장음표시 사용
601쪽
uestini ultae bonae non recipiendos propter dogmatum nequitia,ita nunc econtrario ne his quidem accomodandis, fidem qui cum polleant integritate fides,turpiter uiuunt,& doet ins integritate malis operibus destruunt. QVtriinet enim Dei seruis necessivium est,ut oc opus sis mone & sermo operibus comprobetur.Et tractantes illa uerba Pauli deo inter uos multi inufirmi 5e imbecilles de dormiui multi Orig. in psa.37. S lob. . Cyp.in s .s Ori. p. Chrysostomus Theop.in hax uerba Sc Augu. in serio. de corna domini et ber.emor. Cassianus,&denim quotquot legi catholici doctores aperte confitcntur choata. non satis esse fidem rectam ad sumendam Eucharisbam,sed necessariam etia avg. GR. mentem puram & nouam & magnam examinationem conscisntiae,et ideo multos ex Christianis inrotare,& debiles e et morte mulctari, quia indigne de irreuerenter eam se munt Et ipse Lutheriis in sermone quodam
de eucharistia reserente Roffense,asserit necessariam esse culti iis comunica Rofort. sre uolentibus confinionem omnium peccatorsi,quae manifeste sunt mor reii. Dab.
talia,& maxime eo': quae inuidiam,displicentiam,& amaritudinem habet costas' in proximum.Quae manifeste pugnant cit illis,quae ex eo saepe retulimus. Luiner Si enim necessaria in consessio aliquorum mortalium ad dignam susceptionem Eucharisiis,dc qui illam indigne sumit,iudicium sibi manducat,no ergo una fides susscit ad salutem dc caetera liberrima,necv praecept ne F prohibita. Aduersantur etiam haec illis,quae in arti. is. contra bullam Leonis. io legimus. Ait enim ibi. Qui ad sacramentum Eucharistiae accedunt,si credat se gratiam ibi consecuturos,lisc sola fides eos sicit puros & dignos. Sed stequens hoc est Luthero,ut secum ipse pugnet de dissideat. Solaueritas cona sians est,& perpetuo eadem. Porro ad argumenta,quae ex scriptiaris nobisi obiici possunt,copi0se,ubi supra,respondimus.Nunc igitur,quoniam tantum contendimus consensu Ecclesiae catholicae communire definitionem patrum,quae ex doctoribus Ecclesiasticis torqueri in nos queunt. ut ostendatur fides sola ad tautem posse susscere, rabimus pro nosra exiguitate explicare.Nam ex lumine naturali si ripturis sanctis adiuto,nulla nisi sutilia
argumenta,nel in Luthero,neo in ipsius sequacibus i gi. Tradiit quippem reprobum sensum lumen naturale,riecp agnorunt,neq; quanti Opus est,
ficiunt sed resistunt,& reluctantur ipsi.
d. in Ecclesilastici aliquiso dixerint Hersiliari. cap. X tali I. AC primo quidem induci corra nos potest. Orig. Qui. 3.c5m. ephad
Rom. sensum Pauli in illis uerbis, Arbitramur iustificari hominem per fidem sine operibus legis huc in modisi interpretiar. Dicit Apoostolus suiscere quidem solius fidei iustificatione,ita ut credens quis tantummodo iustificetur etiam si nihil ab eo operis fuerit expletum.Et statim ipse sola fide fine operibus iustificatum dicit latronem & Magdalenae ex nullo legis opere, sed pro Gla fide dixisse Christum, Remittuntur tibi peccata Luc. τ LEt mox.Fides tua te saluam seri vade in pace.Sed & in multis Euange im
602쪽
lii locis,addit, hoc sermone usum legimus saluatoron, ut credentis sidem, couiam diceret esse salutis ipsius. Sed nequis resoluatur, & bene agendi nea gligentiam capiat, audiens ad iustificandum fidem selain sussicere, mox admonet indulgentiam non futurorum,sed praeteritorum esse criminum, &nemini darilicemiam peccandi ex iustificatione. Quibus uerbis innuere ui detur errorem Protestatium,hoc est,fide sela comparari iustitiam, tametsi
