장음표시 사용
61쪽
His praemo uilis, accedo ad quaestiones, quae in L. II. de iiij. et L. 22. I 4. de capi. Proponuntur. Aliquis, qui praegnantem uxorem habebat, eapilur
relicto in civitate testamento, in quo nulla postumiratio habebatur: nato silio quaeritur, num et quando illud rumpatur 3 Quin rumpatur nullum dubium est, quoniam, etsi si lius non natus sit in potestate Patris, neque proprie suus heres il), lamen conceptus sit ante captivitatem Patris, et pro nato jam tune temporis sit habendus, quia agitur de ejus
commodis. Neque Putat Iavolonus dubium esse, quin continuo rum Patur per legem Corneliam. Ε ICti verba prima specie secum Pugnare videntur, at optime defendi possunt, si dicamus hanc eorum mentem esse, ut lege Cornelia ita confirmentur testamenta mortuorum apud hostes, ut jam irrita fieri non Possint, rum Pi agnatione sui heredis possint. Coulra lege Cornelia nondum lata, testamentum illud rumpi non Poterat, sed irritum erat. Fae vero Postumum illum Cornelianum, ut vocatur, ante patrem decedere. dabit ne tum praelor bonorum pos' sessionem secundum tabulas scriptis heredibus, an vero hereditas deseretur ad agnatum proximum ZIulianus scribit testamentiam nulliam esse, Iavole nus ei co testamen o here Iatem σά neminem pervenire a Trmat. Non quidem diserto his verbis bouorum Possessio sec. labb. excluditur, sed lamentii L. t 2. qui teai. sae. 28, ii.
62쪽
illam hoc casu admissam suisse vix crediderim, quum ea sit Iegis Corneliae vis, ut pater semper ante filium, captivitale recentiorem, mortuus habeatur. Ad hunc igitur casum extendi uon debet rescriptum Hadriani, erius mentio est in L. 12. de injusto, et temere in Basilicis assirmatur, solam institutionem convelli, celera, quae in testamento scripta sunt, essectum
Verbo monendum de L. M. de test. mil. 29, l . Privilegium militi concessum, ut patris potestati subjectus libere tamen de peculio castrensi possit
statuere, ipso apud hostes mortuo, confirmatur lege Cornelia s2ὶ . , Sed quaeramus, ' ita Porro legitur,x ει Pater ejus Prius in civitate Eecesserit, relictos rivole ex stis, an similiter festamentum patrias rumpαtur' Hoc iterum loco nimia brevitate laborat Paulus, et casum indicare, quam ordine ex Ponere, maIuit. Res ita se habet: si is, qui in hostium manus incidit, in civitate relinquit patrem et filium, avus non poterit nepotem instituere, quandoquidem pater captivus huic Obstat: avus moritur in civitate ejusque obitum subsequitur nuntius
de morte filii captivi: hic igitur, ex quo captus
est, mortuus censetur, ita ut nepos successione in patris locum heres suus avo factus, hujus testamen
il Baail. XXXIV. I, 23. T. Iv. p. 767 mir. 2ὶ cf. L. I 4. pr. de castr. pec. s49, IT , cujus explicationem cujaeius in L. XXVII. quaesit. Papin. praetermisit.
63쪽
tum, in quo Practeritus crat, rumpat ili: quaeritur, an similiter testamentum patris rupturus sit p, EI Hicendum est, non rumpi totumentum, quo- . niam ex eo ten Ore, quo creptu S est, videtura decessisse, V i. e. ex illo tempore, quo filium suum non in potestate habuit ipse, Sed avus. Illud imprimis animadvertendum est, quod paler in testamento suo filium captivum recte praeterit, cujus testamentum nihil valeret si in potestate esset filius 2ὶ; sed simul cavendum, ne verba recte eum praeteriit in l. l. latiori quam Par est, Sensu accipiamus. Ιis docetur nihil aliud, quam hoc testa-- mentum ab initio valere, non esse ipso jure nullum et confirmari captivi morte: sin redeat, injustum erit testamentum, in quo neque institutus, neque exheredatus est 3ὶ: si nou redeat, sed liberos in civitate reliquit vel apud hostcs sustulit, quoniam
et his postliminium competit 4), hi rupturi sunt avi
testametitum, ut jam monuimus. l) CL omnino L. f. I 2. de lib. et post. 28, 2ὶ, ubi nil opus est conjectura A. Fabri iconi. X. l2, 27ὶ pro flii j us pependerit legeniis illius i. e. nepotis jus pependerit. 2ὶ L. 3 l. de lib. et posti coll. L. T. eod. et Basil. XXXV. 8, 30 sq. T. IV. p. 783. B.
