장음표시 사용
451쪽
LIB. IX. IN IX. c Ap. assA mit patres in generali, ne cuipiam dicamus remissa peccata qui huiusnodi certitudinem, de fiduciam laetit, de in ea sola quiescit. Et quippe, qui nulli
alii peccato obnoxius esset, de hunc errorem ignoraret inculpabiliter, tu to possemus dicere remissa esse sua peccata. Sed de his haetenus, pergamus ad aliud argumentum. Ex certitudine spei se recte eo intur cersitudo gratiis. cap. XXXVIII.
a Vi spes ex communi doctorum finitione nihil aliud est quam cer obseac
ta expectatio suturae beatitudinis ex meritis de gratia,& inde quoque nonnulli certitudinem gratiae adstruere conantur. i. n.aiunt certo sperare quimus beatitudinem, quae solis iustis est danda, nisi certo sciamus nos esse iustos de in Dei gratia s Et usque adeo sorte hoc argume tu cuidam uiro pio iuxta ac docto est uisum,ut de nostrum decretum fauisse certitudini gratiae Gediderit,quia in ran. 16. statuit iustum d inere pro boni soperibus, quae in Deo fuerint sacta, expectare de sperare aeternam retribuotionem. Nam cum patres manifeste ibi loquantur de praec I to,quo ex iure diuino debent iusti pro bonis suis operibus sperare beatitudinem , pro certo ait de constanti reliquisse uidentur iustos posse agnoscere se iustos e de bona aliqua opera meritoria aeterns uitae fecisse. Si enim haec ipsis ignota essent, implere hoc praeceptum non possent,immo neque agnoscere, an ad ipsos spectaret.Quemadmodum si praeceptum aliquod imponeretur natis A septimo mense a sua conceptione, qui nosse non ualerent, an septimestres essent,neque scire possent,an ad se tale praeceptu pertineret. Cum igitur saneti, Synodus explicuit,iustum debere sperare,hoc ipso docuit iusso poste innotescere suam iustitiam. Toto tamen coelo errant, qui ex certitudine *ei,certitudinem fidei de gratia suadent. Eadenque opera,immo plane facilius, deessicacius suadere possent certitudinem fidei de gloria. Nam spes, certa est
expectatio beatitudinis,non cognitio aut persuasio certa de gratia. Sicut ue re puro non requiritur certitudo de gloria a nobis obtinenda,sed satis est, certo stire eam nobis esse possibile, de probabile esse eam nos assecuturos,ut cera-set
to illam speremus,ita neque requiritur certitudo gratiae ad certam spem bea-Mtitudinis, sed satis erit probabilis persuasio de gratia. Quin neque ista posse suasio necessaria est ad spem. Siquidem de peccatores uere possitiat sperare. Et satis omnino siue ad spem siue ad fiduciam est certo scire nobis possibilem esse beatitudinem, de probabile esse,nos omnia tandem cum Dei adiutorio iacturos,quae necessaria sunt,ut illam obtineamus. Quippe cum Oes dicitur esse certa expectatio beatitudinis, non certitudo absoluta assima tur, sed condicionalis duntaxat, si quidem uel in gratia cursum huius uitae 'compleamus,uel per nos non steterit,quominus eam assequamur. Et hanc spes cetitudinem condicionalem explicuere patres in can.xs.cum iustos di xerunt debere eXpectare aeternam retributionem, si bene agendo, de diuis
mandata custodiendo usque in finem perseuerauerint. Aro ista ad em Az ,
452쪽
sufficere ex his,qus in humanis experimur non est operosum multo appro obare. Etenim qui sperat se tandem consequuturum gratiam regis,&obetenturum apud eum remissionem scelerum, quae in ipsum patrauit,sperare etiam potest & munera quae de illis solet prae si qui sunt in ipsius gratia . Neque ad haec certitudo ulla requisita est de gratia uel amicitia regis obtenat uel obtin rnda, sed satis est probabilis quHam de uerisimilis persuasio de
