Ventidii Tamberlanis Iuris dialogus ad L. in quartam ff. Ad L. Falcidiam

161쪽

sed si mortis.Nec obstat quod Nouissiresponderunt ad osexpositionem super verbo quando, namque ponatur ut libet pro quia, vel casualiter; tamen ide go esse puto,etenim Donationes non habebunt vim eicommisti,seu relicti, nisi quae vel erunt morte is firmatae, vel caussa mortis seciae: propterea quod in

utroque genere ita demum Donatarius res conatas suas facit, si Testator moriatur. Concludamus igitur quicquid a patre inter vivos accipitur, ita ut valeat,in legitimam non imputari, nisi caueatur expressim .a6IT A M a. Quomodo cognos bim an valeat nec ne PtCΑ M p. Crenosce, si filius a patre acceptum statim, vel ipsius patris adhuc viventis confirmatione suum facere possit sine aliquo onere imputationis, ut consuluit Corn. conco vol.a.T A M s. Nec dum quid fgnificare velis percipere potui. C A M p. Non ne vidisti

quot Iimitationes Ripa hic farciuit e TA M x. Vidi equidem,attamen pergratum mihi esset id de quo supra dubitaui, abste breuius intelligere. C A M p. Ad uid ab aliis citctum repetere EI A M a. Ut planior quiam intellectus appareat. C A M p. Nimis p lixus insem,si vellem cuncta restonere,sed ut aliqua ex parte tibi satisfaciam,non nulla,quae maiori indisere videtur explicatione summatim pertinga: &quia superi' de donatione filio loquuti su inius, & vnolin

do valersalio modo non valere determinavimus,n

pesi fuisset ficta filio emancipato locum obtinere,patriae autem potestati subiecto non item. Nunc vero non inelmanter Ripa hic infert secundum Baldi metem donationem etiam filio in potestate factam, luma 6amodo iuramento sit vallata imputatione effugere: tata est.n.Sacrameti uis &religio, ut perinde ualea aesi in filium emancipatum collata esset.Vt id.Bald. um

luit in I3.C.pro donato cuius opinioni quemadmo-

Y dum

162쪽

i a AD L IN QUARTAM

dum Alex. adheruit qui de coim Testatur in cons s. lib. 2.ita etia Noassentior. Deinde infertur donati nem factim filio in praemiu emancipationis nisi fuer63 rit expressu nullo modo imputari. T A M z. Nescio quid significare velit dictionaec in praemium emancipationis, cum pater potius a filio cui libertatem donaret , praemium habere mereretur, quani contra e

CA M p. Ita dixerat Novisi.hic linter quos Picus quare dicatur donatio in praemia emancipationis se pluries interrogasse magistros suos refert, ac tandem per antiphrasim dictu esse putat. Metivero I hoc quoq. inst.Ti per quas pessi nob.acq. reprehendit vulgares dicentes datum esse in praemiu emacipatiqnis, cum

. hoc non possit dici,sed potius pietatis caussa donatu , S ita Nouiss.Senens.intellexerunt ind.l filiu que habente l.ut ii beris fuit.Qde Coll. At Iacide Nigris hic respondit ideo in praemiu emancipationis dicti'uia

ita coin.dictatusus loquendi. sed ut veriorem re Unsione recipias, conseras te ad Sals lictum in d.6. repletione,qui datum in praemium Omancipationis id est in praemiti consensus ipsius filii datum esse respossiti, quod quide verissimu est, nanq. filius inuitus I patrea 6 non pol emancipari si Iubemus C.de Emacip.lib.&Lquida cum filiu fide verb.oblin quam Ripa allegat licet parti faciat. T A M E. Sed ex hac digressione, ut ad id qd principaliter agebatur,oratio reuertatur, quid

cocludes e C A M p. Donatione inquam in praemium

emacipationis filio facta, veluti patris utilitate respuciente,quo secilius filiu ad emancipatione Iduceret, iure valida cesseri: Quarecti filius 1 praemiu iecipiat, suo quoda iure potiri videtur,& ex cosequeti in quarta legitima imputare non es e compellendu:quod &nar.hic senserat,& in LPeto fide leg.a.Bal.in d.f. ii

