장음표시 사용
441쪽
LIB. IX. IN IX. cap. tsi A secto multi iussi. Et si quispiam requirat, unde ista potuerit nosse Bernarudus,uide ut ista continenter probet Noluit enim ipse ob suam tantummodo autoritatem ista recipi. Addit igitur statim hoc sitis apparens argumentum. New enim surgere poteras,si non aliquatenus onus esset alleviatum,&nec grabatum tollere nisi exoneratus magis,quia nessambulare seruo
redeuotionis,accdueriaionis,cum peccatorum graui mole possibile est. Et quo apertius esset eum credidisse, posse aliquos iustos in hac uita ad ista certitudinem de sua gratia peruenire, paulo post sic subdit. Porro ad quaristum genus orationis quod est gratiarum actio,per paucos attingere credo ct quo rarius,eo preciosius est. Multam enim prorsus gratia inueniet apud Deum,quem iuxta promissionem suam exaudit,antequam inuocetur, de testimonium reddet spiritui estis spiritus,que habet ex Deo, quonia exau 'ditum est desiderium esus,ita ut certus,tam non orare, sed gratias agere possit.Haec ibi.Triumphare se existimabit de nobis,qui ista sic carptim et trun Expositiocatim legerit,d Bernardum aperte putabit contra nos esse. Quia iubet ne se dubitet curatu,qui illa in se senserit,& certum pronunciat qui haec in se sue rit expertus,quae nobis manifesta esse posse,ambiguum non est. Si tamen ad ali quae in eodem Draone dicit,ita conseramus,sacile intelligemus, nosti de certitudine fides B ardum agere, sed de certitudine fiduciae,& mourali,quae in istis bonis quidem,sed duntaxat probabilibus argumentis, &debet,& potest haberi a quolibet iusto,qui ista in se expertus fuerit,ut om n ni anxietate,de perplexitate conscientiae liber, alacrius uiam mandatorum Des percurrat. Et ne ista nos nostro ex capite comminiscisuis autumet, audiat alia,quae Bernardus ibidem dicit. Statim igitur ante quaestionem pro postram ita Dubit.Postquam in lamentis poenitentiae aliquaditi perseueras hilaritatem quandam,& fiduciam conceperis indulgetiae accede iam ad po stulationes,ut s re tanquam receptus in gratiam dni tibi et conseruis tuisl audeas petere,quod oportet. Et cum ex his uerbis occasionem sumpserit proponedi pistam quinione,illius exolutionem sic auspicatur. Sic nimis rum conse uandae humilitatis grati diuina solet pietas ordinare, ut quam to quis plus proficit eo minus se reputet prolicis te. Nam & usin ad supreismum exercitii spiritualis gradum siquis eo usi peruenerit,aliquid ei de primi gradus impMectione relinquitur,ut uix sibi primum uideatur adeptus. Et post illa quibus probat,non debere nos dubitare,an curati simus, mox
subiicit. Propter quod fiducialiter postulare potest, qui eiusmodi est. Et aliquanto post de isti postulatione adnectit. Postulatio amplum quaerit as, lam. sectum scilicet fiducis latitudinem sicut scriptum est. stulet autem in fide D t. si cnihil haesitans. Credo enim propterea dictum. QuencuncF locum calcaue rit pes uester, uester erit,quod tantum impetrabimus,quantum perrexeri mus pede fides.Haec ibi.Ex quibus si omnia in unum conseratur,satis Pero 'lauum,& dilucidum fore arbitror, nunquam eum credidisse,iustos posust hic de communi lege certirudinem fidei nancisci de sua iustificatione, sed
442쪽
DE INCERTITUDINE GRATIAE. eo minus debere existimare, se profecisshquo plus profecerint. Credidit in CPossunt tu men ille,nel nos id inficias ibimus,posse iustos, de debere certa quadam,su & nihil haesitabunda fiducia de diuina misericordia postillare sibi,&suis.
