장음표시 사용
281쪽
et bonum. Sed nime Si major pugna, et dissicultas. Ergo et major em cacia ad merendum. 3. Praeterea Magister dicit Sent. lib. , dist. 24 quod homo non meruisset tentationi resistendo. Nunc autem meretur qui tentationi est Stit. Ergo essicaciora sunt Opera noStra ad merendum quam in primo Statu. Sed contra est, quia Secundum hoc homo eSSet melioris conditionis post
CONCLUSIO. - Opera primi hominis efficaciora erant ad merendum quam noStra, si pensetur ratio meriti vel ex gratia, Vel ex quantitale operi absoluta si vero ex quantitate proportionali, minus efficacia erant.
Respondeo dicendum quod quantita meriti ex duobus potest pensari. Uno modo ex radice charitati et gratiae; et talis quantitas meriti respondet praemio essentiali, quod con Sistit in Dei fruitione qui enim ex majoricharitate aliquid sacit, persectius Deo ruitur filio modo penSari potost quantitas meriti ex quantitate operiS; quae quidem est duplex, scilicet ab- Soluta, et proportionalis. Vidua enim quae mi Sit duo aera minuta in gaZophylacium, minus opus fecit quantitate absoluta quam illi qui magna munera posuerunt; Sed quantitate proportionali vidua plus secit secundum sententiam Domitii 2 , quia magi ejus acultatem Superabat. Utraque tamen quantitas meriti respondet praemio accidentali, quod est gaudium de bono creato Sic igitur dicendum quod emeaciora fuissent hominis opera ad merendum in statu innocentiae quam post peccatum, Si attendatur quantitas meriti ex parte gratiae quae tunc copiosior fuisset, nullo ObStaculo in natura humana invento similiter etiam, Si consideretur abSoluta quantitas operiS; quia cum homo esset majori VirtutiS, majora opera secisset. Sed Si consideretur quantita proportionalis, major invenitur ratio meriti post peccatum propter hominis imbecillitatem Magis enim excedit parV m pia potestatem dia qui cum dissicultate operatur illud, quam opta magnum poteStatem dia qui Sine dissicultate illud operatur. Ad primum ergo dicendum, quod homo poSi peccatum ad plura indiget gratia quam ante peccatum, Sed non magiS; quia homo etiam ante peccatum indigebat gratia ad vitam aeternam consequendam, qUae St principalis necesSitas gratiae. Sed homo post peccatum Super hoc indiget gratia etiam ad peccati remissionem, et infirmitatis sustentationem 3). Ad secundum dicendum, quod dissicultas et pugna pertinent ad quantitatem meriti secundum quantitatem peris proportionalem, Ut dictum est in Corp. art. . Et est Signum promptitudinis Voluntatis, quae conatur ad id quod est sibi dissicile Promptitudo autem voluntati CaUSatur ex magnitudine charitatis. Potest autem contingere quod aliqui ita prompta Voluntate saeiat opus aliquod facile, sicut alius dissicile quia paratu eSSet sacere etiam quod sibi esset dissicile. Dissicultas tamen actualis, inquantum eSt poenalis, habet etiam quod Sit Sati Ssaetoria pro peccato. Ad tertium dicendum, quod resistere tentationi primo homini non fuisset meritorium, Secundum opinionem ponentium quod gratiam non haberet, Sicut nee modo est meritorium non habenti gratiam. Sed in hoc est disserentia, quia in primo statu nihil erat interius impellen ad malum, Sicut modo eSt. Unde magis tunc poterat homo resistere tentationi sine gratia
I Contra commune juris axioma quihd nullus ad sanandam naturam peccato saueiatam, alterae peccato suo reportare commodum debet vero ad operandum bonum supernaturale. Illa 2 Matth. XII, 45. et Luc. XXI, 4. ultim tantum indigebat Adam, siquidem naturato Hinc nobis ut lex 1atia necessaria, una illius erat Sana rectassuo.
282쪽
QUATUOR ARTICULOS DIVISA. Deinde considerandum eS de dominio, quod competebat homini in statu innocentiae; et circa hoc quaeruntur quatuor i Utrim homo in lal innocentiae animalibus dominaretur. - Utrum dominaretur omni creaturae. - Utrum in laluinnoeentiae omnes homines fuisse ut aequales. - 4 Utrum homines hominibus domi
ARTICULUS I. - UTRL ADAM EX STATU INNOCENTI E ANIMALIBUS DOMINARETUR l .
De his etiam Sent. II, dist. 44, quaret. I. art. 5, et PuSe XIII, cap. 9.
Ad primum sic proceditur. 1. Videtur quod Adam in Statu innocentiae animalibus non dominabatur. Dicit enim Augustinus Super Genesim ad lit t. llib. Ix cap. 14, ante med. quod miniSteri angelorum animalia sunt adducta ad Adam, ut ei nomina imponeret M Non autem fuisset ibi necessarium angelorum ministerium, Si homo per Seipsum animalibus do minabatur. Non ergo in statu innocentiae habuit dominium homo sualia animalia. 2. Praeterea ea quae ab invicem diScordant, non recte sub uno dominio congregantur. Sed multa animalia naturaliter ab inVicem discordant, sicut ovis et lupus Ergo omnia animalia Sub homini dominio non continebantur.
