Sancti Thomae Aquinatis Summa Theologica diligenter emendata ... notis ornata

발행: 1879년

분량: 804페이지

출처: archive.org

분류: 철학

62쪽

42 QE EST. LXXVII, ART. VII. jecto. Sed una potentia animae non Di r SSe Subjecium allorius quia accidentis non est accidens. Ergo una potentia non Oritur ab alia. 3. Praeterea, oppOSi tum non Oritur a Suo opposito si sed unumquodque oritur ex Simili secundum Speciem Potentiae autem animae ex opposito dividuntur, Sicut diVereae Species. Ergo una earum non Γ cedit ab alia. Sed contra potentiae cognoScuntur per actus. Sed actu unius potentiae causatur ab alio, Sicut actus phantasiae ab actu SenS0S. Ergo una potentia

animae cauSatur ab alia. CONCLUSIO. - Cum essentia animae comparetur ad polentias tum ut principium a clivum, et inale, tum ut principium susceptivum; oportet etiam animae polentias ad se invicem sic comparari, ut inter eas, perfectiores sint principia aliarum per modum tinis et Aetivi principii imperfectiores vero sint principia aliarum per modum susceptivi principit.

Respondeo dicendum quod in hi quae secundum ordinem naturalem procedunt ab uno, sicut primum S causa omnium, ita quod est primo propinquiuS, est quodammodo caUS eorum quae Sunt magi remota. OS- tensum eSi autem Supra art. 4 vi quaeSt. , qUOd inter potentia animae est multiplex ordo 2 et ideo una potentia animae ab eSSentia animae pro cedit, mediante alia. Sed quia SSentia animae comparatur ad polentias sicut principium activum et finale, et Sicut principium Susceptivum vel MOI Sum per e, Vel Simul cum corpore agens autem, et finis Stie laetius suSeeptiVum autem principium, inquantum hujusmodi, eS minus perlaetum consequens Si quod potentiae animae quae Sunt priore Secundum ordinem perfectioni et naturae, Sint principia aliarum per in

dum finis et activi principii 3 . Videmus enim Ῥ6 SenSuS S propter

intellectum, et non e converSO. SenSUS etiam Si quaedam delicien participatio intellectus; unde Secundum natural Originem quodammodo eSι ab intellectu, sicut imperseetum a persecto. Sed Secundum viam SuSeeptivi principii e converso potentiae impersectiores inveniuntur principia respectu aliarum .sicut anima Secundum quod habet potentiam Sen Sitivam 4 , consideratur sicut subjectum, et materiale quoddam reSpectu intellectus. Et propter hoc imperfectiore potentiae Sunt priores in Via generationis; prius enim animal generatur quam homo. Ad primum ergo dicendum, quod Sicut potentia animae ab essentia fluit non per tranSmutationem, Sed per naturalem quamdam resultationem, et est Simul cum anima ita est etiam de una potentia respectu

Ad secundum dicendum, quod acciden per Se non poteSt SSe Subiectum accidentis Sed unum accidens per priu recipitur in substantia an aliud, Si eut quantita quam qualitas: et hoc modo unum alcidens dicitur Sge subjectum alterius ut superficie colori so), inquanti imhubstantia uno accidente mediante recipit aliud ; et Similiter potest dici dolpotentiis anim

ij lii, eortuitio saltem ac resin te, ut ait sus est quaei latu participalio intellectus Philosophus De euelat aninaal. lib. I, cap. lS . quia sensu est propter intellectum et non es, triplex, nimirum vel naturae quo O conVe O. tentia persectiores intelliguntur S e priores im- Non si quasi sensus recipiat iiii ereque in eo intellectus suo ectetur uir se e priore di eno suo quam perlaetae, ve niam anima secundum quod habet potentiana objectili uiri tantum quo Mentiae itidei udentes sensitivam ete ab in in lar pter Objecta sua Suni prior . 5 Suppl. ad pleniorem Onstruetion in . uιδν intellectus est quodammodo si incipium superfletes est subjeetum colaris es, ura ut liuale sensus essectivum quia seu-

63쪽

QUEST. LXXVII, ART. VI ET VIII. 43

Ad tertium dicendum, quod potentiae animae opponuntur ad inVicem oppoSitione persecti, et imperfecti, sicut etiam Species numerorum et si rarum. Haec autem Oppositi non impedit Originem unius ab alio, quia impersecta naturaliter a persecti procedunt.

