장음표시 사용
51쪽
3 2 Quaestio prima uniuersita.
intelligatur, notandum cst ; Vniuersale duplex ess Complexum, di Incomplex una. Vniuersale complexum , est propositio uniuersalis,& per se nota, quae principium est uniuertate alicuius scientiae. eX quo multae inseruntur conclusiones: ut in scientia de homine, uniuersale principium est,quod sit rationali Mex quo colligitur, quod sit admirativus& risibilis. Vniuersale incomplexum, est vox quaedam simplex,significans aliquid multis commune, vzhomo ,& animal. Et de uniuersali complexo non procedit quaestio praeiens ; sed solum de incomplexo : quod quadruplex est, in causando, in significando , in essendo,& in praedicando. Vniuersale in Causando,dicitur causa,quae plures essectus producere potest, ut coelum. Vniuersale in Significando, est vox, vel conceptus
communi S, rem etiam communem multis significans ; ut vox, homo,& conceptus hominis, quem in mente formamus.Vniuersale in Essendo,esset res separata a singularibus,& in eis existens; si daretur:qualis esset idea illa, quam dicunt aliqui posuille Platonem,nempe homo separatus a Petro & Ioanne,a quo procederet. Vniuersale denique in praedicando,dicitur natura communi S,quae
de multis praedicari potest,& quam significant voces communes: ut natura hominis signata per hanc vocem homo,quae de Petro MIoanne praedicari potest. Et uniuersale in Causando ad Physcum, aut Metaphysicu pertinet , qui de natura causarum agiti quare de illo non disputamus modo, nec de uniuersali Significando ; quia Dialecticus non agi e principaliter de vocibus,sed de rebus per eas significatis. sed nec de uniuersali in Essendo,quia iudicatur impossibile, ut videbimus inferius. Solum ergo proponitur quaestio de uniuersali in Praedicando,an in rebus vere sit; ut an id,quod de Petro & Ioanne praedicatur in his propositionibus , Petrus est homo, Ioannes ethhomo ; sit aliquid praeter vocem,quod in eis existat.
Circa quam fuit prima opinio Heracliti Ephesij,& Cratyli an
tiquorum Philosophorum,ut asserit Arist. 3. lib. de coelo.& mun
negabant aliquid uniu. Vale in rebus esse, propter hoc argumetum. Omnia quae sunt in mundo, sunt singularia: ergo nihil est uniuersale. Antecedens probabant dupliciter : Primo ex sensibus ; quia 'HAcunque per sensus cognoscimus,ut per visum,auditum, & reliquos, singularia sunt,& nihil commune multis 3 ergo non datur uniuersale in rebus. Secundo, omnia quae fiunt in rerum natura
singularia sunt,cum fiant per actiones causatum, quae non nisi de singularibus sunt:ergo nihil fit uniuersale : sed nihil est in rebus, quod non sit factum:ergo omnia sunt singularia, & nihil est uniuersale. & cum scientiae non sint de singularibus,quae passim corrumpuntur,uesantes uniuersalia, cosequenter negabant scienti as
52쪽
& videtur idem tenere Arith. lib. de Anima,tex. 8. ubi ita ait. Ant-mal umuersale aut nihil est, aut posteriusismiliter aut .m, is si qui eommune aliud pradicetur. Secunda opinio fuit Platonis, ut assirmat Arist. I. lib Meta. c. 3. rex. &ca. I tex s.& 6.qui ponebat naturm quasdam uniuersatis separatas a singularibus, a quibus eadem singularia procedebant; ut pro hominibus, aturam humanam separatam a Petro, Ioanne,&Ceteris,a quibus singulares homines fiebant: quamuis D. August. lib.73 quaestionum , quaest. 6. & Seneca lib. 3. epistolarum,epist. 66.Mrmeni,hanc non fuisse mentem Platonis ; sed per ideas intellexisse quasdam similitudines rerum omnium,qua S Deu S intra . se habet, & per quas eas producit. Omitto opinionem Nominalium qui solum posuisse videntur uniuersalia in vocibus, de quibus scientias esse dicebant,& non de rebus. i vera sententia Arist. & communis iam in schola, ab omnibus tenenda, tribus conclusionibus explicanda est. Prima conclusio. Non solum dantur voces uniuersales,sed etiam res de quibus Sut scientiae. Probatur haec,aduersus Nominales autoritate Aristo. lib. de interpretatione cap s. ubi quasdam res uniuersales esse ais, ab ssingulares .erm sentit non solum in vocibus,sed in rebus dari uniuersale. Deinde ratione; quia nomina uniuersalia , ut homo,aut
equus, non sunt imposita ad significandum res singulares, ut Petrum, &Ioannem ; nec aliquem eorum distincte lignificant , sed propriis nominibus significantur: ergo aliquid datur, praeter singularia , ad quod proxime atque di itincte significandum imponuntur Qv d cum non sit singulare,erit uniuersale. Secundae istia propositiones sunt verae,ae necessariae;Petrus est homo, & homo est animali& tamen si nihil praeter voces praedicatur, erunt fallaricum nec una vox sit alia , nec ill ea includatur : ergo necesse est
praeter voces, res uniuersales ponere.
