장음표시 사용
371쪽
angelis ad nutum. Major est enim Virtus angeli quam Virtus animae. Sed conceptioni animae Obedit materia corporalis immutatur enim Corpus hOminis ex conceptione animae ad calorem et rigus, et quandoque USque ad Sanitatem et aegritudinem. Ergo multo magis Secundum conceptionem angeli materia corporalis tranSmutatur. 2. Praeterea, quidquid potest Virtu inserior, potest Virtus superior Sed Virtus angeli est Superior quam Virtus corporali S corpia autem sua Virtute poteSt transmutare materiam corporalem ad Ormam aliquam sicut patet cum ignis generat ignem. Ergo multo sortiu Virtute sua angeli possunt materiam corporalem transmutare ad aliquam Ormam. 3. Praeterea, tota natura Orporalis adminiStratur per angelos, ut dictum
eSt artic praeci), et Sic videtur quod corpora se habent ad angelos sicut in Strumenta nam ratio instrumenti est quod Sit movens motum. Sed in essectibus aliquid invenitur ex virtute principalium agentium quod non poteS eSSe per virtutem instrumenti; et hoc est id quod est principalius in effectu; sicut digestio nutrimenti est per Virtutem calori naturaliS, qui eSt inStrumentum animae nutriti e Sed quod generetur caro Viva, Si ex virtute animae similiter quod secetur lignum, pertinet ad Serram; Sed quod perveniatur ad formam lecti est ex Virtute artificiS. Ergo forma substantialis, quae est principalis in effectibus corporalibuS, Si ex Virtute angelorum Materia ergo obedit ad Sui informationem angelis. Sed contra est quod Augustinia dicit De Trinit. lib., cap. 8 in princ.): Non est putandum, istis transgresSoribus angelis ad nutum servire hane visibilium rerum materiam, Sed Soli Deo. MC0ΝCLUSIO. - Quoniam angeli non possunt materiam reducere in actum sormas substantialis, quod sit a Deo immediate, Vel ab aliquo agente naturali, recte dicitur materiam ad nutum non obedire angelis.
Respondeo dicendum quod Platonici posuerunt, Ormas quae sunt in materia, causari ecimmaterialibu sormis quia forma materiale ponebant esse participatione quaSdam immaterialium formarum. Et ho quantum ad aliquid secutus eSt Avicenna, qui OSUit, omne forma quae sunt in materia, procedere a conceptione intelligentiae; et quod agentia corporalia sunt solum disponentia ad formas. Qui in hoc videntur fuisse decepti, quia existimaverunt formam quasi aliquid per se actum, ut sic ab aliquosor mali principio procederet. Sed, sicut Philosophus probat Metaph. lib. Vn text. 27) hoc quod proprie si, Si compoSitum. Hoc enim proprie est quasi subsistens Iorma autem non dicitur ens, quasi ipsa sit, Sed sicut quo aliquid eSt; et sic per conSequens nec sorma proprie sit ejus enim Stiteri cujus est esse; cum fieri nihil aliud sit quam via in esse Manifestum est autem quod actum est simile facienti, quia omne agens agit sibi similρ. Et ideo id quod facit res naturales habet similitudinem cum compOSito, Vel
quia Si compositum, Sicut ignis generat ignem Vel quia totum compositum, et quantum ad materiam, et quantum ad formam est in virtute ipsius, quod est proprium Dei. Sic igitur omnis insormalio materiae vel est a Deo immediate vel aliquo agente corporali, non autem immediate ab angHO. Ad primum ergo dicendum quod anima nostra unitur corpori ut forma; et sic non est mirum, Si formaliter tranSmutatur ex conceptione ipSius; praesertim cum motu Sensitivi appetitus, qui sit cum quadam tranSmutatione corporali, SUbdatur imperio rationis Angelus autem non Sic Se habet ad corpora naturalia 1): unde ratio non equitUr.
l Non est torni in orinans alicujus corp0ris.
372쪽
286 QU EST. CX ART. II ET III. Ad secundum dicendum, quod id quod potest Virtu inserior, poleSt Superior, non eodem, Sed excellentiori modo Sicut intellectu cognoScit en sibilia excellentiori modo quam sensus. Et Si angelia excellentiori modo tranSmutat materiam corporaler quam agentia Corporalia Scilicet minuendo ipsa agentia corporalia tanquam CRUS SUperior.
