Sancti Thomae Aquinatis Summa Theologica diligenter emendata ... notis ornata

발행: 1879년

분량: 804페이지

출처: archive.org

분류: 철학

431쪽

0U EST. XVII, ART. I ET L 333

in ordine naturae Sed inquantum proponit di Scipulo ordinum principiorum ad concluSiones, qui sorte per seipsum non haberet tantam virtutum collativam, ut ex principii posset conelia Siones deducere. Et ideo dicitur in Poster. lib. i, text. 5, quod i demon Stratio St syllogiSmuisaciens Scire. Et per hunc modum ille qui demon Strat, auditorem Scientem laeti l . Ad primum ergo dicendum, quod Sicut jam dictum eSt in Corp. art.), homo docens solummodo exterita miniSterium adhibet, Sicut medietas Sanans sed sicut natura interior St principali causa Sanationis, ita et interius umor intellectus est principali cauS Scientiae. Utrumque autem horum est a Deo; et ideo sicut de Deo dicitur PSal. II, 3 Qui sanat omnes insirmitates tuas ita de eo dicitur Psal xc III, 10): Qui docet hominem scientiam, inquantum lumen vultu ejuS Uper OS Signatur, per quod nobis omnia ostenduntur. Ad Secundum dicendum, quod doctor non causat Scientiam in discipulo per modum agenti naturalis, ut Veri De Objicit De Dima, lib., comment. I, Versiis nem). Unde non oportet quod Scientia Sit qualitas utiVa 2 , sed est principium, per quod aliquis dirigitur in operando. Ad tertium dicendum, quod magister non causat lumen intelligibile indiscipulo, nec directe species intelligibiles; sed movet discipulum per Suam doctrinam ad hoc quod ipse per virtutem sui intellectus formet intelligibile conceptiones, quarum Sibi Signa 3 proponit exterius. Ad quartum dicendum, quod Signa quae magi SterdiScipulo proponis, Sunt

rerum notarum in univerSali et Sub quadam confia Sione, sed ignotarum in particulari, et sub quadam distinctione; et ideo cum quisque per Seipsum scientiam acquirit, non poteSidici docere SeipSum VeleSSe Sui ipSiu magi Ster, quia non praeeXiStilineo Scientia completa, qualiS requiritur in magistro.

De his etiam Sent. II, dist. Ll, ari. 4 et Eph. III leci. 5.

Ad Secundum sic proceditur. 1 Videtur quod homine poSSint docere ange los. Dicit enim Apostolum Ephes ut 10) Ut innotescat Principibus et Potestatibus in coelestibus per Ecclesiam multiformis sapientia Dei. Sed Ecclesia est congregatio hominum fidelium. Ergo angeli per hominos aliqua inno

2. Praeterea, angeli Superiores, qui immediate de divinis a Deo illuminantur, inferiore angelo inStriaere poSSUnt, Ut SVpra dictum eSi quaest. cui art. 1 et 3). Sed aliqui homines immediate de divinis per Dei Verbum sunt inStructi, Sicut maxime patet de apOStolis, Secundum illud Hebr. 1 2 : Novissim8 diebus istis locutus est nobis in Filio Ergo aliqui homines aliquos angelos docere potuerUnt. 3. Praeterea, inseriores angeli a Superioribus instruuntur. Sed qU idam homines Superiore sunt aliquibUS angelis cum ad Supremo ordine angelorum aliqui homine asSumantur, ut Gregorius dicit in quadam homil. xxxi in ΕVang. a med.). Ergo aliqui inferiore angeli per aliquo hominus de divinis instrui ΟSSunt. Sed contra est quod Dionysius dicit De diV. nom. cap. 4 pari. 1 Ieet. 1), quod re omne divinae illuminatione perseruntur ad homines mediantibus angeliS. ii Non ergo angeli inStruuntur per homines de divinis.

4 Qui plura desiderat eonserat quod dixit 4 Homines in statu viae, ut patet ex tertio

S. Doctor De Verit quaest XI art. 4j argumento et ejus responsione. De hominibus 2 Qualitas activa ea est per quam aliquis agit enim ut ait Cajetanus , in statu patriae nihil hie ad laetentium sibi simile, ut supra dicium est dieitur.

432쪽

CONCLUSIO. - Quemadmodum angeli inferiores nequeunt illuminare Superio-es ita homines V atores, nullo omnino angelo illuminare poSSunt, quamvis eis

oquantur.

