장음표시 사용
311쪽
U EST. CUI ART. I ET III. 229tiam alio modo ut aliquid per nosiperatum, Sicut aedificator consequitur sinem faciendo domum Palio modo Sicut aliquod bonum habitum, vel pos-SeSSum, ut ille qui emit, consequitur finem possidendo u iam Unde nihil prohibet, illud ad quod perducitur univei Sum, SSe quoddam bonum CX-
Ad secundum dicendum, quod PhiloSOpim loquitur de sua ibus artium,
quarum quaedam habent pro finibus operatione ipsas, sicut citharista sinis est cithari Zare quaedam vero habent pro sine quoddam Operatum, sicut aedificatoris finis non est aedificare, Sed domUS. Contingit autem aliquid extrinsecum esse finem non Olum Sicut operatum, Sed etiam Sicut poSSeSSUm, Seu habitum, Vel etiam Sicut rep Sentatum Sicut Si dicamus quod Hercules est finis imaginis, quae fit ad eum repraeSentandum. Sic igitur potest dici quod bonum extrinsecum a toto uniVerSO Si sini gubernationis rerum sicut habitum et repraesentatum quia ad hoc Unaquaeque re tendit, ut participet ipsum, et assimiletur ei quantum poteSt. Ad tertium dicendum, quod finis quidem universi est aliquod bonum in ipSO Xistens, scilicet ordo ipsius universi IIo autem bonum non est ultimus finis, sed ordinatur ad bonum extrinsecum ut ad ultimum finem; Sicut etiam ordo exercitu ordinatur ad ducem, Ut dicitur Met. lib. xii, teXt. 52 .
ARTICULUS III. - ΠTRUM MUNDUM GUBERNETUR AB UNO q).
De his etiam Soni. II dis M. quaest. I art. 2, et De Verit quaeSt. V art. 2.
Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod mundii non gubernetiar ab Uno De causa enim per effectu judicamuS. Sed in gubernatione rerum apparet quod re non uniformiter gubernantur et operantur; quaedam enim Sunt contingentia quaedam Vero X neeeSSitate, et Secundum alias diversitates t. Ergo mundus non gubernntUr Bb Uno. 2. In terea, ea quae gubernantur ab Uno a Se invicem non dissentiunt
ni Si propter imperitiam aut insipientiam aut impotentiam gubernantis;
quae a Deo sunt procul Sed res creatae a Se invicem diSSentiunt, et contra Se in Vicem pugnant, ut in contrarii apparet. Non ergo mundit gubernatur ab uno. 3. PrBeterea, in natura Semper invenitur quod melius est. Sed melius est Simul esse duo quam unum, ut dicitur EccleS. IV, 9). Ergo mundu non gubernatur ab uno Sod a pluribuS. Sed contra est quod unum Deum et unum Dominum confitemur, Secundum illud Apostoli I. Cor. viii, ): Nobis S unu Deu pater. . . et Dominus unus quorum utrumque ad gubernationem pertinet; nam ad domi num pertinet gubernati subditorum; et Dei nomen e prOVidentia sumitur 3j, ut Supra dictum Si quaeSt. m, art. ). Ergo mundu gubernatur
ab uno. CONCLUSIO. - Cum sinis gubernationis mundi sit optimum bonum, necesse es
ReSpondeo dicendum quod necesse est dicere quod mundus ab Uno gubernetur. Cum enim finis gubernationis mundi sit quod est essentialiter bonum, qUOdiSi optimum necesso est quod mundi gubernati Sit Optima.