De his etiam Sent. I . dist. 44, quaest. , art. 5, quaest. I, et dist. 50 quaest. I. art. OPP. et Coni gent. lib. II, eap. 8 ad 5, et De anima, art. 9.

Αd octavum sic proceditur. 1. Videtur quod omnes potentiae animae remaneant in anima a corpore separata. Dicitur enim in lib. De spirituet anima cap. 15 a princi , quod anima recedit a corpore Secum trahens SenSum et imaginationem, rationem et intellectum, intelligentiam, concupiscibilitatem et irascibilitatem .s2. Praeterea, potentiae animae Sunt ejus naturale proprietates. Sed proprium Semper inest, et nunquam Separatur ab eo C USAESt Proprim. Ergo potentiae animae sunt in ea etiam OSt mortem. 3. Praeterea, potentiae animae etiam sensitivae non debilitantur, debilitato corpore; quia, ut dicitur De anima, lib. I text. 65 Si Senexaecipiat oculum juvenis, videbit utique, sicut et juvenis. Sed debilitas eSt via ad corruptionem. Ergo potentiae animae non corrUmPUntUr COT- rupto corpore, Sed manent in anima Separata. 4. Praeterea, memoria est potentia animae sentitivae, ut Philosophus probat lib. De mem et reminiSe cap. 1). Sed memoria manet in anima Separata dicitur enim s Luc. xvi 25 diviti epuloni in inferno secundum animam existenti: Recordare quia recepisti bona in vita tua. Ergo memoria manet in anima Separata, et per ConseqUen aliae potentiae SenSitivae partiS. 5. Praeterea, gaudium et triStitia Sunt in concupiscibili, quae est potentia sensitivae partis ManiseStum Si autem anima Separatas tristari et gaudere de praemiis, Vel poenis Da habent. Ergo vis concupiscibilis manet in anima Separata. 6. Praeterea, Augustinus dicit SVper GeneS. ad liti lib. II cap. 32, cire med. , quod, rateUt anima, cum Orsu jacet sine sensu nondum penitu mortuum, videt quaedam Secundum imaginariam visionem ita cum fuerit a corpore penitus separata OSt mortem. Sed imaginati est potentia sensitivae partis. Ergo potentia SenSitivae partis manet in anima Separata, et per conSeDens Omne aliae potentiae. Sed contra est quod dicitur De ecci do . 2 cap. 19 : a duabus tantae Suhstantii constat homo, anima Cum ratione Sua vi carne cum Sensibus suis QErgo deStructa carne, potentiae SenSitiVae non manent.

CONCLUSIO. - Cum potentiae animae in aceidentia animae, vel totius compositi ex anima et corpore, illa quae sunt in anima ut in subjecto, corrupta corpore in anima remanent; quae vero totius compositi Sunt, n0 remanent corrupto corpore nisi virtute.

Respondeo dicendum quod, Sicut jam dictum est sart. 6 et 7 hujus DBret.), Omne potentiae animae Comparantur ad animam solam sicut ad principium. Sed quaedam potentiae comparantur ad animam solam Sicut ad subjectum, ut intellectus et Voluntas et hujusmodi potentiae nec se

trax hoe artices habes quomodo per a 2 cujus libri Gennadiu. Massiliensis estiionem istendas hominem Huplici subStantia auctor, ut jam pluries notatum est. constare, ita ut earnem Sequantur Sensus et ratio animam.

