Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum, ..

91쪽

LIB. I I. IN c AP. I. is: A per histitiam originalon habeamus. Non tota uero libertas nostra ab ea

erat,sed partim a natura. Commodum tamen erit scorsum istuc disserere,

de altius rem totam repetere.

- ' is i A De moribus liboro arbitrio aduermium,ta de autoribusr i. , illud defendentibus cap. XII. Vm diffinierunt liberum arbitrium non esse extinctum per peccasi .lum, manifeste damnarunt omnem haeresim negantium liberum . .. arbitrium inesse hominibus . Et ne nouum quispiam autumet hunc errorem,quidem suerint,de hac re damnati, quio modo eundem tuean- Hostes li, tu pacis subnediam. Primo hanc haercsim, quod quidem scire potuerim, berio b. defenderunt Manichaei qui nullam ponebant in homine potentiam ad inrumlibet liberam,sed duas esse dixerunt in homine animas, alteram rvrionalem eκ bono principio conditam,& ex necessitate quae bona & hosnesta sunt,operantem,alteram malam sensualem ab altero malo principioque pari necessitate mala perpetrat.Et contra horum errorem antiquissi nutam Graeci in Latini doctores scripsere. Et peculiariter contra eos Aug. librum aedidit de libero arbitrio,ubi copiose disserit causam delinquendi a propria uoluntate nobis competere & non ab aliquo malo principio. Seoeundo uero liberum arbitrium nostrum negauit Priscili. pars uidelicet Ma ., isthaei qui homines latalibus stellis alligatos esse dicebat & damnatus est a Leone huius nominis primo in epistola. i. quae est ad Astoricensem epian scopum,do in Concilio primo Braccarensi can.'. Et Hiertain epi. ad Cte 'siph.dicit eum *culi gladio de totius orbis autoritate damnatum. Et hunc errore Priscilliani defendit etiam autore Aug. lib. de haere. c. s. Bardasanes quidam qui omnia humana sato ad scribenda esse censuit. Tertio Petrus Abai lardus tempore Innocentii . . omnia asseruit ex necessitate absoluta euenirenet Deum ipsum aliter posse sacreeres quam facit. Quod quidem

olim stupidi Stoici. Empedocles, Critolaus Diodorus,& alii stulti philosophi docuerunt.Et secutus est Abailardum Ioannes Uuit cleuus danatust

suit eius error in Concilio Constantiensi sessione.8. Non tamen contionuerunt ista Marditum Lucherum pestilentissimum nostrae aetatis haereosiarcham. Primo quidem asseruit liberum arbitrium non se habere active ad bonum,postea uero proficiens in peius negauit omnino libreum arbitrium. Et huius haeresis eum condemnauit Leo huius nominis decimus, ut patet eκ bulla codemnationis ipsius articulo. o. Porro eum secuti sunt i in hoc errore Oecolampadius Philippus Mesanthoia,Carolostadius, Vmhanus. Billicanus,&plerique alii eiusdem lactionis. Verba autem Iutheriiri responsione ad articulum illu,nequis nos criminetur errore hunc ei satiso imponere,sunt haec. Liberii arbitrium post peccatum res est de solo tituto,&dum licit,quod in se est, peccat mortaliter. Et subdit. Immo simpliariter debui dicere liberum arbitrium est figmentum in rebus de titulus

ne re. Qim nulli tibin manu sua quippiam ςogitare mali aut boni,sed om

92쪽

DE NAT. Ac LEGIS IMBECI L.

nia, ut Vuliclesiarticulus Constantiae condemitatus recte doceside neces C state absoluta eveniunt. Haec ille,&tandem itonaen ipsum libertatis expugere dc abolere pergens librum scripsit de simio arbitrio. Comia hunc erarorem scripsere olim,diuiis VP. Grego. Nazianzeniis. Prosper, Ansel. mus,Bernardus integros libros sub titulo de libero arbitrio, uel de gratia& lib.arb.Et nostra tempesta te copiosissi ne eondem errorem consurarui nobiles autores. Ros ensis in arti, s.consutationis Lutheranarum assertis num Ioannes Echius tu Enchiridio ar titilo. ra. Ioannes Cocliteus in. r. lib. contra Philippum Melanchthonem. Ioannes Dii edonis in lim p de gratia de libero arbitrio,s ater Alphonsus de castro in libro .s.sus summae aduerosus omnes lis esct.Sed ut ueritas dissinitionis nostii decreti,& aliorum coaciliorum,quae citauimus,cuiustis manifestissima sit, primo quidem testimoniis scripturs, secundo testimonis sanctorum. tertio apertis luminis natu resis argumentis eam confirmabimus. Et ut sub compendio aliquo habe

re possit Ieditar omnia,qus sparsim de diffuse in hoc argumeto legimus,lestimonia scripturs ad quinin locos communes reducemus, de contanu ersemus loca sanctorum suppressis eorum uerbis citare. . l.

