장음표시 사용
491쪽
4 6 In liba.de Interpretatione,
diuisibilem quidem:& ideo talem, quae non praedicatur de parti
bus,nec in eis separatis permanere potest. Et ratio huius est: quia nomen compositum,di itincta impositione imponitur, ad significandum totum,atque ad significandas partes:& ad significandum rem diuersam ab ea quam partes significant: similem tamen aliquo modo,& quae non resultaret,nisi ex his partibus. Unde sequitur,diuersa nomina, ita per proprias sign ficationes concurrere ad componendum aliud: vicum media alia impositione,& ad aliam rem significandam concurrant, proprias significationes amittant' in tali compositione,& aliam diuertam participent: licet similem propriis, sed dum a compositione separantur,illam rursus significationem quam in toto habebant,amittunt, & proprias retinent. Et hoc est,quod dici solet, separatas non significare: iuxta significationem totius. Licet videantur significare propter similitudinem, quae reperitur inter significationem totius, & proprias earum : Dependet enim significatio totius, ex eis: verum distincta est,& in eis permanere non potest. Ex hac doctrina respondetur quaestioni:vetiam esse, quod asserit Arist.in definitione nominis,quod partes eius, si Vt parteS ac cipiantur,non sunt significatiuae, dum ab eo separantur: quamuis proprias significationes separatae retineant:quia cum significatio . totius,distinista sit a propriis partium significationibus,& si laeua si forma rei heterogeneae , partes diuersae rationis informans corrumpitur separatis partibus. Et ideo non potest in eis per
Ad primum arg. Distinguenda est minor: quod partes nominis compositi componant illud per proprias significationes:nam si ita intelligatur: quod significatio totius, non sit alia a significatione partium: falsum eli:cum distincta impositione ,& ad rem distinctam significandam: vel saltem modum distinctum haben-rem , imponatur. Si vero per proprias sipnificationes concurrere inredigatur: ita, ut tertia significatio , a propriis distincta,arque indivisibilis:eui simplex etiam & distinctus conceptus correspondet in mente,a conceptibus partium per se sumptarum: verum est: sed ex eo non sequitur: quod partes separatae retineant.eandem sign ificationem totius, vel quam ab eo participabant: quaa haec statim corrumpitur, quam primum partes separantur: sicut corrumpitur nomen ipsum compositu ideo non potest in eis permanere.Quocirca bene Arist.dixit: nihil iam significare,iuxta significationem totius,vel ut partes eius. Ad secundum: Concedendum est primum enthymema, sed θω-ganda ultima consequentia quod partes separatae significent iuxta significationem totius: nam licet significatio totius pendeat
ra significatione partium , & desinat esse, partibus cadentibuS
492쪽
a propria significa ione : nihilominus eum distincta sit 1 gnifieatio
totius,a propriis partium sigmsicationibus atque indivisibilis, comrumpitur eis separatis: unde permanere non potest in eis:sed licet proprias significationes retineant, verum est , nihil significare separatas iuxta significationem totius : quia nihil retinent de significatione eius: licet eam aliquando retinere videantur, propter si in militudinem,quam habent propriae, cum significatione totius, iam
An nomen infinitum, omnino sit excludendum a d nitione.
i QEx sunt explicanda de nomine infinito. Primum, Luid sit. Se cundum, Quid, is quomodo significet. Tertium, De quibu. dica-- . Quartum, An nomina rearaistendentia possiniferi infinita. um- tum , An nomen infinitum sit inter absoluta, vel inter eonnotativa numerandum. vltimum, An Heatur univoce de entibud, is non entibu/,vel analogice.
Circa primum norandum est: Negationem duobus modis sumi posse : Primo neganter, quod est sumi in tota vi negationis: quo pacto , etiam si in principio propositionis ponatur, copulam eiusdem' propositionis , de totam iptam propositionem negat: & propterea de ea dictum est, esse malignantis naturae, ita , ut quidquid post se inueniat, destruat,& oppositum efficiat. secundo modo,accipitur, non secundum totam vim negationis,sed secundum limitatam: ita ut solum neget significatum illius voeis, cui proxime adiungitur. nee vis eius ulterius transeat. Vnde, si adiungatur subiecto propositionis, non transit vis eius ad copulam : nec negativam reddit Iropositionem : & hoc est accipi In tanter: quia effectus eius, s him est negare significatum nominis , eui adiungitur, 3c ex hoc, quasi infinitum illud efficere: qilia caetera omnia lignificat, pra terrem illam . supra quam cadit: ut non homo,significat caetera Omnia praeter hominem, nihil eorum determinans:& ideo dicitat habete signifieationem infinitam. Nomen igitur infinitum negationem ineludit,non neganter sumptam, hoc est,non in tota vi negationis,sed sumptam infinitanter: hoc est, secundum vim negandi, determinatam ad proprium eius significatum. Ex quibus intelligitur, nomen infinitum hoe modo esse definiendum : Nomen infinitum . o nomen compositum ex nomine simplici,ct negatione,in tanto accepta: ut non homo,uOn leo:& haec de quidditate eius.