Argian. h. illa obtinenda. Quis etiam neget, nos uere polle sperare, etiam si non satis certi simus de nostra iustificationesNunquid repellentur ab spe qui no dum Argum. 3. Pervenerui t ad certitudinem fidei de sua gratia Deinde. Si sperare non potest, qui non est certus de sua gratia, cum Omnes teneamur sperare, Omniabus in praecepto erit certitudo de sua gratia. od supra de salsum de mea fili pee rito damnatu a. s. Synodo luculenter ostendimus. Porro iustorum spes eatorest e multo uerior,solidior,& augustior est quam spes peccatorum, quae,nisi ad Deum conuersantur,tanquam glacies hybernalis tabescet. Attamen Sc peccatorum spes, spes est, de uere illi possunt sperare beatitudinem. Quandoquidem sperare possint gratiam,& qui sperat gratiam, sperat ex conseque. ri gloriam. Neque teneretur statim ad faciendam perseetam poenitentiam , quae eos restitueret gratiae,licet occurreret tempus,in quo ipsi propter g
ues aliquas tentationes occurrentes, aut propter aliam causam renerentur
sperare. Et ali s frustra maneret ex sentetia omnium theologorum,in ipsis Pr spes. Cur enim maneat,ubi aditam non potest habere s Neque admittene θ ςρ dum est praeceptum spei peculiariter datum esse iustis. Cur enim eis creda m ς ς in mus impositum eisse praeceptum de sperando beatitudinem,quod non li 'Ilii erpG beant peccatores cum ad fidem baptismum poenitentiam de alia nouae te ς tor με. gis praecepta Sc iusti peccatores communibus praeceptis adstricti sints Expositio Quanuis autem ut bene perpenditur,in canone illo. Σ6. sancta Synodus no η- si, cum peccatoribus agat sed cum solis iustis,neque tamen peccatores e ci sic a praecepto spei. ouerat neque diuinum, neque humanum ius, praec plum aliquod direxisse peculiariter ad iustos. Sed & si hoc factum est neoque inde colligi ualeret iustos certo posse cognoscere suam iustitiam.Sussibist nant probabiliter nosse sitimo nos mense natos, ut teneamur ad prs cepta imposita istimestribus. Et in multis humanis praeceptis ostendeare possemus, probabilem cognitionem aliquarum conditionum uel ciracunstantiarum satis esse,ut adstructi simus uel merito nos existimemus asstrictos ad praecepta,quae solis illis imposita sunt in quibus tales inuenium tur circunstantiae. Sic ad ieiunium quadragesimale tenentur,qui probabilis
ter credant se compleuisse annii suae aetatis uigesimumprimum,sic ad castitate tenentur sacerdotes occidentales. dc ad eam et obfdientiam & pauper talem religiosi, tametsi neque ordinatio sacerdotum, neque proscisio relis giosorum certa fit,nisi certitudine fidei humanae, quia pendet ex uoluntate aliorum, quae nobis hac Gla certitudine est certa. Atque eadem ratione, de
haec hunaana cognitio possibilis nobis de nostra iustitia, & de meritis no
453쪽
LIB. IV. IN IX. CAP. assA stris susscere potuit, ut uere diceret concilium , iusium debere sperare pro suis bonis operibus aeternam retributionem. Dicis. Conciliu declarat prς- Obiectio ceptum quo iusti tenentur sperare de cum iustis agit non cum iis,qui se pro Responsis
habiliter noscunt iusitos. Quis tibi hoc negat o bones Verum enim quemuadmodum licet certum sit certitudine fidei catholics, immo etiam euidens, histum debere sperare,tamen no Oporter,ut tu redie dicis iustos posse agnoscere stam iustitiam euidenter aut certitudine fidei catholics ita & nobis cocede ut dicamus, neque ut expleant iusti; hoc praeceptum requiri,ut se insati