putari solent, utrum suecedendo , ut scribit Ulpianus, an vero agnascendo nepos avi testamentum rupturus sit. Ego Parum interesse censeo, quo iure rumpatur, dummodo rump constet, et nihil mutandum esse arbitror, argumenio L. la. Od. , ubi suere sto vocatur quasi aquatio.
64쪽
Pertinent ad praesens argumentum nonnullae Parin tes legis Gallus, quam unam omnium esse dissicillimam interpretes agnoscunt. Agitur in ea lego de institutione nepotum Postumorum, quos olim instiluere non licebat, quippe Personas incertas, donec
C. Aquilius Gallus, nobilis aetate Ciceronis ICtus,sormulam excogitaverit, qua suppleret jus civile.
tolleretque frequentem testamentorum rumpendo rum Causam. Quae quum sussicere non videbatur,
ulterius progressa est lex Iulia Velleia, duobus capitibus constans. quam interpretando extenderunt Icti, qui multa ad ejus mentem Constituerunt, vel deduxerunt ex commixtis ejus capitibus: quorum duo imprimis memorantur Cerbidius Scaevola, eeujus Quaestionibus fragmentum nostrum desumptum est, et Iulianus. - Εxemplum quaestionis, de
qua neque formula Aquiliana neque lege Velleia satis cautum est, habemus in I s. l. l. Postquam Scaevola superiori I Ostenderat ex sententia logis Velleiae
deportationis et emancipationis causam non diverissam erae a mortis causa, transit nunc ad filium
captivum, cujus Pater testaturus a duplici periculo cavere debet, ne aut si nepotem Pure instiluat, filio praeterito, injustum sit testamentum Post hujus reditum, aut si aliter faciat, rumpatur. Reis vera hic testator parum Praesidii testamento suo
Delere Potest vel o jure antiquo, vel ex lege Vel tria , sicuti exemplo ostendit ICtus. , Quid si quislium a ues hostes habebat, testaretur' quare
non induxere, ut, si antea quam filius ab hosti-4 u
65쪽
bus rediret, quamvis Post morIem patriis δε--deret, tunc deinde nepos, vel etiam adhuc alia Dinis post mortem scilicet revi nasceretur, non rumperet ' nam hic casus ad legem Heli jam non pertinet. In priore hac legis parte celebrata Scaevolae concinuitas rem reliquit obscuriorem, nisi sorte mala librariorum sedulitas potius erroris sons sit habenda. Equidem loci sensum non salis me assequi lateor, nisi Pro suis vivis reponatur illo vivo, et pronomen qui inseratur Post illa post mortem scilicet avi. Verba sic emendata ita exisplicanda sunt: Miratur Scaevola diligentiam JClorum effugisse eam leslamenti rumpendi Causam, quando avus testator diem obiit, dum filius est apud hostes, et nepos Post mortem avi nascitur sive Praemortuo etiam Patre captivo sive adhuc eo vivo hoc enim nihil reseri . Vere autem sic scribit, quoniam avo nihil proderat hoc casu formula Galli, quando filius decedit post Patrem lesta lorem . neque etiam lex Vel tria, quando post mortem demum avi nepos edilus est. Idcirco novam rationem confirmandi testamentum avi proposuit ipse Scaevola , voluitque testatorem tali generali formula : Quicumque mihi pose mortem meam suus natus fuerit, heres esto e quam Tribonianus reCipiendo in Digesta sua auctoritale sancivit, quam que confirmavit Iustinianus et ad reliquos quoque casus traxit in L. ult. C. de postum . hered. instit. 6, 2s . At, re penitus Perspecta, nou opus erat Confugere ad formulam generaliorem, sed sussiciebat hic quoque institutio Aquiliana , modo in auxilium vocaretur lex Cornelia , id esticiens, ut no-
66쪽
