장음표시 사용
231쪽
LIB. VI. IN P. ET VI. CAP. ετ A flautores edisserunt,&circuniacottia uidentur postularet fides ibi capitur
pro conscientia. Sensusque est. Omne quod est contra conscientiam, pec notum est, siue, ut communiter dicitur, aedificat ad Gehennam. Augusti Austinnus uero de Chrysostomus de alia sincti, cum dicunt, nullum esse bonum choeintra fidem,illud solum bonum appellant, quod uel meritorium est beatiis tudinis,uel ad ueram pietatem &iustitiam conducit. Et ita Augustinum locutum de bono,inultis ipsius testimoniis ad finem. q. H. opusculi de iussi Lotione manifestum fecimus. idemque liquere potesi ex libro de persectione iustitis, ubi concedit Celestio,posse hominem per uires liberi albitrii uelle nubere, & in eo non peccare. Et Chrysestomus in loco citato concedit chritin Cornelio fuisse aliqua bona opera ante fidem Christi etiam si ante eam
contendat, non fuisse illum iustificatum. Et cum homilia. rs. in Matthaeum disit,ueritatem confit tri,& iustitiam sacere proprium opus este sanctorum, at 3 eis tantummodo competere, iustitiam uocat plenam obseruationem mandatorum, quae nulli peccatorum contingit. Nulla itaque culpa accedit
dispositionibus ad gratiam a patribus expositis, neque ex hoc quod fiant extra gratiam,ne P ex hoc ' fiant absque fide,nel peccatum etiam infideli . tatis, siquidem in eo non persitatur, impedimento erit, quominus ille ad
Non pecc-grae spectat re prostfermen ad prata sopotiunt, eo potius maiorem gratiam assequuntur . CV. XLI. B uehementer haeretici quidam nostri temporis, qui asseue tam T rant eo peccatores magis peccare,quo flagrantius se ad gratiam disponunt. Nam si aliqua opera fiunt a peccatoribus, quae omni culpa uacent, illa maxime talia sunt, quibus se ipsi ad gratiam praeparant, & bona tanto meliora sunt,quanto maiori studio,& assectu fiunt. Unde sancta S,
nodus can. .iustissime anathema indixit allerentibus, peccatores tanto grauius peccare,quanto uehementius nituntur se ad gratiam disponere. Necp Arg, opus est ut hanc patrum sententiam testimoniis aliquibus Scripturarum, TQ scriptura pro illa pugnat. Vbi non & Christus, &Hpouol S propheis peccatores exhortantur ad poenitentiam Ubi non, ut se ad Deum conuertant Vbi non, it in eum credant, & sperent,ut eum timeant.& amensi& mandata illius seruent Quid autem haec sunt alia,quaci positiones ad gratiam sHic est omnis Ductus,ait Esaias,ut austratur pec V . N. catum. Quomodo uero austratur pecotum,nisi nos disponamus a/ praαtiam 'Neminem teste Chrysostomo homis. m. in Matthaeum ad regnum chos tuum recipit, nisi ipse uoluerit, neque operatur in aliquo uoliintates suas, tuli ipse consenserit. Et quae ista amentia est Mitto scripturas. Quis ita deIy Aet retin anus Nunquid ambire amicitiam Dei peccatum est Et cuius ergo
ambire amicitiam liceat, si Dei non licet Si laude dignum est concessam gratiam tueri,& tanto quisque sinctior est,& ampliori dignus gloria habetur quanto maiorem Elicitudinem,operam,& diligentiam gratiae seruans
232쪽
My3 DE PRAE P. ADULT. AD IUSTIF. dhibet erit de sanctum,Des qusrere,& curare habere gratiam, Se tanto Cto melius, & sanctius peccator quisque operabitur, quanto studiosius, de magis obnixe operam suam ibi collocauerit. inio item praecepto prohibitum unquam fuit hoc Quae circunstantia dici, aut fingi potest, quae uitiet,
aut aggravet rei usque adeo necessariae, solicitudincm omnem nostram, de
