Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum, ..

181쪽

DE PRAE P. ADULT: AD IUSTI P. rito crededa esse aut denti uera esse testimonia, uri argumenta pro illis in- C ductissed cum his flat, aliquos firmitti credere incipere mysteriis fidei noastrae,mox utris fuerint proposita.Motiua igitur humana,& authentica positio credendorum,nec a sunt ad credendum mysterijs fidesnostrae, fides tamen Christiana de Theologica praecedere potest omnem humas nam,& acquisitam fidem,& aetiis , de habitualem respectu .orundem

mysteriorum.

Fi s De Fidem Merari s o mi Abesse potestati. CV. XIIII. ira . patres tertio loco asseruerunt, per fidem libere nos moueri in Deum Luthero aduersari sunt dicent coactos nos trahi ad fide Sc lacceptata est communis scitolasticorum so tentia asib entium contri Olcoth actum fidei liberum esse.Nam quantiis fides actus sit intellectus,dcintellectus potentia fit naturalis,&non libera,tamen quia ad fidem requirit Aug. tur pius uoluntatis assectus participatione quadam fides libera est . Et hine sem. s.in est illa peruulgata Augustini sententia. Coetera potest homo nolens credo Io. . c. re non nisi uolens. Et alibi est. Audiamus dominum dicentem Petro, Ego xx. 4 rogaui pro re,ut non deficiat fides tua, ne sic existimemus , fidem nostram Iinia, i esse in libero arbitrio,ut diuino non indigeat adiutorio. Audiamus &Eua Hug. i. de gelistam dic&em,dedit eis potestitem filios Dei fieri. Et Hugo de.s..i ais par. s. re. Credere uoluntatis est,& fides credere uolenti deesse n5 potest. Et nisi ac.τ des liberάesset,nullum esset meritum nostrum in credendo. Dod est conatra distinita in concilio Lateranesi sub Innocentio. . ut patet ex ultimis ue his cap. Firmiter de summa trinitate & fide catholica.Nulla etiam esset laus D m. fidei ii libera non esset,& iniusta e at prsconia fidei quae in Paulo,& IacoHeb.ii bo,& in tota scriptura legimus. in neo culpabiles essent, a non credunt Ideo. x Euangelio. Quorum omnium contraria quis nestiat perpetuo docuisse,&ibo .is.. tenuisse Ecclesiam catholicam talis item Christus dixisset, nullam excusi-c .is. b rionem habere de peccato suo eos, qui illi non credebant, de ab.ss. muri r 1au. io dum arguendum esse de peccato,quia non credidit in ipsum et tolerabiliussore terrae Sodomorum & Gomorreorum in die iudicia, quam ciuitati, unon reciperet praedicationem Apostolorum. Si no subest potestati nostrs ut credamus , quorsum de stequenter queritur in ueteri testamento de po m. .b Pulo suo, ν ei non ex corde crederet,etiam uisis prodigiosissimis, de stupeR .io.d dis miraculis,de acceptis eximiis ab eo beneficiis,si illi non poterant credorem sque quo non credent mihi,ait ad Mosen. Et ut Paulus ex Esita coma memorat ad Israel dicit. Tota die expandi manus meas ad populum no credentem,sed contradicentem mihi. Nem opus est pluribus hic pugnare scripturarum testimoniis.Nemo est fidelium, qui non experiatur ita libere se credere, isc in potestate sua habere,ut non credat,ac in potestate sua habet ficere,ves non sacere alia, quae manifesto experimur nostrs subesse potestati. Heb. ii Argumentum est fides non apparentium, sicut dicit Paulus. Et nulla rationaturalis Guinci intellectus nostros,ut sivernatin alibus,dc occultisii s

182쪽

LIB. VI. IN P. ET VI. CAP. A mystonis credanaus.Sponte igitur nostra subiiciamus illos oportet,&caaptiutinus in obsequium fidei.Cbiectonem Lutheri ex uerbis Christi Neismo potest uenire ad me dccissima cap. s. luculenter ditatui. Explicemus igi oblictis. vir cur Ioannes dicit de Iudatis. Propterea non poterant credere,quia iterii Ioan. indixit Esitas, Ex muli oculos eorummi fides libera est, ct cuiusuis nostrusit best potestare, quo ille asseuerat Iudaeos non potuisse credere Hunc nou Responsiodum erudite admodum ditatuit Cyrillus in haec uerba.Sed quare non po oria

terant Gedere adhibenda est responsi quia nolebant. Sicutit . quod Deus negare seipsum non potest laus est uoluntatis diuinae in quod illi non poaeerant credere,culpa est uoluntatis humanae.Hoc autem loquendi genus ..ct in communi usu obseruariar,ut cum quis dicit non possum amare illum' aut obliuisti illatae laturiae aut ueniam dare offensioni in me saetie. In qui αhus omnibus non omnino designatur impossibilitas sed dissicilis ad id ani ri in flexio propter uehementem ad oppositum infle onem & propen