3. Praeterea, Hieronymus dicit nullibi id habetur apud Hier. sed simile aliquid apud Bedam in SuomeXam. et refertur in GloS. Ordin.), quod re homini ante peccatum non indigenti Deu animalium dominationem dedit; praesciebat enim hominem adminiculo Aimalium adjuvandum fore post
lapsum Margo ad minus usu dominii Super animalia non competebat homini ante peccatum. 4. Praeterea, proprium domini SS Videtur praecipere. Sed praeceptum non recte fertur nisi ad habentem rationem. Ergo homo non habebat dominium Super animalia irrationalia. Sed contra est quod dicitur Gen. i, 23 de hominea Praesit placibus mari et volatilitus coeli, et beStiis terrae T.
XCLUSIO. - Adam in statu innocentiae cunctis dominabatur animalibus, quod ei omnia animalia naturaliter Subjecta essent verum in poenam inobedientiae hominis ad Deum, animalia quoque homini obedire contemnunt.
Respondeo dicendum quod Sicut Supra dictUm eSt MaeSt. XCV, art inobedientia ad hominem eorum quae ei debent eSSe Subjecta, Subsecuta est in poenam ejus e quod ipse fuit inobediens Deo. Et ideo in statu innocentiae ante inobedientiam praedictam nihil ei repugnabat quod naturalite. deberet ei esse subjectum. Omnia autem animalia Sunt homini naturaliter subjecta quod apparet ex irmuS. Primb ecipSO naturae proceSSu. Sicut enim in generatione rerum intelligitur quidam ordo, quo proceditur de imperiecto ad persectum nam materia eSt propter formam, et forma imper
3 Ex hoc articulo habes quomodo per ratio- 2 Item Eccles. X u dicitur : Deus rearitnem stendas recte Gen. I de homine siendo de terra hominem ... et dedi illi potestatem dictuni sui se propait piscibus naris, et eorum iri sunt super terram. Posuit timο- Colatilibus coeli, e bestiis texi in omnique New rem illius uPer Omi cyn carnem e domi tuatili quoi moretur in terra : ubi dominium est bestiarum e rotatilium.
hominis sunto inlinia animalia designatur.
283쪽
QUAEST. XCVI, ARI . i. 20ssectior propter perlaetiorem)oria etiam S in Su rerum naturalium. Nam imperfectiora cedunt in USUm persectorUm Plantae enim utuntUr terra ad
sui nutrimentum, animalia Vero plantiS, et homines plantis et animalibus. Unde naturaliter homo dominatur animalibus; et propter hoc Philosophus dicit Polit. lib. I, cap. 5 quod ' Venatio SilVeStrium animalium est justa et naturalis' quia per eam homo indicat Sibi quod est naturaliter suum. is Secund0 apparet hoc e ordine diVinae providentiae, quae semper inseriora per superiora gubernat. Unde cum homo Sit Supra aetera animalia, utpote ad imaginem Dei factus, convenienter HUS gubernationi alia animalia suh-duntur Tertio, apparet idem e proprietate hominiS, et aliorum anima lium. In aliis enim animalibus inVenitUr Secundum stStimationem naturalem quaedam participatio prudentiae ad aliquos particulare actus inh0mine autem univerSali prUdentia, quae St ratio omnium agibilium. Omne autem quod est per participationem Subditur ei quod eS per essentiam et universaliter. Unde patet Uod naturalis Si subjectio aliorum animalium ad hominem. Ad primurn ergo dicendUm, quod in SUbjecto multa poteSt facere superior potestas quae non poteSt facere inferior Angelus autem est naturaliter superior homine. Unde aliqui essectu poterat fieri circa animalia virtute angelica qui non poterat fieri poteState humana, Scilicet quod Statim omnia
Ad secundum dicendum, quod quidam dicunt, quod animalia quae nunc
sunt serocia, et occidunt alia animalia, in Statu illo fuissent mansueta, non solum circa hominem, Sed etiam circa animalia. Sed hoe est omnino irrationabile. Non enim per peccat homini natura animalium est mutata ut quibus nunc naturale eSt comedere aliorum carnes, tune ViXissent de
herbis, sicut leone et falcones. Nec glossa Bedae 1 dicit Gen. i quod religna, et herbae datae Sunt omnibus animalibus, et avibus in cibum, sed quibusdam nauisset ergo naturalis discordia inter quaedam animalia. Nec tamen propter hoc Subtraherentur dominio hominis Sicut nec nune propter hoc subtrahuntur domini Dei, cujus proVidentia hoc totum dispensatur. Et hujus providentiae homo executor fuiSSet ut etiam nunc apparet in animalibus domesticis; ministrantur enim falconibus domesticis peris mines gallinae in cibum. Ad tertium dicendum, quod homines in statu innocentiae non indigebant animalibus ad neceSSitatem corporalem, neque ad tegmentum, quia nudierant, et non erubeScebant, nullo incitante inordinatae concupiscentiae motu neque ad cibum, quia lignis paradiSi vescebantur; neque ad vehiculum, propter corporis robur indigebant tamen eis ad experimentalem cognitionem Sumendam de naturis eorum. Quod signiscatum est per hoc quod Deus ad eum animalia adduxit, ut ei nomina imponeret quae eorum naturas designant 2). Ad quartum dicendum, quod omnia animalia habent quamdam participationem prudentiae et rationi secundum seStimationem naturalem ex qua contingit quod grues Sequuntur ducem, et apes obediunt regi. Et sic tunc
4 Oppositum potius habet Beda in suo Hexam. pas, ut ait ipse nomine te animaux an ennee tale quidquam ex ei habet Glossa unde connaitro a nature et les disserences, Our en- illud ex eorrupto exemplari sumpsisse S. ho fuit leur donne des nona con enabies, selo :mam, Nicola putat. les racines primitives de a langue que Die luiu Bossuetius quoque eodem modo primi ho avait appris a Voy Εlev. III semaine, le- minis scientiam demonstrat a Car it 'aurait vation).