libiliter cognoscant iustos, sed satis esse humanam quandam certitudinem de sua iustilia. At enim Concilium cum iustis loquitur Fateor.Sed non possunt cognoscere hoc ad se spectare,nisi qui probabiliter,uel certo moraliter . cognoscunt suam iustitiam. Sicut de prsceptum quadragesimale loquitur quidem iis, qui uere expleuerunt unum S uigintiannos, sed nemo potest nosse ad se spereu e, nisi per probabilem aut certam sus statis cognitionem humanam. Et prscepta omnia Ecclesis loquutur cum baptizatis, ct ad eos solos,ut plurimum diriguntur,& tamen qui sumus baptizati in state infuse illi,scire non possumus, nos este baptizatos, nisi certitudine fidei humans. Quod si omnes qui se probabiliter credunt iustos, uere iusti fiant,ut tu exis stimas, minus certe causs habes ut reprehedas illos,qui dicerent Conciliri ad eos sua retulisse uerba, qui se probabiliter iustos credunt. a de hi quo que secundum te iusti sunt. Et qui ad hos dicit Concilium direxisse suum B sermonem, d iustos utique dicit eum esse directum. Ex certitudine caritatis nostrae in Decim, aut poenitentiae non potest copliceriirudo si ei de gratia . cap. XXXIX. Fortius uero,ac sane apparentius certitudo gratis approbatur ex certis obis. ntudine quam possumus habere de nostra in Deum dilectione,ac poenitentia nostrorum peccatorum. Cum enim ex fide certum sit,fisc sussa cere ad conseqtiendam gratiam . & de his possit nobis quandoque certo .acplane euidcriter constare liquere dc in consequeti per fidem poteri nos esse tum uerὸ in Dei gratia. Aliter etiam , de quidem non minus apparenter quidam idipsum conficere se putant. Quia certum est ex fide omnem iacientem quod in se est ad obtinendam gratiam, consequi illam. Et certum p test nobis esse,immo etiam ei iidens,nos sacere aut fecisse,quod in nobis est, ad asseqtiendam gratia. Potest enim & in aliis rebus quas habere cupimus, hoc consare. Et cum Deus omnes obligauerit ad facie dum quod in se est, necessarium uidetur concedere posse cuicunque hoc constare. Alioqui non de cuiuscunque mandati diuini trasnesilone uel impletione poterit nobis constare. od contra bonitatem & suauitatem Dei est,& uehementer de rogat prsceptis diuinis qtis lucidissima,& apertissima sunt. Hoc argumen. Regum. tum dii luebant nonnulli dicentes, non esse certum eκ fide,qudd facienti bus quod in se est, ut diligentibus Deum, uel suorum peccatorum Poeni
tentibus Deus det gratiam. Sed hoc quid potestidici aut ab idius aut
454쪽
DE IMcERTITUDINE GRATIAE .gis impium Recipit Deus omnes confugientes ad se. Et nemo melius aut Cuerius in ipsium confugit,quam qui dicit quod in se est,ut ipsius gratiam obtineat,quique uere diligit ipsum,isc de omnibus in eum patratis offensis μrio de ex animo dolet. Et ne sic quispiam de humanissimo de benignisiimo
omnium domino sentire in Deuteronomio palam dixit. Cunque quaeri Dest. e ris dominum Deum tuum, inuenies illum, si tamen toto corde quaesieris eum,& tota tribulatione animae tuae. Et per Salomonem. Ego diligentes Prou. s. me diligo. Et saepe per prophetas. Conuertimini ad me, & ego conuertar ad vos. Et apertius in Evangelio. Siquis diligit me diligetur a patre meo. bed lixe sitis in praesentia. Nam alia,quae hunc magnum,Sc intolerabilemeinorem reuincere magis possunt,in lib. ia. placet dilibre. ii hoc argum existimant dicentes,sidem non se extendere ad obiecta, Quesant in lacti contingentia, nondum approbata ab Ecclesia. Sed hoc n6 est arguimentum enodare,sed sortius & magis perplexum,atque,ut ita dicam nodosius reddere. Nonne ante approbationem Ecclesis fides in phophetisse extendebat ad assentiendum multis saetis contingentibus sibi a Deo reuelatis Nunquid non etiam per fidem quisque potest,& debet in nitri se esse in gloria,ubi Deus hoc ei reuelaret Quid opus est approbatione Ecclesiae.