Respondeo dicendum quod SieUt Supra habitUm eSi qUdeSt. VH art. 23, inseriores angeli loqui quidem poSSunt Superioribu angelis, manifestando eis suas cogitationes Sed de rebus divini Superiore ab inferioribus nunquam illuminantur. ManifeStum Si autem, quod eo modo quo inferiores angeli superioribu Subduntur, Supremi homines Subduntur etiam infimis

angelorum; quod patet per id quod Dominu dicit Matth. xi 11 Internatos mulierum non surreaei major Ioanne Baptisto; sed qui minor est in regno coelorum, major est illo 1 . Si igitur de rebus divinis ab hominibus angeli nunquam illuminantur cogitationes tamen suorum cordium homines angelis per modum locutioni mani PStare OSSUnt, quia Secreta cordium scire Solius Dei Si. Ad primum ergo dicendum quod AuguStinu Super Gen. ad liti lib. , cap. 19, cire med. Sic eXponit illam ApoStoli auctoritatem; praemiserat enim Apostolus Mihi omnium Sanctorum minimo data est gratia haec illuminare Omnes, quae Sit dispensati sacramenti abscondit o saeculis in Deo. Ita dico se absconditi, ut tamen innotesceret Principibus et Potestatibus in coelestibus per Ecclesiam multiformi sapientia Dei; quasi dicat: Ita hoc Sacramentum erat absconditum hominibus, ut tamen EccleSiae coelesti quae continetur in Principibus et PoteStatibuS, hoc SacramentUm notum eSSet a SaeCHES, non

ante specula; quia ibi primituS EccleSia fuit, quo post resurrectionem et ista Ecclesia hominum Congreganda St. Potest tamen et aliter dici quod ii illud quod absconditum eSt, non tantum in Deo innoteScit angeli S; Verum etiam hic eis apparet, iam meitur atque propalatur, is ut Augustinus ibidem subdit; et sic, dum per apostolOS impleta Sunt Christi et Ecelesti mysteria, angelis aliqua apparuerunt de hujuSmodi mySteriis, quae ante erant eis Dcculta. Et per hunc modum potest intelligi quod Hieronymus dicit Epist. ad EpheS. cap. 4 SU0. Verba Cit in arg. 1 , quod uapoStolis praedicantibus, angeli aliqua mySteria cognoverunt, o quia Scilicet per praedicationem apostolorum hujuSmodi mySteria explebantur in rebus ipSis; sicut praedi- eante Paulo apostolo conVertebantur gentes; de quo Ap0Stolia ibi loquitur. Ad secundum dicendum quod apoStoli instruebantur immediato a Verbo Dei, non Secundum ejus divinitatem, sed inquantum ejus 2 humanitas loquebatur. Unde ratio non equitur. 4d tertium dicendum, quod aliqui homines etiam in Statu Vitae sunt majores aliquibus angeliS, non quidem actu, Sed Virtute, inquantum Scillhabent charitatem tantae virtutiS, ut possint mereri majorem beatitudinis gradum quam quidam angeli habeant Sicut Si dicamus, Semen alicujus

magnae arboris eSSe maju Virtute quam aliquam parVam arborem, cum tamen multo minus Sit in actu.

MATERIAM IMMUTARE..

Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod homo per Virtutem animae Ssit corporalem materiam immutare. Dicit enim Gregorius Dialog Π, cap. 30, in med.), quod . Sancti miracula aliquando ex prece laciunt, ali quando e poteState Sicut Petrus, qui Tabitham mortuam orando SUSeitavit, Anainam et Saphiram mentientes morti increpando tradidit u Sed in

L mune toxium ita intelligit Ambros. lib. v 2 Nicolai, tr. i. et Beda in Mailli . et Au-

433쪽

operatione miraculorum sit aliqua immutati materiae Corporalis. Ergo homines virtute Sude animas POSSUnt materiam corporalem immutare. 2. Praeterea, Super illud Galat Iith: Quis vos fascinavit verilati non obedire dicit Glossa ordin. quod quidam habent oculo urenteS, qui solo aspectu inficiunt alios, et maxime pueros ii Sed hoc non eSSet, nisi virtus animae posset materiam corporalem immutare. Ergo homo per virtutem Sude anim Epotest materiam corporalem immutare. 3. Praeterea, corpia humanum Si nobiliu quam alia inferiora corpora.

Sed per apprehensionem animae humanae immutatur corpus humanum nil calorem et frigus, ut patet in irascentibu et timentibuS; et quandoque etiam haec immutatio pervenit usque ad aegritudinem et mortem. Ergo multo magis anima hominis potest Sua Virtute materiam corporalem in

mutare.

Sed eontra est quod dicit Augustinus De Trin. lib. , cap. 8, in princi), quod re materia corporalis Soli De Obedit ad nutum.

CONCLUSIO. - Cum materia corporalis non immutetur ad larinam nisi vel ab agente aliquo composil ex materia et forma, vel ab ipso Deo illam anima non potest Sua virtute naturali immutare.