284쪽
Omnia animalia per Seipsa homini obediviSSent, Sicut nunc quaedam do mestica et obediunt 1 .
ARTICULUS II. - 0M HABUISSET DOMINIUM SUPER OMNES ALIAS
De his etiam locis sup art. nolatis.
Ad secundum sic proceditur. 1. Videtur quod homo non habuisset dominium Super omne alia creaturaS. Angelu enim naturaliter est majoris potestatis quam homo. Sed, Sicut dicit AUgnStinUS De Trin. lib. III, cap. 8), materia corporalis non obediviSSet ad nutum etiam Sanctis angelis. Ergo multo minus homini in statu innocentiae. 2. P terea, in plantis non Uni de Viribus animae, nisi nutritiva, et augmentativa et generatiVa. Hae autem non Sunt naue Obedire rationi ut in uno et eodem homine apparet. Ergo cum dominium competat homini SecUndum rationem, Videtur quoa homo in Statu innocentiae non dominaretur plantis. 3. Praeterea, quicumque dominatur alicui rei poteS illam rem mutare. Sed homo non potuisset mutare cui Sum coeleSlium corporUm hoc enim solius Dei est, ut dicit Dionysius Epi St. ad Polyearp. cap. 7, non ProcUt asin. . Ergo non dominabatur eiS. Sed contra est quod dicitur Genes. 1, 26 de homine Praesit universae
ereaturae 3 . CONCLUSIO. - Homo non dominabatur angelis, Sed animalibus, imperando plauti Vero, et inanimatis, utendo absque ullo impedimento.
Respondeo dicendum quod in homine quodammodo Sunt omnia 4); et ideo Secundum modum quo dominatur hi quae in SeipSO Unt, Secundum hunc modum compelit ei dominari aliiS. Si autem in homine quatuor
conSiderare, Scilicet rationem, Secundum quam convenit Um angelis; Vire SenSitiVas, secundum quas convenit CUm animalibUS; Vire naturales, Secundum quas convenit eum plantis et ipSUm corpuS, Secundum quod
convenit cum rebus inanimalis Ratio autem in homine habet locum d minanti S, et non subjecti dominio. Unde homo angeli non dominabatur in primo Statu. Et quod dicitur, omni creatu rae, intelligitur, qVae non est ad imaginem Dei. Viribus autem sensitivis, Sicut irascibili et concupiscibili, quae aliqualiter obediunt rationi, dominatur anima imperando. Unde in statu innocentis animalibus aliis per imperium dominabatur; Viribu autem naturalibuS, et ipsi corpori homo dominabatur, non quidem imperando, Sed utendo. Et sic etiam homo in Statu innocentiae dominabatur plantis et rebus inanimatis, non per imperium, Vel immutationem, Sed abSque impedimento utendo eorum auxilio 5)Et per hoc patet responsio ad Objecta.
3 Post peceatum mansit in holnine integrum dominium in aui mali quoa luus et potestatem convenit enim homini eo ipso quod est animal ratione praeditum; sed quoa usum magna ex parte diminutum est cum et paucis illud imponere possit et nonnisi eum labore et difficultate. 2 In hoe articulo S. Doctor interpretatur haec verba sanctae Scripturae Proesit universin. 54 Ita legit D. I liomas ex quibusdam codicibus sed sciendum est illos cod es esse nundosos tum ei in hebraeo et ina et communiter latinis pro reatura sit terra, quomodo etiam vertit Hieronymus et alibi legit ipse D. Thomas,
ut ex ejus omment in Ps. VIII apparet.
a Unde homo vocatus est a Pythagoricis et ab aliis philosophis μικρος κοσμος mundus Par-
I Non habuit directe dominium corporum coelestium, ut ipse S. Doctor scribens in Ps. III non obscure significat, illud vero indirecte qua-
temis p. tuisset pro sua Voluuta. vii commodi- talibus quae ex caelis proveviunt.