Monem,at. procliuitatem. Et paulo interius in eum sensum ait nos dicere

de homine diutius uitiis iubeto. Non potest ad bonum conuerti, ct con sietudine diuturna contractam maliciam relinquere, iuxta illud scilicet Hie uim tiremiae.Si mutare potest Aethiops pellem suam &c. Et potestate pro uoluς potestas

rate frequenter poni in scripturis probat, quia Christus dicit. Qui potest uilitae

peremptat. Et alibi on potest mundus odisse uos . Sensus aurem priO Mattito boam uerborum est. Qui utili capere capiat.Neminem praecepto ad rem ta io arduam adstringo sed in arbitrio cuiusin eam relinquo. steriorum uero, homines nosse odio prosequi eos, qui sis laria sectantur desideria. Augu. Audiust. item,&Chrysostomus in haec uerba Ioannis, opterea non poterant credere,ideo aiunt, Euangelistam dixisse Iudsos non potuisse credere,quia nolebant.Et Chrysostomin peculiariter ob id dicit, angelistam maluisse uti uerbo non poterant,ut intelligeremus,suisse impossibile metiri prophetli, qui eorum incredulitatem praedixerat.Nihil est igitur in scripturis,quod fi. dem nostram nostrae abroget potestati. De illis quae opinacre re ut iustificemur. cap. XV.VEhementer suit hoc tempore controuersum,quae esset fides,& quistis,cui sacrae literae nostram iustificationem attribuunt. Et ideo fana. cta Synodus ut huic minuersiae fine imponeret,quarto Ioco adie, cit,sicili cap. z.monuimus fide qua paramur ad iustificationem,nos credea, re, quae diuinitus reuelata,& promissa sen ait illud in primis a Deo iustia, sicari impium per gratiam eius,&redemptionem,quae est in Christo Iesu. Quibus uerbis primo obuiam iuit sancta Synodus errori Lutheranorum contendentium fidem qua iustis mur,esse fidem,qua certo credimus nomhis esse remissa peccata propter Christunt Et meritissimo in can. i . hanc doctrinam firmauit de anathema indixit et entibus hac fide homines tuissificari.Commentum quippe hoc est absurdisiimum, & portentosissimu arrogantisiimo eorum capite praeter autoritatem is tura Ecclesia e

183쪽

sicrorum doctorum confidium. nem unquam ante haec tempora auditum C in Ecclesia,& ut alias ostendi, sibi ipsi repugnans,& contrarium. Secundo. uero in his explicuere patres,fidem disponentem ad iustitiam,net habitualem tithne psormatam.Verbum nanci: cred&esaeuam dici credendi, qui& informis,&formatus esse potest Et ante iustificationem necu fides habi-c tualis nobis infunditur,neci: formata est. Itaq: neutra aliquo modo dispossi tu tio esse ad iustitiam potest. Tertio & in his uerbis significata est nobis uia Gmunis,qua homines per fidem disponuntur ad iustitiam. Hse autem inciredendo uera esse,quae diuinitus reuelat de promissis sunt, & peculiariter n5 contingere alicui iustificationem nisi ex gratia Dei,et unius mediatoris Iesu Christi. Nem sine causa fidei huius articuli meminere his patres. Haec quippe est fides,qus maxime erigere potest nos in spem nosirs iustificationis,ac proinde & in eam perducere. Atm huic ut plurimum,& praecipue tributit sacrae liuerae,& salire dodiores nostram iustificationem. mod quidem lau I tissime docet Augustinus epi. is . Sc nos ex testimoniis scripturς,δc aliis ipsi is Augustini locis id ipsim perspicuum fecimus in opuscillo de iustificam φ . tione. Sic tamen fide mediatoris asserendi sint iustificari homines ut tamen nem huius mi alicuius alterius articuli fides explicita requisitii existimetur

ad iustitiam. Potest nano ad id explicita fides aliorum articulorum siue is Ho. labilium siue moralium susscere. Vnde & Paulus in testimonio a patri bus statim indueto,solum requiris ad placendum Deo,credere illum esse,&ci, inquirentibus se remunerator sit. Et Noe de Abrahae de aliis tinetis patri Dbus fidem talotaimarum ueritatum imputaram docet ad iustitiam. Core Aaxo nelius etiam exauditus a Deo est, de iustificatus, antequam audiret aliquid .

