장음표시 사용
211쪽
per Istis sua decreta clarsit celebrationis paschςhinc error. Et licet varia fuerit opinio de die illa aequinoctiali sita ut antiquiores vis ad Anatholiu putarent f Oolendas Aprilis esse alii α alii is l& ideo variς opiniones de luna paschali:graecis quis Calendas putarunt aequinoctiu esse obseruatibus Iunatione proxima post Φ idus Martii latinis qui is Calendas aequinoctii diem asserebant a tertio nonas Martii ire aegyptiis qui it taladas ab g idus Martii: tame sacra synodus Nicena aegypticiis rum viam acceptas statuit paschalem luna illam esse quae ab 3 idus Martii viis in diem nonarum Apriliu exoritur.decim1quarta vero lunar eam quae a u Calendas
Aprilis vis in is Maii inuenitur. de quo: r Isidoru in prologo cociliorum.& pari miter lego statutu in ea serientis Theophili coelliostepore victoris pari celebram:vhi dicitur. statuitur: ut ab ri Calendas Aprilis usq; in Iedas Maii pascha
celesyretur.& nec antea nec postra: quia huc statutu limitem transgredi cuiu nulla datur facultas. ado enim infra praefatos terminos luna a is vis ad in in dominicum diem inciderit:sanetum pascha celebretur.vnde Morinus Alexadrinus episcopus:dieit in CaIedas Martii est aequinoctili vernale de anni initium.ante huc diem nec Iudaeo nec graeco nec latino licet pascha facere. sed praeceptu dei est: vi post in Caledas Aprilis a septemvirissid est septem gradibus ecclesis celebretur.Signarsit aute patres Niceni concilii I., lunas paschales r I9 variationes I&ut Dionysius scribit Petronio non habentes hunc decenouenalem cyclum Arsecte in seipsum redeuntem ttantumst laxi seritia sed sanctispiritus illustrationetprincipali tamen aegyptiorsi adimentione ut dicit Vactorius.Protherius vero Alexadrinus episcoopus ad Leonem papa scribes: dicit beatissimi patres nostri cyclum decenouenalam certius affigentes:que vioIari impossibile est velut crepidine aciundamentu de re gulam.Nunc eunde decenouenale computum statuerunt. & Izr gratia spiritussancti in reuolutione praeirarrati cycli xiiii paschales lunas diligenter annot arsit. Hos vero terminos sectidum Iunarem cyclum annotatos: graeci adhuc tenent habentes secuda die Aprilis: unum.22 Martii 12.ro Aprilis: 3. 3o Martii: .& sic conseque eter uti ego in graeco libro doctissimi Isidori abbatis oratoris imieratoris di patris archae constantinopoleos vidi & extraxi. Et omnes periti subsequet est Anastasiust Theophilus t Cyrillus quicunili fuere t 8e qui cyclos multos conscripsere: ab hac synodali constitutione non recesserunt: ob tamen diuersitates tollendas staturum filii: hunc diem ab Alexandrino patriarcha i quia aegyptii sus caeteris in Ic Io periti merci intimare debere Romano pontifiei di ille coiise luci ter archiepiscopist& illi per Muinciam. de quo varia lemtur diuersorum cociliorum statuta de Iaterculis solenitatem pastas insinuantibus. de quo etia de consecta.distii iii de hac obseruatione. Placuit.& postu peritiam terminor u paschalium Nicenae synodi eo mune sacerdotium rerepitiquia nemo in sacerdotem admittebatur qui hac rati nnem ignorabat ut xxxviii distinc. uae in ipsis:tunc intimatio cessauit. Habemustino in summa Calendarium nostrum in incensi si initiis ae festis mobilibus pluia
rimum ex praenarrara erronea radice errare.ita viaIiquado pascha a vero 3s di bus dister.& pluries per septem & pluries et limam usq; in transcendat. quae cum
obviene prsceptis lagalibus .intentioni patrum & scandalum in fide pariunt. iadicit Athe-sαinimici fidei:de hoc gloriantur.quoniam ex illo errore:nos Iaidis iiDrmiter errare subsumunt.Hinc sacra synodus:eorrectioni vacare debet dili, genter. quoniam ut dicit sanctus Ambrosius in epistola praetacta: licet non conueniat Christianis dies obseruate 5: lunationes superstitiose necesse tamen est in pas
212쪽
chali iniuitate iuxta praeceptum lunam obseruare & tempus. itala hoce tempus acceptabile deo: quod conuenit praecepto. Echi sunt dies laIutis non dantes ullamos sionem. ita quibus deus vult plus placari: ει placatibus plus gratiae impertiri. Et ista:de errore sufficiant.