285쪽
De his etiam supra, quaest. CH, ari. 3, 2, et infra art. 4 cors.
Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod homines in statu innocentiae omnes fuissent aequales. Dicit enim GregoriUS lib. PaStoral curae, pari. 2, cap. 6 quod ubi non deliquimUS, Omne pare Sumus , Sed in statu innocentiae non erat delictum. Ergo Omne erant PareS. 2. Praeterea, similitudo et aequalita eSi ratio mutua dilectionis, secundum illud Eccli xiii 19): Omne animal diligit sibi simile; sic et omnis homo proaeimum sibi In illo autem Statu inter nomines abundasset dilectio M.qUse est Vinculum paei S. Ergo omne suiSSentiare in Statu innocentiae 3. Praeterea, ceSsas te causa, ceSSat essectuS. Sed causa inaequalitatis inter homines videtur nunc eSSe eX parte qUidem Dei, qUOd U0Sdam promeriti praemiat, qu0sdam Vero Unit; X parte Vero natUrae, ilia propter naturae desectum quidam nascuntur debiles et orbati, quidam autem sortes et persecti quae in primo Statu non suiSSent. Ergo, etc. Sed eonfra est quod dicitur Rom. XIII, l): Quae a Deo sunt, ordinata Sitnt 3). Ordo autem maxime videtur in disparitate consistere dicit enim AuguStinum De civ. Dei, lib. ix, cap. 13, a princ.) u Ordo Si partiam diS- Pariumque rerum Sua cuique loca tribuens dispoSitio hargo in primo Statu, qui destentiSSimus suisset, diSparitas inveniretur.
CONCLUSIO. - ecesse est in lal innocentiae aliquam disparilalem fuisse, saltem quoad Sexum potuit tamen in anima et corp0re esse etiam aliqua inaequalitas.
Respondeo dicendum quod necesse est dicere aliquam disparitatem inpi rno statu suturam 4 suisSe, ad minus quantum ad Sexum quia Sine diversitate sexus generati non fuisset. Similiter etiam quantum ad aet tem sic enim 5 quidam ex alii naScebantur, nec illi qui miscebantur 6), steriles erant. Sed et Secundum animam diversitas fuisset et quantum ad justitiam, et quantum ad Seientiam. Non enim ex neceSSitate homo operabatur, Sed per liberum arbitrium, ex quo homo habet quod possit Tymagis et minus animum applicare ad aliquid faciendum, Vel Volendum, vel cogn0scendum; unde quidam magis prosecissent in juStitia et Scientia, quam alii. Ex parte etiam corporis poterat esse disparitaS. Non enim erat exeminium corpus humanum totaliter a legibus naturae, quin e exterioribus agentibus aliquod commodum aut auxilium reciperet magi Vel minus cum etiam cibis eorum vita SuStentaretur. Et Sic nihil prohibet dicere quin secundlim diversam dispositionem aeri et diversum Situm Stellarum aliqui robUStiores corpore generarentur quam alii, et majoreS, et pulchriores, et melliis complexionati ita tamen quod in illis qui excederentur, nullus es-Set desectus, Vel peccatum, Sive circa animam, SiVe Cirea COPPUS.
Ad primum ergo dicendum, quod Gregorius per Verba illa intenditeXclu-
In hoc articulo docet D. Thomas etiam in autem viri scilicet potestales a Deo ordinatae statu innocentiae homines laturos Ese dispares sunt. quoad Sexum aetatem, animam et corpus unde 4 Al. deest futuram. evidenter concludere fas est disparitatem inter 5 Al. deest ex lin. homines ex natura ipsa necessario consequi. 6 dia edii omnes quos vidimns, et eod. 2 Ιta ovan ei uaceni theologi ex eod. Alcan prima manu, sed in nascebantur muta- cameri Thomas Madalena , in suo lean eod. tum apparet. assim ad marginem notatur, al., legendum putat Hujusmodi dabatur dilectio nascebantur quam lectionem meliorem repu- Edit. Rom. et Patav. 698, abundat. In edit. ta Garcia et Madalena. Nic0la typographorum ei rore omissum sui hoc 7 Ita cod. quidam cum edit Nicolai Patav.,
secundum argumentum et theologis Cod. lean cum edit. Rom. Sic ex antiquo textu S. Thorna usurpat sem quo ratio habet quod homo possiι. ser, sed ex textu correcto gendum est: quin
286쪽
dere disparitatem quae St Secundum disserentiam justitiae et egeati ex qua contingit qub aliqui poenaliter Sunt Sub aliis coercendi. Ad secundum dicendum, qud aequalita est causa quod dilectio mutua sit aequalis. Sed tamen inter inaequale potest e S Se major dilectio quam inter aequale S licet non aequaliter utrinque respondeat Pater enim plus diligit silium naturaliter quam frater fratrem licet silius non tantumdem diligat patrem, Sicut ab eo diligitur. Ad tertium dicendum, Ud causa disparitali poterat esse e parte Dei non quidem Ut Uniret quosdam, et qu0Sdam praemiaret, Sed ut quOSdam plUS, UOSdam minit Sublimaret ut pulchritudo ordinis magis in hominibus reluceret. Et etiam ex parte naturae poterat disparitas
De Li etiam 2 2, quaest. LXIV, ari 2 OrP. et ud , et lib. II, dist. 44, quaest. I, uri. 2, et OpuSc. XX, lib. II, cap. 9, et lib. III, cap. in.
