Logica Mexicana R.P. Antonij Ruuio Rodensis, doctoris theologi, Societatis Iesu, hoc est commentarij breuiores et maxime perspicui in vniuersam Aristotelis dialecticam vna cum dubijs & quaestionibus hac tempestate agitari solitis

발행: 1617년

분량: 720페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

s .R. de re .pradicatorum essentialiumcl.unica. 23 s

in diuerso gradu essendi; quare nihil dissicultatis haberet regula

haec. Quam tamen dissicilem ericiunt omnes interpretes. 3 Nostra sententia est,Per genera nonsubalternatim posita, intelligi non solum ea,quorum unum non est sub altero sed etia quae sunt sub tertio. Et ideo non subalternatim posita, ca solum esse, quae in diuersis praedicamentis sunt.' Probatur expresso testimonio Ar;st. s.lib. Topicorum,ca. 2.lOco I.ubi duo asserit. Primum ; Genera subalterna non solum appellari ea quorum unum est sub alterinsed etiam qua fiunt sub tertio. Secundum. Genera ilia qua seunt sub tertio,habere disserentiam communem: ut animal gremibile,& anima i volatile, habent bipedem pro differentia comuni. Ex quo sequitur , quod vel non dicantur mn subalternatim posita:vel falsa sit regula Aristotelis,quod genera no, subalternatim posita, non possint habere disterentiam c5munem.

Deinde probatur ratione. Primo :Quia non subalternatim posita, ex Aristot. non possitnt habere differentiam communem: sed ea quorum unum non est sub altero, sed ambo sub tertio , habent disterentiam communem:ergo non dicuntur non subalterna tim posita ab Aristotele. Probatur minor:quia quantitas diuiditur in successivam,& permanentem,tanquam in duo genera,quorum unum non est sub altero,& habent differentiam comunem : nam dimerentia continui , communis est utrique atque etiam differentia discreti,si quidem,tam quantitas permanens,quam successiva diuiditur in continuam & discretam.

Secundo ; quia eadem sunt genera sub alterna. & subalternatim posita: sed ea quoru utrumq; est sub tertio, sunt subalterna respectu illius:cum utrumq; sit sub eo:ergo erunt βubabernatim posita. Ad primum testimonium respondetur Quod qtim di iter modo habetatur in diuersis translationibus:per aliud expressum a n his citatum,explicari,& intelligi debet. in quo non potest esse dubium ostram sententiam contineri. Ad aliud testimonium dicimus, genera subalterna, ut subalteν-natim po sita,utraque comprehendore:nempe ea,quorum unum est sub altero,& quorum ambo sunt sub tertio. Ad arg. Concedendum est antecedens cum conseQuentia,& dicendum:Quod regula Aristotelis,quantum ad hanc partem, clarissima est , si per alia testimonia expresia eiusdem intelligatur: eam vero dissicile fecerunt,qui praedicta testimonia non viderui. Secunda pars quaestionis. SEciada pars quaestionis quaeui, An genera no se alternatim positassint habere disterentia communem.Quod ut melius intelligatur notandum est,duplicem esse differetiam ; Constitutivam,& Divisivam et Superiorem etiam , atque Iulatiorem:Yt sensibile oth con

252쪽

est constitutiva animalis, & diuisiva viventis: & corporeum est disterentia superior respectu viventis 3 sensibile vero inferior re spectu eiusdem. Intelligitur ergo quaestio de inferiori diuisiva, nam de superioribus no est dubium, quin possint esse communes. Circa quam est prima opinio Soti afferentis, Geneνa nefa subalternatim posita quorum unum est sub altero in eodem prarie amento, sed Utrumque sub tertio , non posse habere Hsseremiam communem et is multo minus genera diuersorum praeditamentorum. Quem etiam sequuturalij,etiam si nobiseu dicant,haec esse subalternatim posita. Probant duplici testimonio Aristo. I.lib.Topic.cap. 2. loco ubi affirmat,De pluribus predicari gen-,quam disserentiam.Secundua' habetur I .li .de partibus animalium, cap. 3. ubi dicit Tot essedisserentiari qua untly eies:sed si eadem disserentia duobus genexibus,quae sunt sub tertio, communis sit, utrumque erit falsum; ergo non est admittendum. Probatur minor: nam si eadem disse-xentia divisiva viventis,communis est duabus speciebus subalte Ius,sub eo con tentis:cum de illis praedicetur genus, praedicabitur etiam haec differentia communis,& ideo non praedicabitur diffe- Tentia de pauci oribus,quam genus. Et praeterea,in minori nume-xo erunt disserentiae, quam species,cum una differentia sit communis duabus speciebus. . Probant deinde ratione:Quia sicut repugnat idem individuum esse sub duplici specie, ita repugnat eandem speciem esse sub duplici genere sed si eadem differentia Divisiva sit communis duobus generibus, sequitur eandem speciem contineri sub duplici ge-