ducia po, construis neces a immo & deuotione plenissima,& laetissina Deo gramstulae ene tias agere de beneficiis, quae probabile est se assecutos,ubi se irrexisse a uincolaria. senserint, de tollere grabatum corporis ad executionem mandatorum
Dei, S desiderio, de proposito proficiendi, ad ea,quae priora,& anterio
Testimo. insunt totis uiribus contendere. Tertium testimonium Bernae contra io certitudinem gratiae est ex sermone. D. super cantio ubi sic scribit. Spiritus ubi uult,spirat,& uocem eius audis,& nescis unde uenia aut quo vadatici si ille nesciebat, qui literam occidentem docebat mortuos magister moramus,nos scimus qui translati de morte ad uitam per uiuificantem spiritum certo de quotidiano experimento,ipso nos illuminante, probamus uota
. n , ct gemitus nostros ab ipso uenire,& ad eum ire, illiclinuenire misericor diam in oculis Dei. iniando enim sui spiritus uocem irritam saceret Deus: Haec ille. Quibus quid exigi potest manifestius f An non hic palam iubamat,nos scire illuminante. ss.& quotidiano experimeto, gemitus nostros Expositis inuenire misericordiam apud Deum Uerum haec Bernar. non ideo dixit, quia certum aliquem communiter putaret de inuenta misericordia per proprios gemitus,sed ostendere uoluit fidem communem Eccle iae,qus per illuminaiionem spiritus& certum ae quotidianum experimentum certo credit a deo uenire uota et gemitus nostros,& ad eum ire,et apud ipsum in uenire miscricordiam.Scopus enimBern. in eo loco est ostendere auditam Messe in terra nostra uocem turturis,hoc est,gemitus de suspiria, ex quo pro
missio regni coctorii nobis saeta est,& anima impatiens Christi absentiae de dilationis beatitudinis gemitibus et suspir is desiderata patriam a longe salutat. Et uerbum illud certu de quotidianum experimentum,non ad inuenta misericordiam secundum scireserri debet,sed uel ad experietiam ipsius in alietibus eorum,qui iustificantur,aut iam iusti stini, uel certe ad experientia gemituit fideliu,quos statim copertos esse dixerat omnibus,qui diligui ad-Test b, uentii Christi. Quartu etia testimoniti ex eode in ser. .de aductu diat aduer trium. DOS prosertur. t. n. ibi. Diligit Deus anima, in conspeetii eius, de si Beri ne intermissione cosiderat,& sine simulatione dijuδcat semetipsam. Ido iudicium non nisi pa nos a nobis exigit, ua si nos metipses iudicauerimus, non utit iudiciuimur. Propterea sapiens uerer omnia opera su scruta di . scutit,& diiudicat uniuersa.Honorat quippe ueritatem, qui & se & sua ori in eo statu,quo iteritas habet,& agnoscit ueraciter,& humiliter cositer. Audi denici: manifestius a te iudiciu exigi post iustitia.Cu seceritis,inquit,omania, liis prscepta sunt uobis,dicite sci ut inutiles sumus. Cu igitur iustos p Iam hic asseveret agnoscere seipsos & sua ota in eo flatu in quo uere sunt,li quet uel hine,Ber.credidisse,no illis esse incerta sua gratiam, sed uere se illos
Expositio dijudicare,explorare,ac nosse ualimSed haec non ad cognitionem certa,
443쪽
A sed ad cognitionem probabilem,quam habere post int iusti de iustitia &statu suo resereda sunt. Na ne ex his quispiam ansam sumeret se certo de in duo bitato credendi aut asserendi iustu,subiecisse Bern. illa crediderim. Audi donio manifestius a te iudiciu exigi post iustitiam Cit seceritis,inquit omnia, s pucepta sunt uobis,dicite, serui inutiles sumus. Et mox adluxit. Haee plane,quod in hominem est,digna sedis prsparatio domino maiestatis, ut de iustitiae mandata siladeat obseruare,& semper indignum sese de inutilem arbitretur.Ex quibus liquidum esse potest longe fuisse Bern. a sententia eorum,qui persuadent hominibus ut se credant iustos. Et si bene haec statim adieeta expendamus,quod dixerat,iustos se&sua omnia ueraciter agno scere,no tam ad iustitis de uirtutu suarum cognitione,* ad peccatorum de Dagilitatis suae & imbecillitatis conscientia uidebimus eum retulisse. In ser.s Testimon. dedicationis Ecclesiae expresse etiam putatur stire pro certitudine gratiae. s. Ber.
