장음표시 사용
221쪽
sensus earum erit,Substantia est subitantia,quantitas, & qualitas, lα sic de eaeteris,qui est manifeste falsus.
Hanc sententiam defendit P. Franciscus Suarius I. io m. suae Meta.disp. 1. lect. I. additque tria. Primum, hunc conceptum ob lectivum entis sie esse praecisum ab inserioribus , ut in eo non includantur actu distincto,vel confulo modi intrinseci eorum, videlicet per se & in alio. Secundum,ens non significare immediate substantiam,& accidens;sed illum conceptum communem , Mabstractum:quo medio descenditens ad utrumque. Tertium,huc conceptum communem non solum esse unum , ut abstractum ab inserioribus; sed etiam,vt ad illa comparatur: & hoc addidit propter quandam opinionem aliorum modernorum, qui dicunt, ut abstractum esie unum, non tamen.ut comparatum ad inferiora: quia in illis, ut expresse conceptis diuersificatutaquam sentetiam specialiter referre necessarium non puto. In his autem tribus,satis consequenter loquitur doctissimus pater. Secunda opinio est aliorum modernorum, qui eocedunt con-
ceptum entis abstrahi poste a particularibus substantiae, & aecidentis,& ut sie abstractum ab eis esse unum simpliciter: sed comparatum,cum eisdem,vel consideratum in eis expresse conceptis
noc est, ut propriis nam inibus significantur, non esse unum , sed fieri in eis diuersum. Quod probari potest quia communis ratioenritatis,ut est in substantia,& accidenti, non distinguitur ab eis,lieEt in abstractione distinguatur, sed conceptus expressi eorum sunt diuersi:ergo ratio entis,ut in eis existens,non potest esse una, sed debet esse diuersa. Tertia opinio , negat omnino dari unum conceptum obiecti- 'uum simplieiter abstractum ab analogatis,quam sequuntur Capr.
haec est probabit ior sententia. Probatur aduersus primam,& secundam, testimoniis Arist. MD.Τhom. Arist.enim 4. Meta. cap. 2. duo asserit inempe, Luod emmultipliciter dieitur i is quod dicitur ad unum, vel ad unam nasu- ramex utroque autem colligitur,quod non detur unus conceptuscius abstractus analogatis, quod sic probo. Nam si multiplici- er dicitur: ergo non uno modo, nec per unum conceptum , sed per plures : & si dicitur , n ordine ad unum t ergo in suo conceptu includit multa. Plobatur conlequentia e quia ubi datur unum , vel multa ad unum ordinata, ibi est multiplicitas: sed simulta ineludit in suo conceptu, non potest talis conceptus esse
222쪽
unus, quia multa diuersa sunt , ergo , non datur Vnus conceptus obiectivus entis. Et 8. Meta. eap. s. tex. I 6. asicrit, Ens flatim esse subritantiam . quantitatem, is qualitatem, hoe es , immediate ad illa descendere ; & non ut uni vocum quod non nisi medio unico Conceptu eis communi, descendit ad uni uocata,vt animal ad hominem , & equum , ergo sentit non habere conceptum comm nem:nam eo mediante,descenderet ad substantiam, & accidens. Et D. Tho. I. p.q. I 3.art. s. it ait: Nque enim in hM , qua analogue dicuntur, est una ratio sicut in univoris . nec totaliter diuersa,
sicut in aquiuoeta ,sed nomen, quo e multipliciter dicitur,significat
diuersas proprotiones in ordine ad unum,dcc.
Ex quibus verbis hoc arg. colligitur : Conceptus entis, apud D,Tho m. si nificat diuersas proportiones in Ordine ad umim: sed non potest ignificare diuersas proportiones in ordine ad unum, . nisi diuersa illa , quae tales habent proportiones, simul significet,& haec sunt analogata; ergo non potest abstrahi conceptus eius iab analogatis,nec este unus simpliciter.