Ad quartum Sic proceditur. 1. Videtur qubd homo in Statu innocentiae homini non dominabatur. Dicit enim AuguStinus De ciV. Dei, lib. XIX, cap. 45, a princ.ὶ si Hominem rationalem ad imaginem suam factum non voluit Deus nisi irrationabilibus dominari, non hominem homini, sed hominem pecori D. 2. Praeterea illud quod est introductum in poenam peccati, non fuisset in statu innocentiae. Sed h0minem Subesse homini, introductum est in poenam peccati dictum Si enim mulieri post peccatum : Sub potestate viri emis, ut dicitur Gen. m. 6). Ergo in Statu innocentiae non erat homo h0mini SubjectUS. 3. Praeterea, subjectio libertati opponitur. Sed libertas est unum de praecipuis boni S, quod in Statu innocentiae non demisset, quando mihil aberat quod Otia volunta cupere posset is ut Augustinia dicit De civ. Dei, lib. XIV, cap. 10). Ergo homo homini in Statu innocentiae non dominabatur. Sed contra, conditio hominum iu statu i ocentiae non erat dignior quam conditi angelorum. Sed inter angelos quidam aliis dominantur; Unde et ULUS Ordo Dominationum vocatur. Ergo non Si contra dignitatem Status innocentiae quod homo homini dominaretur.
CONCLUSIO. - Servitus, peccati poena esse debet non igitur in Statu innocentiae homo homini dominaretur domini servituti opposito, licet Supereminentiam scientiae et justitiae habens alium ad proprium bonum riu dirigeret.
Respondeo dicendum quod dominium accipitur dupliciter Dun modo Secundum qubdipponitur Servituti et Sic dominus dicitur cui aliquis Subditur ut Servus. Ali modo accipitur dominium, Secundum qu6d communiter resertur ad subjectum qualitercumque et sic etiam ille qui habet ossicium gubernandi et dirigendi liberos, dominus dici potest. Primo ergo modo accepto dominio, in Statu innocentiae homo homini non dominaretur; Sed Secundo modo accepto dominio, in statu innocentiae homo homini dominari potui Sset. Cujus ratio est, quia servus in hoc differt a libero, qud dliber eSt cauS Sui 2ὶ Servus autem ordinatur ad alium. Tunc ergo aliqui S dominatur alicui ut Servo, quando eum cui dominatur, ad propriam utili-
I Ex hoc articulo habes quomod interimas propter alium Sicut servus Attamen Surpatur errorem Sarrabattarum libertinorum et inde quoque in nominativo ita ut intelligatur causa Pendentium qui contendunt Ominem nuIlido Sui veluti causa sua deliberat onis, VolitionisteStati uaecumque Sit, Sub iciendum esse et se pro arbitrio movens, non Sicut Servus qui 2 duxta graecum γακα - του, melius hoc movetur ex imperio vel e motu comini, Sed in ubiutivo legendum St, quasi dicatur esse ut Que Sensus ei ad ideIn redit.. piasia aut lice , propter se solun et non
287쪽
tatem sui Scilicet dominantis, refert. Et quia unicuique eSt appetibile proprium bonum; et per consequens contristabile est unicuique quod illud bonum quod deberet esse Suum cedat alteri tantum ideo tale dominium non potest eSSe Sine poena Subjectorum; propter quod in Statu innocentiae non fuisset tale dominium homini ad hominem. Tunc Vero dominatur ali
quis alteri ut libero, quando dirigit ipSum ad proprium bonum ejus qui
dirigitur, vel ad bonum commune; et tale dominium hominis ad hominem in Statu innocentiae fuisset propter duo primo quia homo naturaliteris animal sociale. Unde homines in Statu innocentiae Ocialiter vixissent Sociali autem vita multorum eSSe non posset, niSi aliquiSi Sideret, qui ad honum commune intenderet Multi enim per Se intendunt ad multa, unus vero ad unum. Et ideo Philosophus dicit princ Politic. quod quandocumque multa Ordinantur ad unum, Semper invenitur unum ut principale ei dirigens. Secundo, quia Si unus homo habuiSSet Super alio Superemine tiam Scientiae et justitiae, inconveniens suiSSet; niSi hoc exequeretur in ut litatem aliorum, Secundum quod dicitur Ι Ρet IV, 1R: Unusquisque gratiam quam accepit, in alterutrum illam administrantes. Unde Augustinus dicit De CiV. Dei, lib. xlx, cap. 44 infin.), quod, justi non dominandi cupiditate imperant, Sed ossicio consulendi is et cap. 15 moe naturali Ord praescribit ita Deus hominem condidit 1). Et per hoc patet responsio ad omnia objecta, quae procedunt de primo modo dominii.
