Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum, ..

921쪽

DE MORTALI PE cc ATO, ET VENIALI fide fiducia tm,omnia qus citat expolian olum inde haberet,ia cooperari Cnostrae iustificationi,dc ad ea esse utilissima, quod patres no negant. Sed uide cscitate hominis. Inter alia,unu citat ex.r.ca. ad Eph. quod plane est,pro nobis. a cum Pau.ait in Christo nos habere fiducia & accessum in cofideatia P fide eius,clarissime distinguit sicut. s. Sy.fide a fiducia. Verii de istis limsatis. Reuocemus igi reo dissertatione nostra,unde huc declinavimus,& di. stantia uenialiu a mortalibus aliquato dilucidiore fi possimus,saciamus. lVentilia,quantumuas m plicentur,nlinquo aequari uel minimo mortali. Cap. XI. Ibiget tri quispiam,an tanta,& tam intrinseca sit distantia uenialiua mortali ut etiam multa uenialia nunquam aequivaleat uni moria, li. Et sunt nonnulli,qui propter nonnulla tesiimonia diui Aug. per peram intelleeta, perinde de multis minutis peccatis iudicandum esse putar, QTressat delicto. De quorum numero uidetur suisse glositior Deadepse est creti. Sed Theologi scholastici certum S indubitatum communiter existis Nulla ue, mant,uenialia nullo numero posse aequari uel minimo mortali. Et eorum malia ad sententiam ab Omnibus esse acceptandam,sic possumus ostendere. Ex natuae uat unum sua & intrinseca ratione disteriit uenialia a mortalibus .Et eoru differentia

mortale. 'moribus plus j specifica uide quia mortalia directe repugnat iustitiae de

Arg. , amicitiae diuinae,non autem uenialia. Poenae etiam uenialium improportionabiles sunt.Nam poena mortalium aeterna est,uenialium autem temporalis.Testimonia item scripturarum iam citata nullo habito respectu ad nu- e merum,mortale quodvis assirmant mollem& gehennam & exilium per- Upetuum a uita aeterna inducere nihil autem tale imputant uenialibus. Maagna in caligine uersaremur,si sacerent multa uenialia unii mortale,& magno profecto essemus in periculo,nel praeceptum domini esset lucidii,sed obscuria ualde de perplexum.Quia nem scriptura nem Ecclesia,ne 3 doctorum aliquis expressit hactenus,quis fit ille numerus ad quem cum peruenirent uenialia dirimunt amicitia diuina. Itam semper in dubio & in angustiis perpetuis essemus de statu nostro et nullius mortalis nobis cosi.Loge uero melius nostrae Deus cosuluit infirmitati. Ipsum lumen naturale,nisi prorsus fallor,manifesta docet cotradictione impli care uenialia in aliquo numero squipollere uni mortali.Na si centesimus,ex li gratia sit hic numerus. centesimu ueniale mortale erit,&no ueniale. Cum primu. rua nobis ad Lobiectio. sum fuerit dirimet amicitia diuina,qante inter nos & ipsum erat.Sed Aug. i. nobis obiici a est. Illa utim pcta, a humana si agilitare,quantiis parua, ame QS-beli crebra subrepsit,si collecta cotra nos fuerint,ita nos grauabiit,& Opprimet mriri. sicut unii aliquod graue peccatii. Et in Ps.li S. Si aduersus nos colligant, de si no singilla suis motibus conterusiola in aceruo nos obrutit. Et in illa uerba Ioa,Si cofiteamur peta nostra Sc. Leuia,inquit,pcta, i dicimus, noli cotemnere. Si colenis,qn appcdis, expauesce,qn numeras. Leuia multa faciut

Rcto . unu grandQMultae gutts implet tamen,multa grana satius mas Gai

922쪽

- LIB. XIIII. IN XV. c AP. . 43 Ascio expositiones dant his uerbis,sed illa uera,&genuina Aug. intellig&ia

est uenialia peta aliqu opprimere,& subruere iustos,& depellere eos ab statu gratiae,non quide se se,sed quia du comenuntur,& passim admittuntur,ntrahunt eos ad aliquod peccatum mortale iuxta illud. Qui contenti minima paulatim delinquet.Et quo ad extinctione seruoris caritatis,&distraetione ab exercitiis spiritalibus aliqn talude uideriacere,ac unii aliqd graue peecatu.Et hae esse genuina Aug.expositione,docere possunt, q de his scripsit

