Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum, ..

341쪽

Diui o. acertitudianis. Graias. 3certitus oris euidentis Gradus. 2

dentis.

Fidei diutunae ab hummaria disti

tia.

Cuiam ueritas sit adaequatio rei ad intelledium si uolumus in errorum ba. Cratrum non nos ploerun*,praecipites dare,eam regulam diligenter conuenire seruare,ut rebus ipsis aptemus intellecti is nostros, dc perinde quibusque assentiamur, qualia ipsa suerint in re, & ut a salsis dissentimus, & ueris

duntaκat aflentimus ita et probabilibus probabiliter tantum assentiamur, certis uero certum & indubitatum aflens sum praebeamus. Non sitiat tameomnia,quae certa sunt aequaliter aut similiter nobis certa Alia aliis sunt certiora,& quaedam quidem manifesta dc euidentia, alia obscura de ineuiden tia. Atin inde nascitur,ut duplex sit etiam certitudo intellectus, euidens uia delicet,qus de naturalis appellatur,& ineuidens. Et certo quidem,& euid, ter assentitur noster intellectus illis, quae certa,& manifestii ei sunt, quaeq; certam liabent,& manifestam ipsi sua: ueritatis causam. Certo uero, dc ineuia

denter eis assentitur,quae licet certa nouerit,tamen suae ueritatis causam im

mediatam hoc est,ita in re se habere, sicut per illam significatur,non omni no assequitur. Et in utroci: genere certitudinis uarii sunt,& multiplices grasdus. In his, quae certa fiant euidenter,certissima sunt prima principia,qus de dignitates tiocantur,qualia sunt,omne totum est maius sua parte Quo Si hct est liet non est, Bonia est appetendti,Malii fugiendis S similia,q ex ter ominis ipsis manifesta nobis facilit suae euidetis de certitudinis causam. Postliec certissim s sunt c5clusiore eκ huiusmodi principiis in manifesta cosequetia deductae . infimum uero gradum certitudinis etii lentis tenent, qus eaesperientia nostrorum sensuum cognouimus. Ut enim Omnis olidentia,uel Deκ terminis,uel ex principqs,uel ex experientia habetur.& euidcntia prilis opiorum primorum,qus est eN terminis,maxima est de ei ii dentia, qtis est ex experientia,minima,S euidentia conclusion tam aperte dediti larum ex principiis,media ita prorsus certitudo principiorum primum locum tenet in certitudine euidentium,certitudo conclusionum ex eis manifeste illatarumedium,certitudo autem eorum,qtis selo eXperimento nouimus, postres

mum. Et prima quidem certitudo propria est habitus intellectus quo allecitimur principiis iudignitatibus. a. scientis. 3.eXperientis. Sed certitudo ineuidens propria est fidei. Omnis enim astensus certus de ineuidens, de uocatur, , c est fides. Et quia fides duplex est diuina uidelicet dc humana certitudo quot ineuidens duplex est altera fidei diuins altera humans. Fide diuiana credimus illis qus constant autoritate diuina,humana itero illis,qus constant autoritate humana. Eois fisitanto prscellentiorem esse, dc certiorem fidem dii linam quam humanam quanto Deus homine maior est. Et quia

Deus neq: sallere,neci: falli potest homo autem de sallere de salii ualet, fides diuins certum est, subeste salsum non posse neci: quenquam posse decipi in assentiendis illis,qus autoritate diuina constant, fidei uero humans &sibine salsum potest & in eis assentiendis, qus sola autoritate humana cdstant, facile quisl potest decipi. Vt tamen apertiora sint omnia, de uiam aperi mus,qua conciliari possint nonnulli doctissimi uiri inter se, etiam num de

342쪽

LIB. IXI IN IV. CAP.

1 hoc aniculo dissentientes, de utriusque fides certitudine nonnulla separais

unus laenaus.

