장음표시 사용
381쪽
tia quia si eodem modo,atque in eodem Senero causae essicientis,& proxime cocurrunt ad generationem situ eodem modo ab eis dependebit: eodem etiam mΘdo ab eis respicietur: quare per Ie lationem eiusdem speciei , sed partialiter distinctam ita utroque: quia diuersae sunt causae partiales , &diuersa subiecta, in quibus non potest idem numero accides reperiri,& possumus exemplum adducere, de multis hominibus trahentibus navim, in quibus diuersae sunt relationes partiales , & inadaequatae, ad eundem essectum: sed ex omnibus integratur una totalis, & adaequata. Nostra autem sententiae it probabilem esse utramque opinionem , non solum propter patronos doctissimos i, sed propter probabilia fundamenta : ideo tiberum epit mirue hane vel illam pro
An terminuis relationis, sit formaliter absolurm ; vel
si l 'Ria sunt in relativo, Subiectulo, Fundamentum, & Relatio.
l. Subiectum, est res ipsa, quae denominatur a relatione. Fundamentum vero, ratio, aut medium, per quod consurgit in ea relatio:& haec est, per quam sormaliter dicuntur relativa: ut In patre est homo , qui denominatur pater, a relatione: est generatio, vel potentia generandi, in qua fundatur relatio: & eit Relatio .ipsa paternitatis. Ex his tribus certum est , Subiectum non essererminum relationis, nisi materialem ἔ & quasi remotii de quo non procedit quaestio, sed de duobus aliis: quorum rat one lubiectum potest proxime terminare relationem. Et cum iandamentum absolutum sit vel modum absoluti habeat, ideo titulus quaestionis quaerit: An terminin relationis, per quam unum referrur ad aliud , sit subiectum ipsium , ratione fundamenti, quod absoluta res est; vel ratione relationis : nam si ratione primi sit terminus, ter-- minabitur relatio ad absolutum formaliter: si vero ratione relationis, terminabitur sol maliter ad relativum.1ε Sed duo potissimus considerare in relatione. Primum, quod sit ratio reserendi vitum ad alterum. Secundum, quod sit ratio terminandi relationem alterius: ut in paternitate , quod sit ratio reserendi patrem ad filium:& quod sit ratio, per quam idem pater,
terminet relationem filiationis: & cum rationes istae sint diueris, in eadem relatione, certum est, per relationem , secundum primam considerationem , v mm relatiuum non terminare relationem alterius: solum potest esse dubium, an te iminet per ea seeundo modo consideratam.
Et in hoc sensu quaeritur, an terminuου relationis str formal rer clariumὶ id est,an terminet pec tuam relationem, littem secundo
382쪽
3 66 Cap. . de ad aliquid, qua l. 7.
modo eonii de ratam, relationem alterius.
Et circa quae ilionem sic explicatam, sunt tres opiniones, duae
elltremae , & tertia media . Prima opinio extrema , asscrit, Unum relatiuum semper, is in quocunque genere relationum, terminare re- Iarionem alterius , per propriam relationem, o nunquam perfund mentum,aut rationem absiola m. Ita Caiet. I. p. quaest. 1 . astic. 7. quem sequuntur nonnulli ex modernis.
