장음표시 사용
331쪽
7 Minorem probo: uia motus ealefactionis, ideo successivus est, quia calor per eum factus habet quandam latitudinem gradaalem, contrariam frigiditati existenti in eodem subiecto et quam frigiditatem,quia non potest agens naturale finitum , simul in
momento vincere, sed paulatim, vincitur successive : & ideo succellitie producitur calor: unde si detur agens infinitae virtutis,qu te est Dcus , potens in momento vincere totam resistentiam fitigi ditaris,in momento etiam,& sine successione producetur calor, α non habebit ealefactio ullam succellionem , neque continuationem. Signum igitur euidens est, quod utramque habet a termino , & non per se: quare nec erit continuum per se, sed per a
Secundo, quia motus essentialiter est via, fluxus, 3c tendentia inter duos terminos ; A quo,& ad quem:& est ipsum fieri termin ergo secundum propriam entitatem, & essentiam est quid incompletum. A quo non constituitur mobile in esse simpliciter, sed in via ad illud:& ideo excluditur ab Aristotele , & eius interpretibus, ab omnibus praedicamentis, & inter postpraedicamenta collocatur qui sunt modi quidam incompleti rerum : siue ergo continuitas pertineat ad essentiam eius,sive sit propria passio,erit etiam qiaid incompletum formaliter : quare non pertinebit ad praedicamentum per se, nec motus ipse ratione illius. Falsum est ergo,quod ratione continuitatis, motus sit species per se quantitatis continuae.
8 Ad testimonium Aristotelis, Respondetur, verba illius Seneralia esse , quae hunc sensum faciunt: Motus inter res continuas numerari debet:ex uo non sequitur, esse per se continuum , sed habere continuitatem essentialem,vel accidentalem:quemadmodum, si quis diceret, lignum esse de genere grauium corporum, eo ipso, non cogeretur admittere, grauitatem esse ei essentialem, sed satis esset,ad veritatem generalis locutionis, modo accidentali ei conuenire. Et eodem fere modo respondetur ad argumentum ; Concessimi nori,quod motus habet continuitatem,distinctam a spatio, α termino:sed negara consequentia, quod eam habeat per se : nam
aliud est habere distinctam, aliud habere per se, quia habere petsi,dicit qx iturinseca sua ratione habere:habere vero distinctam. commune est respectu eius,quod est,habere per se,& ab alio, aut per accidens: cum sit euidens, posse habere distinctam, & communicatam ab alio: ut hoc exemplo fit manifestum. Albedo, habet extensionem, quam participat a superficie corporis t, in quo extenditur ,& eo ipso distinctam ab extensione eiusdem supersiciei quia re pugnat,candem extensionem alicui inesse, a se , dc ab
alio: & nihilominus extensio superficies, non est per se, sed pet
332쪽
accidens'. quoetica licet motus habeat extensionem, distinctam a mobili, spatio,& termino: non sequitur eam habere per se: sed habet communicatam ab eis: & ideo habet per accidens: quamuis eam quoque habeat distinctam, ab extensione temporis.
An numerus sit species quantitatis disicreM. EXam in altis iam speciebus quantitatis continuae,ad quantita- 49tem discretam veniendum este quae duas habet species, Numerum,& Orationem. Et prius,de numero quaerimuri An sit vera species quantitatis discretae. Et dissicultas consistit i n hoc, an numerus sit unum per se: nam si ita sit, non erit difficile intelligere, sine species quantitatis discretae, vel non sit: si ve o non sit, nisi unum per acci lens,certii est, non pertinere id ad pravit camentit. Prima opinio tenet, numerum es 3 unum per accidens Ac ideo nopertinere ad praedicamentum , nec esse speclam quantitatis, sed Cile unum tantum per aggregationem, i cui cumulum lapidum, aut aliorum eoi porum : Aristotelem vero eum enumeralle inter spccies quantitatis; quia habet quandem extensionem discretam, sui: lem ex tessioni quantitati u. Y,& modum quendam unitatis, in vulgari modo loquendi fundatum , quo dicimus , ternarium esse unum quendam num crum , dc quaternarium, este alium distinctum. Ita Fonseca s. lib. Met c. I 3.q. .sectione . Pater Franciscus
Suarius L. t .suae Meza.& ex modernis multi.