putari S comuniter ibi, dc in hac l. omnes scriptores sequuti

163쪽

FR AD L FALCID

sed adhuc praedicta cona. opinio aliqua patitur distiticultate, nanq.datu a patrecaussa emacipationis,conteplatione legitimae datu videtur, ut scilicet emacipare habeat unc se alat, ad que fine etia legitima inuenta dicitur,ut supra visu est. S plene in tit. Auct. de trien.& semis .in princiSubcrescit praeterea diis cultas,quia. si donatio morte confirmata in legitima imputari dicitur, ut superius determinatum est secundu Bar. &aliorum opinionem ob nullam aliam rationem, nisi uia eiusmodi Donatio similis est et fideicomisib, uel onationi caussa mortis, S propterea non immerito idem statuendum erit in iis, quae dantur loco legitumae. C A M p. Ad hocparatissimae sui resposiones,primo quonia donatio est collata in filiu emancipatum , quae dicitur valida,& no imputatur per iura supradici secudo quia poti' in filii emacipati honore videatur ipsa donatio tacta, qua loco legitimaesiue alimentorti data,rescrete Imperinostro inst.tit per quaspersnob.acq.f.hoc quoq.sed cu inter vivos donatio sit rei licitae nullo iure cogete mera liberalitate facta collotio vi Notir Host.insuma de Don.&ibi Gof SAeto

a simili possum' dicere de emacimtiois praemio, partim ex mera liberalitate patris dat partim vero ne fili' patris arbitrio emacipare cupietis ut iuuenile iter dxi cotumax est ingeniti aduerse,ppria comoda & honore reniteret. Id coprobat memorabile Accii ij si diu,Bata teste,qui donas Fracisco filio sito emacipato. Qui ut aliquadoimputaretiquarta,ergo a cotrario sino cauisse no utasset: Quare firma remanet coin.coclusio,Donatione iacta filio in praemiu emacipatioisi no jutarinisi euac cautu sit. Hinc et S illa su borae a dinant

164쪽

dinant limitationem, Donationem in filium propter a 63 bellemerita collatam non esse imputa lam; t sed cim 'tra forian mouebitaliquis, huiuunodi donationes iure non siibsistere, quod filii benemerita erga Iratrem excogitari talia vix possint , quae illi vel naturali iure non debeatur Lueluti cum ibi notiis de ius . & luci vel iure ciuili. propter maximum patriae potestatis vii culum, quo pater antiqui tus non siluin filios exha

redare poterat, sed etiam ut Paulus inquit occidere

tur superuacuum erit quaerere de imputatione. T A M a. Verum tamen pro limitatione his non ob

stantib.resinander Ic donationem praedictam pro benemeritis erga filium valere , S consequenter in quartam non imputari,nanque patrem praedicta omnia in filios secere facultatem habere ob patriae imae satis fauorem non limarem: Nihilominus iam. etiaquis inficiari potest, quin si pater velit fauori suova

. de Pab l.potest hoc titulo,&filii benemerim,quamuis& naturali & ciuili iure sibi debita non ignoret, paterno tamen illo pleno charitatis affectu gnitam lucet debitam filii voluntatem liberaliter protinui cupiens donare ualide permittatur: quali Deum opta Nax imitatus, cui licet omnia nostra tantopere de beamus, ut ne dum humana voce, sed nec intellectus cogitatione debiti magnitudinem agnoscere post mus, adeo Vt Quamuis omnia egerimus Christiana opera vel excellentissima, Serui tamen inutiles in socris ii teris facti dicamur, Aeternam tamen pacem hominib. bonae voluntatis ut S. canit Ecclesia liberali, ter condonati' nostras operationes sibi debitas non Glum remuneras, sed infinita illasva liberalitate laros.