rerergo impossibile erit. Probatur minor zQuia disterentia Divisiva generis constituit speciem sub eo,ut rationale diuides animal constituit hominem sub eo: ergo si animal,& planta habent differentiam communem,talis disterentia constituet speciem sub troque genere: & eadem erit species animalis, & plantae, quod absurdum est. Secunda opinio tenet: Genera non subalternatim posita ron semper, aut neesario habere disserentiam communem : sied aliqua poseam habere.Et haec est probabilior & tenenda. Et explicatur duabus conclusionibus.Prima Genera subalternatim posita, quorum unum est sub altero,habent omnes differentias Constitutivas su- . Periorum generum communes,& Diuisiuas, aliquas , non tamen omnes. Exempli gratia .Animal edi vivens habent disserentiam Diaui am substantia comunem, ut corporeum: Θ e iam Constitutivaeorporissed neutrum habet disserentiam Constitutivam alterius, qua

Diui a est proximi generis. Ita Arist.in ultimisverbis huius capitis. Et colligitur euidenter ex prima regula huius capitis: quia si genus superius,praedicatur de generibus inferioribus,quae sui speciςs subasternae:sequitur de eisde ei dicati differentia Constitutivam

253쪽

tiuam eiusdem generis superioris, quae illud constituit, & de illo

praedicatur.

Secunda conclusio : Genera non subalternatim posita see dum primam opinionem , quorum unum non est sub altero, sed . utrumque sub tertio, easdem differentias Constitutivas superiorum generum habent communes;& aliquam Diuisivam superi

ris generis,possunt habere communem, licet non necessirio,nec

semper habeant: sed genera diuersorum praedicamentorum, quae sola dicuntur non subalternatim posita, nullam. Prima pars huius conclusionis euidens est in animali,& planta quae habent dinserentiam Diuisivam , & Constitutivam corporis communem. Secunda vero , expressa est apud Arist. 6. Topic. cap. 2. loeo 4 I.

ubi eam probat hac ratione : Animal diuiditur ingressibile ν υ latile , tanquam in diueνμι species sub alternas. ideo in diuersae-

. nera,qua sub se habent alias species , O tamen utrique generi, communis est disserentia bipedis, ergo duo genera, non subalternatim posita , communem habent v rentiam Diuisuam severioris generis. Vtitur autem Aristoteles his differentiis loco essent alium, quas ignoramus. Et confirmatur; Quia quantitas diuiditur in succeiacuam,& permanentem, tanquam in diuersas species subalternas; quarum una non est sub altera, sed utraque sub ter Ma ; & habenc communes differentias continui δε discreti. Si autem dicatur,quet sit ratio propter quam non semper, nec necessario habeant talia genera differentiam communem , sed aliqua habeant illam , 8calia non:Respondeo, rationem ei quia aliqua sunt magis similia aliis,& ideo possunt habere maiorem conuenientiam. Pro solutione argumenti,notandum primo; Quod differentia communis , quam habent aliquando illa genera, quorum unum non est sub altero, sed utrumque sub tertio; eo ipso, quod communis est, non est ultimatὸ Constitutiva eorum, quia differentia ultimate Constitutiva , distinguit speciem , quam constituit, a quacunque alia sed differentia communis , non distinguit inter se illas species, quibus est communis; ergo non est ultimate