Respondeo dicendum quod Sicut Supra dictiam eSi quaeSt. x art. 2 , materia corporalis non immutatur ad formam, nisi Vel ab agente aliquo composito ex materia et forma, Vel ab ipSO Deo, in quo virtualiter et materia et forma praeexistit, Sicut in primordiali causa utriusque. Unde et de angelis supra dictum Si ibid.), quod materiam corporalem immutare non possunt naturali virtute, ni Si applicando corporalia agentia ad effectus aliquos producendos Multo igitur minus anima sua Virtute naturali potest immutare materiam corporalem, niSi mediantibu aliquibia corporibus. Ad primum ergo dicendum, quod arieti dicuntur miracula facere ex potestate gratiae, non naturae quod patet per illud quod Gregorius ibidem dicit: Qui lii Dei ex potestate Sunt, ut dieit Joannes, quid mirum, Si Signa facere ex poteState valeant ps Ad secundum dicendum, quod laseinationis causam assignavit Avicenna ex hoc quod materia corporalis nata est obedire Spirituali substantis magis quam contrarii agentibu in natura. t ideo quando anima fuerit sortis in sua imaginatione, corporali materia immutatur secundum eam; et hanc dicit esse causam oculi fascinanti S. Sed Supra Stensum est quaest. cx art. 2 quod materia corporali non obedit Substrinitae spirituali ad nutum, nisi soli Creatori. Et ideo melitis dicendum est quod ex sorti imagi natione animae immutantur Spiritu corpori conjuncti quae quidem immutatio spirituum maxime fit in oculis, ad quos Subtiliores Spiritus perveniunt oculi autem inficiunt aerem continuum usque ad determinatum spatium; per quem modum SpecUla, Si merint OV et pura, contrahunt quamdam impuritatem ex aspectu mulieris menStruatae, ut Aristoteles dicit lib. De somn. et vig. seu lib. De insomniis, Cap. 2). Sic igitur cum aliqua anima fuerit vehementer commota ad malitiam, Sicut maximo in vetulis contingit, essicitur Secundum modum praedictum aspectus ejus VenenOSUS et noXiUS maXime pueriS, qui habent corpus tenerum, et de facili receptivum impressionis. ossibile est etiam, quod ex Dei permissione, Vel etiam ex aliquo pacto 1 occulto cooperetur ad hoc malignitas daemonum, clam quibuS Vetulae Sortilegae aliquod laedus habent.

l Ita theologi eum Nicola et dii. atav. facto obscure exhibet. Tarrac. item obscure,1Tl2. Edit. Boni cum Patav. 4698, facto al. fato. cito Garcia fato legendum putat cod. Alcan.

434쪽

Ad tertium dicendum quod anima corpori humano Unitur ut sormari et appetitus sensitivus, qui obedit aliqualiter rationi, Ut supra dictum est qUaeSt. xxxi, art. 3), Si aetUS alicujUS organi corporalis; et ideo oportet quod ad apprehensionem animae humanae commoVeatur appetitu Sensitivus cum aliqua operatione corporali ad eXteriora ero corpora immutanda apprehensi animae humanae non ussicit, niSi mediante immutatione proprii corporis, Ut dictum est ad Targ. praee ).

ARTICULUS IV. - TnΠM ANIMA 0MINIS SEPARATA POSSIT CORPORA SALTEM

Ad quartum sic proceditur. 1. Videtur quod anima hominis Separata possit corpora saltem localiter movere SubStantiae enim spirituali naturaliter obedit corpus ad motum localem, ut Supra dictum Si qUaeSt. X, art. ). Sed anima Separata est Substantia spiritualis. Ergo Suo imperio

potest exteriora corpora moVere.

2. Praeterea, in itinerario Clementis qui tamen liber proscribitur in De P. di St. 5, cap. Sancta Rom. Ecclesia), dicitur, narrante Nicet ad Poetriam, quod Simon Magus per magica arte pueri a se intersecti animam retinebat, per quam magicas Operatione emciebat. Sed hoc esse non potuisset Sine aliqua corporum transmutatione, ad minu locali. Ergo anima separata habet virtutem localiter movendi corpora. Sed contra est quod Philosophus dicit De anima lib. I text. 52 et 53),γ6xu anima non potest OVere quodcumque CorpUS, Sed Solummodo

propriUm. v CONCLUSIO. Tum anima corpori unita naturali sua virtute nullum corpus nisi

arae vivissealum movere queat, anima aulem Separata nullum corpus Vivificet, nullum potest naturali sua virtute localiter moVere.

Respondeo dicendum quod anima separata Sua naturali Virtute non potest movere aliquod corpus Manifestum est enim quod eum anima est corpori unita, non movet corpus nisi Vivificatum unde si aliquod membrum corporis mortificetur, non obedit animae ad motum localem. Manifestum est autem quod ab anima Separata nullum corpus Vivificatur; unde nullum corpus obedit ei ad motum localem, quantium S de virtute suae naturae, Supra quam poteSt aliquid ei conserri virtute divina. Ad primum ergo dicendum, quod SisStantiae quaedam Spirituale sunt, quarum virtute non determinantur ad aliqua corpora, SieUt Sunt angeli, qui sunt naturaliter a corporibus abSoluti; et de diversa corpora eis poSSunt Obedire ad motum. Si tamen alicujus SubStantiae Separatae Virtus motiva determinetur naturaliter ad movendum aliquod corpUS, O poterit illa substantia movere aliquod corpus majUS, Sed minUS; Sicut Secundum philosophos motor inserioris coeli non OSSet mOVere caelum UperiuS. Unde eum anima Secundum Suam naturam determinetur ad movendum corpUS c u est forma, nullum aliud corpus Sua naturali virtute

Ad secundum dicendum, quod, sicut dicit AuguStinus De civ. Dei, lib. x,

cap. 11, a med.), et ChrysoStomus Super Matth. Om. XXIX, ante med.), frequenter daemones Simulant se Sse anima mortuorum ad confirmandum gentilium errorem, qui hoc credebant. Et ideo credibile est quod Simon Magus illudebatur ab aliquo daemone qui Simulabat e SSe animam pueri quem ipSe occiderat 1).