Ait enim ibi spiritum domini persuadere spiritui nostro, i, fit a Dei sumus. suadere autem,si uim uocis attendi miis,idem est quod fidem sacere. At Expositio
enim eo in loco non agit Bem. de persuasione quam. ss. saciat alicui homini in particulari de sua gratia,sed de persuasione communi; fidelium dignistatis,ob quam de ipse stitim confidenter dicit,nos esse ciuitatem domum , templum, de sponsam Des,sed ipsius dignatione,non dignitate nostra. Et
hunc esse uerum Berna.sensum,liquere cunetis potest tum ex toto illo seris mone,tum etiam ex illis quae statim dixerat ante uerba in nos citata. Quia enim nemo sci an amore an odio dignus fit,nem aliquis cognouit sensum
V domini,aut consiliarius fuit,hic opus suisse dicit nobis subuenire fidem, ut quod latebat in corde patris de nostra benignissima exaltatione,nobis reo uelaretur per ipsius spiritum,& spiritus esus testificans persuaderet spiritui
nostro,* sumus filii Dci. Et in illis,q paulo ante ista praemisit, se ostedit ab
hac doctrina loge fuisse, q persuadere non cessat ut te credant homines ius stos & cotra semper uoluisse ut se homo nihil esse credat, quatenus dilata magnifice in uisceribus det,qui merito angustar in suis.Facile est,inquit,culoque nostrum,si sua melius uniuersa,& fine simulatione uestiget,& iudicet sine acceptione personae,attestari per omnia Apostolicae ueritati,& libere
proclamare. bi se putat aliquid esshcum nihil fit,ipse se seducit. Obiiciun- Testim
tiir insiper illa, qusin. 16.ex paruis ipsius sermonibus legimus. Cum enim nium. 6exponeret tres esse,qui testimonium dant in coelo,&totidem qui in terra, Bers.& totidem etiam in inserno,subdit. His qui in coelo sunt, datur testimoniubeatitudinis, his qui in terra iustificationis, his qui in inferno, danationis, Primum testimonium est gloriae,secundum gratiae tertium irae. Ex quibus uidetur nota esle hs qui in terra sunt sua iustificatio sicut & illis qui incce, to sunt,sua beatitudo, de illis, qui in inferno, sinat sua damnatio. Non enim minus inicax est testimonium datum nobis,qua quod beatis de damnatis est ex hibitum. Atqui lisc non ad testimonium aliquod peculiare iustifica, Expositistionis alicuius priuati hominis reserenda sunt,sed ad testimonium commu
444쪽
ne ab.ss. exhibitum de iustificatione recipientium & sequentium doctrina CChristi. In epi. etiam .is. dicitur cl ire asserere certitudinem gratiae. Sed in tota ea epistola nihil plane: inuenio,quod ad hoc propositum spectet. Forte typographus mendose numerum signauit. Sunt tamen duo alia ualida eiusdem Beri . in nos testimonia in ep. io . Se in ser. 69. in Cant.Verit,illa ad fianem usi huius tractatus commodius uisum est dictore. Inde* poterit stiladiosus,dc illius de omnium similium,si qua occurrerii uel in eo, sin s is doctoribus,expositionem colligere., pondetur obiectis ex Theolops boti licis pro certitu sine
AVtoritate insuper scholasticorum doctorum comunire uolunt
placita,qui certitudinem gratis persuadere contendunt. Ac primo obiiciunt nobis irrefragabilem doctorem No. Halensem, qui in.x Par. suae summs.q. iri cu dixisset in memb. . arti. i. scietia experimentali posse iustos scire suam gratiam,ne putaretur certitudinem exclusisse,quia adisi Nit experimctum iuxta Hippocratem esse fallax,mox in art. r.subdidit,certum experimentum esse,. anima habeat gratiam quando uere in ipsa sunt tamen secundum partem rationalem,lsitia secundum concupiscibilem, ac Pax in irascibili. Secundo obiiciuntur Ioannes Bactionis Carmelita,Cla dius Guillandus in com. ulti. c. poste. ad Timo. de Hierony. Anges i ta omen isti sun aut quantae autoritatis ut cum illis de plurimis & grauissimis, quos supra citauimus,conserri possint Sed ne hos quidem omnes aduersiriorum partibus penitus sauisse concedemus.Hierony. Angestus ubi hoc dicat, me fugit. Et alioqui moralia ipsius inter recentiorum autorum opes ra non magnae sitnt apud dodios autoritatis. Ioannes autem Bactionis non dicit cuiquam esse certam suam gratiam certitudine fidei, sed tantum dicit esse certam certitudine sequente fidem. Quod quemadmodum pose sit pie inponi, inserius aperiemus. Claudii Guillandi, siquid bene meri tus est de studiis Theologicis, eleuare