de Christo.Et nia citra hanc fide explicitam iustificari homines potuissent, 'pla osin de communi lege impossibile fuisset gratiam iustificationis assequi,

nisi multa prius miliaria confecissent,ut uenirent ad doctores,ex quibus discere possent hane ueritatem. Et hoc est,quod Theologi in. . sen.dis. M. co muniter docent,eum aiunt ad iustitiam susscere fidem explicitam ues implicita unius mediatoris. At hanc omnes illi habuisse censendi sunt, qui Deucrediderunt ueracem esse in omnibus uerbis,dc promissis suis, de benigne exhibiturum omnia necessaria ad salutem. Nem patres maius aliquid requisiere in uerbis,quae nunc exponimus,sed uiam communem VPeruerunt,

qua de nos de alios disponere debemus ad iustitiam. De Milisacta nece lilalefide ut di*ottis audi Etiam, cap. XVI. Pollunt,quae hactenus de fide tradidi miis firma,& dilucida sacere,quae ide illa statuta sunt hoc loco a patribus. Verii illud exactius, de aliquanto diligentius disquirEdum siperest an fides necessaria fit di*ositio ad nostram iustificationem. Et quidem, fidem esse dispositionem ad iustitiam

ex sacris literis,dc ex prsdicatione de dod ita Ecclesiae tam promptu de peripiorum est,ut disputatione non egeat. Maxime nanque de in primis Se

Christiis de Apostoli,de uniuersa per orbem Ecclesia, fidem Euangelii sena

184쪽

LIB. VI . IN V. ET VI. CAP. 63 A per exegit ab illis,quos ad iustitiam promouere uoluit. Et disertissime Pau Ro. . ertus ad Romanos,ad Galatas, ad Ephesios,ad Hebrsos,de pene tibi' iustifi s. Gul. 3.cationem nostram attribuit fides. Augustinus etiade natura &gratia. 59. Ephe. a. iaadmonet ante omnia excitados esse infideles ad fidem, si uolumus eorum 3. ΗG.uanimos ad recte uiuendum accendere. Et quis locus potest essedo dii inae Aug.

Christianae,non iacto prius scindamento fides Sed an praeter fidem suerint aliqui iustificati,aut possint esse,hic opus,hic labor est Et quaquam de hoc

nihil satis hic expresserint patres,tamen proximo statim capite uidetur partem negatiuam statuisse. Instrumentalis,aiunt, causa nostrae iustificationis est sicrametuum Baptismi,quod est sacramentum fidei, fine qua nulli un- Rom. quam contingit iustificatio. Et in octauo capite aliquanto asseuerantius, semanifestius, Fides inquiunt,esit humanae salutis initium,sundamentum,&radiκ omnis iustificationis,sine qua impossibile est placere Deo,& ad silio ΗΑ.icrum esus consortium peruenire. Et stabiliri potest haec dore ina ex tem oronio Pauli,quod hoc loco citarim est a patribus ut docerent, fidem esse dispositionem ad iustitiam. Credere oportet accedentem ad Deum, quia est,& inquirentibus se remunerator sit. Et quae statim idem Apostolus prsmi at,ita uidentur rem totam istam explicare, ut nullus possit esse disceptationi alicui locus. Sinesti,inquit impossibile est placere Deo. Quin uero Christiis ipse hanc ueritatem uidetur nos docuisse. Ait quippe. Qui no Ioum3.ccredit iam iu1catus est. Et rursiis. Qui uero non crediderit, condemnabit. - Extant etiam multa sanctorum doctorum testimonia,quae hanc ueritatem

V uidentur confrmare regorius in illa uerba Pal. so. Exultabit lingua mea Greg. iusti iam tuam Si iussi uita ,inquit,sides s consequens est eandem sidem esse iustitiam,sine qua quisl iustus esse non potest. Bernardus in illa uerba, Rem diligunt te. Ne popera,dicit,quanuis recta,rectum cor efiicere Liliaciunt sine fide.Qitis enim rectum dicat hominem non placentem Deo Si' Deside autem impostibile est placere Deo.Et Augustinus L contra.a. epist. Pelag. QM.& de gratia de lib. b.c. 1.& epi. v.& iς .non solum side,sed fide Christi uel unius mediatoris necessariam saepe tradii ad salutem,& iustificationem. Ac primo contra Iulianum Pelagianum in eandem sententiam cis 'tat sanctum Irenaeum Episcopii Lugdunensem.Et Chry.hom. o. in Matthaeum expresse aii. Non iustificatur aliquis,nisi per sdem Christi,maxime post aduentum ipsius. Denis pro his su e uidentur omnia illa testimonia, quibus doctores anqtiqui asseuerant,fidem esse fundamentum,& initium Uitae spiritualis,Quorum aliqua ex Origene, Ambrosio, Augustino iis a scitabimus.

