장음표시 사용
31쪽
cetur il , ne scilicet ignorans et fortasse invitus redigeretur in patriam potestatem extranei. Ea lamen erat iuris postliminii natura, ut haud inepte statueris, potuisse captivum in nomen et bona civis Romani testaminio adscisci i2j. Ea Porro, quae de adoptione dicta sunt, etiam de emancipalione valere, verbo monuisse Suniciat, quum absurdum sit captivum ematicipari a Patre, cujus potest vi ipso facto exemPlus sit.
dotium addere, quoniam id arctissimo cum loco de nuptiis coniunctum fuisse constat. Prima quaestio quae hic usu venit, est, quis patre capto dolem
filiae Iaturus sit 3 ' Respondet Ulpianus 3ὶ praeto
rem vel praesidem Provinciae, rationc habita sacvllatum captivi, de retiarum esse dotem, quae non minus proseclitia censetur, quam si ab ipso Patro data suisset. Et prouti hoc casu puellae ipsi concedituraelio de doth constituenda, sic post mortem mariti actio de clOte repetenda eidem competit, auctore ite rum Ulpiano 4 , quum alias dolis prosectitiae repetitio patri cum filia communis esse soleat s53: datur autem haec illi actio ea conditione ut caveat de rato, i. e. ut datis fideiussoribus spondeat Patrem rever-
2ὶ De hoe more, qui improprie adoptio per totamentum dieius est, agit neineecius, Aul. Rom. I. II. I 8.
32쪽
. Issum rem ratam habiturum s Il. Perlinet huc quoque Pauli fragmentum in L. 8 dis paci. dolat. Quoniam enim pacta, quae dolis nomine sieri solent, inter omnes eos fieri oportet , quorum interest 2ὶ , necessitas suasit, ut filius siliave captivi cum uxore marito vo suturis Paciscerentur, etiamsi patris causangeretur. Ipsa enim res Postulare videbatur, ut hoc casu qui matrimonium iniret, Pacta eliam dotalia saceret, quae Pater reversus rata haberet, ne aliter codem tempore liberi nec sui juris, nec in patris volestate suisse viderentur 33.
Excitandum item h. l. ost aliud Pauli fragmentum s4ὶ, ex quo discimus striclo jure nuptias ita diremptas suisse captivitate, ut dubium esset, utrum morte an divortio solutae viderentur: humanius tamen visum esse, captivitatem morti comparare. Est autem illa quaestio non levis momenti, ubi agitur de repe-lenda dole. Solet enim dos a patre prosecta, silia siue liberis mortua , ad Patrem ejusve heredes redire 5ὶ: eadem vero, nuptiis divortio solutis, non redit ad patrem, sed manet penes filiam, si sciliceto Patris Potestate exierat 0ὶ: jam vero filia apud
33쪽
hostes mortua, Perinde observantur omnia ae tiuupta decesserit et, etiamsi in potestate non fuerit patris, dos tamen ab eo prosecla ad eum reverim
Postremo monendum, ICtos in illustri do donati-
onibus inter virum et uxorem loco, captivos non neglexisse, ejusque rei argumentum praebere Ulpiani 2ὶ disputationem. quae pertinet ad casum singularem , quum ambo ab hostibus simul capti sint, indeque vel neuter redeat, vel alteruler. Enumeralis ibi nonnullis, quae ad dirimendam quaestionem aliquid momenti asserunt, ex sua quidem opinione donationes valere scribit. Quum aulem parum constabat, an donatio in Persona conjugis relicti vel postea reversi valeret, . altero apud hostes vel antea in civitate mortuo, Justinianus nodum solvit, firmamque esse in utroque casu donationem
34쪽
Generalis est regula, Omnem tutelam Cessare. Si vel pupillus vel tutor ab hostibus captus est si , quoniam neque ea geri Potest a servo hostium, neque aliter locum habere quam in capite libero. At quum neutro casu tutela Plane sinitur; viden clum quid tunc seri oporteat. Pupillo capto, ejus quidem Persona tu loris ope non amplius indiget, sed providendum ne ejus bona interim percant 2j. Cura lor igitur honis est Petendus in urbe a praetore, in provinciis a magistratibus municipalibus, quod munus imponitur matri su Perstiti, quae ossicio hoc neglecto amittit jus succedendi in bona silii ex SCio Τeri 1lliano sa). Matre Praemortua in ejus locum avia illud suscipere debet s4j, qua et ipsa deficiente, onus hoc im Poni SusPicor agnatis, quandoquidem illis tum successionis spes nascitur 5 . Alia vero res est, tutore captor quia scilicet in ejus persona tutela sinitur, quamvis illam jure postii L. 14. s 2. de tutelis ire. l .
s2i Obiter indieare juvat notam ad Bas. XXVIII. d. T. IV p303 c, unde liquet tutorem pupillae captae, licet proprie
non sit tutor, Periculum tamen tutelae praestare.