64쪽

44 L EST. LXXVIII, ART. I.

est quod maneant in anima, Orpore deSimeto. Uaedam ver potentiae sunt in conjuncto sicut in Subjecto, Sicut Omne potentiae sensitivae partis et nutriti vae Destructo Utem Subjecto, non poteS acciden remanere. Unde corrupto conjuncto, non manent b USmodi potentiae actu, sed virtute tanti immanent in anima, Sicut in principio vel radice. Et sic salsum est quod quidam dicunt hujuSmodi potentia in anima remanere, etiam corpore corrupto; et multo salSiUS quod dicunt, etiam actus harum potentiarum remanere in anima Separata; quia talium potentiarum nulla est acti ni Si per organum corporeUm s).

Ad primum ergo dicendum, quod liber ille auctoritatem non habet 2);

unde quod ibi scriptum est, eadem facilitate contemnitur qua dicitur. Tamen potest dici, quod trahit Secum anima hujUSmodi potentia non actu, sed virtute. Ad secundum dicendum, quod hae potentiae, qua dicimus actu in

anima Separata non manere, non Unt proprietate Solius animae sed conjuncti.

Ad tertium dicendum, quod dicuntur non debilitari hujuSmodi potentiae, debilitato corpore, quia anima manet immutabilisa quae est virtuale principium hujusmodi potentiarum. Ad quartum dicendum, quod illa recordati accipitur eo modo quo Augustinus De Trin. lib. x, cap. 11 ponit memoriam in mente, non eo modo quo ponitur pars animae Sensitivae )Ad quintum dicendum, quod tristitia et gaudium sunt in anima Separata, non SeeUndum appetitum Sensitivum, Sed Secundum appetitum intellectivum; sicut etiam in angeliS. Ad eaetum dicendum, quod Augustinus loquitur ibi inquirendo, non ZSSerendo: Unde quaedam ibi dicta retractat.

0 LESTI LXXVIII.

DE POTENTIIS ANIM E D SPECIALI, IN QUATU0 ARTICULOS DIVISA. Deinde considerandum est de polentiis animae in speciali. Ad considerali0nem autem theologi pertinet inquirere specialiter solum de potentiis intellectivis et appe- ivis, in quibus virtutes inveniuntur. Sed quia c0gnitio harum polentiarum quodammodo dependet ex aliis, ideo nostra consideratio de potentiis animae in speciali erit tripartita Primo namque considerandum est de his quae sunt praeambula adu tellectum. Mundo de potentiis intellectivis. Tertio de potentiis appetilivis. -

rea primum quaeruntur quatuor ' De generibus potentiarum animae. - 2 De SpeciebuS e lativae partis. - ' De sensibus exterioribus. - 4 De sensibus interioribus. ARTICULUS I. - GRUM Gi LE GENERA POTENTIARUM AMMAE SINT

De his etiam De verit quaest x, art. 2 ad 2 et quaest. De anima, art. MI, et De anima, lib. I, lect L princ et lect 2 5 corp. 2, et lect 5 et 64n.

Ad primum te proceditur. 1. Videtur quod non Sint quinqUe genera pγ

η Lle: re alii ni separata neque videt oeulis 2 Vialere est inter opera Augustini rejectitia. eor reis, neque Olfacit neque imaginatur neque 5 Apud peripatetico. duplex distinguitur

per memoriam Sensitivam recordatur praeterito memoria, sensitiva et intellectiva.

rum , neque iri, latur vel gaudet per api stilum In hoe articulo et cim aliis sequentibus

Sensi ii um i quamvis praeteritorum meminerit. D. I homas doctrinam aristotelieam circa Poteu- gaudeatque bonis et tristetur de malis seeun tias auiniae explicat et demonstrat. dum intellectivam memoriam et appetitum in