De modo significandi nominis infiniti. antum vero ad modum signifieandi eius pertinet, aliqui dicunt, de materiali, significare rem illam , quae negatur, deformali
493쪽
4 8 In bb. . de Interpretatione,
formali velo , caeteras omnes ut non homo ; de materiali hominem,de formali veto leonem, & bouem, ac caetera omnia praeter hominem. Melius tamen dicendam est, non significare rem il-Iam.quam negat, sed de materiali, caeteras praeter illam : deforma- Ii vero , puram negationem eiuS. ut non homo, de maIeriati,ieonem,& bouem cum caeteris, & de formali, solam negationem bo- minis. Quod sic probatur: quia non homo,non significat leonem, aut bouem , secundum naturas positi uas eorum : sed in quantum sub negatione hominis cadunt, vel continentur : ergo secundum naturas positivas. materialiter pertinent ad significationem nomi ius infiniti. Formaliter vero secundum negationem talis naturae,inpropria ines usam. i . Circa significatum vero eius omnes conueniunt: adeb extensum esse , ut caetera omnia , praeter rem illam quam negat, significet, non solum existentia actu, sed etiam possibilia: imo etiam impossibilia , ut Chimaeram ,& Centimanum , & ratio huius est manifesta ex dictis.Nam si formale significatum eius, est negatio illius rei,eni adiungitur: ergo materiale erit omne illud. cui potest
conuenire talis negatio : sed haec conuenit caeteris omnibus existentibus, aut podibilibus, imo etiam impossibilibus: ergo haruomnia comprehenduntur sub materiali significatu eius:sed omni- :no indeterminate, atque confuse: Sc ideo modo quasi infinitor quia non magis aliquod Ens unum, quam aliud determinat, ut ex se est manifestum. Ex quibus sequitur: Duo habere nomen infinitum , in quibus deficit a vera ratione nominis: Primum , ex parte formalis significcati , quod nullam rem , aut naturam, vel rationem politivam significat formaliter, sed puram, & solam negationem illius rei su pra quam cadit: ut non homo , solam negatio 'em hominis. Se cundum , ex partesignificati materialis : quia ni hal dcterminatum
significat, sed tam illud quod est, quam quod non est , imo quod impossibile est. Et propter haec duo , excludit Arist. nomen infinitum a definitione nominis: quia verum nometi,determinatam significationem habere debet, & naturam aliquam positivam, vet. saltem positivam rationem eius debet stynificare. .
De quibusnam dicatur nomen infinitum in propositione
PRima opinio asserit: quod licee nomen infinitum significet, tam Is
ea qua sunt,quam qua nonsunt, εctam possibilia, quam impossibilia r tamen in propositione non potest verificari, nisi de solis existentibus, non de possibilibus, vel impollibilibus. Ita solus L. hib. Summularum, c. I .notabili quinto : quod probat hoc argum. Nomen infinitum, non potest dici de non existentibu atque ini-
possibilibus, nisi in propositione affirmativa, de sukiecto nou sup
494쪽
ponenter sed talis propositio, est falsa secundum regulas Summularum: ergo nunquam de his verificabitur, sed de lolis existentibus. Maiorem probat: quia ut subiectum propostionis supponi pro aliquo dicatur,requiritur, quod res significata existat in rerum natura , tempore significata per copulam : ergo solum potest supponi pro existentibus , non pro possibilibus , vel impossibiliabus : quare propositio in qua de his dicitur, erit de subiecto non
supponente Minorem vero,quhil amrmativa de subiecto non supponente sit falsa, manifestam esse ait in his proposit ion ibus: A dam est albus, Antichristus est niger: euidens namque est consequentia, a propositione de teitio adiacente, ad propositionem de secundo. ut Petrus est albus: ergo Petrus est: ergo euidens erit consequentia,Adam est non homo r ergo Adam est: sed consequens est salsum : ergo & antecedens, quod est propositio assirmativa de se lecto non supponente.
