장음표시 사용
511쪽
oc' QUEST. IV, ART. VII ET VIII. 393
Indiget enim homo in hac vita necessariis corpori tam ad Operationem Virtutis Contemplativae, quum etiam ad Operationem virtuti activae ad quam etiam plura alia requiruntur, quibus exerceat Opera actiVae Virtuti S. Sed ad beatitudinem persectam, quae in Visione Dei consiStit, nullo modo hujuSmodi bona requiruntur. Cujus ratio eSt, quia omnia hujusmodi bona Exteriora vel requiruntur ad SuStentationem animalis corporiS, Vel requiruntur ad aliquas operatione qUa per animale corpUS exercemUS,TUM humanae vitae conveniunt. Illa autem p secta beatitudo quae in visione Dei consistit, vel erit in anima sine corpore, Vel erit in anima corpori juncta, non jam animali, sed Spirituali. Et ideo nullo modo hujusmodieXteriola bona requiruntur ad illam beatitudinem, cum ordinentur ad vitam animalem. Et quia in hac vita magis accedit ad similitudinem illius Perfecta beatitudinis elicitas contemplativa quam activa Utpote etiam Deo Similior, ut ex dictis patet quaest in art. 5): ideo minus indiget hujusmodi bonis corporis, ut dicitur Ethic lib. X, cap. 8). Ad pristium ergo dicendum, quod Omne illae corporale promissiones Illa in Sacra Scriptura continentur Sunt metaphorice intelligendae, Secundum quod in Scripturis Solent spiritualia per corporalia deSignari, uitiXhi quae novimus, ad desiderandum incognita con SurgamUS, Sie ut Gregorius dicit in quadam honi 1 in Evang. in princi). Sicut per cibum et potum intolligitur delectatio beatitudinis per divitias sussicientia, qua homini Sussiciet Deus per regnum exaltatio homini Usque ad conjunctio-
Ad secitndum dicendum, quod bona ista deservientia animali vitae non competunt vitae Spirituali, in qua beatitudo persecta consiStit. Et tamen erit in illa beatitudine omnium bonorum congregatio; quia quidquid bonum invenitur in istis, totum habebitur in summo sonte bo
Ad tertium dicendum, quod Secundum UgUStinum De Serm. Om in monte, lib. I, cap. 5 a med.), K Merce Sanctoriam non dicitur eSSe in Orporei coelis, sed per coelos intelligitur altitudo Spiritualium bonorum. Nihilominus tamen locus corporeUS, Scilicet coelum empyreiam, aderit beati S, non propter necessitatem beatitudiniS, Sed Secundum quamdam
Congruentiam et decorem. ARTICULUS VIII. - ΓTRuM AD BEATITUDINEI REQUIRATUR SOCIETAS AMICORUII.
Ad octavum Sic proceditur. 1. Videtur quod amici Sint necessarii ad beatitudinem Futura enim beatitudo in Scripturi frequenter nomine gloriae deSignatur. Sed gloria consistit in hoc quod bonum hominis ad notitiam multorum deducitur. Ergo ud beatitudinem requiritur Societa amicorUm. 2. Praeterea, Boetiu dicit Seneca epiSt. vi circa med.), quod si nullius boni sine consortio jucunda eSi possessio is 1). Sed ad beatitudinem requiritur delectatio. Ergo etiam requiritur Societa amicorUm. 3. Praeterea charitas in beatitudine perficitur. Sed charitas extendit se ad dilectionem Dei et proximi Ergo videtur quod ad beatitudinem requi
Sed contra est quod dicitur Sap. vii 14 Venerunt mihi omnia bona pariter cum illa, Scilicet cum divina Sapientia, quae consistit in contemplatione Dei; et sic ad beatitudinem nihil aliud requiritur.
CONCLUSIO. - Etiamsi ad praesentis vitae beatitudinem amicorum societas requiratur, ut illi ad opera vitae activae et contemplativae praestanda juvetur et
512쪽
non tamen ad persectam sequentis vita beatitudinem nece
Respondeo dicetidum quod si loquamur de selieitate praesentis vitae, Sicut Philosophus dicit Ethic lib. ix. cap. 9 et H), seli indiget amici S non quidem propter utilitatem cum Sit sibi Sumetens; nec propter delectationem quia habet in seipS delectationem persectam in operatione virtutis Sed propter bonam operationem, ut Scilicet eis benefaciat, et ut eos inspiciens benefacere delectetur et ut ab eis in benefaciendo juvetur Indiget enim homo ad bene operandum auxili amicorum tam in operibus vitae actiVae, quam in operibus vitae contemplativae. Sed Sicloquamur de persecta beatitudine, quae erit in patria, non requiritur Oeietas amicorum de neceSSitate ad beatitudinem quia homo habet totam plenitudinem suae perseetionis in Deo. Sed ad bene esse beatitudinis facit Societas amicorum; unde Augustinus dieit Super Gen. ad liti lib. VII, cap. 25. OSt med. , quod creatura spirituali ad hoc quod sit beata, nonni Si intrinsecus a JUVatur aeternitate, Veritate, charitate Creatoris eXtrinsecus er si adju- Vari dicenda est fortasse hoc Sol adjuvatur quod se invicem vident, et de
Ad primum ergo dicendum, quod gloria quae est eSSentialis beatitudini. est quam habet homo non apud hominem. Sed apud Deum. Ad secundum dicendum, quod Verbum illud intelligitur, quando in eo bono quod habetur, non Si plena Sumeientia quod in proposito diei non potest, quia omnis boni Sumeientiam habet homo in Deo. Ad tertium dicendum, quod persectio charitati est essentialis beatitudini quantum ad dilectionem Dei non quantum ad dilectionem proXimi. Unde si esset una Sola anima ruen Deo beata eSSet, non haben prorimum quem diligeret. Sed, SuppoSit proXimo Sequitur dilectio ejus expersecta dilectione Dei. Unde quasi concomitanter Se habet amicitia adie sectam beatitudinem.