65쪽

tentiarum arumpe distinguenda, Scilicet Vegetativum, en Sitivum, appetitivum, secundum Oeum motiVum, et intelleetivum. Olentia enim animae dicuntur partes ipsius. Sed tantum ire partes animae communiter ab omnibus assignantur, Scilicet anima VegetabiliS, anima Sensibilis et rationalis. go tantum tria Sunt genera potentiarUm animae, et non qUinque. 2. Praeterea, potentiae animae Sunt principia operum vitae. Sed quatuor

modis dicitur aliquid vivere dicit enim Philosophus De anima, lib. , text. 3 Multipliciter ipso Vivere dicto, etSi unum aliquod horum insit

solum, aliquid dicimus vivere, Ut intellectus et SenSUS motu et Status Secundiam locum; adhuc autem motu Secundum alimentiam et decrementum et augmentum Margo tantum quatuor Sunt genera potentiarum animae, appetitiv eXeluSO.

3. Praeterea, ad illud quod eS commune omnibUS potentiis, non debet deputari aliquod speciale animae genus. Sed appetere convenit cuilibeti tentiae animae. ViSus enim appetit visibile convenienS Unde dicitur Eccl. xL 22 : Gratiam et speciem desiderabit oculus, et super hoc virides sationes; et eadem ratione quaelibet alia potentia desiderat objectum sibi conveniens. Ergo non debet poni appetitivum Unum Speciale genu potentiarum

animae.

4. Praeterea, principium movens in animalibus Si Sensus, aut intelle tus, aut appetituS, Ut dieitur me anima, lib. m, teXt 4 et Seq.). Non ergo motivum debet poni Speciale genus animae praeter praedicta. S0d contra est quod Philosophus dicit De anima, lib. In text. 27): QP tentias autem dieimu Vegetativum, SenSitiVm, appetiti m moti m S cundum locum, et intellectivum. v

CONCLUSIO. - Quinque distincta sunt polentiarum animae genera : VegetatiVum, sensitivum, appetitivum, molivum secundum logum, et intellectivum tres animaeu vegetativa, sensitiVa, et intellectiva; et quatuor modi vivendi vegetativum, sensilivum, motivum secundum locum, et intellectivum.

Respondeo dicendum quod quinque sunt genera potentiarUm animae, quae numerata Sunt tres Vero dicuntur animae quatuor ero dicuntur modi vivendi. Et hujus diversitatis ratio est, quia diversae animae distinguuntur secundum quod diversimode operatio animae SVpergreditur operationem naturae corporalis Tota enim natura corporali Subjacet animae, et comparatur ad ipsam sicut materia et instrumentum. ΕSi ergo quaedam operatio animae quae intantum excedit natUram corpoream, quod neque etiam exercetur per Organum corporale et tali est operatio animae rati natis. Est autem alia operatio animae infra Stam, quae quidem fit per o ganum corporale, non tamen per aliquam corpoream qualitatem. Et talis est operati animae sensibilis; quia etsi calidum, et frigidum, et humidum, et siccum, et aliae hujuSmodi qualitates corporeae, requirantur ad operati nem sensus non tamen ita quod mediante virtute talium qualitatum op ratio animae Sensibilis procedat, sed requiruntur solum ad debitam dispo- Sitionem organi Infima autem operationum animae est quae sit per organum corporeum, et Virtute corporeae qualitatis. Supergreditur tamen operati nem naturae corporeae; quia motiones Corporum sunt ab exteriori principio hujusmodi autem operationes sunt a principio intrinseco hoc enim commune eSt omnibus operationibus animae. Omne enim animatum aliquomodo OVet Seipsum; et talis est operatio animae vegetabilis. Digestio enim, et ea DaemonSequuntur, sit instrumentaliter per actionem caloriS, ut dicitur ΒΘ anima, lib. ii text. 50).-Genera ero potentiarum animae diS- tinguuntur Secundum objecta. Quanto enim potentia est altior, tanto reS-

