장음표시 사용
351쪽
Cv.f. de quantitare,quaestiast. 3 3 s
probatur testimonio Aristotelis , g. lib. Topicorum, loco 73. ubi docet , Lineam finitam, is tonitam , esse eiusdem periri r ex quo sequitur, idem habere genus, & differentiam:& ideo in eoisdem praedicamento collocari: ae hoc idem sentit D. Tho. I. par.
Idem probatur ratione: Quia quidquid componitur ex genere,& differentia , collocatur in praedicamento : sed linea actu infinita, componeretur ex genere,& differentia: ergo collocaretur in hoc praedicamento.Probatur minor,quia genus lineς,est qua sitas continua: differentia vero, extenso iecundum dimensionem formalem longitudinis: sed linea infinita, verumque haberet : nam esset quantitas continua : quia copularetur punctis: Beesset extensa seeundum formalem dimensionem longitudinisae
r esset in hoe praedicamento. Et si respondeas, esse quantitatemnitam, ex qua efficitur praedicamentum , non infinitam,& ideo excludi a praedicamento. Contra hoc est: quod esse actu infinitam, solum est habere partes integrantes , actu infinitas : sed partes integrantes , non pertinent ad essentiam rei 3 ut per se eIt mani- fellum:ergo etiam si sint actu infinitae, non variabunt essentiam linea sed erit linea infinitae eiusdem speciei, cum linea finira 3 ut ex Aristot.adduximus. Et ideo collocabitur sub eodem genere,&erit in eodem praedicamento.
83 Pro solutione argumentorum, notandum est:aliud esse, qiiὁd aliquid sit infinitum secundum substantiam, aliud, secundum aliquam rationem accidentalem: quia substantia dieit essentiam reii ergo idem est aliquid esse in sinitum , secundum substantiam.& esse infinitum secundum essentiam: & quod est infin tum secundum essentiam, est infinitum simpliciter: sed quod est infinitum secundum rationem accidentalem,potest esse finitum feeundum essentiam: quia accidentia sunt extra essentiam rei Vnde sequitur, quod eum res omnes collocentur in praedicamento, se-
eundum essentias,si sint infinitae secundum essentiam, non possint collocari in praedicamento. Cuius haee est ratio: quia praedicamenta sunt gradus essendi, finitae, ac limitatae persectionis: &quae in eis coli Mantur, sub genere supi emo,debent esse composita ex determinato genere,& determinata differentia, continenis gradum limitarum persectionis , sub tali genere et ergo quod
est infinitum secundum essentiam,nec potest collocari sub dete minato genere, nec conlii tui per determinatam differentiam : δe consequenter, nec eollocari in determinato praedicamento. Sed quae sollim sunt infinita,seeundum rationem accidentalem: bene possunt comprehendi sub determinato genere; omponi etiam ex determinata di fferentia :& ideo collocari in praedicamento: quia cum ratio accidentalis extra egentiam sit, o- non variar,
352쪽
sed sub propria limitatione relinquit. Esse autem lineam, vel eo pus actu infinitum, ratio accidentalis est: quia non eis aliud quam inbere plures partes integrantes, ex quibus non variatur essentia, nee in persectione crescit. Ut si eorpus plures aut maiores partes integrantes habeat, non est scopter eas perfectius alio. quod pauciores, vel minores habet , sed tum accidentaliter: ergo habere partes infinitas, etiam est persectio acet dentalis . a qua non vat latur essentia , & ideo non minus erit finita, & limitata ad certum genus, atque ad praedic
Ad testimonia Aristotelis , & D. Thom. Respondetur, virum. e loqui de quantitatibus existentibus, quae sunt actu finitae. Quid vero sentiant de infinitis, si darentur , quantum ad collocationem in praedicamento, in aliis locis a nobis citatis, pro communi sententia . explicant: asseruntque non mimis in praedicamento collocarI, quam alias quantitates actu finitas. Illa veto definitio lineae, mathematicorum est, qui de solis lineis finitis agunt, ideo eas solita destribunt. Ad primum argumentum ; Distinguendum est anteeedens:quia substantia , & quantitas, duobus modis considerari possunt: aut seeundum rationem finiti,& infiniti: & hoc modo, non ita se habet quantitas ad praedicamentum; sicut substantia: quia hale si