amitti iustitia possit per alia peccata ab incredulitate. Sed & illa urgere ui dentur,quae continenter adincit. Iustificatur homo per fidem, cui ad iustifi candum nihil conserunt opera legis. Et paulo post,quia nemo iuxta pro phetam potest gloriari castum se habere cor,& omnis iustitia nostra,estii Esi xta Esaiam sicut pannus mulieris menstruatae, sic infert. Sola igitur iusta gloriatio est in fide Christi crucis,quae excludit omnem illam gloriationE caei. s. qux descendit ex operibus legis. Hilarius in illa uerba Christi Confide fit in Mutib. remittuntur tibi pecora tua. Mouet scribas remis tum ab homine pectatu. Hominem enim latum in Iesu Christo contuebantur,&remissiim ab eo, quod lex laxare non poterat. Fides enim sola iustifimi. Et quoniam caeci can. 9 quia credideriiquiderunt,colligit fide merendii esse quod petitur,dc ex ea sa bro. lutem esse expectandam. Ambrosius in se mone. s. dum sollicitatem -- plicat latronis qui meruit a Christo audire,Hodie mecum eris in paradis ita scribit. Sed hanc tantum gloriam,ut non in alterum diem differretu sed eadem die,qua paradisiis Deum suscepit sus speret de latronem,fides latros ni praestitit.Eides enim est,quae peccata cooperit,quae uincit crimina ' π lacit de latronibus innocentes. Quantiis enim desinquentium grandis sit culpa,udes tamen maior est gratia. Et euestigio addit, quod magis uidetur urgere.Sicut suffecit Iudae ad scelera Christum deseruisse, ita suffecit latroni Epiri Mini Oc Haio,iaomino credidisse. Et in . quae est ad Irenaeum. Nemo glorietur in operibus,quia nemo saetis seis iustificabitur. Sed qui iustus est donatum habet,quia post lauacrum iustificatus est.Fides ergo est quae liberat per sanguinem Christi quia beatus ille cui peccatum remittitur, & ueania donatur. Ei. i. de poenitentia cap. io. Qui fidem haber,habet uitam xternam.Qui uitam habet,non est exclusus a uenia. Omnis, inquit,qui credit ita, , is p ς x, m Omnis diritur,nullus excluditur,nullus excipitur.' Et cap. ii. Vbi quis credit,ira Dei discedi uita autem accedit. Et lib. Mopi. s. Foctorem habet peccator,tamen fides preciosae emendatur unguento. Tantum enim gratiae fides h'et,ut ubi ante diem sectebat mortuus, illic bono odore tota repleatur domus. In artiitem. consist Aug. citantur haec eiundem uerba.Hoc constitutum est a Deo,ut qui credit in Christum siluus sit opere, la fide accipiens remisitonem peccatorum. Nel dissimilia vi. mpoli. dentur tradi a Chry. in serm.quodam de fide,& lege naturΠSs. Hoc. n. n
mine fidem pstare operibus ostendit,quia fides fine operibus susscit ad lute,non aut opera sine fide.Sed uerba illius subta iba. Eum ait,qui opera . tur opera iustitis sine fide,non positim probare uiuum suist fidelem autem
603쪽
' A ab p operibus postlim monstrare,et uixisse,& regnum ccclorum assecuitu Nullus sine fide uitam habuit latro aut credidit duntaxat, iustificatus esta misericordissimo Deo. Atm hic ne mihi dixeris, defuisse ei tempus, quo iiiste uiueret, et honesia saceret opera. Ness enim de hoc contenderim ego, sed unum illud asseuerauerim,q, sola fides per se saluum secerit. Nam si sup - uixissis,fideici & operum fuisset negligens,a salute excidisset. Hoc aut nunc queritur,& agitur, i, de fides per seipsam saluum seceri opera autem per se nullos unqua operarios iustificarunt.Et hoc probat ex Cornelio, in quo dicit ante acceptam fide Christi bona quidem opera suis sed mortua,quia fidem non habebat Christi licet in Deum crederet.Nondum. n. addit, habebat eκ operibus salutem,donec operibus suis fides acquiredii prsmium os ret. Oportet. n. ante opera lucere fidem, & fidei pedis liqua esse opera. Aug. super psal. i. tractans illa uerba apostoli Arbitramur iustificari homi- inem per fidE sine operibus legis. Noli inquit praesumere de operibus ante Ron Lifidem. Noueris,quia peccatore te fides inuenit.Et si te fides data fecit iussu, impium inuenit,quo faceret iustum. Et ibidem ex fide dicit iusificatum esse Abraham,& si fidem es opera non praecesserunt,ta iecuta sunt. Et iam uti citauimus.q. s. lib. M. q. expressissime dicit aliquem iustificari posse per G dem sine operibus bonis praecedentibus,aim ita putat debere interpretari testimonii in Pauli statim citatum,de addit iusificationem fidei manere in
illo,nccp operibus bonis praecedentibiis,ne Φ consequentibus, si mox ut i, crediderit de inculta dis esserit.Ac ex illis uerbis Christi. Qui credit in me, itan. ii. etiamsi mortuus fuerit,uiue sic colligit. Crede ergo, & si mortuus fueris, Diues. Vnde mors in anima Quia non est fides. Vnde in corpore Quia noi est ibi anima. Ergo animae tuae anima fides est. Ezr. contra. a. ep. Pelag. Car.