curam, de diligentiam adhibere ' Prosecto eiusmodi sunt plodreque haer)es nostrae tempestatis,ut non nisi stipitibus, ct truncis,& ab omni ratione alienis suaderi queant. Quis potest esse sanctior conatus Quod religiosius studium quam summa ui Se ope niti,& satagere,ut redeamus in gratiam cum . . Deos Quis zelator ut prxdicator Euangelii non eου praecipue spectat, R imo peccatores excitet, de extimulet ad disponendum se seruenter ad Dei gra rur tiis . Eisdenque pene argumentis reuinci potest, quod in capitulo primor LMhς liuius libri ex Luthero retulimus,contritionem,quae paratur per collectiori nem,Sc discussionem de detestationem peccatorum lacere hominem hypo Py ositam,& magis peccatorem &c. Quid peccabat Ezechias recogitando anu , 33- suos amaritudine aninas sus s inlid Dauid ponderando grauitatem,
multitudinem ,& turpitudinem suorum peccatorum s Nonne & hac uia inuenit misericordiam apud Deum,& omnibus saeculis admirandum ex Am plum poenitentiae sese ea sibi iis Certe ad considerandum grauitatem rioa His i orum peccatorum exhortatur Deus per Hieremiam dicens. Scito de inde, quam malum est dereliquisse te dominum Deum tuum,& timorem eius non esse apud te. Et ad considerandum a quanta gloria excidisset, ex- o hortatus est praepositum angelum Ephesi Deus per Ioannem dicens. Mea HV m 3- nior itaque esto, inde excideris,& age poenitentiam. Et quoties ues Chriastus, uel Apostoli, uel Prophetaexternam condemnationem comminati sunt peccatoribus perseuerantibus in suis peccatis, toties ad considerandas
impendetes ipsis poenas eos induxerunt. Neque nisi impientissime potest quis dicere hoc fuisse peccatum. Fuisiti uero, si induxisset homines ad pec Melior ei cata sua aggravandum. Adeo uero Risum est, eum grauius peccare, qui ue stositio in hementius nititur,se disponere ad gratiam,ut contra uerissimum fit,eo mapetrat via iorem, de augustiorem gratiam peccatores obtinere, & tanto plenius, deis G gra pucellentius a Deo iustificari,quanto se illi melius,& seruentius ad gratiam n disposuerint. Atque hanc ueritatem diis niuit haec sancta Synodus. in. . o. his uerbis. Donum in D lucissi,nostrae.siustificationis est iustista Dei non
ine iustus es,sed pia nos iustis facit, qua uidelicet ab eo donati renouamur spiria .
tu mentis nolo ae er non modo reputamursed uere iusti normamur, π fumus iustitiam
in nobis recipientes urusquisque suam, fecundum mensuram, quam Spiritissanctus parati r singulis pro ut uult, secumdum propriam cutisque si positionem. In his uerbis,
secundum propriam cuiusque disto sitionem, er cooperationem, non tantum confarmata est Deritas de necessitate dispositionis nostrae, & cooperationis ad tuastitiam, quam in principio huius libri contra haereticos huius nostrae remapestatis firmauimus, sed & damnatus est error Martini Lutheri iactenus,
233쪽
LIB. VI. IN V. ET VI. c Ap. 86 Aut insta docebimus,omnes iustos aequales esse in gratia,&gloria, de conis Lib. io. mari est cois scholasticorum opinio in rivantiu , pctores non restirgere ad aequalem gratiam,sed ad maiorem de maiorem pro modo de mensura suae contritionis. Et si uerum esse ut antiqui theologi tradunt,non totam gratiam deperditam reparari per quantiis poenitentiam, consequenter ad dissionita hiea patribus deberet,dici tanto plus ipsius reparari, quanto se peccatores perlectius in Deum conuenerint. Neque suo ex capite ista dininiuit Arg. istincta Synodus. Tradiderunt de haec nobis concorditob atres nostri. pr. ep. xprimus de gratia diuina sic ait. Manat iugiter,exuberat assuenter, nostrum titantum sitiat pectus,& pateat. Quantum illuc fidei capacis asso imus, tan- Hiero. i.
tum inde gratiaeanundantis haurimus. Hieronymus cum uellet suadere co coli. Ioui. tra Iovinianum ex uerbis illis Pauli, Unicuique data est gratia iuxta mensuram gratiae Christi,non aequalia esse iustorum merita,neque ex aequo communicari omnibus gratiam ita subdit. Non quod mensura Christi diuersa sit,sed tantum gratiae esus infunditur,quantum haurire ualemus, Haec Hie ronym. Quid est, quantum haurire ualemus, nia quantum bonis conatiabus Se dispositionibus nos disponimus, de ut eam participemus, & asIea quamur,laboramus Tanto enim quisque plus illius particeps esticitur,quato plus adnititur, de contendit, eam participare. Augustinus tractans illa AU- δε
uerba,De plenitudine eius omnes accepimus,lta scribit. Ex esus itaque, crnitudine accepimus pro modulo nostro tanquam particulas nostras,sicut si vis ς 9
B Deus partitus est mensuram fidei. Et trarim. super Ioannem, declarat illa uerba Ioannis Baptistae. Non ad mensuram dat Deus Spiritum de solo filio Des esse intelligenda. Et addit. Cocteris autem ad mensuram datur, dedatus additur,donec unicuique pro modo sus persectionis propria mensura compleatur. Et hoc probat ex uerbis Apostoli. Et unicuique,sicut Deus partitus est mensuram fides. Et qui sic tradidit talenta seruis sitis , it uni daret Arg. quin P es' uero duo,at' autem unum,& unicuique secundu propriam uirtutem,satis indicauit, se ita gratiam distribuere seruis suis, ut uni det maloarem de M a minorem perinde ac se quisque ad eam recipiendam disposuerit.
Nam talentum cum quo iubemur negociari, de merita regni coelorum a
quirere, gratia est, de nunquam Deus tam ii squaliter diuisiilla talenta, nisi ad gratiam se unus melius quam alter disponeret. Non enim spectat Deus in gratis communicatione uirtutem suturam, sed pusentem. AIioqui nulis tum dedisset talentum es,qui illud abscondit in terra.Vnde de Chrysost. suis chra per l,sc uerba. Non inuidens alii plus dedit at a minus, sed considerans di
uersitatem fidereorum. Neque quasi acceptor personarum secit distisenistiam gratiarum.Quodi non personas aspexerit, sed uirtutem,mum pro ha quia remunerauit laborem uorum iuxta uniuscuiusque meritum.Et My3ties hoc argumentum indubitatam istam patrum sententiam deberet omnibus inicere, quia ut insita certisiimis utriusque paginae testimoniis docebiamus,do ex iis parabola constat anto Deus cumulatiora beatitudinis pu- Lib. io.
234쪽
DE CAVs Is IUSTIFICATIONIS LIB. VI i.
Rogrediuir sancta Synodus quasi aurora consurgens. pulchra ut luna, eleeta ut sol , inribillis ut castrorum acies ordinata. Et cum pulcherrima de gratia iustificationis, &de praeparatione ad ipsim tradiderit, nunc grauisiima, de omni animaduersione digna de ipsa iustificatione,& de causis esus filios suos edocet. Quoniam uero quae de iustificatione ipsa hic adiecit, iam libro quinto cum iiis,quae eadem de re traadita erant, in quarto capite copiose exposuimus, ea praecipue hic persea quemur quae ad caulas iustiscationis spectant. Eoq; nomine librum hunem. de causis iustificationis praenotabimus. Atl eu,Deo opt. min. totius iustitiae sonte de autore cossi, ab ipsa si me Synodi dissinitide inchoabimus.
clausit iustificilio impq, ex quae eius c. ae cap. VII. Ane di positionem seu praeparationξ iustificatio ipse confieqpsis sipae
non estsola peccatorum remfiosederim Lo,er renouatio in terioris hominis per uoluntariamsi reptionemgratiae , Cr donorum. unde homo ex iniusso sit iustus,o ex inimico amiciu,uisit haeresstis τα3cundushem iatae aeteritie.Ηvius iustificationis causeAnt. Finalis quisdem, gloria Dei, Cr chrilli, ac uita aetem. Es s vero misericors
Deus,quigratuito abluit,Cr sancti Igno,Cr ingens spiritu promissionis uncto,qui est pignuι haerestatis nostrae. Meritoria autem, dilectistinus unigenitus suus dominus uti. coher isus christus,qui cum essemus inimici propter nimiam caritatem,qua dilexit nos, Rom. fia sanctissima passene in ligno crucis nobis iussi ionem merui ermo nobis Deo patri statisfecit. Inlumentulis itemscramentum baptim quod Uucramentum fictisne qua nula unquam contigit iustificatio.Dem unica formati causa est iustitia Dei,non qua ipsi iustus est ed qua nos iustos facit qua uidelicet ut eo donati renouamur stiritu mentis
nostr Cr non modo reputamur sed uere iusti nominamur,ersumus iustitia in nobis rea
cipientes unusquisque suam secundum mensuram qua Spiritusynctus partitur singulis prout uult, fecudum propriam cuiusque dispositionem ex cooperationem. Quanquam.α tremo posit esse iustus nisi cui meritu p. ionis christi lis domini nostri communicatur, id tamen in hac im j iustificatione fit dum eiusdem fundii finiae p. senis merito per spiritum in tam caritas Dei dissunditur in cordibus eoru qui ii statur,utque ipsis inhaeret. Vnde in ipsa iustificatione cum remisione peccatorum haec omnia simul in usu accipit homo per Iesim christu cui inferitur dem spem er caritatem. N fides, nisi ad ulpes accedat,er caritas,neque unis perfecte cum christo, neque corporis eius uiuum mebrum efficis. ratione uersi me dicitur fidem ne operibus mortua π ociosum esse, Cr in L risio Is neque circuncisionem aliquiduae re neque praeputia se fidem,q per carrissem opera uribunodem ante baptini sacranditum re Apostolorim traditione cam
235쪽
er raritate fides praestuen potest. de exstir uerbum Christi audiunt. Sio uiritum ingredi, serua mandata. Ita ueram er christianam rusticiam accipientes eam ceu primam stola pro illa,quam Adamsua inoboedientia bi, Cr nobis perdidit per Cinastum Ioum illis dona , candida ex in acutaram, iubentur statim renali coiseruare, ut eam perferunt ante tribunal domini nostri Iesu Christher habeant uitam aeternam. Dedecem nostraeuistificationis ear suducibilibus adfiatu . cap. I. Tapertiora,& magis pei spicua sint, quae patres hoc loco
de causis nostrae iustiscationis tradidere,de multiplici cauosa nostrae iustiscationis paucula qusda ante omnia dissocmus,atque in eis sintima quandam,dc compedium totius, huius libri ob oculos lectori ponemus. Porro ex philotaphis,qui praestantissimi habentur, quatuor duntaxat genera causarum statuere,finalem,essicientem,sormalem, de materialem. Atque cause rua ad haec reduci sicile possunt,quae recentiores nonnulli, causa maioris expli iratis - eationis aliqn adiiciunt. Et quod illi in genere de olum causis docuere,hoc nis . nos de nostrae iustiscationis causis ut ligere debemus . Enimuero Finalis Finalis causa nostrae iustiscationis, ultimata quide Deus ipse est, no ultimata uero Formalis. Xpi gloria. dc nia uita aeterna. rmalis uero gra ipsius,uel acceptatio pasMaterialis siua qua iusti nominamur,&s inuis. Materialis siue ut alnuocat subieetita Septuplex ala no,uel nos ipsi. Essiciens aut, non una, sed multiplex est. Concurrunte se es enim ad nostram iustificationem iniciendam per multa,nempe Deus, Chririens. stus,sacrameia,sicerdotes,nos ipsi,actus nostri.Et in istis inuenire licet omisnia genera causarum,quae neoterici philosephi recensent. Na ea omnia sub Miciens essiciente copulari possunt de ad eam reducuntur. Essiciens causa principis pracipalis. lis Deus est. Eiliciens minus principalis seu instrumctalis Christus, & sacra Minus menta. Prxparatoria nos ipsi,& qui nos ad ea exhortatur, de inflamat,qus yncipesis. a nobis requirutur,ut iustificemur. Meritoria causa &exemplaris Christus Praepara- est, spositiua,adius nostri,Ministerialis sacerdotes,qui administrat nobist Uria. sacramenta Ital si libeat decem causas nostrae iustificationis copulare, facia