Nee tamen iis quae in praedicio libro Itinerarii narrantur . inhaerendum, siquidem inter opera quae a catholicis vitari debent recensetur.

435쪽

OL EST. XVIII, 337

QD EST IO XVIII.

DE TRADUCTIONE HOMINIS EX HOMINE IIANTUM AD ANIMAM, IN TRES ARTICULOS DIVISA.

Leinde considerandum est de traductione liomini ex hominea et primo quantum ad Enimam secundo quantum ad corpus Circa primum quaeruntur triau i Utrum anima Sensitiva traducatur cum semine. - 2 Utrum anima intellectiva. β' Utrum omnes animae fuerint simul creatae. ARTICULUS I. - TRUM ANIMA SENSITlVA BADUCATUR CUM SEMINE l).

De his etiam Seni. II, dist. 8, quaest. II art. 5. et Cont geni lib. I i, eaP. 86, et De potent.

quaest. III, Brt. 2.

Ad primum sic proceditur. 1. Videtur quod anima SensitiVa non tradi catur cum emine, Sed Si per creationem a Deo. Omni enim Substantia persecta quae non Si composita e materia et sorma, Si eSSe incipiat, hoc non eS per generationem, Sed per creationem; quia nihil generatur nisi ex materia. Sed anima Sensitiva est SubStantia persecta alioquin non POSSet movere corpuS; et cum Sit larma corporiS, non Si ex materia et forma composita. Ergo non incipit eSSe per generationem, Sed per creationem.

2. Praeterea, principium generationi in rebus ViVentibuS Si per potentiam generatiVam quae cum numeretur inter Vires animae vegetabilis, est infra animam sensitivam. Nihil autem agit ultra Suam Speciem. Ergo anima SenSitiva non poteSt cauSari per Vim generativam animalis. 3. Praeterea generan generat ibi Simile et Si oportet quod sorma generati sit actu in causa generationis. Sed anima SenSitiva non eSt actu in Semine, nec ipSa, nec aliqua par HUS; quia nulla par animae Sensitivae est nisi in aliqua parte corporis iii Semine autem non eSt aliqua eo poris particula, quia nulla particula Corpori est quae non sat e Semine, et per Virtutem Seminis. Ergo anima SensitiVa non caUSatiar X emine. 4. Praeterea, Si in emine est aliquod principium activum animae Sensitivae, aut illud principium manet, generat jam animali, Ut non manet. Sed manere non poteSt; quia Vel esset idem cum anima Sensitiva animalis generati et hoc St impoSSibile, quia Sic OSSet idem generan et generatum, et lacten et laetum Vel esset aliquid aliud; et hoc etiam est impos- Sibile, quia Supra StenSUm Si qUaeSt. xxxi, art. ) AEUd in Uno animali non est niSi unum principium sorinale, quo LeSt una anima. Si autem non manet, hoc etiam Videtur impoSSibile; quia Sic aliquo agens ageret ad corruptionem sui ipsius; quod Si impoSsibile. Non er Onima SonSitiva potest generari e Semine. Sed contra, ita Se habet virtu quae S in Semine, Grum malia quae ex semine generantur, Sicut Se habet Virtia quae St in elementis mundi, ad animalia quae ex elementi mUndi producuntur, Sicut quae e putrefactione generantur. Sed in hujusmodi animalibus animae producuntur ex virtute quae est in elementis, Secundum illud Genes. I, 2R: Producant

quae reptile animae viventis. Ergo et animalium quae generantur ex Semine, animae producuntur ex Virtute quae eSt in emine.

CONCLUSIO. - Cum a Deo anima sensitiva non creetur, eo quod non sit res

3 In hoe Mileui tradit S. Doctor doctri vegetatem e sensualem in seminibus Leonnam peripateticam qua anima sensitiva et vege eeptibus haberi potentiasιαιuendum es noniativa cum semine traducitur, ut ait ipse Aristo actu. teles De gen anim Iib, tu, eap. 5 : Animam

436쪽

subsistens, sed ab iis corporibus produci debeat, quae in actu generationis per medium agunt, hoc est, per semen, recte dicitur anima Sensitiva traduci eum semine.