actu si infinita ; non potest esse sub terminato genere, nec componi ex genere , & differentia i & ideo nee in praedicamento col- Ioeari : bene tamen potest omnia haec habere quantitas infinita: &rationem huius discriminis tradidimus iam. Si vero considerentur seeundum ordinem praedicamentalem ἔ eodem modo ordinantur, per diuisionem generum,in suas species. An numerus in inum esset in pradicamento. SEd an eadem iit ratio, de quantitate continua. &discreta rita 'ut sicut continua, actu infinita . collocaretur in praedicamento : ita etiam discreta, ut numerus infinitus, non est certum. Nam Soncinas, ubi supra, eandem asserit rationem esse de utraque. Et
probat: quia sicut lineam esse actu infinitam . lolum est habete plures partes integrantes : quod non pertinet ad eius essentiam ita numerum esse actu infinitum, lotum est habere plures uuirates, quae sunt partes integrantes eius: ergo sicut linea actu infinita esset in praedicamento:ita numerus actu infinitus. . Ego vero contrarium sentio: Quodsi daretur multitudo estvomm actu infinita, non esset per se collocanda in hoc prassicamento. Quod eolligo ex doctrina λristot g. lio. hieta. textu I s. ubi denumero ita loquitur: Suemadmodum de numera, ablato aut addito aliquo quibων numerus est, non est amplius idem numeruου. st diauersu , Diuiliaco by Corale
353쪽
uersus, etiam si minimum auferatur , addatur: ita nec definitio. nec ipsum quid erat esse,erit ampliuLablato aliquo,ant arasto,&c.Ex quibus verbis sequitur manifelta differentia, inter quantitatem eontinuam, & discretam 3 in eo , quod continua per additionem alicuius partis,vel plurium,no variatur, sed eadem linea,vel corpus permanet: numerus vero per additionem viritatis variatur:
unde intelligitur , unitates non omnino se habere in numero, tanquam partes integrantes: sed ita esse fundamentum generis, &differentiae,ut per additionem,uel detractionem unitatis arietur differentia, & species numeri. Cuius ratio satis probabilis est: quia addita unitate,variatur dispositio totius numeri; atque adeo discretio eius,seu discreta extensiio , quae consistebat in tali dispositione unitatum: ut extensio, specialis ternarii, in eo , quod duae sint dispositae sub tertia, in qua consistit di fieretia essentialis eius;& ideo addita unitate, soluitur species num cri, & sit alia. Et quod haec sit mens Aristotelis, non est dubiumquia si non desineret esset species numeri , vel non transiret in aliam : non teneret similitudo numerorum cum speciebus:vt per se est manifestum. Vnde ex hoc colligitur numerum apud Aristotelem, esse speciem subal ernam : quae diuiditur tanquam genus, in binarium, ternarium & reliquos qui omnes sunt species infimae , solum ha bentes sub se indiuidua: ut ternarius; hunc & illum ternarium. Colligitur tandem; numerum actu infinitum non collocari in praedicamento. Quod sic probo : Addita unitate mutatur species numeri , & fit alia: ergo additis vilitatibus in infinitum , crescet etiam in infinitum persectio essentialis numeri: & ideo numerus actu infinitus, habebit essentialem perfectionem actu in fio itam, in ratione quantitatis discretae: quare non poterit habere speciem: quia species,constituitur per differentiam determinatae persectionis nec erit sub genere, aut praedicamento. Secundo:Disterentia numeri sumitur ex un talibus , ordinabi albus secundum prius , N posterius; ita ut sub aliqua ordinentur caeterae,tanquam ei praesuppositae: sed unitates actu infinitae , non sunt ordinabiles ab intellectu; ergo non possint constituere determinatam speciem numeri, & quod non est determinatum secundum speciem,non potest esse sub genere:ergo nec erit in praedicamento. Probatur minor, quia inter infinita actu, non est da bilis determinata unitas, sub qua ordinentur caeterae: ergo ncc erunt ordinabiles ab intellectu. . . Argumentum vero, pro opposita sententia de quantitate continua;ex doctrina a nobis tradi in solutum est.