Ad tertium dicendum, quod nihil prohibet ex virtute angelorum aliquos
essectus sequi in rebus naturalibus, ad quos agentia corporalia non um-cerent. Sed hoc non est anget obedire materiam ad nutum Sicut nec CO- quis obedit materia ad nutum, quia aliquem modum decoctioni operantur per ignem Secundum aliquam artis moderationem, quam igni per Se non saceret; cum reducere materiam in actum formae Sub Stantiali non excedat Virtutem corporalis agentis; quia simile natum est Sibi simile sacere l).
ARTICULUS III. - TRLM ORPORA BEDIANT ANGELIS AD MOTUM LOCALEM.
De his etiam locis sup ar 2 notatis.
Ad tertium sic proceditur. l. Videtur quod corpora non obediant angelis ad motum localem. Motus enim localis corporum naturalium Sequitur Or-m eorum. Sed angeli non a Sant sortilas Corporum naturalium, ut dictum Si sart. praee et UaeSt. xv art. 4). Ergo neque POSSUnt GUSare in eis motum Oealem. 2. P terea Phys lib. Vm, a text. M Sque ad 60), probatur, quod motus localis est primus motuum. Sed angeli non possunt causare alios
motus, transmutando materiam formaliter. Ergo neque etiam possunt cau- Sare Otiam localem.
3. Praeterea, membra corporalia obediunt conceptioni animae I ad motum localem, inquantum habent in seipsis aliquod principium vitae. In corporibus autem naturalibus non est aliquod principium vitae. Ergo non obediunt angelis ad motum localem. Sed contra est quod Augustinus hicit De Trinit. lib., cap. 8 et 2 , quod Angeli adhibent semina corporalia ad aliquos esseC1US producendos vSed hoc non poSSunt sacere nisi loealiter movendo. Ergo corpora Obediunt eis ad motum localem.
CONCLUSIO. - Natura corporalis cum sit infra spiritualem, molusque localis sit perfectissimus, nata est immediate a natura spirituali moveri Secundum locum.
Respondeo dicendum quod Sicut DionySius dicit De diV. nom. cap. 7, Ieci. 1), Divina Sapientia conjungit fines primorum principiis Secundorum. v Ex quo patet quod natura in serior in sui Supremo attingitur a natura superiori. Natura autem corporalis eSt infra naturam Spiritualem. Inter omnes autem motu corporeo persectior est motus localis, Ut probatur Physic lib. viii, text. 57J CUJUS ratio est, quia mobile secundum locum noti est inpotentia ad aliquid intrinsecum, inquantum hujusmodi, sed solum ad aliquid extrinsecum, Scilicet ad locum. Et ideo natura corporalis nata est moveri immediate natura spirituali secundum locum. Unde ei philosophi posuerunt, Suprema corpora OVerici aliter a spiritualibus subStantiis unde
videmus quod anima movet corpus primo et principaliter locali motu 3).
l De materia hujus articuli plura videri ram, quia hoc non est proportionatum na- possunt I)e malo, quaest XV l. art. 9 . tura ipsorum , ut mutent ordinem ili tuentorum 2 Νon ut ad solam ejus conceptionem sed mundi De malo. ii test. VI, art ad M. Etiaccedente voluntatisi inpulSu moveant ii r. alibi: Certum est inquit, quod naturali sua vir-5 duxta mentem 'iomae angeli possunt tute angelus Potest alicujus ponderi terram mo-
immediate corpora movere sed motu uire vir vere, Sed usque ad quanti Onilaris quantitat mi ut proportionaio. Unde ait S. Doctor, licet ide movere possit, non potest a nobis dei uuarimonis possint movere aliquam Parisii terrae, pusc. X. art. 6j. nou sequitur quod possint novere totam ter.
373쪽
Ad primum ergo dicendum quod in corporibus Sunt alii motus locales praeter eos qui con Se JUUntur formas Si out fluxus et refluxu Smari non con-Sequitur Ormam Substantialem aquar, Sed virtutem lunae; et multo magis aliqui motus locales consequi poSSunt Virtutem Spiritualium substantiarum. Ad secundum dicendum, quod angeli cauSando motum localem, tanquam Priorem, Per eum CaUSare OSSunt alio motUS, adhibendo scilicet agentia
corporalia ad hujusmodi essectus producendOS, Sicut faber adhibet ignern ad emollitionem serri. Ad tertium dicendum, quod angeli habent Virtutem minus contractamquam animae. Inde Virtus motiva animae contrahitUr ad corpus nitum, quod per eam vivi ea ur; quo mediante alia poteSt OVere. Sed virtus angeli non est contracta ad aliquod corpUS; Unde poteS Corpora non coniuncta localiter OVere.