68쪽

picit universalius objectum, ut Supra dictum Si quaeSt praec art. 3 ad 4). Objectum autem operationis animae in triplici ordine potest consideram. Alicujus enim potentiae animae objectum Si Solum corpus animae unitum; et hoc genus potentiarum animae dicitur egetatiVUm non enim vegetativa potentia agit nisi in corpUS cui anima nitUr ES autem aliud genus potentiarum animae quod respicit adhUe UniVerSallu objectum, scilicet omne corpus sensibile, et non Solum corpUS animae Unitum. Est autem aliud genus potentiarum animae quod reSpicit adhue UniverSalius objectum, scilicet non solum corpus SenSibile, Sed etiam UniVerSaliter omne ens. Ex quo patet quod ista duo secunda genera potentiarum animae habent operationem non solum respectu rei conjunctae, Sed etiam reSpectu rei extrinsecae Cum autem Oporteat Operans aliquo modo Conjungi Suo objecto, circa quod Operatur neceSSeiSPeXtrinSecam rem, qUae Si objectum operationis animae, Secundum duplicem rationem ad animam comparari. Uno modo secundum quod nata est animae conjungi, et in anima SSe per suam Similitudinem 1 et quantum ad hoc Sunt duo genera potentiarum, Scilicet sensitivum respectu objecti minu communiS, quod est corpus sensibile; et intellectivum respectu objecti communiSSimi, Uod est en univerSale. Alio vero modo Secundum quod ipsa anima inclinatur et tendit in rem

exteriorem. Et Secundum hanc etiam comparationem sunt duo genera potentiarum animae : Unum qUidem, Scilicet appetitioum, Secundum quod anima comparatur ad rem extrinSecam ut ad sinem, qui eSt primum in intentione aliud autem motivum secundum locum, prout anima comparat ad rem exteriorem, Sicut ad terminum operationi et motUS. Ad consequendum enim aliquod desideratum et intentum Omne animal moVetur. - Modivero vivendi distinguuntur Secundum gradu Viventium. Quaedam enim viventia sunt in quibus est tantum vegetutivum, sicut in plantis. Quaedam vero, in quibus cum vegetatiVOAES etiam sensitivum, non tamen motivum. secundum locum, Sicut Sunt immobilia animalia, ut conchilia. Quaedam vere sunt quae supra hoc habent motivum secundum locum, Ut perlaeta animalia, quae multis indigent ad Suam vitam; et ideo indigent motu, ut vitae neceSSaria procul poSita quaerere possint. Quaedam Vero Viventia Sunt in quibus cum his est intellectivum, scilicet in hominibus Appetitivum autem non constituit aliquem gradum viventium : quia in quibuScumque est SenSUS, Si etiam appetitus, ut dicitur De anima, lib. II, teXt. 27). Et per hoc solvuntur duo prima Objecta.

Ad tertium dicendum, quod appetitus naturalis est inclinatio cujuslibet rei in aliquid ex natura sua. Unde naturali appetitu quaelibet potentia desiderat Sibi conveniens. Sed appetitus animalis OnSequitur formam apprehenSama et ad hujusmodi appetitum requiritur Specialis 2 animae potentia, et non Sussicit Sola apprehensio. Ι es enim appetitur, prout eSt in Sua natura. Non Si autem Secundum Suam naturam in virtute apprehenSiva 3j, sed Secundiam suam similitudinem. Unde patet quod Visus appetit naturaliter visibile solum ad suurn actum, Scilicet ad videndum. Animal autem appetit rem iSam per Vim appetitivam, non solum ad Videndum, Sed etiam ad alios usus. Si autem non indigeret anima rebus percepti a Sen Sumi Siri Diversimode tamen juxta diversam ra nonnisi mediante organo exercet ac Proinde ob tionem intellectivi et sensitivi. vel intelligi jectum sensibile non tam proprie potest in illabilis objecti et sensibilis. Quia enim anima per esse, sed potius in sensorio, quamvis et imme- seipSam exercet rationem intelligendi, sine or diate in illa est. gano ullo vel instrumento corporeo, propriis 2 Al. spiriιualis. si me quoque intelligibile objectum per similitu i5 Iia i ,d. Alcan. et dii plurimi. Q ouudinem suam in anima est sed actionem sentiendi editi appetitita.