Probat iis testimonio Arist. 3. lib.Phy.c. .text.68. Vbi de nume- so
qtiit pN tet aliquid esse , quo ussi Unus est: aut enim non est , sed quasi conteries. aut dicendum Ast, quodnam istud sit, quod unum ex multis facit. I. x quibus i equitur, numerum ex mente Arist. non esse viati per se, sed per accidens: Si uleo non elle specie quantitatis.
Quod probatur duplici arg. Primo: rias per accidens, dicitur illud ,quod conflat ex pluribus euribus in actiu sed talis est nil me-ru ergo est ens per accid ns. Probatur minor: Nam siue accipiamus tres homines,vel tres quantitates separatas, quales sunt tres Hostiae consecratae , quaelibet estensa mi: ergo num cruS ternarius ex eis consians, erit unum per accidens. Et si respondeas;Vni- rates secundum entitates consideratas, non efiicere unum per se,
sed ut ordinatas,secundum ordine pilo iis,& post ei loris, in quantum secunda praesupponir pi imam,& tertia prunam,dc secundam: α sicut per se Ordinantur, ita emcere unum per se ordine , non unu per se emitate Contra hoc est primo, quia ordo iste, non est realis, sed rationis; ergo non potest facere unii ser se reale, etiam nitate onliuis. Prubatur antecedens,nam unitates ista, non smatex se
333쪽
Cap. 6. de quantitate, quae i. s. 3 IT
ex se ordinatae, cum ex se non sit una prior altera;ergo sol sim ab intellectit Ordinari possunt: sed ordo quem ab intellectu suscipiunt, non potest esse realis, scd rationis; ergo per talem ordinem
non etficiunt unum reale,quod in praedicamento collocari pollit, sed unum rationis. Secundo,quia etiam si ordo esset realis, & numerus eiici unus ordine, licet non entitate, non sufficit, ut ponatur per se in praedicamento nam praedicamenta sunt entia rea lia; ergo deboni esse unum per se,non solum ordine, sed entitate rcali:& certe, si unitas ordinis sufficeret, non esset numerus alio modo unus per se,quam ciuitas,aut exercitus:de quibus constat, nouelle elatia praedicamentalia. Sechalido: Vnitates non concurrunt ad compositionem numeri, per aliquam unionem , aut unitatem realem ; ergo non possitnt efficere unum per se,quod sit in praedicamento. Euulens est consequentia , quia repugnat plura efficere unum p eo se , nisi per levniantur. Probatui autem antecta ens: quia de ratione quantitatis discretae est, quod partes eius non copulentur termino communi ; ergo repugnat eis quaelibet unio,& ex consequenti, quod . efficiant unum per se.
Et confirmari potest , ac declarari simul: quia ideo fatentur omneS, cumulum non esse unum per se, sed per accidens:quia solum dicit aggregationem plurium unitatum,absque aliqua unione superaddita,per quam fiat unum:sed numerus nihil dic ir, praeter unitates; ergo non erit per se unum, magis quam cumulus, nec pertinebit ad praedicamentum. Minorem ita probo : quia quaelibet unitas, ex qua fit numerus, solum habet esse quantitatem quandam continuam , cum negatione diuisionis ; ergo tres unitates, nihil aliud continebunt. praeter tres quantitates, cuin suis negationibus diuisionis: quantitates autem per se , non via iuntur : sed leparatae sunt; per negationes vero, uniri non postulat, cum vnio debeat este modus positiuus,per quem,unum positiuum per se fiat, ex multis diuersis ; ergo neque potest ex eis resultare aliquid per se unum, &praedicamentale. 11 Probatur tandem,quia non potest fieri unum per se,nisi ex νη--tia perse,is actu per se, ut docet Arist. I. lib.de anima,ca. I.lud uni tates non se habent tanquam potentia per se,& actus per se; eigo non officiunt unum per se praedicamentale. Minorem probo quia omnes uni rates sunt entia in actu ; ergo nulla se habet tanquam potentia r imo nec potest se habere sic:quia non est maior ratio, quare una se habear,ut potentia, quam aliae: unde uulla earum talem rationem habere poterit. Secunda opinio, tenet Numerum esse unum ρεν βὰς ideo specie quantitatis discretae:haec est expressa apud Aristo t.ca. praesenti, Sc . Meraph, cap. 13. de praedicampnto quantituis : quibus locis
334쪽
3 8 Cap. s. de quantitate,quo. s.