coristitutiva earum. Gratia exempli: Differentiae continui,& discreti,communes permane nil & successiuae quantitati,non distinis uni eas inter te; sed solum quantitatem continuam a discreta:&ideo harum sunt vltimate constitutivae, non illarum. seeundo notandum, Differentias quasdam esse uniuersales, quae totam lineam praediramenti diuidunt; ut corporeum,& in-eorporeum. Alias vero particulares solum diuidentes unum, vel alterum genus particulare alicuius partialis lineae, ut differentiae diuidentes animal. Et ideo genera etiam sunt duplicia: Quaedam uniuersalia , quorum quoalibet continet integram lineam ; ut

corpus, & spuitus: Alia particularia partiales lineae; ut animal,

254쪽

Vel planta. Et differentiae uniuersales non possunt esse communes; nec uniuersalia genera, possunt habere aliquam differetiam communem. Et huius ratio es manifesta, quia uniuersales distexentiae habent uniuersalem oppositionem. Particulares vero Oppositae non sunt formaliter oppositae, sed diuersae, ideo repugnat illas esse communes, non is as. Tertio notandum; Quod cum dicimus, Genera uniuersalia quae continentur subdertio non posse habere disserentiam communem , & particularia posse habere, non loquimur de disterentia Constitutiva superiori, quam certum est,& necessarium, habere communem : nam corpus, & spi-xitus, sunt uniuersalia genera,& habent communem modum intrinsecum substantiae,qui licet non sit disterentia, quia subitantia non est genus: est tamen similis superiori disterentiae, & non minus eum includeret si esset vera disserentia. . Et ratio huius est euidens,quia, quidquid includitur in praedicato superiori, debet includi in inferiori,sed disserentia Constitutiva superioris genexis includitur in eo : ergo necesse est includi in quolibet genere inferiori. Loquimur ergo de disterentia Divisiva superioris generis. De qua dicimus. Communem esse posse inferioribus, licet

hoc non sit necessarium: nec semper contingat,sed aliquando,ut disterentiae continui & discreti, quae sunt diuisiuae quantitatis, communes sunt quantitati permanenti. atque successitiae.

Notandum quarto: Quod haec differentia Divisiva superioris generis, quam dicimus possὸ esse communem duobus generibus1hb eo contentis,non est adaequata alicui eorum, sed inadaequata: ita ut per alias disserentias distinctas ab ea, adaequale constituantur.Gratia exempli: Bipes communis est disterentia gressibilis,&volatilis animalis ed inadaequata utrique; quia per proprias da D serentias gressibilem & volatilem,ade quate constituuntur. Ex his respondetur ad utrumque testimonium Arist. Negando minorem, nempe quod ex nostra sententia sequatur, Genuae non pradicari de plurib- , quam disserentia : aut . Non esse tot disserentias,quot siunt 'ecies.Neutrum enim sequitur. Nam cum differentia, quae potest esse comunis duobus generibus,quae continentur sub tertio superiori, non sit Constitutiva eiusdem superioris generis , sed Diuisiuat, ideo inferiorem necesse est de paucioribus praedicari,quam genus ipsum: ut bipes,de paucioribus, quam animal. Et de nac loquitur Aristo. in primo testimonio, non de constitutiva,de qua manifestum est; Quod de eisdfi omnino praedicetur,de quibus praedicatar genus:quod costituit. De tot enim praedicatur sensibile , de quot praedicatur animal. Quod vero dixit Aristoteles in secundo testimonio, Totege disserentias , quot sunt species, verissimum estinam licet una possit este communis duabus speciebus subalternis positis sub tertio genere superiori , non ta-- Men

255쪽

men est ultimate constitutiva earum ; sed habent alias, per quas constituuntur,& distinguuntur. Illa vero quae communis est , licet non constituat eas adaequate: tamen suam habet speciem propriam, quam adaequale constituit. Vt bipes non constituit adaequale ani mal volatile,aut grestibale, sed adaequale constituit animal habens duos pedes. Vnde intelligitur,qubd etiam si una disser tia inadaei quata, communis sit duabus speciebus ; nihilominus tot sunt dis- ferentiae , quot species, ctim nulla sit species, quae non habeat propriam disierentiam adaequare constitutivam: neque ulla disterentia quae non constituat adaquate suam speciem. . Ad argumentum : Negandum est ant edens Qubd sicut non

potest idem individuum esse sub duplici specie, sic non possit una species tale sub duplici genere ; est enim diuersa ratio de isdiui

duo, ac de specie, Nam differentia indiuidualis adaequatε & vltimate determinat speciem: & ideo repugnat, eandem disserentiam indiuidualem, determinare duplicem speciem diuersam : sed differentia specifica Hum sit praedicatum commune , & possit inadaequale conuenire duobus,& neutrum adsequate . aut ultimate constitue potest ex consequenti esse communis illis.