ut assentiamur illis,quae scimus a Deo esse reuelatas An non peccatores perlidra credunt se esse in odio Dei & extra gratia ipsius,cum sibi conscii sunt
perseu re se in asse Mi peccati mortalis An non patres in Cocilio generauri, ς inunx, illud Hie legitimum S generale Concilium, priusquam ea -
propolitionem definiant Alrj hoc argumentum diluere tentarunt dicentes ex una de fide, & alia cognita evidenter,inferri non posse conclusionem deiide. Quod de hac ratione approbabant.Certitudo fidei maior est secunduS.Thom. Sc Scotum,& alios certitudine euidentiae,idque non tantum, ut
quidam uir doctus Thomam interpretatur, secundum se,sed etiam quo ad nos & ex parte nostri intellectus & aflectus. Certius nanque & firmius re uelatis a Deo assentimur,quam expertis & demostratis. od quidem partim a maiore propensione assectus nostri proficiscitur, partim a pleniorem auxilio,& cocursit fides insisae. Cu igitur conclusio certior nequeat esse praemissis,ex quibus insertur,conclusio illata ex una credita & alia euiden ii non erit certa certitudine fides. Et huc sortassis respexit Ioannes Bachoanis,cum dixit istam propositionem, Ego sum in gratia, non esse cuiquam de fide, sed posse esse certam certitudine consequente fidem. Neque alio uia a e re detur tendisse quidam uir doctus,qui dixit non censendam esse de fide , sede', naturalem potius propositione quae inferri nequit ex reuelatis,non adiun io Mata eri una naturali. Verum ipse adduci in hanc sbitentiam nullatenus possem, exutiam neque dubitare si maxime cuperem, valerem, quin mihi certum esset ex mira et die de me esse in gratia, siquidem hoc colligere possem ex una credita de alteraraeuiita. mihi euidenti. Et hoc ita esse sic suadeo. Primo. Multae sunt propositiones
Aetion. i. de fide,quae non aliter possunt probari esse de fide, nisi quia sequuntur euis
455쪽
LIB. IV. IN IX. CAP. a oo Adenter ex oeditis, cum aliqua saltem propositione euidenti secundum Immen naturale. Et potest hoc ostendi in multis propositionibus de Deo, &de Christo,quae ab omnibus fidelibus hac ratione recipiuntur,ut certae,&oppositae censentur haereticae, ut patet de istis,Deus est incorporeus. Deus est immaterialis. Deus est infinitae uirtutis. Christus habet cor. Christus ha
het phlegma.Ch istus secundum corpus, & secundum animam,& omnia in eis contenta,est sub utraque specie sicramenti Eucharistiae. Christus sine
substantia panis,& uini est sub beciebus panis,& uini,& similibus. Huius,
modi enim propositiones non sunt expressae in Scripturis,sed ex contentis in eis euiderer deducuntur, talem cum una evidenti secundum lumen naturale. Quare de Sco. noster peculiariter ostendit hanc propositionem esse de fide Pater differt realiter a filio, quia insertur ex ista naturiliter euidenti Omnis generans realiter differt a genito, &ex ita de fide, Pater est generans, de filius est gentius. Idenque patet de propositionibus,quae dependent a dissa
nitione Conciliorum generalium , vel Paps. Omnes enim illae supponunt istas propositiones. Hoc Concilium est legitime congregatum. Hic Papa est rite,& canonice eleetus. Quae quidem non sunt reuelatae, sed elisenter cognit atque ideo&postea dissinitae, dc ut certae ex fide receptae ao illis, qui non habuerunt de earum ueritate euidentiam. Et ipsae propositiones,qus expresse,& formaliter continentur in Scripturis, sestem ad acquisitione
fides earum,uidentur in nobis requirere certitudinem istius euidentis. Ecclen sia diuinit, has esse canonicas scripturas, de pro talibus eas recipit. Non est
enim ut plurimum,unde aliunde nobis constet certo,eas esse sacras scriptu ras,de indubitanter,ut talibus credendum esse in eis contetis,ut incipiamus