Secunda conclusio. Non datur uniuersale separatum realiter a singularibus. Haec est contra Platonem si sententiam illam tenuit de ideis,quam ei tribuit Aristoteles & probamr ex Arist. I.
Meta.tex. 6 quibus locis offendit υniuersalia esse non posse si arata a singularibus Deinde probatur ration muta quidquid vere ae realiter praedicatur de aliquo, debet esse in eo: sed uniuersalia vero praedicantur de singulatibus in his propositionibus, Peci us est homo,& homo est animal ergo vero & realiter in eis sunt. probatur maior;quia ab eo,quod res est,vel non est,propositio dicitur vera, aut falla: sed in his propositionibus praedicantur uniuersalia de sagulatibus: ergo aut sunt in eis,aut propositiones sunt falsae. Tertia conclusio. Licet omnes res mudi sint singulares,in ipsi LMet singularibus dantur x niuet sales naturae, quae de eisdem prae
53쪽
dieantur. haec est aduersus Heraclitum. & probatur simul ac declaratur hac ratione, Singularia naturae humanae, ut Petrus & Io nes,magis similia sunt inter sese quam singularia alterius naturGhabent enim definitionem, & piaedicata essentialia sibi comunia. Nam uterque est homo,& animal rationale:ergo cocipit intellectus naturam humanam. in utroque exi; Entem,& utrique c5munem:& ideo erit una,& in multis; quod eli esse uniuerialem. Ad argumentum primae opinionis,concesso antecedent quod omnes res mundi sunt singulares neganda est consequentia;quod nihil sit uniuersale: nam licet nihil sit uniuersale,ab eisdem singularibus realiter separatum, vi forte asseruit Plato nec in ipfiς mei singularibus realiter ab eis distinctum,natura ramen, in qua omnes conueniunt,uniuersalis est, solum ab eis distincta per intellectum,eam concipientem, non conceptis singularibus , & de hac est lcientia,etiam si non sit de singularibus. Ad teitimonium autem Amst respondet D.Tho, in commentariis eiusdem; per illa verba excludere voluisse errorem Platonis, de ideis separatis, simul docere,quonam modo uniuersale in rebus reperiatur: ideo sensus verborum eius talis est: Animal uniuersale nihil est, separatum a lpeciebus hominis Sc equi; ut fingebat Plato:est tamen in
eis quasi quid posterius; quia in eisdem fundatur, & ex eorum
uanam sit essentia,ct natura uniuersalium. NAtura, de essentia cuius ibet rei, explicatur per definitio. snem eius:ideo solutio huius quaestionis ex definitione unio
uersalis dependet; qua adducta Rexplicata,soluta etiam eritquς- stio. Duplicem definitionem uniuersalis tradit Aristot. diuersis suae doctrinae locis: Prima .lib.Meta tex. I.his verbiS, Hoc enim dicitur uniuersati. 3uod pluribus natura aptum est inesse: secundam vero I. lib.de interpretatione ca. .ubi ita ait,Diso autem uniuersale,quoae in 'ribus Wadieari natum est.ut homo quidem uniuersalium est. Utraque vero simul posuit I. lib.de posteriori resolutione,ca. Io tex, .dicens; le quidem igitur unum de multis. verum Hcemneresse esse non erit ahim vniuersale,nisi hoc sit, oportet igituν aliquid unum demque in pluribus esse non aquivoce quibus uniuersale duo habere docet: aod sit unum, hoc est uni vocum : quare excluduntur aequivoca,& analoga a ratione uniuersalis: quia vel nullam habent unitatem,ut aequivoca:vel solum umtatem secundum quid, ioc est secundum proportionem,uel attributionem,ue
analoga.Deinde in multis, & quod de illis praedicetur ; quae licet mo distinguantur xpaliter in uniuersali 1 quia formaliter sum.