DE DEPTIONE BEATITUDINIS lj, LN OCTO ARTICULOS DIVISA
Deinde considerandum est de ipsa adeptione beatitudinis; et circa hoc quaeruntur octo Di Utrum homo possit consequi beatitudinem. - 2 Utrum unus homo possit esse alio beatior. - 3 Utrum aliquis possit eSSe in hac vita beatus. - 4 Utrum beatitudo habila possit amitti. - , Utrum homo per Sua naturalia possit acquirere beatitudinem. - Utrum homo consequatur beatitudinem per actionem alicujus superiori creaturae. - Utrum requirantur opera hominis aliqua ad hoc quod homo beatitudinem consequatur a Deo Utrum omnis homo appetat beatitudinem
Ad primum si e proceditur. 1. Videtur quod homo beatitudinem adipisci non POSSit. Sicut enim natura rationalis est supra SenSibilem, ita natura intellectualis eSt supra rationalem, ut patet per DionySium Jib. De div. nom. , in multi loci cap. 4 5, 6, 7 et 8 . Sed bruta animalia, quae habent natu-
si Iam S. Doctor tractavit de Dei visione an sit possibilis, an per naturalia halteriis; it p. I.
quae , t. XIIJ at lanaen, quani vis beatitudinis adep-ii et clara Dei visio sint eadem secun uuiu rem, disse iiii nihilominus ratione siquidem prior sub notione magis omni uni concipitur quamior; ideoque non incongrue rursus de hae quaestione hic diiseritur. .2 De fide est hominem posse consequi beati.
tudinem, ut patet ex concit Laleran eap. Fimn tim, tit. De summa Trinitate ex cone Florei. t.
necnon in bulla Bened. XII, quae incipit: eie-dicius Deus ex concit. Trid. sem XIV, ut de invocat. Sauctorum.
513쪽
0U EST V, ART. I ET II. 395ram sensibilem innitim, non posSunt pervenire ad finem rationalis natu lii'.
Ergo nec homo qui eStrationali naturae, potest pervenire ad finem intellectualis naturae, qui Si beatitudo. 2. Praeterea, beatitudo Vera conSiStit in visione Dei, quae QSt Verita pura. Sed homini est con naturale ut veritatem intueatur in rebus materialibus;
unde species intelligibiles in phantaSmatibus intelligit, ut dicitur De anima,
lib. iii text. 39 . Ergo non potest ad beatitudinem pervenire. 3. Praeterea beatitudo consistit in adeptione Summi boni. Sed aliquis non potest pervenire ad Summum, niSi tranScendat media. Cum igitur inter Deum et naturam humanam mediu Sit natura angeliea, quam OmOtrangendere non poteSt, Videtur quod non pOSSit beatitudinem adipisci. Sed contra est quod dicitur PS. Cm,12): Beatus homo quem tu erudieris,
CONCLUSIO. - Cuni homo sit universalis boni per intellectum capax, quod et Voluntate appetere potest, possibile est hominem adipisci beatitudinem.