165쪽

27ssime excedens: cuius ut digni essiciamur perpetuo dc irandum S in vinea Domini laborandum est. Dixit autem Bald. in audi. ex Testamento C. de Coll. ut ad . rem reuertamur,ita humani patris donation.propter benemerita an sit valide facta dignosci solere,si bene. merita inquamat alte pro dimidia donationi aequis ualentia. CA M p. Inhumanum profecto esset aliter credere, nanq. licet olim non valeret elusinodi don tio, quia tunc teporis quaerebantur patri aduentitia prout profectitia, hodie tamen valet ipsa donatio propter benemerita facti, quia tunc lucro comparatura 66 aduentitio' secundum glos. Bar.Bald. S communia ter omnes in l. si donatione C. de Coll. Bald. in auα ex Testamento eod.tit. & Baninosi forte Κde Cast. pecu. dc habetur inaudit. Vnde siparens Q de Inos

uis talia merita remunerationem iure non requir rent, quia tamen pater ex caussa meritorum donat,

excludere. T A M a. Dixisti secundum commvn. opinionem donationem propter benemerita iactam Glio quoddam reputari aduentilium, contra, ea quae

proficiscuntur a patre dicuntur profectitia, eiusmodi donatio proficitatur a patre, eigo profectitia . C A M p. Glos in s. avo . Vnde si parens res nil bat praedictim donationem haberi pro aduentitia, nempe quando pater donat filio ut extraneo, exponit Bar.ibi quando praecesserunt opera filii talia,propter

quae pater cuilibet extraneo tantumdem donasset:

Vnde cum illud quod filius acquirit ex inclustria

operib. suis sit aduentilium d.l.cum oportet in princi C. de Bonis quae lib.ergo elusinodi donatio ex bene. meritis accepta eorum instar censebitur aduentitia.

166쪽

rro . AD L. IN QUARTAM

S idem Barires etiit in trast de duob. D. numero et 3. reserens ita t uilla Iaci Butri TA M a. Mirifice mihi eiusmodi responsio satisfacit, sed postsuam occasio tuli ut de talib. sonationib.egerimus, in mentem venit quaestione illam promitere tam valde a Docior.

exagitatam. Vtrum Dos data filiae quae superstities filiis suis ante patrem obiit, ab eisdem imputetur in 161 l iitimam illos ab Auo debitam. C A M p. Ambigua quaestio profecto est, & admodum dissicilis, Bari se quutus Iac.Buttaimputandum esse respondi G primo ex l.illam β.vit.C. de Coli ubi expresse dicitur, dotem Matri datam deberi a filiis conserri, eigo imputari. Huic coniungit l. Quonia nouella C. de inos testam. quae non requirit quod habeata patre, sed sumcirquod eiusoccasione lucretur. Addebat dotem illam esse prosectam de bonis patris, S consequenter quo ldammodo profectitiam censeri probans in hunc inddum , aduentitia non conseruntur L vlt. C. de Collata sed praedicta dos a Nepotib.cosertur d. l.illam, ei non est aduentitia. Tertio de ultimo ex l. Dosa patre

profecta C. LMatrii bi nanq.decedente filia in matrimonio stiperstitib.filiis,secundum Bari S seq. dotem

ad patrem reuerti deciditur,licet ex consuetudine penes virum remaneat,quae non operatur quin ab Aia

eius substantia proncisti videatur, & propterea Nepotes illi cogentur imputare d.f. repletionem. quaim opinionem complures sequuntur per Alex. S M deria. relati in d .l.Illam C.de Coliat. & hanc Bar.s tentiam communem esse testatus est Alex. in conca . libro primo, & idem voluit Andri sic. cons Q. libr. a. Dec. cons. I7i . prope finem. Ripa autem hic docet ampliandum este ut etiam proce sat in don tione propter nuptias filio secta, quae pariter est in nepotum legitimam imputanda cum a pari cum do- . te prin