Secunda bpinio, assirmat, Nomen infinitum, non siolum signi care existentia , Θ ssibilia,atque impossibilia ; sed etiam verificari
posse de omnibus in propositione. Ita D. Thom. cap.praesenti. cum Boetio, & Ammonio. quos sequuntur moderni omnes interpretes; & est expressa sententia Aristot. cap. prae senti, ubi ita ait: Non' homo vero,non est nomen e quoniam similiter in quolibet est, ct quod est, is quod non est. Et ita tenendum est. Probatur duplici argum. Primo, ex intrinseca conditione nominis infiniti, quae talis est, ut nullam formam ponat in subiecto, imo neque ullam rationem Iositium,sed puram negationem illius rei, cui adiungitur nonomo, sojam negationem hominis : sed sola negatio non postulae existentiam subiectit imo nec possibilitatem eius: quia etiam de re impossibili velificatur , ut de chimaera , negatio hominis ; ergo de
his omnibus verificari potest nomen infinitum. Probatur consequentia : quia euidens argum. ducitur a propositione negativa ad afirmativam,de praedicato infinito, in eisdem terminis, ut leo non est homo: ergo leo est non homo: sed nomen ii finitum, negatur de impossibilibus : quia vera est haec, Chimaera non est homo:ergo assirmabitur de eisdem, in propositione de praedicato infinito:& ita vera etiam erit haec , chimaera est non homo. Probatur iterum consequentia : nam ideo vera est propositio negativa, de subiecto impossibilii quia negatio nihil positiuum ponit in subiector sed nomen infinitum nihil positiuum ponit in subiecto, sed solam
negationem: ergo secundum hanc, potest de eadem te possibili verificari in propositione assirmativa. Secundo ; Praedicata contradictoria, habent immediatam oppositionem: ergo de quolibet ente,aut non ente, necesse est alte- . rum eorum verificari:sed homo, & non homo sunt praedicata con
tradictoria : ergo necesse est alterum .ru verssicitis de quacunquere pos
495쪽
48o In lib. I. de Interpretatione. te possibili , vel imposIibili: sed de re impostibili ut de chimaera,
non verificatur homo : ergo verificabitur non homo: sicque de caeteris nominibus infinitis, quae de rebus etiam impossibilibus verificari debent. Pro solutione arg. alterius opinionis: Norandum est , Predi- Is tum propositionis Urmativa duob- modisse habere ad subiectum, nam vel accidens eius est , modumve accidentis habet, ves ad essentiam eius pertinet, aut tanquam propria passio se habet. Et si primo modo se habeat, certum est subiecto actu existenti attribui : quia accidentia non conueniunt subiectis, nisi secundum
actualem inhaerentiam in eis: quam constat necessario supponere actualem existentiam et bi vero secundo modo se habeat, certum est non conuenire ei secundum actualem existentiam,sed se
cundum naturalem connexionem cum eo:quaecum nullum tem
pus determinet, sed perpetua sit, eodem modo semper se habens, propositio etiam perpetuae veritatis est: & copula tui aiunt absoluitur a tempore e quod est; extrema non coniungere, pro ulla differentia temporis:cum tamen in propositione accidentali,pro determinata differentia temporis, in qua existunt extrema, ca
Ex quibus sequitur, solum in propositionibus accidentalibus, 'extrema supponi: & ideo solum in his requiri actualem existentiam extremorum, ad veritatem propositionis affirmatiuae. Et
etiam in his solum intelligi illam regulam Summulistaru , quod
propositio amrmathra de lubiecto non supponente est falsa: ac tandem solum in his esse bonam consequentiam , a propositione de tertio adiacente, ad propositionem de secundo. In propositio nibus autem necessariis, nee supponuntur subiecta , nec uniuntur secundum actualem existentiam , nec secundum aliquam differentiam temporis, sed solum secundum naturalem connexionem, abstrahentem ab existentia, & tempore : unde in eis haec sola regula vera semper est, δc obseruanda : quod omnes propositiones affirmativae, sunt semper verae: & omnes negatiuae semper falsae. Quare nee in his valet consequentia,a propositione de tertio ad- , iacente, ad propositionem de secundo: qiva in propositione de tertio , praedicatum coniungitur subiecto, secundum naturalem connexionem cum eo: in propositione vero de secundo, dic tactualem existentiam , ut si dicas : Homo est rationalis , ergo homo est: antecedens erit verum , nullo homine existente, &consequens falsum. Quam doctrinam , si ad nomen infinitum applicemus, inueniemus significareomnia possibilia ,& impossibilia, quasi modo essentiali, cum per se omnia significet. Et ex hoe sequitur,de illis verificari in propositione, quasi per modum