Probaur bbertus arbitri nostri exscriptura cap. π I I I. Rimo quidem potest liberum arbitrium nostrum conuinci, quia in multis locis scripturae datur nobis optio,& electio,isc permittitur ut

-su utrianius eκ duobus eligamus. In Deuteronomio,Moyses proponit Iosiari. d. Populo Istaelitico ut eligat benedietionem uel maledic tionem.Iosue etiam PNum. ro. PropOMit eidem an Deum sequi uellet nec ne.In Iege optio daturmarito in Hie. ti. uoto uπOris . Dauid data est optio eligendi unam ex tribus plagis .Hierea. Reg. 3 mi Prscepit dominus,ut diceret,populo suo. Haec dicit dominus Deus. b. Ecce ego do coram uobis uiam uitae de uiam mortis,qui liabitauerit in ur

. Reti. be morietur qui egressus fuerit uiuet. Salomoni dixit Deus , ut postula.. D. . . e. ret ut quodcunq uellet. Susana latetur,angustias sibi ei seundi in , de ignorare quid Eligere non dubitans utrumuis sus subet lepotestati. & consenti re Ece. is . malis senibus,& non consentire. Ecclesiasticus apsi te dicit. ante hominem posuisse Deum uitam de mortem,bonum & malum, ut quod placueris de tui de illi. Quae uerba etiam de homine post peccatum esse intelligenda pro Mari bauimus in opusculo de iustificatione. Adlisc multa dicuntur in scriptim ris uoluntaria,multa uoluntarie,& ex uoluntate, & sponte fieri, de nosti Exod. s. relinqui uoluntati. In Exodo uocantur uoluntaria dona, qtis oluulerunti. Par. 19. uiri &sceminae Israel ad conficiedur tabernaculum. In Paralipomeno primo dicitur. Siquis sponte oneri impleat manum suam,& oflerat quod ii Ud. iis. luerit domino. David dicit. Voluntaria oris mei beneplacita lac domine . 14. Et alibi. Voluntarie factificabo tibi. Esaias. Si uolueritis audieritis me , .i.e. bona terrae comedetis. Hieremias. Si poenitentia egerit gens illa. Ezeriato

Hieriis. b Si impius egerit poenitentiam Christus dominus & legifer noster in Eum G.is. e gesto aperti et flatur nostri subesse potetari obseruantiam mandat

93쪽

LIB. II. IN CAP. I.

rum,sequelam ipsius,& pereectionem Euangelicam dicem. Si uis ad uitam Mat. i dingredi.Si uis perfectus esse. Sias uult uenire post me,abneget semetipsum. Luc. . e Paulus ad Philemonem scribit. Vt no ex necesistate bonii tuli essetfed uois Marc.8 luntarium. Tenio.Multa dicuntur esse in nostra potestite. Ad Cayn ait dominus. Subter te erit appetitus ruus,&tu domitiaberis illius. Ioan.dicit,des Gol. disse Deu potestatem credentibus ut filii Dei fiant.Petrus Ananis dixit etia loumi.aprinum agri uenudati insu sitisse potestate. Paulus asserit nemine habere A t. s. a necessitate,sed potestate potius uoluntatis sus,ut seruet uirginem sua. Quar titar τ. ν to Multa scunfin scriptura fieri a peccatoribus contra uolutatem de expe 4. Arg. .ctatione Diadeipsis,& in multis dieiitur pectatores resistere Deo. In Exo Exo. Q. En diciturmarao resistere Deo In Act.dixit Stephanus Iudss,sbra per eos Astrietesiitisse spiritui sincto. In Prouerbiis. Vocavi inst,& renuistis.In Esaia,Exu Pro. i.e minui faceret uvas, fecitautem labruscas. Et P eiidem ad Israel dicit reste Hi .me Paulo. Tota die expandi manus mera ad populit non credentem,&.cotra ua. s. a. et dicentem. Ad Hierauale ait.Quotiens uolui congregare filios tuos sub alis. Q. a . de noluisti. Et in Apocalipsi de Iezabele. Dedi illi ips,ut poenitentia agerer, Rom. io. d& non uult psistere. Q unto.Omnia docet scriptura sacere cu consilio, & M .in das passim in ea est uidere,aliqua prscipi alia prohibet,aliqua consuli S sua Ap a.det,ab altis dehorta aliqua laudat alia uituperat,aliqua prsmiar,alia Punit. 1Omnis matri scriptura,sicut docet Paulus,utilis est ad docendii, ad arguen 1. Vima. dum,ad corripiendum ad erudiendum in iustitia,ut Psectus sit homo Des .