eum enumerat inter species quantitatis discretae. Nee potest textus utriusque capitis , vllam admittere expofitionem , tum quia verba expressa lunt, tum etiam,quia ita sentiunt omnes expositores Avicenna 3.libro suae Meta .ca. . D.Thom. .lib. Metaph. le
multi. Et quod plus est, sancti Patres ira sentiunt, praelertim Greg. Nyssenus , in lib. de historia sex dierum , & Ioannes Damas. cap. 4'. suae Dialecticae in principio. Et videtur nobis, non quidem facilior,sed probabilior,& tenenda.
Probatur hae potitanum ratione: Una scientia, versatur circa obiectum per se unum , a quo sumit suam unitatem specificam: sed de numero , tanquam de proprio, & unico obiecto, agit Arithmeticus, & de numero soMoro, agit Muscus: & sunt veraescientiae;ergo habet rationem unius per i , & poterit collocari in hoc praedicamento,tanquam vera species eius.
Et potest confii mari, & declarari simul hoc modo: Osseium 1 3 scientiae, est demonstrare passiones de subiecto ; ergo quod est subiectum scientiae,debet habere proprias passioncs,de se ὀemonstrabiles: sed determinatae passiones, procedunt a determinata essentia; ergo debet habere determinatam essentiam: & cum n merus , sit subiectum praedictarum scientiarum, habebit determinatas passiones, & determinatatam essentianR erit igitur unum per se praedicamentale. Probatur haec ultima consequuntia , quia de eme per areidens, non potes dari scientia , ut docet expresse
Sed duobus modis, intendunt aduersarii hoc arg. soluere. Primo, distinguentes ens per accidens, quod duplex esse inquiunt, primum , secundum entitatem , quod ex multis entibus in actu constat,ut album,aut musicum : aliud casuale,aut fortuitum quala est inuentio thesauri: & de primo enic per accidens , scientia esse potest, de quo non loquitur Aristot. sed non de secundor quod ideo non potest esse obiectum scientiae:quia non habri esse certum,vel fixum, sed casuale & eontingens. Verum haec solutio, contraria est vel bis Aristot. Ac rationi. Probatur primum , ex his verbis eiusdem loci: Signum autem, quod nulla silentia cura est illud , neque activa,neque factiva . nequestaculatiua ; neque enim qui facit domum, facit simul qua accidunt, &c. Probatur etiam secun- dum: Quia ens per accidens secundum entitatem, no habet unam essentiam determinatam, aut per se. sed multiplicem; ergo ut tale est, nee potest habere determinatas passiones, neque unam definitionem , per quam possint de eo demo strati in icientiaetergo salsum
335쪽
salsum est quod possit esse scientia de illo. 1 1 Alij vero , Vr Fonseca, ubi supra, alio modo intendunt soluere
idem argum . dicentes numerum dupliciter considerari. Primo, ut est a parte rei , & sic solum dicit unitates reales: & ideo ens reale eit, non per se unum , sed per accidens: de quo non potest elle scientia. Alio modo consideratur , in quantum unitates eius ordinantur ab intellectu, secundum prius, 3c posterius: & hoc modo, per se unum est, non entitate, sed ordinationemec unum reale,sed rationis:hoc tamen lassicit, ut sit obiectum Arithmeticae. Nec est inconueniens, quod scientia realis, vertetur circa ens rationis: nam multae sunt scient ae reales, qua Versantur circa entia rationis r ut icientia de republica quam politicam vocant
Musica & Dialectica. Sed haec etiam solutio insuffciens est, δc falsum supponit:nain