Quan libet suisse uirtutis antiquos praedices iustos,no eos Duos fecit, nisi fides mediatoris. Et saepe alias constanter dicit per fidem Iesu Christi nos impetrare salute. Leo etiam inferna. quodam de Epiphania. Hoc est, it,qu Leo. PQ. iustificat impios,hoc est quod ex peccatoribus iacit sanctos si in lino eodeque domino Iesu Christo,dc uera destas,& uera credatur humanitas. Prxci pue uero uidentur urgere uerba illa Lernardi ad Deum se .ar. in canti. p . ualidus es ad iustificandum quam multus ad ignoscendum. Quamobrem, quisquis pro peccatis copunctus esurit,& sitit iustitia, edat in te, qui iustificas impiii et sola iussificatus p fide pace habebit ad i Et in ep. . ita Bibit. Cum Christus dixisset, Qui crediderit de baptizatiis sueri saluus erit, uterio repetiit. Qui uero Raptizatus non fuerit,sed tin Qui uero no crediderit condenabit nimirii innuens istam interdit fidem susticere ad salute. & sne Mart. ς illa susscere nihil. In bulla et Martis. qua condenati sunt Ioa. uicitetsus& Respcti.
Io. Hus,dilucide est,ir fides sola catholica saluare,& sine ipsa nulli subsidiu Exposi. τsalutis cotigisse. eo ista in aut alia similia satia debent esse catholicis, ut cre iudi cutio dat fide sola posse impiu iustificari,aut tueri de costitiare iustitia, uel deni Q nis perbo beatitudine adipisci.Du. n. ecclesiastici tractatores secuti in specie Apostolii Lmm
604쪽
Pauli, fidei soli iustificationeni tribuere,&necesiitate aliorum operum nea Ggare uiden non sic intelligedi sunt,ut opera ex gia & auxilio Dei facta. scriptura ad salute impios; exigit, illis uerbis includat. Εκ ludiit uero ali ii sola opera exteriora.Et hoc uolui duntaxato certo statui no cile opus exi teriori saeramentoru susceptione, ubi ea articulus necessitatis excludit. Ac qimp ad opa tin cerimoniilia uel iudicialia ueteris legis, a proprie legalia dicitii sermone reserit 6 ea tala astirmant necessiria ad iussitia no esse. Et nonunii de opibus agili ante fide uel certe de operibus,q fiut,uel per i ge,uel
per natura sine gratis puenientis auxilio,& illa dutaxat, ut ad iustificatione, parti utilia reiicit . interdit etia hoc unu eis uerbis uolui explicare,non pce
dere iustificatione aliqua opera qsint proprie ipsius merita, ibus Pipstiue - re debeat. Uel quia fides sicut dicit Chrysin ser. stati incitato per in plena est operibus,& ubi primu credimus nisi nos ea impedierimus, simul deoperibus eam ornamus,fide ola coplectunt, i ipsam sequuntur,ues comitatur,quae ipsa pscribit neces a ad iustificatione de fide sola aisit nos iusita cari,ut intelligamus n5 iustificari nos nisi illis, i ipsa in nobis de enicit. & pstituit.Et aliquoties fide n6 opibus,sed nephariis infideliti.& hsaetico tu sis res oppono,&dicetes seu fide nostra siluare tantunde e rimiis ac si an tius diceret,in nulla alia secta, uel religione poste quopia saluti fieri, sed Qta modo in fide Christi,& extra illa nemini posse salute coiingere. Et hic est ane dubio sensus Mart. s. in bulla citata de Aug. in ult.ipstiis testimonio. Sed Ad ori, aptiora fiet si singillatim ad aliqua ex locis citatis res odeamus. Et ori. o quide manifestu est n5 exclusiile n illud uerbii sola fide,opera ex fide procedentia,uidelicet,dilectionis,c5sessionis orationis,aut pnis interioris sed exclusisse dutaxat opera exteriora ues legalia montes legis. Na ut sola fide mosraret posse holes sine operibus legis iustificari inducit ex la latronis san
