장음표시 사용
41쪽
mercen humidiores adhuc sunt. Quia vero ab his differunt,diuerso modo se habent. De
signis vero ipsorum temperamentorum adshuc fiet nobis sermo, cum de uniuersalibus
ac particularibus iudiciis tractabimus, Doctrina: Quartae Caput primu de humoris essentia,de eluis
Vmor est corpus humidum fluuidue Inla quod primo alimentum transmutatur. Humorum autem, quidam est bonus, Nempe qui promptus est, ut in partem inti stantiae aliti conuertatur,siue solus, siue cum alio, eidemq; similis fiali, siue solus siue cum Piso,di ut verbo dicam, est id quod aprum est supplere vices rei dissolutae ab eo. Quidam vero est cxcrementum quoddam, atque lius mor malus, qui quidem id quod nunc dixi mus efficere ineptus est, vel saltem raro, in humolem ortimum couerit idolaeus est,imo
42쪽
anteq id agere valeat, solet a corpore expel liti excuti. Ad haec dicendum est,corporis humiditatest alias primas alias secundas esse. Primae quis, dem sunt,ipsi humores quatuor, quos paulo lpost explicabimus. Secundas vero biparti VA .fras esse videntur. Quaedam enim excremens rosae,quaedam Vero non excrementitiae esse Vi I τ' dentur. Excrementosas posterius exponemus ιθ - ἡ Non excrementosae aurem sunt,quae a suo ori κLine mutatae sunt,& in membra iam transies minit Verum nondum in partem alicuius singularis membri, exacte conuersae sunt, di quattior sunt genere, quarum alia est quae in
cauitate extremitatum Venarum exigua tum
quae membris principibus vicinae sunt, at ea ipsa irrigant, contenta est. Alia est quae in ipsis principibus membris imbibita est,Ve ,. luti ros, quae apta est conuerti in nutrimenφtum Vbi corpus eo indigear, membraque ir ι .rorat seu madefacit ubi ob aliquem graditem motum vel aliud tale quidpiam exiccasta fuerint.
43쪽
est quod.n .nutrimentu ipsum in substantiam
membrorum,quantum ad temperaturam attinet,quo ad apparentiam mutatum est, sed
nondum ad integram substantiae proprietate di ess entiam transmutatum est. Quarta est iula humiditas,quae principalia membra a prismo ortu ingressa est,qua ipsoru partes com pactae sunt originem a genitura contraxi di genitura,ab ipsis humoribus. Porro dicendum est, ipsos humores tum lau/dabilestum excrementios quatuor complescit generibus,videlicet sanguinis genere, qui inter caeteros humores praestantior est mox pituite,deinde bilistpostremo atrae Sanguis autem calidus,& humidus natura,cuius genera adhuc duo sunt,quippe naturalis, de no naturalis. Naturalis aute sanguis, rubet coloris est,omniq; fetore carens, dulcissimusq; existit Non naturalis vero duplex quoq; est. Alius enim est,qui a debita temperarura ,6c conue nieti transmutatus est,non ob aliquod alienusibi admixtum e Sed ob vitiatam sui ipsius te Peraturam,aut si restigeraretur,vel calefieree exempli gratia, Alius vero est, qui transmuratus est a natura su propterea quod in ipsum
aliquis vitiosus succus ingressus est, di is ad
44쪽
huc duplex existit: Nam vel huiuscemodi vutiosus succus aduentillus extra Veniet, acceο det ad ipsum,ac penetrabit in ipsum,eum corrumpet: vel talis humor in ipsom et sanguine ortus fuerit,ut gratia exepli,Si aliqua eius portio putrefierisicuius tenuis pars in flavam bilem, crassior Vero in atram mutata fuerit, utraq; aut altera earum in eo relicta suerit. Haec igitur pars varia esse potest,iuxta varietatem rei quae ei di generibus suis admixta laesrit ex generibus, tum pituitae, tu atraebilis ac fauar,atq; aquositatis.Sic itaq; quandoq; turφhulen rus,quando* tenuis,nonnunq nigerrimus,aliquando albus efficietur, necnon odorem di saporem proprium mutabit,ita ut quadoq; amarus, quandoqi salitus, vel acetosus reddatur. Pituitae etiam alia est naturalis, alia non naturalis. Naturalis autem est quae prompta est in sanguinem quandoq; conuertit Est enim ipse sanguis non integre cococtus, inter generaldulcis pituitae reposita est, nec multo abudat frigore: Immo coparata ad corpus exiguae frigiditatis est.Sed si ad sanguinem,&ad bile comparetur, frigida quidem erit. Nonnunqvi ex pituita dulci efficitur illa quae insipida
45쪽
non naturalis,quam postea memorabumus t quae quidem ex mixtione sanguinis naturalis cum hac dulci pituita fieri contingit quae in distillationibus ais in sputo sepissime praecipitur. G A L E N U S autem censet naturam non destina e propriu membrum veluti receptaculum,ipsi pjtuitae dulci naturali,quemadmodum viriq; bili id designauit, propterea quod haec ipsa pituita non admodum absimilis est sanguini ea cuncta membra indigent, idcirco cum sanguine permeat. Nos vero dieimu id necessarium fuisse,ob duo alterum necessitaris,alterum utilitatis gratiamquod necesssitatis gratia,duplici de causa id fuisse, quarsipa est:vt yxima sit ipsis mebris.ira ut si contingat priuari suo solito alimeto,quod promptae covetti in optimu saguinem,ut quod aventriculo vel iocinore id trahi nequeat, ob alis
quas urgentes causastTunc ipsa membra is naturalibus viribus ad ea se conuertanti pituitam,Vt di ipsam conficianr,atq; concoquat ab eademst nutrianturiti quemadmodu nariuus calor,cam cuneoqtiit, atque corrigit, ita aduentilius eam putrefacit & corrumpit, hoc autem nccessitatis genus in neutra reperimi
46쪽
bile. Nihil enim tale cum pituirat iplae
commune inter se habent, videlicet ut innaotus calor caS corrigabatq; in sanguinem rediuga licet hoc commune inter se habeant, scilicet quod aduentilius calor eas mutas putriβdasi ac corruptas omnes reddit.
Secunda veto causae' ut ipsa in anguine
misceatur,qnem ad nutriendas particulas, pituitosam, habentes temperaturam, parabit oportet enim,in eo sanguine qui eas alere deshet,pituitam inesse actu, ac terminata quadapor ione, 'test ipsum cerebrum et hoc tamendi viris bili quos commune est. Vtilitas vero atq; usus eius est,ur artus & paeticulas valde mobiles madefaciat, ne ob calorem ipsius motus,ac propter mutuum artri3tut'exiccatioinde accidat eis, qui quide usus prope in necessitatis genus transit. Non naturalis autem pituitae. Aha est excrementitia,cuius substantia sensu diuersa percipitur,di est quae muccosa seu mucilla gino iocatur. Alia est quae sensu aequalis' ac medis crisapsaret eius substantia, re vera tam m
47쪽
diuersa est,& est quae cruda vocatur. Est & alia quae maxime tenuis est: & est quae aquosa dicitur. Alia adhuc cst valde crassa,quae gipsea vocatur,& est illa cuius portio tenuis, iam disso
luta est,propterea quod 1 meatibus ac in artu
hus diu deleta fuit,ec est quidem caeteris aliis crassior. Est di aliud pituitae genus, quod caeteris aliis & calidius di siiccius existit,& est pituita salsa. Cuiuslibet autem salsedinis causa est mixtio aquosita taurumidae, quae exigui sit lasporis vel potius saporis expers sit, cum pors
onibus terrenis ustis,siccam habentibus tesperaturam,amarumq; saporcm, aequa portione dico autem aequa portione. Quoniam si huiuscemodi partes exuperarenr tunc amaritudine gignerent,ex huiuscemodi aut genere
materiae,genera salis gigni solent,& aquae fa . litae reddu tur. I mo nonua fit sal ex cinere vetfuligine,vel calce,caeteri si id gen*,si in aqua coquatur & coletur, de illa aqua feruescat dos Deci coaguletur di concrescat, veluti sal, vel sua spote relinquatur,re sic coagulabitur quis dem pari ratione si tenui pituitae, quae expers est saporisbvel saltem exigui di non validi sit saporis, Admisceatur flaua bilis sicca natura, ac usta aequa mixtura prosccto ea salsam atq;
48쪽
calidam reddet,di haec quidem est pituita bi liosa. i Galenus quoq; dixit huiuscemodi pituitam
fieri salitani propter eius putredinem, aut Oba aquositatem,quae ei admixta est. Nos autem dicimus putredine efficere pituitam salitam i i propter id quod generat in ea de ustione di cia neritii cuiusdam facultater quae quidem ini illius humido admiscetur.Ar sola aquositas,sis ei admisceatur non faciet salsedinem, nisi ad I id secunda concurrat causa,pro illa igitur di ctione:aut disiunctiva iudicio meo debet esse
Etrconiunctiva,& tunc oratio erit integra.