licet scientiae dividantur in reales,&rationales:& rationales sine, quae versantur in dirigendi operibus rationis, quibus non repugnat versari, circa em rationis, ut de Dialectica constat: nuli ustamen vocavit Mathematicas disciplinas rationales scientias, nempe Geometricam, agentem de linea,aut Arithmeticam , de numero , sed vere reales sunt, ex communi omnium consensu: quia non versantur Hrca Operationes dirigendas, ut Dialectica, sed circa determinatas res. Sed nec politica potest inter rationales scientias numerarie quia non in dirigendis operibus rationis, sed in ordinandis actionibus ciuium, ac rei publicae versatur alioqui Ethica , & omnes , scientiae morales, vocarentur rationalest quod satis falsum est. Ita ergo de politica, sicut de his,verum est, apud omnes , non esse rationales scientias : sed reales, & q uae circa entia realia versari debent, non circa ens rationis. Vnde sequitur,quod si numirus formaliter est ens rationis, ut haec sol tio asserit,non possit esse obiectum Arithmeticae. Probatur secundo nostra sententia numanu est sensibilo per se,ut docet Amst. p. lib. de anima, cap. s. ergo est ens reale , dc per se unum. Probatur consequentia, quia operationes sensuum,
non dependent ab intellectu , ted priores sunt actibus eius: ergo nec obi ecta sensuum, dependere possunt ab intellectu, sed ante
operationem eius dantur In rerum natura:& ideo vera entia rea
lia sunt. Quod vero habeant unitatem per se, probo,quia potentia sensitiua,suam unitatem accipit ab obiecto per se, sub quo c5prehenditur numerus;ergo debet esse unum per se, non, ut ab intellectu concipitur,sed a parte rei:quia sensus non versantur circa sensibilia,ut apprehenduntur per intellectum, sed ut in rebus sunt. Vt autem probabilitas communis sententi Aquam defendimus, magis pateat & argum. quae vere sunt dissicilia, soluantur, expli-eiadum est,quonam modo numerus sit ens rea e a quo habeat,
336쪽
3 ro Cap.6. de quantitate, qua l. s.
quod sit unum per te : in hoc enim consistit tota dissicultas eiu iaciem sententiae. Et de num cro quantum ad unitates, nemo potest dubitare, quin sit ens reale : quia tres quantitates hominum , vel lapidum, reales sunt: sed quae si illa ratio realis, a qua constituantur in ratione unius numeri realis, ita ut separetur a cumulo lapidum, dissicile explicatur,& non eodem modo ab omnibus,qui candem sententiam sequuntur. Itaque prima opinio est Soti q. h. huius c. conclus. I. asserentis, Numerum esse ens reale,ex parte unitatum; sed accipere complementum essentiale ab intellectu: hoc autem complementum, ali este, r-dinem prioris, & posterioris ; quem intellectus tribuit unitalibus, numerans unam post aliam ; tertiam post duas , & quartam post
tres: & ita constituens numerum ternarium, & quaternarium. Numerus itaque secundum hanc sententiam, constat ex ente rea
Ii, nempe ex unitatibus : & ex ente rationis quod est ordo prioris.& post. ii oris:& per talem ordinem uniuntur unitates, & essiciunt unum per se. Hie tamen modus dicendi sustineri non potest: quia iuxta eum, s7
nec numerus potest esse ens reale , nec species quantitatis. Plobo primum,quia vel tres unitates e ficiunt numerum ternarium, ante
operationem intellectus ; vel expectanda est operatio intellectus, ut inelat numerum , si primum dicatur, falsum erit; quod dependeat ab intellectu , vel ab eo accipiat complementum essentiale: si vero dieatur secundum ; sequitur non esse ens realc formaliter, sedens rationis: nec esse unum per se, quia ex ente reari, & rationis, non potest fieri unum per se, quod sit sipecies realis praedicamenti: ergo si numerus pro materiali, est realis, & pro formali ens ratio nis, non poterit eme ens praedicamentale ; nec praedicamentalis species. Utrumque ergo debet habere numerus, ante operationem intellectus : & quod ens reale sit, & aliquid per se unum. Vt autem quomodo ea habeat, ostendamus, notandum est, Unitates, ex quibus fit numerus, duo habere . Primum , quod qualibet sit quantitas