Respondeo dicendum quod beatitudo nominat adeptionem persecti boni. Quicumque ergo est capax persecti boni potest ad beatitudinem pervenire. Quod autem homo boni persecti Sit capax ex hoc apparet, quod ejus intellectus potest comprehendere Uni Versale et persectum bonum et Hu VO-luntas appetere illud; et ideo homo potest beatitudinem adipisci. Apparet etiam idem ex hoc quod homo eSi capax viSionis divinae essentiae, Sicut in primo habitum eSi quaeSt. Π, art. 1). In qua quidem ViSione persectam hominis beatitudinem consistere diximus. Ad primum ergo dicendum, quod aliter excedit natura rationalis sensitivam, et aliter intellectualis rationalem. Natura enim rationali excedit Sensitivam quantum ad cognitionis Objectum, quia Sen Sus nullo modo potest cognOScere UniVerSale et u ratio eSt cognoscitiva. Sed intellectualis natura excedit rationalem quantum ad modum cognoscendi intelligibilem veritatem. Nam intellectualis natura Statim apprehendit Veritatem, ad quam rationalis natura per inquisitionem rationis pertingit, ut patet ex his quae die la Sunt pari. I, quaeSt. xxIx art. 8 . Et ideo ad id quod intellectus apprehendit, ratio per quemdam motum pertingit. Unde rationali natura consequi potest beatitudinem, quae Si persectio intellectualis naturae tamen alio modo quam angeli. Nam angeli consecuti sunt eam statim post principium suae conditioniS; homine autem per tempus ad ipsam perveniunt. Sed natura sensitiva ad hunc finem nullo modo pertingere poteSt. Ad secundum dicendum, quod homini Secundum Statum praesentis Vitae est connaturali modus cognoScendi Veritatem intelligibilem per phantasmatu sed post hujus vitae statum habet alium modum On naturalem, ut
Ad tertium dicendum, quod homo non potest transcendere angelos gradu naturae, ut Scilicet naturaliter Sit ei Superior poteSt tamen eos transcendere per operationem intellectus, dum intelligit aliquid super angelos eSSe quod homine beatificat quod cum perfecte conSequetur, pedi secte beam erit.
De his etiam Sent. IV, dist. 49, quaest. I. rt. 4. quaeSt. II.
Ad secundum Sic proceditur. l. Videtur quod unus homo alio non possit
3 Iovinianus olim apud HieronSinum negavit rentino desinitum est Desinimus, animas seu beatos esse in gloria inaequales, et ullam esse in gatas in coelum mor recipi et intueri elai ἐcoelesti beatitudinae praenitorum disserentiarna Deum trinum et unum sicuti est: meritorum eonu arium vero dogma his verbis concilio Flo tamen diversitate alium ullo persectius.
514쪽
esse beatior. Beatitudo enim est praemium virtutis, ut Philosophus dicit Ethie. lib. i, cap. 9 . Sed pro operibu virtutum omnibus aequali merces redditur dicitur enim Matth. xx, 10 , quod omne qui Operati Sunt in Vinea re acceperunt Sin to denarios; v quia, Ut dicit Gregorius hom. ix in Evang. ante med.)Du aequalem aeternae Vitae retributionem Sortiti Sunt. Ergo unu non erit beatior alio. 2. Praeterea, beatitudo est Summum bonum. Sed Summo non potest
esse aliquid majus. Ergo beatitudine Unius homini non potest eSSe alis major beatitudo. 3. Praeterea beatitudo, iam Sit perfectum et Suffciens bonum, desiderium hominis quietat Sed non quietatur desiderium, si aliquod bonum deest quod suppleri possit Si autem nihil deest quod Suppleri poSSit, non pO- terit esse aliquid aliud majus bonum. Ergo Vel homo non Si beatus, Vel SieStistatus, non potest alia major beatitudo esse. Sed contra est quod dicitur Ioan xlv, ): In domo Patris mei mansiones multae sunt per quas, Ut Augustinus dicit lib. de S. Virginii cap. 26, ins ne, et traei. LXVII in Ioan circ. med.) u Diversa meritorum dignitates intelliguntur in Vita aeterna Dignita alatem Vitae aeternae, qUI Pro merito datur est ipsa beatitudo. Ergo Sunt diversi gradus beatitudinis, et non omnium est aequalis beatitudo.
CONCLUSIO. - Non potest beati ludo una ex parte objecti alia major SSe, Sed secundum si uilionem ejus, quia alius est alio melius disp0Situs ad eam, unus altero
Respondeo dicendum quod Sicili Upra dierum eSi quaeSt. I art. 8, et BeSt. II art. 7), in ratione be9titudini duo includuntur, scilicet ipse finis ultimus, qui eSt Ummum boniam, et adeptio vel ruitio ipsius boni. Quantum igitur ad ipsum bonum quod est beatitudini objectum et caUSa, non poteSPeSse una beatitudo alia major, quia non eSt nisi unum summum boniam, Cilicet Deus, cujus fruitione homines sunt beati Sed quantum ad adeptionem hujusmodi boni, Vel fruitionem, potest aliquis alio eSSe beatior; quia quanto magis hoc bono fruitur, tanto beatior est. Contingit autem aliquem perfectiu frui Deo quam alium, ex eo quod est melius diSpoSitus vel ordinatus ad ejus fruitionem; et secundum hoc potest aliqui alio bea
Ad primum ergo dicendum, quod unitas denarii signiscat uni latem beatitudinis ex parte objecti sed diversitas mansionum significat diversitatem beatitudinis Secundum diverSum gradum fruitionis. Ad secundum dicendum, quod beatitudo dicitur eSSe SummUm Oniam inquantum est Summi boni persecta OSSeSSio, Sive fruitio. Ad tertium dicendum, quod nulli beato deest aliquod bonum desiderandum, cum habeat ipsum bonum instnitum, quodum bonum OmniS boni, uui Augustinus dicit De Trin. lib. xiii cap. 7). Sed dicitur aliquis alio beatiore diversa ejusdem boni participatione. Additio autem aliorum bonorum non auget beatitudinem. Unde Augustinus dicit ConseSS. lib. , cap. 4, circ. princ.) Qui et te, et illa novit, non propter illa beatior, Sed propter te solum beatia est 1).
