장음표시 사용
1001쪽
LIB. XV. IN XVI. c A P. 4 ς A approbaretur,nonne necesse est dicere opera suisse causam augendae iusti R. eationis illius Certe Deo non placet magis nisi qui iustior est, nec quen*ille magis approbat, quin & ille eo ipso uel fiat, uel declaretur iustior. Ad haec.Oboedientia illa singularis Abrahae,& obsitio illa filii sui aperte decla ratur a Deo suisse causa promissionis illius magnificentissims de suscipienda carne ex posteritate ipsius. Quia fecisti, inquit, hanc rem dcc. Et statim. Gene. i. Qitia oboedisti uoci mes. Qus ergo tantum apud Deum ualuerunt,ut causa asserantur tam benigne promissionis,qui possumus dubitare, de causa estiam suo modo fuisse augendae illius iustili aes Si negare non potes iustos P Aron bona opera proficere in iustitia,' Deu ad ea respicere & propter ipsa nouis eos beneficiis exornare, de cumulare,cur negas ipsa esse causura auge dae iustificationis,cum nos non aliud quam hoc intelligamus assisentes ibia Se causas augends iustificationis Nectet enim illa eo pertingere putamus, ut efficienter augeant gratiam, aut causa sint diuinae uoluntatis, quae nulla extra se potest habere efficientem causam. Sed qus te malum hic rabies exagitat,ut impietatis,sacri sciij,& execrabilis in Deum blasphemiae accuses dicentes per obseruationem mangatorum ecclesis aut per traditiones humanas proficere posse iustos iniustitias Si aliqua opera prscepta ab ecclesia uel a principibus,uel a dominis , vel a parentib. tam grata sunt nonnunquam Deo,ac illa,qus de ipse prscepit, ut de multis manifestum est, quod piaculum est.& per ea asserere iustos incrementa sibi licere iustitis, & non tantii B per obfruationem mandatorum Dei Esto unus tantum sit Deus legisla as ga tor,& ecclesia sincta non fit qus leges aliquas Christi legib. adiecerit, ut lis dola careticisiime uis eum Valdensib.Pseudoapostolis, Vultclefissis Husitis,& a. Vs lia reticis aperte repugnantibus Christo,& Apostolis &toti eccle. Uriendi lens, nunquid prsceptum humanum uiolat opus uirtutis Si misi interesse si ges inles ieiunare,si dare decimas,si legere horas canonicas,& similia secluso iure hu 7.c o. s.
mano san & pia fiant per ea proficerent iusti iniustitia,quid eis praece. o b p.
ptum humanum detrahit, ut dicas ne Pelagium quidem tentasse asserere, quod patres tradideriit, per obseruatiqnem prsceptorum humanorii posse iustos proficere iniustitia Erat quidem Pelagius multo te doctior,ac qua caui. πη tu possum colligere ex illius uerbis,a Hiero. et Aug. citatis multo minus te tigio misimpius. Atque ideo nunquam tam inepudistinctionis in proposito mo nus doctus minit.Nouerat enim multa prscepta ab hominibus digna esse laude,nec ca Cr magis ritura mercede apud eum, qui etiam calicem aqus frigids datum in nomia impius. ne discipuli:,remuneraturum se promisit.Et propterea, non i ater prs epta mLio. ab hominibus uel a Deo distinguebat,sed generatim affirmabat operibus uirtutum per lib.arb.sactis posse homines & conquirere,& augere iustitia.
Sed quod ille operibus solius lib. b. dabat tumulto illo in nos &ingra- Resp. protiam Dei de Christi iniquior,& operibus per gratiam Dei factis.& meritis testimonio Christi innixis detrahis.Quid uero est,quod clamas de estum terrs misces, ex Eccle.& impudenter a patribus corruptum illum textum uociseraris, Ne uer*- iri
1002쪽
DE VERA, ET FIcTA IV gr. cΗR. IMPUT. . risust ad mortem iustificari Cohibete paululii Caluine. Ne tam esto pii, Gres te de sancta Syn. triumpliasse. Expendimus ista, qtis tu admones,ut ex cap. L lib. io. huius operis potes cognoscere. Quia uero ad sensum paruna intererat, siue Iegamus, Ne ueteris, siue, Ne verearis, sequi placuit pa/tribus communiorem lectio lem. Sed tis. Immo ad secisum. multum re fert. In uehitur enim scriptor ille aduersus eorum socordiam, qui suam ad Deum conuersionem procrastinant. Quanu potius uertendum erat, Ne dis Ibas. Nam graecum uerbum est iνH. Et addis. Quod de initio dictumidi est,rel giosi patres ad progressim no im crassa inscitia,sed aperta etiam malitia salso reserunt. O si possis ali in modum aliquem tuae mesedicentiae imponere, deplacido de quieto animo sensa legitima scripturarum perquirere. Plane uideres nullam te hic malitiam potulisse iuste obiicere patribus.