Probant,ex duplici proprietate relativorum approbata ab Alist. 37M omnibus , nempe , Luod relativa sintsimul natura , is simul
cognitione, o definitione: ita ut nec unum possit elle prius natura quam alterum ζ nec cognosci sine cognitione alterius nec definiri. nisi alio definito : quae omnia manifesta sunt in patre, & filio: lt dnihil horum potest eis conuenire , nisi ut relati uis: ergo ut talia,
reseruntur unum ad alterum , & unum terminat telationem alterius. Probatur minor 1 quia pater, ratione fundamenti est prior natura filio: & filius posterior: cum per potentiam generandi, dc generationem activam, quae sunt fundamentum relationis , sit causa illius : de causa sit prior natura effectu : & eadem ratione potest cognosci, & definiti sine filio ; ergo hoc modo, non potetit
unum terminare relationem alterius:& ideo solum per relationem possunt se terminare. Sed quia relationes aliae sunt mutuat, & aliae non mutuae : quae 3 8 ltim reperiuntur in uno extremo , aliud vero absoluuam est : &ldeo tale non videtur posse terminare aliud per i elationem, sed per rationem absolutatri : non apparet igitur, quomodo vera esse pos- fit hae e opinio in omnibus relationibus. Propterea duobus modis defenditur, quantum ad relationes non mutuas a diuersis qui eam sequuntur. Primo, a Caiet. qui ait, In his relationibus , unum extremum esse relatiuum formaliter , per relationem sibi inharentem : aliud veνο , non per relationem sibi imherentem .sed per relationem existentem in altero. Gratia exempli: scientia, quae mensurabilis dicitur, refertur per relationem sibi inhaerentem ad obiectum, tanquam ad mensuram: obiectum velo, quod mensura dicitur, resertur ad stilentiam . non per relμt: Onem sibi inhaerentem, sed per eandem relationem exilientem in scietia: εcita unum relatiuum est intrinsecum & aliud extrinsecu. Proba.tur ex Arist. s. Meta. c. I s. expresse allerente , In relativis tertyge. ueris qua fiunt mensura. mensurabile,vnu referri per relatιone,qua in se habet iterum vero per relationem,qua aliud refertur ad ipsium. Secunda via defenditur ab aliis modernis, afferentibus, Extre- ismum ιllud, in quo non est relaetio realis, terminare relationem realem alterι- . non per eandem illius relationem . sed per relationem Propriam:non realem , quam supponimus non babere , sed rationis : quia eo ipso quod latentia refertur , per relationem Lealem
383쪽
Cv. . de ad aliquid, qμast. r. 3 6
mensurabilis ad obiectum , acquirit obiectum nouam commensurationem, de cor rei pondentiam cum illa , ratione cuius cominmensulationis, debita est ei denominatio relativa mensurae r &cum non postit eam habere realem, quia res absoluta est , habebita relatione rationis: quae licet non sit ante operationem intellectus, latis est debitam ei esse, & quasi in potentia proxima ; ut tria buat ei denominationem relativi, licet non relati: nam relatiuum dicit potentiam. ut aliquid referatur ad aliud : relatum vero actuale exercitium referendi.
Haec tamen tententia; siue hoc, siue illo modo defendatur, improbabilis mihi videtur et quia uterque modus eam defendendi, euidenter Ottenditur falsus. Et primo, modum Caiet. sic impugno: Estectus sol malis relationis est, facete relativum; sicut e flectus formalis albedinis es t. facere album: sed repugnat aliquid est e al. bum : nisi ab albedine libi inhaerente . ergo repugnabit esIe resa tiuum nisi a relationea tot inhaerente ; talium ergo est, quod a serit Caici. menturam te sciri ad mensui abile , pti relationcm existentem in eodem mensurabili.
εο Secundo: Q aia relatio , cum sit forma relativa non potest reis serie ad alteram . nisi illud. quod coni lituit relatiuum : sed constituere aliquid relatiuum . elt tribuere illi pro 'ium es ectum sorma levi: sicut conitituere albedinem, vel subiectum album . est tribuete illi proprium essectum sormalem : Sc effectum formalem. non tribuit forma; nisi per informationem: ergo repugnat aliquid constitui relativum, aut referri ad aliud , per relationem existentem in altero; & non in se, Secunda via hac ratione probatur falsa: Relatiuum, εἰ relatum: ut superitis probauimus, non se habent sicut potentia & actus: quia cum relatio sit actualis ordinatio unius ad alterum , ω ipso. quod est in subiecto ; resert illud actu ad terminum , dc ideo mi possibile est , aliquid hallere relationem in se , per quam dicatur relativum: quin per eandem etiam dicatur relatum. Impossibile est etiam dici relatiuum, ex eo solum; quod potest habere relationem; nisi eam actu habeat: nam homo, priusquam relationem habeat paternitatis , non dicitur relatiuum ad filium. Et sicut halevera sunt, & necessaria, in relat Ionibus realibus , ita non minus sunt nectataria, in relationibus rationis: quia relatio ratio uis, con-eipitur ab intellectu, ad similitudinem relationis iratis: eodem igitur modo erit impossibile ue quod mensura reseratur ad me niurabile , per relationem rationis, priusquam illam actu habeat ab intellectu, eam cognoscente; etiam si sit ei debita di sicut est impossibile , quod aliquid dicatur relatiuum a relatione reali. Priunquam eam actu habeat. Secunda Oainio eat rema tenet: Termioum, nεn solum in reu-rimibus
384쪽
3 68 Cap.7.de ad aliquid, quast. .
