장음표시 사용
431쪽
LIB. IX. IN IX. c AP. ars Aa Vinea. Et eandem expositionem tradii Glossa ordinaria, quae est Beadae, in haec uerba. Quanuis scirent, quod nihil contra dominum cogia
ob. s. ex Ambro. tabant, quia tamen plus oedunt magistro quam sibi, timentes s agilitatem suam, quaerunt de peccato , cuius non habent conscientiam. Et Ba
filius hinc colligit perquam utilem doctrinam, ut siquis in se peccatum non sentiat, plus credat tamen illis, qui melius possunt cognoscere sua peccata , sicut de plaemiaque ipsi nullius aegritudinis corporeae nobis conscii, credimus medico nos male habere, quia certius ille hoc po testiuiuore.
feria vir contra incertitudinem Italiae. cap. ita XXIII. i A Esertur etiam cotra nos Ambrosius. In sermone enis quinto mi is
2 Liuius est Quod simile sit regnii Dei sermento,ubi ostendisset, Christam recte sermento comparari, quia cum esset specie homo, & humilitate paruus, totum orbem postea doctrina sua condiuit de repleuit, ct iugo diuinitatis suae subiecit, continuo addidit. Quisquis igitur isti se mento adhaeserit, essicitur & ipse sermentum tam sibi utilis, quam idoacietis uniuersis, & de sua certus salute, & de aliorum acquisitione securus. Haec Ambrosius. Sed in his uerbis diuus Ambr. non a serit certitudinem fidei, de qua una modo pugnamus. Et positi satis esse pro istis, si iussi de sua salute possint certi esse morali certitudine. Eodem nanque modo promittit iussis certitudinem de nostra laute, quo securitatem de aliorum acaquisitione. De aliorum autem acquisitione fiuc per doctrinam siue per hona eκempla, non possunt illi habere maiorem certitudinem quam mora lem. Et quanquam salui dicuntur non tantum beati,sed nonunquam etiam omnes iusti,&uere dixit Chi istus de domo Zaches, Hodie fidus domuit huic saeta est, quia eo die iustificata est.& remissionem suorum peccato. rum Obtinuit, tamen Ambrosius de laute consummata uidetur locutus iuxta uerbum Christi. Qiii perseuerauerit usque in finem, hic saluus erit. De salute uero consummata conflans suit semper inter catholicos, ut duodecimo libro uidebimus, non posse a quoquam mortali certitudinem λdei haberi citra diuinam reuelationem. Et cum Ambrosius generaliter Oomnibus Christo adhaerentibus loquatur, ipsa sententiae abserditas, & perta ad ea, quae certo nouimus, dissonantia cogit nos credere,non ita esse intelligenda lis c uerba,ut existimant,qui illa nobis obiiciunt. Scimus enim certo per multos fuisse iustos, qui non crediderunt certo,& sine ulla formiadine se esse in gratia. mod&in multis incipientibus, desti upulosis expe rimur, etiam cum nos, qui illorum conscientiam nouimus, & probe examinavimus, nihil dubitemus, eos esse in gratia. Dicendum igitur Ambro num rion ibi agere de certitudine ex parte intellectus, sed de certitudine eκ
parte res. Itaque sensus Ambrosius excitatis uerbis non est hic. isquis
432쪽
Christo adhaeserit, certus erit ex parte intellectus de sua i istificatione, hoc Cesi, certo assentiet se este iustum. Sed sensus potius ipsius hic est . Qui quis Christo adhaeserit , certus erit de Lia iustificatione, hoc est, certo tuastificabitur,&nia ab eo se sua sponte dissunxerit , etiam saluabitur. Et sex. Petri t.b supra docuimus acceptam a Petro certitudinem, cum omnibus fidelibus scribit. Satagite, ut per bona opera certam uestram uocationem &eseelio nem iaciatis. Atque ita communiter dicimus. Qitisquis digne accesserit ad Ecclesiae sacramenta, certus potest esse de sua iustificatione. Et sterum. Si digne accedas ad Christi sacramenta, certus esto de consecutione gratiae. Quibus uerbis non certitudinem intellectus pollicemur, aut exigimus,sed duntaxat significamus certixudinem ex parte rei, de infestibilem consecumtionem posterioris ex priori, de consequentis ex antecedenti. Latet quipaepe uirtute in uerbo,quisquis, nota conditionalis, de uerbo certo ,lcertituado consecutionis designatur. Quare perinde est dictu. isquis Christo adhaeserit, certo saluabitur, ac si dicamus. Certum est cpiod quisquis Christo adhaeserit,saluabitur.Neque mirandum est,ita loquutum fuisse Ambrosium absolute de simpliciter cum no ignoraret iustos ex comuni lege posse perdere suam salutem. Explicabat nanque ut optimus orator,quid ex ipsa natura inhaesionis ad Christum consequatur, non curans quid nos ob