DE HIS QUAE PERTINENT AD STATUM PRIMI HOMINIS QUANTUM AD INDIVIDUIC0NSERVATIONEM, IN UATUOR ARTICULOS DIVISA.
Deinde considerandum est de his quae pertinent ad Statum primi homini secundum corpus et primo quantum ad conServationem individui secundo quantum ad conservationem speciei. - Circa primum quaeruntur quatuor Utrum homo iustatu innocentia esset immortalis. - 2 Utrum esset impassibilis. - a Utrum indigeret cibis. - 4 Utrum per lignum ita immortalitatem consequeretur. ARTICULUS I. -υTRυM 0M IN STATU INN0cENTLE ESSET IMMORTALIS M.
De his etiam Sent. II, dist. 40, quaest. II art. 4 et De malo, quaest V art. 5 cors.
Ad primum sic proceditur. 1. Videtur quod homo in statu innocentiae non erat immortaliS. Mortale enim ponitur in desinitione hominis. Sed remota desinitione, ausertur definitum. Ergo Si homo erat, non poterat SSe immortaliS. 2. Praeterea, corruptibile et incorruptibile genere disserunt, ut dicitur Metaph. lib. x, text. 26). Sed eorum quae disserunt genere, non Staran mutatio in invicem. Si ergo primus homo fuit incorruptibilis, non poSSet homo in Statu isto esse corruptibilis. 3. Praeterea, Si homo in Statu innocentiae fuit immortalis, aut hoc habuit per naturam aut per gratiam. Sed non per naturam, quia cum natura eadem maneat SoeUndum Speciem, nunc quoque eSset immortalis similiter nec
i)Ηine . attes non excludunt dominimupoliticum seu civile et liberum sed untaxat illud quod servituti opponitur. Servitutem enim
ad peccatum unanimiter reserunt nomen istud, ut ait Augustinus, culpa meruit, non natura me eivit. loc. it. . 2 Docet fidos catholica mortem corporiStionaesessitate naturae sed moris Deccati intrasso in genus humanum Deus creavi hominemineaeterminabilem Sap. ). Per unum hominem peccatum intravi in mundum, et per peccatum mors Rom. V). Stipendia peceati mors ibid. cap. R. Hoc quoque dogma defini
tur contra pelagianos in concit Milevit Gn. - , in concit Arausican et in concit. Trid. Sess. V.
288쪽
per gratiam, quia primu homo gratiam per poenitentiaΠa Pe Uperami, wcundum illud Sap. x, ): Eduat illum a delicto suo. Ergo immortalitatem recuperasset quod patet SSe falsum. Non ergo homo erat immoletalis in statu innocentiae. 4. Praeterea, immortalitas promittitur homini in praemium, secundum illud Apoc. xxi, 4 : Mors ultra non erit. Sed homo non sit conditus in statu praemii, sed Ut praemium mereretur. Ergo homo in statu innocentiae non fuit immortaliS. Sed contra est quod dicitur Rom. v 12 , quod per peccatum intravi
mors in mundum. Ergo ante peccatum homo erat immortalis. CONCLUSIO. Homo in fial innocentiae, non natura, Sed gratia essective immorialis erat, quia vis illi divini lus data erat per quam olerat, non peccando scilicet,
conSerVare corpus supra naturam corporalis materiae.
Respondeo dicendum quod aliquid potest dici incorruptibile tripliciter.
Uno modo ex parisi materiae, e Scilicet quod Vel non habet materiam, sicut angelus, Vel habet materiam quae non est in potentia niSi ad unam formam, Sicut corpus caeleste; et hoc oscitur secundum naturam incorruptibile. Alio modo dicitur aliquid incorruptibile ex parte formae, quia Scilicet rei co ruptibili per naturam inhaeret aliqua dispoSitio per quam totaliter a corruptione prohibetur; et hoc dicitur incorruptibile secundium gloriam quia, Ut dicit Augustinus Epist ad Dioscorum Tam potenti natura Deus secit animam, ut ex beatitudine redundet in corpus plenitudo Sanitatis et incorruptionis vigor. η Tertio modo dicitur aliquid ineorruptibile ex parte causae emelentis; et hoc modo homo in statu innocentiae fuisset incorrupimilis et immortalis quia Ut Augustinus alius auctor dicit in lib. De quaest. Novi et Vet. TeStam quae St. 19. in principio): meus hominem fecit, qui quamdiu non peccaret, immortalitate vigeret, ut ipse Sibi auctor esset aut ad vitam aut ad mortem l). v Non enim corpus ejus erat indisSolubile per aliquem immortalitatis vigorem in eo existentem Sed inerat animae vis quaedam supernaturaliter divinitus data, per quam potera, corpus ab Omni corruintione praeSerVare, quamdiu ipsa Deo subjecta mansisset. Quod rationabiliter factum est; quia enim anima rationalis eXcedit proportionem corporalis
materiae, Ut SVpra dictum Si quaeSt. xxvi, art. 1 , conveniens fuit ut in principio ei VirtUS daretur, per quam OrpUS CODSerVare pOSSet Supra naturam corporali materiae.
Ad pristium ergo et secitndum dicendum, quod rationes illae proredunt de incorruptibili et immortali per naturam. Ad tertium dicendum, quod vis illa praeServandi corpus a corruptione non erat animae humanae naturalis, Sed per donum gratiae 2 et quamvis gratiam recuperaverit ad remi SSionem culpae et meritum gloriar, non tamen ad amissae immortalitatis essectum. Hoc enim reServabatur ChriSin, per quem naturae defectus in melius reparandus erat, Ut infra dicetur pari. III
Ad quartum dicendum, quod dissert immortalitas gloriae quae promittitarin praemium, ab immortalitate quae fuit homini collata in statu innocentste.
Illud quidem Augustini opus non est, sed talem primi dominis suisse supernaturalem. ex ero Aut ustino variis locis et nominatim sup Enso inter a sertiones Baianas ait V et Gre- Gen. ad liti lib. VI, eap. 25 similia colligi pos- gorio XIlI eondemnatum sui cum mortalitas sunt. prirni hominis non erat gratim benefletum,ommuniter tenent scholastici immortali sed naturalis conditio.
289쪽
ARTICULUS II. AETRUM OMO IN STATU INNOCENTIAE FUISSET PASSIBILIS.
De his etiatu Sent. II dist. 49 art. 5, et dist. 25, quaest. II art. 5. ei diSi. 29 ari. 5 eo .
Ad secundum sic proceditur. 1. Videtur quod homo in Statu innocentiae fuisset passibilis Sentire enim Si pati quoddam. Sed homo in Statu inn centiae fuisset sensibilis. Ergo fuisset passibilis. 2. Praeterea, Somnu paSSio Uaedam St. Sed homo in statu innocentiae dormivisset, secundum illud Gen. II, 21 misit Deus soporem in Adam. Ergo fuisset passibilis. 3. Praeterea, ibidem Subditur, quod tulit unam de costis Ous. Ergo suisse passibilis etiam per abSci SSionem parti S. 4. Praeterea, corpus hominis molle fuit. Sed molle naturaliter passivum est a duro Ergo si corpori primi hominis obvium suiSSet aliquod corpus durum, ab eo passum suisset; et sic primus homo fuit passibilis. Sed contra est, quia si fuisset paSSibilis, utSSet corruptibiliS; quia uia si magis acta abjicit a substantia o ex PhilOS. lib. I TOpie cap. 3).
CONCLUSIO. - Ηοm in statu innocentiae sui impassibilis, Secundum pasSiones, quae removentio uem a naturali dispoSitione paSSibili autem Secundum passi
Respondeo dicendum quod passio dupliciter dicitur, Uno modo proprie; et sic pati dicitur quod a sua naturali dispositione remoVetur; asSi enim
est ellectus actioniS. In rebus autem naturalibus contraria agunt et patiuntur ad inVicem, quorum unum removet alterum a Sua natUrali dispositione. Alio modo dicitur passio communiter Secundum quamCIamque mutationem,
etiamsi pertineat ad persectionem naturae, Sicut intelligere vel Sentire dicitur pati quoddam. Hoc igitur secundo modo homo in statu innocen passibilis erat, et patiebatur l), et Secundum animam, et Secundum cor pus. Primo autem modo dicta paSSione erat impassibilis et Secundium animam, et Secundum corpus, Sicut et immortalis. Poterat enim passionem prohibere, Sicut et mortem, Si absque peccat perStitiSSet 2). Et per hoc patet responsio ad duo prima Nam Sentire et dormire 3 non removent hominem a naturali diSpositione, Sed ad bonum naturae ordinant .
Ad tertium dicendum, quod, sicut Supra dictUm eSi s deSt. XCII, art. 3 ad vi, costa illa sui in Adam inquantum erat principium humani generis, sicut Semen in homine, inquantum est principium per generationem Siciat igitur decisio Semini non est cum paSSione quae rermoveat hominem a naturali dispositione ita etiam est dicendum de Separatione illius So. Ad quartum dicendum quod corpus hominis in Statu innocentiae poterat praeSemari ne pateretur laesionem 4 ab aliquo duro partim quidem per Propriam rationem, per quam poterat nociva vitare partim etiam peri Vinam providentiam, quae Sic ipsum tuebatur, ut nihil ei occurreret ex im-
Si enim in eo sensu passibilis homo non
fuisset, vita omnino caruisset. 2 Omnes S. Patres eamdem docent sententiam. Cf. Augustinum De civ. lib. XIV, cap. 44), Prosper. l)e vita contemptat. lib. I, cap. 47ὶ, Gregor Nagiang. Besit. ChrSSOSt. etc. 5 Somnus ait ipse D. Thomas Sent. lib. II, dist. 49 art. 5 ad 3 , quantum in se est passio ad persectionem totius animalis perlinens eo quod in somno intenduntur virtutes naturales et qui tantur virtutes animales, ut postmodum so tiores sint in actibus suis. 4 Hinc corpus in se consideratum laediis terat, sed a Deo et a ratione peculiari hominis ita protegebatur ut ei in innocentia permanensi nihil unquam tale accideret.
