Christophori Forstneri ... Ad libros sex priores Annalium C. Cornelii Taciti notæ politicæ. Quibus pleraque omnia, quæ reliquis quoque Taciti libris continentur, suis quæque locis explicantur. Adjuncta est in fine, eiusdem Oratio, habita Venetiis in

101쪽

Nova poti et VI CAEsignum tuba datum componit. In suos quisque ordines currit, & quicquid irarum in tabernaculo conceptum est, in hostium effunditur capita. Et propterea Joannem Comnenum contemptu & ignorantiae simulatione militum murmura prosecutum scribit Nice. tas Choniates i. Annal.) Caeterum de tota haequaestione, num Principi conveniat ferre de soloquendi libertatem, doctissimi Fratres tractant , Scipio & Albericus Gentiles; alter in disputatione ad titulum Codicis Justinianei, Si quis Imperatori maledixerit: alter in secundo de Conjurationibus. Quibus adde Crem iii Cordi orationem apud Cornelium ne- strum. . Anna ) Varil enim, ut Principum ingenia vel mitiora fuere, vel severiora, linguae violentia , temeritasque verborum vel contempta vel punita fuit.

Non omittere caput rerum J Erat Roma caput te sedes Imperii orbis aeterna. I. 3 C riCos Unde ab Ammiano Marcellino Urbis aeternae gloriosoinsignitur titulo: a Martiali terrarum Dea gentiumque ; a Tullio tertia Catilinaria, arx gentium ; in dissertatione Hadriani Imperaturis ec Epicteti, fons imperii orbis terrarum, mater gentium, regum possessio, Pacis aeternae conservatio dicitur.

Erat in illa urbe Capitolium, sedes Jovis, Palladium, di Ancila, imperii pignora. Et inde jus petierunt gentes, nationesque universae.

102쪽

l, M, Cbκυ Ε L. τλ E iτ. Diui, nee sibi Orbis Dominum fieri possis diu populis omitibus persuasum erat: ec evulgato hoc imperii arcano, posse etiam alibi quam Romae Caesarem fieri et M. Tuci . i. histor. a senatu in exercituum furiosam libidinem A insanas licitationes p testas legendi Imperatores ipsius imperii exitio transiit: nec tamen uno momento. plerunt que enim grande momentum in nomine u bis ti praetextu Senatus inesse putabatur. Inde Otho ad milites inst. i. hi'. concioru tur: Senatus nobiscum est; sest, ut hine ad .inae hostes uisistiterint. Ruid ρ vos pulcher, L. mam hanc urbem domibus, ct terris ct congesta

lapitam sare erestitis ρ Muta isa ct inanima

intercidere ae reparari promiscue possunt aete=nitas rerum se pax gentium, ct mea cum ve-srafalas incolumitate Senatus firmatur. nune auspicato a parente se conditore urbis nostrae iis- simium se a Regibus usque adprincipes continuum ct immortalem ficut a majoribus acrepi-mω , sic posteris tradamus. naec reverentia, quae erga methopolin civibus ingenerata est, Principem movere debet, ut non ni si extremis urgentibus nec talibus regiam urbem, quae veluti cor est unde reliqua membra vires accipiunt, deserit. Neque enim decorum principi, si una alterave , civitas turbet omittere urbem, unde in omnia r

103쪽

M Nor AE POLITICAE quam Tiberius ire M opponere tumultuantilabus leuionibus majestatem imperatoriam noluit. Diversi Monsilii stoliditatem evidenter monstrat Uguccionis Fagivoli intelici as. Is cum Pisis pranderet, Lucam a se defecine audivit. Cum igitur propere conscenso equo praesentiam suam rebellibus opponere vellet, vix egressus urbe,alia rebellione Pisas quoque amisit: Author vitae Castructi C. trac.) adeoque uno prandio, quod deinde Canis Sca-lister salse dicebat ) duas urbes abligurivit. oriand. Malaυolt. in hiis Senens ) Certe tedis Imperatoriae in Orientem a Constantino facta transtatio,versus Oecidentem provincias hostibus nominis Romani prostituit. Idae nim quasi. pro derelictis habitae barbaris an

mos fecerunt, ut velut vacuam possessionem apprehendentes obvia quaeque Invaderent. Leon. e retin. i. histor. Flor. D. Bapt. Fig. I.

hist. Atest )Cumque seculorum lapsu Germani ad quos I mperii splendor perveniat vel ob expeditiones in Palaestinam vel alias ob causas procul Italia degerent, ic domesticis

curis abstracti ad Italicarum rerum procurvtionem animum advertere non pollent, exu- Grunt, qui domi praepollentes urbium. 1ua- 13am dominium occuparunt. Hoc modo Scaligeri Verona & Tarvisio , Passerim L mox Gongagae Mantua, Garrarii Patavio, Turriam,

104쪽

AD CORNEL. Taci T. 89ria, Mutina de Regio Lepidi, alii aliis urbis

bus potiti sunt. Clemens V. Pontifex nomen Pontificium & dignitatem Roma in Galliam transtulit. Inde in regno Pontificio re nidnovi domini exorti sunt. Malalesta Arimini, Ordelaphus Forojulii, Manfredus Faventiae, Polentanus Ravennae, Vicanus Viterbii, Cesense Sinibaldus, Urbini Felirius, Camerini Varanus , alii alibi dominationem occuparunt, Tanti Gallicana mansio Pontifici stetit.. v. Leon. eetin. OScip. Amirat. in his.FA-rent. Pigri. in his. Bernard. Corius in MedSol. hisor. Tauress. Saraina in his. Veroni. Hieron Rubeus in his. Ravenn. Flau. Blon . in hi a. ab inclinat. Imp. hinc inde.

