장음표시 사용
621쪽
LIB. XL IN XL c Ap. asi A operari. Nam per libertatem arbitrii resistere possumus prauae nostrae inclinationi.Et uel ipsa inserditas sententiae admonere debuit Lutherum, ne sic
interpretaretur, quae ex c. s. n. citauit. Non est.n. rationi consentaneum,
ut talis massignaret causam,PP quam non ultra terram esset Pst homines maledicturus quodUmnia opera eoru sint pcta ab adolescelia sua. Hoc. n. potius diuina maiestate ad severiore uindicta irritasset. Allegauit uero pronitatem & propensionem nostram ad malum,in causim mitioris sentetis, quam in posterum statuebat. Aequum. t .est, de diuinam codecet misericordiam, ut mitius sese gerat in homines ab adolescentia sua perinde ad malum propenses. Nel cosueuit scriptura huiusmodi generales de uniuersides sen- Regula stentias eo in rigore accipere,ut quantiis cunctas cogitationes hominis mau uniuer ialas esse dixisset,aduersari cis uerbis deberet censeri, qui dicem etiam tum,ali bin propoquas bonas cogitationes suisse. Nam & Noe scriptura ibi subdit inuenisse si tionibu gratia coram drio,& a Deo laudatum,ut iussum. Saliis est pro huiusmodi scriptui .
ianiuersalibus ex comuni more dc inter uulgares,& inter sapientes recepto,
si penἐ omnes cogitationes essint mais. Necpilla collectio quicquam ualet. Oes homines sunt caro,idest carnales,& mali, ergo Se omnes operationes holum sunt carnales. Tertio errauit hic Lutherus,& a seipso dissensit, dum , illa uerba. Non permanebit spiritus meus in hola in aeternum perinde con Otra nos inuertit,ac si in eis diis significassis nunquam se permansurum in nobis. Absit a drio tanta seueritas. An non tunc mansit spiritus diu in Noe, de& uel te teste Luthere in iussis manet per spem,& gratia Quid,* ne sic quidem coficeres,quod uis. Nam de peccatores,in quibus spiritus diti non manet, operantur aliqua bona, ut lib. s. c. 9.docuimus. Et non diAit Deus in aeternum non permanebit spiritus meus in homine. Sed dixit. Non permanebit spiritus meus in hole in aeternum. Hoc est. Non semper,neo in perpetuit manebit. Et hoc quo sensu diκerit, statim dilucidius secit illis uerbis. Et praecauens in futurum, & tactus dolore cordis intrinsecus, delebo, inquit,
holem, quem creaui a facie terrae. Ideo. n. spiritum suum non semper man sinum dixit in homine quia eum statuebat delere a facie terrae.
De uera intelligeritia test iiij Dauidis citati a Luthero. cap. X X Xll. SEcundo citat contra nos Lutherus Psalmistam dicerem.Non intres in Obies. 2.iudiciu cum sistio tuo diae,quia non iustificabitur in cospectu tuo Ois. malim a ruiuens Cum enim bonum opus Deus damnare non possit, constare Putat ex his uerbis aut esse ola Opera nostra peccata,aut multos ut iactes posse coris, Deo iustificari, &iustum damnationis Dei iudiciti iure posse euas dere. Et huc alludunt uerba Chrys.Quis est homo natus de muliere,qui oe chos da iustum se inueniendum in conspectu Dei Diuersa tamen sunt homine Restor in aliquibus non pcccare,& holem in nullo peccare. Et qui distentimus Lurhero an enti holem in omnibus peccare,haud quaquam consentimus Pelag.& Ioui.dicetibus holem baptismo iustificatu in nullo peccare. Sed meudia incedimus uia inrer utranque heresim,concedentes,iustos omnes aliqu
622쪽
August. non peccare. Porrd Palmista ideo dixit secundum Augustinum in enare, Ctione eitisdem psalmi,neminem uiuentium in conspectu Des iustificari,quin nullus est,qui sic possit apud Deum iustificari,ut possumus apud homines.