Probatur deinde ratione aduersus primam sententiam,desumpta ex definitione analogorum, quam admittunt omnes. Ana toga sunt, quorum nomen est commune , ratio vero substantiae nomini accommodata,nec omnino eadem meque omnino diuersa sed ratio substantiae est conceptus obiectivus:ergo iste non est omnino idem, nee omnino diuersus , sed diuersus simpliciter, &idem secundum quid, ratione attributionis, quare sequitur, nouesse abstrahi bilem ab analogatis, inter quae attributio, ia diuersitas reperitur,nec potest esse unus simpliciter. Secundo ' Si conceptus entis abstrahitur , aut praescinditur a substantia, & accidenti: ergo distinguitur ratione ab illis: sed quae distinguuntur aliqua distinctione, ut sic distincta, non se includunt, ergo conceptus entis, ut sic praeelsus a modis intrinsecis substantiae, & accidentis, nec eos potest includere , nec in eis includi. Primum probatum est falsum: sed probatur etiam falsum ses um, quia conceptus entis est transcendens:ergo includitur in quae unque entitate, siue sit completa, siue incompleta, siue sit natura, vel modus:alioqui si non ineludat ens,erit nili: l. I Probatur tertio : Quia si conceptus entis est abi ractus simpliciter a modis intrinsecis , & eos non includit actu, ut fatetur prima sententia;sequitur sic esse unum,ut nullam includat diuersitatem. Probatur consequentia ; quia tota aduersitas substantiae M accidentis, est per modos intrinsecos per se, & in alio ; si ergo hos non includit actu, sicut genus non includit actu differentias,
erit unus simpliciter,& consequenter uniuOeus.
Respondet prima sententia; Q d licet non ineludat actu inodos, M in hoc conueniat cum vniuoco, differt tamen ab eo quod
223쪽
conceptus uni uoce eodem modo , aut aequaliter participalis est ab uni uocatis : conceptus vero analogi; ut entis ex propria natura , est diuerso modo participabilis ab analogatis secundum attributionem unius , vel multorum ad virum :& hoc satis est,uti non sit uni uocus, sed analogus. Sed haec solutio sic impugnatur: Conceptus entis non potest elle diuerso modo participabilismec potest ullam habere diuersitatem,nis per diuersos modos intrinsecos per se , & in alio, per quos determinatur adeste substantiae, M accidentium : ergo repugnat ullam habere druenitatem , aut diuerso modo esse participabilem nisi per ipsos modos: sed ab eis abstrahitur, eos non includit ; ergo non potest esse diue modo participabilis. Et confirmari efficaciter potest hoc modo : Conceptum com- εἰ munem abstrahi a particularibus, non est aliud , quam rationem communem cognosci sine particularibus,aut eis non cognitis;ergo Conceptum entis abstrahi l modis per se, & in alio, est cognosci rationem entis, non consideratis modis , neque ordine ad illos: nam eo ipse, quod consideraretur ordo ad illos, non esset conceptus abstractus: sed nullam potest habere diuersitatem ratio entis sine modis , aut sine ordine ad illos : ergo si ab eis abstrahatur, erit conceptus omnino unus & idem non minus, qua conceptus uni uocus : & ens ipsum non erit analogia, sed unin D.
Probatur deinde aduersus secundam opinionem. Oamb: Quia si semel admittitur conceptus entis abstractus a particularabus substantiae ,& accidentis,ti esse unum : sequitur cns esse unitiocum.Probatur consequentia : quia illum conceptum abstractum,& unum , significat primo ens: ergo ratio significata per nomen est eadem , & nomen commune, ut dicitur in definitione uniuOcorum. Secundo; quia repugnat conceptum in abstractione esse unum , & non inferioribus expressis: ergo semper est unus.Probatur antecedens : quia si semel abstrahitur ab eis : ergo distinguitur ratione sie abstractus ab eisdem ut expressis; sed comparatus ad eos est idem conceptus , qui consideratur in abstractione,& non alius : ergo erit etiam ratione distinctus: & ideo eandem habebit unitatem quam ei tribuunt in abstractione.