Mimo loco de correctione Calendarii videndum est. Quonia aute ad duo
non sempverat scilicet ψ, di colunctionis per aureum numersi ostendatur ide verum pascha post in Calendas Aprilis cadat in ipsa res matione aduertere habemus di in fiaturo errore vitarethinc primo quo ad sine haberii coniunctionu dies ex aureo numero cossiderari oporteret siluationem originale aurei numeri. potuit enim a principio melius locari ad veriorem coniunctione ostedens dam.Et licet plures modi quo ad siluationis correctione tradi possenti me ex iundameto praetacto distatiae duarsi coniunctionsi sexsectius talis haberetur eorrectio supponedo Iocationem uniuscuiuis numeri recte factam: ut per additione 29 dieis rum lia horara & reliquarsi stactionunterii ide numerus repeteres 1: quo ad istam correctione in praesentime extendere nolo.Et quia supposita aurei numeri dissereotiali vera stituatione: hodie prima luna in coelo est plus il quarra in Calendarior aclhuius correctione aut oporteret delere ipsum aureum numerii l& r anticipatio nem ad diem primationis reducere.de hic modus no posset de laci Ii fieri r quoniam secudum eum modu omnes per orbe Iibros mutare necesse esset. Ac in tali mutatioMne:antea per usum calculus mutationis a simplicibus casEretur terror maior exoriri posset. Posset aliter eorrigi:abis libroru mutatione. quonia antecessio coniun, ctionis a loco sit uatiois aurei numeri ad quintu diem se exudit hoc tepore:la ab auis
reo numero quin* subtraheretur di residuum pro aureo numero haberetur talis correctus aureus numerus propinque diem colunctionis ostenderet. etsi ad aurein numerum io adderetur subtracto 19 post additionem si excederet: ex ms num rus in Calendario oppositionis diem propinque indicaret.& ita fer mutatione aura rei numeri currentis in alium numeru correctum remanete Calendario neuti stat
propinquae dies coniunctionsi 8e oppositionu haberentur. & hoc isto tepore quado anticipatio vis ad quintam diem se exteriit. alio vero tempore quado in minus vel plus se extendere non possiet remanetibus Iibris uti sunt talis correctio posset fieri. Dico aute uinque. quia secutam stuationem aurei numeri in Casedaricvno s-- per ipse numerus in eadem die collocatur in qua est coniunctio licet ivr diem inte. grum nutas distet ante vel post.Et hie modus corrigendi Calendarium est inutilis: quia non poterit per esi modum vera dies coniunctionis haberi nec oppositionis. de hoc:quia numerus s minus no I atur reguIariter in quinto die a numero qui ha, bet s plus:sed sere in sexto.sic nec numerus qui habet io plus: sererer decimo die distanter collocatur inec collocari potest ut patet intelligeti. & citanticipatio a quao iis sit a loco sit uationis aurei numeri:patet . per hanc via correctio haberi nequit. Vnde si per correctum aureum numerum sine mutatioire ore Naatis aurei numeri: in alium praecisius ostendentem diem coniunctionis Calandarium corrigi debe, ret: iste esset modus precisior Ilicet inutilis sit 5: maioris erroris generativus ut sedile concipi potest. Et est consequenter aduertendum adhuc alii modi consio miles inueniri possent plures: puta si dimitteretur bisextus in aliquo anno se nauistaretur aureus numerus in eodem anno per additionem trium ad eum: ta dimitteretur bisextus.& quia is erit tunc aureus numerus t adderentnr 3essimis aureus numerus in illo annot di alio sequenti r de post-ita eonsequenter:
213쪽
ille aureus numerus ostenderet diem coniunetionis. Nec est Illa regula: plus vera
a praecedens immediata. Similiter si duo hisexti omitterenturoad vera aureum
numer m adderetur:oriretur tali modo correctus habens veritatem ut praeceo dentes modi. Et si quatuor bisexti omitterentur in IS annis: ostenderet aureus nu,
merus diem coniunctionis. di inter oes praesatos modos iste foret cligibilior: quia minus erroris & periculi contineret. Sed nullus pristorum modoxu videtur conuenire proposito nostro: quia ex omissione bisexti oriretur scandalum in popuIosti: in arte inuentedi litteram dominicale una nouitas nec reduceretur Calendarium nostrum ad resermationem. quia ut clarum est: per nullum istorum modore antia quae regulς obseruationis paschalis essent denuo velificatςammo oporteret nouas regulas desestis cocipi: te alia multa fieri quae plus de maris iste a re maret.