ea. .lib. de pnis medicina,& qtin murica. s.lib. deue.&ta. pnia. sient titalia esse pcta aliquot ueniali ut m ad certum alique numerum eoν ueniretur, latim homo nullo alio admita centa eresse in mortali. Ido usu possct uenire famulis,qui tametsi nun* magna aliqua quatitate surdior a sitis ditiam dum hodie uno in asse eos dὰraudant,cras in altero,perendie in alto,sie sensim tanta quantitate pecuniarum dnorum suorum penes se retiner,quauta si simul caperes.sussceret ad mortale. Et quod isti in mortale Iabantur,cuprimum accepta in eam quatitatem ueniuntdicet nullum eorum suturum fuerit mortale,causa est,non quod multa furta uenialia exaequctur uni mortali,sed quod ex tunc incipit retineri quantitas pecuniarum aliena, suffcies

ad retentionem mortalem.

De triplici uia dignoscendi uenialia a mortalibuis. Cap. XII. Non sinis est monstrasse,quantu intersit inter uenialia peccata,& mortalia,de quae sit eoN potissima dissimentia, si etiam uias siquas ape B riamus, quibus possint catholici quibusvis in rebus agnoscere, quae sint peccata uenialia,& quae mortalia. Habet liscres pios uiros, L non omnino indoctos nonnunqua licitos Et illos ea solicitudine, quacunm possumus,squum est ,liberemus. Et du magis,magisq; de ista re cogito,illa tria Vis 3. di loca ex quibus distinctionem peccati uenialis de mortalis hausimus,& comuniuimus,tres nobis uidentur comodisiimae uiae,quibus illa internosce mortalia are,de di arare possimus. Vis nosse de aliquo pct5 ueniale ne sit, an mor- Rc ilitas tale Recurre ad talpturas,recurre ad doctrinam Ecclesiae, recurre ad tuum ipsum lumen naturale. Haec te certum facient, quale fit & quantum peccatum,de quo requiris. Et ex sti ipturis quide dupliciter licet colligere quod sit peccatum mortale,& quod ueniale.Quae in scripturis uideris abomina. Via.

bilia dici,execranda,Deo exosa, digna morte,aut causam mortis, mortem inferre,excludere a regno coelorum,& quibus uel poenas aeternas, uel salie mortem corporis comminatur, ea indubitato crede peccata esse mortas

lia,qus autem Ieuioribus poenis castigat, uenialia. Et hoc modo colligere

post imus ex testimoniis. cap. ci alis opera omnia carnis a Paulo ad Ito man. t. Se ad Galatis enumerata de contumelias graues illatas proximo pec cata esse mortalia , uerbum uero ociosum tantum esse ueniale. Qitoniam T.

illa digna morte,dc excludere a regno coelorum Paulus in imat ,&Christus eiusmodi contumelias reos sacere Gehenns ignis tradit, de uerbo au- atem octois multo temperantius, de milius locutus est. Eadem etiam ex ro . sp a

923쪽

gula inferiant dόctores multa connumerata ab Ezechiese in cap. d. peccata a esse mortalia,quia dc detestanda dicuntur, de abominationes, de Deus re quirit illa uitari,ut quis iustus sit,isc uita uiuat, neque moriatur in iniquit Ire patris sui. Quod si uno de eodem contextu aliqua peccata enumerari ab

scriptura aduerteris,& tamen quaedam assirmari, digna esse morte,uel M. cludere a regno Dei,dc de alias prorsus taceri,eo ipso intellige illa nobis M. signari es e mortalia , haec autem uenialia. Qua ratione ex uerbis Iacobi ibidem citatis Concupiscetia cum conceperit, parit peccatum tradunt doctores,concupiscentiam allans indeliberatam nunquam esse laetatem, cocupiscentiam uero deliberatam,mortiseram esse. Et eodem argumento ututur,ut probent, micationem,immundiciam atque auaritiam, peccata esse mortalia stultiloquiu autem dc scurrilitatem duntaxat uenialia. Cum em mPaulus ad Ephesios scripsit let Fornicitio autem,& omnis immundicia,&auaritia ne nominetur in uobis,sicut decet sanctos,aut turpitudo,aut stultiloquium, aut scurrilitas,quae ad rem non pertinet, ne omnia simul conanumerata,eadem censerentur lege, dc uenialia confunderenturacum mora