Defoc probabilibus cis casiam tu irim adiustis . cap. XVII. o tamen exactius sciamus quae,& qualis fides ad salutem, & iusistia, V sit modo,& fuerit olim necessari altius nobis ista uideo esse repetenda. Cunt Φpe mecum,et quidem multis annis de hac quaestione cogitauerim,dc cum uiris doctissimis de illa si equenter contulerii huc usque

185쪽

DE PRAE P. ADULT. AD IUSTIF. duntaxat profeci,ut soc probabilissima esse aedam, sub iudicio tamen sau CL pientiorum. Primum. Haberi potest fidei Christi ignorantia inuincibilis. a. Secundum. Fides explicita Christi in praecepto est omnibus, sed iustificari possunt etiamnum adulti, immo et saluari citra illam.Tertium. Idem ipsum concedendum esset de illis,siqui fuerint,qui ignorantiam inuincibilem fides

unius Des habuerunt,et uel prorsus eum ignorauerunt,ues tantum per demonstrationem ex lumine naturali,aut opinione quadam,aut fide humana . ex relatu aliorum eum nouerunt. Gartum.Semper suit sides,& est modo . communiter nec staria ad iustificationem.Quintum. Nulli unquam conuagit iustificatio sine sde. Sextum.Iustiscantur aliqui modo in i fide Chri sti explicita,sed nemo saluatur praeter illam. Itam fides Des seraper nec storia fuit ad iustitiam,sed fides Christi in praecepto quidem est omnibus,&nemo saluatur ab p illa,tamen & iustificari,ae saluari queunt homines sine

ipsa explicitaserum haec singillatim approbemus.

Fides christi haberim pignorinti invincibi . cap. π VIII. Nobiles quidem ante nos autores tradidere sides Christi haberi posise ignorantiam inuincibilem. Nempe sammis Thomas, sis suis Boio.M. a nauentura, machanus. Et verisimile est eam habuisse Indos occidentales nostra hac tempestate,indusii ia & opera nostrorum Hispanorum repertos.Nulla quippe apud eos inueniuntur satis apparentia uestigia, ut credamus illuc antelisc tempora peruenisse Euagelium. Et siue peruenerit , siue non,perinde profecto est de illis sentiendum,ac si nunquam eo perue- D. ni M. Nam apud eos nunc nulla prorsiis opinio Christi erat non maior seu rari ne quam si nunquam sussiti ibi prsdicatus. Enimuero manifesta ratio sita

di det,& eos,& quoscuno alios similes ignorare Christi fidem inuincibiliter.

cibilis β γ on enim potest culpae obnoxium esse, quod ineuitabile est. Ignorantiades Chri ueros Christi ineuitabilis est illis,quibus Christus praedicatus non est . Quomodo credent es,quem non audierum Aut quomodo audient sine pdicante ait Paulus. Et quae alia est ignorantia inuincibillis,quam ea, qua uincere non possumus,faciendo omnia,quae ad eam uincendum solent,& deinhent probi homines efiicere Quicunt igitur fuerint,aut etiam modo sint, ad quos non peruenit Euangelium,cum nulla uia humana consequi potuerint sdem Christi,tadiu inculpabilem illius ignorantiam habere, uel habuisse existimandi sunt,quadiu caruerint doetoribus,ex quibus eam potuerint lamis. 4 discere Et hoc est, quod de Iudaeis Christus aiebat. Si non uenitan, & Ioacutus eis suisibii,peccatum non haberent.Nunc autem excusationem non