4 Scriptura aperte declarat mundum ab uno aliae proficuae, utiles ac honesiae aliae inho- gubernari suem tonsιitu in alium super nestae, noxiae, inutiles, etc. terram, aut qu6m posui super solem quem 5 Vox Deus secundum Damascenum dedu- fabricatus est Iob, xxxlv Quis Deus propter citur lib. I, cap. 42 a θε es quod est curare ei Dominum, aut quis Deus propter Deum nos vere universa, vel ab Hθε in quod est ardere,
2 Puia quod alia sint bonae, aliae malae, ius Baste omnia ad ossicium Providentiae spectant.
312쪽
230 QUI ST. III, ART. III ET IV.
Optima autem gubernatio Si quae sit Per Uniam. CujUS ratio est, quia gubernatio nihil aliud est quam directio gubernatorim ad finem qui est aliquod bonum. Unitas autem pertinet ad rationem bonitatis, Ut Boetius probat De consol. lib. , prOS H), per hoc quod sicut omnia desiderant bonum, ita desiderant unitatem, Sine qua SSe non OSSunt; nam numquodque in tantum est inquantiam Unum eSt. Unde idem SqUOdie repugnant SupediviSion quantum OSSunt, et quod diSSolutio Uniuscujusque rei provenit
ex desectu illius rei. Et ideo id ad quod tendit intentio multitudinem gube
nantis est Unitas, Sive paX. Unitati aUtem CaUS per SeiSi unum Manifestum est enim qUod plures mulla Unire et Concordare non OSSUnt, niSi
ipsi aliquo modo uniantur. Illud autem quod eSt per Se unum, poteSPeMeGUS Unitatis convenienti L quam multi niti; unde multitudo melitis bernatur per unum quam per plure si). Relinquitur ergo quod gubernati mundi, quae est optima, Sit ab uno gubernante. Et hoc est quod Philosophus dicit Metaph. lib. xii, insin. Entia nolunt diSponi male, nec bonum pluralitas principatuUm: UnUS ergo princepS 2 . Ad primum ergo dicendum, quod motu est actu mobili a OVente. Dissormitas ergo motuum est e diversitate mobilium, quam reqUirit per-
lac si univerSi, ut Supra dictum Si qUdeSt. LVII, art. 1 et 2, et quaeSt. XLVIII, art. 2), non e diverSitate gubernantium. Ad secundum dicendum quod contraria etsi dissentiant quantum ad fines proXimoS, OnVeniunt tamen quantum ad sinem ultimum, prout concluduntur sub uno ordine univerSi.
Ad tertium dicendum, quod in particularibus bonis duo sunt meliora quam Uniam; Sed ei quod eSt essentialiter bonum, non poteSt seri aliqua additio bonitatis.
ARTICULUS IV. - TRUM EFFECTL GUBERNATIONIS SIT UNUS TAM II, ET N0
PLUREς 3). Ad quartum Sic proceditur. 1. Videtur quod essectus gubernationis mundi Sit UnUS tantum, et non plures. Effectus enim gubernationis esse videtur id quod per gubernationem in rebus gubernatis causatiar. Hoc autem est unum, Scilicet bonum ordinis, ut in Xercitu patet. Ergo gubernationis
mundi est unu essectUS. 2. Praeterea, ab Uno natum eStinum tantum procedere. Sed mundus gubernatur ab Uno, Ut ostenSum eSisari praee ). Ergo et gubernationis essectus
3. Praeterea, si essectu gubernationis non est unu innitim propter unitatem gubernantiS, oportet quod multiplicetur secundium multitudinem gubernatorum nec autem sunt nobis innumerabilia. Ergo gubernationis es- laetus non pOSSunt comprehendi Sub aliquo certo numero. Sed contra est quod Dionysius dicit De divin. nom. cap. 12 leCt. I), Dodii Deita providentia et bonitate perlaeta omnia continet, et ipsa implet , Gubernati autem ad providentiam pertinet. Ergo gubernationisi vinae sunt aliqui determinati essectus.
3 Illud intelligeia liun est de eo quod est Hirse permeei lens enim, sive quia ille unus non sit satis sapiens et Salis Potens, SiVe propter a rias humanae vitae corruptiones iniseritum Ontingit, ait vlvius, regi linen monarchicum SSemelius, si sit tem p aium ex aristocruita iunest regimen optimatum et ex clemocratia qua est regimen populare.
Ilaec ultima verba sunt cx Homeri carmine
ρανος στω Iliad. lib. II v. 20 J. o De Deo omnium gubernatore dicit Seripis tura Sap. vi Q AEqualiter es illi cura de om
nibus, ac si serie ad Pro ostium dicat u-blinationis suae tria quam de mundi rebus universis hab se Deus, sinis non est alius et alius sed unus et idem.