Vnde si plena & perista re matio Calendarii fieri debet: nihil melius inueniri
potest v reducere Calendarium vis ad eum statum I*regulat antiquorum insata cris conciliis traditae redeant ad veritatem quanto leuius & secilius 5e verius ii fieri poterit. Et non est serte cogitabilis iacilior 5e verior modus: g q, omita una septimana laureus numerus in cyclum lunarem comutetur. si enim hoc secerim': reductum est Calendarium nostru advexitatem regularum antiquarum Se consti tutionum sacrae Nicenae synodi quoad paschalem sestiuitatem di tera omnia scis ita mobilia se immobilia.& ipse numerus qui aureus hucus. dictus est: ex tunc Hanaris cycli esset s& aliud nomen puta aureus cyclus sortiretiar & melius di verius indus re/ diem coniunctionis ostenderet:u ipse aureus numerus Nicem concilii teporeiolte
paradi Cati est.immo tunc Calendarium nostrum verius esset:u unu miri Et pro praetica limilandarit se. ius correctionis:ita esset procedendum. Anno CHRISTI stilum sentecostes cillimus. cadit in-diem Maii.&quia illud stilum est mobile:none sideratura vulgo in quota die cadat.statuatur ital aliquo die anni 1 τ per publicum decretum si, illa dies M. Maii illius anni M.39 in qua cadit festum Antecostes habeatur pro ultima die Maii 16c altera pentecostes sit prima Iunii di Q, postre numerus qui hucus. auis
reus numerus dictus est sit lunaris cyclus.1: vocetur aureus clusi qui pro eia anno erit Ia s & in sequentiri & sic deinceps:tunc Calendarium est reductum ad regulas Niceni concilii. quoniam Caledarium Nicenum graecum non habuit alium cyclum u Iunarem decenouenalem.& infixus fuit ille cycIus Calendario:ad haben idas lunationes 5e plenilunium paschale ab viii Idus Martii vis in nonas Aprilis
statuit paschalem 1ncensionem quieri debere:& primum pascha xi Calendas Aprili Iis sese.Haec omnia ad veritatem redeunt per haue correctione: & abis librorum mutatione. Numerus enim aurei cycli ubi in Calendario postea semper inuentus fuerit: diem coiniunctionis ostendet. Nee poterit verum pascha ante xi Calendas Aprilis cadere: aut citra dies septem azymorum ita φ post aequinoctium hebraei graeci se latini pascha coneorditer de cosermiter praecepto legali relebrabsit. Uno etiam cycio : hebraei praecisti latini lac eisdem embolismalibus regulis utentur. 5: non potexit et nec verior lnec facilior reductio Calendarii Romani fieri ad regulas patrum. immo erit verius apud Iatinos:ς unu fuit. quia latini qui aureo numero ante CHRISTUM Calendario infixotloco cycli lanae quoad holita les stini, per vide ut in Misse propter conHrmitatem decemnouenalis reuolutionis Is sper Graecis & Hebraeisi certis annis discreparsit:ut superius est ostensum.& haec diuersitas ex inc auferretur. Et ad hoc ut elare veritas huius videatur:prim quoad coniunctionis diem ne instat. Ex praecedentibus patet: anticipationem hodie
214쪽
. diebus eum is horis sectam. be quia numerust cycIi lunaris Iocatur insta aureum numerum tribus diebus: patet q, anticipatio lunationsi a cyclo Iunari hodie γ die rum existit cum dimidio. quare si septem dies iubtraherentur aut transilirentur redibit coniunetio ad diem Iocationis aurei cycli lunaris. Etiam ex calculo tabulaμrum:idem costare poterit. de praesertim lioe probant tabulae Persarum grae :Rr me ad nostrum latinum usum ireductae. quoniam cyclum Iunarem in talendario pro inuenienda incensione locandi concorditcr hoc modo pene in omnibus locis. dico pene: quia aliquado exprimaeva impersecta siluatione aurei numeri diuersitas inuenitur: licet illa solum quando is est cyclus lunaris in mense Martii diuersa sit per unum diem ab ista nostra correcta. quae habet ιν is die: licet secundum Persas is die locari deberet. nec est de hoc curandum: quia festa mobilia propter hoc non diuersificabutur.maxime paschae:de quo est principalis quaestio. etiam si positiose, eundum Persas verior esset in eo anno Ig cycli. Vnde d existente litera domini si& Is cyclo aureor si vera esset Periarum positio secundum Calendarium nostrum
octo diebus tardius pascha celebraremus inon tamen excederemus ax lunam. nec
hoc ante antasi CHRISTI eueniret ut sinitii d euet Iitera dominicalis & is auoreus cyclus. eo si politio Periarum vera cisci quae ponit is diem esse coniminio inis:quis stequentius in illa die coniu1Κ'tio cadat Itamen prope finem diei .ita ut anano CHRISTI 1 83squo anno i8 est cyclus colunetionis in diem protrahitur Bacta correctioneisue in nonam si non fuerit laeta . Quare paret: r hanc correctio anem nos consequi intutum quo ad incensionem. in si aliqua est varietas: illa quasi in nulla obest maxime quoad paschalem festiuitatem I de hoe sufficit proposito mastro.in vero ista correctio sit verissima de conuenientissima proposito In ro: maiaxime ex hoc poterit appraehendi. quoniam deinceps verissimu esset: illam coniunis et ionem paschalem sore quae proxime sequeretur viii ldus martias. di illam oppo