Nostra igitur sententia tenet; Conceptum obiectivum entis , & cuiuscunque analogi, non esse simplicitet abstrahi bilem ab analogatis; sed ea necessario includere. Circa modum
Vero , quo ea includat, non conueniunt omnes,qui eam sequuntur.Duo tamen sunt apud eos recepta. Primum,quod ea includat non solem in potentia; quia hoc ultimum nec tollit unitatem e ceptus, nec uni uocationem nominis. Secundum : quod
224쪽
Tractaim de analogia. a Tnon includat eos adui explicito, distincto, vel expresso: quod est
dicere: non includere eos, ut significantur propriis nominibus; sed in quantum sub nomine communi significantur, ut sub nomiane entitatis, ut de ente loquamur. Et ratio huius est . quia ens ii-gnificat substantiam , & accidens, in quantum habent attributionem t sed sub propriis nominibus eam non habent, sed sub nomiane communi entis significata, & confuse contenta: ergo hoc tanqtum modo significantur nomine analogo, & continentur in conisceptu eius & non sub expressis conceptibus, aut nominibus. Differunt igitur, quantum ad modum eos includendi. Namsoneinas & Herueus ubi supra, asserunt conceptum et quem immediate significat ens,esse hoc disiunctum,substantiam, vel accidens. Hoc tamen ab omnibus , fere reiicitur. Primo; quia conceptus per determinatam vocem significatus , debet esse determinatus : diseiunctum vero illud, nec determinatὸ dicit substantiam, neque a eidens. Secundo : quia ens significat multa per attributionem ad unum ; ergo significat omnia simpliciter , hoc est , sine disiunctione. Probatur consequentia:quia attributio non versatur inter multa dasiunctive significata sed absolute. Nee etiam significat analogum siua analogata copulative. ita ut conceptus entis si substantia, & accidens, quia ex eo sequeretur omnes propositiones, in quibus praedicatvr , de quolibet eorum esse fallas: ut substantia est ens : aecidens in ens, quia sensus earum esset. substantia , est stbstantia , vel accidens et accidens est substantia vel accidens.
Propterea est secunda opinio aliorum; uod ens primaria significatione,significet ens per se,quod est substantia & ens simplieiter: secundario vero accidentia, tanquam aliquid eiusdem substantiar. Sed hoc etiam videtur falsum: quia analogum per se primo significat multa cum attributione. ergo non significat primo solum analogatum principale , sed omnia, quamuis principale significatum sit dignitate primum. Tettia opinio est Ferra. x Caiet. ubi supra quod analogum significet immediate, & per se omnia analogata. In quantum inter sese habent attributionem, & ens significet immediate decem prς-d icamenta,in quantum nouem accidentium .dicuntur per attributionem ad substantiam.& haec est probabili Oi,& tenenda. Sed pro eius explicatione tanquam certum debet praesupponi; Quod analogum aliquo modo sit superius cuilibet analogato, ut bene Caiet. in opust. de analogia,cap.3. non solum secundum vocem quae communis est analogatis:nam hoc etiam habet aequiuo- eum;sed aliquo modo secundum rationem , aut conceptum signi ficatum: qui cam alisuo modo debeat etiam commuuis esse onsequenter debet esse superior : & si communis est aliquo modo,debet esse abstractus ab eis.