autoritatem nolim. Sed ut caute logatur, nec qui iam illius scriptis magnopere fidat, tantum dicam, ver cundum esse, ut eum in hac parte pro se citet quisquam ex catholicis. Non enim certitudinem gratiae possibilem esse tuetur, sicut catholici defende rurit,sed prorsus sicut Lutherant. Idque patere potest ex illis. que.c. ex illo citauimus. Quod uero Alex. Halen. putetur serisisse, posse quempiam si ne diuina reuelatione certo cognoscere se esse in gratia, cum tam aperta stiat quae in contrarium ex illo citauimus,inde nimirum proficiscitur quia non penetratur queadmodii ille possibilem iustis crediderit scientia experimen ratem,ficie certam experientia de gratia inlis ente sus ipsoru animae. Ideo pne quispia deinceps perinde decipiar,quis fuerit proprius de germanus illius sensus in hoc,aliquanto accuratius cospicuu sacoe adnitemur. Habuit
445쪽
LIB. IX. IN IX. CAP. 1ssA ille uir unde no doetis imus pro certo,neminem nisi per diuina reuelationem posse hae in uita per scientiam speculativa certo agnoscere se esse in gratia. oeia, ut plane explicat, nullum est medium insallibile, quo nosse certo possimus diuinam nostri aeceptationem quam includit in se gratia. Sed quia uidebat iustos,e Rus nonullos gratiae in seipsis experiri, dc certum eorum experimentum habere,de hoc iustos disserae a peccatoribus, in iussis uera est illustratio ueritatis,uera istitia,uera pax in peccatoribus auteduntaxat ficte & secundum ementitam apparentiam ideo asseruit in illis es, se scientiam experimentalem seu certum experimentum gratiae. Ne tamen per hoc quispiam putaret eum assisere in ipsis esse certam aliquam cogniationem gratiae,inare. 2,iam citato clare explicat, . sicut gustus cognoscit dulcedinem,sed non causam illius,ita iusti certo quidem experiuntur in sesipsis essectus gratiae,sed non sic cognoscunt causam ipserum,nel in se, neaque per comparationem ad causam suam,quae est acceptatio diuina. Et addit,posse quidem sciri a iussis ueram pacem,sed non,eam esse esse 'iam gra tiae. Cur igitur scientiam experimentalem gratiae adstruit Quia sicut nos
ex certis experimentis beneficiorum, quae nobis ab amicis exhibentur, scientiam experimentalem habere nos dicimus ipsorum in nos amoris,inmetsi non sic certo nouerimus eorum amorem, ac certo experimur signa& essectus amoris,dc tantum probabiliter uel certo certitudine fidei bumanae nos credamus ab ipsis amari, ita prorsus hic magnus doctor iustos asseri rere potuit habere scientiam experimentalem suae gratiae, quia licet certo M illam non nouerint, tamen certo experiuntur in se essectus ipsius gratiae, ex quibus possunt colligere, ipsam sibi inelle uel probabiliter uel certo certitudine fidei humanae. Cur igitur quando uere sunt in anima, lii meri,iς - , tisia,pax, certum d: cit esse experimentum,quod anima habeat gratiam Si ne tum quidem est certa de gratia, quomodo certum experimentum habetur de praesentia gratiae Quando illa tiere in nobis sunt certum ex operimentum dicitur haberi de praesentia gratiae, quia tunc tiere colligitur animam esse in gratia per certum experimentum uerorum esse tuum grautiae, de non per sallacium,& ementitorum gratis essedulum experientiam, quam possunt habere haeretici. Quoniam uero uidit hic eximius dodior non satis esse hoc quantulacunque certum experimentum ad concluden dum absolute, iustos certo scire suam gratiam, quia haec experientia non est experientia essectuum gratiae, ut eflictus sunt illius, neque satis certo indicant eos esse in gratia in. t.am. illius. q. ditatuit argumenta, quae ad proobandum possibilem esse certam scientiam gratiae inducta sunt,& insbluta reliquis, quae pro altera parte militabant. Et in arti. 3. explicauit, tunc iuustos certo cognituros gratiam ipsam secundum se,cum Deus ipsam eis reoticlauerit. Et tandem si posset gratia a iustis cognosci per certum Sc infallibi te ipsius experimentum, cur in . Larti. absolute asseruisset nullum esse medissimi ibile,quo iusti cognoscere possint suam gratia Si neoe his satis credis,
446쪽
DE INcERTITUDINE GRATIAE. a. con4 expolitionein rius in illa uerba Pauli Nihil mihi conscius sum,& ne si cudis quidem,p oteris dubitare illum a nobis stare .