sitionem quae post xii Caledas Aprilis prima fuerit pari formiter sicut Niceni concilii de alexandrini statuta praecipi sit. Nam etsi labor in subtili inuestigatione praeiacisior haberi posset: tamen quiis quantacunq; inexpertus sitis appraedaendere potest hanc correctionem veritati seruire hoc tepore quando aequinoctium secudum tabulas Aliisnsi siet Martii esse dicitur.Si enim primu planiluniu post vernale aequa noctium paschale est:subtractis T dieb' per correctioite 8e sellum telarum est aequis noctium usas in I9 diem elevari.clarum est I9 diem ad xii Caledas Aprilis ubi fidi,
maxunt patres Niceni concilii:aequinoctium plus appropinquare urΣMartii.qua re nemini dubium hanc correctione veritati suffragari: cum hodie operemur per regulas patrum perinde a si aequinoetium in xii Calendas Aprilis fixum essetueri ode si post correctione illis etia utemur regulis:minus necessario errabimus. : RU tem correctio non tantum verior sed di verillima sit:aperte ex hoc conspicitiir.Manifestum est diem a uinoetialem secutidu graecos i3 Martii aestimari isimiliter re secundu hebrςos:qui ante annum CHRISTt isoo quarta Martii pastha no celiis a-hutiquare decimatertia diem etia tuc aequinoetio datat: quonia trusuadato aequiis noehio pascha immolat.Vnde si hoc ita est . v secsdu Gn s ut ex tabulis prccisis habes similiter & secundu Hebrωs hodie a linoctium existit:inc per correctione filius T dierum ad 2o aseendit.& sc ra die in vespratis erit primu pascha iud rum trasuadam aequinoctio:&nostru infimu pascha m die quae est xi Caledas Aprilis ut iubet Nicena costitutio.Quare patet φ cu gr*is de he sis hcc correctio veris me cocordat:imo verius est Calendariu secundu eosdelsi erat topore Niceni com
215쪽
eilii quod filii circa annum domini 3. o.Et hoc ex eo appraehenditur. Nam secun dum copulum hebraeoruni de politionem ipsoru hebraeorum di antii lusu eotc..pore aequinoctium potuit i3 die Martii essenta . tunc indaei in r9 die secticlum eo putum hebraeorum pascha facereiat 1 re sic potuisset nostru passilia in taut αr die soci dum ipsos finise.Sed quia constitutio ante-diem non μrmittebat pascha celebrariumnifestum est secudum positione iudaorum regula Niceni concilii verita ii quaq; non deseruiuisse.Sicut etia quida latini an 'pin CHRISTUM appraehenderuta quintanium:ve iudaei esset Calendas Aprilis:ut ait Uictorinus ad Hilarium Papam inec tamen a regulis Niceni concilii recedere ausi fuere.Simialiter si secundum tabulas Atlansi aut exserientiam Ptolemaei posita in dictione abn agesti nos coimertimus quae a calculo Alfions plus die differt: patres ipsos in ha. positione aequinoctiali non parum errare inueniemus. Quare calendarium etiam si tempore Niceni concilii cauillari potuisset secundum hebraeos & secudum subistiliores Astrologos: non tamen post correctionem nostram nec fer graecos nec tu daeos repraehensibile remanebit. Sed an seeadum subtiliores altriai s argui pinsit:videamus. Et clarum est secudum positionem Alsensi qui ponit super Hierus Iem 1Φ39 solem circa secundam horam post medium noctis arietem intrare & sie r saltum correeto Calendario is die depraehendi Calendarii correctionem posset
quia non decimanonem diem sed vicesimal rima aequinoctio attribuit. Sed ad hoe responderi potest:q, tabulae Alsensi non sunt metualiter vere quo ad introitum in arietem.immo experientia comitum est: luasi in i3 horis eas deviare.ita φ ut magister Henricus Batem refert in libello erroris tabularuni Alfionii: tunc exserientia doevit 1 9o post hoc multis annis in α 5e ultra horis easdem errare. quare si diuersitatem horizontium terrae habitabiliscosideremus quo ad ipsum vernale initium sad hoe ut ipsa paschalis 2Iemnitas per uniuersum orbem uno tepore di post aequitio mum celebretur: niuncta experientia nostri temtraris a positione ludaeo rum 8e Grueorsi non longe differemus. rueniemus enim parisormiter ad 13 mar tii diem. Profaesus etiam iudaeus 5e quidam alii obseruatores qui anno CHRISTI
13o3 solem iΦ martii 3 hora post medium noctis arietem commrerunt intrare:hoc nostrum propositum affirmantisicut de alii nostri temporis experimentatores.& si etia aliquae Ilorae quae deessent a i3 die:suppleretur ex diuersitate introitus in orie, ee ab introitu in occasu. Oportet enim ultimu introitum in terra habitabiIi anno lare:vr omnes per orbe in celebritate paschalis quatum possibiIe est concurramus ut orientaliores per occidetales non praeueniantur.sed in tepore omnis popuIus cocurrat: salua praeuetione horaria quo ad paschalis diei initiums & solis maturiore exortum apud priores Indos et occidentaliores Hispanos. Et ultimo aduertedum tu, ad hoc in correctio ista in veritate persistat: necesse est quo ad colunctionis diem qui in 3oq. annis quasi per diem anticipatur his ille ilIius anni dimittere & sem. per 3ΟΦ annum absq; bisexti intercalatione currere. Et licet praeelsius fieret si semset in G anno non seruaretur bisextus sed trasserretur in sequetem scilicet ττ de se in 3ο - anno unus bisextus subtiliter gradatim iubtraheres tameia cum ex prio ri simplici modo nullus timendus error in hoc negocio causabitur dimisso se indomodo subtiliori de ser stiori primus acceptes ser totalam omissione biserti in 3o
an uita . tunc S anni sine bisexto currant .vt sic veritas ostensionis coniunctima.