225쪽
Sed vi haee intelligantur melius,adnotat bene Caiet. ubi supra, . duplicem esse abstractionem,qua unum abstrahitur ab aliis. una est,per quam Vnu cognoscitur sine alio,aut eo non cognito. Alia, per quam eadem res cognoscitur alio modo,quam sit in se:vt cum in se habeat modum expressum , atque distinctiam cognoscitur quasi implicitE & confuse. Et primus modus absti action is constituit abstractionem simpliciter,& pertinet ad uni voca, quae sie abstrahuntur a luis univocatis.Secundus non facit,nisi abstracti nem secundum quid,& pertinet ad analoga:quae non possunt primo modo abstrahi, nec alio,nisi secundo. Itaque substantia duobus modis considerabilis est:aut secundum conceptum expressum per proprium nomen substantiae,significatum:aut secundum eo ceptum confusum,& quasi implicitum,qui non videtur esse alius, ruamentitas principalis,cui attribuuntur accidentia. Et hoc moao significatur nomine entis,cuius proprius conceptus estentiti tis primae,ac principalis: & minus principalium: quae sunt accidentia secundum particulares modos inhaerendi ei,attributa, Mest substantia. Et conceptus iste aliquo modo est abstractus resin pectu eonceptuum expressorum,inter quos,ut sic expressos. nulla attributio,nullus ordo, nulla dependentia, aut similitudo significatur 3 & ratio abstractionis in eo consistit, quod licet per comceptum entis, omnia concipiamus actu, & similiter dum omnia
simul eoncipimus per propria nomina,per conceptum tamen entis concipimus ea,cum attributione,& similitudine:quae per conceptus proprios repraesentata,nullam habent attributionem,nullum ordinem,nullam similitudinem, unde sequitur , eonceptumentis,ita praedicari de quocunque,ut suo etiam modo praedicetur de aliis,& hoc est esse aliquo modo superiorem respectu singulorum,& ex consequenti,abstractum eodem modo ab eis,& ut talem praedicari de singulis. Sed ut modus praedicandi entis de singulis praedicamentis in- ΑΙ
telligatur,adnotamus secundo; Qvqd licet conceptus entis inci dat substantiam, & accidens actu confuso, ut explicatum est ; in praedicatione tamen applicatur singulis,iuxta propriam naturam ut dum praedicatur de substantia,applicatur ei ut primo enti, mi attribuuntur accidentia ; & dum praedicaturae aliquo accidenti, applicatur eidem,ut attributo substantiae.Sensus igitur huius pro- possitionis,Substantia est ens, iste est : Substantia est entitas prima, cui attribuuntur accidentia;& quantitas est ens,id est , habet entitatem per modum extenfionis, attributam substantiae. Et ratio huius est, quia omnia significantur secundum attributionem ad unum: ergo de illo uno praedicatur , tanquam de eo, cui attribuuntur caetera; & de caeteris, ut illi attribuuntur, di eadem attributio , est ratio propter quam, licet conceptus entis multa ac
226쪽
quolibet praedicatur, ex proprio modo ipsius applicationis, & at-
tanquam aequale ue imo praedicatione id estica , aduersus id , quod dictum est, superius esse, saltem secundum quid. Probatur trum que. Primum quidem 3 nam praedicatum huius propositionis; bubstantia est ens, non est aliud ,quam subitantia est uncitas prima cui proportionantur accidentia, & hoc patet conuerti cum subiecto,imo esse idem prorsus cum eo ; & ideo non solum esse pro- , positionem aequalis, sed identicam. Respondeo praedicari praedicatione aequali simpliciter , superioris vero secundum quid, identica vero nullo modo. Primum manifestum erit, si consideremus conceptum entis secundum diuersos modos : quibus praedicatur de Omnibus: nam de substantia,ut de primo,cui caetera attribuu-tur: de singui is vero accidentibus secundum particulates modos, quibus attribuuntur substantiae. Consideratus igitur conceptuSentis cum his omnibus modis,qui ei conueniunt, ut analogo adaequale sumpto , cum ei conueniant ratione analogiae attributionis, superior erit formaliter respectu singulorum analogatorum, licet tantum secundum quid, quamuis aequalis simpliciter seclusa hac consideratione. Et quod sit superior formaliter lecundum quid, probo: quia dum praedicatur de uno secundum modum applicationis ad illud , praedicari potest de caetcris, secundum proprios modos eorrumquod manifestum est, non habere subiectum
ergo secunduum modum praedicandi non conuertuntur , licet quantum ad rem significaram conuertantur.