naturalis connexionis,& non lecundum actualem existentiam r quaret
496쪽
quare omnes propositiones assirmativae sunt verae: Ex omnes negatiuae falsae:quia extrema non supponuntur:nec valci in eis con-1equentia, a propositione de tertio adiacente , ad propositionem de secundo. Ad formam igitur arg. Concedenda est maior, quod nomen infinitum non possit ver incari de impollibilibus,aut non exillcntibus nisi in propolitione aifirmativa de lubiecto non supponente:sed minor dii tinguenda,quod affirmativa de subiccto non supponente sit falsa : nam si accidentalis sit , concedeadum cli: quia uniuntur extrema secundum actualem exili ni iam, quam habere debent tempore significato per copulam: & si elim non habuerint,falsa erit propositio. In proposita onibus vero necessamS, non requiritur actualis exilientia extremorum : quia solum uniuntur secundum naturalem convcxionein : & ideo assirmat tua , licet sit de subiecto non supponente, vera eit. Et cum propositiones affirmativae de praedicato infinito, modum habeant necessariaruin, negandum eit etiam in eis quod assirmativa de subiecto non lup ponente sit falsa. An transcendentia nomina pusint infinitari. 17 D Rima opi nio,teneto inuari non sollie transcendentia, si in to-I ta sua vitiuersalitate accipiantur: ut ens absolute sumptume
Si vero cum limitatione. ut pro ente reali tantu , aut pro ente rationis, infinitari polle.Ita Alber. Magnus in Comment. huius lib. trach. 2.c. s.cu Avicena: quos sequuntur Toletus ,& alid cap. prae' senti. Probatur ex natura nominis infiniti, quod tam de cntibus, quam de non entibus, dicitur: sed si infinitetur ens absolute su-ptu, solum de non entibus dici poterit:ergo non potest infinithri. Secunda opinio, adhuc hoc modo sumpta , transien eneia infinitaripos , concedit: ita Sotiis 1 lib Summularum,c. I notab. c. Suesanus, & Lovanienses c. praesenti. Probant: inaia praedicariones istas, Chimaeta est non ens: Nihil est;non ens, sunt ὸe praedicato infinito:& picedicatum est ens in sua uniuersalitate: ergo transcendentia in sita uniuersalitate sumpta,infinitari polium. 2 e Pro solutione dubij ; Distinguenda sunt cranscendentia , hoc modo:Quaedam sunt Vniuersae issima,etuens,alia minus uniuersa
lix ut passi es eιus, Verum, Bonum, o mn, quae minus uniuersa
lia dicuntur: quia secundum rationes formalesnonse includunt: nec enim bomim,est verum formalitermee verum, est formaliter num. Et rursus,uniuersalissimum transcendens,ut ens, potest sumi absoluto,υHcum aba limitatione. Videlicet pro solo ente reali: vel pro sola substantia.Et de transcendentibus minus uniuersalse bus,euidens est infinitari posse quia non verum, aut non bonum, adhuc veris cati possunt de entibus, & non entibus; nam verum
497쪽
482 In lib. 1, de Interpretalione,
est non bonum: & unum est non verum formaliter. Certum est etiam, ens cum limitatione acceptum , infinitari posse , propter eandem ratione nM. sed an possit sine limitatione acceptum;de hoc
solum potest esse dubium. Et nostra sententia est infinitari posse. Probatur, ex propria definitione nominis infiniti,a ni bis assignata in principio, secundum quam solum dicit esse compositum ex nomine simplici, &negatione ei adiuncta:sed non enS,componitur ex utroque : ergo
simpliciter est nomen infinitum : & hoc etiam probat arg. secundae opinionis. Ada u. vero primae opinionis, negandum est antecedens; quod de ratione nominis infiniti sit,de entibus, & no entibus velificarh scd hoc solum pertinet ad rationem nominis infiniti particularis : de quo Ari st. & omnes communiter loquuntur. Ad rationem vero nominis infini invi sic solum pertinet, quod ex nomine simplici particulari, vel transcendente , & ex negatione ei
adiuncta componatur. An nomina infinita sint numeranda inter absoluta,vel
CErtum est ; nec e sie absoluta simpliciter , nec connotativa: cum nec simpliciter sint nomina, sed solum secundum quid. Solum ergo potest esse dubium , An ad haec potius , quam ad illa
reducantur.Toletus in Com metit. huius capitis asserit , inter ab soluta numerari. quia non habent materiale , & formale signascatum,ut connotativa:sed solum significant negatione in concreto. Nostra vero sententia est,ad connotativa potius reducenda es se:quia de formali dicunt negationem rei,cui adiungiitur,de materiali vero, rem aliam quamcunque: i eo conn0tatauorum similitudinem habent. An nomen in nitum dicatur univoce de entibin is non entibus. vel analogice.