Respondeo dicendum quod quidam OSuerunt, animas Sensitivas arimalium a Deo creari. Quae Didem poSitio On Veniens Set, si anima Soa- Sitiva esset res SubSiStenS, haben per Se eme et operationem. Sic enim sicut per se haberet eSS et Operationem, ita per Se deberetur ei steri ecum res simplex et Subsisten non poSSit fieri niSi per Crentionem, se ueretur uod anima sensiti Va procederet in SSe per creationem. Sed ista radix est salsa, scilicet quod anima Sela SiliVa per Se habeat Sse et operationem, ut ex superioribUS patet qUdeSt. LXXV art. 3 non enim corrumperetur, corrupto corpore 1 . Et ideo eum non it Orma subsistens habet se in essendo ad modum aliarum Ormarum corporalium, quibus per se non debetur esSe; Sed eSSe dicuntur, inquantum composita subsistentia per eas sunt. Unde et ipSi compoSili debetur fieri. Et quia generans est simile generato, neceSSe Si quod naturaliter tam anima Sensitiva, quam aliae hujusmodi formae producantur in esse ab aliquibus corporalibus agentibus, transmutantibUS materiam de potentia in actum per aliquam virtutem corpoream quae eS in ei S. Quanto autem aliquod agens est potentius, tanto potest Suam actionem diffundere ad magis distans; sicut quanto aliquod corpuSAES magi calidUm tanto ad remotius calefactionem producit. Corpora igitur non ViVentia, quae Sunt in seriora naturae ordine, generant quidem ibi Simile non per aliquod medium, Sed per seipsa; sicut ignis per seipSum generat ignem: Sed corpora ViVentia tanquam potentiora, agunt ad generandum ibi Simile et Sine medio et per medium sine medio quidem in opere nutritionim in quo caro generat carnem cum medio ero in actu generationiS: quia X anima generantis derivatur quaedam Virtus activa ad ipSiam Semen animalis, Vel plantae; Sicut et a principali agente derivatur quaedam Vis OtiVa ad instrumentum et sicut non refert dicere, quod aliquid moVeatur ab in Strumento vel a principali agente ita non refert dicere, quod anima generati ea e tur ab anima generantis, Vel a Virtute deriVata ab pSa, quae eSt in Semine. Ad primum ergo dicendum, quod anima sensitiva non Si substantia perfecta per se subSistens; et de hoc Supra dictum Si qUaeSt. .XXV art. 3 . nec oportet hic iterare. Ad secundum dicendum, quod virtus generatiVa non generat Sol iam in virtute propria, Sed in virtute totius animae, cujus est potentia; et ideo virtus generativa plantae generat plantam Virtus Vero generativa animali generat animal. Quanto enim anima suerit persectior tanto virtus ejus generativa ordinatur ad persectiorem essectum. Ad tertium dicendum, quod virtus illa activa quae rei in emine, exanima generantis derivata est quasi quaedam motio ipSiu animae gen rantis; nec mi anima, aut par animae nisi in Virtute; Sicut in serra vel securi non est forma lecti, sed motio quaedam ad talem formam. Et ideo non oportet quod ista vis activa habeat aliquod organUm in actu, sed fundatur in ipso spiritu incluso in Semine, quod est spumOSUm, Ut alleStatur ejus albedo in quo etiam Spiritu est quidam calor e Virtute Coel lium Or- pomm, quorum etiam Virtute agentia inseriora agunt ad Speciem ut supro dictum Si quaeSt. xv art. ad 2 . Et quia in hujusmodi Spiritu concurrit Virtus mimae cum virtute caelesti, dicitur, quod homo generat ho-

Non eorrumperetur per e, sed eorrumpi se eam, corrupto corpore, in nihilum red posset ab extrinseco scilicet Deus qui eam con cere , quod oeent quibus laeet ristema γdidit ut o vel illud corpus informaret, os poSil

437쪽

minem, et sol Calidum autem elementare Se habet instrumentaliter ad virtutem animae, Sicut etiam ad Virtutem nutritivam, Ut dicitur De anima, lib. ii text. 50 . Ad quartum dicendum, quod in animalibus perfectis, quae generantur ρ mitia, virtus actiV eSt in Semine mariS, Secundum Philosophum Deenerat animal. lib. I, cap. 2 et 20s, materia autem foetus est illud quod ministratur a semina cin qua quidem materia Statim a principio est anima vegetabilis, non quidem Secundum actum Secundum, sed secundum actum primum, Sicut anima Sensitiva eS in dormientibus cum autem incipit attrahere alimentum, tunc jam actu operatur. Hujusmodi igitur materia tranSmutatur a Virtute quae eS in Semine mariS,AEUOUSque perducatur in actum animae SenSitivae; non ita quod ipsamet is quae erat in Semine, stat anima SenSitiVa, quia Sic idem eSSet generanS, et generatum; et hoc magis ess0 Simile nutritioni et augment quam generationi, ut Philosophus dicit De gen et corrupi lib. I, teXt. 33 . POStquam autem per virtutem principi activi quod erat in Semine, producta eStanima Sensitiva in generato quantium ad aliquam partem principalem, tunc jam illa anima sensitiva prolis incipit operari ad complementum proprii corpori per modum nutritionis et augmenti. Virtu autem actiVa quae erat in emine, eSSe desinit, dissoluto Semine, et evaneScente Spiritu qui inerat. Nec hoc eSt inconveniens, quia ViciSta non eSt principale agens, Sed inStrumentale; motio autem instrumenti ceSSat essectu jam producto in SSe.