Iis diei exsiluatione aurei cycIi valeat manere. Verum quia Uernale aequinoctium in eo tempore 3oq. an rum secundum quosda poene duobus diebus anticipatur t
216쪽
& solum 1aer omissione bisextilis dies una subtrahitiaripossiet quis dicere Calenda rium nostrum no usu qua* in correctione sua duraturum sed i pascitatis festiuitatis celebratione secundum legale eonstitutione post illa tempora fullacia in re. Ac hoc dicedum puto φ, licet verum sit ex disinoportione motuum sui rium no pos se que registratoria regula abis Calendarii mutatione inueniri:tamen hic meta eius modus inter excogitabiles facilior deverior existit quoniam motus ille capitis arietis inaequaliter obseruat': post illa tepora aut ore Thebith tardior efficietur.de sicut aliquado i 3oo annis gradualis latum mutatio exinrimeto Pth Iannaei inust. ta est:ita sertassis si non i tot annis tamen i pluribus u hoc tepore gradus unus perficietur.& fi no:tame una dies anticipationis aequinoctii nullsi errore efficere pos set in celebratione paschalis testiuitatis ut claret ex siluatione aurei cycli.neae etiain duobus diebus error notari posset.imo quonia haec nostra correctio ad unitate 3c concordariam redueit tres linguas hebraeaigraeca & latina letia quoad embolis, males annos ut manificiuim est ex siluatione aurei cycli i Caledario:si ex praeuetione aequi noctii error pases alis plenilunii exoriri deberet 1 oporteret hunc exoririri primo S & post hoc I9 aurei cycli numeris existetibus. Sed quonia illi anni semiis emtulisinales sunt ut praehabitum est tunc praetacti numeri usq; ad multos celenarios annorum potius 13 lunationem ς prima ostendet secundum regula antiquora quae I embolismalibus annis iubet non i Martio sed i Aprili pascha celebrari .Quare concluditur nostriim Caledarium modo praetacto correctum:Wr omissione his
sexti in trecetesimo quarto anno ita registi arsim talia primationibus u paschalib'sestiuitatibus usui ad mille futuros annos & vltra veritatem ostedeis inadum mositiones recentiorum magistrorum probationum de eorum qui ante nos mere. UAE cet ex his omnibus humanis exserimetis particulariter captis multa ex motu Iuminarium de praetcrito certitudo adfuturas habeatur:nisi quatum ordo S: regularitas linientorii motuum prae simi de futuris Axmittit.Cum ergo haec correctio de
stelli sit praetieabilis & tatae utilitatis Φ per ipsam ad regularu nobis in sacris coaciliis traditarum raducamur obseruatiam:magna auiditate eadem sacra haec se nodus Basiliensis ut speram'acoeptabit i mi ita legitur iactione prima Calced niensis concilii omnis qui non celebrat diem sanetum paschae serundum sancta: ca
tholicae ecclesiae regulli anathema sici cura maxima adhiberi debet in re sceptum dei simul & patrum regula: i veritate cocurrat.& maxime quarta decimanorum tqui se tesseracaede ditae dicuntur:abiuratio haeresiis ibidem gestis Calcedoniensis synodi inserta patres pro re matione unitos mouere debet.quoniam anathema. tizare eos oportebat quartaedecimanorum hau esim & eos qui paschae solemnit latem secundum sanctae catholicae ecclesiae regula non celebrabat.Haec pelantes agis . '
te ut retroiecto paschali errore veritati instemus: ut sic de hoc vera temporali isti
uitate ad aeternam transtem mereamur. . x ς
TRI AD UNCULA PRESBITERI CAROLEPISCOPI BRIXINENSIS TRACTATUS DE REPARATIONE CALENDARII ET RE , T TCITATUS BASILEAE IN CONCILIO COLLECTUS A FO 3σ.SED NIHIL TUNC IBI PER SYN DUM ACTUM EST.
217쪽
GRRECTIO CORRECTIO TABULARUM ALPHONSI PER E D
D seie si quid veritatis 5: quid dubii tabula: Alpho
si contineant. Primo quidem de cap.i aerarum videtur
mihi φ nullus sit ibi error i nee defectus. Immo tabulae
differentiarum aerarum 1 & tabulae reduetionis temporis incipientis ab aliqua aera in stactiones sexagenarias necnon tabulae negocii huius:optime sunt copolitaeco tinctes Dise penitus veritate quil retinere poteratara bulae vero radicum ut opinor:in nullis aliis aeris ab aera
AIphomi:exacta veritatem obtinere potuerunt . In aera tamen Aiphonii:verae esse potuerunt.Potuit enim. Illaenal per earum obseruatores:inueri fueruntasi bene eriam obseruauerunt:vtis exunt verae.Causa autem recessionis a veritate in aliis rata
dicibus est. ipsi motu cuiuslibet mobilis in tepore illo per qd aliae arae differuit
ab aera Almonsi extractum de suis tabulis medioru motuum:subtraxerui a radiisce inueta a pricipio annorum Alphosi. Quod* rema fit:posuerunt aliarum aerar si radices motum illum esse verissimu supponetes. Et si sic esset: optime factum miseseti ne mi radices omnes istae essent verissimae.sic en1 quaeredo loca mobiliu ccc restium ad t ra obseruationum pristinoru ex his A Itonsi tabulis: rediret uti. eadem loca qua ipsi obseruatores diligetissimis ingeniis inueneruntiSed quoniam hoc non ita contingit immo sic retrograde opera liueniuntur pdictae tabulae inobseruatione fumatoru in singulis discordare: hae diseremtia milii declarare incuhit. Ex hoc enim Iiquide apparebitrii ipsis calaniose contraire conatus sim san reacta ratione Icontra eas inuehar.Incipiens ergo in nola domini. Primo motum orbis stellarum se augium unum habetium motum exanimare cu obseruationibus praea teritis famatorum sapientum:aecipia motum Alchimechidest spicae mentum sex obseruationem Timocaridis post Nabugodonosor Φ annis aegyptiacis que ii, ducit Ptolemaeus in Almagesti distinctione septima in fine ea tertii: & mit locus eius:22 gradus leto minuta virginis. Quaera locum eiusde stellae: per tabulas Alis mons. lepus illud reduetum ad stactiones sexagenarias est Φs tertia secunda so prima.Cum quo extraho motum capitis Arietis:&inuenio 3 signa Φ- grais Oslτ minuta sis secunda.Cuius aequatio est:2 gra.29 mi as secunda minueda. Motum vero stellarum ab illo tempore vis ad Alphoiisum siuemo in minuta s3 secuM.Aequatio autem motus capitis arietis ad tempus Alpii ias:est 3 gra.3 mu3 secunda.quae est addenda.cum qua addatur aequatio eius ad tempus praeteritum praedictum:& prouenient io gra.3α minu.33 seaida. qd additum motui steIIarum insta teptis medium producit ira gra. 3 mi .as secunda. Et tamen seeundum illas tabulas motae sunt stet Iae 8e avges per tempus illud intermedium.Subtrahatur eriam lociis ille a locoAIchimech posito 1 radicibus stellarum ad pricipium Alphonsis
ilicet i3 gra. 3 mi.Iibrae: remanetat ra grais q. mi.virginis.Ecce quomodo lacus huius stellae qui Iuentus est a Timocaride:discrepat a loco eiusdem tuento per istas tabulas χs mi.8c plus Si aute eundem motum subtraxero ab auge solis quae est seacundum tabulas Alphonsili signumas gra. 9 mi.remanebit I sign.G gra. - mi.
Auat aute Plis longe ante Abaa.de Ptolam a maior erat u fuerit teporibus e
218쪽
rum:qd mihi credere non est possibilaatem videbo virum istae tabula: concordentes Ptolemaeo in locis stellarum fixarum &augium cuius obseruationes sinit circa annos abicarnalitate domini nostri V CHRISTI Us Romanos squi re dum ad sexagenaria si aetione facient xq. tertia osecunda tq. prima. Motus capitis arietis id est augis ex tabuIis Alphonti secundum hoc I ..σ gra.is mi.23 secunda. eius aequatio 3 mi. 9 secuda. Sed aequatio s3 mi. 9 secunda addeda.Motus iterularum a tepore CHRISI I vis ad lepus illud o 1 .r gra.o mi. s secunda. s teristia.cui si addatur in uatio ia dicta: erit 3 gra.s 9 mi. 8 stiranda aIias s3 1 unda.
Is tertia. a additum radici anni solaris positi ad pricipium aerae GH Ulacie
augem solis ad tempus istiud:scilicet i sig.i3gra.2s mi.3 secunda. Motus aute stellarum in tempore medio iter Ptolemaeum 5e Alphonium 3 gra. io mi. 3τ secuta. Cui aequatio capitis arietis tepore Almonsi addita erit in gra. 3 mi.--.semesila quo postea subtrahitur aequatio eiusdem capitis i re Ptolemaei cte remanebit is fiet. 133 qui est motus stellarsi& augisi i illo tepore. a subtrahas a loco Alchi in tepore Alphonsi de remanebit locus eius 23 gra. 3s mi.Ptolemaeus autem Henit hanc esse in gra.*o minu.virginis. merunt ergo sere per α gra.Auges quoin differunt per gra.hic & ibi. n in tantam differentia credo nume i ange solis tepore eius. a inuentio huius valde est difficilis:& eius obseruatio non parum ambigua.Ideo ipse usus est auge solis eade qua inuenit Abraha: luti semper i mobilis perserieret. De stellis suis autem de quibus facilis est es,seruatio:non dubito qui Ptolemaeus beplures alii luenerint veritate. apropter verisimile est eas inlaturum latum ves te plus veI minus differrerim saltem cocorda sit. I si concordabunt: hoc imi is cisci a tabularu accidet veritate.Iimeniuntur i motibus harum tabularii avearitate distridates:nune a veris obseruationibus deficientes nune vero sis periis augetes.Necessario ergo aliqua do coneor dabunt.Postea ad tempora Abbate i proceda etia calcuIado qd est post icarnatione domini: 3 9 annis i qui reducti in sexagenarias faciunt I quartu 29 tertia Io secula I sq. prima. Motus recessus dea es sus ad id repus o signat s gra.i3 mG9 secunda. Eius aequatioin gra. . mi a seocunda.Motus stellarum ad illud tempus i simu S gra mi. secunda. nia seeunda tabulas Alphonsi. Aux solis se dum hoe et tam . maos 1m.qme ii suta trahatur ab auge solis tepore Alphonti :habebitur motus stetrata in tepore inediosei licet lMuo. addatur Ioco cabala di.i.cordis leonis in tepore altat gni qui fuit -- leonis ut patet in canonibus Abbategni proueniunt iggra.V mi.leonis. ce quomodo in ilIis 3τα annis diuesificatur motus augium in tabulis illis ab inmistutionibus Abbat ni α gra.Repperit eni Abbategni Augem solis α gra.Is mi. geminorv.In stellis aute fixis r gra.& rs mi. Posuerunt eni tabulatores AI onsi cor leonis in leone 19 gra.33 mi.Si quis mihi dicat istas radices stellarum no esse veras nec inuetas secundu tabulas Alphonsi sed positas ab aliis nescientibus calculare: respondeo Q primo ab illis tabulis inuetae sunt. ius nil est. vidi I istellari fixarum eodemodo: qui liber extractus Hie dear isti origis Alphonsi tquealmis.
du dixit mihi ille qui extraxit. Vidi eni stellas fixas silvaras isto modo in hera silida faeta per ipsummet AI onsiim. Et taceta illa νradices illae n5 sint inuentat
per tabulas illas:nihilomitius minorabitur disci emtia inter obseruationes per has tabulas. inter Timocaride de Ptolemaeum stellae fixae motae sunt secudum veriotatem obseruationum Φ gra.2o mi.Secundatabulas aute istas is gracts mi.&plus. Et a tepore Ptolemaei vis adilla secundum obserarationes:motae sunt απυ ni.
219쪽
Sed secundum tabulas has a gra. . mi. Quomodocunspergo poliant:tabulas illas in hoc veritati non inuemocinacordare. Item inuenio alium errorem istarum tabularum de motu stellarum fixarum feeta dum ipsas. Nam motus velocissimus illarum fuit circa tempora CHRISTI. ne enim ponunt caput arietis accessus incoepisse motu:&in illa parte patet motum esse velocissimum.Sed in veritate:motus steIlarum non erat tunc veIocissimus.Pto ialemaeus enim repperit ipsas moueri circa illud tempus in Ioo annis r.gra. Fuit eniCHRISTVS circa medium temporis quod filii inter Abrachim di olemaeum. Ariolamare vero vis ad Maategni inuentus est motus stellarum fixarum in ες annis: gra. Ergo motus iste nunc velocior multo reperitur Rh&aliud in tabulis illis qd mirabile videtur:quomodo secundum eas circuli planetarum moueantur motu stellarum aecessus & recessius capitis arietis & librae maxime de circulo solis. Concedunt enim stellas fixas retinere eandem semper declinationem ab eclipti ea. Tota ergo eclipticamunc situm mutabit.Signa ergo in arcu solis punctum si apositum capiti arietisancipiat ergo caput arietis declinare versus septentrionem In circulo paruo vel punctum signatum in circulo solisconcedunt enim id.vel deis elinabit vel manebit in laeo suo. manebit:ergo non amplius manebit sub eclivitiis ea in est veritati dissonum. 11 sequatur:quatum ergo caput arietis distabit a sectio,ine Zodiaci circa aequatorem latum & punctum illud distabit necessario ab eadem.
Mouebitur ergo ex necessitate isto motu:ω no ponunt.Post haec aute de aliis mobilibus:erit praesertitandum sntiliter.Et primo de sole. Quoniam tabuIae hae suppoμnsitaniatim Plarem seu tempus circuitus solis semper aequalem & invariabile peria manem. xito ergo de hoc:videntur redarguendae. Sunt enim in hoc contrariae
iis quae ab obseruatoribus diuersorum temporum subtiliter sunt percepta. Antio quissimi mi obseruat mes babylanies sciliret Asiamin & Midan posuerunt quatitatem anni 3σs dies & r quartam-i septuagesimasextam unius diei praecise. Et similiter inuenit Abraehis sere: sed modi eo minus. Postea Ptolemaeus limenit illam quantitatem 3σs dies& 1 quartam minus 3oo parte unius diei. Dehinc Abbate. gni repperit it Iud tepusque dies s horas ilis mi. secunda Sed tabulae istae cor Datinent 36s dies s horas Φ9 mi.IS secunda.Hac qualitatem constituerunt intrari aithile de maiori in minus & conuersim; sicut de motus stellarum nunc velocior nunc tardior esse comperitur.
Ad ostendendu ergo discrepantia harsi tabularii qua habent eu antiquis obseruatiotubus de motibus aliarsi stellarsi:assumo obseruatiam facta ab Achanain post Nabuthodonosor 3is annis aegyptiatieis M diebus septimi mesis demessibus aegris pcioisi in ortu selis:de introitu solis in punctu solstitiale aestiualesqua etia ais it Ptolemaeus in aImagini dictione tertia. Quaera ergo hoc:in tabulis Alphoniurempus illud reductum in sexagenarias:3r tertia sα secunda l3s prima. Medius motus lis ad meridianu AIexadriae I simu 3o gra.i2 mi. 3 secundarid secundum Ptolos maeum motus solis erat 3 signato gra. 7 mi.α secunda. Aequatio solis secundula, IasAlphonii est tunc fr mi Securidum Ptolemaetun autem est circa sct iiii.& est minuenti. Ecce φ secundum tabulas Alphonii nullatenus sol tunc est ingressus nitun .cancri.Immo ad mitius habuit adhuc pertralire 3s mi.vel circa.Si erit differetia circiter in horatu.Item capio alia differentia. obseruationem sciliiseee Ahractis de introitu selis in punctum aequinoctiale autumnale qufi etia sumit
Ptolemaeus ubi supra in Almagini dictione tertia scilicet ab Alexadri morte Φεσ
220쪽
annis aegyptiaticis post dies ha ualite id est s diersi superadditorum annom hora in alexudria. us illud reductum ad sexagenarias stactiones Is tertia 1Σ secun da Φs prima.Medius motus secundum tabulas Alphonsi ad alexandriam 3 signa agra.is mi. 9 secunda. Aequatio lis fuit a. gra sint.secundum tabulas Ptolemaei quaesunt nullo veriores.Patetergo Mest differentia 9 mi. de de tempore Φ horarui
de plus.Sed secutidia tabulas Alphonsi erit differentia maior. Item accipio inrua tione Ptolemaei de introitu solis in idem puni tum positu ibidem ut dictum est stilicet animab Alexadri morte Φε impletos annis aegyptiis post g dies mensis septismi demensibus aegyptioru I9 hora sere Φ3 2ilicet mi.diei t us reduetsi ad sexagenarias ΙΦstertiati secundas 3 prima. dius motus solis extabulis AI onsi ad Alexadriam 33 αῖ ues.secundsi Ptolemaeum G signa 1αgra.9 mi.Est ergo dio
serentia r gra. 9 mi.Et secundum aequatores Alphonsi est maiorEt de tepore erit differentia unius diei & tertiae partis diei . Certe tales desectus nimis essent intoιlerabiles.Sed in obseruatione Abbategni:de sese non inuuenitur error valde nota bilis.quia tabulatores haru tabularum ut dixi:per eadem obseruatione silis circui tum mesi sumunt ed in tepore nostro' differetia ab aliquibus inueta est de introitu tu solis in ariete. De quibus inueni scriptu in quoda libro astronomiae . anno domini uso die 13 Martii in tussit sol intrare in ariete post IS I .qd multu discrepata tabulis Alphonii.Item quidaalter anno domini 13 s inuenit Me ingredi ariete: non in hora qua inuenitur per tabulas Alphonii. o vero si quid inueniaron con uenit hic ponere ne testimonium mihimetipsi videar perhibisci In luna si est desectus aliquis:nunc ostenda.Reierio dictione nona AImagini de is seruatione Mercuriim post annos Nabucito lonosor 83s aegyptiacos post a dies
mensis alchita horasl3o mi.Medius motus lunae iiiit ri gra. 5 mi. geminorsi ad Alexandria.Medium argumentu rinae 3 gra.32 mi.Secundu vero tabulas Alphos si Medius motus lunae ad Alexandria 1 si1gnu'gra. 9 mi.9 secunda Medium an gumentum lunae secundum tabulas easdem Φs39ι- 19.est ergo differetia in m
tu lunae unius gra. minu. in argumento autem est differetitia hic diibi χ gra. s mi . In elongatione autem selis N: lunae inuenitur dist diato mi .unius gra Et in obseruationibus Abbat ni similiter iuenitur discrepatia i Iuna.sup sabus tan iisti creduntur fuisse maxime sustentati. Nam anno Alexadri magni it incompla to post x dies mensis ab mesibus graecoruni is hora is mi. ad meridie ab Abracte motus medius lunae inuentus per Abba regni est 19 gra.' mi.aquarii.Et fuit haec obseruatio eius secunda de Iunari eclipsi lepus pdictum ad sexagenarias fractiones reductu est x quartast textia si secunda Φ prima.Medius motus lunae secunda hoe ex tabulis Alphonsi s signa i9 gra. 9 nai. o secunda.Motus argumenti me dius is isso. dius motus capitis arietis 3 sign.is gra. nai 3 se daan motu lunae inuenitur differetia rus mi.lia argumeto medio nulla in iitrux iacetabilis disistretia.Inmotu rapitis est differetia s midiaetonsatione aureolis&Iunae:inueni. tur tata quata in observatione Ptolemaei differetia scilicet io mi. Q aute elongatio illa secundu tabulas Alphonsi non sit omnim vera:etia inuentia est a consideratibus nostri teporis.Inueni scriptu q, per horia si verissimu quida inuenit in pluribus eclipsibus lunae:medium eclipsis citius suisse uiuerit inuentum per tabulas Alphonsi per tempus notabilis quantitatis. De aliis planetis quatum motus ipsoru extractus de tabulis Almonsi differantis obseruationibus Ptolamaei propter breuitate no pona calculatoris motu sed dise