RElpondetur univoce dici de omnibus. Cuius ratio est; quia
significatum formale eius, est sola negatio eius rei; cui adiungiturmegatio Feto aeque conuenit entibus,& non entibus et ex-go aeque dicitur de omnabus; atque adeo vnjuoce: non quidem propria univocatione , quia denominatiua non sunt proprie uni,
uoca: sed impropria,qualis in denominatiuis reperitur. Adnotandum tandem est ue Circa definitionem nominis , non esse ei addendas duas illas particulas;yinisa,e, recta; ut excludantur nomina infinita & obliqui casus: quia per alias particulas definitio suetam exclusa censentucinec Aristor. eas posuit in defini-xio ised post integram explicationem eius.
498쪽
De Verbo.' TEXTUS A R I s T. Verbum autem est, quod consignificat tempus ; Graus parra nihil significat seorsum : is es semper eomm , quae de al- .
tera p, adicantur . nota , dic.
INtentum Aristor. eis explicate naturam Verbi. Diuiditur autem eaput in tres partes, In prima ; Definitionem verbi proponit, ere explicat. In secunda; Exeludit a ratione verb/,infinitum verbum. ct caseus verbi: hoc est verba aliorum temporum a praesenti. In
tertiae, Colligis.υerbum cum nomine,in duobus renuentre.
Definitio verbi talis est et Versium est , quod consigui at rempum, ratius hara nihilsignificus seorsum: Θ est semper eorum I luε de altero fraedicantur,nota. In qua desinitione lubintelligi debent, duae istae particulae; vox signifieatina ad placitum 1 ex definitione nominis: secundum communem expositionem interpretum et quia communes sunt nomini , & verbo: sed quia hoc satis est erat notum, noluit Arith.eas in definitione verbi repetere , sed a consignificatione temporis initium eius sumere'quia iam incipit verbum, per hanc particulam a nomine msserre. Consgnificare vero tem Pus; idem est, ac connotare tempus: vel ex eo sequenti illud significare. Itaque, quia verbum dctionem aut passionem per se significat; aut aliquid per modum actionis,aut passionis: & actio aue passio fiunt in tempore, dicitur tempus simul ,& ex consequenti significare cum actione ipse aut passione , per se pri mo significata Itaque diuertum quid eit,significare tempus, edi consignificaro. Significare enim tempus est ; rem , quae est tempus : sicut quamlibet aliam, per se signincare: sed consignincare rempus et significare eum tempore;es Mignificare rem aliam in m tempore factam: ex hoc enim, licet non signifidetur tempus , sed res alia, simul tamen denotatur, & simul quali ex consequenti signifieatur : quod est consignineari: &hoc soli verbo con aenit, nomini
vero lolii conuenit significare tempus t dies,& nox, determinata quaedam tempora significant,non tamen consignificat tempus. Alia vero particula,cuius pars nihil sigiudicat seorsum , istinguit verbum ab oratione: & saetis fuit explicata in definiti ne nominis. Sollim restat ultima , Ac est temperaciorum, ae de alteio praedicantu i ,nota:quasi dicat;verbum elie signum'paut: ngmvcare comunctionem pr edicati cum. subiecto , quam facit. Non ea. Hii i
499쪽
8 In lib. t. de Interpretatione,
enim praedicatur, aut subiicitur in propositione: sed verbum unitetiam distinguitur a nomine,& oratione.