nostram libertatem dc ingratitudinem plaerunque liciamus. Et si equenter non solum apud sacros doctores, sed in ipla etiam Scriptura sub intelligi-
i rur conditio, nisi nos ingrati suerimus gratiae acceptae, de per nostram si bertatem eam amittamus. Verer siquidem dixit Christus. Siquis mandu caueris eae hoc pane, uiuet in aeterniam, quanquam certo stlabat multos condemnandos esse etiam ex illis, qui digne de reuerenter illiam panem scio obsea . persubstantialem manducaturi erant. Prosertur etiam Hieronymus contra ristro, incertitudinem gratiae idque in tribus locis. Nim in com. 6. ad Galatas, in rem facile contingentem uidetur inducere hominem constitim de certum sex mentis,qui se paratum cognoscat per Dei gratiam cunctis resistere rei rationibus, ut homo uere spiritalis, de firmus in donis,qui uix ualeat excine ty- dere. Super illa etiam uerba Ecclesiasts,Nescit homo,utrum amore an odio dignus sit,ita citat scribere. Si respicias opera,semper uacillabis trepidabis, subuereberis cum Iob tamen si per fidem intuearis Dei promissiones,niae rita Christi,& sanguinem pro te enusum,sacramenta tibi applicata. dona tibi a diuina largitate coce de possessa uidebis te esse i regno Christi,quod intra nos est,qd est iustitia, pax de gaudiu. Et alibi dicit scripsis te. Fidelis scit se bene operado placere Deo, cui credidit. Sed uerba, a citant ex c5. Ecele-Restonsio stasts,salso imponunt Hiero. Ne minimum quidem ipsbrum in com . illius capi. inueniet,sed,ut supra citauimus, prorsus e diametro adtiersatur ibi anta serentibus se scire,suam gratiam. Et ea quidem,& quae ultimo loco allegaritur, non Hierony. resipiunt, sed aliquem potius Luth. qui ementitis uerbis Hia.persuadere uoluerit per fidem solam posse nos acquirere certitudinem
433쪽
LIB. IX. IN ita. c AP. i 8sA de nostra gratia. Q iod si alicubi talia aliqua possit quispiam ostendere Hieronymum scripsisse,poterunt de scientia morali exponi uel de scientia qua per fidem scimus bona opera, a quocunm fiant, placere Deo etiam si incerti simus an placeant deo ad meritum uel alignactum beatitudinis . In com . uero. c. s. ad Galatas,uoia ut rem facile contingentem inducit hominem destia certum mente de qui sciat se non posse labi. Quin nem talem posse esse credidit nisi per reii elationem divi, an , ness salua fide eu posse esse, potest quispiam catholicus credere. Quai. doquidem nemo potest esse certus de sua perseuerantia absq: Dei reuelatione.Sed adhoc induxit diuus Hieron. eum hominem,qui de sua ccrtus mente,sciret, se non posse labi,ut ostende ret,si quispiam talis pollet esse iuxta errorem Ioviniani de Manichaeorum , de aliorum quos alibi impugnat,& huiusmodi iustum debere seruare consilium Pauli,quod ibi exponebat,& infruere alios in spiritu lenitatis. Quia ut statim subdit quantiis labi nequeat,tentari potest, de uinci uel uincere nonunquam in nostra est potestate,coeterum tentari in potestate tentantis est. Vnde de cautelam Pauli iubet ibi aduerti,qui non dixerit, considerans te, ne Se tu cadas sed ne & tu tenteris. Si enim saluator tentatus est, quis potest esse securus intentatum se uitae huius maria transire Tantum uero abest,ut Hiero. talem aliquem hominem in hac uita esse,ibi crediderit, ut aperte in eodem loco aflirmet eos qui se existimant aliquid esse ex hac ipsa arroganutia nihil fieri,ac per hoc de se decipere. Altiorem nancti dicit elle sensum, Sen sibi magis placere si uerba Pauli,Siquis existimat se aliquid cile, cum nihil sit.ipse se seducit, sic disiinguamus,ut illa intermedia, cit nihil fit, posteriori .
Grationi c6iungantur,& non priori. Cunci: ibi apertissime asseveret, mentem suam plane decipere qui se putant esse sapientes, de uae illis imprecari Esa. cum ait,Vae qui sapientes estis in oculis uestris,&coram uobismetipsis prudeles, quando ille tutum putasse ut se iussi certo de certitudine fidei crederent se esse iustos An non maius est de multo dissicilius cognitu esse ii stos,quam esse sapientes Sed tam aperta sunt loca,quae ex hoc sanctissimodo stare pro incertitudine gratiae cap. H.&.is. citauimus,ut superuacaneum
sit,iris tam incertis de nullius momenti testimoniis exponendis amplius immorari. Videamus igitur, quae de ex alijs doctoribus aduersus nos allegantur.
De expositisne restimoniorum August. chososto.Theophilusi, a Greg.
emtra incertitudo gratiae. cap. XXXIIII.
i X Augustino inducuntur pro certitudine gratiae tripli is generis te bstimonia. Primo aflcruntur qusdam ubi palam fatetur nos nosse fidE Ai g, spem, sc caritatem nostram. Secundo allegantur multa in quibus dilii gentibus proximos promittit securitatem. Sed sortissima sunt alia, in qui: hus iubes.credere peccata nobis dimissi esse in Baptismo, de dubitantes de hoc,dubitare de fide asseuerat. Verum primigeneris testimonia capit. ro Regotiuostendimus intelligenda esse de cognitione actuum fidei,spei,& caritatis, a
434쪽
possitnt esse extra gratiam,idi inserius aliquanto magis perspicuum homus. Secundi autem generis testi:monia, quemadmodum accipi debeant, c., disseruimus. Quoniam uero si illa certitudinem gratiae probent,pro babunt & certitudinem beatitudinis,pro omnibus locis in quibus uel ipse,uel alii doctores pollicentur securitatem aut poenitentibus, aut diligenti bus proximos, ut denio operibus mandatorum incumbentibus,duo uelim hoc loco uehementer notari. Primum est. Neq; Augu. neci: alii Ecclesiastici doctores pollicentur alicui mortali seclusi diuina reuelatione securi- . ratem absolutesed duntaxat sub eonditione uel expressa, uel sub intelleis m,nempe si perseueremus in persectione semel inchoata,& non nostra inis gratitudine apoonamus gratiae diuinae aut efficacis bonorum operum impedimentrum,Sic quippe scriptura uitam aeternam pollicetur ut librai. de clarabimus.Et Augustinum sic esse exponendum ues illa uerba passim mipso citata docere ualent. Disserentibus quippe usque ad finem uitae couem sionem suam in Deum poenitetiam inquit,dare possumus,securitatem a
rem minime,Dcinde. Sicut ad fiduciam satis est probabilis quaedam persuasio de assecutione eius quod confidimus nos assecuturos,ita & ad securitatem sussicere potest probabilitas de eo assequendo.Tollere enim potest uel sola haee certitudo humana solicitudinem &timorem,qus securitati aduersantur. Quod de in humanis nUociis experimur.Vbi nan o desinimus ense soliciti de aliquo bono assequendo,uel timorem amittimus de eo perdedo,mox incipimus esse de ipsius assecutione,uel conta uatione securi. Et o Aug. hoc esse conforme doctrinae Augustini,nem ab ea alienum, possiimus prohare,quia super illa uerba Psalmi. r.Spera in domino,quoniam adhuc cofitebor illi ita omnes hortatur,&admonet. Noli iudicio contendere,da operam esse iustus,& quantuncunm fueris,cofitere te peccatorem, semperspera misericordiam,& in ista humili consessione securus alloquere turbantem te,& tumultuantem aduersiis te animam tuam. Vt quid tristis es aniama mea,& ut quid conturbas me sorte in te uoIebas sperare. Spera in do
minum,noli in te.Quid enim es in te Quid es de te Ille sit sanitas in te, qui suscepit uulnera propter te.Spera,inquit,in dominum, quoniam confiterihor illi.Quid illi confiteberis Salutare uultus mei Deus meus. Haec Augustinus. Ex quibus patet,abs p certitudine nostrae iusiificationis Augustinii asserere,posse esse,& debere,& fiduciam,& securitatem,non solum de iustificitione nostra,sed etiam de uictoria tentationum de perseuerantia. Atqui haec poterunt nunc esse satis pro testimoniis Aug.Nam quae tertio loco inducuntur de certitudine remissionis peccatorum per Baptismum,capit. e bisa. s. commodius explicabimus,cum de certitudine ex susceptis sacramelis amure os mus. Ex Chry. uero duo nobis obiiciuntur.Primo enim in illa uerba Pata Theo. cr li ad Rom. 8.Ipse enim spiritus testimonium reddit spiritui nostro &ci a te Theodori stimonio spiritus tantam assi at uenire certitudinem,ut nulla resinquaturer A Ussi ambiguitas, i sis sit dubitare. Et concinit ei in eodem loco Theophi. Et
435쪽
LIB. IX. IN IX. c AP. rso I. M. euidens dicit esse hoc testimonium spiritus. Et Caletra. sussicientissimum nimirum ad inducendum certitudinem. Deinde. Et super illa Pauli uerba,Probet autem stipsum homo,idem Chry.requirit conscientiae puritatem dc uitae certitudinem ad comedendum & celebrandum sanctum Pascha. Ac Theophi.& Theodoretus idem exigunt omnino. Attamen de is Rclpon. stimonio Spiritus nihil habeo novi,quod rebondeam,praeter ea, quae. e.
i .iam monuimus. St.Ss.tanta euidentia sitam praesentiam contestaretur,ut dubitare fas non esse illud testimonium reuelatio esset gratiae, quam semper exceptam uoluimus.Sed passim & omnibus iustis ste ipsum, se in eis esse testiri,hoc teri quateri pernegamus. Et uerba Chrysost. quae citantur pro his,no de adoptione alicuius in particulari,nem de testimonio aliquo peculiari. ss. intelligenda sunt sed de testimonio illo praecellenti & magnificentisiimo quo in primitiua Ecclesia signis clarissimis & seipsius ostensione uisibili filios esse Dei ostendebat qui Baptisinum de doctrinam Apostolorum recipiebant. Verba Chry. in nos citata haec sunt. Quando spiritus testatur,quae nam relinquatur nobis ambiguitas Et iterum. Suprema illa essentia,quae & hoc ipsum,quod promittit, atm adeo orare iusiit, testimo nium nobis perhibente,quisham de dignitate hac poterit dubitare Hsc autem & alia circuniacentia si bene de pro meritis expendantur, non erit dissicile agnoscere Chrys. sicut de Paulum. e. 19. docuimus de testimonio extorilari,& communi filiorum Dei agere,& non de testimonio interiori de pen Oliari aliquibus sanctis uiris de sua adoptione exhibito. Et sorte ne Anselmus,neq; Cale. ad aliud testimonium retulere sua uerba. Et de Theoph. idem possumus suadere.Quia illa uerba, se spiritus testimoniti reddit spiaritui nostro,sic exponit. Ipse suo testimonio gratiam inruir, quae nobis est data. In quibus satis indicauit se de communi gratia de adoptione Christia.
noeum uerba Pauli intestexisse. Et quia de iustificatione aliorum non certitudinem fidei,sed tantum scientiam probabilem habemus, statim praemi sit, emadmodum nouimus uaticinandi spiritum ei in esse, qui illum minceperit,idi eae rebus suturis,quas ille praedixerit,coniectare solemus sic spiritus adoptionis eo dignoscitur,quia illius instinctu, qui hunc ipsum acce pi Deum dictitat patrem. Est enim hoc unum. ss.donum. Haec ille. Neque minus perperam intellem sunt, quae de puritate necessu ia ad dignam Euacharistiae sumptionem illi tradiderunt. Non enim sicut existimantur, certi tudinem in lectus illi requisiverunt. Quis eam unquam requisiuit catholicus Lutheranorum dogma est profecto,non Christi norum certitudinem
gratiae ad suscipienda sacramenta exigere. Quin nel Lutherus ut antecedeuret haec certitudo, postulasse uidetur,sed si comitaretur absolutione, conteritus suit. Crede inquit,te ab lutum & absolutus eris. Et si ea certitudo prs
uia deberet esse sumptioni Eucharistiae, nunquam per illam quis reciperet primam gratiam. Siquidem non ad salsam persuasionem, sed ueram decertam uerba sua illi reserunt. Et quid facient, qui tametsi nullius sibi pec-
436쪽
cati sunt conim tamen uti ob paucitatem sanguinis ita timidi,& scrupulo λsi sunt,ut uix audeant,aut possint certo credere se esse in gratia ρ' Nunquid illos indigne manducare corpus domini putabimus Absit tanta impietas, a doctore Christiano. Non ibium non eii necessaria certitudo gratiae ad di. gnam scisceptionem, sed ut. s.Tho.&Sco.&alii egregii doctores, & qui-ldam,qui haec obiicit,re, te tradunt,qui fine dolo ad tantum sacramentum
accederer,etiamsi mortali peccato obnotatus esset,cuius non haberet con scientiam nil illo minus per ipsum sacramentum consequeretur prima gratiam. Nam sufficit compunctio de peccatis,& persuasio, aut opinio quae dam probabilis de mundicia de puritate conscientiae ita ut conscientia noristra de nullo nos peccato remordeat. Neci: maius aliquid requirit Chrysbstomus,ut digne accedamus ad Eucharistiam ut patere potest ipsum legenti. Sed hinc sorte decepti sunt,qui nobis illius testimonium obiecta quὀd cum ille docet non esse solennitatem expectandam,ut compunctus, de prs