Nam apud homines sic possumus ex nostris uiribus aliquam mereri meracedem, ut proprio eam jure, & ex rigore iustitiae ualeamus eam reposcere. No sic autem est apud Deum. Nullus enim prior dat ei aliquid,ut retribuatur ipsi. Facilius tamen est,& pro tenuitate nostri iudicii,antecedentibus,de
consequetibus quadrantius,si dicamus ob id Psilmistam dixisse, neminem nostrum in con ectu Des iustificandum, quia nullus ad plenum iustus est,
. sed omnes potius alicui peccato obnoxii,uel sumus,uel certe suimus. Et ut hunc sensum innueret,peccata sua ibi enumerat David,& dominum humialiter precatur, ne intret in iudicium cum seruo suo. Itaque cum causam huius suae petitionis explicat dicens, quia non iustificabitur in conspeetii tuo omnis uiuens, satis innuit, non ea ratione se deprecari iudicium domini, quia non habebat merita aliqua sua,ob quae iure posset iustitiam,& heatim dinem postulare. Quanquam enim hoc uerum esset, non tamen eo in alleis gatis uerbis uidetur speelasse, sed ad peccata potius, quorum sibi conscius erat, & a quibus nullum sciebat esse omnino liberum. Et quod dicit huius modi est. Ne intres in iudicium cum seruo tuo domine, quia nemo est qui apud tuam iustitiam,quem nihil sallit,ita omni ex parte fit iustus,ut non ilia
qua proferre queas aduersus illum, propter quae merito possis eum tibi reullieron. declarare. Et in hunc sensum exposuit haec ucrba Hieronymus epistola ad DCtesiphontem, sc primo contra Italagianos. Et in eundem sensum expoαnenda sunt citata ex Chrysostomo, &plaeraque alia similia,quae in lectio ne Ecclesiasticorum doctoriana passim occurrunt. Atque ipώ Psalmista qua longe esset a sensu,m qucm eum exposuit Lutherus satis dilucide alibi expo
Psam M . nit,cum est. Beati immaculati in uia. Et alibi. Domine in uoluntate tua prsa si tisii decori meo uirtutem. Et iterum. Et ero immaculatus cum eo-oba
AMVt. servibo me ab iniquitate mea. Et ipse Augustinus in libro de perscctione iuRso k7- stiliae iri eundem tandem sensum nobiscum exponit lisc uerba. Ne intres in iudicium. Sic nanque ibi scribit. Iudicium timet,quia misericordiam desiderat,quae superexultat iudicio. Hoc est enim Ne intres in iudicium cum serisuo tuo noli me iudicare secundum te,qui es sine peccato quia non iustifica
bitur in conspectu tuo omnis uiuens. Quod de hac uita ditium fine dissicili quaestione intelligitur. Et quod ait, Non iustificabitur,ad illam persectione iustitiae retulit, quae in hac uita non est. Hucusque August. Quis siugenuinus senos verbora Sesonionis,quae pro se inducit Lutherus. cap. xxj Obiea. 3. Biicit insuper nobis uerba sapientissimi Salomonis.Non est homo Ecα7.c iusius in terra,qui faciat bonum,dc non peccet. Et similia his uerbis Reg. s. reserunt irdi i ab eodem Salomone,in libris Regum de Paralipo. γ. Para. 6. Si autem aliquod hominis opus peccatum no esset, homo qui saceret illud Ioa . . non peccaret,ait Lumerus. Et cocinere his uidetur Ioan. Si dixerimus,ait, i
623쪽
LIB. XI. IN XI. c A P. et 84 A quod peccatum n5 habemus ipsi nos seducimus. St. n. aliqua opera nostra
peccata non sunt,aliquando dicere possemus,nos non habere peccatum,uidelicet statim post baptismum,uel absolutionem sacerdotalem. Quanta ras Responsemen in scitia est ab homine ad opus hominis argumetari s Ridicula sane collemo.Omnes homines peccant, Ergo omnia hominum opera sunt peccasta. Ipse Salomon satis indicauit,posse homines aliqua bona opera sacere,&omnia peccata aliquado uitare. Ne sestines,inquit, recedere a facie Dei,neci: Eret 8. permaneas in opere malo,quia omne,quod uoluerit sacere,faciet. Qui custodit praeceptum,non experietur quicquam mali. Et alibi. Qui custodit te Prou.,9.egem,beatus est. Et iterum. Vade ergo,& comede in laetitia panem tuum,&bibe cum gaudio uinum tuum,quia Deo placent opera tua. Et rursiis. Si in uno peccauerit multa bona perdet. Vides ut aperie distinguit opera boana a malis,Deo placentia a displicentibus,& ciarissime obseruabilia a nobis praecepta Dei tradit. Quid igitur sibi uult,cum ait, Non est homo iussus in terra,qui faciat bonum, Sc non peccet Ad naturam auxilio Dei destituo ram,iuxta quosdam pios & doctissimos uiros hsc uerba reseruntur. Et sensus est,neminem uitare peccata,nisi ope diuina adiutum, de suffultum. Praeis cedunt. n. statim