ad onine opus bonu instructus.Cii i uir hecessaria,& naturalia, ne F ointioni nostrs permittantur,nem uoluntati nostrae,aut potestati subsint, nemtioli intaria appellentur,aut ex uoluntate & spolite fieri dicantur, ne lau- .dem,aut uituperium, neci: Praemium,aut poenam mereatur,isc si omnia necessario euenirent,superuacuum sit docere,arguere,corripere, erudire,prscivere,prohibere,consulere,dissuadere,intrepide possumus dicere ex uniuersa scriptura posse colligi libertatem nostri arbitrii. 1 cim imaevi liberius vi bilustra testimonio Ecclis, cap. XIIII. E p tantum Christus,& prophet et Apostoli hanc ueritate nobis

tradiderunt.Sed de eam semper tenuit spiritu sit 'o stimerente unia uersa Ecclesia. Et praeter concilla,ct: dignitiones Apostolice sedis,&integros libros de hoc tacitatos hanc ueritate tradidi r it nobis Origenes libro tertio de principiis capite. . Tertullianus lib. i. aduersus Marcione, & Tertia. de Monogamia,Cyp,lib. .Epist. Epi. r.et in tradi.de simplicitate platorum Lam. .Institu. m. s. Irensus. . lib. aduersus lip eses cxi . Bast. in opusculo Locto. . quo Obat Deu non Heautore maloν,&in serm. quoda de lib.ar. Chrys Irem B i. homilia.6o.inca. is. Iarilis,&diserti sit me in hom. quada de conuersione chos

Pauli. Theopsi latus in parobola de filio igo Ambrosius lib. de Iacob Theo.

94쪽

Paulinu resin in cocilio Psestino danatu Pelagium,. diceret,no esse Ii. v. si Des indiget avitilio&controuersia erat cu Pelagio de auxilio glae adiu. ω . stificatio Docuere et eande ueritate Hilarius primo de Trinitate, in o. Imr. rius.13. Moralia caesutia illa uerba Iob, Couulnerauit tubos meos. Ilichius Q ri . lib.1.in leuiticu super illa uerba,insicula uero gutturis,et plumas M.Cyrillus lib.ncotra Iulianu apostatam prope principi'etits.lib.prope fine,&. Asta. Da Ioa.cio. Athanasius in Wisad Ro. Damascenus.1. de fide orthodoxa Dam . cruas.&. . Ansel.de conceptu uirginali ca. 8.Magister sitarum, & uniuera Id. Scholassilia. et LMEt his omnibus testimoniis,&aliis,qmidiosis homωNigillis crodi auctoru ubi 3 in seis libris occurrusilibet suis uerbis adiicere duo, ex sesi. Abus patebit hanc fide semper tenuisse Ecclesia. Allelii est Hieron.quiinter Hiero . alia sic ibit ad Damasum papa.Liberum sic confitemur arbitrium,ut dicamus nos semper indigere Dei auxilio,& ta illos errare,qui cu Manichso dicun hominem peccatum uitare non posse,qua illos,qui cu Ioviniano asserunt,tioiem no posse peccare. Vtercv. n. aufert arbitrii librietate. Nos uero

dicimus homilis isnper & peccare & no peccare posse,in flavper nos liberuo ri cofiteamur arbitrii. Huc usi Hier. Alterii est testimoniti Aug.in. . Hymlibri arb.in esse hominibus certa fide credimus,& pdicamus indubitanter . Et tande aperte subdit,no esse catholicu,qui negauerit lib.ain. Patet his uerbis Aug.&Hier.ueritate hac ut certa totius Emoctrina tradidisse. Et Gelaan co. o.NLapprobauit,u de arb.lib.tradidit Hier. contra Russinu. D