AU. habent de peccato suo. Nam ut ipse contextus indicat,& Augustinus ibi exponi apte ista dixit de peccato insidelitatis, i nullus est obnoxius pria usquam credenda sic ei fuerint annutiata,ut merito debeat eis assentiri. Qua ratione & mox,ut planiora cunetii elisit,subiecit. Si opera non fecissem invi q. novi ess,quae nemo alius fecit,peccatum non haberent. Et Augu. alicubi sic stria

test . bit.Si nonsuit a quo quis disceret , net ad eum aliquo modo rumor do

186쪽

LIB. VI. IN P. ET VI. cAP. 64 A ctrins perueneri tunc non aliquo uitio ignorat,& immunis est a conde natione. Irat qui nihil audierint de Christo, damnabuntur quidem, si alia

peccata commiserint contra legem naturalem,sed non damnabiitur ex eo, Usidem Christi non habuerunt,etiam si propter eorum mala meritaDeus eis subtraxerit pluviam doctrinae Euangelicae. Quia ut uincatur ea ignoratis,non obligauit Deus ad praecepta legis naturalissed duntaxat ad audita dum & non obturandum aures Euangelio,cum eis fuerit annunciatum. Unde de alias omnes ignorantias communiter docent scholastici traelatores,non culpabiles,quia Deus aliquos ob sua pecrata permittat ipsis laboαrare,necv quia possetit uinci cessando ab omnibus pecoris, sed propterea quod uinci possent facitquel audiendo,uelinquirendo,aut denil adhibendo eam diligentiam,quam homines probi,ut sciant,quae ad se spe flant, utent praestare. Nel enim sunt confundenda prscepta Nem dandum est Hadriano,necessariam esse conuersionem in Deum,ut inuincibilis sit ignorantia.Tam peccatores quam iusti multis possitiat laborare ignorantiis absque culpa.Ne' est unde probetur tam graue praeceptu. Et merito ipse in quod lib. . refellit opinionem Guillermi Parisiensis δἰ Altifidoren. in. r. par sumumae,& Hug. a.de si par. 6. c. s.& Gersonis inlectione. . de uita spiritali aD sti eritium non dari ignorantiam inuincibilem iuris ditani,nel Deum per misssurum,ut aliquis absin culpa sua decipiatur in aliqua ueritate fidei. Nusquam Deus etiam iustis tale priuilegium concessit. Et nestio sane,an bi do-- ctores praecestentes,itari de&generaliter doctrinam istam defenderint. Nam ignorantiam purae negationis manifestum est de multis ueritatibus fides a plinis in haberi sine culpa,& par est ratio de ignorantia quam uocant prauae di*ositionis.

Iustificari, tridum posse in num homines ab sue fide

christi explicitu. Cap. XI κ.

AT p hinc persuaderi potest,non solum iussi fiori posse homines, sed

de saluari fine fide Christi eκplicita. Siquidem licet omnes Christus adstrinxerit ad credendum Euangelio cum praecepit Apostolus, ut in illud per uniuersum mundum nunciarent, de eos qui eis non crediderint, damnaridos esse pronunciari tamen cum haberi possit ignorantia inuinci I stificin italis Euangelii,nul lum hac ex parte impedimentu erit,quo minus qui alia p4hntis praecepta naturalia seruauerint,&iustificentur,& siluentur. N autem ho misi e dmines absi fide Christi iustificari uel unus Cornelius nos docere si quem stapra ostendimus iustificatum fuisse, cum angelus ei dixit exauditas de chri, esse a Deo,& orationes,de eleemosynas illius,& quia no habebat fide Cliri uesicita. sti iussit,ut accerseret Petrum. Quod si in primitiua Ecclesia statuto iam, de lup. s. is Gmato,immo etiam ex parte evulgato praecepto credendi, iustificari potuerunt, de iustifim i sunt,& taui iam per multi homines abso fide Christi explicita,cur non & nunc idem ipsum ess contingere posse fateamur,qui similem ipsis habuerint ignorantiam Eadem nimirum fides est hoc et illo te

187쪽

DE PRAE P. ADULT. AD IUSTIF. pore,idem Euangelium,eadem lex,& eadem prorsus ratio de utris .Ne4 cpromulgatio Euangelii,duriorem secit legem Christi aut difficiliorem no

stram iustificationem. Acceptor personarum non est Claristus. Et maxime consentaneum est,ut quam indulgentiam concessit huic orbi nostro,ut sine fide illius explicita iustificari,& saluari possient homines ante promulgatio nem Euangelii ,eandem de orbi nunc reperto concedat, de neminem a sua

gratia, dc beatitudine repellat quia careat fide Christi,si per eum non steterit quo minus illam habuerit. Fecit quidem promulgatio Euangelii ut dissei-lior sit & rarior ignorantia Christi inuincibilis, de ut grauius sit peccatii noassentiri doistrinae Christi quam fuisset ante tantam, & tam solennem pro

mulgationem. Sed cur putemus illos,ad quos non perueni neci: perueni re potuit haec promulgatio,magis illic esse per illam excluses a gratia Des, . de beatitudine quam fuerint, qui simili laborarunt ignorantia tempore primitiuae Ecclesiae Equidem uehementer miror aliquot scholasticos autores Partim in. . d. rs. partim alibi in eam incidisse sententiam, ut crederent iustissori nunc posse homines sine fide Christi eκplicita, nequaquam autem siluuari,cum ne v Ecclesia,nec ν scriptura,neo quod stiam, doctor aliquis anuquus hanc maiorem seueritatem, aut rigorem pro hoc tempore,qua pro

illo doceat. Nonne omnis qui est in hac uita mori potest,& si moriatur ingratia,saluabitur Scio frequentissime QIere in scholis responderi huic argumento,mori nonposse de lege qui iustificatus suerit sine fide Christi expliscit nisi uel admittat nouum peccatum mortale,uel perueniat ad fide Christi. Sed ubi est rogo ista lex Vbi Deus hoc sanciuit c Vnde hoc approbare

possumus,ne nostro illud ex capite comminisci uideamur c Cur prohibeamus in coelum intrare,quos Deus nusquam prohibuit Cur eis immortalitatem quodammodo pollicemur,quos Deus ubi γ obnoxios mortis poriculo esse statuit Privilegium hoc ut mori quis non positi,nisi peccet mortaliter,non huius est status,sea innocentiar. Et plura Deum nunc requirere, ut iustis det beatitudinem,quam ut pectatores admittat in suam gratiam, profecto non est uerisimile. Extra Ecclesiam igitur dices, erit salus, contra cap.Firmiter desum.tr.&fide cat. Absit. Intra Ecclesiam est omnis iustificatus.Sed cur Christus non credentes Euangelio a salute repulit ,de Athanain

Q -ια sius in Symbolo damnandos asserit qui fidei catholicae non crediderint RGom Quia nimirum,ut circuniacentia indicant,de illis Joquuntur,qui in infidelitate sua permanent,cum eis Euangelica fides praedicatur. Vnde et Baptista, ut ostenderet,non in ignorantes,sed in dissentientes condemnationis stiria D .hi tiam esse prolatam aperte dixit. Qui incredulus est filio, non uidebit uitam Obiem. 3 sed ira Dei manet si per eum. Quid uero Petrus ait,non esse in aliquo alio a Actu. 4.c Christo salutem nem aliud nomen esse sub coelo ditum hominibus in quo . oporteat nos saluos fieri s Ostendere uoluit praeceptum credendi Christo, ossius datum esse,& necesse esse ut omnes ipsius fidei iugo colla submitiae.

188쪽

. LIB. VI. INJ V. ET VI. c AP. εσA cut & histificantur per illum,qui iustificantur sine illa.

Sine actu fidei usilicari possent,qui in inuincibiliter ararent. cap. XX.

V Erum illud magis urget. St. n.possunt nunc homines & iustificari,ct saluari sine fide Christi explicita,potuerint olim,& nunc quoq poterunt gratiam,&gloriam consequi,quidcaliorum quorunuis arti t. culorum fido immo&qui Dei ipsius ignorantia inuincibilem habuerint . . QPar siquidem de omnibus est ratio,sa par eorum,& similis ignorantia contigeri nem minus fides Christi, a fides Dei omnibus est nunc ad iustitia . - . necessaria. Ego uero de id quo p uel isto argumento concesserim, & simpli qciter absin aliquo actu fidei iustificari posse adulto s crediderim, siquidem talis ignorantia omnium credendorum cotingat.Facere nanq: potest, quod . I est in se,ut iustificetur,qui tametsi fide carea tamen legem naturalem, quantum sibi nota est,proponit seruare,& de admissis contra ipsam dolet qua- tenus uitiosa sunt &recte rationi ditana. Necti siqui tales Aenisbare posson,quod sanctus Thomas absolute asseruit,poenitentiam non posse illos reconciliare Deo. Repellere quippe a iustitia eum, qui facit. quod in se est, ' ut eam assequatur,prorsus contra Dei est misericordiam. od si iustifica. ri non posi qui uel Dei fide inculpabiliter careret,& uel Deum omnino φ 3 Φignoraret,uel tantum opinionem quandam, uel certe euidentiain per lunmen naturale de ipta haberet,nec posset quiuis uiator quovis in tempore