liaec. Sapientia consortabit sapientem super decem principes ciuitatis,& ea causa ponitur,ob quam sapientia sic consortet sapientem. Non est.n .ho iustus super terram, qui iaciat bonii & no peccet, uel sicut significantius uerti posse existimatit,cic non peccabit. Qin uero in his uerbis A nulla mentio fit auxilii diuini,sed genet aliter etiam de ipsis qui a Deo iuuantur,dicitur. Non est homo iustus in terra, qui faciat bonum, & non peccer, melius arbitror,& iimplicius, si dicamus, his uerbis significatam esse nobis Dagilitatem humanam in hoc eod. cap. a patribus expressam, nemo quattinuis iustus in hac misera uita diu uiuat absque peccato, neci: possit satis esse securus,sed semper metuere debeat in traquillitate naufragium. E sic illaeκponit Hier. in dial contra Pelag. Sc ep.ad Ctesi. Et in eu sensum exposita uison. haec uerba, optime respondent pcedentibus. Ideo nano sapidita consortat
sapietem super dece principes ciuitatis, quia sapietissimi quici: sspe peccatar, α labuntur,dc ne inde aium despondeant,a Deo consortant ac plus quam cosortari possent ab uniuersis principibus ciuitatis sortiores fiunt nonnunaquam. Et huic etiam alludit expo sitioni Hiero. in haec uerba,qus sic habet. Propterea sapientia colariat iustum, & omnium principum ciuitatis super eum excedit auxili si,quia quantiis aliquis iustus sit,tamen dum in hac carne est constitutus,subieeius est uitiis at* peccatis,dc maiore praesidio indiget. Haec ibi. Ital non uniuersa opera sed uniuersorum uita labe aliqua peccati . conspersa hoc loco indicatur. Et in ipsis his uerbis inter sacere bonii,& peccare distinguitur. Siquidem non est didium, Non est homo iustus in terra, qui faciat bonum, dc non eodem in opere pecce sed latum dixit, Non est
624쪽
pissime iussus de resurgit, nemo quidem a peccato immimis, sed quoniam Cneque semper cadit iusius neque semper resurgit alius ipsaus est e Mus Osi,ditur,& alia resurredito neque eodem opere cadit,& resurgit,peccat, de bonum facit Et utro uis hocii modorum respondere possumus ad Ioan. Penatais.n. omnibus de antecedentibus, de conseq:.emibus prosedio eo praeciapae uidetur ibidem spectasse , ut ostenderet, neminem esse, qui non subdiatus sit ut plurimum,ues fuerit saltem aliquando alicui culpae ac per hoc talis
guine Christi indigeat quo ab omni expietur peccato. Aliud est autem madari a Deo aliud per se esse sine uitio. eruatur argum. Dab. ex prauitate omitis,er inbis cissili debo Dre malae.xxxiiij. obiae. ta iugi citata a carnis in spiritum,& ex uerbis Christi, Non po. ' test arbor mala bonos fruetus sacere conninci putat Lutherus omnia lopera nostra esse peccata. Nullus,inquit,iustus est in hac uita ad plenu iustus,sed omnis iustus partim iustus est,partim peccator. Meie enim se uit ni.τ. Paulus de se ait, carne autem legi peccati, quae est in membris Gatis.1. Omnibus concupiscit aduersus spiritum, de spiritus aduer sus carnem.Nem est in hac uita,qui ab hac pugna,& concertatione sit ex integro liber ut potest colligi ex eode Paulo.Cum igitur ex testimonio Sabitatoris, arbor mala non possit bonos seu stos sacere, neque poterit quisiquam, ait, etiam iussus sacere aliqua bona opera, quae ex toto libera sint a culpa,sed opera quantuncunque bona, erunt etiam quadratenus mala, Mφρ'sio scilicet ex parte qua sunt a lamite. Verum hoc argumentum in multis pec- DO M o. cat. Primo,omnem concupiscentiam carnis aduersus spiritum, immo de ip irim sum somitem, seu appetitum sensitiuum ad malii procliue proprie esse pecucatum stipponit. Utrunque alit satis consutauimus. c. is. Secundo. Quantiis Ois talis concupiscentia immo de ipse somes peccatum esset,in non semper iusmodi concupiscentias patiamur,nem semper semes obluctetur spiritu laeque a talibus concupiscent as,aut ab eam corrupto principio procedant . oia opera,quae facimus, sed interim dii eas patimur, multa bona possimus mente lingua,manibus,&aliis organis corporeis operari, absin ulla prosecto apparetia inde colligi ola opera nostra esse pira. Nequesit si quide a co cupisceti uel a somite uitiari, a nec ab eis a cedur, nec ordine ad illii hab&. 3. Tertio. Cu Christus iustos ac ueraces a phetas bonis arboribus hoc loco coparauerit,iniquit est, Ic ad eos transferre, i de malis arboribus dicuntur.