Nihil enim tradunt toto capite illo,quod no tu etiam fatearis,eo dempto,' quod ad obseruationem mandatorum ecclesiae speetat,quod nec hoc testi monio confirmant. Et ad id approbandum,quod statuere uoluerunt,satis super φ sunt duo alia testimonia,quae ibi inducunt, de corrupta non potes dicere.Sed quando calumnia de malitia aperta est,& consutatione non inadiget de inscitia oeilla,quam obiicis, pacifice uideamus. Verbum non negabis posse etiam uerti maneas,uel cesses. Nam de μένω , unde originem trahit, frequentius usurpatur pro manere dcces equam prodisis erre de expectare. Itaque sicut uertendo, ut tu uertis, Ne disseras, legiti mum & genuinum sensum non negabo te collegisse, ita nec tu iure potes Dnobis negare , si uertamus, Ne cesses , uel ne maneas,uel ne ueteris,sensum ecclesiastici esse, semper usque ad mortem studendum re intendendum no mae iustificationi, nec ad initium sed ad progressum linitiae ut patres uo. Sensis pa luerunt haec uerba spectare. Quoniam igitur si solam uim uerbi Graeci tram ni dis spectemus,perspicuum est utrunque sensum posse stare,expendamus nuneto gema, theologice iuxta regulas datas a patrib.nostris ad requirendosgenuinos illari scripturarum sensus, uter sensus magis conueniat omnibus circuniacenti hus,& aliis scripturae locis, de communi ecclesiae doctrinae. Profecto quo attentius omnia expendo, eo apertius mihi uidcre uideor germanioremEM. s. multo esse sensam,quem secuti sunt patres, quam quem tu sequeris. Nam ct quod tu uis,iam saepe monuerat idem eccle cus. Netardes,inquit,coninis. uerti ad dominum,& ne diseras de die in diem. Et rursus. Ante obitum
tuum operare iustitiam. Et iterum. Ante mortem cofitere,quoniam a mortuo,hoc est,morituro in proximo,quasi nihil perit conlisito.Et alias. An te languorem humilia te. Deinde . Ante haec uerba, Ne verearis usillae ad
mortem iustificari praecedunt illa. Non impediaris orare semper. Quae noad peccatorem procrastinantem nam poenitentiam ad mortem,sed ad iudstos potius diriguntur. Qitoniam uero non satis est semper orare, sed portet etiam operibus iustitiae iugiter intendere, adiectum est mox. Et he. Merearis usque ad mortem iustificari. Hoc est. Nullo timore cesses nulla
1003쪽
ratione Impediaris usque ad mortem uacare operibus iustitiae, & augenda. ipsi incumbere. Ac quoniam cum iustis agebat,non subiunxit,sicut prius, Subito enim ueniet ira illius, Vel,Quoniam non est apud inferos inuenire cibum, Vel Φ paruae aut nullius utilitatis ει consessio uel post mortem,uelapsa instante,nec denique aliquid ex illis,quib. solet scriptura uti ad deterre dos peccatores a procrastinatione poenitellae,sed subdi,t. Qitoniam merces Dei manet in aeternum. Quibus uerbis selent excitari iusti ad iuge ora..tionis &uirtutum studium. Cunque iustificatio prima aut solius Dei opus sit,ut uos dicitis,aut certe ut nos credimus, magis opus Dei quam nostruvion satis uidetur commode dictum, e usque ad mortem disteras iussistrari,& multo minus ne disseras usque ad mortem iustificari. Nec sic solet lo rui scriptura,sed sic potius Ne tardes conuerti ad dominum. Et utcunque lae his sit, equidem iis uerbis iuxta tuum sensum eκpositis,duriuscule apis penduntur illa. oniam merces Des manet in aeternum. Commodissia me uero si iuxta nostrum suisum illa exponantur. Acerrimus quippe Mamulus ad bene operandum est merces aeterna bonis operibus reposita. Et eius intuitu bene operari non modo non est peccatum, sed est etiam sanactum laudabile ut lib. M.ostendimus, de confirmari potest ex relatis e cocii. Laterane ii .c. Cum ex eo.de por Sc re. Sed ne erres,ut facis,circa vis Itidiae s. obationem uulgatae aeditionis saetamin s . nec frustra libores in ostedendis uitiis uulgatae aeditionis,audi obiter haec pauca quae de Plii lippo di tio' in ista uesim, qui & ante te grauiter de hoc accusat patres . Synodus nona ' probauit menda, quae linguarum periti,& in sacris literis mediocriter uera tirustra. siti in ea deprehendunt. Approbauit duntaxat uulgatam aeditionem re . inuis purgatam a mendis,qus uitio scriptorum,uel chalcographorum in ea repserunt. Nec eam tanquam e coelo delapsis, adorari uoluit. Interpreatem illius, quisquis ille suerit, sciebat non fuisse prophetam, nec nos me .russite hactenus quenquam, qui eodem in omnibus spiritu sacras literas a probatio i propria & natiua lingua in selenam linguam transfuderit. Ac proinde nec cohibuit, nec cohibere uoluit studiosorum linguarum industriam,quiali quando docent melius potuisse aliqua uerti, & uno eodemque uerbo uel plures nobis suggessisse. .sensus uti cute alios commodiores quam e uui .gatasdstione possent haberi. Sed in honorem uetustatis& honoris,quem ei iam a multis annis detulerant concilia latina, qus sunt ea usa, & ut certosirent fideles, quod de uerissimum est nullum inde haberi poste perniciorisiim errorem, & tuto illa & citra periculum posse legi ad cohercenda ei co
susione qua asserimultitudo translationii,& temperandam licentia nimia t cudendi semper nouas translationes Epicter statuit,ut ita uteremur in publicis lectionib.disputationib. prsdicationib.& expositionib.Alcveatenus uoluit ea authentica haberi,ut certum Oibus esset nullo eam delaedata erro
re,ex quo perniciosum aliquod dogma in fide et morib.colligi pota ,at iideo adiecit,nequis illa quouis Ptextu reqcae auderet.Et hanc fuisse meme
1004쪽
DE VERA, ET FICTA IVs T. CAR. IMPvet synodi,nec quidpia in amplius statuere uoluiste, ex uerbis ipsis &exiliis Cconsuetis approbationib.cones. potes colligere. Et ne dubites de his, uerissime poli mi tibi allegare pro his ampliss& obseruandes do ininum sanetscrucis cardinalem,de pietate,dc de literis,dc studiosis omnibus optime meritum qui illi sessioni de aliis omnib. praefuit,ae pridie quidest illud decreatum firmaretur,et postea non opinor semel mihi testatus est,nihil amplius uoluisse patres firmare.Ita ν nec tu tec quispiam alius propter hanc approbationem uulgatae aeditionis impeditur,quo minus,ubi hssitauerit,ad sontes recurrat,dc in mediu prosera quicquid habere potuerit, quo iuuentur& locupletentur latini,&uulgata aeditionem ab erroribus repurgent, do quae sensui. ss.3c ipsis sontibus sunt magis consentanea,assequantata rQuomodo sit neces a noua imputatio ad remisionem Ventidium, et pae
Vanuis autem noue imputentur iustis merita Christi ad remita nem peccatorum uenialium,& abGlutionem a poenis temporali ous,quas uel pro illis,uel pro laetatibus iam dimissis Deo debent, tamen illud probabiliter ausim asserere,nullam talem imputationem eis es Pron. i. se ad ista necessariam. Et saepe quidem iustis nouiter imputari merita Chrismad remissionem leuium peccatorum, de huiusnodi poenarum, sicile po test ostendi. Ex uirtute enim passionis Christi habent sacramenta, de sacras . mentalia Ecclesiae uirtutem ad haec praestandum. Et per ea consequuntur. pe iusti eiusmodi remissionem. Neque tantum beneficium est eis debitu eκου sua iustificatione.Nunu etiam latas,dc tam seueras poenas exigit Deus a iussis,quantas,ubi Christus non passus esset pro eis,deberent pro sitis limoi Da. IM'. i. Peccatis . Et ipse est propitiatio,& hostia oblata patri coelesti pro ossius preHeb. V. Mis.Nein sine sanguinis ipsus effusione placuit recociliare que*, aut aliqua codonare delicta. Eol magis quisl participat merita xpi, quo plu- Propo. x. ra sibi condonant peccata,vel maiores poenae. peccatis debitae. in etiam fine hae noua imputatione possent iusti cumui remissione ueniali ii, . S temporalium qua incunm poenam,quas deberent M peccatis, qaquide& non immerito multis sit stio, uidebis difficilius,his argumentis suadeo. g. . Primo. Ois iustus est amicus des 8c acceptus deo ad uita aeterna, in ius h bet ad ipsam per sua iustificationZErgo absq; ulla noua imputatione iustia tiae si,quotciiqi pctorii ueniabii sit reus,quatascul et poenas inarias deaheat si mo a dc amicitia diuina no ceciderit,ut certe no cadet,et si pecceti millies uenialiter tande asseqilerotum petoruuenialia,& esum testu poe- ζα mrsi remissione. LE. No deber peto alicui uenisi mena aeterna. Eiω.n. hoe ut lib. ondimus cotra humanuate,dc misericordia diuina, Sc certe repugnat legi dei, i aperte distinguit inter uenialia, sc mortalia ex parte mas xterno & in alis. Et si de per se ueniali mderet poena aeterna esstia secto mortale.&gratiam diuinam tolleret,quae non siit cum poena aeterna. Pro poena etia- testorali,in qua comutata est poena xterna, quae debebatur pro mortali iadimissio, certa Mn exiget Deua unquam a nobis pomam aeternam. Sine
1005쪽
LIB. π V. IN XVI. c AP. 4ττA poenitentia enim,&ut uerbo Augustini dicam, impoenitenda sunt dona M.ti
Dci,nem illa Deus unquam retractat, nisi hoc exigant ii ostra peccata. Prore Aug. terea.Qui decederet cum eiusmodi reatibus,certe non detruderetur,neque Arisin infernum. neque in limbum puerorum. In his enim locis non erunt, qui decellerint cum gratia D Ergo recluderetur in purgatorium. Purgatoriuautem non erit perpetuum,sed tantum durabit us p ad diem iudicii. Quare& isti iusti qui ad illud deserrentur,tandem inde exirent, etiamsi non fieret eis noua ulla applicatio meritorum Christi. Dicet aliquis. Si non est necessi obsess,ia noua imputatio iustitiae Christi,ut iussi assequantur remissionem ueni lium .iiel absoluantur a poenis temporalibus,quas debent pro peccatis iam dimissis nunquam igitur ad haec eis imputabitur. Deus enim, de natura nishil iaciunt frustra,neque superfluo.Superabundat tamen semper misericordia Dei de benignitas Christi erga nos. Et sicut nobis suam gratiam non solum communicat ad ea ad quae est necessaria sed etiam ut facilius, de leuius aliqua faciamus,de obtineamus quae etiam sine ipsius gratia tandem sacere,
de assequi possemus ita de iustitiam Christi non solum imputat ad remissionem,ad quam illa est necessaria, sed imputat ad remissionem uenialium
peccatorum,de temporalium poenarum,tametsi ad haec non sit necessaria. Neo hoc tantum sicit Deus in uia condonando aliquam partem poenaruper sicramenta uel sacramentalia,Sc communicando auxilia ad aliquos ser uentes actus,quibus de a uenialibus,dc a praesidiis poenis expiamur,sed ,
B cit hoc etiam fortassis in purgatorio,siciendo poenas ibi toleratas, magis sussicientes esse ad satisfactionem pro peccatis quam essetu alias ubi ipse noapplicaret nobis merita Christi.pertingit enim ad omnem locum, ubi iussi possunt esse,uirtus passionis Christi,& eximia illius merita utiliores faciunt vi fui mi omnes labores de poenas iussorum,ad meritum quidem,& satisfactionem coniichii in hac uit ad satis saetionem uero post hanc uitam. Sed adhuc urgebit ali* ni obesus quis.Quia nemini sine Christi meritis ei imputatis dimittentur secundum timem,neque dimitti possunt peccata uenialia aut reatus poenarum tempo .ralium pro peccatis. Et de peccatis uenialibus palam hoc asserit Beria. in fisc , uerba. Nemo leuia peccata contemnat. Imposiibile est enim cum eis saluari, Aimpossibile est ea dilui,nisi per Christum Iesun, d a Christo. Et Aug. tam de eo, qui leuioribus peccatis obnoxius est,quam de eo qui grauioribus in Mnunciat cpsi sibi relinquerentur,interirent. Sed haec in eos quidem possent nonnullam uim habere,qui inci unt,etiam peccatores polle pro huiusmodi ad plenum satisfacere. Verum in nos parui omnino momenti sunt, qui μ' de iustis tantum loquimur,isc ab ea quaestione,quae controuersa est inter pi os de satis saetione eorum,qui sunt in peccato,de industria abstinuimus. Et iustis quidem propter Christum haec dimitti,possumus, se debemus intre. pide asserere,quia opera de satisfactiones iustorum,ualorem suum habent a gratia ipsis in sua iustificatione,propter merita Christi comunicata. Aliud
que est sibi relictum peccatorem interire, aliud iam iustificatum noua indi.
1006쪽
gere impuratione,ne intereat. Et alioqui impossibilia saepe monuimus asin Gctis dici,quae nunquam iurua communem legem fient. Ac nos quidem n o asserimus de lege fieri post ut cuiquam uenialia remittantur sine Christi hasiitiae imputatione etiam noua sed eam impossibilitatem dicimus non esse in desectu potentiae iustorumsed ex miseriςordia Dei benigne praeueniei'. - . te nostram fragilitatem. Nec Aug.de obnoxio solis uenialibi is quae citan tur,asseruit. Mox enim temperauit sermonem adiiciens, Aut certe de eo, qui est ingrauioribus.ta lusi Beria. perius is sorte fuerit pro propter, facile possemus dicere,& eos,qui peccatoribus dicerent non esse necessariam iumstitiae Cliristi imputationem ad remissionem uetustum,nequaquam nega . obie 3 re,quin necellarium sit,ut ab eo,&per eum remittantur. Adhuc tamen possetisiquis ualide nos impugnare ex eo, i, iusti non possunt assequi remissio . nem peccatorum uenia tu nisi deus uelit remittere. Quidquid enim ex se posistunt sacere,promereri nequit,aut debita sibi simpliciter facere remissio nem ipsorum.Quare cum Deus gratuito remittat, ct nolit remittere, maipropter Christum,nec iusti poterunt sine noua illius iustitiae imputatione, Rist. eorum remissionem assequi. Verum haec duntaxat probant necessitatem ex lege,quam non negamus. Et alioqui adesia properanti immorari his, quae praeter legem sunt,magis non licet.Quoniam uero de remissione ue-R p. ad malium agimus,obiter hic commodum erit monere, improbe Caluinum culti iram calumniari patres, O nullum peccatum,nisi crassum & pabile, mortalec .i.c.is. agnoscan Nullus est Caluine inter catholicos qui ignoret,quod dicis,plae oram intcriora grauius ad interitum usti: animas uulnerare qua illa, qus cap.
- .is .mortalia asti uerunt,& ea complexi sunt illis uerbis , cxteros in omnes,' a. . qui laetalia committunt peccata. Sed quoniam proposito suo ea satis erant, commodius censueruntduntaxat numerare,qust. CO. 6.Paulus attigerat.
. i. De duplissentemia circa nece se, nouae imputationis iustitiae christi ad .
i. consequendam Halitudinem. cap. XI.
MAius uero dubium de magis controuersum hoc tempore sitit, arinoua imputatio iustitiae Christi necessaria sit iustis ad consequenda
beatitudinem. Cunt apud omnes catholicos certum S indubita- tum semper fuerit,omnem eum beatitudinem sine dubio habiturum , que contigerit de hac uita cum Dei gratia decedere,&pro expiandis peccatis uenialibus de poenis debilis pro peccatis istalibus iam dimissis necessarium esse purgatorium illis,qui cum aliquo tali reatu hinc migrarent,duo tamensuerunt praecipue hic controuersa.Primu est,an post plena peccatorii expiatione decedetibus ingratia daretur statim beatitudo, uel descreetur potius . ipsius collatio usco ad diem generalis iudi . Secundum est,an aliqua talem noua imputatio iustitiae Christi uel oblatio, aut praesentatio ipsius denuo requireretur,ut ad beatitudinem admitterentur, qui uel hiquet in purgato rio psnas debitas pro peccatis exoluissent. Et Prius qui&m horum dubio rum olim controuersum sust,nunc autem duntaxat posterius, ac propto
1007쪽
Area tantum lesil manu de obiter quid in priorisentiendum sit, attingenius. Ut autem quid circa posterius tenere debeamus exactius nouerimus hoc 'in primis aduertamus oportet.Cum disputatur inter catholhcos,an ad consecutione beatitudinis,neces, ta sit iustis noua aliqua meritorii Christi imis putatio,vel applicatio,non ambigitur de necessitate dissustonis de communicationis iustitiae Christi usi ad collationem beatitudinis. Certo sciunt omnes catholici ipsum est e unicii mediatorem inter nos de deum,nec posa rtios nisi ope,& patrocinio ipsius,ac gratia apud patrem,aliquod spiritale benesicium participare. Et tanto minus licet de beatitudine sub dubio, hoc ponere, quanto illa omnium Dei in nos beneficiorum eximium est,& lon status tage praestantiss.Sed hoc unum in dubium uertitur,an ad consecutione bea- ius correatitudinis necessaria sit noua aliqua applicatio,seu imputatio iustitis Christi, ue E. . t quae antecedat collationem beatitudinis,& ad ipsam disponat,& puparet. ac nos dignos Se idoneos ad eam suscipiendam faciat,& ex consequiti gra tiam acceptam in prima iustificatione augeat,& beatitudinem laciat uel deuhitam iustis,uel certe magis debitam quam ante erat Et de hoc duae extiterunt hoc tempore uariae sententiae. Quida uiri doctrina,& pietate insignes ad consecutionem beatitudinis, non tantum crediderunt duplicem nobis necessariam este iustitiam alteram sorinalem,qua formaliter iustificamur, at i . iteram imputatam,quae iustitia Christi est,sed de hanc bis pro nobis offerri. de praesentari patri coelesti a Christo,& ab eo acceptari necessimum putamen primo quidem antecedenter ut iustificemur,secundo uero consequenter,ut rigorem diuini iudicq euadamus,neq; pro meritis nosiris ,sed pro summa sua misericordia iudicemur,&nostra qualiscunt iustitia, a Deo cense auridonea,& sussiciens ut admittamur ad regnum coctorum. Alii uero de nuα opi. , mero,de sapientia di pictate ac autoritate longe superiores, ad consecutionem beatitudinis eam iustis existimarunt sufficere iustitiam,quae ipsis in prima sua iustificatione communicata est,neque opus esse, ut ipsius desectus, ues in persectio,quantuncunci: parua & imperfecta sit, a iustitia Christi sup i lipleatur. Ne aliter huius Opi. autores credunt nobis communicari, aut applicari iustitiam Christi ad consequendum beatitudinem,quam quia ex meritis ipsius nobis communicantur omnia requisita,ut iustificemur, nempe iustitia ipsa formalis,& auxilia multa necessaria aut certe utilia ad acquireris Idam iustitiam,& proficiendum,& perseuerandum in ipsa.Vt sciamus aute i.ῖ. utra istarum opinionum probabilior, sit apud omnes primo uidebimus , - έ quae si de qualis,ac quanta iustitia,quae a nobis exigitur ad beatitudinem, , se sdeinceps uero,anea,quae exigitur,sine noua imputatione iustitiae Christi
siissiciat. De Lysia, quae a nobis exigitur adeo scinonem Maestudianis. cap. NII.
Cprimo quidem illud apud omnes constat ut assequamur beatitu Pro dinem, Deum a nobis non exigere iustitiam, quae persecta sit colla -
1008쪽
Iustitia no in ad iustitiam suam. Excedi quippe iustitia diuina in infinitum omnem Iu Cpra regio stitiam,quae potest esse in creaturis nec potest esse tanta alicuius creaturae iuctu stitia ut non si ad diuinam conseratur,illius puritate S claritate obtenebre pannus est tur& quodammodo inquinetur. Verissimcet Iob dicit. Nuii quid iustificii minuare ripoteMaomo comparatus Deo, ut apparere mundus natus de mulieres Ecce luna etiam non splendet,&stelis non sunt mundsin conspei iii eius, Emi quanto magis homo putredo,& filius hominis uermis Et sapienter Salomon. Vanitas uanitatum, & omnia uanitas. Quanquam enim omnes creat s bolis sunt ut a bono creatore condiis,tamen ad sternam,solidisiimam que de indefectibilem,& incommutabilem Dri essentiam comparais uanu quiddam,& inane sunt,ac uerius non esse,quam esse sunt existimand Vii. Ηstra. de & Hieronymus tractans hsc uerba ita eleganter alicubi scribit. Lucerna lampadis comparatione pro nihilo est. Lampas stelis comparatione non, lucet.Stellam tuns conser.cxca est. Lunam soli iunge, non rutilat. Solem Christo conser,tenebrs sunt. Ego sum,inquit qui sum. Omnem igitur creaturam si Deo contuleris,non subsistit .Hsc Hieron.Et hanc tantam iussit puritatem a creaturis suis corruptibilibus,& innumeris infirmitatibus obuHila. in noxiis Deum non exigere, pulchre prosccto Hilarius his uerbis edisserit. Quid enim spes est,si iudicari nos secudum se Deus uelit,si ad comparationem sit uiis nostrs innocentiam postulabit c Iustificari autem in conspeetia
