Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum, ..

731쪽

LIB. YIII. IN VIIII. c AP. 338d A tos,& non baptizatos,sic orare patrem instituit.Dimitte nobis debita n stra,sicut de no s dimittimus debitoribus nostris. Neque enim ad solos castechumenos haec oratio Mecta sed ad omnes potius Christianos, de fideles.Et quia frustra esse non potest lise oratio,si ex corde dicatur,uelint,nos lint Montanus, & Nouattis, uel ex illa dilucidum esse uset, tandiu postequenuis pectatorem in hac uita suorum ueniam obtinere peccatorum ,

quandiu illam ex corde positiat dicere. Admonuit Se Hierusuem diuitias litas suae in illam & in omnes patientis & benignitatis,& longanimitatis , cum ad eam dixit. Hierusalem,Hierusalem,quae occidis prophetas,& lapis das eos.qui ad te misit sunt. Quoties uolui congregare filios mos qiiemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas,iscnoluisti Et nisi omnes digne poenitentes paratissimus esset Deus ad misericordiam recipere, & omanes possent,si uelint,poenitentiam suorum peccatorum sacere, nunquam adeo amarulente exprobrasset impoenitentiam illis ciuitatibus,in quibus secerat plurimas uirtutes,neque tristia illa, de sormidanda uae cis commin,

tus esse Vae tibi Cororaim, tibi Bethia da quia si in Tyro,& Sydone

facts essent uirtutes,quae factae sunt in uobis, olim in cilicio,& cinere poenio tentiam egissetit. Cur enim de impoenitentia sita aliqui obiurgentur, si uel Poenitere nequeant,uel per poeni tentiam non his pateat uia ad tautem Et quid aliud Petrum docuit,cum prsdicta es trina sita negatione,Et tu,inquit ahquando conuersus conisma fratres tuos c Atque hoc idem manifestumi si standalo,quod omnes Apostoli in sua pinione iuxta ipsius pro

phetiam pasti sunt.Nam de post resurreeti onem suam omnes eos ad psiis tentiam recepit. In cuius signum eum ad eos ianuis clausis ingressus est ante , di omnia dixit. Pax vobis. Ae uesut confirmans & declarans adhuc in cis integram manere autoritatem Apostolatus,addidit. Sicut misit me pater, de ego mitto vos. Et ut omnem ess scrupulum auferret,ix certos eos sus iustii ficationis,& remissionis suorum peccatorum laceret,in sussauit,&dixit essAccipite Spiritunsanctum. Utque re ipsa prstare quam prius promiserat potestatem omnia ligandi,de seluendi,s ibdit. Quorum remiseritis peccata,remittuntur eis,& quorum retinueritis, tenta sunt. Quibus uerbis p lam indicauit nullum esse peccatum in hae uita irremissibile, nullunque peccatorem,qui non possit per claues sacerdotalis inuenire ueniam, de indula gentiam suorum omnium peccarorum. Omnia siquidem pecora, de omunes peccatores eorum potestati manifeste his subiecit. Vnde recte Ambrosius.Dominus crimen nullum excepit,qui peccata donauit omnia. Ipsi igi- i. d. poesitur autoritati,&potestaticlauium sacerdotalium, ipsi sonti misericordis, αε & salutis omnium ueracissimo,& certisiimo autori, clarissime repugnant quicunque aliquot ues aliqua peccata dicere uti su*icari audent,non esse excommuni lege remissibilia.

732쪽

DE LAPSIS, ET EORVM REPARATIONE

De testimorijs Apostolorum pro reparatione ina C i. cap. LVI.