Et ex hoc sequitur , easdem propositiones non esse identicas, sed formales analogi,quia licet eadem res sit praedicatum & sub lectum, diuersum habet modum in praedicato, quam in subiecto in duobus consistentem. In primo quidem: nam in praedicato ma .iorem habet extensionem , cum sic praedicetur de uno secundum proprium modum illius , ut possit etiam praedicari dc caeteris secundum proprios modos eorum : In secundo vero quia licet tam pLaedicatum , quam subiectum huius praedicationis, Substantia est .significet eandem rem ; exprestius tamen atque distinctius significatur per subiectum, tanquam per proprium nomen , quam pςr praedicatum, tanquam per nomen commune. Et modus iste
significandi diuersus essicit,ut propositio sit formalis, & ideo non identica,sicut non est identica praedicatio,in qua definitio pra di satur de definito,licet eadem res sint; ex eo solum , quod expces'
tributionis, illud tantum dicit in recto ; caetera vero in Obliquo,
227쪽
sius signifieatur per praedicarum,quam per subiectum.
Et ex his non erit difficile arg. contrariae opinionis soluere: Nam testimonium Arist verum continet,quod Metaph cu consi-rat ens, in quantum ens ; hoc est non secundum at quam rationem particularem alicuius praedi eamenti; nee secundum rationes omnium expressias atque dilhinctas: sed secundum rationem attributionis ad unum, nempe ad substantiam : hanc enim non habent
sub propriis nominibus significata; sed sub nomine entis omnibus communi sub quo similitudinem quandam in entitate habent, Munitatem secundum quid, sub qua abstrahi possunt, etiam secundum quid a propriis rationibus expresse significatis. Et se abstractum ens consideratur in quantum ens,& potest esse obiectum Metaphysicae ; quia licet sit analogum, consideratum tamen sub tali modo abstrahendi a m teria, ut consideratur in metaphysi ea,vnam rationem,sub qua obiectivam habet, a qua scientia ipsa
sumit unitatem speci sicam. Testimonium vero D. Th. petit modum, quo ens contrahatur 4'per modos particulares substantiae, & accidentis. Et dissicultas consistit in huc: Quia si non dat ux communis conceptus eius ab iisdem modis abstractus, sed includens eos , non videtur posse Montrahi per illos, quia contrahens debet ei se extra rationem c trahibilis nam si in eo includatur, iam erit contractum per illud.
Respondeo ι Eodem modo contrahi ens per modos per se, & in alto,quo ab eisdem abstractum est, sed abltrahitur ab eis , solum secundum quid, hoc est , sicut idem a seipso diuerso modo signifieato, ideo solum potest contrahi per seipsum , ut diuerso modo significatum. Gratia exemplhens in suo conceptu includit modos intrinsecos per se,& in alto,actu quidem,non tamen sub expresso conceptu, sed sub implicito, & confusa , hoc est, non ut propriis nominibus fgn.ficantur , sed nomine communi entis & diuersus iste modus includendi eos susteit, ut die tur abstractus ab eis secundrim quid:conceptus vero non contrahitur, nisi ut abstractus est:nam contractio , di abstractio, mutuo sibi correspondenti ergo eodem modo contrahitur conceptus entis per modos intrinsecos sub expresso conceptu significatos , quos tamen hoc modo non includit,sed sub confusa ratione,ut semper sit verum adhuc in contractione analogi, quae solum est secundum quid, sicut abstractio) quod contrahens sit extra rationem eontrahibilis.Hunc sensum explicuit D. Tho. in alio Ioeo , & ita unum testimonium explicamus per alterum. Locus autem est, quaest. I. de veritate, art. I. ubi sic ait: aeuod primo intellinus concipit quasi notismum.