Continens diuisionem incomplexorum in decem

praedicamenta. .

TEXTVS ARISTOTELIS.

Eorum, qua secundum nullam complexionem dicuntur, unumquodque aut substantiam significat,aυς quantum,isc. muta expositio. x TNtentum Aristotelis in prassenti capite, est, explicare , simplicia Icile debere illa, ex quibus praedicamenta conitituenda sunt.Diuidituc autem in duas partes, in quarum prima ponit Arist. Vninefate diuisionem incomplexorum in decem pridicamenta. In secunda asserit, & probat, Eadsm incomplexa , ex quib- praedicamentum si , non esse Urmationes, aut negationes sed ex eis posse affirmationes is negatione: feri. Diuisio talis est: Ens incomplexum, aut simplex, aliud est substantIa, ut homo, vel equus; aliud quantum, ut corpus , aut linea, . aliud quale, ut albii; aliud ad aliouid, ut duplum, dimidium; aliud, ubi, ut eise in foro ; aliud , quando, ut heri, aut hodie; aliud, situs,ut iacere, sedere; aliud abere , ut armatum esse ; aliud agere, ut secare; aliud pati,ut secari.

Sed simplicia hae inquit Aristot. in secunda parte serrandum se

cosiderata non sunt Urmationes,nec negationes; quavis ex eis si ali- . Iuo vorbo,aut copula υniatur,possiniferi Urmationes negaraones.' . Quod

256쪽

2 o Cay. 4.de in complexis, quaest. I.

Quod ira probat Omnis affirmatio noratio, est vera aut Diosed simplieia,ut homo tui albedo per se sumpta,non dicunt veritatem aut sal Mem, ut notum est ergo non sunt Urmationes, aut negationes. Sed si ea coniungm verbo aliquo, rmationem, aut negatronemstatim esseies,ut si homini is albo adiuum verbum,est, result Abit hac a malis, homo est albus , in qua iam reperitur verita aut fulsitas.

Ex quibusnam rebus per se componaturpradicamentum.

Gioque sunt, de quibus dubitari potest, An & quomodo per- Itineant ad praedicamentum ut exclusis his , quae ad ipsum non pollunt pertinere, intelligi possit ex quibulnam per se compo . natur. Primum, est ens rationis,quod ex eo videtur primo ad praedicamentum pertinere, quia praedicamentum, sicut propositio,aut syllogismus, quoddam ens rationis est ; ergo non quomodocunque, sed formaliter,pertinebit ens rationis in praedicamentum. Secundo, Praedicamentum fit ex generibus & speciebus;sed genera. dc species sunt entia rationis: ergo ex entibus rationis fiet praedicamentum. Vera tamen sententia est, ex solis entibus realibus fieri; R ideo aentia rationis,non pertinere ad praedicamentum,nisi per quandam similitudinena, ratione cuius, quoddam praedicamentum , vel p tilis smilitudinem praedicamenti excogitare possumus, ut in tractatu nostro, de natura entis rationis,diximus. Ita sentiunt D. Tho. . lib. Meta.lech. 9. N quaest. 7.de potentia, a t.' Capreol. iii I. d. g. quaest. L.&d. 2'.q. I. ad s. Solus cap. q. ante praedicamen . quaest.2. ad 4.Fonseca I. Metaphy cap.7.q.s sect. I. dc caeteri omnes. Probatur testimonio Arist, s. lib. Meta. cap.7. tex. I 4. ubi docet,