4. Quarto salsum& illud est a malo principio risi posse bonii aliqdpdire.
Li 6. 39 test. n. pct5r,utiaostedimus,aliqua bona opari. Et ab eo principio qd non Expo Du omnino sed aliqua dutaxat ex parte malu est,por aliquod bonii proficisci. plex istora Necti Christi uerba, Non potest arbor mala, bonos seu stus sacere, sic sunt verborum accipienda quasi nequeat ulla mala arbor, uel minimum sacere Hictum bor o potar num. Arborum si ex sua specie malae sunt hoc proprium est, ut similes sibi j
visor ima. si uctus semper efficiant, hoc est, malos,acidos,acerbos,amaros,& impe
erc. sectos. Et de his locutus uidetur Christiis,quia statim prsdixerat. Nunquid
625쪽
LIB. XI. IN XI. c Ap. assA colligunt de spinis uuas,aut de tribulis sicus In arboribus uero ex sita spe cie bonis,sed aliquo casu,aut accidente nonnihil uitiatis,satis est,si ut pluria
iniim,& maxima ex parte fructus eius sint mali. Nam ct a sic uitiatis arboribus nonnunquam prodire videmus aliquem bonum fructum. Quare cuhomines etiam existentes in peccato bonae sint arbores,& ad utrunlibet liuberae,quanuis interueniente culpa deprauentur, & uitientur, non necesse
est,ut constet Christi metaphor omnia opera eorum esse uitiosa, de peccata,sed satis erit si maxima ex parte, uel praecipua saltem, opera eorum sint mala. Nanque comparatio Christi applicanda est nostrae uoluntasti, quatenus illi potest competere, esse ex accidenti aliquo arbor mala. Atque ut generaliora sint, de in uniuersum uera uerba Christi qui sal - s prophetas arboribus comparauit ex specie sua malis, possiimus iubere dicere , solum haberi posse ex hac metaphora, quod &nos libenter dabimus, ea opera de in iustis, de in peccatoribus mala esse, quae ab eis prodeunt,quatenus uel simpliciter,ues secundum quid sunt mali. Itaque cum nullus adeo grauibus sit obrutus peccatis, ut fit in hac uita in totum deprauatus,& iusti maxima ex parte bonae arbores sint,ea parte,qua rationis tantilla,quae semper deprecatur ad optima, in utrisque adhuc uiuit, de nonnullas uirtutes,siue acquisitas siue insusu habent,poterunt utri4 boni aliquid perficere,quod ex omni parte consentaneum sit rationi,& alienum ab omni malicii. Et iustos saltem talia nonnunquam sacere, satis & in hacri parabola ostendit Christus. Quippe inter ueraces, de salsos prophetas, de se inter fructus bonos ueracium,&fructus malos salsorum discernit. Quod si ex hoc quod Christus dicit,non potest arbor bona malos fructus sace.
re,non putat Lutherus conuinci,iustos non operari aliqua mala,tametsi illi sint aliqua ex parte boni,& certe plus boni quam mali, cur ex istis uerabis, Non potest arbor mala bonos fructus sacere nobis uult obtrudere noposse iustos aliqua bona operari quae non sint etiam de mala Christus profecto utrunque perinde asseruit. Atin ideo dc utrunque necesse est similem, immo eandem intelligentiam patiatur. Et sana intelligentia utriusque est, praecipua opera bonarum arborum bona esse,& malarum mala, uel certe ea esse bona,quae a bonis arboribus,quatenus tales sunt, prodeunt, & ea omnia mala, quae a malis quatenus malae sunt proficiscuntur. Et hanc e positionem Hieronymus innuit in expositione huius loci his uerbis. Tandiu ergo bona arbor fructus non licit malos quandiu in honitatis studio perseuerat,& mala arbor tandiu manet in fruetibus peccatorum, quandiu ad poenitentiam non conuertitur. Sed expressius multo pro nobis faciut, α omnem tollunt dissicultatem,quae in illa uerba Apostoli,Fructus autem spiritus caritas scribit. Illud quoque,ait,quod a siluatore dicitur, on po test arbor bona fruebas afferre malos,neque arbor mala seuctus afferre bo nos,non tam de hominibus,quam de fructibus carnis,& spiritus arbitror
pronunciatum, quia neque biritus potest unquam illa uitia,qus in carnis
626쪽
operibus numerata sunt,sacere,nel caro his fruetibus,qui oriuntur ex spi- Cruu,redundate.Potest autem fieri per negligentiam possidentis,ut spiritus,
qui uersatur in homine,fructus non habeat suos,& econtrario caro operiabus suis mortificatis,peccare desistat. on tamen illo usi procedunt,ut et negledia arbor spiritus opera carnis afferat,& arbor carnis exculta fructus germinet spirituales. Haec Hieronymus .Et huic sensui bene concinunt uer.
ba illa Christi. Quod natum est ex carne,caro est,& quod natum est ex spionis qn ritu,spiritus est.Peccat & quinto argumentum Lutheri. Perinde quippe cotus Liab. tua illum milita ac contra nos,immo magis profecto contra ipsum.Si nanque simul quis est,ut ait,bonus,&malus,& ea ratione qua malus est, si qua iacit mala opera quae nullam habent bonitatis moralis partem, pote rit igitur&ea ratione,qua bonus est aliqua bona opera inicere,quae nihil habeant maliciae.Non enim minus potens est uirtus quam uitium, neque gratia quam peccatum,neque Deus minus est misericors, & fidelis adiuutor, quam daemon promptus,& ualidus seductor. Sexto. Neque hoc dans ' dum est aliquos homines simul esse honos,et malos. Aut enim peccatores
icit is sunt,& in mortali uel in originali existunt,& non boni sunt simpliciter,&mi erm absolute, sed mali simpliciter,et in speciem uel secundum aliquam uirtutem boni. Aut iussi sunt,& in gratia Dei,& non mali simpliciter, ne F peccato - . res simpliciter,sed boni sunt simpliciter,licet ex parte,& quadantenus pos sint dici peccatores,cum in aliquas leues culpas incidunt. Et haec ex testimoniis illis posSunt constare,quae superius citauimus, ut doceremus propter ouenialia peccata non amittere iustos nomen iustitis. Et nouum nimirum
- commentum est hoc Lutheri in iniuriam sanctorum,ut & alia eius dogmata ab eo cofictum. Nam aliqua ex parte esse aliquos iustos,& aliqua ex parte peccatores apud Hieronymum legi, & per aliquid esse aurum, per ali quid uero lutum apud Gregorium, de simili temperamento scio, sinctos semper esse usos sed ante eum,ne inter philosophos quidem,quequam no ui,qui eudem simul hominem bonum de malum absolute esse,aut esse poscotras'. se diceret. Et uel hoc argum. quam sit hoc absonum,repugnas sibi & posi steri. sumus docere. Cum enim Deus odio habeat omnes peccatores, de diligat omnes iustos,ut eκ Scripturis constat,si simul quis esset bonus & malus, iustus de peccator simul ergo quis esset in odio de in gratia Dei. Cu Deus r. Q. se bonus natura,& sons,atque origo uirtutis si est Cyrillus,uirtutis amat toti. .c res.amplectitur,& impuros atque sordidos depellit. Simul etiam erunt homines templa dei, de habitacula daemonum. Siquidem iusti templa sunt Dei.& peccatores habitacula daemonum,ut lib. tradidimus,& Cyri beane probat ex uerbis Christi. Vulpes foueas habent. dce. Quin & ex hoe commento manifeste sequitur,inhabitari homines a Deo de non inhabita ri. Nam si iusti sunt inhabitatur a Deo. Si uero peccatores Lint,non inhabitabuntur ab ipse. Si enim,ut pulchre dicit idem Cyril. nos quoque ipsi ab omni sorde mundam habix re domum studemus,quomodo deus,qui san
627쪽
LIB. XI. IN XI. CAP. 18sA ctissimus est, Brdibus deuolutam animam non ab iciet, quomodo Pec catis inuolutam non aspernabitur Et uide quantum aberat hic magnus patriarcha ab insaniis Lutheri. Quia contraria in uno eodenet subiecto simul conspici non possunt & uirtus de uitium inter se maxime distant,inseret si tim, neminem posse simul utrunque habere, sicut neque eodem temporis momento lux de tenebrae in eodem subiecto possint esse. Et Christus quidem ne in hanc tantam abserditatem quis incidere iustis peccatores opposuit dicens.Non ueni uocare iustos,sed peccatores. Et alibi iustos iniussis, Mart.& malis bonos ex aduerso statuit ast mens de patre suo. Qui solem situm s. goriri facit seper bonos & malos,& pluit super iustos&iniustos. Et Paulo Rom. 6adue satur Lutherus,cum iustos propter somitem uult dici,&esse simpliciter peccatores. Nam & ille dicit,iustos per baptismum mortuos esse, & co
sepultos peccato,& iustificatos,& liberatos ab eo,cuius ante erant serui,& ueterem hominem nostrum simul crucifixum esse cum Christo,ut destruatur corpus peccati,& ultra non serviamus peccato.Et propterea neque poterit iam semes infamia illa elogia peccatorum,& seruorum peccati, iustis accersere. Sed de quae subdit ibi Paulus a nobis stant. Gratias,air, ago Deo, quod suistis serui peccati oboedistis autem ere corde in eam formam doctri . nae,in qua traditi estis. Liberati autem a peccato,serui secti estis iustitiae,hua manum dico propter infirmitatem carnis uestrae. Sicut enim exhibuistis membra uestra seruire immundiciae, de iniquitati ad iniquitatem, ita nunc exhibete membra uestra seruire iustitiae in sanctificationem. Cum enim i Q ut essetis peccati. liberi suistis iustitiae. Haec Paulus. Eκ quibus liquidum est ita docuisse Paulum repugnare,aliquem esse peccatorem de iustum,& repugnat,esse simul uiuentem & mortuum esse liberum de seruum, de diuersissima esse inter se,necp stare simul seruire iniquitati de iustitiae. Neque obstantia uerba Christi. Si ergo uos cum sitis mali &c. Sub persona quippe Apostolorum ait in expositione Hieronymus omne hominum damnatur geoi o forius,cuius ad c0mparationem diuinae claemeniis ab insantia cor ad malum Chri' positum est. Neque mirum, si homines huius seculi dicit malos. cum de μοι Paulus Apostolus memoret. Redimetes tempus quoniam dies mali fiant. Et malos potuit Christus Apostolos dicere,quia in illis loquebatur omni Hicro. bus,& ea appellatione nominari potest quae nci: multitudo, quae maximae ipsius parti conuenit. Postumiis etiam ex supcifluo cum Augustino AU. De padiicer malos Christum sitos Apostolos dixisse, quia etiam ipsi filii Dei comparati sibi ipsis, quales in illa persectione aeterna suturi sunt, ita boni Rupo. τε
sunt,ut adhuc & mali sint. Nam alioqui addit, hoc de illis dicere non auderem. Quis enim audeat dicere malos esse, quorum pater est Deus, nisi ipse dominus diceret. Si ergo uos cum sitis mali.&c. Et quanquam diuus Hiesronymum in dialogis contra Pelagianos nonnunquam ita loquitur, ut in speciem uideri posset fauisse huic commento Lutheri, tamen aduertat pius
inor,sic sua in. i.libro temperasse uerba,ut diceret, nullum ad persectum
628쪽
hic esse iustum,sed omnes esse aliqua ex parte peccatores. Et rursus. Abs 3 Custio quod Graece xari α dicitur hominem polle esse aio,ὐαμορ'. Yeν,idest,
sine peccato esse nego.Et ibidem,non inquit absolute omnia ianctorum lumina maculata esse, sed tantum ait, nullas tenebras in Dei lumine reperiri, sed omnia sanctorum lumina aliqua sorde maculari. Et rursus, non ideo peccatores esse iustos , aut iustitiae nomen amittere, quia aliqua parua peccata peccauerint, sed ex eo iustos permanere, quod multis uirtuti i bus floreant.
Ex praecepto Ggendi Deum,non colligi ,omnia opera nostrae e
obis T. x & ipsum praeceptum diligendi Deum ex toto corde pro se alL J legat nobis Lutherus. Cum enim teneamur Deum ex toto corde' ex omnibus uiribus nostras diligere. de hoc nullus sanctorum
in hac uita impleat,uel hoc nomine inquit,omnia opera nostra erunt pecocata qui d omissio sunt illius praecepti. Sed primum omnium quod apsuinitur,nempe nullum sanctorum hoc praeceptum implere,salsum et L sa. tis paulo ante monstrauimus. Deinde hoc argumentum uidetur inniti peruerse huius praecepti intelligentiae qua existimatur omni tempore,& pro quolibet tempore hoc praeceptum obligare omnes ad Dei dilectionem.