Meritoria te pater,quemadmodu possint reduci ad quatuor illa praecipua capita & ge
Dilposiliis nera caularum quom tantumodo meminisse uidentur antiquissimi quique M. philosophi. Exponamus igitur,quae saneta Synodus circal, decreuita
Ministeria De quinque praecipue bis di finitis a Concilio. cap. II sis. Vinque prscipua uideo, a patribus esse in hoc capite iussinita, prγ' ter illa,qus ad explicationem iustificationis spe flantia, iam expo-: Primu sf hiimus.Primo,quidem stabilitur quintuplex causa nostrsiusii sic 'itum. tionis. Et snalis asseritur esse gloria Dei chrsti, ac uita sterna, essiciens, Deus ipse, meritoria, Christus, instrumentalis, baptismus, sermalis, in cur s. tan iniustitia nobis insuta Et non sine causa contenti fuere patres causin, sin
236쪽
LIB. VII. IN VII. c AP. so Alem, ementem, meritoriam, instrumentalem,&formalem nosiuiusii' tum eo rationis hoc loco duntaxat exponere, Sunt hae quidem praecipuae cau* tu rin i
sescationis, de de illis praesertim hoc tempore certatum est atque autori' ficationuie Concilii oportebat his concertationibus . de controuersiis finem alia meminere quando imponi. Na quod causa materialis,seusibiectiva nosus lusiiscatio S. lania. nis, nos ipsi simus,qui iustificamur, uri anims nostrs,arissium tanquam duis hium suit. Et scholis relinquendum in x.an iustitiam ipsim, quas maliter iustificamur,anims nostrs per se suscipiant,an potius per uoluntate ut aliasi rum potentias, Christum etiam esse causam exemplarem nostrs iustificationis, de sacerdotes, qui nunistrant nobis sacramenta, causam esse mini iterialem,nos uero ipsos,& eos,qui nos ad poenitentia, & bona opera exahortantur,esse causas prsparatorias, mo est, qui ambigat. Et ministerialis ad infrumentalem reducitur, exemplaris uero, meritoriaque, & prsparaatoria de dispositiva ad Escientem,ut iam explicuimus. De dispositi iremqus quidem actus sunt nostri, satis snproximo capite dictum fuerat, de in hoc eodem capitulo,ut ultimo cilib.f. docuimus , ea ipsius mentio statimst.qus fossiciat ad uidendum errorem eorum,qui putant Prmarationes nosios nullo modo esse causas gratis. Ideo autem neque iniciens causa nosti siustificationis, neque inistimentalis dictus UcChristin, sed duntaxat meria Albunatoria, quia non sitis certum est, an quatenus homo aliter essecerit nostram sit dicto iustiscationem.quam merendo illam,&suisiaciendo.Sed causa instrumen causa effan talis solus baptismus est dictus,non quod huiusmodi inicientia soli baptis, ciens,nesmo peculiaris sit . Habent eam omnia notis legis sicramenta, licet unum hisb menalio maioris gratis productivum sit. Propterea tamen solius baptismi hic talis. est mentio facta quia ianua ille est omnium secramentorum,& principium exterius&uisibile nostrs iustificationis. Sacramentumque sdei perquam commode est appellatum. Nam per baptisinum incipimus esse membra
α partes Ecclesis, qus est congregatio fidelium, de uinute illius primo da- QMMtur hominibus sides, de in eo primo sit professio fidei, immo ipse proses Abubam sto qusdam stii est. Adulti uenientes ad fidem, ibi primo nomen suum smusci asdei dant, de se ad eam obseruandam adsi ingunt. P uti uero sdem per instrumenuerba gestantium prostentur, sicut Augustinus dicit ad Bonificium de ca- talis est cipite. .lib.a.de peccatorum me,& re.Vnde de capite. 26.subdit. Quis nesciat ctus.
credere esse insantibus baptizari s e tam paruuli quam adulti, ubi ba- August. ptismum susceperint cogi possunt ad obseruantiam sidet,de siquidem ab ea Maiores ocesserint,iath incide apositis puniri. Idque dissiniuit Innocentius. 3.&co de baptis
mauit lim sancta Synodus secione. can. . de baptismo,Didiceruntueo mo et eius ro patres sic baptismum appellare ex August. lib.ε. contra Donatisto. . s. lectu.