54쪽
ptum, non est quid reale; sunt tamen duae rasiones, ita se habentes,ac si realiter distinguerentu ex quibus prior est,quid in multis sit;posterior vero, quod praedicetur de multas. Quod ita pio-bo. Causa veritatis praedicationum est rem ita se habere extra, sicut pc t illas significatur, Sc enuntiatur, ut docet rixalbo. I. lib. de interpretatione, dicens ; Ab eo quod res est,uel non est νγυιtio dicitur vera. velfalsa ergo causalis ista propositio vera ei ; Q uia uniuersale est in multis, praedicatur de multis; sed cauta prior natura est luo enectu : ergo prius est,quod uniuersale sit in multis, quam quod praedicetur de multis. Licet autem prior sit ratio el-sendi in illis,quain praedicandi; conuertuntur tamen : quia verum
est, quod est in multis , praedicari de multis:& contra , quidquid praedicatur de multis, in cis elle;cum nihil praedicetur de aliquo, nisi sit in eo. 3 Ex quibus sequitur primo essentiam uniuersalis esse, quod in multis sit,& quasi propriam pastionem eius, quod de multis praedicetur. Probatur hoc argumento. Illud quod primo intelligimus de ab quo,dicimus esse ei lentiam illius; sed primum quod intelligimus de uniuersali,est,quod sit in multis. ergo hoc erit de essentia eius. Illud etiam quod posterius intelligimus, si conuertat ut cum priori, dicimus esse propriam passionem eius ; sed praedicari de multis est quid posterius quam else in multis ; & cum eo conuertit m,ut ps obauimus: ergo erit propria pallio eius. Sed dum dicimus esse in multis, pertinere ad essentiam uniuer. salis,& praedicari de inultis,esse pallionena neutrum intelligendum eli secundum actuim sed utrumque secundum aptitudinem, ut verba Atili doce ut,& probat experientia cum videamus naturam Solis,& Lunae esse uniuersalem,& nec esse actu in nulliis, nec actu de illis praedicari, sed utrumque habere in potentia. Et hoc est,quod communiter dici solet; reba in definit, 'nibu3 neu dictive actum sed aptitudinem;quare sensus primae definitionis est ; Vniuersale est, quod aptum est esse in multis ; senius vcro secundae, Vniuersale est, unum praedicabile de multis Secundo sequitur , primam definitionem esse quid ditatiuam, aut essentialem : quia continet ellcntiam uniuersalis. secundam vero descriptiuam,quia datur per pallionem. Tertio sequitur,fallani esse,quod a qui bii lda modernis dicitum, esse in multis & praedicari de multis, non esse rationes distinctas uniuersalis; sed eandem omnino: quia eo ipso,quia intelligimus. natura in multis esse, intelligimus etiam esse praedicabilcm. Hoc enim non est verum . nam si elle in multis est ratio prior, dc catis a praedieabilitatis de multis , ut probauimus euidunter tequitur,
quod possit ititelligi, non intellecta praedicabilitate de multis: cum sit euidens, id quod prius est, posse intelligi sine posteriori.