continua, distincta ab altera. Aliud, quod sint numerabiles ab intellectu , secundum prius, & posterius : & hoc est etiam in eis reale, & intrinsecum, sicut realis est aptitudo cuiuscunque rei, ut ab intellectu intelligatur: & sicut hae'c aptitudo, vocatur intelligibilitas, ita aptitudo unitatum , Ut secundum ordinem pii oris, & posterioris ordinentur , vocaἐur numerabilitas : sed scutrem actu intelligi ab intellectu non est aliquid reale intrinseeurn in ea: nee est ens rationis, sed denominatio rearis extrinseca , ab actu reali intellectus, per quem intelligitur: ita numeratio actua lis unitatum , non est aliquid reale intrinsecum in eis , nec est ensrationis.sed denominatio realis extrinseca, ab actu intellectius reatali,quo numerastur.Vnitates igitur numeri, licet snt plura emia in actu,
337쪽
cap. s. de quantitate, quest. s. 3 I
actu, seeundum quantitatem continuam consideratae, tamen a titata realis; ut numerantur realiter secundum pr us , εc poste- IiusAribuit eis unitatem:quia ex ea habent, ut constituant unum numerum realem per se. Gratia exempli: tres homines aut tres lapides, reales unitates sunt,fecundum qualitates reales, quas habent,dc secundum aptitudinem realem,quam habet quaelibet : venumeretur realiter ab intelle tu,post aliam,vel ante alia emciuuenumerum ternarium per se unum: ex potentia per se , & actu per se suo modo compositum .nam quaelibet unitas est in potentia, ut numeretur ante aliam,vel post aliam: & quae ante aliam numeratur; se habet ut potentia, determinabili, per aliam pollerius numerabilem. Et cum utrumque habeant unitates, ante Operati nem intellectu,;nempe esse reales quantitates, & realiter numerabiles, secudum prius,& posteri let actuni realem intellectus; eficiunt unum per se reale, dc praedicamentale: nullum compi mentum accipiens ab intellactu.
Ex hac doctrina duo colliguntur. Primum quod sieta Arist.
saepe asserit, Non esse q-rendam eandem ceptimiunam in omni materia, vel obiecto .do quo potes essestientιa neque in omni βιentia'. sed quasdam scientias esse eertiores aliis : quia certior est materia, circa quam versantur,secundum ina orem , vel minorem abstractionem a materia. Ita nec est quaerenda in quibuscunque rebus praedicamentalibus,eadem unitas,aut Idem modus unus per se: sed quasdam habete maiorem unitatem , dc magis esse unum per seγalias vero longe minorem, secundum minorem perrectionem suae naturae. Vertim gummodo habeant aliquam unitatem , sussiciet;vt in praedicamento per se collocentur,tanquam Mnera, vel speetes eius. Gratia exempli: in substantia maior reperitur unitas,dc perfectior modus unius per se quam in accidentibus: dc inter accidentia,maior in uno, quam alio: sed aliqualis sussic: t, ut per se sint species pr edicamentales, saltem in persectae. Et huius conditionis est numerus,& omnis quantitas discreta:quae cum ex propria natura de ι at habere partes actu separatas,minorem po D sunt habere unitatem , sussicientem tamen ad eonstituendas speciesqnasdam praedicamentales imperfectas. Is colligitur seeundum, nempe,quod ea, quae in uno genere suntentia per accidens, in alio sunt entia per se:vt domus , in genere naturae,ens per accidens, est cum eontineat plura entia naturalia in aetvivi ligna e lapides: sed in genere artilla tui. est unum perisita ergo cie numero dicendum est. luod unitates eius, in genere quantitatis continuae,sunt multa in actu , quae in eodem Senere non essiciunt unum per se, etiam si tu cumulo congregentur: sed in genere quantitati discretae , eruiunt per se unum nume- - Psopter numerabilitatem realem per qua suo modia uni ucur
338쪽
3it Cap. fide quantitate, quaest. 6.