Ex emitudine fiat mali colligitur cenitudo eratiae . cap. XXXVII. Ergemus bona fide partes aduersariorum agere quando s ei sitscepimus,et his apparentibus testimonijs scripturae & Ecclesiasticorum tractatorum,addemus quaedam non minus apparentia argumeta Theologica,quae partim ipsi faciunt aduersum nos,partim &nobis occurrerunt in eorum fauorem. Quo tamen omnia distinctiora sint,& a nobis sicilius, . . & apertius diluantur,non ea in unum accumulabimus, sed quaecunq; pro priam uidebutur habere dissicultate suis distinguemus capitibus. Ac primo quidem eκ certitudine fidei, quς initiis & sundametu est nostrs iustificati nis,certa nobis esse posse & debere nostram gratia,quidam persuadere contenderunt. Verum hoc argumento aliter usi sunt catholis,et aliter l, elici. Catholici.n. ex certitudine fides collegeriit certitudine gratis. Quia fide sua tenet homo firmissima et certissima stientia eant in se uidet,ut Aug.Ubie
j. ' ri quis 3 fideliu potest in se experiri.Non uidetur aut aliquid esse in gra tia, unde illa magis lateat J fides,cum utral supernaturalis qualitas sit, re adeo graiis donetur.Et quia scripturae sanct s de ueteres patres de fide loque' tes absolute,de fide uiua,ut aiunt,semper intelligunt,uerbum Augu. fidem suam,quiso uidet in corde suo esse,si credit,uel non esse,si non credit putat Onon esse restringendum ad fidem insormem. Ho elici uero certitudine gratis ex certitudine fidei comprobant,quia fide inistimant apprehEdi de obtineri iustitiam Sc fide secum omnia bona afferre,atin adeo ad iustificatione uel solam susscere. Et in hoc propositum inutuntur protestantes in arti. s. R Conse. Aug.& Philippus seequenter in apologia ipsius, uerbis illis Pauli. Ideo ex fide,ut secudum gratiam firma sit promissio omni semini. Nam gprser fidem aliquid aliud requireretur ad iustitiam, non essit,inquiunt, si iis firma promisito iustificationis. Qui etiam propter hoc gloriantur se ad inuenisse uiam nouam pacandi conscientias. Si enim ab operibus penderer nostra iustificatio, incertum esset beneficium iustificationis. Qilippe deoperibus nostris no sic certi esse possumus,qualia de quam persecta nant, ae Res iacu potest esse nobis certa de indubitata fides nostra.verum catholicolu arguot sicos . menti infirmitas duobus ex capitibus ostedi potest. Ignotior .n. est caritasu tuom qua fides,nem potest cui* per fide c5stare sua fides insuli. Quod ignotiorritas sit caritas si fides inde approbari ualet,quia prscellentior est, de plura ad stades. acquisitione de conseruatione requirit. test nano per quodcunm pecca tu mortale amitti,nem raro etiam praeter conscientiam habentis deperdis.