talem, & tantam fidem eis adhibere. Secundo. Si Petrus baptizet aliquem Autuma. insantem secundum formam Ecclesinerat ei certum ex fide, insentem illum esse in gratia. Et hoc non ob aliud,nist, quia illa sequitur euidenter ex ista credita, omnis baptizatus non ponens obicem baptismo est in gratia, & ex ista evidenti, lite insans est baptizatus, de non posuit obicem. Tertio. Aγι LPropositio illata ex una credit de alia euidenti,est certa,& ineuidens, de an sensus illius est certus de ineuidens. Quid ergo illi deest, quo minus censeaαtur esse de si de s Certa quidem est, ciuia sequitur ex certis. Ineuidens autem est,quia conclusio sequitur semper debiliorem partem. Et sicut in certitudia ne exuperat fides scientiam,& certitudo stientis comparata ad certitudinem fides imperfecta est,ac propterea conclusio illata ex una de sde de alia euideri non est ita certa,ac prsmissa de si de ita in claritate exuperat euidentia fide,&impersedito est de debilitas fides,obscuritas ac propterea necesse est, ut ine itidens sit conclusio illata ex una evidenti de alia de fide. Quarto. Qui pero Ar . tinaciter dubitaret de propositione illata evideter ex una credita,& alia euia denti,eta lis elicus. Dubitans enim de constituente,quod scit insem euideter ex aliquibus prpnissis,necessees dubitet de altera eao dc cu non possit
dubitare de euidenti,neque de consequentia,qus etiam est ei euidens, dubia
456쪽
taret de credita. Ergo illa propositio,qus insertur ex una credita,& aliaeus- CRest, i. ad denti,ab omnibus censenda est, de credenda ex fide. Neque debet quenquaargu. .re. n ouere argumentum in contrarium si sitim. Primo enim non est nectile,
spoli., omnes aiknsus de fide concedere esse pares in certitudine. inioniam quicusolum sunt de fide,quia inseruntur ex aliis,& propter unuquodque tale, de illud magis,ut habet regula posterioristica. Et cum dicitur allenses fidei ceratior esse q iocunque assensu scientifico,uel euidenti non summe,limitari potest hoc ad assens is fidei, qui non pendent a propositionibus scientificis, uel euidentibus. Na uia conclusio certior lae nequit suis praemissis,quatenuS ab eis pendet, consentaneum uidetur, ut propositiones, quae solum sint de fide, quia inseruntur ex una de fide de altera evidenti non sint certio ROOn. i. euidenti, a cuius certitudine pendet sua certitudo. Deinde. Eo ipso. quod agnoscitur a nobis aliqua propostlio euidenter sequi ex una credita, de alia euidenti,quia mox agnoscitur esse de fide,& consequeter inniti reuelationi de ueritati insallibili,nos ei certius ex pia asseditione assentiemur,quapropositioni euidenti. Et assenses illius partim a pia assectione nostra, par tim a Me insula accipiet aliquos gradus certitudinis, praeter illos, quos ita beret ex praemitarum, de consequentiae certitudine,& per eos exuperabis certitudinem propositionis euidentis.lta 3 ex hac parte nihil illi deerit quominus censeri positi esse de fide. Atque hoc modo possent omnes propositiones siue assensus de fide defendi aequaliter esse certi, sicut de in nobis uitimur experiri. Non est enim inconueniens conclusionem esse aequaliter cerram, ut certiorem,quam sint principia ex quibus inscrtur,si ab extrinseco, dc aliunde quam ex prsmissis habeat aliquos gradus certitudinis Per quos eXaequet,aut uincat certitudinem eorum sicut continget in proposito propter concur im fides infusae,& pis assectionis ad assensum conclusionis. DiRς taliquis. Certum ex fide non pendet a propositione cui possit subesse salsum. Sed certitudini euidentiae non summae potest subesse salsum. Per hoc enim differt euidentia non summa a summa, quia nemo potest decipi Ubiliendo Limnae euidentibus, potest uero subesse deceptio in assensu euiden tium non simine. Verii haec obiectio procedit ex praua intelligentia dissere rix,q est inter euidentia summam,& non summam. Non.n. differt euidelia
non summa a summa ua st euidentia no summa possit quis decipi.De ratione. n. euidetix cuiuscunoe est,per ea no posse quenqua decipi,nel possibile est,ut quod euidens est salsum sit. Et *vcunque euidentiam habet de aliquamide M ueritate certus est non se decipi in assensu illius.Dissere autem euidentia non maesti summa a summa, quia euidentia summa est de propositionibus, quarum est a no' significata non contingit aliter se habere,&in quarum assensu nemo Potest μου. decipi. Euidentia autem non summa inde clusinodi propositionibus, quae salsae possitiit esse, de in quarum assensu quis potest decipi, etiam cum