yer se;vt explicatum est. Ex hae doctrina; Respondetur ad argum. & primo ad testimonium At iit. dicimus, loqui de numero pro materiali significato,
nempe pro unitatibus : α hoc modo quanta qued.εm dicuntur , Acv Iliada, sed ratione formalis r umerabilitatis,finint v nu per se, quam numerabilitatem,non excludit ibi Arist. sed potius quae tit: ideo nihil contra noli ram lentem iam coni nent illa testimonia. Ad primum argum. Distinguenda est minormam unitares numeri, duobus modis considerantur. Primo; secundum rationcm materialem ἔ qua sunt plures quantitates.actu separatae : & hoe modo, non emciunt unum per te. Secundo, eontae. sntur ut sunt numerabiles ab intellectu , secundam prius & pol terius: & ex hoc habent unitatem per quam constituunt unum numerum. Et cum dicitur; ordinem prioris, S posterioris inter unitates; non esse realem:etiam est distinguendum: nam prius, & posterius po- est sumi, ut con notatur per aptitudinem numerabilitatis : & sieest aliquid reale, in eisdem unitatibus , quia quaelibet, ex propria natura potest numerari, secundum prius & posterius: si vero con-s det ei ur in actuali numerat lone,solum eli intrinseca denominatio, in ei deii unitatibus; sicut intelligibili ras , in quacunque re est aliquid reale , sed aeta intelligi, solum est denominatio exti inseca. Et ad aliud, quod tandem dicitur : Non satis esse , quod
merus sir votis ordine, sed requiritur,quod sit unus entitate : Respondexur, numerabilitatem,nsili diecre solum respςctum, sed ali- qu d etiam ab intum, in quo eDn nluar omne S unitas cs, n m pe aptis udim m numerabilitatis: di ideo licet numerus sit unus ordine, aliqua ramen ex parte est otiam unus entitate & c sunficit,ut sir Gecies praedicamentali ,. Ad secundum ; Negandum e an recedens, quod unitate ς non ς Imne uri ne ad componendum numς rum per aliquam unionem: nam licet separatae sint, in quantum tune quantitates continuae inter se distinctae, tamen per aptitudinem numerabilitatis, quam habent in ordine ad intellectum, uniuntur inter sese , ad eiciendum unam quantitatem dii creta trude euius ratione eit; ut partes eius non e pulentur termino communi materiali: hoc est, puncto indivisibili, aut quouis alio, non tamen quod non uniantur formaliter, ad constituendum unum discretum: unde licet separata sint v mrates, separatione continui, suns tamen unitae, unione 'disereti:& ideo, licet non effetant unu in eontinuum, essiciunt inmen unum distretum: ut expotum est.
Et eodem modo responte rur ad confirmationem: Negando minorem . quid numerus nihil aliud dicat, praeter unitates : di sit enim aptitudinem numerabilitatis,fecundit m prius, de poste-ιius extundςm vn iratum,in ordine ad intrilectum, a quo habene unitatem Diuili od by Coost
339쪽
ωρ. s. de quantitate, quast r. 3χ3
sumeientem , ad emetendum unum per se discretum : quod non habent eaedem unitates ut sunt in eum ulci: in quo ratem ordinem metabilitatis non dicunt, & ideo eum ulus est unum per accidens sed numerus unum per se. ει tertium t Concessa maiori, distinguenda est minor: quod unitates numeri, non se habeant,tanquam potentia γr se,& actus per se: nam duplex est potentia, Vna receptiua actus per modum informationis qualis est materia Physica , ex qua fit ens naturale Alia,non receptiua ; sed determinabilis per actum : & est similis potentiae generis , quod non recipit in se actuin disterentiae, ted determinatur per eum,ad constitutionem speciei & talis eii potentia,in qualibet unitate: ut determinetur per aliam , ad conli tuendum numerum : & ita determinans, se habet tanquam actus per se;& determinata tanquam potentia per se: fle hoc sussicit, ut ex eis fiat unum per se, imperfecta quadam unitate , perquam constitirunt unam speciem quantitatis discretae. Haec doctrina colligit ut ex Ariaeg. Metaph .caP. g. rex. F.
An forma numeri 'menda sit ab ultima υnitate via ab emnibus.