Quod Ic scindamento caret,& uel hinc potest c5stare esse salsum, quia Dei mandita non repugnat sibi inuicem. R epugnarent autem, si pro quolibet tempore ad hoc essemus adstricti. Necesse aq: iidem est propter ipsum Deu Davocare ab eo aliquando animum ut seruemus alia ipsius imandata. Et ubi haec duo uera eissent,quae quidem sint salsissima, sequeretur quidem, Om nes esse in perpetua huius praecepti omissione atque ideo multos esse bonos, non ponet autem quis inde apparenter inferre,omne opus nostrum, quantuncunque bonum esse malum, de omissionem eius praecepti. Multa quippe bona opera facimus,quae non impediunt, sed adiuuant potius, de fouent,atque augent obseruantiam eius praecepti,ut qux propter Deu, de ipsius gloriam fiunt,& in eius cultum de laudem cedunt, quaeque ex ip si dilectione consequuntur.Itaque quanuis uerum esset, neminem implere hoc praeceptum,& omnes esse in continua transgressione ipsius, qua inde consequentia sequatur omnia opera nostra esse peccata Nisi sorte quis ita desipiat,ut dicat ideo ab ea omissione omnia nostra opera uitiari, quia ali quam partem cordis nostra quaelibet talia sibi uendicant, de uel ea ratione impediunt ne seramur in Deum toto corde. Verum opera consequentia ex dilectione Dei & propter ipsum iacta non usquequaque certum est . requirant nouum conatum,& utcunque de hoc fit,non tam uidentur impedire quam iuuare, ut Deum diligamus ex toto corde. Quomodo enim impediant Dei dilectionem quae ex ea seqiiuntur de ab ea praecipiuntur,&
629쪽
LIB. XL IN XI. c AP. as A Luther enialem culpam admissile Paulum cum animum adeo remisti, ut Timotheo scriberet. Perusiam,sive lacerna, quam reliqui Troade apud a. e Carpum,ueniens afler tecum de libros, maxime autem membranas. Vt enim alia taceams,quae in excusationem tanti Apostoli possemus pie de uerisimiliter dicere certe eius odi cura, ubi ad corporis uitam, de sanitatem tuendam commoda esset ne in nobis quidcm accusari potest, neque est ali
quid unde queat ostendi esse prohibita. tacit: diuus Hieronymus Pelagio dicenti hisminem posse esse sine peccato,hac Paulini nimia coelestium co Pelag. gitatu remissionem in hoc obiicit,ut in his uel tantisper innuat se sensisse etipeccasse ,scut in imprecationibus quibusdam , quas ibi uidetur ut humanos lapsus tacite accusare. Adducit tamen haec, ut ostendat fragilitatem humanam ad perpetuo durandum in cotemplatione cocleium mysterio - rum,& homines in hac uita uolentes nolentes a cogitatione saepe euelli uir tutum. Voluit nanq; his Pauli uerbis infirmare fundamentum, quo Pela giani poterunt uti, ut ostenderent polle hominem uiuere absque peccato quia potest semper Deo, aut certe cogitatibus de uirtute excolenda inten- tus esse. Eoque consilio sipra multa de facta,de uerba ipsius Christi obiece- rat testantia ipsius carnis imbecillitatem,ut os obstrueret Pelagii immodi ce,& in gratiae iniuriam, iactantis potentiam libertatis humanae. Vnde . distatim in hunc scopum respiciens stibnectit. Da mihi hominem,qui non
esuriat,non allat,neque algea non doleat,non febricitet non torminibus; in &urinae dissicultatibus torqueatur Sc ego tibi concedam posse hominem nihil nisi de uirtutibus cogitare. Nel propter haec oportet confugere ad id quod quidam putat Beri .sensisse, it hoc praeceptum dicatur non esse de basseeui,sed de actu caritatis. Iam hoc. cap. tis. impugnauimus. Et ipse Beria. exm. in lib. de diligendo Deo ubi erat proprius locus haec explicandi,diserte do cetasseetam praecipite esse nobis hic indidium. Esto tamen uerum esset om R m.