55쪽
Explicata essentia uniderialis; respondendum est tribus quaestionibus quas Porphyriu& omisit, propter earum dissicultatem:
quia ex earum 1olutionibus, melius intelligetur eadem essentia uniuersalis.Prima quaestio erat, An uniuersalia sint in rebus. Se cunda, An sint Lbstantiae vel aceidentia.Tertia an sint aeterna,vel temporanea. Fro quarum soluxione, notanda est distinctio uniuersalis,quam tradit D.Thom. 7. Meta. lect. 13. dupliciter enim sumi potest , nempe pro natura, quae denominatur uniuersalis, qualis est homo,vel animat: & hoc modo sumitur materialiter aut sundamentaliter:aut pro uniuersalitate,quae est forma, a qua denominatur uniuersale:& haec forma vocatur secunda intentio, aut relatio rationis, per quam refertur natura ad indiuidua. Et si uniuersalia sumantur primo modo:in rebus esse dicuntur,& non ab eis separata:quia homo & animal, in rebus ipsis sunt: homo in singularibus hominibus:animal vero in suis speciebus; equo, MIe ne. Si vero sumantur secundo modo,non sunt in rebus,sed obiective solum in intellectuiquia secunda intentio, aut relatio Iationis,non habet aliud esse,quam cognosci ab intellectu:eam at-τribuente naturae,quam cum indiuiduis comparat. Et eodem modo soluitur quaestio secunda : quia Vniuersalia 3 materialiter,aut pro sundamento considerata:aut sunt entia rea lia,uz equus, aut leo:vel entia rationis, ut genus, aut species: Vel substantiae,ut homo vel animal aut accidentia ut albedo,& color. Si vero sumantur seeundo modo; non sunt substantiae, sed accidentiam on realia,sed rationis:quia solum sunt denominatione. quaedam , quas intellectus attribuit naturis, eas uniuersales V cans. Ad tertiam tandem quaestionem sic respondendum est: si uniuersalia sum ntur formaliter pro uniuersalitate, non sunt aeterna,sed temporanea:quia uniuersalitas non est, nisi dum actu consideratur ab intellectu . sed no semper est intellectus in actuali consideratione: ergo nee semper est uniuersalitas. Si vero accipiatur pro sundamentis, ita distinctio addenda est.Nam res uni uersales, dupliciter sumi possunt:nempe seeundum actualem existentiam,quam habent in inferioribus, hoe est in indiuiduis,aut speciebus: & hoc modo non sunt aeterna, sed eis sorruptis, ipsa
quoque corrumpuntur. v.g. Flores diuersarum specierum,uniuersales sunt:& si sumantur secundum actualem existentiam in indiuiduis, non sunt in hyeme:et go nec sunt sena re nec aeterna , sed tempor nea:sicut indiuidua ipse. Si vero considerentur secundum essentiam: hoe est secundum praedicata essentialia: aeterna sunt: quia licet ctu non existant in singulatibus,debita lunt eis eadem praedicata effientialia, non minus quam si actu in eis existerent,ut homo,& animal, secundum essentiam aeterna sunt: quia etiam si uultus sit homo,aut animal in rerum natura: verum est hominem
56쪽
esse animal rationale,& animal vivens sensibile:quia haec praedicata essentialia eis debentur. 7 Et si inquitas,ubi essent Φniuersalia, si nullum esset singulate nam si perpetua sunt, alicubi permanere deberent Respondeo nulli bi esse actu , sed solum obiective in intellectu diuino , actu cognoscente eis esse debita essentialia praedicata atque etia virtualiter in diuina omnipotentia,a qua produci possunt in suis singularibus:& ecce quomodo essentialiter sumpta aeterna sunt.
An detur in rebin ante operationem intellect- unum' formalis minor numerali.
A Gens Aristotei de unitate rerum, .lib. Meta. cap. s. triplicem posuit unitatem,Generi cem , Specificam , & Numericam.Generica est,quam habent species in genere,ut equus,& leolo animali. Specifica quam habent indiuidua in specie, ut i 'etrus& Ioannes, in homine. Numerica quam habet quodcunque indiuiduuin in seipso;in quantum non est distinctum a se, sed a quocunque alio:vt Petrus,dicitur unus numero, quia hoc est indiuiduum,hoe est,a seipso non distinctus,sed a Ioanne,& caeteris. . . 33 Ex his autem tribus unitatibus,maior est numerica;minor specifica,& minima generica:cuius ratio est manifesta; quia illa est minor unitas, quae secum compatitur maiorem diuersitatem; sed
nitas generica maiorem compatitur secum diuersitatem;minorem vero unitas specifica,& nullam numerica: ergo haec maxima
miras vocari potest ; specifica minor ;& generica minima. Probatur minor;quia quae sunt unum genere,disserunt per disterentias essentiales de specificas,ut homo,& leo : quae sunt unum specie , non per disterentias essentiales, sed per indiuiduales multo minores: at quod est unum numero,neque habet in se diuersiatem specificam, nee indiuidualem, sed utroque modo est in se num. Et de unitate numerica , non potest este dubium ; quin αν realis sit,& ante operationem intellectus detutiquare de hac non procedit quaestio,sed de specifica,aut generica , quae formalis di- eitur: quia est unitas in essentia,& praedicatis essentialibus a sorma substantiali rerum procedentibus; & est minor numerali: de qua ideo quaerit titulus quaestionis, an detur ante operationem. intellestus.
Et est prima opinio Seoti . lib. Meta quas i s ac in 1. dist. 3.PEL 1.asserentis,dari unitatem formalem,genericam , & speci-cam,ante operationem intellectus;esseque essentialem ipsis na- ruris, aut saltem eis conuenire tanquam propriam passionem. Et probatur I .ex Aristotele in praedicamento ad aliquid; ubi docet,
57쪽
3 8 suastio tertia unἰuersalis.
Primum genus relationis fundari in unitate Jec ea . aut generica ,. quae si fit inter substantias , erit relatio identitatis e, ut identitas specifica inter Petrum & Paulum, in unitate naturae humanae: si sit inter qualitates,erit relatio similitudinis; ut inter duo alba: si inter quantitares,relatio aequalitatis , aut inaequalitatis: ut inter duo corpora eiusdem long tudinis. Ex quo tale argumentum colligitur Relatio huius generis est realis, S datur ante operationem intellectus; nam duo alba, etiam si non cognoscantur ab intellectu, erunt similia:ergo fundamentum eius , quod est unitas formalis, erit etiam reale , & dabitur ante operationem intelle-etiis. Probatur etiam ratione;quia unitas est pallio entis rellis; ergo cuicunque gradui entis realis, correspondet sua unitas realis; ut gradui enti ratis numericae , unitas numerica realis; & graduienti ratis specificae,unitas realis specifica;& haec est sor malis;ergo erit realis; sicut gradus entitatis specificae realis est, dabiturque ante operationem intellectus. Secunda opinio,negat omnino dari aliquam unitatem sorma lem minorem numerali,ante operationem intellectus; quam 5
quitur S.Thom. opust. s s. non longe a principio, & I.p.quaest. 8 s. art. I .& 1. Albertus Magnus in lib praedicabilium q. s.Them istius paraphrasi super pxooemium Arist. de Anima , cap. 6. Alexander Aphrodisius super .lib. Meta. post medium, fol. I 3I. pas I.& 2.
Iauel. tract. 4. de quinque uniuersalibus in sua Dialectica. D. Ioannes Damascenus libr. de Dialectica c. 6 . Capreol. in 1. d. g. quaest.2. Venetus lib. 2. suae Dialecticae trach. 4. pari. 4. cap. ψ. α probatur. Quia quidquid conuenit naturae specificae essentialiter, aut ranquam propria passio;debet etiam conuenire cuicunque indi uiduo eiusdem: ut si naturae humanae conueniunt rationali ras& risibilitas ;Petro & Ioanni conuenire debent:ergo si unitas formalis specifica conuenit ei essentialiter, aut tanquam propria passio , necesse est cui eunque indiuiduo conuenire ; & ita, Petrus erit unus, unitate formali specifica multis communi, quod euidenter falsum est.
Tertia opinio,distinguit unitatem formalem, in Actualem & sPotentialem : Actualem vocat eam,per quam natura est acta, &sor maliter una multis communis;Potentialem vero,quam habere potest: & veramque ait este realern : sed potentialem tentum conuenire naturae ante operationem intellectus in illa prioritate naturae,qua prior est suis indiuiduis; quam haberet inquit Jactualem , si ab eis realiter separetur; licet hoc sit impossibile:
hanc vero unitatem non communicare indiuiduis, quia ei conuenit, ut est prior natura eis. Hanc sontentia tenent Soncin T. Meta. quaest. o. Fonseca s.Meta. eap. IS. quaest. 3.sech. 2. .& 4. probant-
'ue hoc argu .Natura specifica significatur communi,& vniuoco ι
58쪽
stua'o tertia uniuersalis. 3 9
ve natura humana,hoc nomine homo : sed uni vocum nomen significat aliquid unum:ergo datur aliqua unitas formalis in natura ante operationem intellectus , ratione cuius significetur nomine communi. Quod si negaueris , sequitur nomen homo , de quodcunque aliud,significans naturam communem,eila aequiuOcum. cum non significet aliquid unum,quod est salsum. Postrema sententia est Caieta ui in opusculo de ente, & essentia,cap. .quaest. ς.Vbi alio modo distinguit unitatem formalem, in positivam & negativam. Postiua unitas est, quam habent aliqua in forma,aut praed.ato positivo;vt Petrus & loannes,habent nitatem formalem positivam , in humani rate abstracta per intellectum ab indiuiduis, aut cum eis comparata. Negativa vero non est aliud,quam negatio diuisionis, & si sit negatio diuisonis materialis; erit unitas numerica,quam habet Petrus per hanc materiam in se non diuisam: si vero sit negatio diuisionis formalis: erit unitas formalis negativa. Hac distinctione supposita,asserit, naturam non habere unitatem formalem positivam, ante operationem intellectus: quia diuisa est per d1 metentias numericas in sngularibus:quare nulla datur forma positiva communis, in qua singulares Homines conueniant;quousque abstrahatur eaὸem n tura humana per intellectum ab eisdem singularibus, & cogn scatur eis non cognitis : tune enim tamquam forma positiva eis communis eoncipietur:Seg habet,inquit,vnitatem formalem ne gatiuam a parte rei quia litet sit diuisa per differentias materia, lesin numericas non ramen per sormales,& specificas : unde Petrus & Ioannes,conueniunt in humanitate ante operationem intellectus negati ue , ex eo solium , quod non distinguemur in ea Armaliter,aut essentialiter licet distinguantur per hane, & illam humanitatem singularem indiuidualiter.Hane sententiam Caie- i xλni sequuntur plures moderni, probantque hoe argumento.Vnitas numerica,est carentia diuisonis materialis, ergo unitas formalisin specifica,est carentia diuisionis formalis,& specifica'sed Petrus & Ioannes ante operationem intellectus, carent diuisione formali,& specifica, cum non disti qantur per differentias formales, aut essentiales , sed solum per numericas , dc quasi mat Itales: ergo habent unitatem formalem in humanitate , Ialtem
Et confirmari potest:quia quaecunque non solit distincta in dili-
uo,dicuntur in eo conuenire,& esse unum, saltem negative: sed Petrus,& Io nes ante operationem intellectus,non distingitvatur formaliter,aut specie in humanitate: ergo in ea conueniunt,& lunt vn inuquare dabitur unitas negatiua utrique communis.
, Pro solutione huius quaestionis notandum est primo.vnitatem formalem duplicem tale:Nam quaeda est, per qua aliquid dicit
59쪽
qO uaestio tertia uniuersalis.
in se unum formaliter: quam habet Petrus per suam formam αessentiam,a qua dicitur unus formaliten. Altera est,per quam aliquid dicitur unum sormaliter,multis commune,ut unitaS forma lis, quam habet natura humana , dum consideratur ab intellectuabiti acta a conditionibus singularium , per quas diuisa est in eis. Et de prima unitate formati,duo sunt certa apud omnes. Primum, quod cuicunque naturae conueniat ex se,realiter ,& essentialiter; Δ ideo eam habeat ante operationem intellectus in suis indiuiduis: ita ut quodlibet dicatur per eandem naturam,quae in eo est, unum forinaliter,& essentialiter;ita sentiunt D. Thom. Scorus,Malu ubi supra. .