Est & alia pituita acetosa,scilicet quae quidem quem admodum illa dulcis est duplex, videliocet vel dulcis per suam essentiami vel per alio quod aduentilium ei admixtum. Sic haec pitui, ta bifariam fit,acerosa rnem pe, vel ob mixtiosia ne alicuius rei aduentitiae,via illud genus atrae,s acetosae,qst paulo post narrabim oritur, vel l ob aliquid in se ipsa existens ut scilicet illi dulii i ci pituitae iam dictae, vel quae ad dulcedinem is accedit,id contingat:quod caeteris succis,seu si mustis,dulcibus contingere solet, videlicet i, quod primo bulliunt,secundo acescunt.
ia Ad hac datur 2 alia pituita Acris quae ponti
49쪽
ca vocatur) cuius res ita se habet, nepe quos
eius acrimonia quandoque fit ob atrae biolis acris mixturam: quandol vero fit acris, propterea quod refrigerata est valde i se ipsa mutatur eius sapor, in acredinem, propte rea quod eius aquosa pars est congelata, di in eius siccitatem vel cineritium sensim mutatae calore aurem existente imbecillo non potesrir tantu agere ut ipsa ferueat & acescar, vali
do vero existente,eam non concoquet,
Et est aliud genus phlegmatis vitreum nuncupatum,crassum quidem ais densum, sua glutinositate ac podere vitro liquefacto satisfimile,&huiusmodi pituita quandoq; acetosa qua domin si pida est persuaderi autem potest, itolam crassam atq; insipidam:esse ipsam cruda vel quae in crudam conuersa est , di hoc gesnus pituitae est illud, quod in suo origine . aquosum frigidum est: non putrefactum,ne 3 quida ei admixtum est, sed tandiu talis' pituita clausa atq; restricta mansit donec crassior effecta sit,deinde frigidior. Habes igitur partes pituitae corrupta quan/ tum ad saporem attinet,esse quatuor, Videli cet salsam, acerosam, acrem, insipidam, de quantum ad suam attinet substantiam, qua
50쪽
tuor quoq; esse cilicet aquosam, muccosasti. vitream, gipseam, cruda enim sub muccosa
Bilis quoq; alia naturalis, alia non naturalis, Naturalis autem est spuma saguinis, quaeris hei coloris atq; splendentisest di leuis di mordax,& quanto calidior,tanto rubicundior eristit,quae cum in hepate genita est,in duas partitur partes , quarum alia cum sanguione meat. Alia vero ad fellis vesiculam distillatur, illa autem, quae cum sanguine meat, id quideria de propter necessitatem, di propter usum fit. Necessarii autem cuiuspiam gratia, ideo fit, ut ea mixta cum sanguine, eas nutriat partis culas quibus pro earum temperatura tanβtum detur de cholera,quantum pro sua por tione ac dispensatione debetur, ut est pubi
Praesidis vero ne utilitatis gratia, ideo fit, vesanguinem attenuet,eumq; per meatus penerra re faciat.
Quae iterum ad vesiculam sellis distillatur&necessitatis&Vtililitatis quos gratia id fieri Perspicuum est.