talibus,statim adiecit. Hoc enim scitote intelligentes, I, omnis semitor , aut immundus,aut avarus quod est idolorum seruitus non habet haerediatatem in regno Christi de Dei. Expressione quippe fornitationis,immundiciae,& suppressione stultiloquii Sc scurrilitatis docuit illa esse mortalia &excludere a regno Dei,haec uero diitaxat uenialia. Porro scriptura apertius& isequentius explior,quae sint peccara mortalia, quam quae sint uenialia. DQuia aragis nostra intererat hoc nosse.Sed cum diligenter explicauerit pene omnia laetalia eadem propemodu omnino ratione,qua de stuItiloquio& scurrilitate argumentari utcunque possumus,non esse de se mortalia,qus V in scriptura ut talia neque reprehenduntur,nem damnantur. Vbi uero rivi Io ex his modo satis eluceret ex scripturis,utrum ueniale esset aliquod peccatum,an mortale recurrendum est ad. r. viam uidelicet ad traditionem Eo

loesiae de do ctorum ipsius. Quae enim ues doctores communi consensu tradunt,ut mortalia uel a piis & doctis Christianis,ut talia uitantur, uel certe talia existimantur,proculdubio habenda sunt mortalia, quae uero ut uenialia,censenda quo ipsa sunt uenialia. Non enim in re tanta permittet. 5s.ο- rare Ecclesiam,quam semper inhabitat & illuminat. Et ea sane communis

existimatio ortum habere a Christo uidetur,ues tate ab Apostolis. Io si aliqua peccata communiter creduntur in Ecclesia non esse necessario cofite/da,neci: gratiam Des tollere,immo deleri per aqua benedicta, ues oratione dominicam,& eis obnoxii admittuntur semper ad sacramenta, ues ex hoc 3 cognoscere debemus ea esse uenialia,& si contra cotingat,mortalia. Sed des.rio. i. et ex ipso lumine naturali dignosci possint tertio uenialia a mortalib. Atqui q. s. t. s. hic no mihi placet uia,quam sequutur aliqui scholastici diceres mortalia pecet.sat ibi. cata esse,quae sunt circa finem,uenialia uero,qus circa ea,qus sunt ad finem.

. Nam dc circa fin m qui Deus est, contingit peccare uenialiter propter in d liberationem ,

924쪽

LIB. XIIII. IN XV. c Ap. 43ς A d liberationem,uel impersectionem offensae,& circa ea quae sunt ad finem,

sint omnia peccata mortalia,quae sunt contra.r. tabulam. Neci: arridet illa Sco. . aina,quam alii sequuntur,ut uenialia dicantur peccata opposita confit as,uel ordinationi utili,sed non necessiimae ad consequendum finem,mortalia uero,quae opponuntur mandatis, uel ordinationi necessariae ad consecutionem finis. Nam intermittere consili nullum peccatum est,ut supra satis docuimus. Et Deus necu sub ueniali quenquam obligauit ad tendedum optium o modo,quo potest ad consecutionem finis. Habent qui has uias tradiis ' rderunt,suos sequaces,qui eos utcuno tueantur.Neq; nos dissitemur,posse eos pie excusari,&exponi. Quia tamen non satis explicant dissicultatem . . quam quaerimus,sed augent potius,& difficultates dissicultatibus addiit eas ut parum aptas nostro proposito missas faciemus . Via igitur ex lumine naturali,quam ab omnibus cuperem notari,& pro dignoscendis his peccatis ob oculos ubit haberi,ista est. Quae ex directo de grauiter repugnant cari tati Dei,aut proximi, ea censeantur mortalia. Quae uero rationi quide ditanant,& a lege nobis tradita exorbitar,non aut tantopere,ut grauiter isdam caritatem,quam Deo,& proximis,dc nobis ipsis debemus, ea existiment uenialia .Et est haec ina ualde commoda, de conueniens ad cistinguendum quacun in materia peccatu ueniale a mortali. Quia sicut ex lumine naturali constat,unam esse magna iniuriam uel aegritudine,aliam uero paruam, ita etiam constat hanc esse grauem offensem,illam aut paruam.Et ideo hanc 1.1. Aviam plaerit graues doctores scholastici magnopere,& non iniuria nobis 88. ar. a. ας commendarunt.In eam quippe uidentur omnes sapientes ipso lumine naα ia ibi et iturali admoniti,perpetuo consensisse. Et ea crediderim omnes illos suisse sis. Dur.ῖ,

usos quotiescuno necti ex salpturis nem ex dissinitione Eccless satis certo . . ...