eionibus non mutuis , sed etiam in mutuis, se formaliter absolutum. Ita Scot. in I. dist. 3 o. quaest. I. quem sequuntur omnes eius discipuli,&ex modernis multi: & in eandem sententiam , videtur inclinare Capreol. in I.d. 3O.q. I .art. ι .ad 3. Soncin. . Meta. q. 3. ad 2. Et de relationibus non mutuis; tanquam certum praesupponit haec sententia,quod ad absolutum terminentur. Sed ita hine etiam in relationibus mutuis; probatur primo Quia aut relatio, in quantum relatio, postulat terminum relaturum, aut in quantum relatio mutua : sed neutro modo postulare potest ta- Iem terminum : ergo non terminatur per se ad relatiuum , sed peraeeidens; & ideo ad absolutum per se. Probatur minor: Primo, quod non ut relatio nam si ut relatio peteret terminu relati utin', omnis relatio deberet illum habere , & nulla poterit terminari ad absolutum : sed relationes tertij generis , terminantur omnes ad absolutum ; ut manifestum est : ergo relatio, ut relatio, non petit terminum relativum. Quod autem eum non petat; ut relatio mutua, probatur Primo : Quia relatio non dicitur mutua, per rationem terminandi, sed per rationem referendi : quia utrumque extremum refertur ad aliud : ergo non est necessarium, ut relatiost mutua: quod si ratio terminandi,sed satis est esse rationem referendi, in utroque extremo: quod verum esse potest etiam si absolutum terminetur. Secundo: Quia neque omnis relatio mutua , terminatur sem. per ad relatiuum , sed aliquando ad absolutum et nam paternitas, aut maternitas, & filiatio, sunt relationes mutuae : & tamen aliquando datur una sitie altera: ut in beatissima virgine, secundum sententiam D.Τho 3,p. quaest. 3 s. art. . datur relatio realis materianitatis , ad Christum hominem , in quo non est relatio realis filiationis : ergo relatio maternitatis , non terminabitur ad Christum tanquam ad relatiuum, sed tanquam ad absolutum , per passiuam generationem, quae accidenS absolutum est, terminantem relatio
Secundo : Si unum relativum terminaretur ad alterum, etiam ε 3 ut relatiuum , sequeretur, non posse unum cognosci; aut definiit, nisi per alterum. Probatur consequentia : quia non potest cognosei, neque definiri relatiuum , nisi per terminum , sed consequens est falsurn: ergo falsum erit etiam antecedens. Probatur minor:
quia loco nominis in definitione positi, licet ponere suani definitionem : ut loco animalis, positi in definitione hominis, licet ponere vivens sens bile , quae est eius definitio, dicereque , Homo est vivens, sensibile, rationale:ergo si pater definitur per filium, dicemus, Pater est , qui habet filium & tunc, loco filii. licebit ponere definitionem eius , quae talis erit filius est , qui habet patrem:Ac ita desinitio patris erit, Pater est qui genuit eum,qui habet patrem r
385쪽
Cay. r. de adaliquid, quis. r. 369
m qua tria vitia committuntur. Primum est nugationis , seu inutilis repetitionis;quia pater ipse qui ἡefinitur , in definitione repetitur. Secundum est , quod ignotum per ignotius definiatur: nam dum patrem desinimus per filium, non solum aeque ignotus est filius,sed minus notus: cum nihil de eo possimus cognOlcere, nisi per patrem. Tertium, vitiosus quidam circulus: nam via una relatiuum definitur per altetum;& hoc idem per illud: quod non est aliud , quam delinire idem pet semetipsum : nam si pater definitur per filium , & rursus filius per patrem , a primo ad ultimum,definietur pater per Lipsum. Quod reprobauit Arist. s. lib.
Meta.cap. l 3. his verbis : Non es autem intellerim ad illud. euiis inrellectινι est: idem enim profecto bis osset dictum. Et l. lib. de poster. resolutione,cap. 3 eundem circulum reprobauit, in demorse strationibuS. Tertia opinio media, inter haec extrema, affrmat, Relationes non mu/uas terminari ad absolutum formanter.mutuas vero forma liter ad relativum: is ideo relatιonem in communi,vel retarionem, veniatio es ad terminum . abstrahentem ab absoluto . o relativo. Ita Terra. 2. contra gentes,cap. I. Nip. S. Meta.d. 14. Deca. Hic in I. d. 3. q. I. notab. 3. R ex modernas plures. Et hanc exilliino cste cenam in doctrina Arist. & D. Th. & probabiliorem caeteris. Quam emcaciter probauimus, quantum ad relationes non mutuas;vt menturabilis,& mensurae, Creaturae,& Creatoris aduersus primam opinionem Cale. Probatur etiam aduersus secundam opinionem, euod relationes mutua terminentur formaliter ad relatiuum : cxprellis testimoniis Arist. Porph.& U.Tho. Ariisenim cap. praes agens det ei mino relation f,& docens qualis esse debeat,ita ait: Amplis di quidem conuenienter assignetnν. ad quod dicitur , emnibus aliis subla- itis, quacunque accidentia sunt: relicto autem solo isto . ad quod assignatum est, nuenienter siemper ad ipsum dicetis, circumscriptis emnibus,qua accidentia sunt domino ut esse bipedem, velscientic susceptibilem, vel kpminem e relidio vero solo . quod dominus est,semper: seruus enim, domini semus dicitur. Sι autem non conuenienter ad id, ad quod dicitur assignetur,eircumscriptis ominibus altis:relicto autem
ea solo , ad quod asignarum es , non Acitur ad 1 um. Assignetu eruus hominis,aus ahcuius, circumscribatur ab homine , esse dominum , non amplius seruus ad hominem dicetur: cum enim dominus
non sit, nec seruus est. Quibus verbis cxpressc docet, seruum terminari formaliter ad dominum, ut dominus est: & dominum adserum,ut seruus est: quia ablatis relationibus dominii, & seruitatis , neuter potest terminare relationem alterius; & relationianibus positis, etiam si omnia alia auserantur, sussicienter per eas utrumque rerminat relationem alterius. Aa
386쪽
Porph. etiam cap. de specie, idem tenet, non minus expresso: ι snam asserit se defiuille genus per speciem , ta rurius: spcciem per
genus: quia sunt relatiua , N. unum relatiuum debet definiri per alterum, tanquam per ternUnum lux relationis. Quod D I hom. non minus ex prelso docet, I p. ' ΑΟ. art. 2. ad 4. ubi explicans definitionem relativorum , tiaditam ab Ar illor.& docens quomodo conueniat relativis mutui Minquit: Cum dicι- citur. 7uod relatινι ad aliud β L ibertiter ad aliud, intelligitur correlatimm uod n n est prius,se simul natura. Probatur deinde duplici ratione. Pruna, ex intrinseca ratione relativorum dedusta. Oppositio relativa reper nur inter relativa Vt relativa sunt formali ter: ergo mutua relatio includit ellentialiter mutuam oppositionem relata uam: ted mutua oppolitio relativa essetitialiter includit utramque rationcm , rese: endi , N. terminandi : ergo utrumque officium exercent relativa per relatio nes; & non per fundamenta absoluta. Omnia constant euidenter, praeter minorem, quam non minus cu: denter probo. Mutua oppositio,consiitit in hoc,quod relativa mutuo se respiciant , dc relationes,sint rationes mutuo te respicienti, lud mutuo se respicere est,quodlibet respicere aliud & ab eo respici : &ab eo respici, est terminare relationem eius: ergo euidens est, quod in mutua oppositione, ieci udatur talentialiter virtutique officium I referendi , Ec rerminandi : & ex consequenti, quod utrumque cxerceant relativa per relationes,& non per sundamenta : quia per relat IO-nes δε non per fundamenta, habent, formalum oppositionem. Secunda ratio ex Diuinis relationibus sunmur , in quibus eui- si laenter probari videtur; unum relata utim,non polle per absolutum, sed per rc lationem terminare alterum. Duo autem prae supponiehare ratio, tanquam certa. Primum est: Relationem rcalem , este