Ity secunda parte,excludit verba infinita, & casus verbi , a definitione; propter easdem rationes, quibus exclusit nomen infinitum M casus obliquos a definitione nominis. Quia verbum debet bum,sed secundum quid : & propterea excludendum est a definitione verbi;atque etiam casus verbi, hoc eit, verba aliorum temporum , quam praesentis. Quia non ratione sui; sed ratione verbi praesenti ,conuenit eis ossicium 'erbi. nec actionem, aut passione simpliciter talem significant ; sed praeteritam , aut futuram: quaecum non sit actu in rerum natura tum est talis secundum quid. In tertia tandem parte capitis. Duo colligit, in quibus verbum conuenit cum nomine. Primum est: quod verbum per se i mptum; hoc est,extra propositionem, significat aliquam rem,ssicut nomenovi curro, significat cursum. Secqndo; quod sicut nomen per se sumptum , non significat verum , vel falsum, nisi adi ungatur ei verbumsita verbum per se sumptum hoc est extra propositionem, non significat verum aut falsum , nisi ei aliquo modo adiungatur nomen. Cuius rationem assignat: qui veritas i S falsitas , solum reperiuntur in compositione,& diuisione:sed. verbum per se sum
ptvmmon significat talem cumpositionem:q9ia non potsi intelNIigi sine extremis;hoc est,sine praedicato,&subiecto ergo verbum sine nomine sibi adiuncto , no otest v rjtatem , aut falsitatem Non videtur haec particula definitionis conuenire omni verstbo:ergo non bene fuit posita ab Arist in desipitione.Probatur antecedens:quiis verbum consgnivc4t rempuM.maxime quia significat actionem,cui couenit mensurari r empore: sed non om ne verbum significat actionem .r in probat verbum substantivum, est:ergo nectueramne verbum consignificabit tempus. Quod ma, gis etiam sit manifestum: dum idem verbum , est, unit extrem secundum naturalem connexionem eorum : quod iacit quotiesicunque praedicatum est de essentia subiecti : aut propria passio eius: tunc enim non uniti ea pro aliqua differentia temporis: Cum' tales propositiones , ante omne tempus , & post omne
ρmpus sint verae, di ideo. d.amur esse perpetuN 'eritatis: insignificare
500쪽
quibus copula absoluitur a tempore : ergo in eis non potest contignificare tempus. Nec soli verbo conuenit; sed etiam nomini:ergo etiam ex hae parte,non bene suit in definitione collocata eadem particula:probatur antecedens,quia prandium, coena, & similia nomina, significant actionem comedendi, connotando quod tali tempore fiat:
ergo consignificant tempus. Praeterea partiti pium , ut amans,cu Iens,est verum nomeni cum ponatur pro subiecto, aut praedicato propositionis:& tamen coRsignificat tempus cum signincet acti nem tempore praesenti, aut futuro exercendam:ergo nominibus etiam conuenit consignificare tempus.
Circa hanc particulam definitionis, duo explicanda sunt. Primum, loti verbo conuentat consignificare te inivel etiam partia
et pio, is aliis nominibus. Secundum, An omniibue verbis siemper conueniat. Circa pri mum praesupponendum est,quid sit consignificare tempus.Non est enitri aliud; quam significare cum tempore:& utrumque est significare aliquid; nempe actiomem, cui conuenit mensurari tempore: ex hoc enim simul cum re illa,signifieatur tempus,quod est consignificari:vel res illa notatur, ut mensurata tempore.quod est significari cum tempore. ' . Quo suppositoicirca participium non loquuntur omnes eodem modo. sed pliares negant consignificare tempus. quia licet significet actionem tempore mansuratam, non tamen per modu actionis; sed per modum formae inhaerentis subiecto ut currens,significat actionem currendi , per modum formae inhaerentis:sicut inhaeret albedo: & ideo non significat eam, ut mensuratam tempOre. nec proinde consignificat tempus. Communis tamen sententia tenet. participium consignifica tempus. Et hoc est verum. Ita D. Tho. cap. praesenti, ubi asserit: Participium siparari e verbo , per ultimam particulam definitionis,
nempe, est semper eorum , qua de alteroprialeantur,nota. Et conuenire cum eo in eateris omnibus: ita etiam Solus α. lib. Summularum. cap. 1. & ibidem Mercatus , Venetus,tractat.x.de panibus . proposcionis,cap. 2. Toletus cum caeteris moderni S,in hoc cap.
Probatur testimonio Arist. qui ultimam particulam explie n- 'tem proprium officium verbi, posuit, ad excludendum participium; ut docuit D.Tho. non. enim excludi potest per eam aliud: ergo sensit in reliquis particulis conuenire, quarum prima est,
Probatur etiam ratione:Quia participium fgnificat actionem, ut egreditur ab agente:vt calefaciens significat calefactionem:vt. a se egressam ergo significat actionem per modum actionis.Pro- . batur consequentia:quia modus actiouis,est egredi ab agente: sed iactio fit in tempore: ergo participium significat cum.tempore: