장음표시 사용
91쪽
6 NOTAE POL ITICAEvissimis de rebus, quae ad summam imperii pertinent, Rex iustitiae ac religionis opinionb Meetans ab illo sententiam poscit: ut religione tactos populos ad ea , quae animo medit tur, conficienda facilius flectat: licet is assentando plerumque propensione Principis explorata , eam , quae placere possit, sententiam
teneat. Lazarus Superant. in Ottom. M. Anton. Gratian. lib. i. de bello Cypr. An r. Mauroc. ψ.hisor. Venet. Sed haec religionis improba ostentatio non est nova. Ita enim Jeroboamum Regem novam introduxisse religionem sacri libri tradunt, ne templi Hierosolymitani, di antiquae religionis majestas populos, qui ad ipsum desciverant, regi suo reconciliaret. Aeg. ir.) Et initio belli Peloponnesiaci s crilegii Atheniensium vindices se professi sunt Lacedaemonii Thuciae. r. 3c Philipp. M cedoniae Rex, dum velut e specula libertati civitatum Gracite insidiatur, avide arripuit Phocensium sacrilegium dc expeditionis contra illos a civitatibus caeteris sibi datum sum-ngum imperium 3 non tam sceleris ultionem expetens, quam occasionem quaerens, qua victos victoresque pariter suo imperio subjiceret; quod & obtinuit facile. Iiustis. 8. Et hoc quidem religionis mercimonium in profanis Ethnicorum regibus prudentia videri possit; Christianos autem Principes ea decet sententia i timorem & amorem DE IUPT
92쪽
AD CORNEL. TACIT. 77M A X. felicissimam esse gubernandi populos
artem , neque sine ultimo scelere nomine
divino abuti licere ad reg das ambitionis ecavaritiae nefarias artes.
Et quae casu obtulerat in sapientiam verten. da ratus. Omnino simile est, quod, qui no vi Orbis historiam 1 cripsere, tradunt: Chri-mphorum Columbum populis illis, cum lusenae defectionem praevid met, coelestis irae formidinem injecisse, eosque sibi in omnibus obtemperantes fecisse, Est viri, & ducis nomi esse fortunae praebenti se, & oblata casu B ctere ad consilium. Liri 38.)Etsi qui alii bonis artibus irati in vulgus.& pauid inferius : commotis per haec mentibu ct inter se su pectis vronem a veterana ctc. Jhas & alias sedandarum seditionum artes congessi ad lib.
Fortioribus remediis agendum J Bene consultum hoc quidem in casu, cum militem superstitio urgeret,& perDrusi artes illi suspecti divisique inter se essent, ut non facile denubcoituri viderentur. Caeterum falli saepe vehumentiorum suasores consiliorum , ex iis constat, quae dixi supra adverb. ne ibis quidem, qui fecere laudatas &c. Certe Blaesus, cum quosdam ad terrorem caeterorum adfici verberibus, claudi carcere jussisset, flagrantiorem inde vim fecit,& plures seditioni duces dedit. Valtherqs Athenaram Dux , Florentinorum D 3 - ty-
93쪽
8 NOTAE ΡOLI Tic AEtyrannus, cum in se conjuratum rescivisset, unum ex suspectis comprehendi jussit. Unde caeteri arreptis armis illum urbe fecerunt Guillelmus Paetetus, cum Aretinos defectionem parare praesensisset, non libratis suis aut rebellium viribus inermis Arctium profectus, cum ex conjuratis unum carcere claudi jussisset, a caeteris ipse captus est.
Sublatis seditionis auctoribus. J v. L ad verb. ne ipsis quidem qui fecere laudatas.' Terrere, ni premeaui cte. J Plebs authum Iiter servit, aut superbi dominatur. Liυι
Venios temptu, quo teteranis M.) Ilaee seditio ex iisdem, quibus superior, causis coepit, quod mutatus Princeps licentiam tur . rum , de ex civili bello spem praemioru ostendebat: & quod audito Augusti fine, & initiis Tiberii duces ob justitium aut gaudium intermiserant solita munia. Ut inde superiores notae hic nos a novo labore sublevare possint. Sua in manu sitam rem Romanam oc.J v. quae dixi ad lib. . Id militares animos altius coniectantibau frincipuum indicium magni atque implacabilis Motur, quod neque disjecti vel paucorum instinctu, se pariter ardescerent, paritersilerent , tanta qualitate O constantia, ut regi crederes. J Piraticum bellum a Pompejo Magno conse- gloriosissimis ejus facinoribus connu-
94쪽
ineratur, quod piratae certis legibus inter se adstricti,& utDioCassius scribit, velutiRem p. quandam habebant. Et superiori seculo in gna atque implacabilis militum Hispan'rum in Belgio seditio habita, cum illi distributis muniis castrensibus sub certis duc us leges ordinesque sibi statuerent , quibus inter suobligarentur.