scire poterant,qualia essent censenda,& quo in loco & gradu essent repo

nenda quae certo uidebant esse peccata,ne tame usu: adeo grauia,ut ueri- , simile esset ea impedire uel dirimere amicitiam diuinam. Et hinc nata est duo plex distinctio peccatiarentalis,cuius in. t. ca. meminimus. Neq; alio ex sonte manavit doctrina illa communis,qua docemur, circa quaevis praecepta dupliciter posse contingere peccatum' ueniale,riempe ex surreptione,uel cκ paruitate materiae. Cum enim caritas uinculum sit,quod nos deo coniungit,ae principium sormale spiritalis uitae et sicut Paulus dicit finis prscepti, ε. Tim. ct caritati Dei aut proximi parum ossiciat uel surtum leue uel perciissio partia uel c5cupiscentia alienae uxoris indeliberat uel motus infidelitatis subitus,sapienter ut certu & indubitatu tradiderunt,haec non dirimere amicitia diuinam ne P adeo auertere,aut a nobis tollere iustitiam Qtiam ob rem Ri Ricbar. char.in fine tractatus de differentia uenialis a mortali costanter aflirmat. pee s. Via. catum mortale esse,quod non potest a quoquam committi sine grandi corruptione sui,aut contemptu Dei,aut graui laesione proximi,& reliqua omnia esse uenialia. Inspiciat igitur,qui utili bene discriminare uenialia a morta

libus,& oculos suos in caritatem coniiciat,quae una est huic proposito reo .

925쪽

gula,& amusiis certi silma,ac aptissima. Et oblata quacunm operatione,aut Comiisione humana, diligenter aduertat, an illa aduersetur directe caritati, nee ne. Si non aduersatur, sciat ibi nullum esse peccatum. Si autem adueris sari uideatur,rursus perpendat,an grauiter,an leuiter. Si grauiter inde is di caritatem uiderit,mortale peccatum ibi subesse agnoscat,si leuiter ueniale .

Venialia peccata ta simpliciter peccata unt,er cotra mundata imper icte

tamen. cap. XII l.

stinguut de alii peccata uenialia a mortalibus, haec contra manda

q.83. . t l Ita silit,illa uero leues quaedam culpae duntaxat preripia commisse. m. a. erse Ita sane ut sicut qui tenetur ire ad alicuius circuli centrum, si paululadiatores 'circunserentiam ipsius immoretur,neci: progredi dicitur,ne retrocessus a

Prom. dere,aut contra iter re um ire, sed praeter,ita qui obligati sumus per uiam mandatorum ad regnum coelorum contendere si peccemus uenialiter nemretrocedere, neque contra,vel secundum iter rectum progredi dicamur, sed Praeter,ac Propterea,neque contra,sed praeter mandata agere. Verum hanciententiam permulti scholastici impugnant,dc contra mandata illa esse aflirmant. Eorun sententia communior nunc uidetur in siliolis. Et inter has duas uias media alia posset alicui occurrere nempe ut uenialia dicimus esse contra aliqua mandata,non tamen contra principaIta legis mandata, quae

absolute hoc nomine talia nuncupamus. Et quanquam quaestio haec tota prorsus de nomine est,& non de re. Omnia enim quae hi culpae ueniali dea Putant,deputant & illi,et econtrario,non ideo tamen negligenda est. Nam ore pro illa quaestione communi,an possimus seruare omnia diuina mandata,necessaria uidetur.Neque parum resere,quibus quaecu uerbis loquamur. Et decet ubi ,ut nostros sermones dc scripturis & sanctorum patrum uer PALMa'attemperemus. Idci: ut faciamus in primis statuendum est peccata uenialia r is lia proprie esse & simpliciter peccata. Sunt nan actus mali simpliciciter, siti dicta qui uoluntarii & circa materiam indebitam,& a recta ratione deui anr ac dissentiunt,& poena ac reprehensione digni iure apud omnes censentur. Et absolute concedendum est,non solum propter ea non amari Deir, ne. placere nos Deo sed etiam,quicquid quidam magnus doctor in cau te dixerit,displicere illa Deo,isc propter ea uere Deum ostendi. Et sub nosmine peccatorum a Christo comprehenduntur,cum dicit. Quoru remimitis peccat remittuntur eis.Et alias non se extenderent ad eoru remissione claues sacerdotales,nem consessio eorum esset sacrametatis consessio. Quorum contraria lib. 1 .c. 3o. luculenter docuimus. Falsum item esset Ecclesiam instituis te aquam benedictam ad remissionem peccatorum, sed oporteret semper addere,ut uere loqueremur,uerbum uenialium. eque Christus dixisset ab lute reddituros esse nos rationem de omni uerbo ocioso,si non

esset illud simpliciter de absolute peccatum. Adde quod de debita absolute uocantur a doctoribus,& ostensae de lapsus,ut patebit ex testimoniis instacitandis. Communiter etiam de illis exponuntur uerba Ioannis, Si dixeri