313쪽
CONCLUSIO. - Principalis esseclus gubernationis unia est, generales esseclus Sunt duo, et particulares Sunt innumeraniles.
Respondeo dicendum quod essectus cujuslibet a tioni e sine ejus pensari potest nam per Operationem efficitur ut pertingatur ad finem Finis autem gubernationis mundi Si bonum eSSentiale, ad cujus pateticipationem et assimilationem omnia tendunt. EsseCtu igitur guberi rationi poteSt accipi tripliciter : uno modo ex parte ipSiu Sini S et Sic Stinus essectus gubem nationis, scilicet assimilari summo bono. Alio modo potest considerari exsectus gubernationi secundum ea quibuS ad Dei aSSimilationem creatura perducitur; et sic in generali Sunt duo eflectu gubernationi S. Creatura enim assimilatur Deo quantum ad duo, scilicet quantum ad id quod Deus bonus eSt, inquantum creaturaeSt bona et quantum ad hoc quod Deus est aliis CauSa bonitatis, inquantum una creatura OVet aliam ad bonitatem. Unde duo sunt esse tus gubernationis, Scilicet ConSerV3lio rerum in bono, et motio earum ad bonum 4). Tertio modo potestion Siderari essectus gubernati nis in particulari; et sic Sunt nobis innumerabiles. Ad primum ergo dicendum, quod Ordo universi includit in Se et conservationem rerum diverSarum a Deo institutarum, et motionem eariam; quia Secundum haec duo invenitur ordo in rebus Sectandum Scilicet quod una est melior alia l), et secundum quod Una ab alia movetur. Ad alia duo patet responSio per ea Gae dicta Sunt in Cors art.).
ARTICULUS V. - UTRUM OMNIA DIVINAE GUBERNATIONI SUBDANTUR 3).
De his etiam sup quaesi. XXII, Bri Teia et Sent. I, dist. 59, quaestos, art l, et Corit gent. lib. III, cap. 64 94 et lol, et De verit quaest. I art. 2 et 4 et Opusc. II, cap. 324, os et M.
Ad quintum Sic proceditur. 1. Videtur quod non omnia divinae gubernationi
subdantur. Dicitur enim EccleS. IX, 11): Vidi Sub sole nec velocium esse cum sum, nec fortium bellum, nec Sapientium anem, nec doctorum divitias, nec artisicum gratiam , Sed tempus casumque in OmnibuS. Quae aUtem guberna
tioni alicujus subSunt, non Sunt caSualia. Ergo ea quae Sunt Sis Sole, non subdnntur divinae gubernationi. 2. Praeterea, POStΟlUS I. Corinth. ix, dicit quod non est Deo cura de bobus. Sed Uniciatque eSt cura eorum quae gubernantur ab ipso. Non ergo omnia subduntur divina gubernationi. 3. Praeterea illud quod Seipsum gubernare poteSt, non Videtur alterius gubernatione indigere. Sed creatura rationalis Se ipsam gubernare potest 4); cum habeat dominium Sili actu S, et per Se agat, et non Solum agatur ab alio, quod videtur SSe eorUm quae gubernantur. Ergo non omnia Sunt divinae gubernationi Subdita. Sed contra est quod Augustinus dicit De civitate Dei, lib. V cap. 11 circ. n.), quod ieUS non Oliam coelum et terram, nec Solum hominem et angelum, Sed nec exigui et contemptibili animantis Vi Seera, nee aVi penn lam, nec herbae stoSculum, nec arbori solium Sine Suarum partium convenientia derelinquit. M Omnia ergo ejus gubernationi Subduntur
si Adverte , ait Cajetanus, quod quia in ad conservationem praecise ut Sic ab earum bernatio non facit res gubernandas, sed supponit diversitate iudependentem.
eas, ideo non creatio, sed conservatio ponitur 5 Ex hoc articulo habes quomodo per ratio. primus gubernationis siectus. Et quia natura nem totaliter disjicias atque pessumdes haereialiter res prius in se conServatur quam promo ticas phantasias omnium qui Providentiam n gaiaveatur ad bonum rideo secundus effectus poni runt. Nam providentia et gubernatio in idem tu motio ad bonum, Sub qua comprehenditur redeunt, ut patet. actio post conservationem. 4 Dicere unumquemque suo arbitrio regi 2 Quod ad earum diversitatem speciat, non sine Dei auxilio, hoc dari in altim fuit in Pelagianti.