ς, 3 f cti & Magdalens & utruno dicit sola fide iustificatis,cum in ex Luca costet de latrone suo si peccatom potituisse.& Magdalens remissa esse s cta,ua dileia Hil. xit multu. Hila.uero propterea dixit fide sola iustificare,sa absi illa lex nia in potuit i stare iustitia illa aut cum illis,q ipsa & facit & pcipit,credetes passim iustificat.Na uerbo sola tmmodo lege excludit. Et hoc nimiru uider il- Neo'. te dixisse. d Theo.in illa uerba Chii Cora te comedimus minus scrupulo LM. 3 se,& aliquato aptius sic dicit. o sussciebat Iudos ad iustificatione cultus ille st sanguinis en istone,no accedere fide q iustificat ipiti. Vn & ipse Hila. ne libertate abal is pceptis uideri possit docuit O. io Lbdit. Eides lata orius Ad Amb. pceptis diuins uolutatis initia est. EtAmb. in latrois iustificatione,no exclusisse opa interiora scedetia a fide. nisessu est.Quia i loco citato deuoti ne fides, si h oroiia ipsius mirifice comedat, & esi sua orone iustificam apte disit. Et ser. . ne putarer note solius fides o lusisse cosessione latrois i actus fidei est,aut Des dilectionLaut alios pclaros animi assectus,quos ille habuit in o uce, presse dicit,eum plus amasse in cruce Christu, quam Iua das amauerit in cocira, ct cum Iuda pacis blandimenta suerint uendita, a latrone
605쪽
A a latrone crucis uulnera constanter praedi cata,& despexisse eum uitam prς sentem,& pro sola sutura Christum orasse,& se quidem accusasse grauiterit Iis uerbis. Et nos quidem iuste.Nam digna saetis recipimus. Et addit plus Luc. i .e amare Christum ipsum coepisse eκ quo intellexit,uulnera illius esse, uulnera sui ipsius, non Christi. In aliis uero testimoniis ex eodem citatis perspicuum est ipsum sola opera legis ueteris excludere,is fidei nostrae scissicientiam ad salutem ostendere Ideo insuper de ipse & Chry.& Aug. de Berii. in locis allegatis,cum & in ipsis lateantur distinete operum necessitatem, soli fidei iustificationem tribuunt, quia alienum esse putarunt,ut illo uerbo sola fide excludi crederentur opera,quae ab ea procedunt,&plsrunt euenire intellexerunt,ut positis illis operibus,quoru ipsi meminerunt, nillil amplius ad iustificationem,deesset,quam sola fides,& prster eam statuere uolebant,
neminem posse iustificari. Et de Chrysostomo hoc liquet. Quia nihil aliud Ad cho.
dicit defuisse Cornelio ad salutem. Et in hom .ro. in Ioa. ex illis uerbis Chri Augu. sti, Q linimmo beati,qui audiui uerbum Dei,sic colligit. Hinc intelligimus Bernari fide semper nobis opus esse, et uita, quae uirtutibus luceat. Haec duntaxat saluos nos sacere poterit.De Bernardo etiam apertum ide est. Q iid enim aliud desit comptineto corde,& esurienti iustitiam, quam fides, & spes in Deum Qua ratione in uerbis supra citatis ex serm. 3.de Annunciationeis Li. s.c.,νla spe impetrari dicit miseratione apud Deum. Fides siquidem & spes,si uerae sint,& non inanes possunt cum illis,qlix ex eis sequutur,uel quibus inuri nituntur,impetrare Dei gratiam,non auicin alia opera sine ipsis. At in ita ci cimus sola Dei misericordia nos ipsi reconciliari, Sc saluari,quia illa ad hoc susticit eκ lege, cum illis,quae requirit, in nobis esticit,nihil autem sussicit sine illa. In testimonio autem. r.ex Bernardo perspicuum est,sola fidem, ab eo appellari fidem,quae non habet exteriorem sacramenti Baptismi sustea tPtionem. Etenim Sc ibi meminit conuersionis ad Deum, se desiderii percipiendi Baptismum, sc tantum promittit salutem fine Baptismo , si non desit fides recta, pia spes,& caritas syncera. Et in multis locis,quae lib. ι .cita hi mus,palam dicit fidem non posse quen*essicere rectum absque mandatorum obseruatione.