Dei,quis uiuentium potest, cui ira,cui dolor, i cupiditas, cui ignoratio, eui obliuio cui casus .cui necessitas uel per naturam corporis, uel per mO' Dium anims semper fluctuantis admixta sunt Cui & quotidie grauissimus hostis immineat,diabolus uidelicet anims uiri fidelis insidians,eam* ad interitum persequens s Hac enim esse causam docet,ob quam nemo uiuens iu om. i stificari in conspectu Dei positi. ia persecutus est inimicus animam mea. Iustitia no Hsc Hilarius. Indubitatum item inter omnes est, neo ad consecutionem stra impii beatitudinis requiri a nobis iustitiam, qus persecta sit in comparatione adcta Ecolla iustitiam humanitatis Christi.Nam iustitia humanitatis Christi tanta est,ut Madius L omnis iustitia,non tantum hominum,sed etiam angelorum illius splendo. tia bina, re,& fulgore obscuretur.Infinita enim est intensiue aut certe summa,& quanitatis tum creaturs conuenire potest omni ex parte ab Iulissima. Datus enim. chri in est Christo,quatenus homo est,spiritus non ad mensuram, & per omnia, ioa , ct in omnibus exactissime ille impleuit omnem iussitiam,&uoluntatem Propo. patris coelesiis sim mo assectu ubio,& semper executus est. Consentiunt, iustiti viae et inter se omnes catholici,non exigere Deum a nobis,tantam,& tam per*-lictae sectam iussitiam quantam ipsi habebimus in coelis si ex dono Dei, eo tana respectu tu dem aliquando perueniamus. Et communis omnium horum trium, & institia D. promptu ratio est. Deus enim neminem ad impossibile obligauit. Vt autestis. impos ibile est ampliciter nostram iustitiam tantam est ut non imperfecta' sit,si conseratur ad diuina ita secundum lcgem nullo pacto nostra iustitia. squali potest iustius humanitatis Christi ut iustitis, quam habebimus in
1009쪽
LIB. XV. IN XVI. c Ap. 4 spatria. Iii sitim enim Chrisii plena est de omni ex parte absoluta,&oersecta,
nostra autem iiistitia parua quaedam participatio illius, de persecti O huius status impersectio est,si ad persectionem comparetur,quam habebunt bera ε . . tri ti omnes in coelo. Hic parti ili omnes sumus, illic autem omneS eris i Vo. Gmus uiri persecti. Hic si qua lux est,t ix est aurorae, illic lux erit meridiana. Mart. uEt minimus in regno coelorum maior est, sicut Christus dixit, quam hic suerit Ioannes Baptisia. Ac sicut in Concilio Uiciarens damnatus est error coci. . Legudorum S IIeguinarum allerentium homici ira in praesenti statu posse allequi finalem beatitudinem secundum omnem gradum perstetionis, quem habebit in uita beata ita de simili,immo eadem ratione, erroneum cesendum ess,siquis dixerit,tantam esse posse iussit iam nostram,quanta erit iustitia patriae coelestis. Videmus enim nunc per specilliam is si igmate, Iunc i. .ir
autem sacie ad faciem. Et nunc ex parte cognoscimus, tunc autem cogno scemus,sicut Sc cogniti sumus. Nunc etiam, ae in lem pir, necP ex toto astoctu diligimus tunc autem S sine intermissione, cu quantum maxime polearimus diligemus. Scd de praeter haec certum est,neci: tantam a nobis eNigi propo. iustitiam, quantam debemus .ut ei perinde ac dignus est, serviamus. Sive enim illius magnitudinem spectemus,sive beneficia nobis exhibita,nemo est inter nos qui tanta puritatem dc persecti nem prastare possit,quantam de magnitudo illius de beneficia merentur.Qii in Sc illud receptum eVtra co Propας . trouersiam est a nobis non immediate exigi iustitiam habitualem insusam,
Quia praecepta de actibus sunt, qui nostrae subiacent potestati non de habilibus,qui a sola Dei donantis liberalitate pendent.Tantunci: dedit Deus no propo. 6his praecepta faciendi illa quibus lactis ipse ex benignitate sua iusiitiam hau
bitualem nobis infundit. Et ea licet minima sit satis erit,quantum est ex par. re habitus,ad beatitudinem,Quia nominus parua,quam magna nos iacit
caros Deo,& filios Dei. Et si filius ergo haeres teste Apostolo. Sed de una iustitia actuali dubium est,qualis debeat esse, dc quanta pro hoc statu, it beatitudinem assequamur. Et sunt quidem aliqui uiri docti qui rem alioqui cla 'rissimam, quant uel hac luce oportet Christianis omnibus esse apertiore, distinctioris iudic a diuini in rigidum de moderatum obscurant, de confundunt. Neque satis quidem illi aperiunt quod uolunt,iterum in hanc tadcin opisententiam inclinare uidentur,ut dicant, secundum iudicium Dei rigidum, d iis eiusmodi esse debere nostram iustitiam,ut consequamur beatitudinem, ut dicio rigiis