314쪽
CONCLUSIO. - Cum Deus sit Metiva causa omnium, necesSe est ut omnia divinae proVidentiae subdantur, non Olum Superiora, Sed etiam Omnia humana et in seriora.
Respondeo dicendum quod secundum eamdem rationem competit Deo eSSe gubernatorem rerUm et cala Sam earUm; quia HVSdem eSt rem pr ducere, et ei persectionem dare quod ad gubernantem pertinet Deus autem est causa non quidem particulari Uniu generi rerum, Sed nive Sali totius entis, ut supra Sten Sum est quaeSt. XLiv art. 1 et 2). Unde Sicut
nihil potest esse quod non sit a Deo creatum ita nihil potest esse quod ejus gubernationi non subdatur Patet etiam hoc idem ex ratione finis. In- tantum enim alicujus gubernatio se extendit, inquantum Se extenderet test ni gubernationis Finis autem divinae gubernationi est ipS Suaam
nihil esse possit quod non ordinetur in divinam bonitatem sicut in nem, Ut ex Supradictis patet ibid.), impossibile est quod aliquod entium Subtrahatur gubernationi divinae Stulta igitur fuit opinio dicentium quod haec
inferiora corruptibilia, vel etiam singularia, aut etiam re humanae non bernantur a Deo. Ex quorum persona dicitur EZech. x, ): Dereliqvit
Ad primum ergo dicendum, quod sub Sole dicunturAESSe ea Dae Secundum motum Soli generantur et corrumpUntur. In quibUS omnibus casus
in Venitur; non ita quod omnia quae in eis fiunt Sint casualia, sed quia in quolibet eorum aliquid casuale inveniri potest; et hoc ipsum quod aliquideaSuale invenitur in hujusmodi rebus d On Strate alicujus gubernationieSSe subjecta 1). Nisi enim hujusmodi corruptibilia ab aliquo Superiori gi
bernarentur, nihil intenderent, maximo quae non cognOSciant et Sic noneVeniret in eis aliquid praeter intentionem, Uod facit rationem casus. Unde ad ostendendum quod casu alia secundiam ordinem alicujus Superioris caUM2 proveniunt, non dicit simpliciter, quod Vidit casum esse in omni-bUS; Sed dicit tempus et casum 2 , quia Scilicet Secundum aliquem ordinem temporis casuales desectus inveniuntur in his rebus. Ad secundum dicendum quod gubernati eSi quaedam mutati gubernatoriam a glabernante. Omnis autem motu eSt aetUS mobili a OVente, ut dicitur PhySic. lib. , text. 8). Omnis autem actu proportionatur ei cu-jUS Structus et Sic oportet quod diversa mobilia diversimode moveantur etiam Secundum motionem unius motoris. Sic igitur SecUndum unam a tem Dei gubernantis res diversimode gubernantur secundum earum diVem Sitatem. Uaedam enim secundiam suam naturam Sunt Per Se agentia, tanquam habentia dominium sui actus et ista gubernantur a Deo non Solum per hoc quod moventur ab ipso Deo in eis interius operante Sed etiam per hoc quod ab eo inducuntur ad bonum et retrahuntUr a malo per praecepta et proh jbitiones, praemia et poenas Hee autem modo non gubernantur a De Creaturae irrationales, quae tantiam aguntur et noningunt. Cum ergo
ApDStolia diciι quod Deo non est cura de bobus 3 non totaliter Subtrahit bOVe a Ura gubernationis divinae, sed solum quantum ad modum qui Proprie competit rationali creaturae, ut ex adjrinetis ibi patet. Ad tertimn dicendum, quod creatura rationalis gubernat Seipsam per intellectum et Voluntatem; quorum utrumque indiget regi et perfici ab intul-
so par ne tot immuable e lit. de Versatiles, iant proui opportunum es evenire Om. H. ag. 400 . 5 De iis vid quaest XIII. ari Tnda. 2 Ei quidem glaece καιρον quasi opportum,
315쪽
0I EST. III, ART. V ET VI. 233
lectu et voluntate Dei. Et ideo Supra gubernationem Ua creatura rationalis gubernat Seipsam tanquam domina ui actCs indiget gubernari a
ARTICULUS VI. - UTRUM OMNIA IMMEDIA TE GUBERNENTUR A DEO l).
De his etiani sui'. quaest. XXII, art. 5, et Cont aeno lib. iii eap. 70, 77 854 94, et opusc. II, cap. 355.
Ad Sextum sic proceditur. 1. Videtur qUOd omnia immediate gubernentur a Deo. Gregorius enim NySSenus 2) De I OVidentia, lib. viii, cap. 3 reprehendit opinionem Platonis, qui diviSit providentiam in tria: primam quidem primi Dei qui providet rebus coelestibus, et universalibus omnibus;
Secundam ver providentiam SSe diXit Secundorum deorum, qui oulum circumeunt, Scilicet reSpectu eorum quae Sunt in generatione et corruptione tertiam vero providentiam diXit quorumdam daemonum, qui sunt cuStodes circa terram humanarum actioniam. 1 g Videtur quod omnia immudiat a Deo gubernentUr. 2. Praeterea, melius Si aliquid eri per Uniam quam per multa, si sit possibile, ut dicitur Phys lib. um text. 48 . Sed Deia poteSt per Seipsum absque mediis causis omnia gubernare. Ergo videtur quod Omnia immo- diate gubernet. 3. Praeterea nihil in Deo est deficien et imperfectum. Sed ad desectum gubernatoris pertinere videtur quod mediantibus aliquibus gubernet: Sicut rex terrenus quia non Sumei ad Omnia 3genda, De Ubique eSt prae-Sen in Suo regno propter hoc oportet quod habeat Suae gubernationis ministros. Ergo Deus immediate omnia gubernat. Sed contra est quod AuguStinus dicit De Trin. lib. , cap. 4, in princ.): Quemadmodum corpora grOSSiora et inferiora per Subtiliora et potentiora quodam ordine reguntur; ita omnia corpora per Spiritum Vitae rationalem; et Spiritus vitae rationali deSertor atqiae peccator, Per Spiritum Vitae rati nalem pium et justum Petille per ipSum Deum.
COΝCLUSIO. - Gubernantur omnia immediate a Deo Secundum rationem gubernationis : quoad executionem Vero quaedam mediantibus aliis gubernantur.
Respondeo dicendum quod in gubernatione duo Sunt consideranda, Scilicet ratio gubernationis, quae eSi pS Providentia; et executio. Quantum igitur ad rutionem gubernationis pertinet, DeUS immediate omnia gubernat; Mantum autem pertinet ad executionem glabernationis, Deus gubernat quaedam mediantibus aliis Civili ratio eSt, quia cum Deus Sit ipsa essentia bonitatis, unumquodque attribuendiam Si De Secundum Sui Optimum. Optimum autem in omni genere, vel ratione et cognitione praetica 3) qualis est ratio gubernationis in hoc conSiStit quod particularia cognoscantur, in quibus est aetus: Sicut optimu medicus est qui non considerat Sola univei Salia, Sed qui poteSt etiam conSiderare minima particularia et idem patet in caeteris Unde Oportet dicere, quod Deia omnium etiam minimorum particularium rationem gubernationi habeat. Sed cum per gubernationem re quae gubernantur Sint ad persectionem perducendae, tanto
i Ex Scriptura Deus immediate omnia guber Ι. Cor. IV). Millia millium ministrabant ei nat quantum ad rationem gubernandi Rom. XIJ. Dan. VIIJ, etc. Quis cognovi sensum Domini et quis onsia 2 Liber ille in operibus Gregorii Nysseniliarius ejus fuiι Is xi Quis adjuvi Spiri non occurrit, sed Nemesi est. ιum Domini, au quis onsiliarius ejus fuit 5 Ita cod. Alcan eum edit Bom et Nicolai. et ostendi illis Sed non immediato quan Cod. arrac eum Garcia, et ellit Patav. OP- tum ad executionem. Dei adjutores sumus imum edit Patav. ad lit autem in omni ra- I. Cur illi. Nos existimet homo, ministros ione e eogniιione practica.
Christi et dispensatores mysteriorum Dei
316쪽
erit melior gubernatio, quanto major persectio a gubernante rebia gubernati communicatur Major autem persectio est quod aliquid in se siti mnum et etiam sit alii cauSa bonitatis, quam Si esset solummodo in se bonum; et de Sic Deu gubernat res, ut quasdam aliarum in gubernando causas instituat; Sicut Si aliquis magister diScipulo SUOS non Sollim scientes saceret, Sed etiam aliorum doctoreS.
Ad primum ergo dicendum, quod opinio Platonis reprehenditur, quia etiam quantum ad rationem gubernationis posuit Deum non immediate omnia gubernare quod patet per De quod divisit in tria providentiam
quae Stuali gubernotionis. Ad secundum dicendum , quod Si solus Deus gubernaret, subtraheretur persecti causalis a rebus. Unde non totum melius fieret per unum, quod sit per Ulta.
Ad tertium dicendum, quod non Solum pertinet ad imperfectionem 1 regis terreni quod executores habeat Suae gubernationis, Sed etiam ad regis dignitatem; quia ex ordine ministrorum potesta regia praeclarior redditUr.
ARTICULUS VII. - UTRUM ALIQUID PRAETER ORDINEM DIVINAE GUBERNATIONIS CONTINGERE POSSIT 2).
De his etiam sup quaest. XXII, art. 2 ad D, et Seni. II, disi , art. 4 ad 5.
Ad septimum Sic proceditur. 1. Videtur quod aliquid praeter ordinem divinae gubernationi Contingere poSSit. Dicit enim Oetius De consol. lib. I, prOS 12, ante med.),AEUOd si Dela per bonum cuncta di Sponit. Si ergo nihil in rebus contingit praeter ordinem di inae gubernationis, S queretur quod nihil SSEt malum in rebus. 2. Praeterea, nihil est casuale quod evenit Secundiam praeordinationem alicujus gubernantis. Si igitur nihil accidit in rebus praeter Ordinem gubernationis divinae, sequitur quod nihil in rebus sit ortuitum et casuale. 3. Praeterea, ordo divinae gubernationis est certus et immutabilis, quia est Secundum rationem aeternam. Si igitur nihil possit contingere in rebus praeter ordinem divinae gubernationis, sequitur quod omnia ex necessitate meniant, et nihil sit in rebus contingens quod Si inconVenienS. Potest igitur in rebus aliquid contingere praeter ordinem gubernationis diVinae. Sed contra est quod dicitur Esther, xiii , 9 : Dontine Deus, Reae Omnisestera,
in ditione tua cuncta sunt posita, et non est qui possit resistere tuae voluntati. XCLUSIO. - Cum divina providentia sit universalis causa non uniu lanium generis, Sed universaliter totius entis, nihil potest praeter illius ordinem in universo
Respondeo dicendum quod praeter ordinem illicujus particularis causae aliqui essectu evenire potest, non autem praeter ordinem cariSI UI De SaliS CUJUS ratio rei, quia praeter ordinem particularis causae nihil provenit nisi ex aliqua alia causa impediente, quam quidem caUSam noceSS G treducere in primam causam universalem; sicut indigestio Contingit praeter Ordinem Virtutis nutriti vae ex aliquo impedimento, puta ex gi OSSitie cibi, quam ne SSe Si reducere in aliam causam, et Sic USque ad CaUSamyrimam uniVel Salem. Cum igitur Deus sit prima a a universali non
Γ Iia Nicola post edit. Duarens Cod Alcan. 2 In ne rivulo D. homas oesti esse im- obscure defectum. Quidam codd. et edit. Go possibile quod aliquid praeteror linem divinae gu-thicae Colon. . om et Patav. perfectiomm. bernationis contingat. Ea de re conser quod jam uox edii. Rom. execulorem et quia Ordine dictum est quaest xlx, art. J. ministrorum.
317쪽
unius generi tanti im, Sed unives Saliter totius entis, impossibile est quod aliquid contingat praeter ordinem divinae gubernationiS; sed ex hoc ipso quod aliquid ex una parte videtur exire ab Ordine divim providentia . qui
ConSideratur Secundiim aliquam Particularem ausam, neceSSe Si quod in eumdem ordinem relabatur Secundiim ullum uti Sam.
Ad primum ergo dicendum, quod nihil invenitur in mundo quod sit totaliter malum l); quia malum Semper undatur in bono, Ut Supra S
dicitur mala per hoc quod exit ab ordine alicujus partieularis hiant. Si autem totaliter exiret ab Ordine gubernationi divinae totaliter nihil esset. Ad secundum dicendum, quod aliqua dicuntur esse caSualia in rebus per ordinem ad cauSas particulares extra quartam ordinem fiunt; Sed quantum ad divinam providentiam pertinet, nihil sit casu in mundo Ut AuguStinus dicit Quaest. lib. xxxiII, quaeSt. 24 . Ad tertium dicendum quod dicuntur aliqui essectu contingente per comparationem ad proxima cauSAS, quae in Sui essectibus deficere pos- Sunt non propter hoc quod aliquid fieri possit extra totum ordinem gubernationis divinae quia hoc ipsum quod aliquid contingitii aeter ordinem cauMe proXimae est ex aliqua causa Subjecta gubernationi divinae.
Ad octavum sic proceditur. 1. Videtur quod aliquid possit reniti contraordinem gubernationis divinae Dicitur enim ISa m 8): Lingua eorum et
adinventiones eorum contra Dominum.
2. Praeterea, nullu rex juSte punit eos qui ju Ordinationi non repimgnant. Si igitur nihil contraniteretur divinae ordinationi, nullus juste puniretur a Deo.
3. Praeterea, quaelibet re subjicitur ordini diVinae gubernationis. Sed una re ab alia impugnatur. Ergo aliqua Sunt quae contranituntur divinae gubernationi. Sed contra est quod dicit Boetius De conS. lib. III, prOS 12, circa med.): Non est aliquid quod summo huic bono vel velit vel possit obsistere. Est igitur summum borrum quod regit cuncta sortiter, Suaviterque disponit, ut dicitur Sapient viti de divina Sapientia.
CONCLUSIO. - Cum unumquodque in operatione sua ad bonum tendat, licet possit a determinato ordine boni declinare constat nihil contrauit divinae ordinationi in euerali, sed tantum in speciali.
Respondeo dicendum quod Ordo divinae sapientiae dupliciter potest considerari. Un modo in generali, Secundium Scilicet quod progreditur a cauSagubernatiVa lotius. Alio modo in speciali. Secundum quod progreditur a caUS particulari, quae est executiva divinae gubernationis. Primo igitu modo nihil contranititur ordini divinae gubernationis; quod ex duobUS patet. Primo quidem ex hoc quod ordo divinae gubernationis totaliter in bo niam tendit; et unaquaeque res in Sua Operatione et conatu non tendit nisi ad bonum: Nullus enim respiciens ad malum operatur, is ut DionySiu dicit De diV. Om. cap. 4 leci. 22). Alio modo apparet idern ex hoc, qUOd, Si, Ut
4 A regariter te lal, ait Bossuetius, uieu 2 Hujus articuli sensus est qu0d nihil reluc-n'est plus grand ni plus petit qui ne aut eo tetur ordini divina gubernationis, sive quo nillil qui semble deiectu ux 'un cote Ser aran utro illibenter agat vel exequatur id quod ad divinam ordre superieur et plus cuche que Die sati .. gubernationem pertinet , Sed quod uini quae Oil la sagesse est iustite, it ne reste plus de aguntur vel naturaliter, Vel Voluntdrie, quasi place oui de LaSard Polit saereo , lib. vii, pri,pria sponte perveniant iu se ad quod divinitus