Expre Iis scrip rae testimoni js ostenditur aequas e opera iustoru aliena
es omniforde peccati . cap. XXIIII. Tritia doctrina,qita ex secunda conclusione collegerunt patres est liua Corro. yiusmodi. Iustus necp in omni bono ope uenialiter peccat,nem, quod cosmario intolerabilius esset,merer pwas sernas. Sed pstat ipsa uerba decreti audire. Vnde costat eos orthodoxs religionis dodirine aduersari,qui dicut tu , , sit in omni bono opere saltem uenialiter peccare, aut quod intolerabilius ,, est,poenas pernas mereri.Et manifeste hse sequuntur ex possibilitate prsce Ptorii. St. n. prscepta Dei possibilia sunt poteriit igitur absci: culpa ueniali, ct multo magis abs p merito sternarii ps arum impleri. Et ex his uerbis ,
606쪽
gere,quod is circa.ciis. magis firmabimus,uenialia peccata, nem mereri ps Crias sternas,necti eis digna esse. Alioqui non intolerabilius esset, asserere tua, stum in omni bono opere poenas aeternas mereri quam iustu in omni opere bono uenialiter peccare. Est autem lisc doctrina contra Martinii Luthe rum. Eius quippe articulus. D. damnatus a Leone. to. est hic. Iustus in omni opere bono peccat. Et .n. opus bonii optime factu est ueniale peccatum. Et illius errorem integris uoluminibus defenderunt Andreas Carlestadius&Ioannes Dolitius. Elidenq; errore tribuit quidam Erasino Rot. in conanis. is pendio Theologico,& in adnotationibus in illa uerba Matila. Nemo bonus,nisi solus Deus. Pugnariit uero contra hoc peruersum dogma, immouere de illo palam triumphariit prsclari Ecclesiae doctores. Episcopus Rossensis eruditione et uiis sanctitate,& sanguine pro Christo effuso illustris inart. 3ι.&.3a. consutationis Lutheranarum assertionii. Iodocus Cliptoue
in lib.t. Antilutheri, Ioannes Etatis in Enchiridio frater Alphosus Castro
in prsclara summa aduersus omnes lis eses in uerbo opus. Gaspar Sararus in Scrutinio scripturae conatu tertio,et nouissime Frater Dominicus Soto
in lib.& pio,dc doctistimo denat. dc gra. Ex quibus optima quxo decem
Pens,& quaeda alia a patre luminum nobis suppeditata adiicies,primo adnitar ostendere doctrinam hic traditam a patrihus,in sacris sci ipturis diser te,dc expresse contineri do ab uniuersa Ecclesia perpetuo sutile creditam,Lutheranorunci: errorem etiam ipsi lumini naturali repugnare. Deinde uerode ueritatem fidei ab impugnationibus Lutheranis defendemus,dc uindica mbimus. Sed ut distinctiora omnia sint, suis quaein capitibus distinguemus. Libet hic ut sanctitate de ingens meritum operii iustorum contra lis elicos . nostri teporis dc tueamur,& monstremus,aliquanto longius per amsnissi AN ris a scripturarii prata expatiari. Alcl: ut a clarioribus testimoniis, sicut parptWi id est exordiamur, pertissime docuit Scriptura,non omnia Opera iustorum esse Peccata,cum enumeratis grauissimis Iob ictationibus de admirabili paJob tientia ipsius in uerbis de operibus,subdidit. In omnibus his non pecccauit m tt. .c Iob in lab is suis. Et manifesta sunt uerba illa Christi. Lucerna corporis tui est oculus tuus si oculus tuus simplex suerit,totum corpus tuum lucidum
erit. Si autem oculus tuus fuerit nequam,totum corpus tuum tenebrosum
erit. St. n. oculi simplicitas, hoc est,simplex Sc recta intentio totii corpus ita lustrat, non ergo erunt peccata opera ex bona intentione promanantia,de multo minus ipsa pura Sc recta intentio,qus omnia elucidat. Nam peccata utit tenebrae sunt,eom elogio notantur in scripturis,lantum abest, ut alia illuminent. Paulus etia dc ipsum contractum matrimon',quem docet non esse opus ad modum persectum Iuculenter eXprimit non esse peccatum in Cori .e illis, qui non sunt alteri alligati. Solutus es,inquit ab uxore,noli qusrere uxorem. Si aut acceperis uxorem non peccasti et fi ntipserit uirgo non peccauit. Et paulo inserius. Siquis autem turpe se uideri existimat super uirgine
sua quod sit superadulta, de ita oportet fieri,quod uult ficiat. Non peccat,
607쪽