Cui major e longinquo reverentia J major alibi commoditas erit dicendi, quibus artibus Principes auctoritatem famamque sibi concilient. Lu/s igitur anteferres ρ ae ne postpositi comtumelia ineenderentur.) Octav. Farnesius cum urbium suarum Parmae & Placentiae semul tiones sciret, ne postposita altera contumelia incenderetur, nomen suum , sicubi scribere

necesse erat, hoc modo signasse dicitur ι O ctavius Farnesius Dux P. & P. Mamertini lerirnormitani hodieque acerrimis stylis de Principatu inter se digladiantur 3 nec Rex ullo praejudicio horum illorumve intenti nem probat,aut improbat. Consentaneum est, ita ,

105쪽

istam contentiunculam inter duas regni Sibculi urbes dignatione ec opibus primas sudio foveri Ggdolescentibω excusatum quaedam ad parrem rejicereJ vide quae notata su p. ad verb. Cum arbitrium Senatus & patris obtenderet.

Nam in para eausas ct merita spectari: ubi

bellum ingruat, innocentes ac noxios juxta emdere) Ubi tantum armorum corporumque sub fgnis stabit, quis cruori legem dicet , un-. dedi quantus fluat 8 adde quae notavi sup. adverb . ad arma civilia actum cte. Et quidam bonorum eaesi J Arma multitudini , sine moderamine tradita nunquam bene u surpantur. Finis est, seditioses, improbos coercere: Quisque publicae vindictae specie suas injurias exsequitur. v. plura ad lib. 4. Sex er viginti socias cohortes, octo equitum cl- , quarum ea seditione intemerata mode ita Dit' Auxiliarium sociarumque cohortium intemeratam fuisse hac seditione modestiam citus asserit. Ex quo vere assiimabo mixtosis variis gentibus, ingenio, & lingua dinorentibus exercitus ut facile inter se in aemulationes consurgunt, ita rari imme simul &no consensu contra ducem aut i psum principem moveri. Hannibal ,cum in hostium terra annos tredecim procul a domo varia fortuna bellum gereret, exercitu mixto ex colluvione

106쪽

Conugia TA CIT. stoinn tum gentium, quibus non lex, non natu, non lingua communis, alius habitus, alia vestis, alia arma, alii ritus, alii prope Dis essent, uno quodammodo vinculo ita illos colligavit, ut nulla unquam seditio extiterit. s Lim 38. Quod si vero contigerit, ut varium ejusmodi exercitum rebellionum nefas coni minet: difficillimus labor est,eum ad officium revocare.Quod Carthaginenses experti sunt, Hui , ut est apud Polybium, mercenariorumorum rebellione in extremum perdendi

status periculum venerunt. Notabo hic etiam uia singulare hoc praeceptum politicum, in sedutionibus aut conjurationibus opprimendis ten dum esse peregrino militeme lingum com-m telo aut contagione factionia eum his hae, reat, in quos armaturi Festam eam Germanis noctem, aesolemnibus emulis ludieram J Festi dies, nundinae, nuptiae, belli facinoribus di arcanis conjurationibus apta sunt. Stilico Gothos paselia feriantes oppressit Minit s. in Primum Belgarum foedus contra Hispaniarum Regem in nis-ptiis Montienti factum est. Cones . r. hisor. de best. Belgie. ) & Hugonotarum San- Bartholomaeana caedes in Iuptiis Navarraei peracta. Coneset. s- δε bH. Belis. Thuam sα. ) Profana simulit sacra , ct celeberrimum. illis genti bis templatu, quod Tanfanae vocabant

107쪽

or NOTAE POLITi CAEbant,solo aequantur) quod jpre gentico adve sum ruisse.videtur: quippe quo observatur, ut qui aliorum regionem cum armis ingrediuntur , templis in ea temperent. Thuyd. . Saevi se quidem, & hostium castella, portus ;urbes, villas, naves, fruges devastare, aliaque his similia, quibus illorum vires atterantur, nostrae confirmentur, leges ac jura belli permittunt : ea vero destruere, quae nec propriis rebus emolumenti quicquam afferunt, nec hostibus detrimenti, ut sunt templa,porticus,

statuae, aliaque hujusmodi, rabiosi hominis est ac plane furentis. Poly b. s

Nulla metu, non antepositis vigili is J ambiti sae diligentiae esset, quae de vitiosa securitate omnibus, in ore dc calamo sunt, hic congerere. Mihi multas chartas implesse sapientia non est. Tiberium laetitia curaque Uecere θ V. Iup. mverb. quanto summae spei proprior &c. alia tam intima Tiberio causa, cur Modum abscederet J Adulteriis parari, A firmari regna quibusdam creditum est: et . quae iuxtitis' ad Itb3 . Praeterea dc quidam eodem fine

