter nabuit omnes virtutes et ho ex dictis patet esSe Verum. Dicitam est enim Supra sart. 1 hujus quaest.), quod talis erat rectitudo primi Status, quod ratio erat Deo Subjecta, insertoros autem vires rationi Virtute autem nihil aliud sunt quam persectiones quaedam, quibUS ratio ordinatur in Deum, et inferiores Vires disponuntur Secundum regulam rationis, ut magis patebit cum de VirtUtibus agetur 1 2, quaest. xiii art. ). Unde rectitudo primi status exigebat ut homo aliqualiter 1 omnes virtutes haberet. Sed conSiderandum est quod virtutum quaedam sunt quae de ui ratione nullam impe sectionem important, ut charitas, et justitia : et hujusmodi virtutes fuerunt in statu innocentiae simpliciter et quant m ad habitum, et quantiam adacium. Quaedam vero Sunt quae de ui ratione impersectionem important Vel e parte nutus, Vel ex parte materiae. Et si hujusmodi imperfectio non repugnat persectioni primi status, nihilominus hujusmodi Virtute pol rant esse in primo staturi Sicut stdes, quae eSt eorum qilae non Videntur et SpeS, quae St eorum qVae non habentur. Persectio enim primi status non se extendebat ad hoc ut videret Deum per esSentiam, et ut haberet cum spuitione finalis beatitudinis. Unde fides et spes esse poterant in primo Statu et quantum ad habitum, et quantum ad actum. Si vero im- Persectio, quae est de ratione Virtutis alicujus, repugnat perfectioni primi Status, poterat hujusmodi virtus ibi esse Secundum habitum, et non Secundum actum, ut patet de paenitentia, quae Si dolor de peccato commiSSO, et de misericordia, quae est dolor de miseria aliena Persectioni autem primi Status repugnat tam dolor, quam culpa et miseria. Unde hujusmodi virtutes erant in primo homine secundum habitum, et non Secundum actum. Erat enim primus homo Sic diSpositus, Ut Si peccatum praeceSSiSSet, doleret et Similiter Si miseriam in alio videret, eam pro posse repelleret; sicut Philosophus dicit Ethic. lib. IV cap. vit. in sin. , quod Verecundia, quae est de turpi facto, contingit studioso Solum Sub conditione est enim Sic dispositus quod verecundaretur, Si turpe aliquid
il Dieitur aliqualiter quia non omnes virtutes eodem modo habuit, ut iusta explieatur.
280쪽
198 QUIEST. XCV, ART. ma IV. Ad primum ergo dicendum, quod accidit temperantiae et sortitudini quod
Superabundantiam passionum repellat, inquantum invenit passione superabundantes in subjecto. Sed per Se convenit hi USmodi virtutibus pas-Sione moderari l).Λ secundum dicendum, quod illae passiones ad malum Ordinatae repugnani persectioni primi Status, quae habent respectum ad malum in ipso qui assicitur passione, ut timor et dolor. Sed paSSiones quae respiciunt malum in altero, non repugnant persectioni primi latus. Poterat eniim homo in primo statu habere odio malitiam daemonum, sicut et diligere
bonitatem Dei. Unde et virtutes quae circa tale paSSiones eSSent, POSSentesse in primo Statu et quantum ad habitum, et quantum ad actum. Quae Ver Sunt circa passiones reSpleientes malum in eodem subjecto, Si circa hujusmodi solas passiones Sunt, non poterant eSSe in primo Statu Secundum actum, Sed solum secundum habitum, sicut de paenitentia et misericordia dictum est in corp.). Sed sunt quaedam Virtute wae non tanteire has passione solum, Sed etiam circa alias Sicut temperantia, qUae non Solum est circa tristitias, sed etiam circa delectationes et fortitudo, mae non solium Si circa timorem sed etiam circa audaciam et Spem. Unde poterat esse in primo Statu actus temperantiae, Secundium quod Stmoderativa delectationum et similiter sortitudo Secundum quod est moderatiVa aUdaciae, SiVe Spei, non autem Secundum quod moderatur triStitiam et timorem.
Ad tertium patet solutio echi quae meta SUnt in Corp. art. . Ad quartum dicendum, quod ei SeVerantia dupliciter Sumiliar, Uno modo prout est quaedam Virtus et Si signi si eat quemdam habitum quo quis eligit perseverare in bono Det Sic Adam perseverantiam habuit. Alio modo prout est circumstarnia Virtutis et Sic igni eat continuationem quamdam Virtutis absque interruptione; et hoc modo Adam perSeVeran
Ad quintum patet responsio per ea qUae dicta Sunt in Orp. art.).
De his etiam Sent. II, dist. 29. art. 4.
Ad quartum Sic proceditur l. Videtur quod opera primi hominis suetj
minus emcacia ad merendum quam opera noStra Gratia enim ex Dei misericordia datur quae magis indigentibus subvenit magis. Sed nos indigemus magi gratia quam primus homo in statu innocentiae. Ergo copioSius insunditur nobiS gratia quae, cum sit radix meriti, opera noStra evicaciora ad merendum redduntUr. 2. Praeterea, ad meritum requiritur pugna quaedam et dissicultas. Dicitur enim II. Timoth. II, 5 : Non coronabitur nisi qui legit inre certaverit; et Phil
Sophu dicit Ethie. lib. Π, cap. 3, ad sin. , qu6D Virtu eSt circa dissicile,
In eo sensu tantummodo potuerunt me in Adanio donec innocentia r retinue iit. 2 Cs 3 2, quaest. LIX, art. 0. 5 IJoce D. homas efficat ira suisse ad merendum per hominis tantinentis quam lapsi. sed illa doctrina non si intelligenda quasi nullus in natura lapsa plus meruerit de praemio essentiali quam in natura in te cra. Nam ipse S. Thomas dicit pari. III, quaest. I art. 5 ad
. Nihil prohibet ali aliquid majus hu
manam naturam productam esse Os pec
eatum. Et alibi H dist. 29 art. 5 : Non erι inconveniens quod aliquis post statum pee-eati multo majorem gratiam habeat, quum aliqui habuerin etiam in statu primo, quod patet ei. Virgine et quod probabile est de
aiiostolis et aliis martyribus sanctitate iraecellentibus. Sed, juxta Sylvium comparat auctor modum operandi vulgarium fidelium unius Staius cum modo operandi alterius, et iis qui in statu innocentiae suissent praeemiuentiam dat.