167쪽

te procedat Iuli. C. de doti promis & quemadmodum tuto matrimonio dos ad patrem reuertiturAEL Dos a patre, ita donatio filio propter nuptias l. vlti C. min. viri iud. S ita constituit Berre. cons. Io3. in . dub. libr. a. Ampliauit etiam in d

natione facta filio in praemium emancipationis secundum Baldi mentem in d. l. Quoniam: sed mihi non multum satisficit per ea quae supra diximus. Redeamus igitur ad quaestionem, cotrariae opini nis ut retulit Acci in d. l. Dos 1 patre S postea Bar. in l. post dotem ff. sel. Mati fuit Martinus antiquus nos. quid. l. Dos a patre S praedictas alias allega tas, intelligebat liberis non existentib. quod verius puto, ut insta latius dicetur. mouebatur primo ex Od. l. illam C. de Collati secundo a ratione illa posta ind. LDos a patre C. sel. Matri in successione primam caussam esse filiorum , Emo filii praeferentur matris Datri r ac pro eo videri facere l. primam R. de Paci . doti &l. inteHbcerum in princ. S cum inter Edelag. 3 .L Uxorem L testamento &l.3. 6. Sed

utrum R. de min. dum ibi dicitur dotem esse propriuipsius filiae patrimonium, ergo transmittendum ad filios l.si ab hostib.supra eod. Allegant insuper t. vlt. f. I. ec ibi glos ut lenia .caueat. Hanc Martini opinione seq.sunt Petri debelu.&alii tunc temporis moderni tali ratione c6firmantes,si dos dari selet propter on ra matrimonii l pro 'neriKQ deiuri doti &matrim. ob liberoru procreationem amplissimis fauorib. iura prosequutur late in Li.supra set Matrionus tamen li- Deroru remanet apud patre l.si Marit' st Din.erc. & l. si is qui isde iure dotiei dae. Ode opinionem sequitur Bald. in .l.L illa assimas nepotes illos habere doteyt haeredes matris,& Come.cocs 6. & cos i o.O si de iure nodebet dos reuerti ad patre Nepotes dictitur

168쪽

AD L IN QUARTAM

eam habere ut haeredes matris, quod &idem pari dialii senserant in ii. L post dotem G Imo. in cons 63. Dotius etiam in additionib.ad Bari super d.l. post dotem R. l. Matri in verbo extanti b. talia protulit ver M. In hae disticili quaestione qua uis alias fuerit coni.

cum Accursio, nunc tamen communis est cum Martino,ut filii praeferantur Atio Materno, allegatq Bellon. inter cona. op. litera, D. vers Dos a patre & Vill lob.etiam in verbo Dos a patre, hanc late tuetur Cabderimns Soc. cons . l. primo & veriorem esta praesupp'nil'Amict. decissione. a 36.numero s. dc nominem dicit esse Troii.qui dubitet hac obseruari e cvniuersi orbis consuetudine, & ex consequenti omnino perinde ac legem esse seruandam l. de quib. St. si de Interpretatione ff.de li. Additq.se ita consuluis

se S ita senati uri iudicasse. TAM A. Vtramq. Opin. fortissimis rationib.munitam esse video,quare an una vel altera inreis recipienda sit vehementer sit busto . C A M p. Dodi Ues omnes hic intricata ei te hanc quaestionem unoore fatentur, verum si veriori sentetiae

cupimus adherere, illam Martini non deserere,sed vis ritas quo magis cluceat, discutiamus principaliora contrariae opinionis fundamenta. auorum primum positum est in l. illam C. de Coll. nam cum ibi dicitur dotem filiae a patre datam conferri debere, respondet Bald.non rectam duci consequentiam, confertura fg eigo imputatur ut inquit se manifeste probare exi. illud C. de Coll. T A M a. Imo Imperi ipse praedicta consequentiam duxit in ii.l. Quoniam nouella C. dea 6u inos testam. in haec verba. Quoniam nouella conastitutio D. Leotiis ante nuptias donatione a filio coim Erri ad similitudinem dotis, quae a filia confertur, praecepit, etiam ante nuptias donationem filio iii quartam praecipimus imputari. Eodemq. modo cum pater