que filius captivus Post patrem mortuus videretur, neque nepos natus vivo filio it . Quaestionem memoratam de Postumis nepotibus instituendis excipit alia haud mullum dissimilis in gseq. , his verbis concepta: am ejus, quι stium Λαbeat et nvolem ex eo instauαι, nuTus Praesinnans αb hostibus cre a sit, ibique vivo Pariat, mox ille post mortem Patris atque avi redeat rutrum Aio casus ad Iesem Vel jam respicias, αn aes jus antiquum via naeus sit ' possiegiae υeIex jura antiguo, vel ex Helle jα ins itutus non rumpere' quoae quaerendum est, si jam mortuo filio μ nepotem inStiauαι, re atque mortuo. Sed cum testamentum ab eo non rumpitur, nihil referri, utrum ex jurs antiquo an ex lege Velisa excludatur.' Ad illa nonnulla adnotabo ad loci intelligentiam necessaria. 1'. avus nepotem ex filio nasciti tum ita demum instituit, quando hio ei suus esset; aliter non valeret lestamentum. vid. S I 0. h. I. 2'. non temere singitur nepos redire Posι mortem patris atque avi: immo necesse est priorem patrem obire, tum avum. 3'. Gisus viso Paria . Ita legitur ita exempl. Florent. eaque lectio servanda est, utpote universi loci concinnitati egregie respondens, et Comparauda cum seq. re algue mor-
suo. Quod in aliis editionibus est ibique vivo avo
i ira eommenta de I laud. protulerunt Lud. Charondas, Ve etaim. I. I 5. in Thea. Oit. I. p. 724 et A. Faher cori. II 4. Magia utiqua probanda G. Vallii sThes. Oii. I. p. 407
.enientia, qtii eontendit jus sui talia in eaptivia eo inelinare. quo utilitas illud deducit summusque apud Romano a te,ia
67쪽
eι υus stim pariat et mox quι re at eo mortuo glossam sapit. 4'. jus antiquum , ut jus civile
apud Ulpianum, Regul. 22, Is est formula Galli,
non vero ut mullis visum est Lex XII tabularum. Nomen siuxit fortasse ex eo, quod Aquilius restituit quodammodo liberam de rebus suis post moriem disponendi faculi alem, legibus decemviral. cone sum , sed paulatim suis finibus circumscriptam.
5'. non constat inter interpretes, utrum verbis quod quae 'en iam est re ea quo mortuo quaesito Proseratur ad ProneΡOlem , an vero in nepote Subsistat. Posterioris Sententiae auctorem se Prosiletur
Cujacius, qui audacter Verba Pronmotem instituat depravata esse a Trmat, et ramo em Parias incorum locum substituit. Sed pace lanii viri dixerim, talem mutationem ferri non Dosse, minimeque
in eo, qui modo lectionem Ithrorum illis Oisis vel Iovissimo remedio sanari noluit. Quid p quod lantum abest, ut ex illis verbis quoia quaeren iam est appareat speciem non mulari, ut Contra eleganter Posila videantur pro a que hoc irim quaeren umest. Γransfert igitur Scaevola quaestionem ad pro-nePolem, memor eorum, quae modo I 2-4 de illo scripserat: quod vidit A cursius, quum verba re-ileatque mortuo liae glossa explicaret sci I. Proavo. GR. ad utramque quaestion m respondet ICtus nihil referre, qua ratione nepos Proneposve instituatur,
sive ex jure antiquo sive ex Iege Velitia: neutro nimia casu rumpi testamentum. Dicendum igitur est, diversum quid oblinere in casu proPosito, quam alias solet, et valere institutionem sive facta sit ex formula Galli , quia nepos reversus agnasci
68쪽
videtur, sive ex lege Vel tria, quia postliminium ei in civitate concepto Competit. Ei ita non opus est defendere iustitutionem ex commixtis legis Velleiae capitibus, quod primus in forum introduxit Iulianus, cujus remedii mentionem nondum secit Scaevola, mox id facturus in I i5, ubi captivitate excepta simillimus casus proponitur st). Absoluto jure antiquo, Scaevola transit ad L. Velleiam I ll. seqq. , Cujus Secundum ea Put ei consilio inserviebat, ne sorte nepotum vivo testatore natorum prior laret conditio, quam Postumorum. Ius 14. quacum Conserantur L. D. I 2. h. t. et L. ας I. de injusto, etc., quaerit, au hoc cliam ad cap tivi filii liberos pertineat. Et quum. legis verba: si quis ex suis heredibus suus heres esSe desierit,ete. Praeter mortem etiam caPtivitatem contineant i23, Putat Scaevola, audenter licet, dici posse, silium captivum vivo Patre suum heredem esse desiisse, licet Post Patrem decedat.