35쪽
lim imi possit redintegrare ii , novus tulor ex lege Atilia dabatur 2): et, quum Iocus est judicio tutelae, conveniri ΡOssunt capti tu loris sid umores, defensor s. is, qui Causam captivi sino mandato suscepit sa), aut etiam curator, qui bonis ejus constitutus est, de quo infra dicemus 43.
Atque ea, quae dixi, non tantum valent in lu- tela les lamentaria , sed etiam in lutela agnatorum et patronorum legitima. Nam Si Proximus agna lusi ad quem tutela Pertinui, apud hostes delinetur, quamdiu spes est eum rediturum, lulela non desertur ngnato remotiori, sed interim a praetore lu-lor datur s53. Et non est quod dubitemus, quin Plerumque hic ipse agitatus a pra tore sit datus: fac vero causas adfuisse, ob quas alii potius tutela mandaretur, Di nuntium afferri de morte lutoris captivi, quid tum p remanebit ne lutola apud lu-lorem Atilianum, an vero illam petere pol erit is, qui nunc Proximus factus Osip Hoc verius puto. tilpolo imprimis apium indoli juris Romani, quum contrariae o Pinionis praesidium tion satis recte peteretur c L. Ita de lutclis, ubi Paulus in universum Iocutus, tutelam legitimam non adeo cogitasse videtur. Similiter tutela non transit ad silium patroni capti, sed aut alius tutor a praetore datur,
36쪽
23 aut si plures sint patroni, reliqui soli tutelam gerunt si .
Pertinet liuo duplex locus, de quo aliquid dicendum est. Aller, intellectu haud dissiciIis, est Ulpiani in L. G. I 4. de tutelis, ubi docet impuberi filio captivi tutorem dari non Posse, quia Patria
Polestas, cujus imago est tutela. exstineta non est, sed pendet, et impubes hic est, neque lamen Pupillus 2). , Sed si datus fuerit, ' sic pergit ICtus, - an in pendenti Sit datio. quaeri potest. . i. e. dubitari tamen potest, an sorte lutor recte detur. At respondet negando, ne Patre reverso eodem tempore impubes in patria potestato et in tutela suifret. Quumque tutoris datio ad eos actus legitimos Pertineat, qui vitiantur temporo vel conditione adjecta, a) , ne tutor quidem impuberi dari potest in eum Casum, si Pater non revertatur. Inlerim lamen, ne res ejus familiaris deminuatur, damnive quid patiatur, curator bonis constitui solebat.
37쪽
monuisse sussiciat, nullum eorum milii Omni ex parto probari. Verba legis haec sunt: , Si quis furer, non sis capIus ab hostibus, aeta missus ad eos, quasi legatus, aut o iam receptus ab eis, aut, transfugeri e quia Ser us non sicitur, sutor, manet: sed interim a Praesidibus altas tutor, abitur. Noodlium I in statim ossendunt illa quasi legatus, quum non OPUS Sit monere, legatum non sieri servum et manere tutorem; quapropter
legi jubet quasi lege aut qua lege. Sed nullam
equidem emendationi locum esse Pulo, Sive quaslpro tamquam dictum acciPias, Sive Propria vi additum e enseas. Illud si voluerii Elpianus, verba defendi possunt ex diligentia, qua saepius a Cli ea monuerunt, de quibus vel omissis nullum dubium esset: - sed praestat fortasse distinctionem quae . rere inter legatum l. e. eum, qui Publica auolori. ialo ad hostes mittitur s23 ct quasi lega um,iqua Iem imperatores sine decreto senatus ad hostes mittunt, ut de urbe tradenda, mortuis sepeliendis, similibusve agat, et quo fortasse Pertinent leguliones militares. quarum mentionem facit Capitol. in Periin. C. 9 sa). Quae sequuntur aut etiam receptus ab eis siti varie tentata, sed nondum satis explorata sunt. Videamus an ex iis, qui ab Aostibus recipiuntur, aliquis italor manere potuerit.
ili Ad tu. Dig. de tutor. et eurat. dat. opp. T. II. p. 4 al. 23 Varro de L. L. p. 242 Speng. cf. Brissoniua de Fortii. II. e. Ida. - . 's. . ia, Sio certa la. Casaubonus ad l. l. CL Dithren civit. Atiliandi. I. p. 399 seqq. - Aliam explicatiunem profert Cl. Salma. ius ad i. t.. . - .