354쪽
Non solum de distinctione reali quantitatis a substatia cor- 8Tporea quaerimus, ted etiam ab atris accidentibus absolutis, quibus tribuit extensionem partiunt; ut aqualitatibus:quia eadem
est latio de illis,ac de substantia. Et prima opinio; gat esse distinctam,quam tenuerunt Ocha, in sua Dialectica,cap. de quantitate, in . q. 4. quodlib etiam 4. qua st. 3Ο. & in traci. de venerabili bacramento Eucharistiae, perplura capua : quibus locis affirmat; quantitatem esse ipsa minet substantia iri prout habet partes situ disiunctas,& locabiles, diuersique partibus loci correi pondentes. Gabriel. in Φ. d. IO.qua . Vni ca,& d. t 2.qua st. I. a. r. i in icch. 3. super canonem Misse.Αdamus in A. quast. s. Aureolus apud Capreol. in x. d. Io quaist unica, art. I S videi ui fuisse lententia antiquorum i hilosophorum, ut Platonis , qui ut affirmat Aristox. I. lib Meta. rex. S. loquelas de materiali principio rerum posuit unam maseriam pro ebus satu asibu/:cuius differentias elie dicebat magnum, o par
Et ratione probatur. I rimo : Q ilia Deus potest separare sub- 88 stantiam corporcam, ab omni accidente absoluto cum ab co non dependeat essentialiter : eigo si quantitas est accidens absolutum, realiter a Iubstancia distinctum , poterit separari ab ea substantia: S, tunc . li maneret sine qua laxitate, qua ritur an haberet partes loco distinistas, sicut pi ius; vel non si d)cas habere, sequitur, non habere extensionem a quantitate, se l a se elle extensam , &Οcc patiua loci:quod est esse ipsam mer quantitatem ,& ab ea non distingu'. Si veto dixeris, non habete , sequ1tur partes eius loco este coniunctas: quod est impostibile : quia non potuerunt coniungi, cum prius essent separatae,iνli per morum localem, cuius non sunt capaces sine quantitate: eigo ab ea non distinguuntur realiter. Secundo : Si quantitas est res distincta a substantia, et inhaerebit:& tunc,vel recipitur tota quantitas, in tora substantia , & pars in parte;vel tora in tota substantia & tota etiam in qualibet eius parte,eo modo,quo anima rati ovalis, recipitur tota in toto corpore per insormationem,& tota etiam in qualibet parre: sed hoc Vltimum repugnat accidenti corporeo ac diuisbili, habenti partes integrantes: ergo necessarium est primum. Ex quo sequitur, substantiam habere a se partes integrantes , & non a quantitate, cum partes cius praesupponandiar partibus quantitatis, tanquam
subiecta, in quibus recipiuntur: sed nihil habet a se partes intemg aDxςε, nisi sola quantitas, a qua caetera eas recipiunt: ergo subitantia
355쪽
Cap. 6. de quantitate, quaest. vlt. 3 39
stantia eas habens a se, erit ipsa mei quantitas, & non distinguetur ab ea realiter. Secunda opinio tenet: aeuantitatem distingui realis ν a substantia. is cateris accidentib-s absolutis. Ita D. August. s. lib. de Trinitate,cap. Io. D. Tho. s. Meta. lcet. Is .in fine, Scotus in h. d. 2. quaest. 9.& in .d. m. q. L. Rich. in A. d. I 2. art. I. q. I. Duran Argentinas ibidem,q.3. AEgydius Roma. in I. d. a. q. λ. rilbe Itus Magnus s. Phylic.traa. a. art. 4. Socin. S. Meta. q. I'. & caeteri incerpretes. Arit t. c. praesenti Et haec est vera,& tenenda. Colligitur euidenter ex doctrina Arist. I. lib. Physic. tex. I 3. ubi ita arguit,contra Metillum antiquum Philosophum , ponentem, Vnu tantum princιpium νerum naturatium, O iuud infinitum..ι unum tantum est principιtim infinitum .cum itum,vel infinitum sit propria 'passio quantitatis. sequituν prater substantiam , continere etiam quantitatem ideo non esse unam rem,aut unum principium,