Quod supra scripsimus, legis Corneliae eam esse vim a C potestatem, ut testamenta Captivorum hac
ira Perperam ad eum lociun Pro ocat A. Faber, op. Iand. IX. 6, merito reprehensus a Chesio , init. Juris L M. in Iurispr. Rom. et Ait. II. p. 257.s2ὶ L. 209. de R I.
69쪽
Ρcriuile confirmentur, ac si in hostium postestalemnia inquam Pervenissent, hoc eum multis aliis exemplis probatur, tum optime Percipitur ex iis, quae de substitione pupillari per eam confirmanda disputantur in L. AE et 29. de vulg. et PuP. subst.
m. G) ei in L. I 0 et Ii de capi. Quamquam
autem illi Ioci, qui summo Criacio iam dissiciles visi sunt, ut desperaverit aliquando, fore ut ad eorum intelligentiam perveniret, interpretum diligentiam non sugerunt mullique utilem operam in illis illustrandis collocarunt: meum nihilominus esse duxi, denuo quaestiones, quae illis continentur, enucleare meamque de singulis sententiam Proserre.
In L. m. I d. tanta diligentia rem egit Iulianus, ut ob hanc solam prudentis et aculi ICli laudes auctori tribuendae sint; adeo nihil est, quod
in eo fragmento desideremus aut abesse malimus, sive disserendi ordinem sive quaestionum delectum spectamus; qua ProPter nos eumdem ordinem secuti
de singulis deinceps videamus. Principio proponitur
regula, qua reliqua tanquam landamento nituntur: , Lex Cornelia, quae teStamen a eorum, qui in hostium potestate Hecesserunt, confrmat, non solum ad hereditatem insorum, qui testamenta fecerunt. Pertinet, seae aE Omnes here istites, quae ad quemque ex eorum testamento pertinere potuissent, si in hostium potes alom non Perinvenissent. V Iusta lum argumentatione ex hoc generali Praecepto quaestiones de tabulis secundis variae derivanlur, et ad illud vehit ad lapidem Lydium admoventur. Quarum, quae statim subjicitur his verbis: , QuoPropter, quum Pater in hostium
70쪽
yo estate decessit, stio impubere relicto in civisa e , et is inem es us Pubertatis decesserit, heredi eas aes suba itutum Pertine , Perinde ac si Pater in hos tum potes atem non Pervenis xet : haeo igitur egregiam lucem mutuatur e L. t 0. pr. de capi. qua Iuliani sententia ita confirmatur, ut simul dissentientium opinio evertatur. Ratio autem, quare dubitarent multi an valerent tabulae se undae, Posita erat in eo, quod eam in rem opus esset, ut impubes suerit in potestale patris ei testamenti facti tempore si , et tempore mortis 2 ; atqui, dicebant,
hic non morte, sed captivitate patris ea potestate liberatus est; ergo non Palebit substitutio. Sed bene iis opposuit Papinianus legis Corneliae fictionem, cujus sententia obtinet, qualemcumque labularum pupillarium notionem nobis informemus. Si unum esse lestamentum patris atque filii dicamus, non poterit illud partim confirmari, partim viribus suis destitui: sin duo testamenta agnoscimus, filii testamentum ita pendet testamento Pelerno, ut altero confirmato alterum item confirmari, necesse sit s). Denique moneo, suspicionem A. Fabri 43, mullum interesse, utrum filius impubes institutus sitan exheredalus, adeo omni veri specie destitutam esse, nullisque idoneis argumentis adstructam, ut refutatione non magnopere indigeat id . , ME si pater ' ita pergit IClus , in civitate δε-