515쪽
Ad tertium sic proceditur. 4. Videtur quod beatitudo possit in hae vita haberi. Dieitur enim Psal cxum, ): Beati immaculati in via, qui ambulant in lege Domini. Hoc autem in hac vita contingit. Ergo aliquis in hac vita potest esse beatUS. 2. Praeterea, imperfecta participati Summi boni non adimit rationem beatitudinis; alioquin unus non esset beatior alio. Sed in hac vita homines POSSUnt participare Summum boniam cognOSCendo et amando Deum, licet imperfecto. Ergo homo in hac ita potest eSSe beatuS. 3. Praeterea, quod ab Omnibus dicitur, non poteSt totaliter salsum esse; Videtur enim naturale quod in pluribus eSt natura autem non totaliter descit. Sed plures ponunt beatitudinem in hac vita, ut patet per illud Psal. CXLIII, 15): Beatum diaeerunt populum, cui haec sunt Scilicet praesenti vitae bona. Ergo aliquis in hac vita potest eSSe beatus. Sed contra est quod dicitur JOb xiv 1): Homo natus de muliere, brevi vivens tempore, repletur multis miseriis. Sed beatitudo eXcludit miseriam. Ergo homo in hac vita non poteSPeSSe beatUS.
CONCLUSIO. Cum persecta beatitudo in visione divinae essentiae consistens omne malum excludat, haec autem vita miSeriis varii Sit obnoxia constat eam in hac vita haberi non OSSe.
Respondeo dicendum quod aliqualis beatitudinis participatio 2 in hac
vita haberi potest perfecta autem et vera beatitudo non potest haberi in hac vita. Et hoc quidem considerari potest dupliciter. Primo quidem ex ipsa communi beatitudinis ratione; nam beatitudo, cum Sit perfectum et Sumciens bonum, Omne malum excludit, et Omne deSiderium implet. In hac autem vita non potest omne malum excludi multis enim malis prae-Sen Vita Subjacet, quae Vitari non poSSunt et ignorantiae ex parte intellectus, et inordinatἴ assectioni ex parte appetituS, et multiplicibus poenalitatibus ex parte corporis, ut AuguStinus diligenter prosequitur De civit. Dei, lib. ix, cap. 3, 6, 7 et 8). Similiter etiam boni desiderium in hac vita satiari non potest. Naturaliter enim homo desiderat permanentiam ejus honi quod habet. Bona autem praeSenti Vitae tranSitoria Sunt, cum et ipSaVita tranSeat, quam naturaliter deSideramia , et eam perpetuo permanere Vellemus, quia naturaliter homo refugit mortem. Unde impossibile est quod in hac vita vera beatitudo habeatur. Secundo, Si consideretur id in quo Specialiter beatitudo consistit, scilicet visio divinae esSentiae, quae non poteSthomini provenire in hac Vita, Ut OstenSUm Si pari. I,NUBDSt. H, art. 2). LX qui bia manifeste apparet, quod non potest aliquis in hac Vita eram et
perfectam beatitudinem adipisci. Ad primum ergo dicendum, quod beati dicuntur aliqui in hac vita vel propter Spem beatitudinis adipiscendae in futura vita, Secundum illud Rom. IlI, 24): Spe alvi facti sumus; et propter aliquam participationem beatitudinis secundum aliqualem Summi boni fruitionem. Ad secundum dicendum, quod participatio beatitudinis potest esse impe secta dupliciter uno modo ex parte ipsius objecti beatitudinis; quod quidem secundum Sui essentiam non videtur; et talis impersectio tollit ratio
Ex hoc articulo refellitur error Begardorum patri quod damnatum est a papa Clemente et Beguinarum dicentium homines posse conse in concilio Viennensi. qui in hac vita beatitudinem sinalem secundum 2 Vel transposita constructione, ἰιquali Diuuem persectionis gradum quem habebuti iti participatio non beatitudinis aliqualis.
516쪽
nem verse beatitudinis. Alio modo potest esse imperfecta ex parte ipSmSparticipantis; qui quidem ad ipsum objectum beatitudinis secundum ScipSum attingit, Scilicet Deum, Sed impersecte per respectum ad modum quo Deus seipSo fruitur; et talis imperfectio non tollit veram rationem beatitudinis quia cum beatitudo sit operati quaedam , ut Supra letum St quaest ut, art. ), Vera ratio beatitudini conSideratur ex objecto, quod dat speciem actui, non autem e Subjecto. Ad tertium dicendum, quod homines reputant in hae ita eSSe aliquam beatitudinem, propter aliquam similitudinem verae beatitudinis et lenon ex toto in Sua pestimatione desiciunt.