paratus accedat, sed sal ennitatem esse bonorum operum demonstratione. conscientiae puritatem,uitae certitudinem, nomine certitudinis putarunt eum intellexisse persuasionem certam de gratia. Chry. autem in uitae certii tudine, firmam quandam,&solidam ac constantem uitae constitutionem
intelligis, quae leuitati de irrequietae peccatorum uitae opponitur. Et Potuit sui erroris admoneri, qui sic illum perperam intellexit. Non enim uitae bonae certitudinem requisitiit Chrysost. sed uitae certitudinem. Quodine TheOP .agnoscere possumus. Eius quippe uerba sunt haec. Tua ii P cox' oscientia examinata discussat adito in mysteria.non sesiis modo,prosinistinebus,sed quouis tempore,cum te purum et dignum compereris.Vides, ut nullam certitudinem requirat, sed duntaxat, ut nullius peccati consci nobis simus,ut nulli nos culpae obnoxios deprehendamus,& tunc dignu& idoneum ununquenci: illum credidi cum humana quadam cogniti ne se Purum et alienum a peccato intellexerit Nem aliud maius crediderunQM, 9. necessarium putasse Theodoretum. Sed & sanctus quoiu, acuere magnu Gregorius contra incertitudinem gratiae adducitur. In illa uerba Iob,Deri U .3 detur iusti simplicitas agnouisse dicit illum,in quanto uirtutum culmine esset. Et super. c. rs. ad alios iustos hoc extendit in haec uerba . Habent itaqueiq=- proprium sancti uiri,ut bona quidem,quae agunt uideant, de ramen, cum L Mi. 3 Peregerint,in eorum memoria oculos auertant. In illa etiam uerba, Vere bar omnia opera mea hoc ait esse proprium iusti uiri, ut cuncta opera sita uereatur, Sc mox addit. Hic timor si perseueret,non istum certitudine praesecus. 3 sentis gratiae asseri,uerum etiam perseuerantiae. Tractans item illa uerba , iob. 9 Etiam si simplex suero hoc ipsum ignorabit anima me ita scribit.Ptarunque si scimus bona quae agimus,ad elationem ducimur,si nescimus, mini'
meta uamus. Quis enim,aiit de uirtutis suae conisentia non quantulunciique superbiat Aut quis rursum bonum in se custodia quod ignorat s Sed contra utran ν quid superest nisi,ut recta,quae agimus,sciendo nesciamur, ,
437쪽
LIB. 4 π. IN IX. CAP. ι A ut haec & redii xstimemus, ct minima quatenus,& ad custodiam sensificet
animum scientia rectitii dinis,de in ii morem non eleueracssimatio minora. tionis. Haec Gregorius. In qitibus non solum uidetur asserere, nos scire bona quae agimus sed Sc necessarium esse, it sciamus ut cautius struemus,modo illa exigua,de minima aestimemus. Qxix autem bona scire possimus a
nobis agi,st ignoremus nos est in ipsius gratia cum omnia nihil sint in cospeetii Dei sine ipsius gratias Et his accinunt,qus at 3 ex ipso eodem Gregorio allegant. Siscimus nos gratiam habere,superbimus,si nescimus gratias non agimus. Quid ergo restat,nisi ut ibendo nesciamus, de nesciendo sci mus Si tamen ista uerba pro dignitate expendamua clare intelligemus dia RQb. ad Dum Gregorium de scientia probabili,seu per coniecturas ista dixisse &no de stientia,qus aut euidetiam habet annexam,aut certitudinem. Qus enim uel certo,uel euidenter sci mus, non uti P nesciendo stimus,et qus redii esse,
duntaxat aestimamus,non euidenter,neet certo scimus esse talia, sed uere,
de ut sic dicam sciendo scimus. Nel est quisquam fidelis, qui tantum dicat