i de alibi ait.Quid est paruulos habere sdem,nisi sidei sicramentum s Et Auvlti in quadam Niceni Concilii prs satione legimus, dominicum sdri signae uisculum appellatum a quodam seniore episcopo, qui in conspectu totius il
237쪽
DE CAVSIs IVsTIF. ἰ dani ad fidem conuenit, δe ut sacramentum baptismatis sus speret, mox C. Do. persuasit. Et Ambrosius super illa uerba Pauli,sed sanetificati estis &e. uois a. finia cubapusnaum iandamentum Euangesicae ueritatis. Secundo, dis initum est a patribus, & rapite octauo statim repetitur, iustificationem nulli fine, fide contigisse. Quod quia in sexto,dcodiauo libro susissime prosequitu. . sumus , hic intactum praeteribimus . Tertio, distinitum est, non aequalem esse omnium iustorum iustitiam, sed quosdam esse aliis praecestentiores, ct iustiores. Et hanc inaequalitatem partim ex diuina uoluntate partim ex nostra proficisci, explicuere illis uerbis. Secundum mensuram quam viritussanctus
perariorem. Verum haec luculento in proximi libri capite ultimo firmaufinus. Quarto, dissinitum est in ipsa iustificatione simul cum remissione peecatorum accipere hominem fi , spem, de oritatem .Eκ quo insinuari uidetur, ut postea docebimus, iiirtutes has connexas esse quo ad insufio nem. Quinto, dissinitum est, Fidem sine operibus mortuam esse de oo
sim. Sicut enim ociosus est,qui nihil operatur,ita fides ociosa est,cum nul los ex se gignit bonorum operum fructus. Et sicut mortuum corpus cenai taur,quod anima est destitutum,quae uita ipsius est,ita fides de coeterae utra tutes moietuae densentur, cum a viritate inunctae sunt,quae sorma est. 5e uiata ipsarum. In his autem;Ec quae sequuntur usque adimeria opituli, aperare damnatur error praecipuus haereticorum nostri temporis, qui suit olim
AH l ct Eunomii de aliorum haereticorum qui teste August. etiam tempore Apo- osseumo. stolorum docuerunt, solam fidem sine operibus sinicere ad iustitiam a
quirendam,&seruandam. Qua de relatissime egimus in opusculo de i stificatione, de inta libro nono nonnihil adiiciemus. Neque mirari quis debet, patres hoc loco ueritatem fidei ex ritu baptismi seruato ab Ecelericae . . ostendisse . Olim idem lactitauerunt patres in Concilio, Mileuitano cum ex forma baptismatis paruulorum proh runt contra Pelagium, paruulos 2 epi, ex Adam trahere ori inale peccatum. Et Augi istinus ex antiquitus tradiaro,&retento Ecclesiae ritu exorcizandi uidelicet paruulos in baptismate eos a dominatione Diaboli per eum liberari cons M . Nam utique, ut idem in epist. 89. asseuerat, in Diaboli potestate esse non possunt, nisi ob originalis obligatione peccati, a quo immunes esse nequeunt, nisi ab eius reatu per Christi baptishium eripiantur, tu resoluantur. Cunque illa quae: i uerbo tenus Apostolos tradidisse Ecclestae constat non minoris sint auto , ritatis, quam ea qiuae scripto ipfuri docuerunr, ita potuit efii x argumen.: rum sumi ex illis ae ex ipsis eorum scriptis, quia perpetuus Ecclesiae inis. iam docet, illa ab eis emanasse. ibiquis aurem cupiat scire, an omnis fides peci. catoris ociosa debeat censeri , de an sola fides iustorum per caritatem ope resur,legit propositioncm i. q. Lopusculi nostri de iustificatione . t Deduc
238쪽
huius capitis uerbis. cap. III. .
DVo etiam alia notanda uidentur patres dissinisse circa finem huius capitis. In illis quippe uerbis. Itaque ueram etar christianam iustitium acria pistites ercidissinitum uidetur, non esse Chrissianam iustitiam unam aliquam uirtutem,sed potius has,fidem,spem,caritatem. Itaque sicut bene-dri ius. it. in quadam extrauagante,quae incipit,Benedictus Deus,dissiniuit beatitudinem esse uisionem Des & fruitionem,& non esse solam uisionem,