in quo omnes eonceptiones resoluis, s ans' unda oportet, quod omnes alia comeeptiones inreluctus, aeripisatin ex additione ad ens, Ut
228쪽
Tractaim de analogia. 2 I imri nihilpotest addi quasi extranea natura per modum quo dissereneia additur generi , quia qualibet natura essentialiter es em .se Uecundum hoc aliqua neuntur aἀdere supra ens, in quantum expνιmtint,psius modum qui nomine ipsius entis non expνιmitur. Et infra: Subsantia non addit supra ensaliquam di rentiam, sed nomine subsan-ria exprimitu pecialu modus essenda. Q Ad primum arg.Concello primo enthymemate, distinguenda est minor lyllogi lini, quia qualis fuerit conuenientia multorum, talis erit abstrant bilis conceptus ab eis. Si conueniant simpliciter , abstrahibilis erit conceptus simpliciter , communis ,& unus ut in unisocis: si vero solum conueniant secundum quid , solum erit abstrahibilis conceptus communis , & unus secunduna quid. Et ita est in analogis atque etiam inlehte,cum sit analogii. Quid autem sit abi trahi secundum quid, iam explicatum est. Ad secundum : Concesso antecedenta, d stinguendum cst consequens: Nam actualis inclusio duplex est confusa, leu implicita,& distincta,vel expressa, & de hac concedendum est, nefandum vero de illa,clicendumque, ex eo posse dubitatione procedere, An substantia sit; vel accidens illud,de quo certo scimus esse ens, quia
Conceptus entis confuse tantum includit rationes particulares substantiae , & accidentis,non distincte, ratione vero confusionis occurrit dubitatio, in eo conlillens, quod intellectus non c gnoscit distincte,ad quod significatum determinetur ens. 31 Ad ultimum: Negandum est illud , quod in antecedenti inmitur nempe conceptum entis esse aggregatum ex particularibus conceptibus praedicamentorum , quia non includit eos per modum aggregationis, sed per modum attributionis: in qua includitur essentialiter ordo multorum ad unum , aggregato Vero repugnat ordo, eum ex eo sit aggregatum , quia plura includit sine ordine. Includere autem omnia fecundum ordinem attributionis , est includere unum quasi in recto, & alia in obliquo. Vnde sequitur, quod dum praedicatur ens de quolibet analogato, ut in hac propositione, Substantia est ens, non sit sensus, Substantia est substantia, & accidens, quia in hoc sensu non significatur attribu-.tio:sed talis est sensus: Substantia habet entitatem primam , Vel est entitas prima,cui attributitur accidentia:& est verissimus. Nec tollit veritatem eius, quod in conceptu entis praeter substantiam ita significaram in recto , significentur accidentia in obliquo : sicut nec tollit veritatem propositionis , in qua praedicatur de accadenti , quod substantia significetur in obliquo, ita ut sensus sit, Accidens habet entitatem,vel est ens attributum substantiae, ranquam aliquid eius. Ratio autem ob quam tales sensus em-ciunt praedicationes istae, est natura ipsa attributionis , sub qua signa feantur analogata per nomen analogum:ideo enim cuilibet
229쪽
χix Tractatus de analogra. applicatur idem analogum in praedicationibus , secundum eXigentiam eiusdem attributionis. Vnum adnotandum est in hoc loco : Nempe unitatem secun- dum quid conceptus analogi sufficere,ut diuidi possit in sua ana-IOgata,atque etiam ut analogata ipsa comparari possint, ut ab eo significata, ita ut dicamus, substantiam esse perfectius ens, quam accidens, & tandem ut possit esse obiectum intellectus ,& scientiae : Ratio primi est, quia diuisio procedit ab uno ad multa; ergo in tantum aliquid diuisionis capax est, in quantum est unum: nam si sit multiplex, secum affert diuisionem. Vnde sicut diuisio aequi uoci in sua aequi uocata, non est diuisio rei, sed solius vocis. quia sola vox est communis: simili modo diuisio analogi simpliciter est diuisio vocis, & secundum quid diuisio rei, quia vox 'est communis simpliciter , sed res significata non est communis, neque una simpliciter, sed multiplex: una vero solum secundum quid,& ideo diuisio analogi ,si ad rem attendamus , non est diuisio simpliciter, sed sol sim secundum quid, ad quam sufficit unitas conceptus eius secundum quid. Uni vocum vero,quia tam ex parte vocis,quam rei significatae unum est , simpliciter diuidi potest: sola diuisio eius simpliciter talis vocari debet.
Et eodem modo reddenda est ratio comparationis: nam comparatio in una aliqua ratione fieri debet, ideo simpliciter in uni- uoco debet fieri, & si propria sit in specie infima , ut docet Aristoteles . lib Phys qualiscunque vero , potest etiam fieri in analogo. ad quam sufficit unitas secundiim quid.