De cessitudine Dei suime. cap. III. On solum eκcedit certitudo fidei diuitas certitudinem fidei humans. Crethuso

Exuperat, de multis interuallis antecellit,ut. s.Thomas de Scotus ue fidei o rissime dicunt,certitudinem euidentis naturalis. Nam qus Deus per niaxim.s ipsim reuelauit certiora sunt,& ut a sua reuelatione pedent, minus eis postsi subesse falsum,quam illis,qus uel demonstratione, uel expet ientia novi mus. Quare & ubi talia esse innotuerit, pleniorem illis & firmiorem fidem adhibere debemus quam demonstratis & expertis. Qitauis autem ex illis,qus sola autoritate diuina consi ini,qusdam quibusdam persectiora sint de digniora scitu & alia quidem sint necessaria, lia autem contingentia,ac pro inde hsc quidem possint esse salsi,non illa ex squo tamen certa uniuersa ui dentur propter Dei reuelantis autoritatem, qus in illis omnibus aequaliteringet,&de utri si ex suppositione diuinae reuelationis perinde uerum est

neminem in ipsis assentiendis posse decipi. At ideo,quae eiusmodi sunt, aequali & aeque indubitata fide recipi debent. Et sicut per fidem diuina omν Fide in unibus eis credimus quia dum eis credimus Deo credimus ita prorsus &ad assentimui omnia illa se extendit fides insufii,quam et theologicam appellamus. Datur omnibus Aenim fides insusa in adiutorin nobis,ut credamus in omnibus Deo,& quae Deo ream parem habent certitudinem,& eadem ratione credsitur, eodem habitu cre latis . dantur necesse est.Nec coarctandus est fidei insula habitus ad sola reuelata a V Deo spectantia ad beatitudinem aut ad totam Ecclesiam, sed extendendus potius ad O mnia reuelata a Deo,quae fide diuina credenda sunt. Quam ob rem illud quidem doctissimo cuidam magistro nunquam assenserim, qui ait fidem insundi nobis ad credendum solis reuelatis spectantibiis ad beati tudinem. Multo Q minus illud probauerim, quod idem est,neminem assentiri per fidem insus an se esse in gratia, etiam si Deus hoc ei reiicict. Nam quantiis tantum dicat neminem huic assensurum per assensim fidei catholi, ,sed per aliquam peculiarem fidem,tamen ex adluctis patet fidem cathoaticam eum uocare fidem insusura communem omnibus catholicis. Cur uero hic assenssus in habentibus reuelationem non euidentem a fide insuli remoueatur An non reuelatio haec ad beatitudinem spectaῖ An non per mdem insulam allentimur,paruulum esse in gratia,cum illumBaptizauimus Et nonne fides insust & hs esis eiusdem ambitus sunt Si ergo haereticus esset, qui non crederet Deo reuelanti ipsius iustitiam, de per illum dissensi imperderet fidem per eam utici: & idem tum credet se esse in gratia. Certe qua fide credebant alia Christo credebant de sibi esse remissa peccata quibus ille aiebat se remittere. Et nisi hoc uerum praedictus magister exissimabat, quare tibi. cum negat,posse quempiam scire certitudine fidei catholicae se Seio gratia semper addit nisi Deus hoc revelet. Verum illud libenter concesserim non spe e ad fidem catholicam,quod ego uel ille simus in gratia,sive

343쪽

DE INCERTI TvDINE GRATIAE .

hoc certis fides argumentis doceri queat,sive diuina reuelatione cereum & Critis sui constans iit. Non omnis fides diuina,seu theologica est fides catholica,nem latius que omnia qus fide diuina,seu infusa & theologica credimus, dicenda Liit patet spectare ad fidem catholicam. Catholicum Graece idem est, quod uniueris Otholica. latine. Ac propterea illa sola ccsenda sunt spectare ad fidem catholicam,

quae reuelata sunt a Deo ad salutem communem omnium, & ut talia omnibus suo tempore disicri de proponi per prophetas suos,& praelatos spiritales uoluit. Alia uero quae sunt reuelata a Deo ad peculiarem alicuius consolationem,uel punitionem, de personas aliquas peculiares concernunt,

non spectant ad fidem catholicam. Et verum quidem est ad haec non se eratendere fidem catholicam,nec ν illa esse certa certitudine fidei catholicae. Sed in hoc contingit hic decipi. Quia enim dicuntur ista non speetare ad fidem catholicam,nel esse certa certitudine fidei catholica ideo existimare,aut suspicari uidentur quidam,sia fide peculiari haec credi,& minori certitudine,

quam credantur,qus sunt fidei catholicae,cum tamen longissime haec a ueritate absint. Etenim ubi reuelatio harum parti cularium ipsis innotuerit, eodem penitus habitu,& eadem firmitate recipienda sunt. Quoniam habent eandem prorsus suae ueritatis de certitudinis causam,cum illis quae ad fidem catholicam spectant. Et absurdum profecto uidetur concedere ad aliam pe, culiarem fidem spectare,ut his assentiamur particularibus, cum latum uni, aut duobus reuelarentur,quam si omnibus in commune es at reuelata. Ne in plus enim ne F aliter certa erit nostra iustificatio si Deus illam omni obus reuelarer quam si nobis selis.Sed hactenus de certitudine fidei diuinae , uideamus de pauca qusdam de fide humana. Dedistinctione id ibi amea dubio er opinione Cr deuarus gradibus i. sius. Cap. IIll.

SVnt quidem nonnulli uiridom,qui fidem humanam eandem esse est

opinione arbitrantur.Cum enim homines fallere & stili possint,quae autoritate hominum constant, incerta & ambigua uidentur, neq; sine aliqua formidine recipienda. Atet ideo fidem,quae humana duntaxat autoritate nititur,asscnsum non omnino haesitationis expertem, sed probabile rues diat opinatiuum existimant. Et sane si fides humana dicatur omnis assensemana sus autoritati humanae innixus,manifestum est,pis uni fidem humanam doque Opi nihil excedere opinionem necu ab ipsa uti latum unguem disterre. Na Uusenio est, no modi sunt nonnulla autoritate humana constantia, ut credenda quidem uisemper. deantur,non tamen citra omnem formidinem.Veruntamen, quia aliqua , a rametsi sola autoritate humana constantia, plena& indubitata fide crediamus,nihil haesitantes de eorum ueritate necesse est &aliquoties sdem huis

Distinato manam ab opinione de dubio seiungere. Siquidem qui dubitat,suspensum fidei adu de ancipitem inter utrano partem c5tradi. bonis intelledium suum seruat, bis er opi & neutri ipsarum assentitur. Qui opinatur,assentitur quidem alteri,sed cumnisne . serinidius de sibi opposits ueritate. Qui uero certo credit,sic uni parti adu

344쪽

LIB. IX. IN IX. CAP. 3 6 A haeret,ut ne minimam quidem habeat haesitationem de illius ueritate. Et certius.

quanquam apud aliquos autores nonnunquam consa nduntur,ac pro ex tris in audem accipiuntur certitudo moralis de coniecturalis, tamen permultum in- lis aconister eas interest,& utram ad fidem humanam uidetur spectire. Quado enim Iurali suel propter sortissima argumenta,uel propter grauem autoritatem de cem stincto. tum hominum testimonium,certo prorsiis aliquibus ineuidentibus asibi. timur,ea certitudo,certitudo est moralis, si uero propter apparentia indici aut coniecturas probabiles credamus quidem,non tamen omnino cerato,sed cum aliqua formidine, ea certitudo tantum est coni ediuralis ab

opinione nihil disserti Alcphsc fidei humans distinebo, at altera opinio sit,

altera metas opinionis loge exceda partim ex ipsis credibilibus partim eκ imperio & libertate nostrae uoluntatis proficiscitur.Triplicia nanq; sunt fie Gradus . x de humana credibilia. Quaedam quanquam autoritate humana constant, sic passim ab omnibus ut certa,& indubitata recipiuntur,ut ne dubitare u tiae. dem de eis possimus. Et horum certitudo primum locum tenet in certitudine fidei humanae. Alia uero quanuis non tanta sint autoritate,tamen tanto consensu communiter absq; ulla cunctatione recipiuntur, ut stultus de saluus habeatur, qui non eis certo assentitur. Alia uero sunt quae communia ter quidem certa existimantur,non tamen tanta firmitate, ut de illis dubitaure stulti sit sed mali ni potius aut increduli,ein probabiliora argumenta in contrarium non destia quandocis etiam prudentis. Et ista duo postreman genera certitudinis ab imperio Se propenssone uoluntatis,ac pia quam uocant astemone, suam habet certitudinem. Sed eκemplis faciamus ita clario ara. Primi generis sunt illa credibilia quae autoritate omnium constant,& ab

uniuersis hominibus doctis de indoctis, barbaris & politis probis de ima

Probis,ex omni sexu, ordine, natione, & religione citra omne dubium asseruntur. Qualia sunt. Constantinopolim esse,indos est Turcasese, Arabest esse sarracenos de Ilidaeos esse Parentes diligere filios suos, Mundum fuisse ante omnes q ii modo sunt in ilita mortali,nos genitos esse communi uia, : de similia. Quae quidem sic certa sunt,&passim et cunctis recepta, ut quavis ineuidentia sint,tamen euidens fit ea esse certo credenda. Et in his assentiendis certo scimus nos non decipi,neq; aliquem unquam fuisse deceptum.

Quin licet quatenus a fide humana pendent, subesse in his quo Q possit sal- AF rsum,de deceptio,quia non selum quilibet hominum sed de omnes possunt titudo i Hsallere dc salictameit humanitus in eis assenti edis nemo potest decipi ac sor him AE trassis ut prouidentiae diuinae sabsunt,nullatenus. Speditae naiam ad prouisa iis

dentiam diuinam uidetur, ut no permittat in uniuersis hominibus tales aliis quos error .Quare S aliquam colitudinem fidei humanae fortassis non

esset improbabile insallibilem prorsus defendere. Secundum locum inter Graius,

credibilia humana tenent quae licet no communi omnium hominum, sed facili M Unius aut aliquorum autoritate nituntur,in se tame aut in suis similibus passe.

sim ab omnibus ita magno do iamo consens ut certa habetur, ut stultum

345쪽

DE INcERTITUDINE GRATIAE. saluum de eis dubitare. Qualia sunt Episcopos dum ordinant Cministros altaris,sacerdotes dum consecrant sacratissimam Eucharisbam , dum Baptizant,dum absoluunt, aut aliquod aliud sacramentum adminis strant intentionem habere ordinaiadi baptizandi, consecradi absoluendi, de iaciendi quod Ecclesia intendit. Tametsi enim hunc uel illum rite suo sungi ministerio, unius aut paucorum automate nitatur,tamen ita passina haec citra ullam ambiguitatem recipiuntur,& ratio conuictus humani talia haberi emagitat,ut aequum de iustiim iit,omnes fideles, nisi aliqua peculiaris, de uehemens causa dubitandi de eis occurrerit,ceriam minimeq: dubiam si dem ipsis omnibus adhibere. Non enim est uerisimile episcopos uel sacer dotes uelle in re tanta fidelibus illudere,praesertim cum nihil inde ipsis commodi possit accedere,sed multa potius detrimenta de damna. Et stare quidenon potest conscientiarum pax,neque suauitas de tranquillitas conuictus Christianorum,nisi ista,ut certa,& indubitata habeantur. Unde prudenti sibi nocia Innocentius. 3. in cap. Veniens de praeibytero non baptizato ita scriabit. De illo,qui natus est de Christianis parentibus, ct inter Christianos s- deliter est conuersatus,tam uiolenter praesumitur, quod si erit baptizatus , ut haec praesumptio pro certitudine sit habenda donec euidentissimis forsici int M tan argumentis contrarium probaretur. Eod in modo licet non aequalim h- iure aut ratione cum multa accipimus beneficia ab aliquo, certo credimus nos ab eo diligi, quia probatio dilectiois, teste Gregorio, exhibitio est operis,&certissima argumenta amoris communiter habemur beneficia. Sic o etiam maritus credit se certo diligi ab uxore sic parentes a filiis, sic dominia simulis cum multis bonis meritis,uel obsequns sibi ab eis exhibitis hanc dilectionem probarunt, necu uel minimum argomentum , aut coniectura habent in contrarium. Atin ea,quae nobis a se uisa constanter aflirmant ut ri optimae fidei,& opinionis apud homines,immo & qus sibi nota, de certa a it uir aliquis quem nos in multis ueracem experti sumus, d. dignissimum,cui fidem adhibeamus,& generaliter quae iam eiusmodi specie ueritatis sese nobis ostentant,ut ne minimum quidem argum dium Dei suspiciotastiatis eorum animo nostro occurrat,sic solemus certo, & ab': ulla haesitatione Gedere.Potest sane in huiusmodi omnibus contingere aliqua deaceptio,quia multi sunt recessus in animis hominum,de quam maximae latebrae,& solus Deus nouit clare cogitationes hominum, tamen hanc fidem mutuo debemus nobis, sc prudentiae ratio a nobis expostulat, ut ista, tau

metsi suapte natura non omnino certa sint propter communem tame exiαstimationem,& humanum conuictum ceria ad sdem humanam habeantur. Et horum certitudini tertium de insimum locu ce rettudinis posuimus tribuere. Cum autem non tantae autoritatis homines aliqua nobis tradiit,

sed maior tamen causa Sc apparentia ueritatis subesse uideatur quam salsitatis & possiimus & debemus illis fidem adhibere, sed cum aliqua formidiane ne incerta pro certis recipiamus. Haesitare autem de haerere tunc par est,

346쪽

A se ancipitini ac neutrum tenere inteste tum,cum occurrit probabilis cauissa non credendi,aut utrinque stare uidetur aequalia argumenta. Tenet enim medium locum opinio inter dubium & certitudinem. Atque horum ominimum disti itistionem diligenter notare deber, qui uoluerit exacte omnia,qus in hoc libro dist remus intelligere. Qilippe,dubium non est cum optunione confundendum, nec opinio cum fide, nec fides humana cum diuina, nec fides catholica cum illae particulari,nec certitudo naturalis cum mora. li,coniecturali,aut theologica. Et certitudo ex parte rei disi inguenda est acertitudine ex parte intellectus,necp omnia quae certa sunt, ex aequo certa esse est existimandum. Quibus in rebus hallucinantur non raro etiam uiori alioqui docti, quia ista uel negligunt, uel non serio de attente distinguo

re nouerunt.

De q tuo omilius circa hunc articuis certis,Cr duobus controuersis. cap. V. et

HIs iactis scindamentis disquirendum est de certitudine,qus hi hac uita

haberi potest de nostra iustificatione. e autem operam nostram rebus non necessirijs applicemus,& quoniam ubiq; consultissimum est,controuersa a non controuersis distinguere,placet ante omnia,quae suerint semper apud omnes certa in hoc argumeto explicare. Et quidem dum omnia hinc inde pro nostra tenuitate attente perpendo, quatuor uideo ab tφμ 1i omnibus uelut certa,& extra controuersiam semper fuisse recepta. Primuest posse cuiuis mortalium per reuelationem diuinam,suam iustificationem ti l . innotescere,& uere innotuisse nonnullis sanctis uiris,licet paucis,& Deo familiarissimis,ut beatissimae uirgini & Apostolis. Secundo certii est , posse omnes iustos signis quibusdam,& probabilibus argumentis,seu indiciis et coniecturis probabilem notitiam ct opinionem, seu certitudinem, quam uocant coniecturalem,adipisci de sua iustificatione. Tertio certum est,neminem mortaliu citra diuinam reii lationem posse assequi lin hac uita certitu. dinem euidentis de sua iustificatione. Unde. n. possit nobis esse euidens nos amari a Deo,aut ipsius gratis habere habitu insusum Quae Dei sunt, nemo x. Cor. Me noui nisi spiritus Dei. Si euidenter nosse nopossumus, an a nobis carissismo,&coniunctissimo amemur,quomodo manifeste nosse postimus, ab Iob. eo nos amari,qui infinitis interuallis uincit scientiam nostram,& neminem amat nisi gratis,isc secundum consilium uoluntatis suae Habitus etiam insus supernaturales sunt,& qui ab illis sunt actus possunt ab acquisitis habiti bus proficisci, ut saltem a potentiis nostris cu auxilio Dei speciali. Quare nulla ex parte euidentiam de ipserum praesentia possumus in hoc statu hau here.Quarto & certu est,nemine poste citra diuinam reuelatione certo nos . se iustificatione alterius nisi sorte cu puerti alique ipse baptizauerit. Cum . n. ex fide certu sit baptismu conferre gratiam omni no ponenti obice,& no. his euidens fit baptizasse aliquem insaniem,ipsunm ntillii apposuisse gratiM

haptisini obice,certum quo ν erit ex fide illii recepisse gratia Baptismate,&

347쪽

DE iNCERTITUDINE GRATIAE.

uere suisse iustificatu. Extra istum uero casum certitudo de iustificatione alte Crius haberi a nobis non potest. Qnia utentes ratione nequeunt per aliquos actus nostros iustificari fine aliqua interiori ipsorum dispositione. Interior aut aliorum dispositio constare nobis per fide aut euidentiam non potest. i. cor. r.e Nemo.n. nouit,quae sunt in homine,nisi spiritus hominis uin ipso est. e Duo conis runt tamen,&adhuc sunt duo in hoc proposito controuersa. Primu est antrovorsa. citra diuinam reuelationem positi iustis sua ipsorum gratia c5stare certituudine fidei catholics uel diuins cui non possit subesse falsum. Secundum est, an iustis saltem sit in prscepto certitudo de sua gratia. Et de istis quid ex avatoritate nostri decreti,& scripturae, Se sanctorii testimoniis habeamus, post hae disseremus.

soli illi, quibus reuelata est sua iustificatio, obligati fuerunt eam certo

credere. cap. VI.

AC primo qui de illud certii semper fuisse uideo apud catholicos, nee

mine obligatu fuisse ad credendii se esse in gratia nisi hoc illi peculi ' riter Deus reuelauerir. Et hoc est qd sancta Synodus in hoc cap. illis uerbis assirmauit. Sed net illud asserendii est oportere eos qui uere iustificati sunt,abs p ulla omnino dubitatione apud semetipsos statuere esse iustificatos,neminent a peccatis absolui, tu iustificari nisi eum,qui certo & firmissime credat se absolutu & iustificatum. Et cofirmata est & explicata aliquato magis lisc doctrina Can. s. in haec uerba. Siquis dixerit omni homini ad remissione peccatoiuer assequendam necessariu esse, ut credat certo et absi ullas hssitatione propris infirmitatis,& indispositionis, peccata sibi esse remissa, anathema fit. Et hae definitione damnata est sententia Lutheri,s ut patet ex

arti. to. bulis Leonis .io. coua errores ipsius,absolute asseruit,riemini remi

ei peccata,niss remittente sacerdote crediderit sibi ea remitti . Quod quidem demiror permissiim fuisse evulgare autorem Enchiridii doctrinae Christia- AN pro nae adiuncti Concilio Coloniensi ubi agit de iustificatione. Veruntamens ictu pή praeter desinitionem sedis Apostolicae de concilη apertum est argumenture . contra hunc errorem. Nunquam enim neci: Deus,nec ν Ecclesia fideles ad hoc adstrinxit. Nem inuenietur usquam tale aliquod praeceptum. Et ex lege naturali manifestum est,neminem esse obligatum ad credendum se omisnia fecisse quae ex parte sua requisita sunt,ut non apponat gratiae diuinae impedimentum, sed essectum suum in ipso habeant & liciant sacramenta diui Arg na.Praeterea grauissimum prosecto,& periclitosissimu esset hoc praeceptu. Et cum omnes catholici tum autem ipsi Lutherant,qui se iactant ubim praedicare libertatem legis gratiae, hoc tam rigidum praeceptum orbi inuehere cauere deberent. Dissicillimu quippe est uiris,praesertim natura sua meticu losis Sc no admodum temerarqs in assentiedis suis laudibus certo de absinulla hxsitatione credere,se nulla laborare ignoratia culpabili, nullius delicti culpa teneri,& totii secisse quod Deus a nobis exigit ad nostram iustificationem. Et qui perditam & prostigatam multo tempore duxerunt uita ac

348쪽

Astequentes patiuntur tentationes carnis,mundi de daemonis, tax unquam pollent imploe hoc praec tuum. Iugum uero domini, teste ipso Christo, mare. ra. ditiaue onus esus leue. Et Ioannes dicit. Mandata eius grauia non sunt. 1. Ioams.alas iper.Nullus tam persectus est,qui non aliquando de hoc formidet. Im- Arg. amo quo quis 3 sanctior est,eo magis ueritus,ne quid sorte in se ipso lateat, quod oculos diuinae maiestatis Oflendar,solet frequentius clamare. Ab oc- V18.1. qcultis meis munda me domine. Non intres in iudicium cum stivo tuo do a. mine. Si qui autem obligati suissent hoc praecepto, essent maxime qui

ctiores fuerunr,&persectiores csteris. Hi . n. melius potueriit nosse suam iustificationem,siquidem illam post inus citra reuelatione certo nosse. Quid obiecticuero, inquies,sibi Paulus uoluit,cum dixit, Probet autem seipsum homo, i. Cor. ii& sic de pane illo edat,si non ad hanc certitudinem obligauit, ut digne su- Responsio meremus Eucharistiam Probare quidem nos debemus ad nsi indigne Euacharistiam de alia sacramenta sus iciendum sed ea probatio non necesse est, tanta sit,ut ad certitudine de gratia diuina nos perducat. Sati et prorsus est, si ad probabilem de ea opinionem nostrahat. Quin si cum accedimus ad recipi edum Eucharistiam putemus probabiliter,nos fecisse,quod satis est, ut non indigne eam summamus,hoc sufficiet,ut non peccemus ea suscipientes etiam si dubitemus nos esse in Dei gratia. Probat enim se susscieter quo Probatio ad hoc, neo reus erit corporis,aut sanguinis domini,qui abis constientia Meessaria peccati mortalis,& cum aliqua poenitentia suorum peccatorsi, de proposie ad dirumto seruandi omnia diuina mandata Eucharissiam sumit, siue ista ad gratiam Eucharia D suflictant,sive non,ac propterea de sua quis iustificatione non immerito du .hitet. Instat tamen, ut sibi uidetur apparenter Lutherus contra ista. Qui auα ptionem. dierunt a Christo remissa esse sibi peccata,tenebantur hoc credere,neque li. Obis f., cuit,uel Magdalenae,uel paralytico,cum haec audierunt a Christo, liel minimam habere hssitationem de sua iustificatione. Cit igitur ipse dixerit Petro dct aliis Apostolis pro ipsis & suis succetaribus, Quorum remiseritis Pecu iora.