De his etiam 2 2, 1iaest. LXXVIII, art. 5, et Coni gent. lib. IlI, cap. 30 et 405, et D potent. quaest. VI, art. 5 et 4 et De mal quaeSt. XII, ari. 9, et PuSo. l. cap. 358, et opusc. I. art. 5. usque ad 9.
Ad quartum Sic proceditur. l. idetur quod angeli POSSint facere miracula. Dicit enim Gregoriu 'Om. xxxi in ΕVang. ire med.): u Virtutes vocantur illi spiritus per quos Signa et miracula reqUentius fiunt. 2. Praeterea, Augustinu dicit QVaeSt. lib. XXXIII, quaeSt. 79, a med.), quod magi aciunt miracula per privato contractus boni christiani per
publicam justitiam; mali christiani per Signa publicae justitiae. Sed magilaciunt miracula per hoc quod exaudiuntur a daemonibUS, is ut ipse in eodem lib. dicit ibid. . Ergo daemones miracula POSSUnt lacere. Ergo multo magis angeli boni. 3. Praeterea AuguStinus in eod. lib. loco cit. dicit quod i omnia quae visibiliter fiunt, etiam per inseriore poteState aeris hujus non absurdeseri posse creduntur ii Sed quando effectu aliqui naturalium causarum producitur absque ordine naturali caUSae, hoc dicimuSAESSe miraculum, puta cum aliqui sanatur a febre non per operationem natUrae. Ergo angeli et daemones posSunt lacere miracula. 4. Praeterea, virtUS Superior non Subditur ordini inserioris causae. Sed natura corporalis S inserior angelo Ergo angelu poteStiperari praeter ordinem corporalium agentium : quod est miracula sacere. Sed contra est quod de Deo dicitur XSalm cxxxv, 4): Qui facit mirabilia magna OluS. CONCLUSIO. - Miraculum est praeter ordinem totius naturae creatae Deus igitur cum solus sit non creatura, Solus etiam Virtute propria miracula facere potest.
Respondeo dicendum qu6 miraculum proprie dicitur, cum aliquid sit praeter ordinem naturae. Sed non Sullicit ad rationem miraculi, si aliquid sat praeter ordinem naturae alicujus particulariS; quia Sic, cum aliquis projicit lapidem Sursim, miraculum saceret, cum DC Sit praeter ordinem natura lapidis. Ex hoc ergo aliquid dicitur SSe miraculum, quod fit praeter ordinem totiUS naturae creatae. Hoc autem non poteSt facere nisi Deus: quia quidquid sacit angelu Vel quaecumque alia creatura propria Virtute, hoc sit Secundum ordinem naturae creatae; et Sic non eSt miraculum. Unde relinquitur quod Solus Deia miracula facere OSSit.
Ad primum ergo dicendum, quod angeli aliqui dicuntur miracula fa-
4 In hoc articulo docet D. Τhomas angelos VI, art. 5 ei Cont gent. lib. III, cap. 402 et lae; non posse propria virtute vera et proprie dicta opusc. III, cap. 456, et ad ejus confirmationem miracula sacere, sed hoc soli Deo esse proprium pertinent quae dicta Sunt quaeSt. V art. 7 et Hanc doctrinam latius deducit De potent quaest quae dicentur 2 2, quaeSi CLXXVID, art. 2 .