LIB. XI. in XI. c Ap. 2 six si nubat. Et alibi. Aduersus fructus spiritus dicit non este legem. EX quo per Ges.s .dspicuum est eum docere fructus spiritus,nulla ratione poste censeri peccata. Nam aduersus omnia peccata lex est aliqua. Siquidem peccatum non est, ubi nulla est legis transgressio. Et lex Dei persedia non esset, nisi Omnibus aduersat eriir peccatis. Et ut ostedat alia este opera bona, dc alia peccata,alio in loco palam distinguit inter aurum,argentum, sc lapides preciosos actio i. Contigna foenum et stipulam. Apertissima item sunt uerba Petri, ex quibus patres hanc collegerunt dodcrinam. Q 3a propter fratres magis satagite, ut P 1. Pet. i. ehona opera certam uestram uocationem S lectionem iaciatis. Haec enim facientes,non peccabitis aliquando. New si ustra Iacobus. In multis ostendi Iaco. i. amus omnes. Non ait in singulis. Et cum subdit. Siquis in Dei bo non os endit,hic periectus est Dir,perspicue indicauit, ine aliquos uiros persectos,qui aliquo talem breui tempore uerbo non labuntur,neque Dcum ostendiit. Cunque Ecclesiasticus dicit, Omne opus electum iustificabitur, & qui Ope Ecc. i .eratur illud,honorabitur in illo,prosccto ostendit,esse aliqua opera Hecta et laude & honore dignissima,& nullatenus poena,aut uituperio.Saepenumero etia Deus per se & per suos prophetas,& Apostolus hortatus est ominnes,& ad hoc suis nos praeceptis constrinxit,ut uitemus peccatum .Ecce se Iouitis. enus sectus cs dixit paralytico, noli peccare,ne deterius tibi aliquid contin* i. cor. ix gat. Et Paulus omnibus iustis loquitur. Evigilate iusti de nolite peccare. Et Ephe. 4 iterum. Irascimini de nolite peccare. Et Ioannes. Haec scribo uobis, ut non l. Ioan. Epeccetis. Cum igitur,ut iam copiose docuimus Deus neq: hortetur quena
quam,nem adstringat ad impossibilia,inane quippe hoc esset, & uanu, poterunt iusti aliquando uitare omne peccatum. Et alioqui frustra a Deo peteremus Sanctificetur nomen tuum Fiat uoluntas tua sicut in cflo, ct in terra.Fidelis etiam Deus est,ait Paulus, qui non patietur uos tentari supra id iquod potestis sed satiet etiam csi tentatione prouentum,ut possitis sustinere. Prosecto si nulla dies hora nulla temporis particula nullo uitae momento possumus Des mandata seruare abset ipsius ostensa, semper tentaremur
Ultra id,quod possumus,semperqr Alemus perplexi,& ad impossibilia, &importabilia coarctati. Qitae quidem de diuina maiestate absurdii est de ne,
phassentire.Dixerit sorte quispiam. Postumus nos quocunqr momento, de quavis uiis particula omne uitare peccatum haud quaquam tamen id sacimus,nein Luthernegasset potentiam,sed factum. Verum hoc aliensi Alea mente Lutheri conspicuum potest este ex locis citatis. Vtrunci: siquidem negat & potentiam &sactum,& omnia opera nostra contendit esse peccata,& nihil nos ita bene operari posse, ut non eodem bono de sancto opere Peccemus. Si quis est tamen,qui potentiam concedit,& sactum negat, at hoc praetextu Lutherum uult tueri,libenter eum rogarem. Vnde scis hoc
nunquam esse,siquidem semper potest esses id uetat, quominus aliquari do sit,quod quocunt in tempore posse esse concedis Cur non saltem alis quorum iustorum opera ab ea communi lege excipis,eorum uidelicet,qui
608쪽
quantam maximam queunt,diligentiam adhibent,ut omnem Dei evitent Costensam Vbi est etia fidelitas Dei ubi gratia ubi auxilium ubi cum tentatione prouentus Si nullus unquam sic uicit aliqua tentationem,& obsecutus est consilias,& praeceptis diuinis,ut euaserit omnem culpam,nullus omnino plene de quantum necesse laabuit,adiutus est a Deo.Et quid cedo , mianus possemus,si Deus pateretur nos tentari supra id quod possumus, si destitueret,si non adiuuaret,nto curaret,ut bene nobis cederct tetationes ' Si alit valemus Deo fauente omnes tcntationes sustinere,& ut Graece magnivficetius Paulus dixit υ περενεγκεi hoc e, sic ferre,ut eis diutius,et importianius scredis superesse, & superare ualeamus,nsi ergo semper corruimus &succiibimus,ne sunt omnia opera nostra peccata. Cunw de ratione pecacati sit', ut fit uoluntarium, quod paulo ante luculenter probauimus, &iusti obfirmatissima sint pix riin. uoluntate uitandi omnia peccata, uitas
bunt quandom illa, ct iacient aliquod opus bonum, libi rum prorsus ab
De repugnantia Cop. XXV. Possimus et aliqua opera iustorum euinccre no esse peccata ex ipsa boni ac mali iusticli de iniqui contrarietate. Na cum multa opera bona dicantur in scripturis,& praecepta ac consilia no sint nisi de bonis operibus, si nequitide opus simul esse bonum&msu certum erit aliqua iusso q*it ict rum opera non esse peccata. Porro hanc repugnantia bonitatis moralis,de opssi si myl qua sola modo agimus,cum malicia,seu peccato,sic cimctis perspicuam Sese botiu indubitatam valemus sacere. Bonitas moralis habet se in operationibus Ποπ m imi stris sicut pulchritudo in corpore humano. Sicut igitur non stat itim cor AU pus pulchrum esse ac deforme,quidquid enim desit ei ex requisitis ad pulschritudinem,sive ex parte quantitatis,stue ex parte coloris, aut figurae ii et Ata de proportionis membro iv inter se mox teste Aug. desinit