ARTICULUS IV. - UTRUM BEATITUDO HABITA P0SSIT AMITTI l .
De his etiam pari. I. quaret. LXIV, ari 2 corp, et Sent. I, cstit. 8. quaest. m. art. 2 Orp. su. et Coni. gent. lib. III cap. 6 et M. et p. II cap. 369. et Joan X leet. 5.
Ad quartum sic proceditur. 1. Videtur quod beatitudo possit amitti Be titudo enim est persectio quaedam. Sed omnis persectio inest perfectibiliseeundum modum ipsius. Cum igitur homo Secundum naturam Suam sit mutabilis, videtur quod beatitudo ab homine mutabiliter participetur et ita videtur quod homo beatitudinem posSit amittere. 2. Praeterea, beatitudo consistit in actione intellectus, qui subjacet voluntati. Sed voluntas se habet ad opposita. Ergo videtur quod possit desistere ab operatione qua homo beatificatur; et ita homo desinet esse
3. Praeterea, principio respondet finis Sed beatitudo hominis habet principium, quia homo non semper fuit beatus. Ergo videtur quod habeat finem. Sed contra est quod dicitur Matth. xxv, 46 de justis, quod ibunt hi in vitam aeternam 2), quae, ut dictum eSt art. 2 hujus quaeSt. , Si beatitudo Sanctorum. Quod autem si aeternum, non deficit. Ergo beatitudo
non potest amitti . CONCLUSIO. - ossibile est quemvis ab impersecta beatitudine, qualis in hac
vila haberi potest, delicere non autem a persecta, quae, quoniam in Visione divinae essentiae consistit, omne malum excludit.
Respondeo dicendum quod si loquamur de beatitudine impersecta, qualis in hac vita potest haberi, sic potest amitti. Et hoc patet in elicitate contemplativa quae amittitur vel per Oblivionem, piata cum corrUmpitur Selentia ex aliqua aegritudine, vel per aliquas occupatione , quibus totaliter abstrahitur aliquis a contemplatione Patet etiam idem in elicitate activa. Voluntas enim hominis transmutari potest, ut videlicet degeneret a virtute, in cujus actu principaliter consistit felicitas. Si autem Virtus remanet integra, Xteriore transmutationes possunt quidem beatitudinem talem perturbare, inquantum impediunt multa operatione Virtutum non tamen posSunt eam totaliter auferre, quia adhuc remanet Operati virtutis, dum ipSa adversitates homo laudabiliter sustinet. Et quia beatitudo hujus vitae amitti poteSt, quod videtur esse contra rationem beatitudinis, ideo Philosophus dicit Eth. lib. i, cap. 40, in sin.) u Aliqilo esse in hac vita beatos non simpliciter, Sed sicut homines is quorum natura mutationi Subjecta est. Si vero loquamur de beatitudine perfecta quae XSpectatur OS hanc Vitam, Selendum Si quod Origenes posuit Periarch. lib. I, cap. 5 quorum-
l De fide est beatitudinem persectani amitti 2 His addi possunt linec verba Sap. vij I
non posse. am in symbolo postolorum rosi torum animae in manu Dei sun ιe non tangettimur nos crederem vitam internam et in cap. illos tormentum n Orιis: Apoc. xlj Iam non Firmiter tit. I e su innia Ttinitate ili linit mi est eri amylius neque tu tus, neque elamor, quoque justos eum Christo recepturos glorium neque dolor neque eade super illos sol. e. empiternam que ulluε ει us.