Erum quid in Christi sententiis morore Euangestum ipsum totum,

quod iuxta etymologiam nihil aliud est quam bona an nunciatio, . testimonium est apertissimum gratiae poenitentibus omnibus exhiabendς. ecp enim solis illis erat an nunciandum qui uel nunquam habuisesent gratiam,vel eam,quam habuissent,conseruasibit. Nato saluatore mox omnibus hominibus pacem,& Dei bonam in omnes uoluntatem praedio carunt angeli. Et in hoc ille apparuit,ut peccata omnium super humeros suos tollere dc inimicitias omnes in semetipso dis lueret, omnium factus reconciliatio, omnium iustitia,omnium redemptio, εἰ propiciatio.Transbo igitur ab Euangelio ad Apostolos, madem illos cum duce & magistro suo, Ecclesiam docuisse monstrabo. Enimuero Paulus ad baptizatos Ro. x ex Romanis loquebatur,cum ea facientes, quae in aliis iudicabant, neque suorum peccatorum poenitentes acriter obiurgat dicens. An diuitias bois nitatis Dei.& patientiae, de longanimitatis contemnis Ignoras quoniam henignitas Dei ad poenitentiam te adducit Quae autem essent diuitiae bonitatis, patientiae,& longanimitatis diuinae, de quorsum Deus sua longa. nimitate peccatores ad ps nitentiam induceret,si neque ps nitentibus ex cor. Epbri, de indulgereis Cur&diues in misericordia,& diues simpliciter in om Rom. io nes,qui inuocant illurn,ab eodem Paulo praedicatur, si despicit aliquos ad eum confugietes cum dodore et ps irentia Loi um Omnium peccatorum scCO., Sed in incestuoso illo fornicatore Corinthio aliquanto apertius ossendit idem Apostolus uirtutem p itentiae ad omnia peccara, & ad univer speccatores se extendere Ideo dicit, illum tametsi Baptizatum. & iam Christianum tradidisse se satanae in interitum carnis,ut spiritus salutis esti in die domini nostri Iesu Christi,ideo uinculo excomunicationis illigatum norix m. i. b perpetuo tenuit,ideo a Corinthiis petir,ut patratam ostelisam condonet, ct psnitentem consolentur,ac tandem dicit. Cui autem aliquid donassis,&ego. Nouerat omnia peccatorum uincula sicile solui',& disrumpi a psal tentia. Ac ptopterea inter alia sicili mi, & indulgentissimi patris uerba, de

illa quoque adiecit. Suffcit illi qui eiusmodi est,obiurgatio lisc. q fit a pluri

M. a. b bus. Et sicut Corin.ipsos dure rep henderat, crinitati essent et no potius eκ corde lugerent illum paterni thori uiolatore, de ad expurgadum uetus ser , .7 mentum,ut essent noua conspersio,excitauirat,ita ubi rescivit eos ad renitetiam sua epistola excitatos mirifice eos collaudat,& in eorti correctione S claris uirtutibus ostendit tristitia secundum Deum psnitentiam in salutem stabilem operari. Et paulo post ad psnitentiam aliorum peccatorum eosdem cohortatur. Ne iterum,ast,cum uenero, humiliet me Deus apud uos,& IUgea multos ex his,qui ante peccauerui, & non egest pniam sese erimundicia,& fornicatione, *gesserunt. Et sa poterant Galatae emendare P psallentiam errores, in quos Praecipitati fuerant a pseudo apostolis tota epistola,

733쪽

LIB. VIII. IN XIIII. CAP. I x 33sA epistola,quam ad eos scribit hoc agit,& hortatur ut resipiscansi &quo eorum lapsum reparari posse, dilucide ostenderet. Filioli mei, dicit quos ite- ωι. 4rum parturio,donec sormetur Christus in uobis. Conciniti huic clarissiamo gratiae,& poenitentiae praeconi,caput,& apex Apostolorum Petrus. Neque solum eadem assirmar,sed Sc quae inulus tradidit sua autoritate, per a. Pe. r.einde ac nos eκposuimus,intelligenda,& interpretanda esse docet. Non tar il . . G ait,dominus promissionem suam, sicut quidam existimant,sed patienter agit, nolens aliquos perire.sed omnes ad psnitentiam reuerti. Animaduertis optimam interpretationem longanimitatis diuinae, & nitentiam

ab interitu liberares Audi uero,quae statim subneetit, ut intelligas de salu re illam, de immaculatos,& irreprehensibiles nos constituere coram Deo, idque iuκta Pauli do. trinam.Satagite adiicit, immaculati, Zc inuiolati in ueniri in pace,dc domini nostri Iesu Christi longanimitatem,eam uidelicer, qua dixerat,nos patienter expediari, salutem arbitramini sicut AE carissi mus frater noster Paulus secundum datam sibi sapientiam scripsit nobis. Et an ipsis Ecclesiae primordiis Simonem magum ad obtinendum suae ambia tionis Sc Simoniae ueniam per hoc remedium inuitauit. Nam post duram illius reprehensionem subiecit. 'nitentiam itaque age ab hac nequitia tua. A dEt roga Deum,si sorte remittatur tibi haec cogitatio cordis tui. Neque sorte dixit,quord de uirtute renitentiae dubitaret,sed ut Ambrosius rei te moriet,quia puram fidei conscientiam Simon ille non habebat. Cor enim lusin dixerat ei statim Petrus,non est redium coram Deo. Et manifestum est non si ei interclusisse uiam ueniae,quem inuitabat ad rinitentiam. Et Iacobus similiter aperte testatur, uniuersos peccatores posse suorum consequi ueniam peccatorum per orationem fides in exhibitione sacramenti extremae unis ictionis Sc per correetionem fraternam. Infirmatur,inquit,quis in uobis,in ceducat presbyteros Ecclesiae,& oretu stipereum ungentes eum oleo in nomine domini. Et oratio fides saluabit infirmum,&alleviabit eum dominus, si in peccatis sit remittentur es.Quid aduersus hoc tam clarum,de tam luculentum testimonium dici potest c An non ista ad fideles, de de fidelibus