cata,remittuntur eis, nemini etiam licebit dubitare de remissisione suorum

peccatorii,ubi absolutus fuerit a sacerdote. Hoc enim perinde est, ac de his uerbis Christi dubitare. Quantum uero hic abscopo erratur Qtii dubitat Dei non satis certo credit,sibi remissa esse peccata, ibi fuerit a sacerdote legitime absolutus,non dubitat de uerbis Christi, neci: de effracta ab lutionis sacramentalis,sed dubitat,ut patres nostri luculenter in hoc capite explicaarunt,de sufficientia suae dispositionis & hoc tantum suae sibi fragilitatis conscius ueretur ne sua ipse malicia,uel negligentia eflectit impedierit sacramenti. Et magnum quidem est discrimen inter illos qui a Christo audiebant sua ipsis remitti peccata,& qui audiunt a sacerdote suorum absolutionem peccatorii. Christus optime nouerat interiora hominis,& qua qui': ad se in.rentione,& dispositione accedebat,& supplere in eis poterat, I efiicere,ac quid ipsis ad consecutionem gratiae deerat. At ideo,qui ab ipsius ore auis Audientes

349쪽

DE INCERTI TvDINE GRATIAE.

Di peccau bant oedere.Nulla enim suberat causia dubitandi, uel formidandi tibi tam Cta credire aperte eos absolutos pronunciabar, qui ipsis liberrime, dc absque ulla di id tenebo spositione poterat omnia indulgere,& condonare peccata. Sacerdotes aut . tem, neo norunt interiora laominum,quos absoluunt, neci: libere possunt condonare peccata, net potestatem habent eisciedi interius dispositiones, quas Deus exigit a peccatoribus, tantuno absoluunt existimantes similes eos habere interiores dispositiones extarioribtis,quas in eis cospicius, net obicem suae absolutioni ponere. Et uerba eorum licet uera & absoluta sint, tantum significant eos,quantum est eX parte sua,uere poenitetes absoluere,

siquidem non sit in eis interius aliquod impedimentu,quod in cacis sacra. Obiecti . , obsistat.Ob iciunt & alij uerba Bernardi. Si credis peccata tua no pos

Bern D. ise deleri nisi ab eo,cui soli peccasti de in quem peccatum non cadit, benefi- Annueti. cis. Sed adde adhu Ut hoc credas quia pcr ipsum tibi peccata donantur. Rom. a. d bdoc est testimonium quod perhibet in corde nostro. ss.diccs. Dimisssa sunt tibi peccata tua. Sic enim arbitratur Apostolus gratis iustificari hominem per fidem. Haec ille. Et manifeste ibidem asserit hoc necessarium esse ad asse Responsio quendam remissionem peccatornm. Sed Bernardus non id agit, ut osten dat necesse esse,praeis tim certa fide credere nobis remisia esse peccata. Quid enim magis alienum a Lernardo placidissimo, & amoenissimo doctore Si, hoc putes illum sensiste,equidem,si circuniacentia spectes,& obligatos nos. dices eum credid1sse,ad certo credendum nostram predestinationem,cuius i. contrarium ex multis ipsius testimon is libro. ia. Deo dante docebimus... Voluit ergo ille,& sensit obligatos nos cile ad credendum ita Christum re..i missionem peccatorum de nostram beatitudincm meruisse ut & nos quo in