Fides uero nun* a fideli amittitutinisi ob crimen lirresis uel apostasiae,qus omnibus ipsis obnox is not sinu. Notiores etiam sint nobis actus intae
447쪽
LIB. IV. IN IX. cap. rssA ctus quam uoluntatis de si equentius contingit decipi in actibus uoluntatis
qua in aetibus intellectus,Vnde & ipsi,qui hoc argumento usi sunt, malo. rem & pleniorem certitudinem fidei insus, conce e posse a nobis habeari,qua gratiae,& nonnulli defendentes incertitudinem gratis, certitudinem tamen fidei affrmarunt. Sed nemini posse certum esse per fidem, quod ha- Nemini est it fidem infusam, sic possumus persuadere. Nemini datur fides infusa, tuis remis quin detur dc gratia, ut supra lib. . capi.*3. cum sancto Thom. de doct. sua fidei a
subt. confirmauimus. Ergo cum nemo possit certo scire se gratiam Dei esse . consecutum,nemo etiam certo sciet se habere fidem insus . Ad haec.Omnes actus fidei,quos in nobis experimur,possint esse ab intellectu nostro cum habitibus acquisitis,& auxilio Dei speciali. Cum autem aliquis estoctus a qualibet duarum musarum ex aequo potest procedere, neutra illarii eκ eo potest conuinci. Substantiam quidem fateor nos certo cognoscere de uidere per sua accidentia,& Magistratum uidere,cum intuemur ipsius sistes. Et si licet parua componere magnis,corpus Sc sanguinem domini uere dicit populus Christianus se uidere,cum uidet species sacramentales,quia hus illa ex lege dei inseparabiliter sunt coniuncta.& Christus uerissime dis Ut secundum. s.Tho. in Ioa.Apostolos suos uidisse patrem,quia uiderunt Christum,in quo erat pater. Veruntamen, cum nulli actus fidei necessario requirant fidem insulam,& aliunde omnes ipsi proficisci queat,etiam de Iege nescio quomodo aliquis recte defendere queat, se per actus fides uideren ipsam fidem insulam Equidem ne per illos eam certo nos posse cognosces re aut credere existimauerim. Et quanquam non ignoro grauisiimos auatores uerba Augu. citata etiam ad fidem insulam retulisse, dc ex pietate debita Augustino uel sic conatos suisse ostendere, uera illum se ipsisse tame mi
hi dubium non est,immo nem dubitare possem si uellem quin Aug. de seolo actu fidei locutus fuerit. Non enim habitum fidei infusae, sed actus firmissima de certissima scientia de ipsa clamante coscientia tenemus. Nem aliquisita hactenus desipuit ut de habitibus infusis,perinde loquatur,ac Augu. de uisione Sc certa experientia fidei saepe locutus est. Quod nun* ille sane seacisset si de habitu fidei insus dc non potius de actu loqueretur. Siquidem habitus infusi per solam fidem innotescunt. Et quod dicitur tam ipsum qua alios patres antiquos de fide uiua semper intelligere, quae de fide absolute tradiderunt,tam longe est a uero, I quod maxime. Idm apertissimis eoru testimoniis in libro. 14. ostendemus. Quod si apud aliquos graues autores Expositio legamus certos nos esse de fide nostra insusa,ad certitudinem, quam habe- duplex asismus per fidem de habitu fidei insuta fidelibus ad credendum,illa uerba re, sciretia cerserenda sunt,& non ad certitudinem de ipsa infusa alicui particulari per is titudine ens, quia nulla talis certitudo haberi potest. Et hoc modo Scotum no is fiesus,
strum esse exponendum supra ex ipsius uerbis ostendimus. Possemus etia c. s.
dicere eos non de certitudine per fidem illa se ipsisse,sed de certitudine morali, quae de hoc haberi a quolibet fideli potest. Quoniam enim de nullo
448쪽
Cliristiano est uerisimile, quod nunquam habuerit gratiam, cum indeat Cquiuis Christianus se credere ,& certo scire possit se nunquam a fide ora Ihodoxa pertinaciter deviasse scire etiam poterit probabiliter,dc absque ulla sormidine assentiri se habere fidem. Et sic exponerem ipse . s. Tho.t. par. q. 87.arti.a.ad. i. dicentem percipi fidem ab eo,in quo est, per interiorem Aumeordis,hoc est,per hoc. credit. Nam alioqui constare non potersit inter se omnes ipsius de his opiniones,& ut uere dixerit percipi fidem,satis est haec qualis qualis fidei cognitio ex interioribus fidei adtibus clare & manifestissime