uitae huius secundum legem communem assequi Dei gratiam. Eritque ali-ς quod de non omnino breue tempus,in quo quidquid uiator faciat, mane bit extra gratiam Dei,& si moriatur,condemnabitur. Etenim si Deus miraculose fidem ignorantibus non revelet,cu fides per auditum ingenerer,ne F credere possit quisqua sine praedicante sicut ex Paulo iam ostedimus, non modicum tempus requisitum est,ut fidem et unius Dei queat adipisti, qui in terris est longe distitis ab eis, qui eum possint docere. Dices sorsan. Deus sarietibus,quod in se est largietur statim fidem,& illuminabit eos, ne errent,aut ignorent necessu ia ad Elutem. Nemini quippe Deus deest in huiusmodi absis culpa sua.Sed unde hoc inquam tibi consta cum Paulus di m Quomodo audient sine praedicantes Et si Deus es qui facit quod in se est,miraculose dat fidem,cur non et simul largiatur gratiam,cum & ad eam idonee sit disjositus Cur dimat cur expectet i Quae legis uiolatio cogit praestolari de inspirationem fides ad iustitiam em quaerimus, quid mirasculo se Deus sit facturus,sbs quid secundum legem communem. Porror eius ,

modi esse Iegem diuinam, ut secundum eam iustificari permulti nequeant citra miraculum,derogat auisiimae Des prouidentiae,& incomparabili ipsius misericordiae,&eximiis Christi meritis,& manifeste est contra rationem uiae Pronior in Deus admiserendum qua ad puniendum. Et pulissemus posse iustos secundum communem legem iustificationem suam toto

tempore huius uiae perdere, & non posse iniustos citra miraculum eam

189쪽

DE PRAE P. ADULT. AD IUSTI P.

Aris acquirere Si ut insta ostedemus contra Lutherum,nem impossibilia a no- Chis quisquam exigit, nest potest iure exigere quomodo Deum, qui ditisa

simus est in misericordia tam durit, tam rigidu, in inhumanum credamus

ut qus exhibere non possimus ad nostra iustificationem requirat An non idem est requirere illa,qus licet postibilia sunt,tame quo exiguntur tempoare,prolari nequeunt, et requirere simpliciter impossibilia Si uis inquit, aditid uitam ingredi, serua mandata. Et iterum. Iugum meum suave est,& onus meu leue.Et quenquam a uita et amicitia sua repellet, qui iacit totum quod in se est ut ei reconcilietur Finis omnium legum est auserri peccatu. Et lex diuina talis erit ut etiam si nullum ipsius mandatum uioletur remissio tamem.s Peccatorii per eam obtineri non possit Equidem si cognitio,quam haberensi possumus uia humana necessaria est ad iustificatione require quod addet dictu est absurdissimu lex diuina a nobis,ut prophetae essemus. Na Pro. phetas perspicuum est esse oportere ut sciamus,qus captu nostrum exupenet ranti In aliis certe prsceptis diuinis nullus similis inuenitur rigor. Si opere pustari nequeunt satis est uotum illa implessi etiam implicitum. Necu quis qua aut gratia Des,aut uita aeterna carebit,quia illa no impleuerit, si modo Lib. r. Paratus suerit sacere,et secerit omnia,q sibi nosse potuit esse facienda. Hoc Lib. ii in baptismi prscepto supra ostendimus. Hoc in poenitentia inserius osten

demus. Et nullum omnino est nem grande, neq: paruum pr eptu,in quo non idem comuniter tueantur doctores. Cur unum prsceptu credendi rigidius csteris ficimus Cur durius quam cstera interpretamurs Cur exigis Dmus,aut necessu ia putamus, quae Deus benignissimus nunquam exegite Maxime omnium necessaria est fides. Fateor.Sed prsceptum credendi nul remora lo rigore maiori est nobis traditum quam caetera. Principium omnis bo ni est fides. At tanto clementius et suauius prFeptum fidei interpretari couenit.Dissiciliora quippe omni in re principia. Et suscepta fide siciliora, de proclitiiora fiant reliqua.Quod omnibus impossitu est,et doctis et ijotis,et barbaris et politicis,mitius et benignius est accipiendum. Fidem unius Dei communiter esse et uisse omnibus nec ari et nullum absque inrufficitum. Cip. XXI., re fidem unius Des comuniter et esse, Ssuisse necessaria negamus.l sed tantii quid sentiendu esset, siquos eu ignorare contingeret, hactenus tradidimus. Et fidem unius Des sempre suisse necessaria, uel hine sitis poterimus persuaderi. Vix quippe poterit aliquis uare legem naturalem aut de illius prevaricatione dolere,qui unum mundi dominu et g hernatorem,ac legislatore ignorauerit. Et quanuis ista lumine naturali pos sint nota esse, tame magno temporis distin D,& puctilentibus ingeniis iii digent,ut cognoscantur. Quare ne d eesset orbi tam necessuria ad Oute no se ritia requ isita stina fuit doctrina Theologica.ut partim ex illa, partim etiam lumine naturali intelligerent homines, ac omnino persuaderentur Deuesse. Fuiti semper adeo supra merita nostra,prouida maiestas diuina circa