Entia pose diuidi in deeem predicamenta I ens autem perse, apud ipsum ubicunque de eo loquitur θ ens reale,idem sunt. Probatur deinde ratione: Quia entia rationis nec vc ram habententitatem , nee veram essentiam , sed ab intellectu excogitatam ad similitudinem entitatis , & essentiae realis: sed verum praedicamentum ex vero ente , velamque essentiam habente debet fiet it. ergo non fit ex entibus rationis, sed solum ex realibus Quod constabit , si per singula praedicamenta discurramus ; videbimus enim praedicamentum substantiae, qualitatis, & quantitatis, ex veris naturis tealibus fieri. Sed pro solutione arg. notandum est , Praedicamentum fieri ex lpraedicatis realibus : non tamen realiter, aut ex natura rei di stinctis: quia ut probauimus cap. de differentia, Genus , & different ia,eiusdem rei conceptus reales obiectivi sunt,di uerlbs gladus essentiales significantes , & solum ab intellectu distincti. Species ero ex eis componitur, non tanquam tertia res ab eis distincta,

257쪽

sed quantum tertius conceptus obiectivus,totalis atque completus.& ideo non est compositio realis, sed rationis , quia licet rcales sint conceptus componentes, & compositi; non tamen dii tincti,nisi ratione;quare non possunt real in compotitionem facere.

Ita ergo de praedicamento intelligendum est, ab intellectu distinguente praedicata es lentialia fieri: Ita ut sicut antς operationem eius,non sunt dis incta praedicata, nec ideo plura, sic non pO- teli praedicamen in m dari, sed eli opus eiusdein intellectus, quidistinguens praedicata, ea ordinat, ac disponit, pradicamCntumque ex eis efficit. Secundo notandum , Praedicamentum duobus modis considerari. Primo quasi pre materiali,nempe pro naturis rerum, ac praedicatis earum, quae in linea praedicamentali ordinatur,& lic acceptum reale est, quia tam praedicata et lentialia , quam naturae , in quibus fundantur, realia sunt, licet non realiter distincta. Secti domodo consideratur quali pro formali, hoc eis, pro ordinatione ipla, ac dispositione praedicatorum , quae necellario supponit distinctionem eoru 3 hoc modo sumptum non est quia reale, sed rationis: unde sequitur praedicamentum formaliter sumptum ens rationis esse , & pro fundamento esse ens reale , & hoc secundo modo consideratur a Meta. led primo modo a D alectica. His explicatis , ad utrumque arg. simul respondemus. Conce- dedo,quod genera, species,& pCaedicamentum formaliter sumpta, entia rationis sint; negamus tamen quod aliquo modo pertineat ad praedicamentum; quia illa solum dicuntur pertinere ad praedicamentum ex quibus praedicamentum sit: sed praedicamentum solum fit ex praedicatis, quae in eo ordinatur, & non ex ordinatione ipsia , sicut caetera entia artificialia solii dicuntur fieri ex materia: ve statua ex ligno, domus ex lignis & lapidibus; ergo entia rationis non pertinent ad praedicamentum , nec genera , & species formaliter sumpta, sed solum pro fundamentis realibus.

De complexu.

Ecundum, de quo dubitari potest, sunt complexa , quae sic di

ostinguuntur a ciuibusdam: Qviedam sunt complexa, quae unam tantum rem significant , & aequi ualent voci simplici eam significanti. Et talia sunt definitiones substantiarum, ut animal rationale, aut vivens sensibile. Alia sunt complexa, quae non unam rem, sed plures significant. Et talia sunt definit: ones accidentium, in quibus praeter illa , quae pertinent ad essentiam accrdentis, includitur subiectum, ut per illud ,explicetur intrinsecus ordo accidentis ad ipsum,& complexa illa pertinent per se ad praedicamen'

tum, haec vero ab eo excludenda sunt.

Probant cx porphyrio, cap. de specie,ubi praedicamenis lub-

258쪽

antiae eonstit ens , pro genere viventis posuit, corpus animatumra etiam animal rationale,pro quodam genere , in quo existimauit homines,cum daemoniblis conuenire,sed haec sunt complexa substantialiae ergo ex mente Porphyruponeda sunt in pro

dicamentis.