cognitis. Vnum hic tamen cuperem diligenter animaduerti ab omnibus piis,qui usi ad definitionem Concilii fauendum censuerunt certitudini fidei de gratia. Hoc autem est,ues eo nomine abstinere debere ominnes catholicos ab assserenda huiusmodi certitudine promim propter cerutudinem fidei quia omnes haeretici nostrae tempestitis,quos mihi contigit legere, constanter hanc certitudinem docent, & hoc argumento utuntur, atque huic sententiae saepe innituntur ad statuenda alia perniciosa sita dog . mala, ac fortassis ipsius fiducia pertinacissime haerent suis erroribus, uiam salutis quaerere negligunt. Danda uero opera est, sicut &ante nos IIQV ς saneti patres nostri monuerunt,ut non solum in opinionibus de argumen *mhxtis haereticorum, sed ne in uoculis quidem, quantum salua ueritate fieri Mu- poterit,cum illis conueniamus. Et prosecto aut ego male noui ingenium haereticorum nostri temporis, aut ipsi nunquam defendissent, posse esse . quenquam certum ex fide de sua iustificatione,nist credidissent fide sola ap- DA t π prehendi posse iustificationem. Neque solum conueniunt cum Protestane res thή tibus in sententia, de principio aliquo suorum errorum, qui asserunt hu iusmodi certitudinem omnibus iustis postibilem, sed de Mne est eorum Promer dogma errori Camarorum, qui ab eo quod se mundos asserebant, Cauror se cere thari appellati sunt. Hoc est enim Graece Catharos quod mundus latine. tum Ggra Et qui se iustos audent credere uel asserere, uelut certum certitudine fidei, utique & mundos se credunt, de pronuntiant. Diligit enim Deus Omones iustos , de neminem immundum diligit. Neque Begardi, de Beguinae docuitnt,&sediati suissent pestilentes errores delibertate ab hum ria obaedientia, de exertitqs uirtutum, de ceremon as consuetis in Ecclesia, damnatos ab Ecclesia in Claementina, Ad nostrum, de hxreticis, st credidissent nemini posse esse certam ex fide suam iustitiam, aut perse Moanem, Vel hac igitur causa ut aditus obstrueremus omnibus istis uenenosis opinionibus, communi consensu debuissemus semper omnes catholi, ci communem sectari uiam de incertitudine fidei de nostra iustificatione. Quid tamen de argumento haereticorum respondendum fit, interim ui deamus. Tota illorum collectio huic errori innititur. Fides Ela susscit ad iustificationem. Vt ergo irritam de inanem eam ostendamus, nihil est opus aliud quam hoc eorum principium negare. Mox enim uelut do.
mus uitioso fundamento innixa, tota corruet. Et mirandum est quidem
449쪽
de Protestantibus, quod cum iam ab hac insania resipuerint,& cotra suum
magistrum Luthcrum poenitentiam docuerint neces iam esse ad iustifica tionem peccatoris, tamen adhuc suadere certitudinem gratiae conentur ex certitudine fidei, quae sola secundum eos ad obtinendum gratiam sitis non
est. Quae potest esse contradietio, si haec non est Quanquam autem hunc Non suffiis errorem, quord fides sola iustificat, satis superque. p.i . expugnatum deu est ad iussissimus, prssertim si fides accipiatur,sicut ipsi accipiunt pro certa intellectus tia perfudispersuasione de nostra iustitia, tamen adhuc magis libet hic in illum pugna o iustitiare,si quomodo possimus sacere,ut aliquando tandem plene suum errorem agnoscant,& eum abs p ulla circuitione sateantur. Et primo quidem liberi. My Π ter illos rogauerim. Quis sic artis alicuius factus est compos,quis sic uirtuatis,aut doni cuiuspiam,aut gratiae, quia illam celeto sibi persuasit se habere lImpedimentum solet haec persuasio esse ad ea acquirenda, quae non habeo mus, non adiumentum,aut medium aliquod commodum.Quis enim studeat habere,qus sibi certo suasit se habere s Et si ad minora bona compauranda presbasio ista utilis non est, sed nociva, de plus obest quidem quam
prodest, cur ad gratiam obtinendam, qus summum est bonorum huius uiis, utilis de commodissima, immo etiam necessaria existimetur Ceo . te de ipsa minus hoc erat credendum quaera de aliis bonis. Nam aliena mas . ius a uera iustitia uidetur persuasio de iustitia. Rectissimeque dixit Hieron.