non posse , nisi inter extrema realiter distinista : quia nihil potest ad seipsum reserti i elatione reali .Secundum, in Diuinis non posse unum distingui realiter ab altero pet aliquid ab luclii . sed lotuper relationes oppositas.Quibus suppositis, ita procedit ratio: Pater resertur ad Filium,& Filius ad Patrem,ut realiter dis linguum
tur: ergo uterque terminat relationem alterius, ut realiter ab eis
distinctus:quia sicut relatio realis, no potest este eiusdem ad scipiam realiter, ita nec terminari ad se ipsum ued pater,& filius non distinguuntur realiter, nili per solas relationes oppositas:ergo nec refertur unus ad alterum : nec terminat relationem alterius, nisi per relationem I ut relatiuum igitur , δ non vi absolutum : sed eadem est ratio , de relationibus Diuinis. 8c creatis i quantum pertinet ad rationem referendi , & terminandi: ergo etiam relationes cavatae terminantur ad relatiuum , & non ad absol
387쪽
p. r. de ad aliquid, quae'. '. 373
Huic argum. duobus modis conantur respon flere modo ni-
Primo, quod licet in diuinis personis nihil distinguat realiter D si
relatio:& ideo relatiuum sit, quod term nat secundum se; iam ς via nobis concipiuntur Diuinae Personae: pote it dii tingiti sunda mentum relationis, a relatione ipsa , & concipi per modum abso luti:& per ipsum ita conceptum, terminabit una periona relationem alterius ut in filio, postumus considerare generationem patia Stuam: a qua dicitur genitus per modum absoluti, tilia quam fundamentu in filiationis: & per illam terminabit filius relationem paternitatis: non per filiationem & sic etiarse patet, per generationem activa in , per modum absoluti consideratam. Haec tamen solutio, nec vera eli, nec soluit arg. Probo primo:
Quia in personis Divinis, non solum paternitas, & filiatio sunt relationes: sed etiam generatio activa : & passiua : quae vocantur origo activa & passiua, dicunt formaliter relationem , alioqui non possent distingui realiter : sicut certum est distingui. Deinde a nobis, qui scimus nihil dii ingui in Dulinis nisi per relationes:
concipiuntur tanquam relativae: ergo si per illas ter inat una persona relationem alterius; terminabit, ut relativa formaliter. Probo secundum ; Quod solutio non soluat argumentum. Quia licet a nobis imperfecte intelligentibus , conciperentur geueratio activa,& passiua, per modum absoluti; cam tamen sint relati-uae: nihilominus secundum se,nihil habent absolutum : ergo cum relationes terminentur secundum se , & non solum, ut imperfectὰ concipiunturi nobis; sequitur euidenter, secundum se terminari ad rc latiuuin formaliter ; Sc non ad absolutum : de etiam ut intelliguntur a Deo, & beatis qui eas cognoscuut , ut sunt in se. Propterea iidem moderni, videntes praedictam solutionem in sufficientem esse; aliam tradiderunt. Goncedentes , relationes Diuinas terminari ad relatiuum formalites: a 1 tamen creatas. Et differentiam in eo consistere; quod relationes Diuinae, sunt subsistentes, aut substantiales: ideo non habent aliud sundamentum , praeter seipsas I per quod possit unum relativum terminare relationem alterius : sed relationes creatae, sunt accidentales: αideo praesupponunt aliud accidens absolutum , tanquam funda- metuum,quo medio consurgunt: dc per tale fundamentam, P
test unum relativum terminare alterum.
Sed nee differentia haec aliquid valet:quod ita probo:Relationem esse subsistentem aut inhaerentem; seu substantialem , aut accidentalem, non pertine ut ad rationem formalem relationis, audete latiui e sed materiale quid est: relationes ver ὁ , aut relativa mutua, ex ratione formali talium relationum & relativorum: habent mutuam oppositionem, formaliter includentem utra α
388쪽
3 2 Cap. λ ad aliquid, quaest. T.