69쪽

propter actiones SenSUum, Scilicet ut ea Sentiret non porteret appetit j-vum ponere Speciale genu inter potentia animae, quia Sussiceret appetitus naturalis potentiarum.

Ad quartu=n dicendum, quod quamVi SenSu et appetitus sint principia moventia in animalibus persectis non tamen Sen SUS et appetitus, inquar, tum hujusmodi, sumciunt ad movendum, niSi Superadderetur eis aliqua virtus. Nam in immobilibus animalibus eSt SenSUS et appetitus; non tamen habent vim motivam. Haec autem is motiVa non Solum est in appetitu et Sensu, ut imperante motum, Sed etiam eSt in ipSi partibus corporis, ut sint habiles ad obediendum appetitu animae OVentiS. Cuius Signum est, quod quando membra removentur a Sua diSpOSitione naturali, non ob diunt appetitu ad motum.

Ad secundum sic proceditur. 1. Videtur quod inconvenienter partes V gelativae aSSignentur, Scilicet nutritiVUm augmentatiViam et generatiVum. Hujusmodi enim vires dicuntur naturales Sed potensiae animae sunt Supra Vires naturales. Ergo hujusmodi vire non debent poni potentiae animae. 2. Praeterea, ad id quod est commune ViventibUS, et non viventibus, non debet aliqua potentia animae deputari. Sed generatio eSt communi omninus generabilibus et corruptibilibus, tam ViventibUS, quam non ViVentibus. Ergo Vis generativa non debet poni potentia animae. 3. Praeterea, anima Si par potentior natura corporea 2). Sed natura corporea eadem Virtute actiVa dat Speciem, et debitam quantitatem. Ergo multo magis anima non eSi ergo alia potentia animae augmentativa a ge

4. Praeterea, UnaqUBeqUe re conServatur in esse per id quod esse habet. Sed potentia generatiVa Si per quam acquiritur eSSe Viventis. Ergo per eamdem re Viva OnSerVatur. Sed ad conservationem rei viventis ordin tu vis nutritiva, Ut dicitur De anima, lib. ii teXt. 48) ΕSi enim, potentia potens Salvare SUScipienS pSam. v Non debet ergo distingui nutritiva potentia a generatiVR.

Sed contra est quod Philosophus dicit De anima, lib. , text. 34,4 et 47), quod si opera hi US animae Sunt generare, et alimento uti, et iterum

augmentum facere. MCONCLUSIO. Ires sunt animae vegetativae partes, nutriliVa, augmentaliva, et

generatiVR.

Respond0o dicendum quod tres Sunt potentiae VegetatiVae partiS. Vegelativum enim, ut dictum eS sari praee.), habet pro objecto ipsum corpus Vivens per animam; ad quod quidem corpus triplex animae operatio est neceSSaria. Una quidem, per quam SSe aequirat , et ad hoc ordinatur potentia generatiVa. Alia Ver per quam corpus vivum acquirit debitam quantitatem; et ad hoc ordinatur Vis augmentativa. Alia ero per quam corpus iVentis Saluatur et in SSe, et in quantitate debita et ad hoc o ditiatur vis nutritiva. Est tamen quaedam disserentia attendenda inter has potentias. Nam nutritiva et augmentativa habent suum essectum in eo in

il artes vegetativae, scilicet potentiae vel 2 Ita Rom. edit et Patav. Nicolaici animus saeuitates illius antinae qua sub numine par pars est potentior quam Nutura corporea. tium appellat Philosophus propter livisionem

70쪽

48 U EST. LXXVIII, ART. I ET III.

quo sunt; quia ipsum corpUS Unitum animae UgetUr et OnSerVatur per vim augmentativam et nutriti Vam in eadem anima existentem. Sed vis

generativa habet essectum Uum non in eodem corpore, sed in alio quia nihil est generativum sui ipSiUS. t ideo Vi generativa quodammodo ain propinquat ad dignitatem animae SenSitiVae quae habet operationem in res exteriores, licet excellentiori modo, et niVereatiori Supremum enim inferioris naturae attingit id quod St insimum Superioris, a ut patet per Dionysium De divin. nom. cap. 7, inter med et sin ieet. J. Et ideo inter istas tres potentias sinatior et principalior et persectior est generativa, ut dicitur me anima, lib. ii text. 49 ES enim reiciam persectae sacere alteram qualis ipsa est , GeneratiVae autem deServiunt et augmentativa et nutriliva augmentativae vero nutritiva l). Ad primum ergo dicendum, qUOdiUjuSmodi Vires dicuntur naturales; tum quia habent effectum Similem naturae, qUae etiam dat esse, et quantitatem, et conservationem licet hae ire habeant hoc altiori modo tum quia hae vires exercent sua actione inStrumentaliter per qualitates acti-VM et passivas, quae Sunt natUratim actionum principia. Ad secundum dicendum, quod generatio in rebus inanimatis est totaliter ab extrinseco sed generatio iVentium est quodam altiori modo per aliquid ipsius viventis, quod eS Semen, in quo S aliquod principium corporis formativum. Et de oportet SSe aliquam potentiam rei viventis per quam Semen hujusmodi praeparetur; et haec eSi vis generativa. Ad tertium dicendum, quod quia generatio Viventium est ex aliquo S mine, oportet quod in principio animal generetur parvae quantitatis; et propter hoc neceSSe est quod habeat potentiam animae, per quam ad debitam quantitatem perducatur. Sed corpulinanimatUm generatur ex materia determinata ab agente extrinseco et ideo simul recipit speciem et quantitatem, Secundum materiae conditionem. Ad quartum dicendum, quod, sicut jam dictum eSt sari praeci , operatio vegetativi principii completur mediante calore, e u eSt humidum conSmmere; et ideo ad restaurationem humidi deperditi necesse est haberes tentiam nutritivam, per quam alimentum convertatur in Substantiam corporis quod etiam est necesSarium ad actus Virtutis augmentativae et

generatiVae. ARTICULUS III. - TRUM 0NVENIENTER DISTINGUANTUR QUINQUE SENSUS

EXTERIORES. De his etiam Sent. . dist. 2. quaest. II art. 2 ad 5 fin et quaest. De Miama art. 5 corp. et De anima, lib. III, Ieci. 7.

Ad tertium sic proceditur. 1. Videtur quod inconvenienter distinguantur quinque en SUS exteriores SenSUS enim est cognoscitivus accidentium. Sunt autem multa genera accidentium . iam ergo potentis distinguantur Per objecta, videtur quod sensus multiplicentur secundum numerum qui est in generibus accidentium. 2. Praeterea, magnitudo, et gura, et alia, quae dicuntur sensibilia communia 2), non sunt sensibilia per accidens, Sed contra ea dividuntur De anima, lib. , text. 63 et 64 . DiverSita autem per Se Objectorum diversi-

Utrum partes illa aut potentiae realiter est illud quod per se spectat ad unum sensum. distinguantur ab invicem, an ratione nantum, ut color ad oculum et sapor ad gustum tominambiguunt philosophi, sed B Thomas videtur mune est illud quod a pluribus sensibus potest ex Silvio loqui de illis tanquam re distinctis tum percipi, ut si gura oculis et tactua sensibile per hic, tum quaest di put de anima art. 42 ad l5. accidens est illud quod latet sub apparentiis sen- 2D Sensibile est triplexo scilicet proprium sibilibus tanquam maturaliter uis illis moneommune et per accidens Sensibile proprium nexum, ut vita amor, odium, Virtus.

SEARCH

MENU NAVIGATION