517쪽
dam Platonicorum errorem Sequen S, quod post ultimam beatitudinem homo potest seri miSer l). Sed hoc manifeste apparet esse salsum duplicitur. Primo uuidem ex ipSa Communi ratione beatitudinis. Cum enim ipsa beatitudo sit persectum bonum et Sumciens, oportet quod deSiderium hi, minis quietet, et omne malum excludat. Naturaliter autem homo desiderat retinere bonum quod habet, et quod ejus retinendi Securitatem obtineat; alioquin necesse est quod timore amittendi vel dolore de certitudine amissionis amigatur. Requiritur igitur ad veram beatitudinem quod homo certam habeat opinionem, bonum quod habet, nunquam Se amiSSurum; quae quidem opinio si Vera Sit, conSequens Si quod beatitudinem nunquam amittet. Si autem salsa sit, hoc PSum eSt quoddam malum , salsam opinionem habere; nam falsum eSt malum intellectuS, Sicut verum est bonum ipsius, ut dicitur Eth. lib. vi cap. 2). Non igitur jam Vere erit beatus, si aliquod malum ei inest decundo idem apparet Si OnSideretur ratio boatitudinis in speciali. StenSum eSi enim Supra quaeSt. , art. 8 quod persecta beatitudo hominis in visione divinae SSentiae OnSistit. ΕSi autem impossibile quod aliquis videns divinam SSentiam Velit eam non videre; quia Omne bonum habitum, quo aliqui carere Vult aut Si insumetens, et quaeritur aliquid sussicientius loco ejus, aut habet aliquod incommodum anneXum, propter quod in saStidium venit. ViSi autem divinae essentiae replet animam omnibus bonis, cum conjungat fonti totius bonitatis Unde dicitur Psal. xvi 15 Satiabor cum apparuerit gloria tia et Sap. vii 11ὶ dicitur : Venerunt mihi omnia bona pariter cum illa, Scilicet cum Ontemplatione sapientiae. Similiter etiam non habet aliquod incommodum adjun tum quia de contemplatione Sapientiae dicitur Sap. viii 16): Non habet amaritureinem conversatio illius, nec taedium convictus ejus. Si ergo patet quod propria Voluntate beatus non poteSt beatitudinem deSerere. Similiter etiam non potest eam perdere Deo Subtrahente 2): quia cum Subtractio beatitudinis sit quaedam poena, non poteSt tali Subtractio a Deo justo judice provenire niSi pro aliqua culpa in quam cadere non potest qui Dei essentiam videt, cum ad hanc ViSionem e neceSSitate Sequatur rectitudo Voluntatis, Ut Supra StenSum St waeSt. IV, art. ). Similiter etiam nec aliquod aliud agens potest eam Subtrahere; quia men De conjuncta Super omnia alia elevatur, et Sic ab hi uSmodi conjunctione nullum aliud agens potest ipsam excludere. Unde inconVeniens Videtur quod per quasdam alternationes temporum tranSeat homo de beatitudine ad miseriam, et e converso; quia hujuSmodi temporale alternatione eSSe non possunt nisi circa ea quae Subjacent tempori et motui. Ad primum ergo dicendum, quod beatitudo Si persectio conSummata, quae omnem desectum excludit a beato et ideo absque mutabilitate advenit eam habenti, faciente hoe virtute divitia, quae hominem Sublevat in participationem aeternitatis tran Seendentis Omnem mutationem. Ad secundum dicendum, quod Voluntas ad oppoSita Se habet in his quae ad nem ordinantur Sed ad ultimum finem naturali neceSSitate ordinatum quod patet ex hoc quod homo non poteS non Velle eSSebeatuS. Ad tertium dicendum, quod beatitudo habet principium ex Conditione participantis; sed caretine propter conditionem boni cujus participatio facit beatum. Unde ab alio eSt initium beatitudiniS, et ab alio est quod caret sino.
l)Non supponebat Origenes animas beatorum illa duplici ratione sequitur beati tu li-
esse impeccabiles et proinde existimabat beati nem persectam esse tiamissibilem sive ab iniudinem ab eis aviiiii posse Propter peccatum trinseco, sive ab extriuSeco.
518쪽
De his etiam infra quaest LXV, art. 4 et o et Pari. I, quaeSt. III, ari. 4, et quaest. XCIV. art. . et Sent. IV. dist. 49. quaest. II art. 6, et Contingent. lib. III, cap. 52 4M e M, et Rom. I, lect. 9 sine.
Ad quintum Sic proceditur. 1. Videtur qUod homo per Sua naturalia POS sit beatitudinem consequi Natura enim non deficit in necessariis. Sed nihil est homini tam neceSSarium quam id per quod 2 finem ultimum conSequitur. Ergo hoc naturae humanae non deest Potest igitur homo per Sua naturalia beatitudinem con SeqUi. 2. Praeterea, homo cum sit nobilior irrationalibus creaturis, videtur esse sussicientior 3). Sed irrationale creaturae per Sua naturalia pOSSU DUCORSequi Suos fines. Ergo multo magi homo per sua naturalia potest beatitudi
3. Praeterea , beatitudo est operatio perseola secundum Philosophum Eth. lib. II cap. ). RuSilem autem eSt incipere rem, et perficere ipsum. Clim igitur operatio impersecta, quae est quaSi principium in operationibus humanis, Subdatur naturali homini poteStati, qua Suorum actuum eSt dominus, Videtur quod per naturalem potentiam possit pertingere ad operationem persectam, quae eSt beatitudo. Sed contra, homo est principium naturaliter actuum suorum per intellec- um et voluntatem. Sed ultima beatitudo Sanctis praeparata excedit intel- Iectum hominis et voluntatem dicit enim poStolii. I. Corinth. ii, ):
Oculus non vidit, et auris non audiΓit, et in cor hominis non ascendit, quae praeparavit Deus diligentibus se. Ergo homo per Ua naturalia non poteStheatitudinem On SeqUi.
CONCLUSIO. - Non potest homo suis naturalibus viribus beatitudinem illam, quae in visione divinae essentiae consistit, adipisci; Sicut illam, quae tu hac vita ha- heri poleSt.
Respondeo dicendum quod beatitud'Impersecta, quae in hac vita haberi
potest, potest ab homine aeqUiri per Sua natUralia, eo modo quo et VirtuS, in cujus operatione conSistit; de quo infra dicetur quaest. I xiii). Sed beatitudo hominis persecta, Sicut supra dictUmiSi qUaeSt. , art. 8 , On Si Stit in visione divinae essentiae. Videre autem Deum per eSSentiam Si Supra naturam non solum hominis, Sed etiam omni creatUrae. Ut Osten Sum est pari. I, quaeSt. Π, art. 4). Naturali enim cognitio CHUSlibet creaturae est secundum modum substantis ejus, Sicut de intelligentia dicitur lib. De causis, PropoS. 8),AEUOxu cognOScit ea qUae Sunt Siaprarae, et ea quae Sunt infra se Secundum modum Si Stantiae Suae. Omni autem Cognitio quae est secundum modum substantiae creatae deficit a Visione divinae essentiae, quae in infinitum excedit omnem Substantiam creatam. Unde nec homo nec aliqua creatura poteSt consequi beatitudinem Ultimam per sua naturalia 4).
Ad primum ergo dicendum, quod Sicut natura non deficit homini in nece SaritS, quamvis non dederit ipSi arma et tegumenta, Sicut aliis animalibus, quia dedit ei rationem et manus quibus possit haec sibi acquirere cita
Hic non quaeritur an homo per solas vires naturales possit mereri beatitudinem ; hoc enim videbitur infra quaest ClX art. 5, et quaeSt. CXIV, art. 2 sed an operationem illani, quae est formalis beatitudo possit homo solis natura viribus
rimi Codices quidaru et edit. Roui. qu im id quod per Fnem. 5 Vol susscientius iis instructus quibus
consequi finem proprium Potest. 4 Haec conclusio ad fidem catholicam ei linet et inconcilio Viennensi sui desinita, eo ipso quo damnatus sui iste Begii ardorum articulus. quod anima non indiget lumine gloriae ip anio levante ad Deum videndum et e beate fruen
519쪽
nec descit homini in neceSSariis, quamvis non daret ipsi aliquod principium quo posset beatitudinem consequi hoc enim erat impossibile sed dedit ei liberum arbitrium, quo poSSit converti ad Deum qui eum faceret beatum.
citur Ethic lib. , cap. 3 POSt med.). Ad secundum dicendum, quod nobilioris conditionis est natura quae potest consequi persectum bonum, licet indigeat exteriori auxilio ad hoc con- SeqUendUm, qUam natura quae non poteS conSequi persectum bonum, Se consequitur quoddam bonum impersectum, licet ad conSecutionem ejus no indigeat exteriori auxilio, ut Philosophia dicit De caelo lib. Ii, a text. 60 Usque ad 66 sicut melius est dispositu ad Sanitatem qui potest consequi persectam Sanitatem, licet hoc sit per auxilium medicinae, quam qui solum potest con Sequi quamdam impersectam Sanitatem Sine medicinae auxilio. Et ideo creatura rationalis, quae potest consequi perfectum beatitudinis bonum, indigens ad hoc divino auxilio est persectior qUam creatUra irrationalis, quae hujusmodi boni non est capax, Sed quoddam bonum imperlectum con 3equitur virtute Uae naturae
Ad tertium dicendum, quod quando imperfectum et perfectum sunt HUS-dem Speciei ab eadem Virtute causari pOSSUnt; non aUtem hoc eSt neceSSe, Si Sint alterius speciei. Non enim quidquid potest cauSare dispoSitionem materiae, potest ultimam persectionem conserre Impersecta autem per tio, quae subjacet naturali homini poteStati, non eSPHLSdem Specie cum Operatione illa perfecta quae est hominis beatitudo, cum OperationiSSpecies dependeat ex objecto. Unde ratio non Sequitur.