conjugum reginarum compertam impudicitiam infami lenocinio tolerasse leguntur. Iuliam filiam Augustus Caesar Tiberio uxorem dederatisin minam ultra fidem humanam lascivam , effrenem , viri contemptricem. Grave jquidem Tiberio erat sufferre prote

viam

108쪽

viam istam: sed imperii Romani spes imm

ne tolerantiae praemium l) di ne soceri animum a se abalienaret, ipsum oneri serendo parem fecerunt. Ne tamen praesens suis oc lis intueri cogeretur illam contumeliam, quam neque vindicare licebat, neque ferre poterat, philosophiae M otii causa, ut ferebat, Rhodum successit. Haec prudentia vocatur.' Ex diverse Iacobum Borbonium stultitiae a . guunt.quod libidinisIoannςII. NeapoleosReginς,a qua regnii illud dotale habebat,ut pri- valet feminς admissa punire in animum induxisset, Unde & uxorem di regnum perdiderit. Ita judicant quibus omnia serviliter pro domi

natione agere prudentis est e persuasum est.

Neque ipse abborrebat talibussu iud Veteribus auctoribus celebrati Reges atque Respub. ludorum spectacula essicacissimum regnandi instrumentum habuerunt; & conservandi pace publicam que quiete, quam facile conservant inter se populi, quibus perpetuua laetitiae sol nullis adversitatum nubibus impeditus modo ne ad luxum, qui prosperis re- 'bus insinuare se selet, & securitatem, prolabantur) affulget: & ex contrario mortale consilium prudentibus aestimatur, infausta trucique modestia velut cruci perpetuo arixos aut equuleo tenere populos. Sed in his omnibus modus eme debet. Tyrannidis mitissimum a

- canum est, velle luxui esse deditos, quorum ferocia

109쪽

D No et AE POLiTICAE ferocia imperantium arbitrio obstatura timetur: omnia indistincte duella prohibere poe-enique vindicare in praecipuis urbibus ingentibus sumptium vasta extruere theatra, -- .phithuatratarcos, lacus in quibus icitationes,

venationes, ludi, naumachiae eXςrcemtur; quaxum rerim insana dulcedine ubi semel in escatur vulgus , Meque reipub. curam ullam

habem, neque militatis decoris, honesti glo- tangi solet, Tunc omne quud vivunt vino ec tesseris impendunt, & l ultris ἱ & voluptatibus respectaculisseisque templum&habitaculum & concio despes omnis Circus est ma-rimus. mmiam. Marcellin. 2 8. Ita post Ne nis mortem apud plebem sordidam de circo &theatri sunt manmmum orat Neronis Osiderium; eoque propior in Othonem favor , ut imitatione luxus Neroni similem, . Tacit. I . histor. ) Trucidato per insidias Ale-exandro Florentinorum primo Duce, plebs de recuperanda libertate ne cogitavit quidem ;moesta, & rumorum avida; quod Alexander annona,ludis & omni popularitate cunctos in sui amorem rapuisset. Cinus I. de vita Cos mi) Cyrus Lydis arma &equos ademit, cau-rnasque lepocinia exercere)ussit: dc Aristode us Cum norum tyrannus civium sum rum liberos ad vicesimum usque aetatis annum foeminarum more educari jussit, Vaga

indutos & muliebri tunica , capillis calamistratis, alia i

illi

110쪽

stratis, capite sertis redimito, omni sique habitu mulierem mentientes. Dionys. Halicam. 6. Rom. antiq. Iisdem illecebris Scytharum animos sibi devinxit Ioannes Coinnenus Imp. Niset. Choniat. I. Annal. .adde quae de eadem gente sunt apud Niceph.Gregor. 2.hist.) His non omnino absimiliatiant, usibus mitigandis Britannis usum esse Cn. Agric Iam scribit Tacitus; Sequens Dems, inquit ille, saluberrimis consiliis absumpta: namque . ut homines dispersi ae rudes, eoque bello faciles, quieti ct otio per voluptates assuescerent hortari

privatim, adiuvare publice, ut impla, fora, domos extruerent; laudando promptos, ct c silando segnes. ita honoris aemulatio pro necessiata:e erat. Iam vero principum flus liberal bus artibus erudire, ct ingenia Britannorum siseriis Gallorum anteferre: ut qui modo, linguam

Romanam abnuebant, eloquentiam concupiscerent. Inde etiam habitus no stri honor, O si qsens toga paulatimque dise sum ad Glinimenta vitiorum; porticus ct balnea, ct conviaviorum elegantiam. Idque apud imperitos humanitas vocabatur, cum pars servitutis esses. Literarum studia emollire , atque adeo effeminare animos credita sunt. Gothi magnum

librorum numerum, cum jamjam ignem sibjecturi essent, intactum reliquerunt; quddillis studiis hostes suos imbelles factos crederent. Catoni quoque solenne fuit dicere,