se simare,dc non potius certo scire,ac plane sciendo scire,Christum surre. xista mortuis. Hoc est igitur nesciendo scire,apud diuum Gregoriu,quod apud Scholasticos scire probabiliter,& cum formidine alterius partis. hic est prsdictorum uerborum sensus, it net Omnino ignoremus gratia, quae sit nobis a Deo,cum iustificamur,de bona agimus, neo prorsus certi simus,& indubitanter credamus nos eiusmodi beneficium accepisse. Ita ν RO, H, n pro nobis faciunt magis praedicta uerba quis, pro tuentibus partem op --.positam. Quae uero primo loco citata sunt,multo facilius ostendi queunt, nobis nihil prorsus aduersari. Nel enim quod iustos suam gratiam non omnino certo scire affrmamus,ideo de latere ipsos dicimus praeclara ope. ra,quae plaerunt faciunt.Quis ita delyraret insanus s Manifesto uident iusti in plinisi se bene agere. Sed quia non satis certo nouerunt,an per ignorantiam alicui culpae stibiaceant, net se sciunt esse in gratia necu satis agnoscur, an ea bona opera placeant Deo ad consecutionem beatitudinis,lsc propterea apud illos,nel quo digna sunt precio existimantur. Quod autem di. Re o. adcit Grego.illum timorem quo iusti ueretur omnia sua opera,si perseueret, .locum. certitudinem gratiae de perseuerantiae asterre aut ad certitudinem moralem reserendum est,aut certe propterea dicitur,quia ualde uerisimile est,eum timorem perducere iustos ad beatitudinem. Quo cu peruenerint, certa erit& gratia,& persetierantia. At enim multo urgentiora uidentur illa uerba .lo . quae in eodem Grego.i. cap.li. i. insor. obiiciuntur. Mens quae diuino spi Greg. ritu impletur habet evidetissima signa sua,uirtutes talicet,& humilitatem, quae si iitral persecte in una mente conueniunt,liquet, quod de praesentia .ss. t stimonium serat. I scille. Ex quibus uidetur iuxta Grego.mens diui
no si ii itu impleta certa esse de sua iustificatione. Nam euidentisiima signa adcertitudinem satis sunt,& qui dicit alicui liquere,hoc est,tiquido consi reprssentiam.ss. plani certitudinem tradit expertem omnis dubitationis.
438쪽
Resipo. ad Sed signa quantuncun euidentia certitudinem fidei dare non possunt,ta. Q . locum. tunt praestare queunt probabilitatem , ct certitudinem q randam humauGreg. nam. Nel quisquam est, qui bolas aliorum conscientiae certitudinem aut euidentiae aut fidei diuinae se putet habere,quia euidentissima signa bonitatis ipsorum sibi uideatur habere. Vnde de ipse Greg.alibi euidentissimum signum reproborum dicit esse superbiam,cum tamen certo sciret, nemini in hac uita sitis certam esse posse cuiusuis reprobationem. Cur uero non ad
uolunt,qui his uerbis Gregorii certitudinem gratiae satis stabilisse se existi mant,non de quibusvis iustis ibi agere Greg. sed de eis,qui praeter legem c5munem. Ss. ita implentur,ut nullius mortalis magisterio indigeant f Lege certe,ut ibidem Grego.dicit,non constringitur.ss. donum, Neet priuileagia paucorum in exempla sint infirmorum trahenda, ne dum se quis. M militer. ss. impletum praesumit,discipulus hominis esse despiciat, de magi-- ster erroris fiat. Ex postio testimoniorum Beritis . contra incertitus gra- . Cap. a XXV. obis dirier omnium uero dodiorum testimonia maxime uidentur testimo
αβσ- niis Bern. confisi qui pugnant contra incertitudinem gratiae. Nam&eius testimonia ita clara esse asseuerant, ut nulla possint tergiversitione uitari. Sed cum nos lucidissima supra testimonia ipsius pro incertitudine gratiae citauerimus,& certi simus non fuisse illum sibi ipsi aduersatum, nihil ueriti eorum magnifica uerba, quaecunt ex illo obiiciunt, sic accurateo explicare conabimur,ut nemo post hac Ber. putet eorum sauisse sententis, Testimo. x nisi plane uelit luci clarissims ueritatis remere. Et primum quidem testimonium, quod nobis ex Bern. obiici potest, est in serm. 4. super Cantilabi ita scribit. Fateor&mihi aduentasse uerbum,in insipientia dico,& pluries. Cui ius intrauerit ad me,no sensi aliquoties cum intrauit,adesse senos,inuisse recordor,interdum de prssentire potui introitum eius, sentire nuquam, sed ne exitum quidem. Nam unde in animam meam uenerit, quo ue abierit denuo eam dimittens sed& quo uel introierit, uel exierit, etiamnunc ignorare me sateor secundum illud. estis unde ueniat, aut quo ua Psa τε dat. Nem mirum tamen,quia ipse est,cui dictum est. Et vestigia tua non cognoscentur. Hsc ille. Et lis c non se agnouisse per diuinam reuelario m, cori s.b tinenter explicat dicens. Quaeris cum ita sint inuestigabiles uis eius, unde Roni. u.d adesse norim Vitium de essicax est,moxet ut intus uenit, expergefacit dormitantem animam meam,mouit,& molliuit,& uulnerauit cor meu, quoniam durum lapidetinet erat,& male sanum. Coepit quosseuellere,& de struere,sdificare,& plantare,rigare arida, tenebrosa illuminare,clausa reserare,frigida inflammare nec non de mittere praua in directa, de aspera in uias planas,ita ut benediceret anima mea domino,& omnia,qus intra me sunt, Ud. ioi nomini saneto eius. Et paulo inscrius. Ex motu cordis sicut pryalus sum, iintellexi prssentiam eius, se ex disciassione,siue redargutione occuliorum
439쪽
LIB. IX. IN IX. CAP. rsa A meorum admiratus sum profunditatem sapientis eius,& ex quantulacunque emendatione morum meorum expertus sum bonitatem mansuetudinis eius,& eκ renouatione ac reformatione spiritus mentis idest intorioris hominis mei percepi utcunq: speciem decoris eius,&ex cotuitu horum omnium simul expaui multitudinem magnitudinis eius. Verum quia
haec omnia,ubi abscesserit uerbum, perinde ac si olis bullien i subtraxeris ignem, quodam ilico languore torpentia,& frigida iacere incipiunt, atque hoc mihi signum abscessionis eius tristis sit, necesse est anima mea, donec iterum reuertatur,& solito recalescat cor meum intra me, idin sit reuersio unis indicium. Hsc Lernardus. Ex quibus uidetur,&ipse de sua iustificatio ne certus suill Sc nos posse eadem uia,si similia in nobis experiamur, esse certi de aduentu,& prssentia uerbi,dc ex consequenti de nostra iustificatio. De. Longe enim est dominus ab impiis,net habitat in illis,qui sunt subditi Pro. is. dpeccatis. Verum h n0n satis es icaciter probat, diuum Bernardum nouis Expositi ist certo uel aster ille sibi fuisse certam suam gratiam aut uiam aliquam cerη tam tradidisshqua nos de nostra gratia posuimus este certi ex fide. Ista omnia poterat de se dicere si ea de se probabiliter, ut certo moraliter crederer, etiam si non esset de illis omnino per fidem certus. Et cum nunc experimenta,nuc indicia illa uocet prssentis uerbi,qus in se experiebatur, satis indicat non se ea tradere,ut certa, et indubitata,prs im qualia sunt,qus sunt fides. Et talia aliqua post int permittente Deo in se experiri,qui per ignorantiam B uel errorem sunt in aliquo peccato.Transfigurat enim se satanas M, e in an cor, i gelum lucis,dc ut illi quos decipiunt credant,se esse in gratia, necp relinquat errores,aut uitia,in quibus sunt,potest similes assectus,similemi seruore, ct deuotionem in eis procurare. Quod si bene omnia expendamus, certo e phi agnoscemus non egisse hoc in loco Bernardum de aduentu uerbi ad aes.. DUἰς mas per gratiam,de quo uno nos modo agimus,sed de aduentu uerbi per internas aliquas con lationes,& similiaria aliqua indicia, quibus sua prς- hu Gitiam manifestat silis,Non enim uerisimile est tam sinetum uirum toties peccasse mortaliter,& recessisse ab eo uerbum,desiisseo habitari a Spirituusancto,quotiens ista tam suauia sibi deesse sentiebat & pie clamabat. Reuer- t. . tere dilecte mi. Unde& alibi cum doceret periculosissime ignorari, quam fr- 7 Apdo Deus ad nos ueniat,& quando a nobis recedat quia si hoc nesciamus, nec absentem desiderabimus,neci: prssentem glorificabimus, ct ita uel pa tebimus seduetioni uel ingrati erimus uisitationi insere ex hoc, uigiladum