scribit An non generaliter de quocunque infirmante,qui iam renatus esset, loquitur Ut nemo utique de hoe ambigeret,dixit. Inismatur quis in uobis,& absolute pronuntiauit. Etsi in peccatis sit,dimittentur es. Et confirmant hae quae statim subduntur.Confitemini ergo alterutrum peccata uestra,& orate pro inuicem,ut siluemini. Multum enim ualet deprecatio iusti assidua. Liquet nimirum ex his neminem eκtra statum salutis esse,si possit, ut certe potest quicunque est in uia de confiteri peccata sua,& aliorum priacibus adiuuari. Et ut de nemine desperemus uiuentium, sed omnibus potius ossicium mutuae caritatis pro uirili nostra exhibere studeamus, audi quid post paululum idem Apostolus subiiciat.Fratres mei, Siquis ex uo his errauerit a ueritate, de conuerterit quis eum scire debet, quoniam qui conuerti secerit pectatorem ab errore uiae suae,salvabit animam eius a mor

734쪽

DE LAPSIS ET EORVM REPARATIONE

te,&operit multitudinem peccatorum.Nondum quidem ei at Nouatus, C&iam hic Ixtalia nobis tela,quibus eum confoderemus Iacobus parabat. Qui nanque errantem a veritate & conuerti,& iuuari posse asserit,& haere ticis,& lactificantibiis idolis,aut alia quacunque ratione a ueritate recedentibus,tieniam proculdubio,& locum p itentiae, si resipiscere uelint,pollia.Io. i. e ce M.Apertistimaritam sunt pro hac ueritate uerba Ioannis. Si confitea mur peccata nostra,fidelis de iustus est,ut remittat nobis peccata nostra,&emundet nos ab omni iniquitate. Cote Ioannes Baptizatus ad Baptizautos scribit tamen remissionem peccatorum post baptissima constanter

promittit, de ad fidelitatem, de iustitiam Dei spectare dicit, ut confitentes peccata emundet. Noverat Deum hoc promisisse,& fidelem eum esse inomn.bus uerbis suis. Unde de continenter adiecit. Filioli mei haec scissio uobis,ut non peccetis,ac ne quispiam desperaret arbitratus nos post B Pilthium peccantes non posse saluari statim subdidit. Sed de siquis pere Uerii, adi iocatum habemus apud patrem Iesbia Christum iustum. Et tuanum dixit simpliciter,& absolute,ut aduocatum eum intelligoemus omni exceptione maiorem,&talem qui sita iustitia nostras positi iniustitias dii luere dccandidos nos,&nitidos,uclut niuem,&lanam albam Ascere. Frustra uero esset aduocatus,si ueniam de admissis delictis neque per illius intei cessionem re solicitudinem impetrare podemus. Et ne uel minimus tergiueri ridi lotas reliquus sit uide quid addat. Et ipse est propiciario pro peccatis nostri', non pi O nostris autem tantum, sed etiam pro rotius mun odi. Equidem propiciatio pro nostris delitis non esset si illa sunt irremissibilia. Quomodo enim fit propiciatio pro delictis, quae post baptismum

committimus,si iacientes quicquid possumus ad eorum obtinendam indulgentiam, nunquam tamen eam valemus,adipisci Nunquid non hoc satis est,ut dicamus, eum non fuisse propi lationem pro peccatis daemo num Neque uacant suo pondere illa uerba. Non pro nostris autem tantum, sed etiam pro totius mundi. Nam h satis innuunt, multo magis per Christum posse peccata fidelium mundari, quam infidelium , aut cerete non minus. Nam ut nemo ab hac propiciatione sic exclusus putetur,

non possit illius esse particeps ac uelut dissicilius S maius quid addens,subiecisse uidetur, Sed etiam pro totius mundi. Quare eum Montanus, &Nouatus non dubitauerint Christum fuisse propiciationem pro peccatis quibusvis infidelium,& illorum qualiacunque,& quantacunque pecca ta meritis illius affirmauerint posse per Baptismum expiari,magna sane cfuotas erat hoc negare,& abrogare uel omnibus,uel aliquibus peccatis fidelium. AtΦ ut lisc ueritas maxime necessima scitu omnibus fidelibus esset et

Apoca. certissima,& notissima,paulo post principiti sus Apocalypseos desertame7 3. dile, itonem Ephesiis imputat stuprum,& idolothytorii esumThyatirenis

exprobrat,Sardos non plenorum opersi incusat. Pergamenos docerum

peruosa reprehendit, Laodicenos fidentes diuitiis obiurgat,dc tamen om

735쪽

LIB. XIII. IN XIIII. c Ap. 34o A nes ad poenitentiam horiatur, idque sub comminationibus grauibus. Noeomminaretur aut non poenitenti,ut pulchre dicit Tertullianus,si no igno Te I desceret poeniteti. Unde & Amb. in illa uerba ad Ephesi angelu, poeniten poenit. tiam. Alioqui uenio tibi sic scribit. Vides quod Deus,qui poenitetiam exi- Amb.ε. git, ueniam polliceatur Sed super Omnia maxima animaduersione digna panie. sunt illa Dei uetissima de suauissima uerba ad Laodicenses,& in illis ad omnes peccatores. Tu es miser,dc miserabilis,& pauper, de caecus, & nudus.

Suadeo tibi emere a me aurum ignitum,probatum,ut locuples fias,& ueastimentis albis induaris, ut non appareat confusio nuditatis tuae, & collyario inunge oculos tuos, ut uideas. Ego quos amo, arguo, &castigo.

IEmulare ergo de poenitentiam age. Ecce sto ad ostium,& pulso. Siquis

audierit uocem meam,& aperuerit mihi ianuam,intrabo ad illum,& cwabo cum illo,& ipse mecum. Expende lector omnia. Tot enim sacramenta

hic sunt, quot uerba. Et miseriam peccatorii, et selicitatem iustorii, & libertatem nostri arbitrii,& fructum, ac pretium psnitentis, Se super omnia diuitias misericordis diutias ad recipiendos omnes petentes,&aduocandos omnes, & adiuuandos ad psnitendum, significantistime hic per Ioannem Deus nobis expressit. Sed immorari in his exaggerandis non licet. Nam Imihi propositum est singula ueritatis fidei, quam modo docemus standaumeta perstringet e. Veniamus ergo ad ludam Apostolii.Nam Sc ille quom iuda huius indulgentis,& benignitatis diuins testimonium non obscurum prς-B buit, Se ad concedendum ueniam lapsis fideses extimulauit dicens. Et hos

quidem arguite iudicaros,illos uero saluate de igne rapientes. Aliis autem mi emini in timore odientes de eam, qus carnalis est, maculatam tunica.

Tria hic genera hominum describuntur peccatorum. Quidam, ut lis elici apostatς,& perditi alit,ilc scelerati,obstinati sunt in peccato, de hi ut diuino

iudicio iam iudicati arguendi sunt, dc sus obstinationis,sive erroris conuincendi.Alii iacent quidem in peccato,sed nulla animi obstinatione, nulla pertinacia nulla duritie,& hi omni ui,de ope iuuandi sunt,& de igne seu incendio uitiorum rapiendi ne penitus intereant. At a uero iam δc ipsi sua spona Ath&diuini numinis affatua peccatis suis per psnitentiam sirgunt. Et his p attentia neganda non est, sed misericordia potius impendenda, intimore tamen &debito adhibito modo,ne facilitas uenis incentivum prineat delinquendi. Miseremina, inquit,in timore. Et odientes,adiecit,carnalem lemaculatam tunicam,quia misericordia quidem cocedenda est ex odio ma cularum,& sordium spiritalium,in quibus perseuerare cogebat durities de inhumanitas Nouati. Veniam negando, incentivum auferunt nitentis, Amb.i. de ait de Nouatianis AmΚrosius. Et Cyprianus ob hanc causam Notiatum ploii. c. r. interfectorem psnitentisippellat. Ex Petro igiti ir, Paulo,Iacobo,Ioanne, op.

736쪽

s Abemus de hanc eandem ueritatem in ueteri testamento non obscure expressam. Quantiis enim sciterior sub lege fuerit Deus, quam nuc. sit, & non omnino sine causa Deus ultionum appellatus,quem nucpatrem misericordiarum, & Deum totius consolationis pleno ore confistemur,tamen ne tum quidem obliuisci potuit nimiae sux misericordiae.