ne minimam quidem,aiu leuissimam culpam,uel exorbitantiam a lege di ridiuina admittat secundum uero iudicium Dei moderatum, de nostrae fragi --.litati attemperatum sitis cisse,si madata omnia diuina sic impleamus, ut nullam eorum laetaliter omittamus uel praetereamus. Et si quidem remota misericordia,& imputatione iustitis Christi iudicemur uel minutas culpas impedimento fore cilicunt ut adipiscamur beatitudinem. Peripliciis iustitiae
Christi imputationem fieri credunt ut moderate iiidicemur, Se satis sit ad consequendum beatitudinem obseruantia diuinorum mandatorum,cuam
1010쪽
si multis peccatis uenialibus sit coniuneti. Et inde existimant prosedium es. Ciob s se, ut sancti uiri nonnunquam confidenter dicant cum Iob. Vtinam appena Psil i derentur peccata mea,quibus iram merui,& cum Dauide, ludica me deus,
de dιscerne causiam meam,nonnunquam uero diuinorum . iudiciorum con Iob. V templatione perterriti ucreantur cum Iob omnia opera sua,et cum Davide Psal. 6 clament,Domine ne in surore tuo arguas me, neci: in ira tua corripias me. Et iterum.Non intres in iudicium cum seruo tuo domine, quia non iusinicabitur in conspectu tuo omnis uiuens. Cum enim, aiunt,incerti sint,qualiistorum iudiciorum,rigido ne,an moderato, Deus in eis iudicadis usurus sit, quaedam uelut praesumentes se iudicio moderato ab eo iudicandos,cG. fidenter dicunt,alia uero cum magno timore de se loquuntur, illud utrili, ne Deus eorum uitam rigide,& remota misericordia examinet. Atq; ideo
necellarium esse putat ad diuinam semper misericordiam cosugere, de Claristi iustitiam semper patri coelesti praesentare ut per illam rigorem sui iudicii Propo. τ in nos temperet. Verum ista distinctio iudic a diuini in rigidum, de mode-im 'tiatur ratum, necessaria in proposito non est, dc nulli satis firmo scripturarum,aut disiictio tu sanctorum doctorum testimonio,quod sciam,innititur,& obumbrare mairij Dei i gis poste ueritatem, quam elucidare uidetur. Danuis enim iudicare possit rigidil Ueus uitam nostram & rigide,& moderate tamen secudum legem scimus, moderatu. eum moderate semper sic eam iudicare,ut neo exigat a nobis aliud ad con. sequendum beatitudinem,quam sitorum mandatorum obseruatiam, licet plura & grauiora possiet exigere,neo ueniales, de minutulas culpas quanq o. tun cuncp multas ad poenam aeternam, aut ad inimicitiam in se imputet, uoposset in aliquo saltem magno numero imputare. Et si ratione imputatio αnis iustitiae Christi,uel ipsius pro nobis intercessionis, rigor diuini iudic isic attemperatus est,etiam nobis non recurrentibus ad iustitiam Christi,neque onerentibus eam pro nobis, sic Deus situm iudicium moderabitur.
Neminem quippe aliter iudicabit quam secundum legem, quam ipse prae Propo.s scripsit,& nostrae in Srmitati,& imbecillitati attemperauit. Intermissa igitur iustula reis huiusmodi distinctione,breuiter,& planissime possiimus dicere, iustitiam quisita ad quam Deus a nobis exigit ad consequendum beatitudinem esse solam ob -
beatitudiὰ seruantiam mandatorum diuinorum. Si uis enim ait Christus, ad uitam innE. Dredi,serua mandata. em quidpiam aliud, Deum a nobis exigere,expres Mest. is sit unquam scriptura,vel Ecclesia. Quin uero, ut lib.i . docuimus,sempertielut certum illa habuit,& tradidit, neminem propter peccata uenialia ex. cludendum esse a regno coctorum. Et hac potissimum ratione distinxit illa semper mortalia a uenialibus,quod mortalia excluderent a gratia Dei, &Hita aeserna,riori autem uenialia. Et cum haec doctrina tam certa sit, ct in costilio apud omnes Ecclesiasticos autores,isc communi consensii de traditione Ecclesiae probata, iniuriam profecto iaciunt proptietis,per quos uerita tem fidei nostrae accepimus,qui licitiis doctrinae ignorantiam eis inurunt,
de nunc quidem dicunt,eos persuasos suisse de diuini iudicii tempcramenu.