376쪽
cere vel quia ad eorum desiderium 1 Deus mi iacula facit, sicut et Sancti homines dicuntur miracula sacere vel quia aliquod minis lemum exhibent in miraculis quae fiunt. Sicut colligendo pulveres in resurrectione communi, vel hujusmodi aliquid agendo. Ad secundum dicendum, quod miracula Simpliciter loquendo dicuntur, ut dictum eSt in Corp. art. j cum aliqua fiunt praeter ordinem totius natur Creatae. Sed Θia non omnis Virtu naturae creatae St nota nobis, ideo cum aliquid fit praeter ordinem naturae creatae nobi notae per Virmiem creatam nobi ignotam est miraculum quoad nos. Sic igitur cum daemones aliquid faciunt sua virtute naturali, miracula dicuntur non simpliciter, Sed quoad nos 2 . Et hoc Od magi per daemones miracula faciunt; et dicuntur fieri per privatos contractus, quia quaelibet virtus creaturae in universo se habet ut virtu alicujus privatae personae in civitate. Unde cum magus aliquid facit per pactum initum cum daemone, hoc fit quasi Per quemdam privatum contractum. Sed justitia divina est in toto universo sicut lex publica in civitate. Et ideo boni christiani, inquantum per justitiam divinam miracula faciunt, dicuntur facere miracula per publicam justitiam mali autem christiani per signa publicae justitiae, Sicut invocando nomen Christi, vel eXhibendo aliqua Sacramenta. Ad tertium dicendum, quod spirituale potestate possunt sacere ea quae visibiliter sunt in hoc mundo, adhibendo corporalia Semina per motum localem 3). Ad quartum dicendum quod, licet angeli poSSint aliquid facere praeter
ordinem naturae corporalis, non tamen poSSunt aliquid laeere praeter ordinem totius creatura, quod exigitur ad rationem miraculi, ut dictum est in Orp. art. .
DE ACTI0NE ANGELORUM IN HOMINES, IN QUATUOR ARTICULOS DIVISA.
Deinde considerandum est de actione angelorum in hommes et primo quaeritur, utrum possint eos immulare sua virtute naturali secundo, quomodo miliantur a Deo in ministerium hominum tertio, quomodo custodiant homines. - Circa primum quaeruntur quatuor ra Utrum angelus possit illuminare intellectum hominis. - Utraim possit immutare assectum ejus. - 3 Utrum possit immulare imaginationem ejus. - 4 Utrum possit immulare en Sum ejuS. ARTICULUS I. - M ANGELU P0SSIT ILLUMINARE OMINEM M.
De his etiam Q. quaest cxu art. 2 ad 2 et Sent. II, dist. 48. quaest. II. art. S. 4 et 5 et
Cont gent. lib. ili, cap. 8l, et De Verit quaest. I , art. l. et quodl. II, quaest. V. art. 5 Orp.
Ad primum sic proceditur. 1. Videtur quod angelus non posSit illuminare hominem. Homo enim illuminatur per fidem unde DionySius De Getes. hierarch. cap. 2 illuminationem attribuit baptismo, qui est siue sacra
s Scilicet ad eorum preces, nam desiderium ab angelo illuminari posse leus dixit Israel 1 ro oratione apud eun accipitur juxta illud Ecce ego illam amyelum et ni qui prop
i Ps. IM: Desiderium pauperum eaeaudivit edat te. . . observa eum e audi vocem ejus Dominus. Ex XXIII, 20 In variis locis apparitioius sae-2 Quia faciunt quaedam opera quae homini las ab ipsis ad homines, vel revelatis me enarrat.bus ausam eo tum tenorantibus, mirabilia vi ut lib. Ob deci ἰ aphael archangelo, Dan in cedentur angeli 7 hebdomadas ei declaiant e. te. Dans 5 Tum auunt applicando activa passivis, ut P. Poeal pse aii Jos uetius, on volt les anges alter aiunt theologi sive, ut ait ipse D. Thomas, me satis cesse duite . a terre et de a terre a ciet: dianti luis activis natu talibus me niat . inaest iis portent iis interPiet ni, iis exc cui enties ord res
. Ex Scriptura si cra certum AES lon inciu
377쪽
QU EST. XI, ART. . Mumentum. Sed fides immediate Si a Deo, Secundum illud Ephes. Π, 8): Gratia estis salvati per sidem, et non e vobis Dei enim donum est. Ergo homo non illuminatur ab angelo, sed immediate a Deo. 2. Praeterea, Super illud ROm. I): Deus illis manifestavit, dicit Glossa ordin. quod non Solum rati naturali ad hoc promit ut divina hominibus manifestarentur; sed Deu S illi reVelaVit per opus suum, mollicet per creaturam. Sed utrumque est a Deo immediato, Scilice ratio naturalis, et creatura. Ergo Deus immediate illuminat hominem. 3. Praeterea, quicumque illuminatur, cognoScit Uam illuminationem. Sed homines non percipiunt se ab angeli illuminari. Ergo non illuminam tu ab eiS. Sed contra est quod Dionysius probat De cael hierarch. cap. 4), qudd revelationes divinorum perveniunt ad homine mediantibu angelis, ut supra dictum est quaest. Vill, art. 6) HUJUSmodi autem revelationes sunt illuminationes, ut Supra dictiam SP qUMSt. VI, art. 1, et UaeSt cum, art. 1). Ergo homines illuminantur per angelOS.