290쪽
ARTICULUS M. - Ο 0M IN STATU INNOCENTI E INDIGEBAT CIBIS 1).
De his etiam Sent. Π, dist. 49 art. 2 ad 2 et 5. et Coni gent. lib. II cap. 82, et De malo, quaest. art. 5 ad 84 9 et Opuse. II, cap. 45.
Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod homo in Statu innocentiae non indigebat cibis Cibus enim necessarius est homini ad restauratione d perditi Sed in corpore Adae nulla fiebat deperditio, quia incorruptibile erat.
Ergo non erat ei cibus neceSSariUS. 2. Praeterea, Cibus est neceSSariu ad nUtriendum. Sed nutritio non est Sine paSSione. Cum ergo corpUS homini eSSet impaSSibile non erat ei e bus neceSSariUS, Ut Videtur. 3. Praeterea, cibus dicitur esSe nobis neCessariu ad Vitae Conservationem. Sed Adam aliter vitam poterat conSemare; quia Si non peccaret, non mor retur. Ergo citius non erat ei neceSSariUS.
4. Praeterea, ad sumptionem cibi Sequitur emiSSio Supersultatum, quae habent quamdam turpitudinem non conVenientem dignitati primi status. Ergo videtur quod homo in primo statu Cihi non Uleretur. Sed contra est quod dicitur Genes. Π, 16): De omni ligno quod est in pa
radiso comedetiS. CONCLUSIO. - Homo in statu innocentiae cum vitae animalis esset, cibis indigebat: iis tamen post resurrectionem Vitae spiritualis existens, non egebit.
ReSpondeo dicendum quod homo in statu innocentiae habuit vitam animalem cibis indigentem post resurrectionem vero habebit vitam Spiritualem cibis non indigentem. Ad cujus evidentiam conSiderandum est, quod
anima rationalis et anima est, et Spiritus. Dicitur autem eSSe anima SeCUI
dum illud quod est commune ipsi et aliis animabus, quod eSt vitam O pori dare. Unde dicitur Genes ii T): Factus est homo in animam vivensem, id est, vitam corpori dantem; sed spiritus dicitur secundum illud quod est proprium pSi, et non alii animabus, quod scilicet habeat virtutem intellectivam immaterialem. In primo igitur Statu anima rationalis commUnicabat corpori id quod competit ei inquantum est anima et ideo corpus illud dicebatur animale, inquantum scilicet habebat vitam ab anima Primum autem principium vitae in istis inferioribus, ut dicitur De anima, lib. ii text. 34 et 49 , est anima vegetabilis cujus opera sunt alimento uti, et generare, et augeri et ideo haec opera homini in primo statu competebant. In vitimo ero Statu post resurrectionem anima communicabit Θωdammodo corpori ea quae Sunt ibi propria, inquantum est Spiritus immortalitatem quidem quantum ad omnes 2); impassibilitatem Vero, et gloriam, et Virtutem quantum ad bonos, quorum corpora Spiritualia di- Centur. Unde poSt resurrectionem homines cibis non indigebunt; sed in statu innocentiae eis indigebant. Ad primum ergo dicendum, quod, sicut dicit Augustinus alius aucton lib. de Quaest. et et Novi TeStam . quaest. 19) re quomodo immortale eo pus habebat, quod cibo sustentabatur immortalis enim non eget Sca, neque potu. Dictum est enim Supra sart. 1 hujus quaeSt.), quod immortalitas primi status erat Secundum vim quamdam Supernaturalem in animareSidentem 3 , non autem secundum aliquam dispositionem corpori inhae-
L Seriptura saera nobis denotat A lamum in attamen egregius Doctor hanc sententiam tenet, statu innocentiae cibis indiguisse, quando Gen. H ut videre est De et v. Dei, lib. XIII, cap. 0, et praeeipientem Deum primo homitii refert, ut ex sup Gon ad liit. lib. VIII. 3p . . Sunt vero omni ligno paradisi vescatur nonnulli sit res qui sententiam contrariam ad- 2 Non ip sive boni sive mali mittunt. Ita Gregor. Xyss. Tliso loret. Quaest.
I Quamvis opus illu8 S. Augustini non sit, II II in Gen. . Ambros De praed. cap. 9),