. t Aindi rum opus est.Ipsi experientia &lume nostrum naturale manifesten carnos es bis libertatem nostram monsibat. Nel ego apertius mihi uideo uideri se liberos. re bos characteres,quos Bibo,qua sentio,mes sub esse potestati eos Biber. Arg. re,uel non scribere.Et merito dicit Aristo. negantes liberum arbitrium noMili ui rationibus,sed uerberibus esse conuincendos. Et c odisiimum est, per in pi . tinaces lis incos,ut resipiscerent ab hac insania,in pyram aliquam mittere.& rogare num possimus,eos inde extrahere. Si enim dicerent, hoc no esse in nostra potestate,nihil est quod nos parum pios in se esse, queratur,si uero hoc dicant nostu subtile potestati, iam coacti poena ct tormetis agno Nox scen nos habere liberum arb. Enimuero unicisil potentiae cognoscitiuoel suum Deus accomodauit eiusdem generis,&naturae appetitum. Cum igitur intellectus noster natura fra ratiocinatiuus sit in utrant partem, in ip Rin nobis experimur erit & s sibi respodet ronalis appetitus noster, hoc inuoluntas,liber ad utrillibeside natura sita in utrant parte contradictionis

indeterminata.Et quide,qui tollunt nobis lib.atb. quid nisi sti res, & uacos nos sici uinx profecto homines esse, aut dici, maeni tam male ge

95쪽

a sua Ipse i natura meris.Nec P aliud agunt,qua omnia humana perturbare.

et colandere. Quis est locus orationibus legibus,constris,poenis,pr iis, exhortationibus,delaomtionibus,cosilitationibus, si nullii habemus lib. ain si Pulcherrime sine Aug. Si no est gratia,qsio deus siluat mundum --& si no in lib. b.quo Deus hidicat mutuu Si no erat morbus,cur seustra medicus Si ex nobis possimus,qsi ex nobis,cur dicit diis Sine me nihil po 'testis saceresAut si nihil possumus,&nihil aginarus,sed soliis Deus agit, adest ergo rait Paulus,oia possum in eo qui me c5sortat et quo imperatur nobis ut uelupus,et opemur,si no est in manu nostra quicu penitus sacer

aut scri maiichium,aut cotra mandatu Cur laudamur quia secimus' cur uituperamur, iano fecimus Et uehemerisiimum orio pronia libertate argumetum la. si lib. bi. non habemus,nullum opus quantuncunm praua de re M roni ditanum peccatum erit. Sis. n.pecrat in eo,qae uitareno potest Unde Scide Aumalibi. Vsin adeo peccatu uoluntarium malum nullo modo sit peccatu, si non sit uoluntarium. Et paulo post.Si nouoluntate m te ficimus,nemo obiurgatas est Omo,nemo mone dus. Qui φ .

bus stibialis Christiana te'& Staplina ola religiois auferarnecessi est. Hse 'ille.Eadeno & ab illo in aliis multis locis,de ab uniuersi Eccl. ppetuo tradita inserius copiose docebimus. Ipsosi,qui lib. b.negant in ristimonium illius copellare uesim. Equide,siqus quotidie in se expis iunt attendant,vo.. Arg.sIentes riplantes cogi possunt ueritati isti attestari. Cur ahq ues in uobis ues ino alijsdUmis cur aliqua repreheditis cur aliq carpitis cur de semulis uestrisscti de amicis cur de iniuriis,aut danis uobis illatis presspe qrimini Si fierino post an q no sun ne* uitari q fiunt,nemo utioe ues in se uel in alio culps quid* potest tribuere.Manitate sane repugnat sibi Luth. cum in art. 36. Contradisia citato,ad iciens errore erroribus,subdit. Go potest homo se ad bonii ctis Lutrupparare,cii nol in potestate sua se uias suas malas sacere Na et mala ona ui imp is Deus operat.Si uis peccatoris male sunt,quo insane non sunt in ipatas potestate Potest corra Des obsdientia esse,qcynostrs no subest potest

o ais G in obedientis,aut culpe potest esse in cis operibus ad q Deus ipse nos copesiit Si igituis pecratoris mala sunt,& in esus erunt ptate. tibi ipsi pala repugnas, misc malas eas dicis,dc in eius subtrahis potestati. Sed quid est,mraddis. Na Ocnaala opa in impiis Deus operastNunquid Deus , t peccati autor est liquid non ola Des opera bona sunt Potest Deus suae misisimus uoluntati aduersari Potest a lege,& regula bonogr opem, si ipse mei opera esst,deficere Si ipse operar mala opera impioiv et illi ea deuitare no possunt, mala igit no sunt.Si scribentis manus bene scribendi esset regula, quidquid sinit .sbibere bonum esset. Si pictoris alicuius manus leκ esset recte pingendi', omnia quae ille pingere bona essemqneci: habere possent desectum ullum, oue uri Momus posset reprehEdere.Cum Deus ergo totius bonitatis lex,& regula sit perspicua est contradictio,ea esse mala,qus ipse principaliter ω

nullo ipsi cooperat qui positi illa deuitare,aut impedire. Qui possunt C a

96쪽

DE NAT. Ac LEGIS IMBE cI L. ab eo stelicta non esse consona,& consormia regulae suae 'Si qus Deus pu

opit,aut consulit longisiime a peccato sunt, quomodo possunt peccata,illa censeri,ad quae Deus non tantum hortatur, de instiga sed etiam adigit, de