Iudaeis tametsi & fidei, & legi, & gratiae, & innumerabilibus alijs beneficiis, quibus ab eo exornati,& honorati erant, ingratis, saepe ueniam suae perfidiae ct ingratitudinis largitus est. Quoties eum tentaverunt in deserae ro Quoties & ibi,& in ipsa terra promissionis grauissimis perfidis,& idololatriae sceleribus eum irritaverunt ena est Pentateuchus, pleni & libri iudicum illorum desectionibus, de obmurmurationibus. Nunquam tamen sic exacerbatus suit Deus, quin eos ad ipsi im reuertentes benigne receperit, S surorem irae suae ad eorum poenitentiam ct clamores,& ad pre ces suorum seruorum,qui inter illos erant tempera uerit. Et inlidistima est pro poenitentiae uirtute,et commendatione illa magnificenti cima Dei promissio annunciata ipsis per Mosen, quam de Esdras Deo allegauit ut im petraret misericordiam lugentibus inita matrimonia cum alienigenis, Mea a. Ur. iae mento,inquit,uerbi,quod mandasti Moysi seruo tuo dicens . Cum trans gressi fueritis,ego disperdam uos in populos & si reuertamini ad me,& custodiatis praecepta mea,& faciatis ea, etiam si pbducti fueritis ad extrema ocosi,inde congregabo uos,& reducam in locum,quem elegi, ut habitaret nomeri meum ibi. Et confirmauit dominus hanc promisitonem, cum ad

Salomonem dixit. Exaudivi orationem tuam,& deprecationem tuam, quam deprecatus es coram me. Inter alia enim oraverat Salomon aedita cato iam templo,ut inueniret populus remissionem suorum peccatorum, cum poenitentiam agens,&conuersias a peccatis siris eo conueniret, Sut

Deus ipsius misereretur imploraret. Et licto ostendit se hanc legem serua Atrib. 1. d re cum ad trium syllabarum uocem ut bene exaggerat Ambrosius, Daui. mn .e.s di crimina, concupiscentiae,& adulterit,dc homicidii subito condonauit. B. bo. set Erptilchre Basilius. Peccavi inquit,&statim adest medela. Ubi nanque compunctus admonitione Natham prophetae diκit Peccaui, mox ab eo. dem propheta audiuit.Transtulit quoque dominus peccatum tuum. Et cum iterum peccasset grauiter,saciens numerari Dei populum, acceptauit PM. t 4 Deus,neque despexit poenitentiam illius. Vnde de ipse dulcissime canit. Alt si t46. leuat dominus omnes,qui corruunt,& erigit omnes elisos. Dominus sol. Pyd. n uit compeditos,dominus illuminat caecos. Et iterum. Q ii sinat contri tos corde, alligat contritiones eorum. Ac magnificans diuitias mi seu ricordiae sibi exhibiis alibi diis. Dixi confitebor ad tersiim me iniustitiam meam.& tu remisisti impietatem peccati mei. Quid hac potest tanta sicilitate esse lacilius c Quid hac tanta inauigentia benignius Dixi, inquit,

737쪽

l LIB. π III. IN XUII. c A P. 341A conglebor & tii remissili. Dum se adhuc petere promittit, hoc quod prosmittebat,obtinuit. Pientissime sane Gregorius in haec uerba. Attende,qua Greg. Mindulgentiae uitalis uelocitas,quata misericord ae Dei commendatio,

ut confitentis desiderium comitetur uenia, antequam ad cruciatum perues niat poenitentia ante remissio ad cor pertieniat,quam consessio ad uocem

erumpat. Acceptauit de Deus poenitentiam Achab tametsi grauissimis obruti peccatis. None uidisti dixit ad Eliam,humiliatum Achab coram me 3. Re. ii gQuia igitur humiliatus est mei causa,non inducam malum in diebus eius. In quibus domini uerbis pensandum est, ait Greg. quomodo & in eleetis Greg. bo. suis moeror amaritudinis placeat,qui amittere timent dominum,si sic ei de io. in reprobi poenitentia placuit,qui timebat perdere praesens saeculia. Aut quo- ALmodo grata sit ei spontanea asdictio pro culpis in eis qui placent,si haec ad tempus placuit & in eis,qui displicebant. Hsc Greg. Quid uero memorem Manassen regem,qui non quater tantum, sed saepissime abominanda idolatriae scelera patrauiis An non post sordidum idoloru cultum, de effusum prophetarum sanguinem reconciliatus est ei Deus propter poenitentiamsQui postquam coangustatus est,ait de illo scriptura, rauit dominum deu a. Par. n.