A RTICULUS II. - UTRUM ANIMA INTELLECTIVA AUSETUR EX SEMINE I).

De his etiam sup quaest. XC, art. 2 ei Sent. II, dist. 8, quaeSt. II, art. , et coni gent. lib. I, eap. 86 8 et 89 et De potent quaest. III , art. 9 et quodl. XII, ari 2 et pusc. II, cap. 9 i.

Ed Secundum Sic proceditur. 1. Videtur quod anima intellectiva causetur ex emine. Dicitur enim Gen. LVI, 26): Cunctae animae quae egreSSaesunt de femore Iacob, seaeaginta eae. Sed nihil egreditur de semore hominis, nisi inquantum causatur ex Semine. Ergo anima intellectiva cauSatur ex

semine.

2. Praeterea, Sicut Supra StenSUm Si quaeSt. xxxi, art. 3 , in homine est una et eadem anima Secundium subStantiam, intellectiVa, SensitiVa, et nutritiva. Sed anima Sensitiva in homine generatur ex emine, Sicut in

aliis animalibus unde et Philosophus dicit De generat animal. Iib. II, cap. 3), quod non Simul sit animal et homo; sed prius sit animal habens

animam Sensitivam. Ergo et anima intellectiva causatur ex emine. 3. Praeterea, Unum et idem agen est cujus actio terminatur ad sormam et materiam alioquin ex forma et materia non fieret unum Simpliciter. Sed anima intellectiva eS forma corporis humani, quod formatur per virtutem Seminis. Ergo et anima intellectiva per virtutem Semini cauSatur. 4. Praeterea, homo generat sibi Simile secundum Speciem. Sed Species humana conStituitur per animam rationalem. Ergo anima rationalis est a

generante.

5. Praeterea, inconVeniens est dicere, quod Deus cooperetur peccantibus. Sed si animae rationales crearentur a Deo Deu interdum cooperaretur adulteris, de quorum Ilicito coitu proles interdum generatur. Non

ergo animae rationale creantur a Deo.

Sed contra est quod dicitur lib. De eccles dogm. cap. 14), quod, animae

rationale non Seminantur per CoitUm.

Per doctrinam in hoc arbiculo expositam corporibus orpora, ut animadvertii iiiSe S. exelii litur error Apollinaris et sequentium ejus Doctor Cont geni lib. II, eap. 88ὶ qui dixerant animas ab animabus generari si eut

438쪽

CON CLUSIO. Cum anima intellectiva sit substantia immaterialis, et Subsistens, cui debebitit esse et fieri proprium; non poleSi niSi per creationem a Deo causari Gi- lue haereticum dicere eam traduci ex semine.

Respondeo dicendum quod impossibile est virtutem activam quae est in materia, extendere Suam actio lem ad producendum immaterialem essectum. Manifestum eSi autem quod principium intellectivum in homine est principium transcendens materiam, habet enim Operationem in qua non communieat corpus. Et ideo impOSSibile eSt quod Virtus quae est in Semine. sit productiva intellectivi principii Similiter etiam, quia virtus quae est in Semine agit in virtute animae generanti S, Secundum quod anima generantis eSt actu Corporis uten ipSO Corpore in Sua operatione in operatione autem intellectus non communicat corpus. Unde virtus intellectivi principii, prout intellectiVum St, non poteSt a Semine provenire 1). Et ideo Philosophus De gener anim. lib. , cap. 3 dicit u Relinquitur intellectum solum desoris advenire , Similiter etiam anima intellectiva, cum habeat operationem Vita Sine corpore, Si SubSistenS, ut Supra habitum Si quaeSt. xxv art. 2), et ita Sibi debetur esse et sieri; et cum sit immaterialis SubStantia, non poteSt cauSari per generationem, Sed Solum per creationem a Deo. Onere ergo animam intellectivam a generante causari, nihil est aliud quam ponere eam non SubSiStentem, et perconSinuenScorrumpi eam cum corpore. Et ideo haereticum est dicere, quod anima intellectiva traducatur eum Semine 2 . Ad primum ergo dicendum, quod in auctoritate illa ponitur per Synecdochen pars pro toto, id eSt, anima pro toto homine.

Ad secundum dicendum quod aliqui dixerunt, Dod Operatione vitae

quae apparent in embryone, non Sunt ab anima HUS, Sed ab anima matris, vel a virtute sormativa quae est in Semine duorum Utrumque salSum eSt. Opera enim vitae non poSSunt eSSe a principi eXtrinSeco, Sicut Sentire,