Secundo certum est, hanc unitatem formalem, aliquo modo Α distingui a numerica : cum ex diuersa radice oriatur. Numerica enim oritur ex materia, aut etiam ex sorma ἔ io quantum ex earum unione resultat haec entitas huius indiuidui: formalis vero ex sola forma , non ut est causa huius entitatis , sed ut est radix omnium praedicatorum essentialium , quae ei possunt conuenire. v.g.Vnitas formalis a qua Petrus est unus homo, procedit ab eius anima, in quantum est principium ratiocinandi, ex quo habet idem Petrus ut sit rationalis, & eodem modo in caeteris naturis. Sed an distinguantur haec unitas formalis,& numerica, in eodem indiuiduo. ex natura rei,& ante operationem intellectus,vel sola ratione, & per intellectum, in hoc non conuenit Scotus cum D. Thomasserit enim distinctas esse ex natura rei:sed D.Tho.quem omnes fere sequuntur,tenee, non distingui ex natura rei;sed sola ratione per intellectum; praesupposito tamen fundamento in re, in quantum a diuersa radice procedunt, ut explicatum est. Et hoc videtur nobis non solum probabilius , sed omnino verum,&tenendum: quo4 hac ratione essicaciter probatur.Idem est ex natura ι ei in Petro,esse hominem,& esse hunc hominem, quia non est, nisi in quantum haec humanitas veram habet humanitatis ei sentiam . sed per hane humanitatem est unus homo formaliter : ergo utraque unitas, formalitas , & numerica est eadem res. Sed distinguuntur per intellectum, in quantum ex diuersa radice
Certum est tertio, Vnitatem sormalem cuiuscunque rei, de- terminati per disterentiam indiuidualem, & per eam fieri hanc
numero .quod probo primo. Petrus est unus sormaliter,per unam formam dc unam essentiam quam habet,hoc est,per unam humanitat- ; sed humanitas eius est una numero ratione disserentiae indiuidualis: ergo unitas formalis, quam habet per eam, est una numero ratione eiusdem disterentiae indiuidualis. Quod adeo
verum est,ac necessarium ; ut omnes gradus naturae eius, omnia
praedicata essentialia, quae ratione eorum possunt ei conuenire. sint
60쪽
sint haec propter disserentiam indiuidualem. est enim Petrus haec substantia, hoc corpus, hoc vivens, hoc animal, hoc rationale,& hic homo; imo repugnat aliquid esse in Petto, quod non sit hoc numero, ratione dinerentiae indiuidualis, a qua natura eius,& essentia fit haee distincta a quacunque at a. Vnde sequitur,quod sicut tot sunt in Petro unitates formales, ratione distinctae, quot sunt gradus naturae eius, ita omnes sunt indiuiduae,quia coniunguntur disterentiae indiuiduali determinanti omnes, & facienti
Quibus suppositis,nostra sententia tribus conesusonibus continetur : Prima. Non datur aliqua unitas formalis positiva&analis, ante operationem intellectus, quae conueniat naturae realiter, & essentialiter, aut tamquam propria passio, per quam di catur multis communis. Haec est contra Scotum. s secunda conclusio. Non datur ante operationem intellectus nitas Armalis in potentia, quae conueniat naturae in illa prioritate, quam habet respectu indiuiduorum, quibus non communiacatur. Haec est contra secundam opinionem Soncinatis. Tertia conclusio. Non datur unitas formalis negatiua ante operatione intellectus. Haec est contra Caiet.& probantur Omnes
simul ex doctrina tradita, hoe agrum. Unum, & indiuisum idem sunt;ergo diuisio opponitur unitati, & eam tollit, dissoluit: ut si dividantur partes hominis, nempe brachium a capite, & caputa pedibus ; eo ipso tollitur unitas compositi, & earumdem partium : sed omnis natura secundum omnes gradus quas habet a parte rei, est diuisa per disterentias indiuiduales ; ergo nullam
habet unitatem formalem multis communem: Probatur minor.
Natura humana, quae est in Petro & Ioanne ; est diuisa per distorentias eorum indiuiduales: ita ut quidquid habet Petrus,sit hoc, atque distinctum ab his quae habet Ioannes; nempe, haec substantia,hoc corpus,hoc vivens, hoc animal, hic homo; & Paulus alia haec substantia , aliud hoe eorpus , aliud hoc vivens, aliud hoc
animal, alius hic homoaergo nec naturam , aut essentiam nequCullum gradum naturae possunt habere unum aut communem, Ied omnis unitas formalis debet eis conuenire ratione naturae, aut ali uius gradus eius,qui in eis sit unus: ergo nullam habent uni itatem formalem communem. bArgumentum hoc concludit aduersus Seotum, Quod nullam habeant utilitatem realem positivam & actualem. Sed videtulpoile respondere Soncinas,& Cale. quod ille non ponit unitatem actualem sed potentialem: δc Caietan . non ponit unitatem p stivam, sed negatiuam. Sed vere non minus aduersus eosdem concludit, quam aduersus Scotum. Plobatur, aduersus Soncina-- eoncludere, quia si natura humana in Petro ante opera