suum. dc egit poenitentiam ualde coram Deo patrum suorum. Atque ut agnoscas gratiam,sructum,isc uirtutem poenitentiae,mox subdit. Deprematusque est. 8c obsecrauit intente, 6c exaudiuit orationem eius, reduxitque eum in Hiereisdem in regnum suum. Et ob eandem poenitentiae uirtutemn restitutus est Nabiichodonosori sensus suus, de figura corporis sui, de honor,& decor regni sui,cum his omnibus bonis peccata eum miserrime ex poliassent. Eleganter profecto Tertullianus. Haec poenitetia,Babylonium Tertia. regem in regna restituit. Diu enim poenitentiam domino immolarat, sopienni squalore exomologesim operatus,unguium leoninum in modum esseratio ne,isc capilli incuria horrorem aquilinum praeserente. Proh malae tractationis .Quem homines perhorrebant,Deus recipiebat. Haec ille. Clauitas etiam illa magna Ninive multoς, ut uerisimile est habuit qui ab accepta aliquando gratia exciderunt,& tamen subito ad praedicationem Ionae Deum agnouit & per poenitentiam non solum interminatae mortis periis culum euasit sed de,ut Chrysostomus asserit uitae incognitae coronam aco C γ. eri cepit,sacilius ueta ut Aug. ais euacuata comminatio prophetae,quam hu*9. N. a.

miliatio poenitentis. Sed transeamus ad testimonia prophetarum, de hi sp Aug.pe lucidissime ueritatem istam docent. Et dixit Sion, dereliquit me domi. Esa. s. dnus,& dominus oblitus est mei ait Esaias. Sed quid illi nomine Dei respo.

det prophetasNunquid obliuisci potest mulier insantem suum ut non mi sereatur filio uteri sui Et si illa oblita fuerit, ego tamen non obliviscar tui. Ecce in manibus meis descripsi te Eat nuoc h eticus, de praefigat certum limitem misericordiae diuinae,et reclamante ipso Deo,ac palam contestante, Ase non obliturum nostri, asserat aliquando Deum obliuisci peccarorum ad se reuertentium, de negare eis auxilia necessaria ad reuertendum ad ipsum.

738쪽

DE LAPSIS ET EORUM REPARATIONE Ceste In Sion Ecclesia intelligitur, de qus ad Sion dicuntur,ad quavis fido Clem animam reserunt doetores. Et utile si non apertissime idem propheta hanc memoriam Sion miserationem illius exponat. Ad punctum,subdit, in modico dereliqui te & in miserationibus magnis congregabo te. In mometuo indignationis abscondi faciem meam parumper a te et in misericordia tempiterna misertus sum tui .VtΦ omnes peccatores similem in se miseu. ricordiam per poenitentiam sperarent,subiungit. Derelinquat impius uiam suam,Sc uir iniquus cogitationes suas,& reuertatur ad dominum,& mista rebitur eius ad Deum nostrum,quoniam multus est ad ignoscendum.

Si multus ille est ad ignoscendum,quis nisi plane desipiat,desperet quis anim im despondeat quis lapsis ullis,si ad Deum reuertantur, ueniam neget Sed Se illud manifestistimum est, quod per Hieremiam loquitur dominus ad Hierusalem: de in illa ad uniuersos peccatores, qui aliquando ei fuerunt Hiere. . coniurieti,isc desponsati per gratiam. Vulgo dicitur. Si dimiserit uir uxoarem suam, Sc recedens ab eo duxerit uirum alterum,nuquid reuertetur ad . eum ultra Nunquid non polluta, colaminata erit mulier illas Tu autem fornicata es cum amatoribus multis,tame reuertere ad me,dicit dominus.

Et post paululum. Conuertimini ad me filii reuertetes, quia ego uir uester, de alIumam uos. Et statim. Conuertimini filii reuertctes,& sanabo auersiones uestras. Et pulcherrime hanc tantam Dei patientiam 5e longanimitate Greg. bo. commendat Gregorius in haec uerba.Ecce paradigma turpis mulieris de in in ea dit.Ostendit post turpitudinem recipi non possit. Sed hoc ipsum paradigma quod protulit,per misericordiam uincit,cum dicit. Fornicante mu lierem recipi nequaquam posse,& tamen ipse fornicantem animam,ut recipiat expellat. Pensare fratres pondus tantae pietatis. Dicit, quod fieri non potest de tamen demsistrat, quia hoc ipse sacere etiam contra morem po test. Alias etiam per eundem prophetam clare testatur,nuqu im se tam ira tum fore aduersus aliquam gentem,quin placari ei possit, & reconciliari nitiere. is.Poenitentiam.Repentednquit,loquar aduersus gentem,&aduersus regni ut era licem,& destruam, de disperdam illud. Si poenitentiam egerit gens illa a malo suo,quod locutus sum aduersus illam agam & ipse poenitentiam, a malo, quod cogitaui, ut sacerem ei. escio quibus uerbis potuit diuina il. la benignitas,& uirtutem poenitentiae nostrae, & uiscera suae eximiae miseri, depcemcordiae nobis clarius commendare. Merito sane Ambrosius inter alia poeue o nitenciae elogia,& praeconia hoc quoque adiecit. Tanta est poenitentiae medicina iit mutare uideatur Deus suam sententia. Nam ic pala fatetur Deus reuocati irum se suae indignationis sententiam propter poenitentiam nostram. Addamus'his duobus praecellentibus prophetis tertium, qui de disertissime, & copiosissime non semel, sed si pe hane ueritatem firmauit. Elee. 17. Si impius,ait Ezechiel egerit poenitentiam ab omnibtis peccatis sitis, quae operatus est, & custodierit omnia praecepta mea, & secerit iudicium, de iustitiam, uita uiuet, de non morietur. Omnium iniquitatum eius ,

739쪽

LIB. XIII. IN XIIII. c AP. ν a A quas operariis est,non recordabor. Et ut ostendat,se paratum esse adiuva. re , & semper potestati peccatorum ipsorum subesse pwitentiam, dc conuersionem suam,subdit.Nunquid uoluntatis meae est mors imp a, dicit dominus Deus,dc non ut conuertaturauhs suis,&uiuat Convertimini, de agite psnitentiam ab omnibus iniquitatibus uestris,& n5 erit uobis in rubnam iniquitas. Proficite a uobis omnes iniquitates uestras, in quibus praeuaricati A s,& licite uobis cor nouum,& spiritum nouum .Et quare moutiemini domus Israel Quia nolo mortem morientis dicit dominus Deus.

Revertimini, & uiuite. Quid potuit clarius, dilucidius ue dici ut intellia

geremus posse quemvis peccatorem reparari, de uiuificari, quandiu uiata ista non clauditur ' Sed non his contentus fuit nimius ille amator homi num.Quia multum nostra interest haec nosse,& constanter credere, rursus per eundem prophetam iuramento haec confirmauit dicens. Uiuo ego di incit dominus Deus. O beatos,quorum causa Deus iurat. O miserrimos, si nec iuranti domino credimus. Sed quid tam sacrolincto iuramento credia nobis se cupere ostencsis Nolo,addit mortem impii, sed ut conuertatur impius a uia sua,mala,& uiuat.Non uult mortem peccatoris,qui mori di gnatus est pro peccatoribus. Nullum peccatorem excipit, omnium se uelale conuersionem palam facit, & ipsim conuersionem uel ps itentiam, uita esse aiae, Sc impedimentum mortis,ne quispiam de hoc ambigat, sub iura-

mento testatur.Et uiuo,inquit,ut uiuenti mortem exosam, de uitam gra

B tam est persuadeamur. Qiiod dc Deu iuxta iuramentu seu semper re ipsa stitisse se ostedisse, Ecclesiasticus perspicue docet dicens. Altissimus odio Eretia. αhabet peccatores,de misertus est psaltentibus. Et iterum. 'nitentibus dein i .cidit uiam iustitiae. Et ne testimoniis nilail in re usqueadeo aperta necessa soneremus lectorem,sat suerit in genere admonere, omnibus illis testimo-nqs hanc ueritatem firmari,et stabiliri,quibus uel Dei nomine nos prophetae ad psnitentiam hortantur,uel Deum nostri nomine ut ad nos secoueratat implorant. Frustra nanque hoc fieret, si fideles peccatores,ad quos loquuntur,non possent semper,dum hic uiuunt,& conuerti adDeum,& ipsius inuenire grgliam,in misericordiam.