nutriri et augeri; et ideo dicendum est, quod anima praeexistit in embryone, a principio quidem nutritiva, OStmodum Utem Sensitiva, et tandem intellectiVa. Dicunt ergo quidam, quod Supraanimam egetabilem, quae primo inerat, SuperVenit alia anima, quae est sensitiva supra illam iterum alia quae est intellectiva. Et Si sunt in homine re animae, quarum una est in potentia ad aliam; quod Supra improbatum eSi quaeSt. Lxxvi, art. 3). Et ideo alii dicunt, qu6d illa eadem anima quae primo fuit vegetativa tantum, OStmodum per actionem Virtuti quae eS in Semine, perducitur ad hoc ut ipsa eadem stat intellectiva, non quidem per Virtutem activam Semini S, Sed per Virtutem superioris agentis, Scilicet Dei de oris illustrantis. Et propter hoc dicit Philosophus De gener animal. lib. . cap. 33), quod intellectus Venit ab extrinseco. Sed hoc Stare non potest: primo quidem, quia nulla forma substantialis recipit magis et minus; sed Superadditio majoris persectionis lacit aliam speciem, sicut additio unitatissaeit aliam Speciem in numeris. Non est autem possibile ut Una et eadem forma numero Sit diverSarum Specierum. Secundo, quia Sequeretur quod generatio animalis esset motus continuus paulatim proceden de impe secto ad persectum. Sicut accidit in alteratione. Tertio, quia Sequeretrusi uod generatio hominis aut animalis non sit generatio Simpliciter, quia

lὶ Ita cod. Camer cum plurimis editis. Cod. quunt, quamvis sententiam eonirariam sortiter Alcan. cum edit. Rom. ad scine pervenire propugnaverint S. Hieron. Epist. ad August. 2 illud tamen ab initio non sui desinitum coni Rusfin. , S. Ilitur. De Trin. lib. XJ. S. Am-Xam S. Augustin. S. Gregor. S. Eucher Sal bros. De paradis. , S. Cyril. Alexand. S. Greg. vi in C siodor et Rhaban rem in dubio relin Nis. S. Clirisost et multi alii.

439쪽

QUEST. CXVIII, ART. II ET III. M

Subjectum ejus 1 esset ens actu. Si enim a principio in materia prolis est anima vegetabili S, et poStmodum USque ad persectum paulatim perducitur, erit semper additio persectioni sequentis Sine corruptione persectionis p cedentis; quod est contra rationem generationis Simpliciter. Quarto, quia aut id quod causatur ex actione Dei, Si aliquid subsistens; et ita oportet qu6 sit aliud per essentiam a brma praeeXi Stente, quae non erat Subsistens et Sic redibit opinio ponentium plure animas in corpore aut non est aliquid SubsiStens, Sed quietiam persecti amma praeex1 Stentis et Sic ex necessitate sequitur quod anima uitellectiVa corrumpatur, Cori Upto corpore quod est imp0Mibile. Si autem et altu modus dicendi Secundum eos qui ponunt unum intellectum in OmnibUS; quod Supra improb

quod lam in homine, quam in animalibus aliis, quando persectior forma advenit, sit corrupti prioris ita tamen quod sequens Orma habet quidquid habebat prima, et adhuc amplius 2) et Sic per multa generationes

et corruptiones pervenitur ad ultimam Ormam substantialem tam in homine, quam in aliis animalibus. Et hoc ad Sensum apparet in animali-bia ex putrefactione generati S. Sic igitur dicendum St, quod anima intellectiva creatur a Deo in sine generationis humanae, quae simiai St et uti Sitiva et nutritiva, corruptis formi praeexistentibus. Ad tertium dicendum, quod ratio illa locum habet in diversis agentibus non ordinatis ad invicem. Sed Si Sint multa agentia ordinata, nihil prohibet virtutem superioris agenti pertingere ad ultimam Ormam, virtutes autem inferiorum agentium pertingere solum ad aliquam materiae dispo- Sitionem; sicut virtus Seminis disponit materiam, Virtu autem animae da-sormam in generatione animalis Manifestum est autem e praemi Ssis qUBPSt. X, art. 1), qUOd tota natura corporalis agit Ut instrumentum spiritualis virtutis, et praecipue Dei. Et ideo nihil prohibet quin formatio corporis Sit ab aliqua virtute corporali, anima autem intellectiva Sit a Sol δ Deo. Ad quartum dicendum, quod homo generat sibi simile, inquantum per virtutem Seminis dii disponitur materia ad susceptionem tali formae 3). Ad quintum dicendum, quod in actione adulterorum illud quod est na- inrae bonum Stra et huic cooperatur Deus; quod vero est inordinatae voluptatis, malum St; et huic Deus non COOperatUr.

ARTICULUS III. - TRUM ANIMAE HUMANAE FUERINT CREALE SIMUL A PRINCIPIO

De his etiam Coni gent. lib. II cap. 85 et 84, et Hebr. II leci. 4.

Ad tertium Sic proceditur. 1. Videtur quod anima humanae fuerint creatae Simul a principio mundi. Dicitur enim Gen. II, 2): Requievit Deus abit In odit Nicola deos ejus. Iline ergo patet quod juxta mentem S.

Thomae dici omnino debet non unam et eamdem animam Sse quae primo sunctiones egetativas, deinde sensitivas, et postmodum rationales exerceat Vel primo principium vegetativum, deinde sensitivum et postmodum rationale tribuat; sed quod primo anima sola vegetativa embryonem informet, ac deinde sensitiva succedat per quam vegetativa expellatur, demumque post utramque rationalis quae ipsam quoque sensitivam expellit, sed inius deinceps Officium exercet, sicut et alterius etc.