nem animi remissionem a Dei contemplatione & amore, de omnem alia rum rerum curam,seu solicitudinem,peccatum esse,& transgresilonem prscepti diligendi Deum ex toto corde,adhuc tamen non sequeretur ipsam clilectionem Dei esse malam.Nam ea neque omissio est eius praecepti, neque
causa omissionis sed impletio ipstus potius. Quod si eam quis & malami nitatur ostendere,quia imperfecta est, se non ex toto cordebam hoc supra inualidauimus,cum ostendimus non ad quantam maximam possumus, dilectionem hoc nos pri cepto alligatos. Sallenque hoc habebimus, eas Dei dile Mones malas non esse,qus fuerint ardentissiliis de seruentissime de ex toto nostro conatu. Quales multas suisse in Dei para uirgine, de in Ioan
' He Baptista, de in prophetis, de Apostolis constantissimum est. Et si tan. caeritas uoclem uel hoc nomine&hs quoque dile, Nones reprobs habentur,ci quan i genere prslibet sint se per imperse' sunt in hac uita sacile isc hanc quoque oppo fecta est et sitionem diluere possumus.Esto enim non ita persccts sint, ac erunt in pam in hac urioihac proinde S in eius comparatione dici queam impersccts, ea tamen
630쪽
imperfectio culpa non est,neque uitio nobis dari potest quado nostrς po testati non subin,& alia sunt uiatorum,alia beatorum lpi scepta. Na Deus suauiter omnia disponit,neque ita rigidus exactor est,sed nosiu se infirmis tali benignissime attemperat. are selis est pro quocuno opere nostro , ut peccatum non sit,si suopte in genere,& quantum nostra imbecillitas patitiir bonus & perseditis sit. Et ut nemo de hoc ambigeret, spirante spiritu sincto dixit Ioanes. Qui autem seruat uerbum eius diere in hoc caritas Dei persedia est. Et rursiis si diligamus inuicem,Deus in nobis manet,& caritas eius in nobis persecta est. Et nisi posset in nobis perseeta es. caritas,no hor tatus suis et Christus ad ipsius persectionem dicens. Estote persecti, sicut de pater uester coelestis perseditis est Quanquam autem Paulus dum se ad persectionem patris conserebar,constanter aiebat. Non quod iam acceperim. aut quod iam perfectus sim,sequo autem,si quo modo comprehendam, tamen nequis inde occasionem errandi arriperet, & assereret nulla ratione possie uiatores dici persedios mox subiecit.Quicunque persecti sumus hoc sentiamus. Et alias sapientiam loquimur inter perfectos . Et iteriam. Pers ctorum est solidus cibus. Atque,ut undiq; argumentum .hoc infirmemus, ct aduersariorum errorem conspicuum cunctis faciamus, adiiciam hoc unum. Si eo tandem pervicacia haeretica proruat,ut dicat nos ad persectionem solis beatis possibilem hoc praecepto coar ri,necp sic habebit peccata esse dilectiones Dei persectas,quas habuerunt sancti in hac uita, sed dutaxat eos fuisse semper in peccato. Nam per eiusnodi dilectiones non transgrediebantur profecto hoc praeceptum sed uerius ad ipsius obseruantiam Opro sua quilii irili nitebatur. Et possumus haec declarare tali exemplo. Si praeceptum esset Petro,ut in montem aliquem ita ccleriter conscendere ut in una hora ad ipsius cacumen pertirigeret,& ille quantum uelocissime posset conscendens,non eo ante unam horam & quartam partem alterius per ueniret,accusari posset de omissione illius pucepti,si ad impossibile potest quis obligari,sed ille ascensus celerrimus, quo ipse enixus .est totis suis uiribus praeceptum implere neque accusari posses, neo malus aliqua ex pariectieri. Quare dc omnibus erroribus,quos Lutherus supponit in hoc argumento,concessis,adhuc no euinci quod cupit uidelicet, omnia opera hae peregrinantium esse peccata.
De uerbis Elatici Quis pom menstruatae omnes iust nostrae. cap. π XXV l. VAlidissime,& ut ingenue sateamur,satis apparenter nobis obiectat
Lutherus uerba illa Esaiae Facti simus ut immundi omnes nos, de quasi pannus menstruatae, uniuerse iustitiae nostrx. Et utranaque uniuersalitatem aduersum nos exaggerat. Nam de se aliis coniunxit propheta,& ad iustos,& peccatores,et ad cuncta cunctorum opera sermonem suum direxit.Et ne ipsi quidem opera,quae adeo bona de psecta sint,ia dc ipsi iustii appellari queant ab hac generalitate excepit. Et hoc testia