putat se habere de eis eludentiam. Quemadmodum uero non est inconues,' niens aliquas propositiones esse de fide,q quidem secundum se possunt essentis
457쪽
LIB. IV. IN IX. c AP aot A non quatenus subsunt diuinae reuelationi,ita neque Incommodatillum censeri debris dicamus aliquas propositiones de fide pendere ab aliquibus propositionibus euidentibus non sumnae,& ex consequenti sedilfi cabilibus. Non enim dicimus pendere ab eis,nisi cum sunt euidentes. Et liacet ex se possint esse salsa non tamen ut euidenter innotescunt, de euidentissetisunt.Sed urgebis adhuc Quanquam qui habet euidentiam alicuius pro Resia. pofitionis certus sit in assensit illius non se decipi, tamen si illa euidentia est
non summa dc non per demonstrationem,sed per eXperientiam,certus noen se non posse decipi in assensu illius. Nouit quippe multos saepe in simisimus assolsibus suis te deceptos, etiam cum sibi putarent eos esse euidentes. Et merito credere debet sibi posse contingere, quod aliis saepe usu uenit. Et operientia alioqui medium est talibile,& cui pixrunm subsit lalsum. Quare eum propositio de fide talis sit,ut ei nullo pacto queat subesse salsum, notaidetur quoquo pacto posse asseri ea propositio esse de fide, cuius ueritas
pendet ab aliqua propositione cognita duntaxat per experiatiam,ne 3 -- rere uidetur temeritate,si tanta quis firmitate es assentiatur, quanta aliis propositionibus de fide quae uti in se reuelatae sunt,uel ex solis reuelatis,aut ex reii latis, cum aliis euidentibus & necessariis consequuntur. Qua enim ex Parte ab experientia pendet aliqua propositio,poterit ei,sicut de experientiae subesse salsum. Et sicut de experientia,ita nec de conclusione ab ea pen denti certus esse potest,quod non possit per eam decipi. Fortis quide acua-n lida est haec obieetio,& qus nonnihil merito sormidinis citiuis possit iniicere,ne se credat omnino certu de sua gratia,etia .si sibi uideatur uidere,& --
periri sedissse quidquid in se est ad consequenda Dei gratia. At huic potisii
ritu argumento inniti deberent,qui credunt posse iustos per fide certos ellede sua iustitia sed non tanta certitudine intensiue,qi tanta est fidei catholicae,
uti quantam haberent,si contingeret ipsis dari peculiarem de ipsa reuelationem. Verum quo magis,magisque de hac re cogito, eo incunctantius asse, Albentis rarendum esse existimo,eum, qui euidentia habet non talum certu esse quod identer, non decipiatur,sed de certum esse,ium non posse decipi in eo, cui assentitur certus est , euidenter. Nam per euidentiam certum est nemine posse decipi. Eui de hoc sieno poste certus non est,qui assentitur euidenter,unde certus sit se non decipi None in eo assen potest tunc contingere deceptio quae asseritur esse postibilis ' Si. n. exempli su decipi. gratia,credo in uisione huius papyri,in qua haec scribo me posse decipi etianunc,cum plane uideo me illa uidere,qdo cerrus ero,me non decipiae Quin stultum erit indubitato assentiri,me non decipi,cum non sim alicunde ceristus,non euenire modo,quod contingere cum deciperer,sicut asteritur esse possibile. Hoc autem quid aliud est quam omnem nobis auferre euidenariam,& certitudinem de contigentibus, quae extra nos experimur. odergo dicitur cognitioni per experientiam posse subesse salsum de experien tia salsa de non de uera intelligendu est, uel de cognitione collem ex eve rientia & non de ipsa experientia. et temeritas ulla est certo asibiliri nos
458쪽
ne se decipi, neque possi decipi in illis, quae clare & manifesto videmus . Cbea temoeitas cauenda est, ne quis praecipiti aliquo de coeco affectu putet se uidere,quod non uidet. Nam si ex hoc,qudd alii decepti fiterint cum uiderentur tibi uidere,qus non uidebant,uelit quis colligere nos posse decipi in
illis,quae videmus,conficiet etia ne certo credamus nos uidere,quae uidemus. Et perinde hoc erit,ac si ex eo, quod semniantes non videmus, quae putamus nos uidere, colligere quis tenter, ne uigilantes quidem ea nos uia Reon. dere, quae videmus. Aliter ergo tandem respondeo ad hoc argumentum.
I o nemini potest certa esse ex fide uel euidenter sua gratia,quia nemini potest certum esse eκ fide uel euidentia, se fecisse quidquid in se est ad obtine
clam Dei gratiam,aut ita Deum dilexisse,aut poenitentiam suorum peccatorum secisse,sicut opus est. Neque hoc est tamen, sicut putant quidam, quia nos actus nobis ignoti sint nostri actus interiores, aut quia natura cordis nostri haec nostri inte Deo pateat Scit quippe teste Paulo, iritus hominis,quae sunt in imores. ipio. e. essent prohibiti,aus praecepti actus interiores, neoe interiora mea. r.1.e cat eneremur confiteri,si illa non possent nobis constare.Qus omnia abalurera,et aperte lis elica sunt. Ideo uero dicimus nobis non posse satis certo constare an iaciamus, quod in nobis est,& Deu sicut necesse est diligamus. quia multa nostris actibus *pe surrepunt, qus eos nobis nescietibus uitia Ginter ipsa bona opera,quae facimus per multae ignoratiae ct errores interci irriint,ut supra satis osteditanus, rone quoru, saepe dum nos existimamus iacere quod in nobis est, uere no secimus. Et quavis positiat nobis costarem nostri actus interiores,& scire possimus,quid faciamus,quid p uelimus,&qua rone de fine id uelimus,& ex cosequenti nos seruetius S multo maiori rempore doluisse de peccatis nostris propter Deum, quam uerisimile sit esse requissium,& Deli diligere supra omnia de paratos esse,ac uere in uoto haribere omnia prius mala perpeti,quam aliquod ipsius mandatu praeterire ui. neque adhuc satis certi esse possumus,nos sacere,quod in nobis est,aut tantatam Des dilectionem aut poenitentiam habere,quanta exigitur ad habenda remissione peccatorum. Qin cum his omnibus stat,uel per ignorataria uel per obliuionem,uel per inconsiderationem obnoxios nos esse alicui pcto, a quo nisi recedamus,nunqua comparabimus Dei gratiam. Acceditque ad
haec, quod quaqua multi sunt actus,quos habere n6 possumus sine speciali
numine de fauore,& nonnullos probabilius est extra Dei gratiam esseno post in nullus est actus,ut. S. Tho. alicubi tradit,quem certii sit ex fide, non posse secu compati peccatu aliquod mortale per ignorantia. Atque exiliis manifeste sequitur nemini possῆ,nem euiderer, necp eπ fide costare, se.
in conuertat toto corde. CGuersio. n. in Deum toto corde fine gratia Des stare non potest de lege. Et qui se conuerteret ex toto cord faceret uti
que quicquid in se est. Curii aut dicitur Deus neminem obligasse ad aliquid de cuius transgressione uel impletione non possit nobis constare,dico satis
ei si possit nobis costare probabiliter de morali quada certitudin an ima
459쪽
LIB. IV. IN IX. P. A pleamus,ud putefgrediamur diuina mandata,ne' requiri, ut possimus de hoc habere euidetiam uel fides certitudinem. Sod omnis trans esito ues Ois diose
obstiuasio mandatorii diuinorii nobis positi moraliter innotescere, neci: gressio uualiter eorum transgressiones posse nobis ad noua culpam imputari, his ara implatio gumentis ualemus ostendere. Primo. Inhumanum ester,de corura bonitate praecepti' diuina ad ea,quae nullo modo possunt innotescere Obligare. Secudo.Oem potest conomission ues transbinionem praecepti,qus nobis imputatur ad culpam, siare mora tenemur confiteri ex praecepto confitendi omnia mortalia. Non tenemur liter. aut confiteri,quae nobis nequeunt innotescere.Tertio. Imputari nequeunt Argum. Lad nouam culpa,quae fiunt cum ignorantia inuincibili. Sed se per est igno Argum. 1.rantia inuincibilis,quado nobis non potest c6ssare de omissione uti trans Argum. tigresilone praecepti. Quarto. Si peccare possemus in eo, in quo an pecce' Argum. mus,nec ne,scire non possimus, peccare ergo possemus in eo quod uitare
non possumus. Perinde enim est aliquem obligari ad impossibile, & obli, gari ad aliquid,quod licet es possibile sit,scire tamen non potest,an ad illud