Ad Sextum Sic proceditur. 1. Videtur quod homo possit fieri beatus peractionem alicujus superioris creaturae, Scilicet angeli Ctim enim duplex Ordo inveniatur in rebus, unus partium universi ad invicem, alius totius UniVerSi ad OnUm, quod est extra universum primit ordo ordinatur ad Secundum sicut ad sinem, ut dicitur Metaph. lib. xii text. 52 et 53); sicut ordo partium exercitus ad invicem est propter ordinem totius exercitus adducem. Sed ordo partium universi ad invicem attenditur Secundum quod Superiore creaturae agunt in inferioreS, Ut dictum Si part l, qUdeSt. XI, Brt. 1 ad 3 . Beatitudo autem consistit in ordine hominis ad bonum, quodeStiXtra UniVersum, quod est Deus. Ergo per actionem SUperiori creaturae Selli et angeli in hominem, homo beatus emcitur. 2. Praeterea, quod Si in potentia tale, potest reduci in actum per id quod est actu tale sicut quod est potentia calidum sit actu calidum per id quod est actu calidum. Sed homo est in potentia beatus. Ergo poteSt fieri actu beatu per angelum, qui est actu beatuS. 3. Praeterea, beatitudo consistit in operatione intellectus, ut Supra dictum eSi quaeSt. , art. 4). Sed angelus potest illuminare intellectum hominis, Ut habitum Si pari. I, quaest cxi, art. 1). Ergo angelu poteSt sacere hominem beatum. Sed contra est quod dicitur Psal. xxxiii 12 : Gratiam et gloriam dabit
DominuS. CONCLUSIO. - Cum beatitudo sit quoddam bonum excedens naturam Creatam,
In hoc articulo resellitur error Algaetelis gentia ultima nihil aliud errat quam substantia aut verrois dicentium animae beatitudinem ab separata quae medium inter Deum ei hominem intelligentia ultima depenuere, et haec intelli tenebat.
520쪽
impossibile est homini eam conserri actione alicujus naturae creatae sed sit solo Deo agente homo beatus.
Respondeo dicendum quod cum Omni creatura naturae legibus sit Subjecta utpote haben limitatam virtutem et actionem, illud quod excedit naturam creatam, non poteSt fieri VirtUte alicuju creaturae. Et ideo, si quid fieri oporteat quod Sit Supra naturam, hoc sit immediate a Deo, Sicut SUS- citatio mortui, illuminatio caeci, et caeter hi usmodi. Stensum est autem art. pr dein), quod beatitudo St Uoddam boniam eX cedens naturam pre tum Unde impossibile eSt quod per actionem alicujUS creaturae conseratur; sed homo beatus sit solo De agente, Si loquamur de beatitudine persecta. Si vero loquamur de beatitudine imperfecta, Sic eadem ratio est de ipsa et de virtute in cujus actu conSiStit. Ad primum ergo dicendum, quod plerumque contingit in potentiis acti-xis ordinatis quod perducere ad ultimum finem pertinet ad Supremam potentiam inferiore Vero potentiae Coadjuvant ad consecutionem illius ultimi sinis disponendo Sicut ad artem gubernativam, quae praeeSt navisae tiVae, Pertinet USUS aViS propter quem navis ipsa fit. Sic igitur in ordine universi homo quidem adjuvatur ab angelis ad consequendum ultimum sinem Secundum aliqua praecedentia, quibus disponitur ad ejus consecutionem; sed ipsum ultimum finem con Sequitur per ipSum primUm agentem, qui Si DeUS. Ad secundum dicendum, quod quando aliqua forma actu existit in aliquo Secundum esse persectum et naturale, poteSPeSSe principium actionis in alterum, Sicut calidum per calorem calefacit; sed si forma existit in aliquo imperfecte, et non Secundum eSSe naturale, non poteSt SSe principium communicationis Sui ad ulterum, Sicut intentio coloris qui Si in pupilla, non potest facere album neque etiam Omnia quae Sunt illuminata aut calefacta, poSSunt alia calefacere et illuminare; Sic enim illuminatio et calefactio essent usque ad infinitum. Lumen autem gloriae, per quod DeUS Vide Ir, in Deo quidem eSi persecte et Secundum esse naturale in qualibet autem creatura eSt imperfecte, et secundum esse Similitudinarium vel participatum. Unde nulla creatura beata poteSt communicare Suam beatitudinem alteri. Ad tertium dicendum, quod angelus beatus illuminat intellectum hominis vel etiam inserioris angeli, quantum ad aliqua rationes divinorum operum, non autem quantiam ad ViSionem diVinae eSSentiae, Ut dictum est pari. I, qUdeSt. Vi art. 1 ad 2); ad eam enim videndam omnes immediate illu
De his etiam infra, quaest. VI, art. 4, quaest. LXII, art. o acta, et OpuSe. II, cap. 375.
Ad septimum si proceditur. 1. Videtur quod non requirantur aliqua opera hominis ad hoc ut beatitudinem conSequatur a Deo Deu enim cum sit agens inlinitae virtutis, non praeexigit in agendo materiam, aut diSpoSitionem materiae, Sed Statim poteSt totum producere. Sed Opera hominis, cum non requirantur ad beatitudinem ejus sicut causa emciens, Ut dictum est sari praeci) non possunt requiri ad eam niSi sicut dispoSitiones. Ergo Deus, qui diSpositiones non praeexigit in agendo, beatitudinem Sine praecedentibus operibu confert.
3 De de est contra Simonem Magum. Eu solam fidem non sufficere ad Vitam aeternam On-nomium, iii herum, Calvinum et alios haereti sequentiam, sed etiam bona opera requiri, ut patet eos qui negarunt operum bonorum necesSitatem. conc. I iid. SeSs. I, can. 9, et can. 9 ita.