sed multiplex, dcc. Quod argum. patet nihil probare: nisi quantitas distingstat ut realiter a substantia: ergo ex mente Aristot. rea liter distringuitur. Et lib. x de Anima, tex. cf. docet, Substantiam ellesensibilem per arridens. quantitatem vero per se et quod non potest esse verum, sine distinctione reali. Idem probatur duplici ratione. Primo: Quia naturaliter repugnat plures magnitudines aut quantitates esse , in eodem locorquia hoc non potest esse sine penetratione earum, natura licer impossibi in exeo,quisd quaelibet est oecupatiua distincti loci,& nata expellere aliam ab eodem : sed utrumque sequitur , si quantitas non distinguatur realiter a substantia , dc accidentibus absolutis: ergo necesse est realiter diu ingui. Probatur minotaQuia si quantitas est idem realit et cum substantia, & albedine in ea exisset e; ergo quae; ibet habebit propriam, & distinctam magnitudinem, atque extensionem ab alia: sed constat esse in eodem loco: ergo se penetrabunt. Secundo: Quia certum est in fide Catholica, in Eucharistia non manere subitantiam panis; se s totam conuerti in corpus Christi,
at experientia visus tactus, docet, remanere eanaem quantitatem panis: ergo separatur realiter quantitas a substantia. Et quae
ita se habent, ut unum possit esse sine alio , distinguuntur realiter: ergo distinguitur realiter quantitas a substantia. Vbi illud obiter
aduerto ; periculosum cste negare, quod in rucharistia non re maneat eadem quantitas panis, & asserere , corpus illud quant in Aspecierunt Sacramentalium, non esse dimensiones, vel quantitatem veram huius praedicamenti, sed propriam extensionem alio tum accidentium, talbedinis,&aliorum. . .
Ad primum arg. Concedimus primuna enthymema: ad id vero quod postea quaeritur , An substantia perinauens lime quanti-
356쪽
3 o Cap. . de ad aliquid, text. expositio.
atet, haberet partes occupantes locum, vel separaras secundum locum : respondeo non occupare locum substantia , sic permanentem,nec eius partes:nec habere extensionein localem sed modum indivisibilem,quantum ad occupandum locum pertinet: nec tamen coniungi partes per motum localem quia nee positive essent coniuncta eoniunctione locali , sed negative tantum , ex eo quod ablata quantitate, nullam habent di Itantiam , aut ordinem
localem. Se/ de his in libris Physicorum, ex prosello disputamus. Ad secundum; Concedimus, substantiam habere proprias partes integrantes entitatiuas: sed non extensas , nec loci occupati uas, quae samen extenduntur a quantita e in eis recepta. In his ergo partibus recipiuntur partes quantitatis: & ita tota quantitas recipitur in tota lubitantia, & partes in partibus. Negamus tame consequentiam : quod subitantia sit ipsam et quantitas quia aliud est habere per se partes integrantes entitati uas , aliud partes extensionis:& primum conceditur substantiae, & accidentibus absolutis, secundum vero soli quantitati, a qua omnia Idcipiunt extensionem: quod sulficit ad distinctionem realem.
Continens praedicamentum ad aliquid. TEXT. ARI ST OTAd aliquid vero talia dicuntur, quacunque hae ipsa, qua
sunt,aliorum esse drauntur,&c.