. que haec ipsius merita possimus participare. Vnde S in eo loco,iinde deis sumpta sunt,quae in nos citantur,testimonia de remigione peccatorum nostrorum,& de meritis nostris & beatitudine, credibilia secta esse nimis pro- bat,eta pinione,resurreetione,& ascensione domini. Quae quidem manise . ' stum est non poste particularem aliquem hominem probare iustificat si &liabiturum merita & beatitudinem, sed duntaxat quenlibet posse haec per i Christum obtinere. Neci: distitemur tamen, it & postea docebimus, credi in disse de ibi, de in atris multis locis Lernar. poste nos Sc remista nobis peccata

credere,quando ex testimonio conscientiae nostrae misericordia & ueritas sibi obviant in nobis,& se inuicem iustitia & pax osculantur. Hoc est,sicut ipse ibidem exponit, quando ut declinemus a malo, ex praeuenienti Dei misericordia , compungimur, dc ueritate confestionis occurrimus diaz. Re. ia. c centes cum David Peccaui domino, de ut liciamus bonum, mortificationem carnis , de poenitentiae fructus, ac tristitiae opera in imitate dc coriis

cordia facimus. inusquis enim ille est, in quo sic sibi obviant misericora dia de ciccitas, & itistitia de pax osculantur, secure poterit gloriari, ut ibi- dem addit, modo in domino, qui sibi testimonium perhibet, utique in

. .. spiritu ueritatis.

350쪽

gratiae . cap. VII.

ENiinuero cum extra controuerliam suerit apud cathoIicos, nemine teneri ad certo credendum se esse in gratia anxie tamen de inter catholicos de haereticos,&inter uiros doctissimos ex catholicis & Romn&Tridenti,& Ratis onae,de aliis multis in locis hoc tempore disputatum est,an sine particulari Dei reuelatione possit iustius,uel ex scripturis uel aliua de peruenire in hac uita ad certitudinem aliquam,tametsi ineuidentem de sua iustificatione. Necli solum de certitudine ex parte obiecti,sed multo magis de certitudine ex parte subieeti certatum est. Nam quantiis certum suerit posse aliquos ex icmeritate aut libertate sua,certissimo credere se esse tuasios,& aliquorum iustificatio jecundum se certissima sit,licet ab eis ignore tur, amen merito quaesitum est,an possit sine reuelatione sic alicui sua iusti ficatio seri nota,ut licet ineuidente absque ulla tamen temeritate certo, de

indubitato.& sine ulla haesitatione po ssit ipse credere, se esse in Dei graua ,

de obtinuisse apud eum remissioncm suorum peccatorii. Et quoniam ce titudo ista ut ex dictis patet posset esse uel fidei diuinae aut Thaeologicae , uel sidet humanae de duntaxat moralis, de utraque certitudine ambiguum fuit. Et quibusdam quidem uisiim est utranque certitudinem posse haberia i. i. iussis de sua iustiscatione absque diuina reuelatione. Aliis uero neutram. a. Opt. At a uero media uia possent fortassis incedere, ita uidelice ut certitudinem a. Opi. B moralem concederent poste haberi a iustis,certitudinem tamen Theologiacam nequaquam. Et prima adem opinio a quibusdam de omnibus iustis in uniuersum defensata est,ab aliis uero non de omnibus, sed de perseelis , uel martyribus uel de innocentibus, uel de statim baptizatis. Et de omnibus iustis eam defendit multa conterione Martinus Lutherus in libello deside,& operibus,& in impugnatione bullae Leonis. io.contra ipsis m, artis culo. io. H.&. . Et secuti sunt Lutherum Protestantes in consessione Aue protestat, gustana, Scin suo di lagmate solio. a.&particulariter Caluinus in lib. de institutione Christiana,& Lucerus in cocordantia de hoc art. de Philippus in apologia cons. Aug. Et in art. s. libelli Ratisponae oblati imperatori paladicunt oportere, ut uere poenitentes fide certissima statuant se propter modiatorem Christum Deo placere. Estque idem uidere in libello, cui nomen est inditum Margarita Theologica. Et hi omnes ideo asserunt sola nos

fide iustificari,qua nostram iustificationem apprehendimus credentes,graatis nobis donari remissionem peccatorum propter Christum,neque pendere nostram iustificationem ab ullis nostris praecedentibus operibus, neoque nos eam mereri aliquo modo per illa,neque impetrare,quoniam, nisi la praedicta fide iustificaremii obscuraretur,& incertum est, beneficium iustificationis nostrae de remissionis nostrorum peccatorum. Nec queri profecto hoc loco de eis possumus Unon consequenter locuti fuerint. Aperte haec omnia sequebantur ex opinione,quam Lutherus in sermone