CONCLUSIO. - Cum homines sint angelis natura inferiores, per ipsos illumi
Respondeo dicendum quod cum divinae proVidentiae ordo habeat ut ac tionibus superiorum inferiora Subdantur, Ut Supra dictum eSt art. 1 quaest. Me.), Sicut inseriores angeli illuminantur per SuperioreS, ita homines, qui Sunt angelis inseriores, per eo illuminantur. Sed modus Utriusque Lluminationis quodammodo St SimiliS, et quodammodo diversus 1). Di tum eSi enim Supra quaest cVI, art. 1), Dod illuminati quae est manise latio di inete veritatis, secundum duo attenditur Scilicet Secundum quod intellectus inferior confortatur per actionem intellectu SuperioriS, et secundum qud proponuntur intellectui inferiori species intelligibiles quae sunt in Superiori, ut capi poSSunt ab inferiori. Et hoc quidem in augelis sit, Secundum quod Superior angelu Veritatem UniVerSalem conceptam dividii secundum capacitatem inferiori angeli, Ut Supra dictum eSi quaest. svI, Art. 1). Sed intellectu humanus non potest ipSam intelligibilem ver tatem nudam capere; quia connaturale est ei ut intelligat per conversi nem ad phantaSmata, Ut Supra dictum eSt s 32St. xxxiv art. T). Et ideo
intelligibilem Veritatem proponunt angeli hominibus sub Similitudinibus sensibilium, secundum illud quod dicit DionySiu. De cael hier. cap. 1), quod ii impossibile est aliter nobis lucere divinum radium, nisi arietate
Sacrorum Velaminum circumVelatum v x alia Ver parte intellectus h
manus, tanquam inferior, sortiscatur per actionem intellectus angelici. Et secundum hae duo attenditur illuminatio qua homo illuminatur ab
Ad primum ergo dicendum, qu6d ad fidem duo concurrunt. Primo quidem habitus intellectus, quo disponitur ad obediendum Voluntati tendere in divinam veritatem. Intellectus enim assentit Veritati fidei, non quasi convictus ratione, Sed quasi imperatu a Voluntate. Nullus enim credit nisi volens , Ut Augustinus dicit Trael. xxv in Joan a princ.). Et quantum ad hoc fides est a solo Deo Secundo requiritur ad sidem quod credibilia proponantur credenti; et hoc quidem sit per hominem, secundum qu6d sides est eae auditu, ut dicitur Rom. x, 17), Sed per angelos principaliter, per quos hominibus revelantur divina. Unde angeli operantur aliquid ad illuminationem fidei et tamen homines illuminantur ab angeli non Solum de credendis, sed etiam de agendis.
9 De modo quo angelus hominem illuminat non una Stimulum Sententia.
378쪽
to n. considorari. Uno modo ex parte rei intellecti; et sic quicumque
.l si mutitatur cognoscit se intelligere vel illuminari quia CO
riri mi oriri ibi ς se manifestam. Alio modo ex parte pri ne pira, et lolaon o icumnus liuolliun aliquam veritatem cognoscit quid sit intellectus
si1nt dum sciritu serusent et vitia nostra urunt is Sed hoc non SSet, ISI v mater immutarsent. Ergo angeli possunt immutare voluntatem 2 r dda dieit supor illud Matth. xv): Quae procedunt de re est Iabolus non est immissor malariam cogitai tomim, Sed censor Damascenus autem ulteritis dicit quod etiam est immissor. Dicitoni orth d. lib. ii cap. M, quod ' omnis malitia et ex daemonibus excogitata sunt, et immittere homini 'unt conceSS et Dari ratione atrueli boni immittunt et incenduia bona cog tatl0'eS. Seu nocnion posgon 2 oro nisi immutaroni voluntatem. Ergo immutant Olun-3lawterea angelus, sicut est dictum in pr- , illumina intellectum
intellectui potest immutari ab angelo, Ita et appetitu SSenSit 'US, dem rvit voluntati quia ipse etiam est vis utens organo eo pol ali. Ergo Sicut traminat intollo tum ita potest immutare Voluntatem. Sod ire os hod immutare voluntatem est proprium Dei secundum illud Pro xxi Corregii in manu Domini, quocumque oluerit, vertet mo iram . Cum Dei sit voluntalem dare, ejus etiam est proprium eamosfieae ter mutare cinges autem solum id sunt per modum suadentis, aut pas-
m h π tidum quh uoluntas potos immutari dupliciter uno
modo b intortori et si cium motus voluntatis non sit aliud quam in linati, voluntast in rem volitam solius Dei est sic immutare voluntatem, ut dat natur, ii tolle tuali virtutem talis inclinationis sicut enim melin iis naturius non est nisi ab eo qui dat naturam, ita inclinatio voluntaria non SonS Deo qui causat voluntatem. Alio modo movetur Voluntas ab Qxtor or et hoc angvi ost uno modo tantum, scilicet a bono apprehenso pse intellectum inde se undum quod aliquis est causa quod ali-
379쪽
quid apprehendatur ut bonum ad appetendum, Secundit hoc movet Voluntatem. Et sic Solus Deus emeaei ter potest movere Voluntatem; angelu autem et homo per modum Uadenti S ut Supra dictum Si quaeSt. VI, art. 2). Sed praeter hunc modum etiam aliter movetur in hominibus voluimias ab exteriori, Scilicet ex passione exi Stente circa appetitum Sensitivum; Sicut ex concupiscentia vel ira inclinatur voluntas ad aliquid volendum. Et Sic etiam angeli, inquantum possunt concitare hujusmodi passiones 1), POSSunt Voluntatem movere, non tamen e neceSSitate, quia Voluntas semper remanet libera ad consentiendum vel reSiStendum passioni.
Ad primum ergo dicendum quod ministri Dei Vel homines, vel angeli
dicuntur urere vitia, et inflammare ad Virtiate per OdUm PerSuaSionis. Ad secundum dicendum, quod daemoneS non POSSUnt immittere cogitati neS, interius ea caia Sando, cum USu cogitati Vae Virtuti Subjaceat voluntati dicitur tamen diabolus incensor cogitationum, inquantum incitat ad cogitandum, Vel ad appetendum cogitata, per modum perSUadentiS, vel passionem concitantis 2). Et hoc ipsum incendere DamaScenus vocat immittere, quia talis operatio interius sit. Sed bonae cogitationes attribuuntur altiori principio, scilicet Deo; licet angelorum miniSteri procUrentur. Ad tertium dicendum, quod intellectuS humanu Sechandum praeSentem Statum non potest intelligere niSi convertendo Se ad phantaSmata Sed V luntas humana potest aliquid velle ex judicio rationiS, non Sequendo pa Sionem appetitus Sensitivi. Unde non est Simile.
ARTICULUS III. - TRUM ANGELU P0SSIT IMMUTAR IMAGINATIONEM
De his etiam Sent. II, disi. 8 art. 5 eoi p. ei De Verii quaest xl ari. 3, et quaeSt. XII, art. 8, 1
De malo, quaecit. XVI, art. 2.
Ad tertium sic proceditur 1. Videtur quod angelus non posSit immutare imaginationem hominis PhantaSi enim, Ut dicitur De anima, lib. Π, teXt. 161), u est motu factu a Sensu Secundum actum M Sed Si fieret per immutationem angeli, non seret a SenSU Secundum actum. Ergo QSt contra rationem phantaSiae, quae QSt actus imaginatiVae VirtutiS, Ut Sit per immutationem angeli. 2. Praeterea, formae quae Sunt in imaginatione, cum in Spirituales, sunt nobiliores formi quae Sunt in materia sensibili. Sed angelus non potest imprimere formas in materia SenSibili, ut dictum Si quaeSt. praee. art. 2 . Ergo non poteSt imprimere sormas in imaginatione; et ita nona test eam immutare.
3. Praeterea Au Stinia dicit Super Gen. ad liti lib. II, cap. 12, insin.) Commixtione alterius Spiritus seri potest ut ea quae ipse Scit, per hujusmodi imagineS, ei cui mi Scetur, ostendat, Sive intelligenti, Sive ut ab alio intellecta pandantur . Sed non videtur quod angelu possit misceri imaginationi humanae, neque quod imaginatio possit capere intelligibilia quae angelu cognoScit. Ergo Videtur quod angelus non poSsit immutara imaginationem. 4. Praeterea, in ViSione imaginaria homo adhaeret similitudinibus rerum quasi ipsis rebus. Sed in hoc est quaedam deceptio. Cum ergo angelu.bO-
Ita diabolus potest extrinsecus mentein suggestionum quas adlii it Considerandum est, movere objiciendo sensibus, tum externis, tum ait D. Ihomas, quod daemon dicitur ingreti
internis earum rerum species quae ad malum es posse mentem hominis, non secundum Substam liciunt; sed his consensum dare non cogimur. tiam, sed secundum essectum De malo .