antosummae ei prolir, tanto imperasus
pro Iiserio niti J Ambigo, bonitate 8c certo animi consilio an metu recusaverit imperium Germanicus. Ut sane ab omni crimine abfue
rit, non tamen ita se gessit, ut non sospectare de eo. Tiberius debuerit. Civile ingenium, mira comitas , indulgentiae, liberalitas Cae- is virtutes fuere ; si tamen virtutes sunt, quibus patriae libertatem subvertit. quas in Germanico Tacitus ec alii laudant. A sperus esse, severum inexorabilem militaribus flagitiis Ha Mibal, Corbulo, aliique quorunon-
temerata fuit fidis,duces praetulerunt. Cum in Orientem Germanicus a notis exercitibus
traductus esset, multa tum quoque grata in vulgus usurpavit; si ne milite incedere , peda-bus intectis, pari cum Graecis amictu Quid Zquod contra Augusti instituta, non sponte Tiberii, Alexandriam introiit 3. c. issi lib. xi quod Agrippina compressit seditionem, cui nomen Principia obsistere non potuit non simplicςs eae cura . ubi flamina
95쪽
manipulos i ntervisit, signa adit, largitionem tentat. sino. hoe lib. suspecta quoque popularitas fuit, ambitiose ritum ad concilianda vulgi studia gregali habitu circumferre, Caesaremque Caligulam appellare. Denique capitalis imprudentia fuit, de suo missionem, stipendia, praemia militibus largiri, quae non accipi nisi a Principe, aut Principis nomine par est. Ut inde Proculus quidam apud Ammianum Marcellinum. M. xv.) Sylvanum necessitate compulsum principatus insignia suscepisse ex eo arguat, quod paulo ante d natum stipendio militem, Constantii Imperatoris nomine allocutus sit, fortis esset & ει dus. unde apparuisse, si praesumere fortunae superioris insignia conatus esset,auri tam grave pondus daturum fuisse ut suum. Iulianus quoque quod petenti cuidam gregario, ut barbam detonderet, dedi siet aliquid vile, calumnias multorum effugere hau potuit. . Ammian. xvi i. Deniq; Gonsalvus Magnus,
quod praemiis dc largitionibus favorem Regidebitum sibi quaesivisset, gratia illius excidit.
Ut non vapo metu Tiberius, si casus daretur, ausurum Germanicum suspectare potuerit rqui cum Galliae, Hispaniae, Italia, quod cuique promptum,arma,equos, aurum Oiserrent,
arrhis modo Zc equis ad bellum sumptis, pr Pria pecunia militem juvit. Fidus sane fueritia prudens certe non fuit,qui tantas assectati im-
96쪽
A O CORN EL 1Tλ ci T. 81 perii suspiciones praebuit, aut cum semel coepisset, non complevit. Omne consilium tepidum in isto casu capitale est. Nullus in eo tan sissio cunctationi locus est, quod non potetiuu- dari ni 7peractum e. i. hist.) Privatis cogi - . tationibus regressus es: se prout velint plus minusve sumitur ex fortuna. Imperium cupientibus nihil medium inter summa auo praecipitia. Tac. it. Hist.) Regna non in rem actione civili vindicantur, non tribus Praetoris verbis adjudicantur,sed cruentis plerumque judiciis repeti selent: in quibus actio bellum est;judex gladius, probatio victoria; lententia denique de rei judicatae exsecutio mors aut servitus, , Alii homines ut vestes sic honores & dignitates, impune induunt, eXuuntque regna non nisi cum vita deponuntur. In solium intran-
tes caput inferunt: inde nisi protractus pediabus efferri non potest.
ZArguere Germanicum omnes, quod non ad .
superiorem exercitum pergeret J Et fortassis seditiosus exercitus hoc modo a Duce velut pro derelicto habitus, agnito dedecore ad sanitatem rediisset. Certe Alexandro Ma, gno simile huic consilium prospere succeΩnt. Postquam enim a seditiosis cognitum est , Persis ducatus datos , barbaros in varios ordines distributos , atque MaCedonica iis imposita nomina , severi, ignominiost penitus rejectos esse , non jam amplisis
97쪽
PB OTICAE conceptum animis dolorem perferre potuerunt ; sed concursu in regiam facto, interioriduntaxat retenta tunica, arma ante januam poenitentiae signum,projecerunt; ac prae A i-hus stantes intromitti se, sibique ignosci suppliciter atque flentes orabant,utque Rex suppliciis suis potius saturet se, qua contumeliis.1psos nisi venia impetrata non discessiiros. Ruint. Curi. io Alphenus Varus praefectus castrorum in exercitu Vitelliano seditionem militum compressit, vetitis obire vigilias centurionibus, omissis tubae sino, quo miles , ad belli munia cietur. Inde torpere cuhcti, circum spectare inter se attoniti, di id ipsum, quod n*mo regeret, paventes,silentio,patientia, postrem o precibus ac lacrymis veniam quaerebant. Tacit. Σ. 29i. Juli nus Caesar turbas militares minitando dii cessurum se ad vitam privatam sedavit. m. lib. 2 Denique ipse Germanicus, cum uxorem tantumia filium in Treveros mittere pararet , movit truces militum animos, Nihil quest xiis , ait 'Tacitus, quam invidia in Treveros, sec. Lma plerumque ad eone ilianda vulgi dia eo regmine pedum in ebatur. J Nihil praeter vi tutem & vitium magnopere nos moveat in nostris vel externis gentibus. Ridemus quidem plerumque aliorum populorum vestes; scilicet nec dum ex animo imagine nostrae