Ex Ansensu totius Eec te possibilitas reparationis lapsi

firmatur. cap. 6.ET uide ut hanc Christi. Sc Apostolorum, & prophetarum doctrina,mirifico semper consensu suscepit,isc docuit Ecclesiae aeter conciliuRomanum sub Cornelio papa, & concilia pleraq: prouincialia, aut certe synodalia quibus supra hanc ueritatem diffinitam ex Elisebio citaui--Lamu in concilio Lateranensi sub Innocentio. .ita legimus. Et si post susceptionem baptismi quisquam prolapsus fuerit in peccatum, per ueram po test semper psnitentiam reparati. Vides ut omni in tepore,& in omni pecucatore,& contra omnem peccatum uirtus ualet ps nitentiae ' Neque est alia

qua spualis infirmitas,quandiu hic uiuitur,incurabilis.Et renarrantur haec

740쪽

DE LAPsis ET EORVM REPARATIONE

GeLFla. uerba in cap. Firmiter extra desumntiatri.&fi.catho.Inconcilio etiam Ho Crentino sib Eugenio 4. in bulla uniorus Graecorum de Latinorii, quae incipit. Laetentur coeli, dc exultet terra, diffinitum est,eos qui post baptisinum peccauerunt posse omnes peccatorum maculas per psnitia am, dc dignos psilitetiae fructus usqueadeo diluere,ut mox ut hinc decesserint, ipsum deuces imus trinum de unum clare, sicuti est,intueantur. Celestinus huius nominis prisepi. iacim. mus non solum esse lapsis psnitentiae remedium disiniuit, uerum de id e5. n. sereri docet per orationes Ecclesiae quae in toto mundo ex traditione Apostolorum uniformiter orat,& pro lapsis, Ic pro infidelibus, de haereticis, Scschismaticis. Sed ipsi tanti pontificis uerba subqciam. Obsecrationum,air, sacerdotalium sacramenta res iciamus, quae ab Apostolis tradita, in toto Lege crea mundo, atque in omni Ecelesta catholica uniformiter celebratur, ut legem dens lex credendi leκ statuat supplicandi. Cum enim sanctarum plebium praesulestauit sup mandata sibimet legatione lang.ntur, apud diuinam cismentiam hum plicandi. ni generis agunt causam, dc tota secum congemiscente Ecclesia, postulant, de precantur, ut infidelibus donetur fides, ut idolatrae ab impiciatis suae lio heretur erroribus,ut Iudps ablato cordis uelamine,lux veritatis appareat, ut haeretici catholicae fidei perceptione resipiscant,ut schismatici spiritum re diuiuae caritatis accipiant ut lapsis pςnitentiae remedium conseratur, ut deo iniqtie catechumenis ad regenerationis sacramenta perductis, silestis aula misericordiae reseretur. Haec autem non perfunctorie, neque inaniter a dou Leo Epi. mino peti,rerum ipsarum monstrategeeius. Leo huius nominis primus D89 ait. Multiplex misericordia Dei lapsibus subuenit humanis, ut non solum per baptismi gratiam sed etiam per psnitentiae medicinam spes uitae repa

Greg. retur aeternae.Gregorius papa ut renarrauit Gratianus,omne peccatum in

, . q. i. si ministerio fidei dicit ablui, di dominum restituisse Malcho auricula, ut do Pet . ceret peccatores posse,si couertantur, sanari. Idem in homilia ri. yr. I. 6c 3 super Euangelia,& in aliquibus homilhs super Ezechielem,& in expositione psalmorum psestetitialium, tu in moralibus,de in libris Regum frequει tisiimus est in commendatione,& uirtutis p itentiae ad sanandum omnia peccata, de diuinae misericordiae omnes peccatores uocantis, de expectan lib. 7. ep. ad P itentiam. Et ex proseta in epistola ad Secundinum seruum Dei ςn ueritatem hanc confirmat Sc quatuor generalissima concilia, licto a Nicaeno principio,inuenisse se ait in hoc concordantia Φ lapsus a sacerdotali os ficio resurgere potest. Et post paulul um subdit. Post dignam igitur satis ει-ctionem credimus posse rediri ad honorem dicente propheta. Nunquid ,: qui cadit, non ad aciet,ut resurgat &qui aversus est non reuertetur Erpe catori ait. In quacsique die conuersus ingemueris,salitus eris.Et prolatis sta tim multis aliis scripturae testimoniis ex quibus constat apud Deum repas

rari posse laptas per pgnitentiam colligitinde de per eandem posse illos re p. stitui ad priorem statum in Ecclesia Cyprianus tametsi in non facile danda lapsis pace seuerissimus, tamen mirificus est in multis epistolis psnitentiae' praedicator. '