Deinde ratione, quia loco definiti, licet ponere definitionem elus, nihil extrinsecum includentem , ut loco hominis , animal rationale, quia xalis definitio simplici definito aequi ualeti ergo in recta linea praedicamentali licebit ponere loco genetis,& speciei cuiuscunque propriam definitionem,quae cum sit complexu quid, sequitur ex complexis substantialibus sieri per te praedicametum. Nostra sentetitia est opposita : Quod nullum complexum per- stineat ad praedicamentum , & est expressa apud Arist. c. praesenti, ubi ita ait: Eorum , qua siecundum nullam eo lexionem dicuntur, unumquodque Musu -tiam significat . aut quantum , aut quale. aut ad aliquid,&c. Quibus verbis complexa omnia, siue substantialia, siue accidentalia sint,excludit a praedicamento,& solum ensin complexum diuidit in decem praedicamenta. Sed ratione probatur, quia recta linea praedicamentalis ex solis generibus, de speciebus fit, ut in praedicamento substantiae, ex substantia corpore,uiuenti,animali,& homine: sed eomplexa, siue sint definitiones substantiarum, siue accidentium, non sunt genera , neque species et ergo ex eis non fit praedicamentum. Quod probatur etiam ex definitione eius: nam praedicamentum est praedicabilium ordinatio : sed praedicabilia sunt quaedam uniuersalia, de quorum ratione est esse simplicia, ut quaestione ultima uniuersali vidimus ergo ex solis simplicibus fit praedicamentum, non ex

compleris.

Ad porphyrium respondetur: Complexa posuisse Ioeo simpli- τςium,non quia intelligeret ad praedicamentum pertinere, sed vel maioris explicationis gratia , vel quia simplicia genera noa cognouit. Propter primam rationem , posuit corpus animatum pro viventi,& pi optet secundam, animal rationale pro genere hominum,ac daemonum

Ad rationem vero negamus , quod semper loco definiti,liceat ponere definitionemη etiam nihil includentem extrinsecum, sed solum licet qu/ntum ad aequi uolentiam veritatis, quia de q ibus praedicatur definitum, necesse est praedicari definitionem : sed ubi modus significandi determinatus esse debet, atque distinctus indefinitione, εc definito , non licet eam loco definiti ponere. Et ea est in proposito , quia res non ponitur in praedicamento , quomodocunque significata, aut eoncepta, sed per modum generi si aut speciei,& igeo per modum in complexi ; eum ergo defini-uo no habeaς rnodgm senexis, aut speciei r/tione complexionis, sequit

259쪽

Cay. . de incomplexisclitasta. 24 3

sequitur nec habere modum praedicamentalem, quare non potest: loco definiti in praedicamento poni. Ad formam crgo argum . dudicitur,Definitio licet sit complexa , aequi ualet simplici do finito. distinguendum est antecedens,quia aequivalet definito, quantum ad veritatem rei ; non tamen quantum ad modum significandi simplicem, & omnino ne cellarium ad lineam praedicamcnralem , & ideo non potest loco eius in praedicamento poni , quamuis in propositione,vel in aliis casibus ponatur.

De partibuου P0 sitis, is MetaphysicM. P Artes rei duplices sue,Physicae,& Metaphysicae: & partes Phy-

steat adhuc duplices, qua dam sunt Essentiales ut materia , &krma,& aliae Integrantes, quae adhuc sunt in duplici differentia: nam quaedam sunt eiusdem rationis, ut partes aquae aut ligni ,&ideo vocari solent lio mogeneae, aliae di 'ersae rationis ut caput,

manus,& vocantur et reogenear & integrantes quae n5 sunt essentiales,sed substatiales,aut entitatiuae appellari possunt. Partes Metaph. sunt genus,& differentia: sed de genere certum est.quod per se pertineat ad praedicamentum : quia habet modum substantia complerae. De solis ergo differentis, tanquam de partibus Metaph.& de materia,& forma,ac partibus integrantibus, tanquam

Physicis procedit quaestim , An per se sint in praedicamento. Et primo de his dicendum est,deinde,de partibus Metaphysicis. Sed prius explicandum est, aeui sit p r se pertinere ad prassica

mentum. Duo sunt in praedica vento. Primum est, series ipsa seu ordinatio praedicamentalis superiorum,& in seriorum, ex quibus fit, quasi quaedam linea recta,per quam ascendere , atque descendere possumus,ab indiuiduo,quod totius lineae fundamentum est, usque ad genus supremum,quod est quasi caput. Sic linea praediis camenti substantiae,procedit a genere supremo, quod est lubstantia,per diuisionem eius in i pectes,quae sunt corpus, & spiritus: δίrursus per diuisionem corporis in vivens, & non vivens: deinde per diuisionem viventis in animal,& plantam : & tandem per diuisionem animalis in hominem equum & leonem;&ex his diuisionibus generum in species per differentias, resultat linea haec, .

quae appellatur series,aut ordinatio,nempe substantia eorpus, vivens,animal, homo, Petrus. Et pro hac linea recta supponit praedicamentum , quotiescunque de eo loquimur. Praeter hanc utro

habet praedicamentum quasi duo latera quibus quasi circundatur,& lata haec fiunt ex differentiis oppositis , per quas genus diuidi ditur in species. Vt latus eiusdem praedicamenti substantiae nobis fit notissimum ex his quatuor differentiis, corporeum , animatum, sensitiuum, rationale.

Ex his intelligitur iam; Q d sit esse per se in praedicamento vel

260쪽

ex quibus fiat per se praedicamentum , idom est enim, ac poni in tecta linea praedicamentali, vel ex aliquo fieri eandem rectam lineas nam latera praedicamenti extra ipsum sunt,& quasi ornatus. eius. Duiu ergo quaer mus de partibus tam physicis, quam Meta- physicis, An per te sint in praedicamento , vel ex eis nat praedicantentum; tentus est: An per se lint in recta linea praedicamentali. Et de partibus Physicis tenet prima opinio , quod per se collo-ςentur in praedicamento, ita Villat pandus,& Lovanienses, cap. de substantia , quos sequuntur alij. Probant primo: Quia completa substantia componitur es nitaliter ex materia,& sorma; & integratur substantialiter ex partibus integrantibus: ergo repugnat completam substantiam poni per is in praedicamento, quin par tes etiam ponantur & per se quidem,chin per se eam componant. Secundo, quia in partibus subitantiae intelligimus genera ,&species ; ergo ex his potest ordinari praedicamentum , sicut ordinatur ex generibus, & speciebus substantiae totalis. Probatur an tecedens; quia sicut druidi inus completam substantiam in corp ream , & incorpoream , ω sic de careeris generibus, sic pollumus diuidere partial m. Et confii mari potest de partibus homogenpis ; quia eiusdem I ratIonis sunt cum tota substantia, & pollunt per diuisionem fiexi completae substantiae: ut si diuidamus aquam,tot substantias com pietas emciemus, quot partes separamus: nam postquam separa xae sunt,nec dependent a tota substantia, nec partes eius sunt ; sed quaelibet incipit esse eompleta substantia : crgo per se etiam per pinens ad praedicamentum. Secunda opinio excludit partes substantiae Physicas a praedicamento , & D. Tho. I. par. qu*st. amrt. . ad s. & de veritate quaest.27.art. t .ad 4. Scoti quaest. I s. praedicamentorum , AEgiduRomani in d. r.quaest. 3. Caiet. bc Soli , cap. de subitantia, Toleti, '. . eiusdem praedicamenti, Fonseca s. Meta c. 7.q.7.sect. τα c. .q. 3. Et haec est vera & tenenda. Probatur primo, quia praedicgmentum solum fit per se ex generibus, & speciebus , ut iam ostendimus ; sed genera, ac species sunt substandiae completae: ergo partes , quae incompistae sunt substantiae , non possunt praedicanaentum per se constituere, aut in eo per se collocari. Secundo; Substantiae completae,& incompletae nihil datur com- II mune uni vocum;ergo nec dabitur genus commune utrisque, sub quomollocari possint incompletae: qu re non pertinebunt per si

ad praedicamentiain. Ad primum; Concedendum est antecedens, sed neganda con- tequentia , quia res non pertinent ad praedicamentum secundum

siqpiratem, quam , par e rei habent, lςd iocandum modum, quam talis

SEARCH

MENU NAVIGATION