Nientum Arist.capite praesenti est,explicare naturam relativorum. Dividitur autem caput hoc, in tres par- ο - es, quarum prima,definitionem relativorum quae suo tempore in scholis circumferebatur, proponit, cuin quatuor proprietatibus , quae ex ea sequuntur. In secunda, dubium quoddam circa eandem definitionem: ex cuius solutione minus bonam esse probat. Et tandem in tertia, propriam definitionem,ex qua veram proprietatem relativorum colligit. Definitio antiqua relativorum talis erat: Ad aliquid talia dicuntur,quἀcumque hac ipsa quae sunt, aliorum esse dicuntur, vel quomodolibet alter ad alteram. Ut duplum dicitur ad dimidium ; de magnum respectu parui, scientia habitus , iquς potentia , ad sua obiecta. Prima proprietas antiqua relativorum erat , Luὸd relati habeant coni a ium : cuius exemplum facile designari potest : quia si habitus, & virtutes sunt relati ua, inter eas reperiuntur virtus, Muitium,& alij habitu; particulares contraru : ex quibus probatur
relativa habere contrarium, . Secun
357쪽
seeunda proprietas est: Quos relativa suscipiunt magis θω-um: nam unum dicitur magis simile alteri, quam aliud,& idem-met,Vno tempore magis,quam alio simile eidem. Tertia proprietas relativa dicaxtur ad conuertentiam. Dici autem ad conuertentiam,non est conuersim praedicari unum de altero, in recto, quia unum relatiuum non potest praedi eari
hoc modo de alio : nam salsum est, quod patet si filius Sed p
dicari unum de altero in obliquo,ut petit natura relativorum: ita
ut si aliquis est pater, fili j pater sit:& si est simile, alicui simile eia
se debet. . vi autem haec proprietas conueniat omnibus relativis, debet fieri debita assignatio rei mini:debita autem assignatio ter-3 mini fiet; si terminus per se,& non per accidens assignetur. Terminus autem per se ille est, qui formalem rationem terminandisgnificat. Et ratio sol malis terminandi est illa, quae sufficienter terminat relationem,exclusis quibuscunque aliis,quae in termino relationis esse possunt. Gratia exempli : pater ei relatiuum , cui pro termino, non bene assignatur homo, aut album, vel musicu,
sed filius quia licet filius necessari A debeat esse homo;& aliquando sit albus, vel musteus, etiam si haec per impollibile ab eo te
moueantur,& sola filiatio remaneat,terminabit sufficienter relationem patris , & dicetur cum eo ad conuertentiam non cum aliismon enim dicimus patrem esse hominis parrem,aut albi, vel musici:quia illi sunt materiales, aut accidentales termini,sed esse
fili j patrem:quia filius est terminus per se,& formalis. Vltima proprietas est; Quod relativa sint simul natura: ad
quam duae requiruntur conditiones : quarum primam tangit Α-rist.cap. praetenti,secundam vero in post praedicamentis,ca. 3. Prima igitur conditio eth, quod uno existente in rerum natara , necesse sit existere aliud :& v no sublato , necesse etiam sit auferri aliud: ut posito patre necesse est poni filium , quocunque autem deficiente , necesse est deficere aliud, saltem sub ratione relativis ut mortuo filio,etiam si permaneat homo, qui erat pater, iam non permanet in ratione patris. Sed haec conditio non eli sussiciens: quia homo,& risibile, ita se habent; & non sunt simul natura; sed homo est narura prior. Asia igitur condit:o eth; quod unum relativum, non sit causa alterius, secundum formalem rationem relativi ilicet seeundum rationem materialem, causa esse possit: ut patet, in quantum homo, est causa fit ij; non in quantum pater. His igitur duabus eonditionibus concurrentibus explicata manet proprietas haec,quod relativa sint simul natura.
1 sed aduersus hanc definitionem antiquam, proponit dubium Arist. An conueniat substamtia,aut sieeundum s .vel secun cum suas partes Et respondet ; quod substentiae secundum se, non potest conueulae: nam aqua, non dicit esse alicuius tanquam termini
358쪽
Cap. . de ad aliqvid ex.expositio.