consuetudinis deleta. Sed cum ipso tempore itadil
98쪽
AUCO MEL. et Aci i 83 iis placemur: apparet non ip δε vitio, sed
ignoratione nostra clisplicuisse primum visa. Hominis igitur prudentis est, transire in mores ta vestitum illorum, cum quibus versatur, Et inde laudatur Alcibiades in vestiendo,convivando, conversando accommodasse se genti, cum qua erat; hacque comi faci ii tale gentium regum que a morem sibi conciliasse. Ubi Athenis degebat, jocis ludis, equis domandis,sc reliquae urbanae lautitiei studebat: Lacedaemone, quicquid molle fuerat, in Spartanam duritiem mutabat. Cum Thracibus pugnando & bibendo vitam agebat. Apud Persas deliciis di luxu nulli cedebat. Hippolitus Medi ces ClementisUll. Pontificis in bello Hungarico legatus Hungaris peracceptus erat, quod interdum equo ad ipsorum morem instrato, ipse quoque Hungarice vestitus, obequitaret. Poeni, de singHis in hunc modum exercuit. Iste mos puniendi noxios per commiliti nones nostro aevo reductus videtur. Solent enim rei Plerumque a commanipularibus sciopetis trajici. militari vocabulo archibulare vocant. 'Istius quoque belligi moris apud Ammianum mentio fit, lib. χ9. his verbis: prisco more militibus dedit occidendos. Vt aveburentur cauru J simili consilio Alexander Farnesius sedata periculosa illa Hispanorum militu seditione, eos confestim in Galliam auxilio sceleratis misit 3 ne reliqua D 6 qvot
99쪽
8 NOTAE. POLITI C. quoque castra contagione inficeroni. Vbi amaritiam aut crudelitatem consensu obiectavissent solvebatur militiaJ O salubre instia
tutum i quod si servarent non in castris modo, sed & togatis ossiciis nostri Principes, nae pauciores habituri essent, furti, peculatus, reconcussionum reos judices & praefectos. Sed alibi locus commodior erit dicendi, quibus remediis judicantiu pravitas coerceri queat.
Immotum adversuu eos sermones, fixumque Tiberis fuit, non omittere caput rerum, neque ne remque publicam ha casum dareJ Prudentis est, non modo non perieulis &. labore, sed nec in famiae timore &vanis rumusculis a constantia. dimoveri. Stultus merito haberetur, qui Julio mense iter faciens non ferret locustas stri,
dentes. Hoc intuitu apud Thucydidem lib. I.) Archidamus suos Spartanos laudat, quod eorum , qui adulationibus laudibusque eos ad
pericula concitarent, blandimentis non moe verentur: nec eorum, qui pudore illos doloris sensu inflammare tentent, verbis a proposita morum constantia dimoverentur.
Quincti Fabii praecipua laus est, quod quamvis vulgi rumoribus timidus & ignavus a gueretur, tam ena sentantia, qua cunctando
Hannibalem vinci posse sperabat, abduci seminime passus est. Memorabilia sunt verba, quibus 2Emilio Cos ad bellum proficiscenti,
ah ςrsus sinistram interpretatione firmitudu
100쪽
AD CORNEL. TACIT. 8snem persuasit; Duobus ducibus, febat,unus relictas oportet. resistes autem adversus famam , rumoresque hominum , si satis firmus steteris. si te neque collegς vana gloria, neque tua falsa infamia movebit. Gloriam qui spreverit; veram habebit, Sine, timidum pro cauto, tardum pro considerato, imbellem pro perito belli vocent. Malo te sapiens hostis metuat, quam stulti cives laudent. Et ab tali con
stantia profecta sunt illa Quinctii Cincinnati
verba: Vellem equidem vobis placere,Quirites, sed multo malo, vos salvos esse, qualicum que erga me animo sit is futuri. Militum m xime liberioribus vocibus dux succensere n5 debet. Etsi enim vel in agmine deficientis, &fatigati, vel in acie periclitantis, vel in tabernaculo aegri aliqua vox asperior est exceptarmerentur tamen fortibus factis, ut ea debeat dux tempori magis imputare quam animo. Cum quid accidit tristius,omnes rei sunt;cor poribus suis, qui utique non oderunt, infestas admovent manus: parentes liberis occurrant, di instrati & invisi sunt. Contra cum doni Sonerantur, cum praemiis onusti revertuntur, quis ferre militares animos potest ; quis illam alacritatem continere λ Militantium nec indignatio, nec laetitia moderata est. ' Ad omnes affectus impetu rapiuntur; vituperant, la dant, miserentur . irascuntur. Sed omnes c gitation*s , omn*s inter se loquentium voce , signum.