neque solam stultionem,ita hic uidentur patres desinia iustitiam Christia. christianariam non esse iam fidem, neque solam spem, neque solam caritatem, sed iustitia momnes tres simul. Et hanc fuisse sanctorum patrum sententiam, potest ex des, spes siniectis testimoniis constare. Ambrosius. Tria sunt maxime in uiro Chri caritas. mano fides, caritas. Augustinus.Quae est uirginitas mentis Integra si Amb. ephdes,solida spes,syncera caritas. Et in sermone. G. de uerbis domini degan-r . ter exponit has tres uirtutes nobis esse designatas in tribus panibus , quos Austistin instanter,& seruenter a Deo petere docuit Christus,ut eum habeamus con quodam uiuam nobis in hac uia,&in pane,pisce,& ovo,quae adiecit patrem miserio .cordiarum elargiri suis filiis. Et haec postulare uidetur ratio Theologica . Quippe iustus non est,nisi qui recte credit,recte sperar,recte amat. Et qui recte re secundum m oporter,credit, sperat, de diligit,is demum apud Deum de holes iustus est & habetur.Neque de Christiana iustitia magnifice & pro
B. dignitate sentit, qui ad eam hoc tantum putat spectare, quod nos liberat areatu peccatorum,& amicos Dei, de haeredes regni coelorum constituit. Latius sese illa tendi de porrigit, neque his, quanquam magnis illis quidem,Sc illustribus ossicijs contenta est. Renovat, ut supra tradidimus, anismoa nostros,&intellectum de assectum nostrum perfecte Deo subiicit, ct facietatem ad bene de isticte operandum concedit. Hsc autem omnes lix tres uirtutes sitae prstabunt, nulla tamen earum seiuneta praesertim ab
aliis praestare ullo paAo poterit. Neque debet quenquam mouere, si legat in Augustino,Gregorio aut aliis dohoribus Christianam iustitiam esse fi- stati obisdem uel caritatem.De priara uel potissima parte iustitiae Christianae ea ueraba sun t intelligenda.Sic etenim & ipsi nonnunquam dicunt, beatitudinem esse uisionem Dei, alias uero stultionem D ei siue amorem beatificum. Et si de iustitia sit sermo, quae non inchoative tantum, sed is aliter nos iustifi- nonnunquam concesserim,quod quidam magister doctissimus & ual de religiosus & pius saepe concedit Lutherinis, Christianam iustitiam esse sid ,modo addant per caritatem operantem. Fides nanci te etia operans Fides non Per caritatem non est gratia, ut recte ille disputat contra Mesancthonem & est chris alios,neque formaliter nos iustificat, nisi sorte sicut spes, de quaevis alia uir- rru iustitu. eus dici potest nos iustificare quia sicit habiles, de potentes ad operandum hasta. Christiana uero iustitia non hoc modo duntinat debet iustificare,sed de semialitea constituendo gratos,de amicos Deo,& codonando peccata.
239쪽
de nouos nos homines constituendo. In illis autem uerbis. Eo, inprimm CROn.f. stolo, pro ita quo Adam ua imbedietula sibi, er nobis perdidit, non est sine disiunitum , Adin habuissegraei. ante m. Possunt haec ad iustitiam originalem reserri. Ubi. n.abundauit delictum, superabundauit de gratia. Et a diuina in nos beneuolentia , de benignitate alienum non est, ut pro minori dono in Adam deperdito maius aliquod nobis meritis sui seq largiatur. Videtur uero his uerbis dissinitum esse, aliquod, uel aliqua dona suisse in Adam, quae eum iustum lacerent ante quam sua inobaedientia nobis &sibi ea perdidis Adiribiis set. Et quidem opinio asserentium Adam creatum in gratia,uel certe habuisbestgratia se gratiam ante lapsum,uidetur his uerbis magis consona,& aliis quibus rare lapsa sone quinta, none primo de secundo, tradidit hoc conciliu Adam in ta
Etitate,& iustitia creatum,& eam sibi et nobis perdidisse. Quam sententiam rit.' constanter tradit Cyril .lib. i.in Io.c. u. & Iib. z.c. .& in fine lib.s. Et Augin s. l. eandem sententiam innuit proertim lib.de correp.& gratia. c. ro.&. in , Quord si Adam ante lapsum non habuisset gratiam gratulaciente pros dea sua posteritate,nunqua natura nostra habuisset in eo ius regni cocto uer,et ex. consequenti, neque Ada sua inobaedientia illud pro se de nobis perdidisset, neque propter pecorum Adae excluderetur a regno coctorum paruuli,qui moriuntur in peccato originali,neque in eis esset poma magis illa exclusio, quam in illis,qui decederent in puris naturalibus. Qus quidem uidentur repugnare Paulo dicenti.Iudiciu quidcm ex uno in codem natione. Et mox. Per unius delictu in omnes homines in condemnationem. ndenatio. n. Opotissimum significat & prs se fert expulsione a regno. Vem haec suffcere possunt ad expositione aliqua sententiae patrii,& confirmatione eonr,quae obiter ab eis sunt tradita.RPeamus unde digressi sumus,ac singulas quaso nostrae iustificationis causis seorsum & singillarim exponamus, de quae in is praecipua sunt dubia de difficilia,pro exiguitate nostra enodemus.