proinde esse omni hora,quia nescimus, qua hora spiritus uenturus sit, seu iterum abiturus,ac satagendum est ut nunquam fine nostra contactia tot latur a nobis,st non uolumus fraudari duplicato munere in figura promisam Helisso si uideret Eliam discedentem a se neci: cum uenerit inueniat nos RG
imparatos, sed semper uultus suspenses, expansbsi habentes sinus ad lar nam domini benedietionem,qui ab illis superns menst copiosis deliiijs uacua nunquam reuertitur manu. Et ut apotius saccre de isto se aduentu, du
440쪽
abscess i duntaxat agere, bdit.It,& redit spiritus,& qui stat eo tenentricita serente cadat nectile est,sed non collidetur,q ita dominus rursiim supponit manum suam. Et has alternare uices no cessat in his,qui spirituales sunt, uel quos potius spirituales proinde ipse creare intendit uisitans diluculo,&Pro. x .b subito probans. Denil septies cadit iussus,dc septies resurgit, si tamen o. dat in die,& se cadere sciat,& resurgere cupiat,& requirat manum adiuuanoM. ' iis,& dicat. Domine in uoluntate tua prsti tisti decori meo uirtutem. Auertisti faciem tuam a me,& HEius sum conturbatus. Hsc ille. Ex quibus liaculenter apparet de aduentu quem prsdiximus eum esse locutum.Non enim uiri iusti,& spirituales cadunt septies in die per peccatum mortale. Atin ut intelligeremus,non posse humana uia nos habere securitatem, nisi loqua tur spi itus,& suo nos testimonio certos saciat de nostra iustificatione subdit statim. Aliud est dubitare de ueritate quod patiaris necesse est,cum spiritus minime spirat,& aliud sapere salsitatem,quod facile caues,si eandem tua Iob. .a ignorantiam non ignoras,quatenus dicas & tu. Et siquid ignoraui, morantia mea medii est. Sancti Iob sentetia est. Agnoscite. Pessims matris ignorantis pessinas itidem diis filis sunt,seritas & dubietas. Illa miserio ista miserabilior. Perniciosior illa,ista molestior.Clim loquitur spiritus,cesit ut o. que, deest non solum ueritas, sed certa ueritas. Est quippe ueritatis ille spiri S p. 4 rus,cui contraria salstias est. Et est sapientis,qus cum fit candor lucis aeteriis,& ubil attingat propter mundi iam suam, obscurum ambigui non admittit. Cauenda sane cum spiritus iste non loquitur. Et si non molesta di hietas,certa salsitas execranda. Aliud est enim sub incerto hoc uel illud opi nando sentire,aliud temere affrmare quod nescias. Aut ergo loquatur scin per spirittis,quod nostri minime arbiti' est,aut quando silere place hoc msum indicet,& loquatur saltem sillim silentium ne ipsum nobis salis praeire putantes,nostrum pro ipso male securi sequamur errorem. Haec ibi. Quae uelle bene notarent,qui nobis aduerseri putant Bernardum,& qui non habentes,diuinam reuelationem, neci: certi de testimonio spiritus tem stimo ficantis,nos este in gratia certo tamen audent asserere,&credere, se esse in nisi Beri gratia. Potest tamen & aliud urgentius testimonium contra nos ex eodori induci. In sermone enim de quatuor modis orandi cum quaereret unde, aut quomodo nosse possimus an consecuti simus indulgentiam peccat Μαα 9. a rum, productis in medium uerbis illis Christi ad paralyticum, cui remissem rc. a. b peccata. Surge,& tolle lectum tuum,&ambula ita propositae quGioni re I .s.b spondet. Et tu ergo si iam resurgis desiderio stipernorum,si grabatum totalis,corpus scilicet a terrenis eleuans uoluptatibus ut iam non seratur anima
concupiscent is eius sed magis ipsa ut dignum est,r t illud, & serat , quo non uult, si demum ambulas,qus retro sunt obliuiscens, & ad ea quς ante sunt, e extendens desiderio,& proposito proficiendi curatum te est non dubites. Hoc ibi. Eκ quibus itidetur clare ex sententia Bernardi, eum posse
esse certum de sua iustificatio qui ista in se potest experiri, ut possunt pro- secto