Hsc hominibus sola iustitia, si imperfectos esse se nouerint. Deinde. Vos 2 i'
ipsi satemini hane doctrinam esse nouam, de de hoc non semel gloriamini, I p quod ad inueneritis uiam,qua pacificas de quietas possitis reddere cosciem Argo Mitas. Ecclesia autem catholica ex mandato Innoc. .in.c. Cum ex iniuncto de haereticis hoc habct,ut non recipiat doctrinae nouae praedicatores, nisi uel ex miraculis uel ex sacris literis semissos ad eam prsdicandam ostem dant. Aut ergo alterutra istarum uiarum uestram missionem comprobate,
aut ab ea diuulganda de confirmanda abstinete, si uos filios Ecclesis catholics, qus uos genuit, haberi uultis. Et uobis nimirum prscipue lisc incumbit probatio, quoniam persme asseruistis nullum esse dogma recipi edum, quod no queat approbari exsicris literis. Dicetis uobis satis ege illa uerba Pauli. Ideo ex fide, ut secundum gratiam firma sit promissio omni semini . Sed ibi non de fide, qua se crediderit iustum Abraham, Paulus agit, neque de promissione iustificatiois alicuius in particulari sed de fide, qua Abrahacredidit promissioni illi ad communem fidelium salutem spectanti In semiane tuo benedicentur omnes gentes. Et diuersissimum esse Pauli sensum ab eo,in quem ipsi detorquetis, in opusc.de iustificatione questio. r.ad.ti coopiose dissectui. Sed quoniam abundare oportet iustitiam nostram, quando ipsi ne uno quidem apparenti argumento ex scripturis uestram sententiam potestis comprobare nos uobis ultro ostendamus loca,ubi iam olim Spi. tussanctus iit a tanto caueremus errore,pat M admonuit. Iob inquit. Si iu- Iob.'. stificare me uoluero, os meum condemnabit me. Non Utur suis ad iusib
450쪽
Pro. 14. a clam persinlio iustitiae. Salomon item dicit. Est uia,quae uidetur homini tu Cue sta,nouissima autem illius ducunt ad mortem. Et rursus. Via stulti recta in ii. a oculis suis. Et iterum.Omnis uia uiri reeta sibi uidetur,appendit autem corda dominus,uel sicut alii transtulerunt. Omnis uir sibi uidetur iustus, respiacit autem corda Deus. Quid uero est dictu Appendit, seu respicit autem corda Deus sinosecto non aliud, quam si apertius diceretur. Non fit au- . tem est in oculis Dei, qui uniuscuiusque cor optime nouit. Multi enim se iustos esse, 6 recte incedere in uia Dei, existimant, & quidem firmissime,&Die. a. ramen nequam de iniustissimi sunt in conspectu De Et nonne hoc manifestum nobis secit Christus in Pharisaeo, qui gratias agebat, quod non esset sicut csteri Ille quidem iustum se indubitanter credebat,& tamen non ille.
sed publicanus,qui nihil tale sibi de se persuadebat, a templo descendit iussi io. is. ficatus. Illi etiam, quos dixit Christus Apostolis suis arbitraturos obsoquium se praestare Deo,dum eos interficerent,se quoque credebant iustos,ic quod tamen longe abessent a iustitia, consestim explicuit adiiciens. Sed liseiacient uobis,quia non nouerunt patre neque me. Idenque ostendit & insiluis uirginibus, de in illis, quos in iudicio reprobandos asseruit, tametsi multas uirtutes a se in nomine Christi factas allegaturi erant.Neque hac tu rum de illos iustos non suisse,optime declarauit, cum subdidit. Ignorantes Rom. ib. enim iustitiam Dei, de suam qus entes statuere iustitiae Dei non sunt subie- DBeniar. Pulchre,ut assistet Bernarae in scivione de beata Magdalena, quia plinisque nomine ipsius legitur, ostendit primo necessarium esse peccautori ostillari duos pedes domini misericordiam & tum tiam,& alterum sine altero osculari, uel temerariam esse securitatem, uel desperationem fugienadam. Dcinde ad consutandum hunc errorem propius accedens, sic scribit. Fallitur, qui sic osculatur misericordiae pedem,ut pedem iudicη non attena dat hoc solum ad salutem sibi sufficere aedens, quod credit. Et merito hae certitudinem uanam asseruere patres, & ab omni pietate remotam. Vana
siquidem est, quae pollicetur lentiam iustitiae & utitutem ad iustitiam, citutraque plane careat. Et ab omni pietate est remota, quia omnia pia Midia eneruat,& irritat,& tumidos,arrogantes,& aliorum contemptores, ct seagnes ad curandum propriam salutem homines iacit. Adeoque falsum est& sacris literis de lununi naturali dissonum,ut quisquam iustificetur hac so la persuasione certa & fiducia de sua iustitia, ut si bene expendamus uerba sanetae Synodi in principio c. huius, quod modo exponimus, ex eis non obscure colligi posse uidebimus, neminem posse hoc ignorare inuincibili ter, & uel hoc nomine posse quentiis merito credi esse in peccato, quod ea fidem & fiduciam sufficere ad iustitiam persuasus, remedia alia ad iustitiam neces a sibi comparare non studet. Nam si positi quispiam inculpabilia ter in hoc errare,oc ab ignorantia probabili excusari, non recte prohibuis, stitiae persuasione carebant tumidi illi & superciliosi Iudei quibus testimonium perhibebat Paulus, quod smulationem quidem Dei haberent, ue