Vt autem pollit esse obiectum intellectus & scientiae analo- Hgum,sufficit eadom unitas, quia scientia, aut potentio non sumitvn talem specificam ex Obiecto materiali, sed ex ratione formali obiectiva , sub qua in illud tendit potentia , vel consideratur a scientia,a qua maiorem accipit unitatem analogum, dum est obiectum potentiae,vel scientiae.
An ossit univocum respectu substantia, ct accidentis, aut analogum , qua analogia.
Hoc est quartum, quod proposuimus tractandum. Sed pro
eius notitia notari debet, Ens duobus modis sumi poste: pro Ente creato,quod diuiditur in decem praedicamenta , aut uniuersalius pro Ente communi respectu creati,& increati, aut Dei, &creatur3rum : &de ente utroque modo sumpto , potest esse quaestio, quam ideo in duas partes diuidimus. In prima , agemus de ente creato,an sit uni vocum respectu praedicamentorum, Vel analogum δε qua analogia. In secunda eadem inquiremus de eodem 'mie,respeliu Dei,& creaturarum. Prima
230쪽
Prima pars quaestionis. . Irca primam partem duae sunt opiniones extremae, & altera media.Prima opinio extrema, est Aureoli apud Capreolum
in I.d a. q. I .atiarentis, Ens esse aequivocum retpectu substantiae,&accidentis.Probatur testimoniis Arist. Porphyrumam Arist. 8. MCLa.cap. 6.Lex. I s. ait: Luodlibet naicamentumstatim quippiam esse: hoc est , seipso se tale atque diuersum ab alio , quod aliis verbis dici solet,praateamenta seipsis esse diuersa,is non per isseren
tim sed esse seipsi diuersa esse totis eue diuersa,isse totis esse diuer
sa idem es,ac esse omnino diuersa,quod is proprium es affuiuocatoru. Erit igitur aequivocum ens. Porphy.Vero cap.de specie ex mente eiusdem Aristo. dixit Ensequivocum se.
Haec tamen sententia si de propria aequi uocatione loquitur
non de communi,prout comprehendit analogiam,)contraria est doctrinae eiusdem Arist.& rationi. Probatur primum ex 4.Meta. cap. L. & tex. 2. ubi ait Arist. Ens autem multiplicito dicitur, non a uiuoce ed ad unam naturam cutsanum, hoc est, per attributionem multorum ad unum. Probatur secundum,quod sit contra rationem , ex definitione aequivocorum. AEqui uoca sunt,quorum nomen est coniune,ratio vero substantiae nomini accommodata omhino diuersa : sed lab- stantian accidens coueniunt aliquo modo in ratione entis,cum utrumque sit ens,licet unum diuersum ab alio,& ei attributuaergo non sunt omnino diuersa. quare nec ens potest esse aequivocum.1 1 Secunda opinio extrema tenet,Ens esse univocum, ita Scotus, in I.d.'.q, 3.& in 3 d. 8.q. 2.& omnes eius discipuli,Antonius, Andreas 4. Meta.cap. v. atque etiam Nominales omnes, ut testatur Gab. in I.d.2.9uaest Et probatur duplici ratione. Prima ex definitione univocoru desumpta: Vniuoea sunt, quorum nomen est comune , ratio vero substantia nomini accommodata eadem : hoc est, conceptus per nomen significatus: sed nomen ens costat esse comune substantiae , & accidenti, & conceptus tam formalis quam obiectivus est unus,&idem in inferioribus;ergo nomen erit uni sum.Probatur minor, quia substantia & accidens conuenumt in ratione entis, & distinguuntur per modos inta insecos per se, &in alio: sed modi distinguuntur ratione ab emitate,eum eam determinent , atque contrahant ad substantiam & accidens ; ergo potest intellectus concipere entitatem , nullo modo conceptis modis. Probatur haec uli ima consequentia: nam ea qirae distin - guuntur ratione,bene potest intellectus separare,& ut sic leparata,non se includent,quare poterit concipere rationem enti S communem substantiae,& accidenti in qua non includantur modi. Et