sesum Deum csse causam escientem principalem nostrae iusti alionis. cap. IIII. VT a certioribus,dc minus dubiis,& a potissima causa nostrae iustificationis,quae sint ipsius catis exponere incipiamus,illud nobis in pri in Vera mis persuadeamus, par est, Deli solum esse causam inicientem prinisus usi est ripalem nostrs iustificationis, ii uni eam ex asse tribuedam. Ipse.n. Prima principalis est de praecipua omnisi causam, ipse primu olum actionii principium,ipse iustilicatio sontalis causa de origo primaria totius bons. Et innitimur quaecili sunt cauris. sae in uniuerso,ab eo oes illae pendent in esse,& in operatione sua nem suba stere aliqua ea uer posset,nem aliqua uim aut effodita habere nisi ipse eas oesmanu teneret, & uirtutis suae & potentiae quodamodo participes saceret Maximem hoc uem est,de causis,qus benignitate ipsius attolluntur & exaltantur ad opera supernaturalia, se uires naturae excedentia, quale est nostra
240쪽
LIB. VII. IN VII. c AP. saA iustificatio. Quaobre sicrae literae ditate de aperte Deo illa tribuunt de uin
dicat.Quos uocauit,inquit,inu. de Deo,hos & iustificauit. Et rursus. Quis accusabit aduersus eledios Dei Deus qui iustificats Et Psalmista dicit. Gratia ct gloriam dabit dominus. Et Iob. Quis potest lacere mundum de immundo conceptum semine c Nonne tu qui solus es s Et per Esaiam ait. Non est absque me saluator.Et per Oseam. Saluator non est praeter me. Et his orauculis edoeti,& steti uidentur,qui reserente Matthaeo dixere. Quis potest dimittere peccata,nisi solus Deus sEt ne quisquam putaret uel Christo uel alicui alii conuenire hoc nomen, nisi ratione diuinitatis, aut benigna ipsius communicatione, ut plurimum uideo adiungi inscripturis nomini situ, toris nomen Dei. Iob dicit. In carne mea uidebo saluatorem meum. D Did. Ipse Deus meus, de saluator meus. Ecclesiasticus. Collaudabo Deum saluatorem meum. Esaias. Ecce Deus saluator meus. Micheas. Expeditisho Deum Saluatorem meum. Paulus. Apparuit gratia Dei, & saluatoris nostri. Et iterum. Apparuit benignitas & humanitas stiluatoris nostri Dei. Et alibi. Paulus Apostolus Iesu Christi secundum imperium Dei saluatouris nostri. Et rursus. Hoc est bonum, & acceptum coram Saluatore no-st o Deo. Et praeter scripturas manifesta est ratio, quae possit conuincere. Deum tum esse praecipuum autorem iustificationis nostrae. Quis enim alius ab ipso, o istin in eum commissam condonare queat Quis peccatores ab eo auersos in ipsius gratiam reducere, de eos illi ualeat praetern ipsum reconciliares Quis nisi ipse, uel ex ipsius gratia renouare possit in remorem hominem, ea praesertim renouatione, quae est per illapsum spe cialem totius trinitatis, & uiuificam coniunctionem cum Christo, & douriorum diuini ordinis communicationem s Quis nisi dono & ope ipsus .ct a reatu poene siems absoluere, & a seruitute peccati liberare, & captiuiolate dononis, cui non est potestas, qus comparetur super terram, eripere φDenique. Quis adoptet in filium Des, & consortes sacoe diuins naturς, &lis edes viis sons constituat, nisi Deus ipse s Excedunt profecto ista uires
omnium creaturarum naturales,rieque satis intelligeret quantum,& quam
eximium opus sit iustificatio, qui eius aliam causam effetentem principaulem, quam Deum ipsum sibi persuaderet. Si nemo potest, nisi rex, ues ipsius autoritate, & gratia sungentes, regis condonare ostensam, aut inimis eos ipsius es reconciliare, aut adoptare es aliquos in filios, & lis edes ipasus rQni constituere, quanto minus est hoc credendum de remissione os. sarum Des, de reconciliatione cum ipso, de reditu in gratiam ipsius, de adoptione in filium Des, denique de iure, & lis editate regni coelorum s Ita quidem hoc apertum est, & in scripturis,& ex lumine ipso naturali, ut uantuncunque in rebus per e manifestis desyrauerint, qui fides filum di ductum secuti non sent, tamen Deum esse causam prscipuam nostrs iuusificationis, omnes, quibus illa innotuit, constantissime & uno omnino ore semper asseruerarint. Rontis fPsiis. M