que rationem; refercndi I terminandi: illa: eadem est in Diuinii,& creatis: ergo cadem crit ratio terminandi in uti isque: sicut cadum est ratio rcferendi ; quare si ad relatiuum formaliter terminantur Diuinae relationes, di non ad ab olutum ; celam termina
Argumenta primae opinionis, non sunt contra nostram:& ideo synon e it necessarium ad ea respondere. Sed ad primum arg. secvR-dae opinionis; Concessa maiori, concedenda est etiam narnor: secundum illam partem qua asserit, Relationem, ut rela io est , non remιnari ad relatiuum formaliter: sed neganda quantum ad aliam Quod, ut est relatio mutua : non petat terminum relatiuhm . quia relatio, ut relatio sonsideratur tanquam genus, abstractum a mutua, dc non mutua: sed ut relatio nititua , considet a tur in specie: certum eli autem , plura conuenire alictai rei , ratione suae differentiae vel speciei; quae non conueniunt et , ratione generi S :&ideo conuenire potest relationi ut mutuae, terminari ad relatiuum licet non conueniat ei sub communi latione relationis: sed sicut hoc modo abs rahit a mutua, & non mutua ; i a petit terminum abl trahentem , ab absoluto , & relativo. Vt autem aliud, quod in eodem arg. adducitur, de relationibus mutuis, carentibus aliquando relatione in uno extremo ; ut est relatio creaturae
ad Creatorem ἱ & relatio maternitatis Ι . Virginis, ad Christum Dominum , apud D. J hom. loluatur, notandum cst: Primo, Relativa duobus modis consideraνι posse : Materialiter , dum pro subiectis, aut fundamentis accipiunturi, ut dum dicitur, hunc hominem album , reserti ad alium hominem album : aut generans ad genitum: quo etiam modo; ibi una dicuntur relativa accident liter: quia accidentalis est haec, generaus est pater: vel album et simile. Al: o modo accipiuntur Formaliter, prout significantur nominibus relati uis: patris,aut similis: & sicut relatiua , sic etiam termini accipiuntur e idem modi : ut dum dicimus, simile referri ad album: aut patrem ad genitum: forinaliter vero, si dicamus patrem referri ad filium. Secundo notandum est: Relationes mutuas, perfectas esse: quia 7o
Oppositionem relativam includunt: non vero mutuas, quasi mancas , & imperfectas, in quibus unum tantum extremum relativae oppositionis reperatur: unde solum intelliguntur habere materiales terminos:non formales. Vt relatio mensurabilis, ad mensuram : solum materialiter dicitur terminata : & idem de telationibus mutuis: si in atrem extremo lut penderetur relati O, per
possibile, vel impostibile: ut si, consurgente relatione similitudinis in uno a boJuspenderetur relatio in alio si hoc sit possibile,
de quo non agimus tunc enun sollini materialiter maneret tarminata relatio alter ui .
389쪽
Cap. Ie ad aliqui Mast. I. 373
Ex hIs respondetur; Relationes illas quae in arg. adducuntur, esse non mutuas: quia relationes mutuae,non versantur; nisi intelextrema eiusde . D ordinis:Deus autem & creatura diuersi ordinis sunt: & ideo non habent mutuas relationes: propterea quoque sollim materialiter terminatas : & hoc est,terminari ad absolutum d mutuae vero , oppositionem relativam essentialiter dicunt, ratione cuius,quaelibet est ratio referendi ad aliam,& simul ratio terminandi: quia non potest oppositio intelligi, sine utraque ratione : & ideo relativa mutua , ut talia, ad relatiuum formaliter
An unum relativum post , debeat definiri per alterum. 1 Scundum arg.petit, An unum relativum possit debeat is i- riper alterum. Et circa hoc dubium, est duplex opinio. Prima negat, quod sic debeat definiri quam tenent omnes illi ; qui defendunt, relationem non terminari ad relativum; sed ad absol tum : & probant ex in conuenientibus,quae sequuntur ex tali mo-i do definiendi; in eodem argumento adductis. Secunda opinio,est eorum, qui sequuntur nostram sententiam; Quod unum relativum,debeas definiri peν aliud: & haec apud Aristot. & D. Tho. est certissima, ut probant testimonia eorum adducta in confirmationem nostrae sententiae: est etiam expressa