Iaco. a. I compellit Iacobus ipsa Dei bonitate admonitus dicit. Nemo cum tentautur dicat quoniam a Deo tentatur. Deus enim intentator malorum est,ipse autem neminem tentat,& tu non uereris dicere, Deum esse autorem mavilorum,& ad ea non tantum tentare, sed necinitatem inferre Hanc nimirui

contradictionem, uel siupidisiimi Maniches intellexerunt. Ideo certem itum principium commenti sunr,a quo uniuersa mala essen quia intelligere non poterant,mala esse quae fierent a bono principio,& regula tocius boa Aug. de. v nitatis. At ista de causa defecit Aug.ad Manichait ipse de se dicit,&in eo, be. a .e. errorem impulsus suit.Non enim quae illius pietas, de religio in Deua. r.Au erat,tantam es impietatem tribuere ausus est,ut auctor esses malorum. Et in P. Marii, hoc errore permansit,quous 3 sibi diuinitus illuxit uniuersa nota peccata ebe. erroris nostras ipsorum uositates esse rescrenda. Maniles i. - prorsus est.. si libertas nostra negetur,necessarium esse in aliquod horum iri incidete. Aut enim omnia nostra opa erunt bona,aut DeuS erit praecipua causa omnium malorum,&ipsi soli ea imputabuntur,auterii tandem aliquod malum principium,unde omnia proficiscantur mala. Haec autem omnia quae. &impia,& absurdissima sunt,secile uitabimus,si libertatem nostram cono stanter tueamur. Nam qua parte liberi sumus ita Deo in nostris operibus operamur,ut labi,&deficerepro nostra libertate pqssimus. At ideo Domnia operum nostrorum uitia,& omnes desedius iure nobis debent, &nullatenus Deo imputari. Nos quippe sumus.qui ad mala opera, illius generali concursu abutimur, cum ille perinde, immo multo magis paratus . sit nobis ad bona cooperari. Et quemadmodum nemo imputat labro homicidium patratum gladio ab ipso bona intentione iacto , nemo angelo motori orbium caelestium . quod per eorum influxum musta mala taciamus, de unium inale ambulationis claudi in detortam tibiam reiici imus,& uitium scripturae exaratae ab optimo salba in malam papyrum ψaut in male temperatum calamum,ita protius nostia peccata non debent

imputari Deo, qui auxilio duntaxat generali ad ea concurrit, sed nobis ,1 qui desse minus, de claudicamus ab ipsius lege, atque influxum illius in ma. r Dem tum detorquemus o Quamobrem licet nobiscum essciat actus,qui intrii nou dica- seram,&inseparabilem habent maliciam, nequaquam tamen, ut antiqui ς s. res Theologi probe monuerunt,causa peccati,aut auctor peccati seri,aut ρομέα, appellari debet. Idin hoc argumento confirmari potest.Quia in moralibus ille alicuius operis causa iudicatur,qui lege, nsilio seuore,ope, aut persi

se ad illud mouet. Deus autem tametsi,ut pisit Theologi probabilius semin 1 d 4τ tiunt,uoluntate,d concursu suo,uesit , ac siiciat nostra nobiscum peccata; nel praecipit tamen, neque consulit,neque suadet, neque praemiar,neque

Π- approbat illla. Atque ut citius, x reuerentius de Deo loquamur,ne p pias

aures

97쪽

A aures ostendamus imitandi nobis sunt propheis, de doctores , quil se ubi*Des inicientis,& uoluntati subtrahunt, etiam si non ignorarent, ne o solium arboris sine nutu rius cadere, de subsistere nihil posse, nisi ipse uellet. Mane astabo tibi,& uidebo, it egregius piates Istael, quoniam non mi,. Deus uolens iniquitatem tu es. Et Salomon. Similiter odio sunt Deo & sap. . impius,& impietas esu Et Abacuq. Mundi sunt oculi tu ne uideas malit, ct respicere ad iniquitate n6 poteris. Et P Oseam ipse dicit. Perditio tua Isia os Aleel tantumodo in me auxiliu tum A nobis ipsas est,ci, deficimus:q, erramus Q perimus. Ille semptat ad ostili,&ptilla semp uocar,semper allicit,stina hortat, instigat ad bonii. Verisiimem dicit Aug.Deo authore,aut uolete nemo fit deterior. Et alibi. Ad peccadum no adiuvamur a Deo,sed ut iusia s, ἔ omni ex parte et mus. Et receptisiima est illa Fulg&η seia.Deus no est au- Ictor eius, cuius A ultor. Quis nant,nissansus in humanus,& crudesis, eant .