'cet possit esse alicuius possessoris) ergo substantia secundum
'non est relativa: sed partibus eius; ut brachio,vel capiti, conue-μ re alti quia caput, alicuius hominis, vel animalis est caput, &etiam biachium. Ex hoc autem; quod substantiae conueni t talis definitio, si item secundum partes; colligit Arist. non esse bonam: quia substantia omnino absoluta est, & praedicamentum constituit, primo diuersum a praHicamento ad aliquid : quaic ut substantia non potest esse relativa. Ideo in ultima parte capitis, necessarium esse docet Arist. assignare aliam definitionem;quae solum conueniat veris relatinis. Allignat autem hanc : Ad aliquid ea fiunt; qnorum totum suum est, referri ad aliud: Vt totum esse patris , est reserri ad filium, & totum elle fit ij, est reserri ad patrem. Nihil ergo absolutum debent habere relativa,ut relativa;sed totum esse quod habent,est reserti ad aliud. Foc hae definitione,colligit Arist. Proprietatem relativerum esse: nm fiolum, quod sint simul naturat, sed etiam simul dignitione : is
definitione: ita ut qui definite cognoscit unum relativum; 8efinite etiam cognoscat alterum: quasi dicat,qui cognoseit unum relati uum, necesse est simul cognoscat alterum:& qui propriam definitionem unius scit designare,necesse est, ut sciat designare definitionem alterius ut si quis cognoscat patrem, necesse est eo ipso filium cognoscere : & qui scit definire patrem, necesse est , sciat etiam definite filium. Haec Aristoteles in litera.
Aa ad aliquid,vel relatiuum eonstituat s eciale praedicamentum. DVobus modis considerare possumus praedicamenta acciden- Tti una; nempe secundum ordinem dignitatis, & secudum ordinem , quo inhaerent substantiae prius aut posterius, magis aut minus immediate. Et primam considerationem habuit Arist. in Meraphst subi de eis agebat secundum proprias entitates: sed se- .cundam in Dialectica; ubi modum potius , quo praedic/ntur de substantia,& ei inhaerent, attendere debuit:& ideo in s. Metaph. prius posuit praedicamentum qualitatis , quam ad aliquid : quia nobilior est qualitas, cum sit accidens absolutum: sed in Logica, prius posuit relationem; quia prius inhaeret substantiae, quam qualitas: quod sic probatur: Quantitas est, quae proximae inhaeret substantiae cωrporeae, extendendo partes eius : sed post quantitatem statim sequitur relatio: quia antequam intelligatur habere
qualitates, intelligitur magi aut parua , dupla, ac dimidia, de aequalis
359쪽
Cap. .de ad aliquid, quae sit. I. - 3
aequalis alterirergo prius intelligitur relativa, quam assectaqoalitatibus: unde prius relatio , quasn qualitas asscit substantia nou quidem prioritate temporis, sed rationis:qitia eum in prtino instanti temporis, ita quo genitae it, habeat relationes,& quo litates, prius intelligimus habere illas,quam has. De relatione vero, tuam per nomen, Ad aliquid. intelligimus,priino inquirendum est, An sit speciale genus entis, ua ad non et haliud ac inquirere, An sit ratio uniuersat issima, transcendens praedicamenta omnia; vel specialis , quae specillem modum,aut genus entis continear,sicut quantitas,& qualita .