5 Vel, ut Iustus alibi explicat S. Doctor, si

si talis sorma quae subsistentiam habeat et esse suum non dependeat totaliter ex unione ad materiam , sicut eS in anima rationali, tum susscii quod generans sit causa unionis talis forma ad materiam, per hoc quod disponit maturiam ad formam, nec oporteat quod sit causa ipsius Iormae. 4 Εx hoe articulo habes quomodo per rationem interimas haeresim rigenistarum et priscillianis larum dicentium : animas humanas ante in susionem corporis peceaSSe et in corpora ian- quam in muros, inclusas suisse; quod damnatum est a concit. Constant. Sess. xij, et a concit. Brag. Sess. I, can. ), et a Leone Ι Εpist ad Turib episc. Astur et epist ad Iulian. .

440쪽

Omni Opere quod patrarat. Hoc autem non QSSet, Si quotidie noVas anillerearet. Ergo omne animae Sunt Simul creatae.

2. Praeterea, ad persectionem Universi maxime pertinent substantis Spirituales. Si igitur animae Simul crearentur cum corporibus, quotidie n- numerabile Spirituales Substantiae perfectioni univer Si adderentur; et sic universum a principio suiSSet imperfectum quod est contra illud quod di

3. Praeterea, sini rei respondet ejus principio. Sed anima intellectiva

remanet destructo corpore. Ergo incepit eSSe ante corpUS.

Sed contra est quod dieitur libro De eccles do . cap. 14 et 8 , quod

simul anima creatur eum Corpore. CONCLUSIO. - Cum anima sine corpore existen non habeat Suae naturae perlectionem, nec Deus ab impersectis opus suum inchoaverit; simpliciter alendum est animas Simul cum corporibus creari et infundi.

Respondeo dicendum quod quidam posuerunt, quod animae intellectivae accidat uniri corpori ponenteSeam esSe ejusdem conditionis cum substantiis spiritui alibus quae corpori non uniuntur; et ideo POSuerunt animas hominiam simul a principio cum angelis creatas. Sed haec opinio falsa est primo quidem quantum ad radicem : Si enim accidentaliter Onveniret animo corpori uniri, Sequeretur quod homo, qui X Sta unione ConSU- tuitur, esset en Per accidens Vel quod anima esset homo quod salSumeSt, ut inpra StenSum Si quC2St. LXXV, ari. 4). QUOdistitim anima humana non Sit duSdem naturae cum angelis ipse diversu modus intelligendi Stendit, Ut Supru Sten Sum Si quaeSt. V, Brt Om enim intelligit a Sensibus accipiendo, et convertendo Se ad phantaSmata, ut SUPPR Sten SUm Si quaeSt. xxxIV, art. 7 , et de anima ejus indiget uniri corpori, quo indiget ad Operationem SenSitivae partis quod de angelo dici non potest. Secundo apparet salsitas in ipsa positione. Si enim animadnaturale eSt Orpori uniri esse Sine corpore eSt Sibi contra naturam 1 , et Sine corpore exiSten non habet Suae naturae perfectionem. Non fuit autem conveniens Ut Deu ab imperfecti suum opus inchoaret, et ab hi quae sunt praeter naturam; non enim fecit hominem Sine manu, aut Sine pede, quae sunt parte naturale hominis multo igitur minus fecit animam Sine corpore. Si Ver aliquis dicat, quod non St naturale animae corpori niti, Oportet inquirere Causam quare Sit corpori unita. Oportet autem dicere quod aut hoc Sit factum ex ejus voluntate aut ex alia causa. Si ex ejus voluntate, Videtur hoc SSe inconveniens. Primo quidem quia haec Volunta irrationabili esset, si non indigeret corpore, et vellet ei uniri; si enim eo indigeret naturale esset ei quo corpori uniretur quia natura non deficit in ne SSaritS. Secundo, quia nulla ratio eS-Set quare animae a prineipi mundi creatae post tot tempora Voluntas acceSSerit ut nunc corpori uniatur est enim Substantia Spirituali supra tempUS, utpote revolutione caeli Xcedens Tertio, quia Videretur a casu eSSe quod hae anima huic corpori uniretur; cum ad LO requiratur On- cui Sia duarum Voluntatum scilicet anima advenienti et hominis generanti S. Si autem praeter voluntatem ipsius corpori unitur, et praeter ejus naturam, Oportet quod hoe sit ex causa violentiam inserente et Sic erit ei poenale et triste quod est secundum errorem OrigeniS, qui POSVit ut reler Epiphanius Corat haeres lib. u, haer. 64 , anima inCOPPO. Briiropter

L llaec praepositio ponitur pro propter ut ex suum opus inchoaret, e in his qua' sunt ipso contextu salis eo ititur. Subsumit enim praeter naturam Cons. udret. LXXX x, ait li

SEARCH

MENU NAVIGATION