Dicista aut puniat ad qipse hortatus sumques ope, aut fauore praestiterit Ato hinc patet,impia esse illa uerba.Meu, L in adnotationibus super epi. ad Ro. certu est,inqui ola a Deo fieri,sive bona,sive mala,no solii permittendo scis & principaliter,& essemve. Queadmodu igit confitemur,uomatione Pauli esse propriu opus Des,ita de adulterili Dauidis,& saeuitia Manis iij,aim et proditionem Iudae Des tile propria ona oportet fiteri. Et quana

quam eiidem errorem secutus est Bucerus in illa uerba Pauli Tradidit illos, LDeus in desideria cordis eoiς,tame impietas utrius p potest etianum acrius - fiereuinci. Ad adulterium Dauidis, Mattia Manlii et proditionem Iulco cursu tantii generesi concurrit Deus,ati,in tradixerim,uesut duci se passis est,cum omnes eos multipliciter ab ris peccatis dehortaretur,et deterreret.

Paulu autem per se solii uocauit,& ad opera Oectantia ad res ionem,& iustificationLut & ipsi saten peculiari sua gratia nos inuitat, adiuuat,& extis mulatiMulto igit magis hsc,propria Dei opera dici, debent Q alia, immo

haec propria opera sunt Dri,illa proprie opera nostra. Quare summo iure sancta Synodus blasphemiam omnium istorum execrata,contra omnes illos pientissime sic in canon. s. statuit.Siquis dixerit,non este in potestate ho ,,

ininis uias suas malas lacere,sed mala opera,ita ut bona Deum operari,no is

permissiue solum, sed etia proprie &perse,adeo ut sit esus propriu opus, is non minus proditio Iudae,quam uocatio ruuli,anathema sit. Ampsit inruar tres os nutae opimones aduersisses

nostrae uereri. - . XVI. Coamisiis aut similibus a mentis quida ex Luthermissici era. a. optirunt sententi ut assciant quibem libriarbi. sed passive tantum, & noactive dicant nos habere in opationibus libero arbitrio subditis. Et alii rurius cum sateantur,nos habere liberum arbitrium,dicunt tamen nos . .

habere liberum arbitrium, sta ad malum, non ad bonum. Estque deho- xum numero Oecolampadius in adnotatione M idam in hom. ChrΥ.

98쪽

DE NAT. AC LEGIS IMBECIL; a. de conuersione Pauli.Nq autem qui magis ab erroribus sui magistri rest. Cpuerunt,concessere nobis libertatem arbitrii,sed ad bona naturalia non ad moralia, aut cerae non ad bona spiritalia ad religionem & uerum Dei cui, Impurti trum speetiuitia. Sed intellirare non possum,quomodo aliquid sit immedia ori . te in mea potetate,si respeetu illius tantum me habeo passive. Nel quis*dicit in sua potestate esse,ut in praesemia solis lumine persundatur, uel non persundatur,aut in praesentia ignis calefia uel non calefiat. Et hoc non ob aliud, nisi quia respectu luminis,uel caloris in nobis producti,tantii nos hahemus passive.Et si tantum nos habemus passive in actibus liberi arbitrii, quomodo Des adiutores a Paulo dicimure quomodo aliqua 'permissa esse dicuntur nostrae optioni, se uoluntatiae quomodo de deo dicimur in aliquibus resistere,ac plane contradicere Qi ianuis autem sicut iam docuimus,n5opi. er s. ad omnia bona meritori uel spei tantia ad cultum Des, de resigionem immo net ad omnia bona moralia nostrum liberum arbitrium sussciat. stilgratia Dei speciali ad multa eorum indigeat non est proseeto negandum , nos habere ini ea liberum arbitrium. Habemus enim libertatem respeetia illorum in quae non susicimus sine generali influentia. Et merito in Conci Auguyu, lio Palaestino coaetiis est Pesagius reserente Aug. anathematizare hunc eris i. ios . rorem non est liberum arbitrium,si des indiget auxilio Si nihil in ista posse mus,neq; ullam partem sibi in huiusmodi uindicaret liberum nostrum arohitrium,nem ista hinent in nobis laudanda,nel digna praemio, neque ad ea