38쪽
25 Recipiuntur ab hostibus UeGIι a Patre patrato il); qui se dedunt I); exsules sa); et transfugae 4ὶ.
Ι e transfuga hic non agi, si sequentia aut Iransfugerit sana sunt, certum est; qui autem vel suo sacto vel populi jussu deditur, et civitatem amittit ei libertatem:bhic igitur sit servus hostium, contra
atque h. l. docetur, alque recepius civis esse desi nil, nec adeo tutor esse Potest. Solus exsul receptus non fiebat servus hostium. Neque tamen hune tutorem mansisse Credo. Scio equidem exsules habuisse testamenti factionem activam, eorumque testamenta Romae valuisse s5ὶ, donec hac eos faculta io privaverit Tiberius Caesar fl): honorum item possessionem secundum exsulum tabulas ex edicto datam fuisse Ii: et, quod maximum est, de tutore in exsilium misso caveri S), cum manere tutorem, si ad tempus exsulare jussus sit, et interim in ejus locum clari curatorem; sin in exsilium perpetuum
missus sit, Posse se e XCUsare, non removeri. Sed, re accuratius considerata, ne de exsule quidem verba
accipi posse intellexi. Primum enim Ρulo leges de
tutore exsule relatas spectare talem, qui vel in cer-lum locum relegatus sit, vel certe nil gentem sociam
39쪽
amicamve Itomanis, non ad hostes, se contulerit: porro in ejus locum non tutor erat Constituendus,
sed curator si , quod secus erat in relegato s2ὶ: denique quum recipi ab hostibus imprimis dicatur deditus, Ulpianus alium cogitans diserte id addere
debuerat, et verba in hunc sere modum erant re- sugenda: aut exsul recinius ab eis: quae emendatio audacior videtur. Accedit quod hac rationentia dissi ullas remanet in illis aut transfugerit. Neque enim copiosae et a Culae inierPrelum nonnullorum disputationes sa).id essiciunt, ut unquam crediderim transfugam tutorem mansisse , qui, etsi servus non sit, ad hostes lamen Se confert, cuique
propterea jus postliminii diserte denegatur s4ὶ.
Quum igitur non temere statuisse mihi videbar, verba ut nunc Ieguntur aliquo mendo laborare, virorum doctorum conjecturas Circumspicere Coepi. Et priora quidem levi mutatione sanari posse vidit Nooditus, Pro aut etiam rec. legens haud etiam receptus ab eis; quae mutatio eo facilior est di
cenda, quod aspirationem h) iniantiquis Codd.
Plerumque suisse omissam, inter omnes constat i5 . Locus ita constitulus accipiendus est de dedito, nec recepto, quem reversum in Patriam civem ma uere,
si L. l. de solui. 2ὶ L. 4. C. in quibus easibus lutorem et c. i5 . 36 . in Patum satisfacit cujacius, Observ. IV. s. merito notatus ab I. F. de Retes in Thes. Oit.. V. p. 1204 m. t melius rem exposuit Lyciama. Membran. V. 17. et imprimis VII. M. I l. 4ὶ L. 5. I l. de cap. min. 4, 5 ὶ L. t 4. quib. rati . m .s4 . 63. L. t 9. I 4. de capi. Ii CL Eevhard. IIermen. auris. I. L 2 I 8 l.
40쪽
satque tu lorem esse posse), multi veterum crediderunt , frustra contradicentibus aliis si . At vero dissicultate . quae reliqua erat, expedire se non aliter potuit V. Cl. , quam delendo seqq. aut transfugerit. Hoe vero est nodum rescindere, nou solvere. Neque igitur hunc Probo, neque reliquos, quorum alius haud transfugerit, alius ut transis geris , alius alio transfugerie legendum cenis . . set 2ὶ. Ipse verba sic distinguo: - aut etiam . . receptus ab eis, ut transfuga, erus eamque lectionem Paucis confirmare conabor. Primum sic . restituitur Ulpiano verbum substantivum eria, quo aegre Carebamus anteae lum moneo haec intelligenda esse de simulato transfuga seu speculatore, qui eo consilio ad hostes transili ut quid illi moliantur cognito, principibusve ad desectionem sollicitatis, ad suos redeat 3ὶ. Vere autem de Iegato, deque tali transfuga dici potest, manere eos tutores, quum neque libertatem n quo civitalem amittant, et rei publicae causa abesse videantur. Porro neuter vel minimam capitis diminutionem patitur, adeoque non solum B Iias tutelas conservat, sed etiam lutelam legi limam, ita ut nunc l gis veristia lalissimo sensu.Sume relliceat. Denique quum ceteroquin sere in locum tutoris absentis curator constitui soleat, hac demum ratione extrema legis
st cie. p. caee. 34. Touio. 8. . Pomponiua In i ulti de legation. 2ὶ Vii . Sehuli. ei Sinallelah. ad l. nostrum. sal CL Nio. Antonius. de iure exsulum I. B extr. in Dies Mee . II l. p. 28, qui eandem aenientiam luetur. Dissent ii vero Telama , l. I., euilua explieatio placet cluevio . Eilaui es Pand. T. XXXI p. laa sis i.