Et fuit prima opinio, antiquorum Philosophoram,qui Zeno - hem iecuti, dixerunt: Ad ali uia esse permixtum , vel inclusum in
omnibus prae leniἡ tis'. de ideo non esse unum speciale genus entis. Probatur hac ratione:quia relatio praesupponit neccilario alia
accidentia in subiecto : ut si sit relatio aequalitatis, praesi*ponit quantitatem:& si relatio similitudini ,qualitate i , & sic de caeteris accidentibus; quia inter omnia repetatur relatio:ergo in omnibus includitur, & omnibus permixta est: quare non potest esse speciale genus cntiq.t Secunda opinio fuit Platonis,a quo eam accepit Aristor. euodat aliquid sit jeciale genim entis. Et haec est iam communis in
schola,& omnino vera. Probatur hac ratione : Ens diuiditur in decem praedicanγenta: taquam in diuersos modos essendi:& accidens diuiditur in nouem , tanquam in diuersos modos a siciendi substantia i sed relatio cominet diuersum modum essendi, Sc a Dficiendi substantiam: ergo erit speciale 'cnus entis. Probartir minor : quia esse relationis,est ad aliud se habere,& substantiam a
ficit distincto modo ac caetera asci dentia: nam quam ita S,eam Extendendo afficit,qualitas eam qualificando: relatio vero ordinando eam ad aliud:quem modum, nullum aliud accidentium habet ergo tam. modus estendi , quam afficiendi lubstantiam, specialis est,& distinistus a caeteris:quarc specia e genus entis eriti 3 Vt autem veritas huius sententiae intelligatur, & argumentum alterius melius solui possit; Vnum est notandum,nempe Relationem uniuersialiter sumptam , in tria membra diuidi . t rima rela- . tio est: Uniuersalis respectus, & intuin secus omnibns accidentibus, quod respiciunt subiectum , ut ei inhaerere possunt. Alia est fespectus quidam minus uniuersalis, qui includitur elsentialiter, non in Omnibus , sed in uuibusdam tantum specialibus accidentibus absolutis: vi respectus, quem habitus , & scientiae, arquo etiam potentiae, dicinae ad obiectum , per quem respectum , simul cum ratione absoluta, per eam explicata, distinguuntur specie. Postrema relatio est ;Respectus, non pertinens ad eia tiam alicuius accidentis absol rui, nee ordinans i em, In qua est
360쪽
34 p. r. de ad aliquid quasta.
ad aliud , tanquam ad subiectum , aut obiectum, veI quid simile,
sed solum tanquam ad terminum. Et primum genus relationis, dicitur traiiscendentale:quia in omnibus accidentibus,essentialiter includitur,& ideo non est speciale genus entis. Secundum ve- Oro, vocatur retario secundum dici: N pertinet redhustiue ad illa . praedicamenta absoluta, in quorum ratione intrinseca clauditur: ut respectiis scientiae,ad obiectum pertinet ad speciem habitus. Mrclatio potentiae ad obiectum ad speciem nati ratis fotentiae; re-
. ductive quidem, quia aliquid sunt,quasi complens esse filiam harum specierum. Tertium genus relationis, triplicem conditi nem habet. Prima non conuenit omnibus accidentibus, sed quibusdam rantum , ut quantitati, qualitati , actioni, Spassioni; in quibus fundatur:& non essentialiter, sed accidentaliter.Et in hoc d stinguitur a primo, & secundo genere relationum : quia nec transcendit omnia praedicamenta accidentium, sicut primum, quamuis de multis eorum adcidentaliter praedicetur : hoc enim non sufficit, ut ad praedicamenta eorum reducatur:sed requiritur essentialis inclusio,alioqui omnia accidentia pertinerent ad praedicamentum substantiae, cum de illa praedicentur accidentaliter. Nec pertinet ad aliquod praedicamentum absolutum , ut ad secundum:quia non est de essentia alicuius absoluti: unde sequitur specialem esse rationem eius, at, omnibus distinctiinvi & haec est secunda conditio eius. Tertia vero: quod eius essentia habeat modum intis completi, & totius potentialis , contrahibilis per differentias,ut quaestione sequenti explicabitur. Ad argumentum igitur oppositae lententiae; Concesso antece- idente . istinguendum est consequens, quod in omnibus includatur:nam lῖ de essentiali inclusione intelligatur, falsum est : si vero de accidentali,concedi potest, quod includatur in omni praedicamento , aliquo modo,non tamen essentiali,sed accidentali: unde non sequitur, quod sit transcendens, aut quod pertineat ad plura praedicamenta : nam ad utrumque requiritur in lusio essentialis, ut per se est manifestum. P
An ad aliquid sit steciale genus entis realis.
onstituto iam in praeeedenti quaestione , ouod Ad aliquid speetale gen*s enim: sequitur disputandum in praesenti; An sit speciale genus entis realis: quod idem est, ac si quaerat ur; 'n detur relatio re dis, quae constituat speciale praedicu