926쪽

r LIB.,NNU . IN XV. c AP. 436 A mus,M6d peccatum non habemus &c. Et nisi ita esset non fuisset Pelagiusa Enctis quibusdam Episcopis cuiusdam Concilii coactus anathematizare hanc propositionem,Filh Dei no possunt uocari nisi qui omnino fuerint

sine peccato. Nam solos eos filios Dei non uocari, qui sunt sine peccato mortali uerissimum est de apud omnes catholicos indubitatum. Atq: om- Arisne medacium esse peccatum latissime disputauit Augustinus. Et cum in stri Aug.dmeptura legimus, In multiloquio non deerit peccatum, necessarium est dicere dacio. etco peccatum uocari,etiam uenialem culpam. Nam certe non in omni multilo tra initae. quio contingunt mortalia peccata. Quod si mendacia ofl:ciosa uel iocosa Pro.to.e absolute appellantur mendacia,& surta leuia furta dicuntur,&concupiscen Arg. τtiae indeliberus,concupiscentiae simpliciter nominantur, cur non etia pecocata leuia,peccata dicentur Ipsa etiam poena, quae uenialibus ex statuto di- Arg. suino responde admonere omnes potuit,ut laterentur ea esse absolute peccata. Siquidem poena est simplicititer ac talis a cunctis praedicatur. Non autem respondet poena simpliciter, nisi peccatis simpliciter. Nec tamen negauerim aliquando peccatu in scriptura pro solis mortalibus accipi. Vt enim S ipse contextus indicar,de solis ipsis loquitur Ioa.cum dicit. Di iacit pec LIοῶ.3.bcatum ex diabolo est. Et statim.Omnis, qui natus est ex deo,peccatu non sicit.Ex eo autem quod. s.Thomas dixit diuisionem pectati inueniale de mortale esse diuisionem analogi in analogata,perperam nonnulli college runt eum negare,peccata uenialia esse peccata simpliciter. Non enim est peen catum analogum secudum ipsem ad peccatum ueniale de mortale, sicut homo ad hominem uiuum de pictum,sed est ad haec analogum, sicut omnia quae communia sunt Deo & creaturis,analogice de eis secundum ipsum dicuntur,dc tamen utrisque uere de simpliciter coueniunt. Necti dubitare possum quin rogatus,an mendacium iocosum esset peccatum ab sin ulla distin Propo.1ctione peccatum esse concessisset. Ex hoc aut sundamRo perspicue uidetur sequi peccata uenialia aduersari legi de mandatis,& contra legem esse,& co aug. 1s. atra mandata. Peccatum.n. secundum Aug. dictu est uel iactum, uel concupi tra Faustatum contra lege Dei. Et unde ipsa haberent malicia suam si no essen losscnssimis,& ab ea exorbitarent Prosecto qus nulli legi aduersantur, peccata dici non possunt. Nam consiliis no obsequi, peccatum nullii est. Unde SiddAug.alibi ait Unde est. n. peccatu,nisi quia iustitiae contrariuc Et alias. Pec- core meis

catum est uolutas iaciendi quod iustitia uetat. Et Amb.Quid est peccatum, dativi. nisi praeuaricatio legis diuinae & cofestiu inobaedientia praeceptorum Et AG a. sBer.Persecta no est lex Des,nisi Oibus aduersetur peccatis.Cunq; ostendi dparadiso sit Christum ipsum sub nomine trabis & festucae,& ex ipsa reaiuu disiatia Ber. dprae graues leue 3 inobaedientiae culpas discrevisse, subdit. Porro Omne pecca rep. assium contra Des mandatsi prssumitur.Nonne etiam scriptura prohibet omne mendacium his uerbis,Noli uelle mentiri omne mendacium one ola Eea aesuria interdicit dicens No suraberis Nonne omne libera concupiscentiam uxoris aliens,cutit. No concupisces uxore alterius Sijsta non negant lege

927쪽

DE MORTALI PE cc ATO ET VENIALI

diuina prohibita,cur negentur esse contra Dei mandata φ An non idem est Cesse contra mandata. sc esse prohibita Insuper. Venialia peccata contra re, eham sunt rationem,& ei aduersantur,& contra eam pugnant. Omnis autere sta ratio,cui quis distentiens peccat,uim habet legis, uel certe Irgnificatio est legis.Erunt igitur & ipsa cotra illam legem,quam redi, ratio prxscribit. Equidem intelligere non possum peccata uenialia esse contra r fiam ratio uriem,uel obligantem ad culpam, uel exprimentem legem, quae ad eam obligat,& tamen non esse contra legem. Sed si sunt contra mandata, quid illis Rest .ad deest,ait Caluinus,ut non censeantur mortalia Multum sane. Nam morta Cala. pro lia ita grauiter debent aduersari mandatis, ut merito dirimant amicitiam venialib. inter nos de Deum. Non. n.omnia qus mandatis prxcipiuntur,aut interdicuntur nobis aequaliter mandantur aut prohibentur, sed qusdam arctius , alia leuius,quaedam sub culpa mortali alia uero sub culpa ueniali. Re fiet Ber. dpre Bern.ait. Non pari culpa negliguntur,quae no pari cura prscipiuntur, nec cepi dis pari proinde poena puniuntur. Et copiose ostendit ex qualitate praeceptovirum & autoritate deuoluntate praecipientium mensuranda esse inoboedie'opo.3 rix culpam aut oboedientis laudem. Sic tamen oportet nostros attemperare sermones,ut dicentes uenialia peccata esse contra mandata, ne quispiam ansam inde errandi accipiat explicemus imperfecte esse contra ea, & rio Pseete neque praeuaricationes es aut criminales eorum transgressones uel inoboedientias, sed iustos eis non impedientib. simpliciter de absolute serauare legem de mandata. Peccata. n.uenialia non impediunt ingressum ad uiolam. Impedirent autem si propter illa diceremur non seruare madata, quia non mentitur,qui est. Si uis ad uitam ingredi,serua mandata. Neque est alia quod peccatum ueniale 'quod reos nos faciat omnium maudatorum,s ceret uero si hoc esset. Nam uere Iacobus dicit. Qui ossendit in uno laetus est omnium reus. Peccata etia uenialia neque Dei, neque proximi dilectio ni repugnant. Repugnarent tamen,si pilaricationes cssent mandatorii.VOrum quippe est illud Pau. Plenitudo ergo legis est dilectio.Et tam leuia sunt apud Deu hsc pcta,ut propter ea nemo iniustus,impius,puaricato immudus,tra rellar,inoboediens,aut iniquus iure appellari possit. Nun* enim talia elogia, ne* scriptura neo doctores sancti tribueriit, nisi illis qui alicui . picto laetati sunt obnoxq. Vnde & inter ea q coinquinat hominε, sola mortalia pista Chis recesuit Et sa ApostoIi nd uidetur liberi a uenialibus suisse, cu instante magistri passione cotendebat de primam propterea fortassis eis dixit. Qui lotus est,n5 indiget,nisi ut pedes lauet. Sed qm uenialia nemineoino immundit sactur,testimoniti eis sus mudicis et tu phibuit dices. Ia uosmudi estis. Qaesi sitis essent uenialia ut iniquos,S impios nos esti cerct sacedat s rei et ex cosequeti nos Deo inuisos de exosos. Siquide Psal. inst. Odisi oras . t s OPanr iniquitate. Et Salomo. Similiter odio sunt deo S ipius et impietas Diluituria eius .Et similis uider stero de ali*s,' statim opsiimus nossius. Sed hoc e inrita obia quo pis it decipius,& unde sortassis ad negadu pcta uenialia esse absolute

928쪽

LIII. VI m. IN XU. c AP. V 43 A peccata,& cotra madata qi.ide no olao sine causa comouentur. Putant necesse esse,si illa lateamur absolute esse pista, ut &qui illa o pans, concedamus esse pctsires,& iniquos. Et si fateamur absolute, ea esse contra mandata,consequens esse,ut de qui illa admiserint, dicantur transgredi mandata, & non obseruare legem. mae quidem ab scripturis longe dissidere, paret ex dieiis. Verum haec non sequi ex his, quae concessimus, his possumus exemplis sacere dilucidum. Non omnis frigiditas denominat subiectum,in quo est frigidum,neque omnis caliditas calidum, sed tunc demum has denominationes suis subieetis huiusmodi qualitates communicat quado a sortioribus,& intensioribus contrariis non impedititur. Si frigiditas ut duo,sat in aqua calida ut octo,dicemus quidem aquam illam habere seis giditatem,sed nemo illam dixerit frigidam. Quin omnes eam inclictanter, ct intrepide appellabimus calidam. Et in moralibus nemo filium in obstaquentem recte dixerit,qui leuissima quapiam re a parentis uoluntate declia nauerit,cum in omnibus aliis sit obsequentissimus. Nemo perfidum, aut irreuerentem iure uocauerit subditum, qui in re parui momenti praeter ει delitatem de reuerentiam debitam suo domino aliquid commiserit, si qui, dem in omnibus grauibus rebus fit ei fidelissimus, de eximie eum reiierea' tur. Nemo gulosum dixerit,aut intemperatem,qui paululum excesserit re gulas temperantiae.Neque praeterisse quenquam dicimus leges amicitiae,ssin re minutissima ab officio amicis praestando cessauerit. Et ad eudem moa B dum tametsi uerum fit,iustos facere, de habere peccata, de contra mandata Dei imperfecte saltem, deleuiter operari,cum uenialia peccata admittunt, non eouis tamen ea pertingunt,ut iniquos, aut impios eos liciar,uel pro ihibeant,quominus iusti dicantur,dc obseruatores legis ac madatorum diis Dinorv.Impedit iustitia,quae illis inest, omnes eiusmodi denominationes, leuia quippe sunt omnia peccata uenialia, & multis nominibus exuperari tur a minima cuiuscuno iusti iustitia neque impedire queunt,quae illa comi municat itastis elogia ut contraria,quoad illa permanet, pro eis subiicere. Et tanta est, quam illi exhibent praeceptorum diuinorum obseruantia, ut huiusmodi leviculae eorum transgressiones,aut declinationes ab eoru ob seruantia,pene nihil sint,neque obstent quominus a maioribus de praestimitoribus fiat denominaiio. Vnde illud proficiscitur, ut no latum iustos sanetos mudos,& sectores legis,sed immaculatos, dc persectos eos uocet scri Ps iuris. plura non obstantibus his minutis peccatis. Et Christus licet non ignora bat nemine hic uiuere sine pist5 mudos in asserebat esse aliquos, cii diccbat. Beati mulo corde qm ipsi deu uidebiit. Ac ppea sicut explicat Aug. dixit Augutan .Qui lotus est non indiget, nisi ut pedes lavet, qin qui iam a peccatis moris loam talibus mundatus est,tantum indiget detergere puluerem uenialiUm peccatorum adhaerentem pedibus. i asscistibus nostris, quandiu sumus in hac uita mortali . Et subscribit ei Berii. in haec uerba. Lotus est qui grauia Pcccata Berscr. iunon trabet,cuius caput. i. intentio, se manus. i. operatio de conuersaliO,mu cam do.

929쪽

DE MORTALI PE cc ATO ET VENIALI

da est,sed pedes,qui sunt animi assectiones,dum in hoc puluere gradimur, C

ex toto mundi esse non possunt,quin aliquando uanitati,aliquando uol ptati,aut curiositati plus quam oportet,cedat animus uel ad horam.Et Libdit. Nec ideo tame pro eis necesse est nimis esse solicitos. Ignoscet iacile,imismo de libenter Deus si tantummodo nos agnoscamus. In huius odi nanque quali ineuitabilibus & negligentia eulpabilis est,& timor immodera tus. Haec ille. Qui docte ibidem colligit ablutionem illam pedum sacraumentum fuisse remissionis peccatorum,quae non sunt ad mortem, quia Petro osserenti manus de caput,responsum est,totis non esse opus, nisi ut peis Rupo. 44 lauent. Qitae si intellexisset Caluinus, nunqua tam cscus S tam impua caμι pro dens esset, ut manifesta diceret patres contradiistione teneri, quum assea p- . er ruerunt possibilia esse iustis mandata, S: tamen eos quandoque cadere inc . . peccata uenialia. Audi impie,de intellige.Non ipediunt uenialia an iusti dicantur seruare mandata. Quia ut iam diximus, denominatio fit a potiori. Neque si dixissent patres iustos aliquando cadere in peccata istalia,aduersati suissent doctrinae statim traditae de possibilitate madatorum. Multa enim possibilia nobis sunt,quae ob libertatem nostram non iacimus. Et si dialeaeticam nosti, propositio de inesse non contradicit propositioni de possis bili.Tu potius Caluine manifesta ibi teneris cotradietione. Nam iustos adamittere dicis peccata laetalia neque tum desinere esse iustos. Nec aduenis iustitiam iniustitiae & iesquitati repugnare, sicut lucem tenebris, neque fieri

posse,ut peccata laetalia censeantur, quae mortem non inserunr,nec iustitia Daut uitam anims tollunt. Dices .Facerent quidem hoc suapte natura, sed n5 faciunt,quia Deus no imputat. Cur igitur mortifera pectata dicis,quae nec imputantur,nec imputata sunt,nec imputari possunt secundum legem Dei ad mortem Aut aliqua opera mala Deus sic imputat iustis in mortem, ut propter illa ab eis tollat iustitiam,aut non Si non, m Ioviniano sentis,iustos non posse amittere gratiam semel acceptam. Si sie,illa sunt,quae nos dicimus uenialia peccata. Agnosce igitur,perperam te & haeretice dixisse omnia opera nostra esse peccata,et omnia peccata esse laetalia,et necesse esse pro

doctrina & instructione fidelium,ac redia scripturarum intelligentia, distinguere inter haec de illa peccata,& quaedam leuia de minuta peccata assirere. cum quibus perseueret iustitia, quaeque legis impletioni no derogen alia grauia de mortifera,quae iustitiam tollan de legis sint praeuaricatio. Non omnia opera nostra mereripoenus aeternas, si remota mseriscordia iudicentur. cap. XIIII.

A Deoque utrum est peccata mortalia a uenialibus disseire,cI, morinalia amicitiae diuinae repugnent,& obnoxios nos siciant pomis aeternis,non autem uenialia, ut uehementer nobis displiceat,quod quia dam ex catholicis concedunt Luthero, peccata uenialia digna esse pomis sarernis,siquidem remota misericordia iudicentur.Sed hoc iniquior fuit Lutherus, secuius nescio quem Toletium, id ipsum asseruit de quibuscun

930쪽

A que bonis operibus. Quod & mordicus tuetur Caluinus in cap. u. & ean. confimia

1 ubi sandia haec Synodus hunc errorem damnauit. Sed iam tempus aps tio cra. aspetit,ut perinde ac libro. ii. sumus polliciti,errorem huc subruamus, et do er cono.

ct itiam patrum,pro uirili nostra firmemus .Porro ex multis,quibus POs 3. e. i. consimus reuincere, non omnia opera nostra, mereri poenas aeternas, etiam si tra Luthe.

remota misericordia iudicentur, praecipua duntaxat & propria huius loci er cui Lattingemus. Primo.Multa ex operibus nostris per auxiliu S gratiam Dei Nulla o. bona sunt,& consorinia rects rationi, ac prsceptis ipsius, & digna pera no a apud Deum,&sapientes cunctos omni laude. Gae uero eiusmodi sunt, seu poeis nunquam apud aequum iudicem merentur uel leues poenas. Unde & dcus nus aeter a ipse in eis sibi complacet,& fidelitate nostram & amorem erga se probat, nome& magnis illa nonnunquam praemiis. Se commendationibus digna cens rentur. set. Quomodo i rea existiment apud illii remota quavis misericordia dis Arg. tigna este poenis aeternis sItem. Si remota misericordia omnia Opera nostra Arg. x

Poenas mererentur aeternas,omnia Opera nostra nunc actu sunt mortalia,

de exitialia. Nisi enim essent mortalia,haud qua* indigerent misericordia, ut non imputarentur tam grauibus pomis. Concedunt quidem ista Luth. de Calui. tametsi Lutherus saepe palam dicit esse aliqua peccata duntaxat uenialia. Sed si ita est eisdem operibus, quibus maxime adnitimur seruare logem Dei,eam persecte tran redimur, ipsaque lex struatu est imposilbilis, de sibi ipsi repugnans. Quo quid dici potest absurdius Cusp aliqua ex no/ Arg. 1 B stris operibus bona sint,etiam secundum illos eadem opera simul erunt, idque persecte,& non latum impersecte,iustitia Sc iniquitas, lux de tenebrae, sordes de munditiae,& eodem tempore seruiret quis persem duobus dou minis toto coelo inter se repugnantibus,& contraria ac plane diuersa a suis subditis exigentibus,Christo de Besial Deo & mundo,carni de spiritui,domino uero de idolis,quae manifestissime sunt contra Christum & Paulum. Matib. s. Et iam olim Deus sub pulchra allegoria per Elatam nos admonuerat hoc Σ. cor. 6. esse impossibile dicens. Coangustatum est stratum, ita ut alter decidat, de Ela. 18. pallium breue,utruno operire non potest. Sed urgeamus magis aduerta Arg. rios. Cur bona opera uenia dicitis indigere,& generatim nullum nostrum opus posse Deo placere absque uenia Si uenia indigent bona opera iusto rum,sunt igitur,quod plane repugnat, iniustitiae, & simul stant nihilomianus cum gratia. Nam si iniustitiae non essent,uenia non indigeret. Deinde. None aperta est contradimo,eodem mometo ignosci aliquod opus,quo peccatum est,& deum ossendit. Si Deum offendisi nondum remittitur. Si remittitur,iam non ostendit Si ergo remissione indigent,prius sunt peccata, de Deum offenderunt laetaliter, de nihilominus, ut paulo te contra te colligebamus, simul aliquis Deum ostendit mortaliter, & est iustus. Insirin Are LPer. ullum peccatum a deo remittitur,aut non imputatur nisi ratione alicuius sacramenti,aut operis nostri,quod Deus ad eam remisitonem gratis& benigne acceptat. Alioqui contra doctrinam sanctorum peccata essetu