2 Τum si homo non resistit, diabolus dicitur 5y Nomine imaginationis ales intelliguntureor ejus intime, Secuniatim essectum Praxarum omnes sensus uteriores.
380쪽
nus non possit es Se ad Sa deceptionis, Videtur quod non possit causare imaginariam Visionem, imaginationem immutando. Sed contra St, quod ea quae apparent in omnis videntur imaginaria
visi0ne. Sed angeli revelant aliqua in S0mnis, ut patet Matth. I et Π , de angelo qui Ioseph in Somnis apparuit 1ὶ Ergo angeluS potest imaginali
nem OVere. CONCLUSIO. - Cum apparitiones imaginaris interdum nobis causentur ex localimtalione corporalium Spirituum et humorum, ad quam natura corporalis angelo obedit, sequitur angelum, tam bonum quam malum, Virtute naturae suae pOSSemovere imaginationem hominis.
Respondeo dicendum quod angelu tam bonus quam malus virtutem turae Suae potest movere imaginationem hominis. Quod quidem si considerari potest. Dictum Si enim Supra qUdeSt praee art. ), quod naturacorpi ratis obedit angelo ad motum localem illa : g quae ex motu locali aliquorum corporum pOSSUnt caUSari, Subsunt Virtuti naturali angelorum. Manifestum est autem quod apparitione imaginariae causantur interdum in nobis ex locali mutatione corporalium Spirituum et humorum. Unde istoteles in lib. De Somn. et Vigil. Vel lib. De inSOmn. qui illi annectitUr, cap. 3 et ), SSignan cauSam apparitioni Somniorum, dicit qu6d cum animal dormit, deScendente plurimo Sanguine ad principium Sensiti-Vum, simul descendunt motus, id est impreSSiones relictae ex sensibilium motionibus quae in Spiritibus Sen Sualibus conservantur et movent principium sensitivum, ita quod sit quaedam apparitio ac Si tunc principium sensitivum a rebus ipsi eXterioribus mutarotur. Et tanta poteSDeSSQ com
moti spirituum et humorum, quod hujuSmodi apparitiones etiam vigilantibus sani, sicut patet in phreneticis, et in aliis hujusmodi Sicut igitur hoc sit per naturalem commotionem humorum, et quandoque etiam per voluntatem hominis, qui Voluntarie imaginatur quod prius senserat, ita etiam hoc potest seri virtute angeli boni, vel mali, quandoque quidem c
alienatione a corporeis Sensibus; quandowe autem absque tali alienatione. Ad primum ergo dicendum, qu6d principium phantaSide eSt a SenS Se-cUndum actum. Non enim possumus imaginari quae nullo modo sentimus Vel secundum totum Vel secundum partem, Sic t caecus natu non potest imaginari colorem. Sed aliquando imaginatio informatur, ut actu phantastici motus consurgat ab impreMionibus interius conservatis, ut dictum
Ad secundum dicendum, quod angelu tranSmutat imaginationem, non quidem imprimendo aliquam formam imaginariam nullo modo per SenSum prius acceptam non enim posset sacere quod caecu imaginaretur colores), sed hoc facit per motum localem Spirituum et humorum, ut dictum est in
Ad tertium dicendum, quod commixtio illa Spiritus angelici ad imaginationem humanam non est per SSentiam, Sed per effectum, quem Praedicto modo in imaginatione saeit; cui daemonStrat quae ipse OVit, non tamen eo modo quo ipSe novit. Ad quartum dicendum, quod angelus causan aliquam imaginariam vi-Sionem, quandoDe quidem simul intellectum illuminat, ut cognoscat quid
per hujusmodi similitudines significetur e , et tunc nulla Si deceptio;
fili Id quoque insinuat Scriptura quavido reseri cap. in desigulo cap. 24 , et Laiani de seraphim prophetam Danielem de bestiis ascendentibus a ad se volante, calculo os suum tangente cap. 6ὶ.mari de ventis quatuor pugnantibus ap. 7ὶ et Sicut Danielis XIll 6, et II videre est. Hieremiam, de virga vigilaute, e lia aucccnSa