169쪽

pater ves Mater pro filia dotem, vel pro filio ante ni

ptias donatione, vel Auus paternus aut Maternus vel Auia paterna aut Materna pro sua nepte aut pro sim nepote,vel Proauus itidem paternus aut maternus,vcIProauia paterna aut materna pro sua pronepte, ve pro suo pronepote dederit&c. praefato modo volumus imputari si ex substantia eius sit profecti,de caius haereciitate agitur. Et quamuis ut inquit Ripa, novaleat consequentia,confertur ergo imputatur ut per Bald. nisi in casib. a iure expressis d.l illud C. de Coll. Tanien in d.l. Quoniam cum ab Imperatore cons quentiam praedictim expressam esse inueniamus,omnino valere dicimus. C a My. Equidem non inficior Imperatorem consequens a Collatione ad imputationem protraxisse, sed tantum illud respectu per nae

cui erat Dos, vel donatio propter nuptias tradita admisit e,non etiam respectu filiorum ex ea natorum, ut

ex verbis ipsius i. Quoniam si bene inspicias,colligere myeri nanqaemum loquitur de Neptib. vel nepotib.vel depionemniauat nepotib.loquitur eodem modo vide filia dc filio, quia quemadmodum dos data filiae, vel donatio propter nuptias tradita filio coim fertur di imputatur ι ita etiam ad huius similitudine dos data Nepti vel pronepti,vel donatio propter nimptias Nepoti vel pronepoti a suis maiori b. tradita, ab eisdem recipientib. conferatur dc in quartam impi tetur :ec rationis est quoniam ex ipsorum maiora nacti sunt substalitia:praedictorum autem filii no item, quia non ex illorum habent substantia, sed potius a

Matre cuius sunt haeredes. Additur praeterea quia verbis l.non comprehenduntur, ergo imputare non tenentur, quam cosderationem augerem, quia nihil

imputatur quod vel lege no statuatur,vel summa Cuadam vigentissima ratione suadeatur, v tistac l.nost Z colli-

170쪽

colligitur. Et animaduertendum est decipi Do rei dum dictiones illas de Nepotitaquasi aequivocam sis gnificationem habentes intelligunt de nepotib. ex ipia filia cui tradita in dos,vel ex ipse filio descendeti cuilam est donatio propter nuptias. Et itide de alijs , quod falsilinium est.namrt quisq. diligens ponder bit , peripiciet d.l. Quonia expressim loqui de doti iaci donationi b.propter nuptias quae personis enumeratis immediate ab ascendentio. dantur, no quae per successionem interpositarum persenarum accipi uim c tunAd secundum de l. Omnimodo L imputari C. de

inos testam. dum ibi dicitur quod quicquid filius lucratus est occasione militiae emptae a patre in legitumam imputat,ita a simili dotem Matris, quam Nep tes habuerunt occasone Auurespondetur hoc pariani vigere,nans.lo.ille in d.l.omnimodo loquitur de imicro immediate proueniente ex re patris tilio tradita . Mon de lucro auuentitio casu vel industria acquisito , ut voluit Bacin 1.prima nec castrense Ede Coll.bon. Ceterum dos filiae tradita cassu quoda, scilicet per immaturam matris mortem , ut hic Ripa perbelle indv. Cebat,Nepotibincquiritur,& non immediate propter traditionem eorum matri factam; ergo non imputanda d.f. repletionem. Non obae Tertium ex quo tota

Pendet quaestio in d.l.Dos a patre profectriatasol.Matriquo loci sermatur haec ratio, dos a patre profecta siluto matrimonio reuertitur ad ipsum patrem, ei Nepotes eam ab ip Auo habere dicuntur, & ex eius sibstantia, quamobrem onus imputationis effugere non poterunt per d.f. repletionem. Nam qui pron stra Rint opinione res iident dictam l. procedere secundum i uris com. terminos,secus autem de consu tudine, quae vult extantib. liberis ad patrem non reuerti ,εEoc modo dicunt locum obtinere Martini ,