190쪽

LIB. VL IN V. ET VI. CAP. 6sAilla ut uerit ite non sit quenquam abis culpa ignorare potuisse Deu esse. Nuctus baAtsi deo prouidentia,&inspiratione diuina iactu arbitreor,ut omnes paα buit Dei tres qui ii uersuerunt Concilio,nulla habira, uti certe modica hac de redi- ignora arzissione tanquam rei indubitatae consenserint,ac dissinierin nulli prorsus culpabile. absis fide iustificationem contigisse. Diceret sortasse aliquis, uerba patrum de fide infusa posse intelligi,aut legem tantum,& uiam commune ab eis esse expositam. Et uerba illa fine fide impossibile est placere Deo, ita posse accia Expositispi,ut non necessitatem fidei simpliciter,sed tantum necessitate praecepti ae eorum quedendi significent,sicut illa Nisi quis renatus fuerit ex aqua &.ss. &zaut cer de fidei nete fide pro quacunc3 Dei cognitione,et ab ipsis,& a Paulo esse accepta Sed e tale panobis nulla istarii assonu,immo tergiversationis,placet. Si propositu pa tres statuelm,dc circustantiaoia bene expendamus,apertissime uidebimus,fictae runt.

te proprie ab eis dissinita semper necessiria fuisse ad iustificatione. Et id ade, ibo. iiii nostra sert opinio propterea secuti Paulis,ac doctores, quos citauimus , uerissime asseruerunt,quia ante ola ad uera iustitia nobis necessisu est,ut capituemus intellectus nostros in obsequiu unius Des,et legislatoris nostri,et ita omni me,dc loco suae diuinitatis opinione propagauit Deus in orbe,ut nullus ea fide absin culpa sua caruerit. Nem mentes aliquoν philosephoN, quamcunq; fulserint cognitione diuinitatis,p luminis naturalis demostrationes,sta subiectos legi naturali suisse est credeatinae ad ueram iustitiam opus suit nisi eo aio fuerint,ut et cessantibus illis demoniurationibus, crederent,

Deum esse. Quod si uel lege state inuincibiliter ignorari potuisset Deus, uel M uera iustitia abso ista metis subiereone cotingere,nel dubitassent uti. pautres,qtiin iustificari abscp fide ualuissent,s in cferis saceret,quod in se est.

Ita ari aliquos et abis fide chrissi explicta, sed nemine sine ipsa saluari. O. v f.

Vonia uero no sic sparsa fuit per totu orbe unius opinio mediatoris,potueriit,ut ia diximus absq: ipsius fide explicita iustificari, & ialuari,& qui in lege naturali uixerunt,& qui sub me primitiuae Eecie. suerunt,ac deni P oes,ad quos promulgatio Euang.no peruenit. Et desilis,s uixeriit sub sola lege naturali,nemini hoc debet δε ambiguit. Ideo.n.& sub sola lege naturali uixisse in rinan quia nem credere erat adstrieli:,nissq innotescere poterant ex lumine naturali.Vnde de Paulus non alia assisit M. necessaria fuisse credere,ut accederer ad Deum,qua ea,q lumine naturali docuerat Rom.manifesta fuisse philosophis Gentilibus.Nem patres absin fide Rom. Clipi disseserui nemine iustificari potui sed tantumodo absi fide. Et verisiimu quide uides, iustificari dinum permultos, antes habeant fide Chrie licita,& exEpli gratia eos,qui lege naturale,cu ueniunt ad usum ronis spontit flauare. Sed. n. cum post coruscatione Euag.&ipsius propagatione in orbe nullam secta aut natione nouerimus, mo neq: alique holam im mune ab errore,& pcto aliquo coua lume naturale quin uel fide Chii tota animi deuotione coplexus fuerit,ues breui ad ea puenerit,argumentia eade