320쪽
supra dictum est art. 1 Uj quaeSt ad l). Omnis inclinatio alicujus rei vel naturalis vel voluntaria nihil Si aliud quam quaedam impressio a primo movente sicut inclinatio Sagittae ad signum determinatum nihil aliud est
quam quaedam impreSSi a Sagittante. Unde omnia quae aguntur vel naturaliter vel voluntarie, quaSi propria ponte perveniunt in id ad quod divinitus ordinantur. Et ideo dicitur Deus omnia disponere suaviter. Ad primum ergo dicendum quod dicuntur aliqui Vel cogitare, Vel loqui, vel aget contra Deum, non quia totaliter renitantur ordini divinae gubernationis quia etiam peccantes intendunt aliquod bonum I); sed quia contranituntur cuidam determinato bono quod est et con Veniens secundum Suam naturam aut Statum. Et ideo puniuntur u Ste a Deo. Et per hoc patet Soluti ad secundum. Ad tertium dicendum quod ex hoc quod una res alteri contrapia gnat, os tonditur quod aliquid reniti potest ordini qui est ex aliqua causa particulari, non autem ordini qui dependet a cauSa universali totius.
DE EFFECTIBUS DIVINAE GUBERNATIO S IN SPECIALI, IN QUATUOR ARTICULOS
DIVISA. Deinde considerandum est de esse libus divinae gubernationis in speciali, et circali 0 qu peruntur quatuor 1 Utrum creatura indigeant ut conserventur in esse a Deo. 2 Utrum conserventur a Deo immediate. - 3 Utrum Deus possit aliquid redigere in nihilum. - 4 Utrum aliquid in nihilum redigatur. ARTICULUS I. - TRUM CREATERE INDIGEANT UT A DE C0NSERVENTUR IN
De his etiam 2 2 quaest. II art. 2 ad 5 et art. 8 corp. ei art. 9 ad , et Coni geni lib. III, cap. 65et 67, ratione 5 et is 4 et De potent quaest V art. 4 et Ioan V, Iecl. 2.
Ad primum Sic proceditur. 1. Videtur quod creaturae non indigeant ut De con SerVentur in SSe. Quod enim non potest non SSe, non indiget Ut conserVetur in Sse; sicut quod non potest abscedere, non indiget ut
ConSerVetur, ne abscedat. Sed qUaedam CreatUrae Sunt quae Secundum sui natUram non OSSUnt non eSSe. Ergo non omne ereaturae indigent ut a
Deo conserventur in esse. - Probatio mediae. Quod per se inest alicui, necesse est ei inesse, et oppositum ejus impossibile est ei inesse; sicut ne cessarium est binarium eSSe parem et impoSsibile eSt eum eSSe imparem. ESSe autem per Se con Sequitur ad formam; quia numquodque Secundum hoc est ens actu, quod habet sormam. Quaedam Utem CreatUrae SVnt, qU32 Sunt sorma quaedam SubSi Stentes, sicut de angeli dictum Si quaeM L, art. 2 et 3 . Et sic per Se inest eis esse. Et eadem ratio est de illis quorum materia non est in potentia nisi ad unam sormam, Sicut Supra dictum est de corporibus coeleStibus quaest. xvi art. ) HUJUSmodi ergo creaturae
Potentia enim ad non esse non potest undari neqUe in Orma, quam Per Se Sequitur SSe neque in materia existente Sub sorma, quam non poteStnmittere, cum non Sit in potentia ad aliam formam.
3 Praeterea sub generali ordine tubernationis ut nato ex Seriptura sacra Sap. II : Quomodo conlprehenditur permissio peccatorum, aes de posset aliquid permanere, nisi tu volutases' illis poenitentia, si eam peccatores sint acturi Ioan Pater meus usque modo Pera lurisι vel justa et severa puniit , si in peccatis perma ego operor Ac t. X H In Pso it imus, moneant. vemur e sumus. Coloss. L Omnia iri ipso 2 Declide est creaturas a Deo inesse conservari, constant.