apud Porph. cap. de specie , ubi asserit, se egisse statim post genus de specie : quia sunt relativa. 8c ideo necesse est unum cognoscere , & definire per alterum. Huie autem testimonio, respondent moderni, non posuisse Porph. speciem, in definitione generis, ut refertur ad genus:sed ut ad indiuidua; & ideo non dennisse Vnum relatiuum per alterum formaliter. Sed miror sane solu-rionem tam aperte falsam excogitasse r quia luce clarius est, genus definisse per speciem,tanquam per subiectum; de quo praedicatur: sed non est subiectum, de quo praedicatur genus; vr respicit indiuidua, sed ut rei picit genus i plum, ut ex se patet: ergo per illam tanquam relativum generis, definiuit genus ipsum Sed in rationibus est probabilior,& nisi ego fallor) euidenter concluditur ex Diuinis relationibus, in quibus fatentur; quod licet nostro modo intelligendi imperfecto, possumus intelligere , quod
terminentur ad fundamentum, per modum absoluti a nobis conceptum e tamen si sumantur ut sunt in se; vel ut a Deo ipso , aut beatis cognoscuntur, non possunt ullo modo terminari ad absolutum: quia cum sint subsistentes,& substantiales,non habent fundamentum aliud; praeter se ipsas: idco necesse est per seipsas rer- 1 minare. Ex hoc deduco euidens argv.hoc modo Relationes Diuinae; ut sunt in se , & ut cognoscuntur a Deo, & bearis, terminantur ad relatiuum sormaliter : ergo terminus formalis v fit
390쪽
relativi; ut patris, erit aliud relativum, nempe filius,ut fidius: sed relativum, non potest definiri; nisi per termi minuergo non potest definiri; nisi per aliud relativum. Si igitur beatus, quadam explicatione explacaret, quid sit pater A ternus; non pollet alio modo; nisi dicendo, Pater Aternus est; qui habet filium eiusdem
naturae. Tunc ergo; vel ex tali definitione sequuntur illa inconuenientia, nempe circulus vitiosus; definiendo idem per te ipsum, ignorum per ignotius atque etiam nugatio,ves inutilis repetitio; vel non : si non sequuntur: ergo nec seqtiuntur ex modo definiendi viatim relativum creatum per aliud r&si sequuntur; non erit verum , qui d Diuinae relationes terminentur ad relativum. Probatur euidenter paritas rationis: quia tam in diuini v quam
In humanis erit verum; quod loeo nominis in definitione positi licet ponere suam definitionem : ex quo sequuntur illa inconue malis. Dum autem dicitur, loco nominis in definitione positi, licere definitionem eius ponere ; Distinguendum est quia vel id, quod ponitur in definitione; ponitur, tanquam pars definitionis intrinseca : & tunc licebit quidem : si v cro non ponatur, nisi tanquam additamentum extri u secum ; non licebit :& quia unum relativum, non ponitur in definitione alterius, tanquam pars definitionis; sed tanquam additamentum extrinsecum; in ordine, ad quod sumitur differentia relationis ; propterea non licet loco eius ponere suam definitionem. Et rat o huius disserentiae est, quia pars definitionis, est pars estentialis desiniti; secundum propriam naturam illud componens : unde idem est , quod ipsa ponatur, vel eius definitio continens naturam propriam. Quod a 'tem ponitur tanquam additamentum; non est pars definitionis, aut des niti, nec illud componit; sed solum extrinsece terminat, aut respicit: quod non potest prcellare per suam definitionem; sed per se: quia per se reip citur ab alio, & per se ei opponitur relative:quemadmodum unum contrarium per se opponitur alteri,& per se expellit illud a subiecto ,& non per propriam definitionem. Quod conliderans Arii l. 6. lib Topic. e. Σ. docet, Relatiuum, ut in definitione alterius pisitum inuersum esse a seipso, extra definitionem , aut secundum se sumpto : nam in definitione non poni rurseeundum se : sed solum ut extrinsecum additamentum. Praeterea in definitione, non ponatur ranquam relativum: sed tanquam terminus:ideo non licet ponere definitionem eius,ut relatiui: ut i cr- minus vero, solitin habet extrinsecam denominationem , quasi et ius,in quo finitur relatio alterius. nientia: vel in utrisque erit falsum , & non admittendum in relativis.
Ad arg. igitur; Concedenda est consequentia primi enthyme- testimonium vero Aristotelis; Resipondetur, non loqui de