Vaestio haec procedit ; supposita communi opinione , quam I seeuti sumus,quaestione praecedenti; quod num dis sit vera
species quantitatis discretae: nam si estet en per aceidens, & non pertineret praedicamentum , nullam haberet formam , aut diis rentiam:& ideo non esset inquirendum, an ab utrunxves inte d sumenda sit,uel ab omnibus. Q. MEst igitur prima opinio Capreoli in I.d. x i. quaeli P. conel. s. d inguentis duplic'm formam num; erat 'artialem in Toralem , sicile
debet distingui, in quibuscunque spei ictu, substantiae. ut in homine forma partialis est illa ; quae cum materia componit Naturam homini s:& natura ipsa composita ex materia, & Arma , dieitursorma totalis:ve humanitas, dicitur forma totalis hoministquia simul eum suo modo subitantiali; qui est subsistentia , eom ponit hominem: significantem naturam compleram in supposito. Formam igitur partialem numeri,ait esse vita naam unitatem,quae determinat praecedentesin ita se taber,per modum actos; & for mae:& praecedentes per modum materiae:vt forma binaru est secunda unitas,determinans prima,ad conili tutionem talis lpecieir forma ternari j,est tertia, pra3supponens duas tanquam materiam,& eas determinans per modum formae.' Formam veto totalem inquit non esse ult maminitatem neque omnest sed natu ram ipsam numeri resultantem ex compositioner ex qua matura simul cum modo actualis 'inhaerentiae, fit completus numerus in concretoProbad c v it imam hac ratione.qara in quibuscunque: i X α
340쪽
314 Cay. 6. de quantitate ,- .
rebus serma totalis, quae est natura resultat ex unione partium sed nec vita ma unitas, nec omnes simul, resultaos ex unione par
lium : sed potius iunt partes ,ex quibus resultat natura ipsa numeri ergo non possunt esse forma totalis eius. Pr .mum vero non
probatiquia per se est man festum. Hanc sententiam sequutus est . . prius Alberi. Mag.in praedicamentis,tit. 8. de quantitate,& In Coment. sup. s e. D. Dionys. de diu nis nominibus.Imo &D. Tho. 1. Meta. lect. 3 & postea Iauellus S Meta. q. lo. Secundam opinionem tenet Sonet. I Metaph. q. '. ubi alio modo di cinguit numerum, In eum qui abstrahitur a farticulari- με unitatibu/.dc solum dicit duodria. et quatuor : & in eum, qui contrahitur ad particulares unitate. ;&in eis consideratur: ut dum dicimus,tria corpora, tres lapides, vel tres homines. Formam igitur numeri abstracti,dicii esse ultimam unitatem, non tamen nummeri contracti:sed numerum contractum seipso constites,in specie .hoc est der suas unitates simul acceptas,absque ordine primae, vel ultimae: ut ternarium hominum, aut quaternatium lapidum.
Et haec sententia, videtur opposita praecedenti: quia quaelito haec denumero reali pro quantitatibus ipsis accepto procedit: cuius formam, dicit prima opinio, sumendam esse ab ultima unitate, quod negat haec secunda. . Probariorro Sone. I. par.sua opinionis,aeuodforma numeri δε- ε sfacti, sit ultima unitas, hac ratione: Quia numerus abstractus, solum reperitur obiective in intellectu , constituente ordinem prioris,&posterioris,inter unum,duo,& tria, ira ut sicut ad binarium,non perueniat,nisi per unitatem,& ad ternarium, per binarium: sicque ad exteros semper:ergo ultima unitas, in apprehen- ione intel lectus, praesupponit eaeteras: & ideo habet se ad illas, per modum formae determinantis. Secundam vero partem, quod forma numini contracti, non Hultima unitas,probat duplici argum. Primo,quia ubi est primum, dc vliimum realiter,aliquis est ordo realis inter ea: sed inter unitates numeri, nullus est ordo realis: ergo nee datur prima unitas realiter,neque ultima,quae possit esse forma numeri .Probatur minor , quia li ordo realis daretur inter unitates: aut ille ordo esset naturae aut dignitatis,loei,vbi,vel situs:sed nullus talis daturiergo nec habebunt realem ordinem. Probo iterum minorem, quia simul tempore,possunt fieri duo, vel tri a corpora , ex quibus emcitur ternarius: & ita ut unum non sit eausa alterius, nee fit eo diagnius:sed nee neeesse est habere ordinem loci, vel situs, cum poGsnt in vaeuo constitui uare nutum habebunt ordinem realem. Secundo: vel ultima unitas, est forma numeri realis, in quad. tum est unitas,vel in quantum est ultima:non ut unitas, quia haec
ratio communis est omnibus; sta nes, ut ultima, propter duo. Primum