esse pulchrum, itatris. c .3 proiecto Se eudem altum humanu bonum esse & malum, impossibile est. quia bonitas mox ab operibus nostris abscedit,ubi uel aliqua eis accesserit mala circustantia uel ex illis quae ad bonitatem requisitae sunt, aliqua desue Diso. rit. Vnde de Dionysius dicit bonii esse ex integra causa & malu ex circuri dsui. ηο. statia. Et Philosophus inqt.Vno nancti modo bonus est,uidelicet actus nosser, multis Q nefandus. Receptissimunci: est,& indubitatii apud bonos ora philosophos non tantii omne circunstantiam mala superuenientem cuicaque operi bono reddere illud uitiosum,& ab eo tollere pexistetem totam bonitatem,ucru idem eiscere cuiuscuncti circunstantiae debits inesse deseArg. ctum,siue in productione operis,sive etiam in continuatione. Et commvunis animi conceptio uidetur, bonum opus non esse malum, neque malum
esse bonum. Et lumen ipsum naturale quod bonum esse faciendum de maolum fugiendum dicit, bona certe discriminat a malis. Et hac luce nobis indita admonitae omnes gentes bona semper a malis distinxerunt,&quae bona censebant, de laudi tribuebant, ea mala dicere, de uitio uerte-
609쪽
LIB. XI. IN XI. CAP. et τA renephas,&absurdissimum putarunt. Et quanquam inter scholasticos Adasne anonnulli authores tenuerunt eundem adium liti manum posse simul es. Gudiet. de se bonum de malum,eum uidclicet qui ob malum de ob bonum finem fiea bell. mon. ret, & a bona de mala intentione prodiret, tamen eis semper aduersati sunt Mona. Almeliores,& prinis classis theologi. Et in schola tam philo phorum quam tuo. c. ir. theologorum semper pro comperto,& certo habitum est, eundem actum Mordu.
non posse esse simul bonum & malum. Mani sinam enim contradictionem David cuuidetur hoc habere, de eiusmodi cotraria sunt bonitas de malicia in eodem stron. genere,ut nullis in gradibus simul possint ei se in aliquo subiecto. Et qui ad Tho. imi. actus interiores hoc restringunt, de in actibus exterioribus secus esse posse d. o. art. existimant inconstantissime nostro iudicio loquuntur. Sunt quippe utrici: 4. Bon. d. actus humani,& libcri, ac eisdem legibus, de regulis subiccti, & possunt ex aequo ob malum etiam ob bonum finem fieri simul, dc a bona,& mala inα d. . n.
tentione trahere originem. Et utrosque uel hoc possumus argumento eπ- d. o. q. vl.
pugnare. Quis enim no itideat absonum esse, ut idem actus donum sit Dei Gre. d. x re peccatum lege Dei fit prohibitus dc eadem praeceptus,placeat Deo de di q. t. arti. i. spliceat, Dei instinctu de dsmonis simul fiat,& utrici: simul sit gratus, stesus Argum. 3 fit metis i Deu de descesus seu recessus ab eo meritii pinii & simul meritu ppnae, laudabilis de uitupabilis cosormis legi diuinae & difformis,uirtus de uitiu,tu causa uirtutis de uitii, & denio iustitia,& inistast Quae ola manifeste sequuntur, si idem actus simul sit bonus,dc peccatum. Ex Scripturis item Arg. B docere possiimus hanc repugnantiam bonitatis, & maliciae moralis in eo dem opere. Nam Claristus dicit. Nemo potest duobus dominis seruire. Et alibi. Qui non est mecum, cotra me est, de qui non colligit mecum, spargit. QEt rursus. Qui non est aduersus uos,pro uobis est. Qitato igitur minus cre Niare. s.fdendum est,eodem nos opere posse Deo seruire dc daemoni esse cum Christbde contra illum Christi Se suorum Apostolorum mandata, de uestigia sequi de aduersus eorum doctrinam,& exempla facere Pulchre nimirum Paulus. Quae participatio iustitiae cum iniquitate s Q, ix societas luci ad tenebras abiae conuentio Christi ad Belial f Et paulo ante aperte distinguit bona a malis dicens. Omnes nos manifestari oportet ante tribunal Chri sti, ut reserat unusquisque propria corporis pro ut gessit, siue bonum, siue malum. Et alias longe docet inter se distare seuctus spiritus, ct: opera carnis, Gai s. st 6& alia esse horum alia illorum stipendia. Ac Petrus pollicetur nos nunqua peccaturos, si quidem per bona opera certam nostram uocationem licia, mus. Ait quippe. Haec .n. facientes,non peccabitis aliquando. Quod utique a. Pet. . nequaquam satis esset,si eadem opera, & bona postent simul esse de mala ac peccata. Huc etiam profecto Psaltes egregius allusit,cu dixit. Declina ama. Psis. 3plo de fac bonum. Sed expressius est illud Esaiae quod ad se dictum iuste pia, Ese s glare deberet Lutherant. Vae qui dicitis malum bonum,& bonum malum, Argum. s. ponentes tenebras lucem, de lucem tenebras, ponentes amarum in dulce,
de dulce in amarum. Diuus etiam Augustinus contra mendacium sic pro- AU st.