teneatur,& an illud expleuerit,an praeter esses fuerit. Ex aequo enim praeter uoluntatem nostram contingent,quae uitare non possumus,& quae sciare no valemus,neque possunt uoluntaria esse nobis,qus sunt penitus ignota. Et si Deus non potest prscipere impossibilia saetu,ues prohibere impossibilia uitatu,quia imputari nequeunt ad ciilpam inuoluntaria,neque pote rit prscipere,'sno possunt sciri,atque ideo similiter sunt inuolutaria. Q a A uota,n uero necessarium non sit,ut per fidem ues euidentiam queat nobis nora esse praeeept omnis impletio ues traii riuio mandatorum, & Deum ad aliquid obligare,aut saltem aliquid requirere pro consecutione sus gratis, de cuius execuatione,uel intermissione nobis no potest n' euidenter, net certo per fide constare,sic possimus approbare. Requirit Deus dolore de orius pctis ex toto corde pro c5secutione sus gratis, requirit & carentia Ois ignoratis uin νο- cibilis. De istis aut no postlimus certi in euidenter nem ex fide, ut iam diximus.Ite.Licet certu sit apud oes dodiores,dolorem de peccatis ex roro cor bis fit de,dc propter Desi susscere ad consecutione gratis,tri cu sciamus,Deu non obligasse ad dolore intensissimii,digladiantur inter se doctores,qualis sit,et . quatus ille dolor de peccatis,que Deus sic prs fixit, v prsis ipsit Oibu Pct. A dium. ribus in pucepto, ut eo posito mox restituat eos in sua gratia, eo aut non , posito,nequaqua eis recocilietur. Satisci: habemus hoc ex probabilius, &coius in schola,oem dolore de petis propter Deit,etiam mometaneu,& re Rmissiim, susscere ad cosecutione gratis,si siunde risi fit impedimentu.Et ne hoc putetur dum, aut peculiare quidpia existimetur esse,quod in prsceptopnis finxerimus ad euadendii hoc dissicile argum. positamus etia in aris prsceptis ide ipsiam ostedere. N5 est. n. euides,aut certu ex fide,quatu,& quo-
460쪽
Et ut grauia dubia, i sunt circa obseruatione alioru prsceptorum decalogi, Citermittamus, certit ut stati.c. i. explicabimus, nulli pol euideter,aut certoeκ fide costare se esse baptizatu, uel absolui ii,& iii oes risi baptizati tenetur ad baptistitit,iscoes pctores baptizati ad cosessione sacrametald, et sie stria te tenes, ut si s de costaret alicui se no ee baptizam,aut baptizato p ctsiri costa rei seno ed absoluti ista malicia sacerdotis baptizatis uel absoluetis,tenerent illi uere dare opera,ut ista sacra rursus susciperei. No igit i suis pcepiis restauit deus hac exacta certitudine,ut euiddier nobis posset,aut certo ex fide costare eoiv ipletio uel tra ressio,necp eo usq:sgressis esti explicatioe suo tPcePxON,ne F P se,neq; 2 suos Pylaetas,ut eiusmodi certitudineae eo si impletione,uel trasgressione pollemus hie, sed cottios nos esse uoluit hum na,isc morali certitudine. Nem maior perspicuitas, aut certitudo requiritin prsceptis humanis,tametsi quantii fieri pessit, adnitti debeat, de principes. de praelati,ut euidenter uel certo salte sua praecepta eorum uis, de Obligatio Replis. i innotescere possint oibus,quibus ea imponunt. Dices. Costare nobis potper fide nullo nos laborare errore i fide. Alioqui neci: per fide certi essemus RQοαr. nos esse fideles. Verum non omnis error aut obliuio, aut inconderatio est error in fide. Nem cum dicimus non posse per fidem constare,ci, secerimus quod i nobis est,quia nequit nobis esse certii nulli nos esse obnoxios ignorantiae uincibili,hoc ad errore alique in fide reserimus, sed ad errores humanos siue obliuiones,aut inconsiderationes,quae possint salua fide cuicun D.x contingere. Quo uero inquies culpabile potest esse,aut ad culpa nobis im, DPutari,quod an sit peccatu, scire nequimus Certe quae imp ignorantia est inuincibilis,de qua nequit nobis constare. Et si illa suerit inuincibilis, peccatu non eri quod per eam admittimus,maxime si Deu diligamus Se dolo rem actu de peccatis nostris habeamus. Nulla quide est ignorantia in nobis' culpabilis ratione cuius dicamur non siccre quod in nobis est, de qua non possit nobis constare.Non esset. n.alias ea ignorantia culpabilis,nem impediret iustificatione nostra. Si nanque excpli gratia Petrus existimet se sacere
quod in se est,& m non satiat,quia licet putat se dolere de pctis suis propter
DO,uere in n6 dolet propter ipsum: sed timore poenae uel propter damnam peccatis secuta potest Petro constare se non dolere de peccatis suis pro pter Deum. Et alioqui non imputaretur ei illa intermissio doloris propter Deum. Et si non faciat quod in se est,quia cum dolet de peccatis suis omnibus,dc proponit seruare omnia mandata diuina tamen non deponit errorem, uel ignorantiam in qua est,sed potius actu,uel uirtute,uult in ipsa per seuerare,poteri r re uera sibi constare de suo errore,uel ignorantia. Na aliterno es imputaretur sed potius m nullii aliud habeat impedimentia, uere esset
in gratia. Et si cii uerὰ existimet se sacere quod in se est, id in non faciat quiano dolet lato iste & tata intectone, quata tenet dolere, pol hi hoc norin esse. iSi. n. no posset hoc ei esse notu, no es noceret tepiditas illa,et breuitas sui do itoris. Ex hoc in non sequi posse nobia costare gentraliter,an ψiqua labo.