nos inuitaret,et exhortaretur is iptura net illa praecipere aut consulerer, o nem,nostrae subiecta esse uoluntati indicarer, neque quis jam dignus esset poena,ves uituperio,quod ues ea omnia sponte sita intermitteret. Quorum omnium contraria,manifesta iam fecimus ex Eripturis. Quod si ex liberta, te nostra no est i , ut quida diuinae motioni in suam ipsoru iustificacionem assentirentur,&cooperarentur,alii uero minime, cum Deus paratissimus sic omnes conuertere & semper stet ad ostium cordis nostri, & pulset, cur non omnes conuerterentur,isc iustificarentur c Quae causa etiam proxima assignari potest ob quam Deus uni peccatori poenitenti maiorem gratiam elargiatur quim alteri,nisi quia unus seruentius se in deum conuertit Sc per . sectius quain alter Haec autem causa nulla est,si non ille seruoris excessu ac proinde de nostra conuersio nostrae subinti potestati. Equidem stulti Limia est credere,Deum dedisse nobis libertatem in opera naturalia , de ovilia, de non in opera gratiae dc meritoria, in ea potissimum ratione homines,&angelos liberos secerit,ut essensiqui cum laude opera natis exoceret, de as i stipsius beatificam fruitionem peruenirent.

pmd radargumenti aduersitu libertatino irae. cap. XVII.

SEd non satis est nostra firmasse,nissetiam de qus obiiciunt nostri aduersarii,diluamus. Asserunt primo contra nos haeretici multa sinctarum

Salpturarum loci perperam im Seira,sed praecipua, de quae aliquam

99쪽

B habent apparciuiam sunt l, .Non est hominis uiarius,ne*uta est,ut am Hier. io. 4buleinde dirigat gressus suos. Non potest homo,accipere quicqua, rivis . I rites datum de coelo. Nemo uenit ad me, nisi pater, imissim traxerit .e. eum. Omne datum optimum,& Omne donum persectum desursum est . . . Iaeo.i .

Qi,d habes quod non accepissi Non est uolentis, net currentis, sed Dei iXo.

miserentis. Perditio tua Istari ex te,'tantummodo in me auxilium tuum. Roma. s. e Cum autem tradent vos,nolite cogitare quomodo , aut quid loquamini. O M. ιs.cDabitur enim uobis in illa hora quid loquamini. On. n. vos estis,qui los Mat. ioaequimini,sed spiritus patris uestri,qui Iolcitur in uobis.Verum omnia ista . re alia similia excepto ultimo,tantum probant non suiscere libertatem no siram ad ea,quae ad nostram tautem necesse sunt Excipio autem testimonium ultimum, quia r e scientiae insuta fidelibus ut rempore persocutionis siplanter,& constanter respondeant,non disi temur passive se eos habere, idem fortassis nonnun* erit de de eorum responsionibus. Sesando aduersum nos inducunt orationem Ecclesiae , Deus uirtutum, ius est totum,quod est optimum Et illud Aug.Dum Deus remunerat me rita nostra , coronat dona sua, dc Bernar liberum arbitrium tantum est tautis. Et alibi,idem ait. Initium reuertendi ad Deum poenitentia est, Hquam sine dubio spiritus operatur,non noster,sed Dci. Quibus uerbis Diadetur adiicitatem omnem respectu poenite e nobis abrogare. Cyprianus etiam ut saepe ex illo citat Augustinus. oriandit,inquit in nullo quia no-c suum nihil est. Si nihil 'nostrum, nullam partem ibi habet libertas nostra. ΛSed apertius pro eis militat Canon. u. Concilii. a. Aratificant,ubi sic legi. . mus. Arbitrium uoluntatis in primo homine infirmatum,nisi per grati Baptismi non potest reparari od amissum nisi aquo potuit dari,no potreddi.Vnde ipsa ueritas dicit. Si uos filius liberauerit,uere liberi eritis. Et ur ' net uere illa uerba Aug. libe. bi. prono ad nequitia lapsu fluit, & cii ad uir Itutis idole Des auxilio deserere nihil possit ad genus omne peccati idonea ' .sultu uirtute subsistit.Et alibi altilibriarb. ad bene, pieet uiuedii no ualet. nisi uolthas hois silericliberata.Et in Ench.c. o.li .arb.male utri homo, & sendidit,& ipsum.& li. .Hyp. Ada per uelleniatu,recte perdidit posse bonii, qui per posse bonia potuit uincere uelle malit. Et de Spi. s. Iit.libriarbi. sine gratiano uale nisi ad peccandii. Sed Ecclesia,Aug. Bern.dc patres Cocilii. Arausicani sic loquutur,ut ostendant infusiicientia nostra,& Deo percipue R in 'tribuenda esse bona nostra non nobis,et Deu pr aenire uolutate nostram, non nos illii,& bona Theologice no cens bi, i ante accepta gratia sacimus.

Et Aug. ipse se expositi no in altu sensim ali sita dixisse, id copiose ostEdimus in opusculo de iustificatione.Arausicanii uero Cociliti, de libriarbi. trio loquitur in ea psectione,qua habuit in statu innocentiae. Et amissum 'lud diaest,quia licet non fuerit extinctu sed tantii infirmatii,ut aperte ibi sistetur,m non amplius inuenitur salte ante acceptam gnitiam in ea integritate.Quo modo saepe dicimus amisissenos iures nostras, quando no manet

100쪽

DE N AT. AC LEGIS IMBEci L.

primnsi robur in sua persectione,licet aliqua earum pars nobis supsit. Alci CAAa.debo Ecclesia uerissime dicit totum quod est optimum Dei esse,sicut & Aug. alino perse. cubi est. luimus recte si torsi Deo demus,nsi illi ex parte, de nobis ex parte. adum Deus& nos Plibriarb.sacimus ali quem actu meritorium ipse quidem in pucipua causa meriti,sed totu meritum est ab utroaue,de a neutro totaliter. Et hse docent Physici euenire quotiesculam a duobus agentibia bus simul producitur aliquis enectus.Cum uero Bemar.dicit, liberii arbiti' latum esse capax salutis,non negat iberam nostram cooperatione necessiria esse ad salute,sed duntaxat significat,no esse salutis capacia, nisi q habent lib. b. Sed ut pateat hunc esse germanu sensum Bernardi, & nullibi magis pro nobis stare,qua hi unde exultare uidentur aduersarii, ipsa illius uerba iubiicia. Tolle ait, lib. b.& no erit,quod tauetur.Tolle gratia,& no eri unde siluetur. Opus hoc sine duobus esset no por,uno,aquo fit altero cusvel in quo fitiDeus auctor est Stilis,liber. arbi. innium capax. Lod ergo a solo Deo de soli datur lib.arb. tam absim consensu esse non pol accipietis, qua abs p gratia dantis.Et ita gratiae operati si lute libearbi. dicitur coope rari,dum consentit,hoc est,dum saluatur. Proinde irrationalis spiritus salute minime capit,eo quod illi uolutarius consensus desit, quo Deo saluanti placide ob temperet,sive iubenti acquiescendo,siue pollicenti crededo siue reddenti gratias agendo.Hμ Bem. Et si uerba lisc,quibus dicitur,libe. arb. tantii esse capis salutis,& salute a Deo solo nobis, uel in nobis fieri reserantur ad gratia gratum laciere,qua formaliter saluamur,uerissimu est, nos pasoficie dutaxat habere respeetiis dulis nostrs. Solus. n. Deus nobis eam insunnine Eo dit. Fortius tame instat. 3. Si liberum habemus arbitriis frustrare possiimus scientia,&uolutatem diuina. St. n. Deus me praesciuit celebraturum hodie missam,& uoluit me celebrare,& possum non celebrare, possum ergo frua

strare scientiam,& uolutatem diuinam. Quandoquidem possim facere op ' positurius,quod Deus Euit,& uoluit. Et satis est,ut possit Petrus,frustra ' re opinione dc uolutatem sui parentis de s .si possit ipse aliter sacere qua pa ponsi. res suus eu uoluit sacere,& aiaidit factum esse.Sed qui hoc aduersum nos

intorquet argumentit,parum aduertunt,ide ipsum argumentu contra libertate diuinam ex squo militare. o sane magis potest ipse si ustrare scientia. de uoluntatem suam quam nos. Si ergo quia sciuit,& uoluit me hodie ce 'lebrare,non possum non celebrare,neq; ipse poterit siluare,quem sciuit deuoluit condemnandum,nem potuerit non creasse mundum,quem in perno de sciuerat se creaturum, & uoluerat in initio teporis orare. Iram,si a gumentum istud concludat quod uolunt, tollet, &a Deo, &a nobis, Ma toto mundo magnam istam libertatis persectionem, nem Deus per i . tam suam potentiam poterit creare aliquam creaturam liberam. Necessam riunque erit, omnia ex necessitate abistula euenire. Qtio quid dicit pos. sit absurdius aut in Deum contumeliosius Dicendum igitur breuiter optime stare,Di sciuisse nos aliquid hodie facturos,isc uoluisse nos id ficere,