610쪽
bat,nullum mendacium esse iussiim,quia alias aliquod peccatum esset iustu. CQuod absurdissimum es e statim confirmat, quia nihil aliud est dicere, aliqua peccata esse iusta,quam aliqua iusta esse,quae iniusta sunt. Quo quid a
surdius,ait,dici potesis Unde est enim peccatum,nisi quia iustitiae contrariuest Et sub insert. Dicantur ergo alia magna, alia parua esse peccata, quia uerum est,neque auscultandum est Stoicis,qui omnia paria esse cotendunt.
Dicere autem quaedam iniusta, quaedam iusta esse peccata, quid est aliud , quam dicere quasdam iustas, quasdam iniustas iniquitates, cum dicat Ap i. Ioari. . a stolus Ioannes,omnis qui lacte peccatum, et iniquitatem facit de peccatum est iniquitas Et rursus. Dod aliquis iaciendo quod debcr, peccet, & quod
contradiis debet,scelus est dicere. Quare non imerito quidam exim a Lutheri antago ctio Liabe nistae eum arguunt, quod sibi ipsi aduersatus fuerit in articulis, quos modori. impugnamus. Si enim aliqua iustorum opera, bona sunt, non ergo erunt peccata. Et si omnia sunt peccata, nulla ergo bona sunt, de salsum est quod ait. Iustus in omni opere bono peccat. Insuper. Si aliquod opus bonii optime fit,ita fiet igitur,ut debet fieri, de nihil ei deerit necessarium ad ipsius bonitatem, net aliquid circunstabit, quod ipsum uitiet. Ac proinde apertam claudit repugnantiam,quod dicit.Opus bonum optime factum est ueniale iAugust. peccatum. Sicquid nanque uituperatur, ideo uituperatur teste Augusti Ro . . 39 no,qilia no est ita,ut esse debuit. Quod si apud Lutherum ut testis est Rosis eoiit. Lut. sensis. Nullum est peccatum ueniale, sed omnia peccata sunt mortalia, alia contradiae item hic latet cotratastio. Aduersantur quippe gratia de iustitia peccato cuinctio altera uis mortali,& li iustus quis est,non peccat mortaliter, de si peccat mortali-Lutheri. ter,non est ilistus,sed eo ipso perdit iustitiam,quam prius habebat. Non ut ideo sane, uel rimulam,qua possit elabi, de has contradictiones uitare, nisi sorte dixerit, bona se opera appellasse, non quae sint, nulla enim talia sent, sed quae bona communiter uidentur, & a malis discernuntur operibus, de
opus bonum optime factum se dixisse,non quod optime fiat,nihil nanque a nobis optime fit, sed quod fit a nobis quam optime possumus,dc iustum se dixist e,non qui fit,nullus quippe apud eum erit iustus,sed qui fecit,quod potuit,ut esset iustus. Sed si in eum sensum uel ipse, uel sequaces ipsius inter
pretentur praecitatos articulos,duplici se malo,& incommodo obnoxios
facient.Nam naturam nostram cogentur cum Manichaeis malam, de a malo conditam principio asserere,quippe quam nullum bonum posse opera ri a erant. Et sexcentis locis scripturae aduersabuntur quibus multi, tua isti, sancti grati Deo,& amici de filii ipsius,& multa hominum opera,bona,
de Deo grata assirmantur. Pergamus uero Ora eorum omni ex parte obtus
rare,& opera bona ab iniquitate de uitio defendere, qus nunquam ipsi tam obstinate oppugnarent, nisi procul ab ipsis essent.