장음표시 사용
81쪽
cI suestio octaua uniuersalis.
ctorem hiῶus libra,ponentem tantum quinque. Q dam tamen argumenta in contrarium proponemus : quae identur probare , ex una parte pauciora esse : ex alia vero esse plura: ut ex eorum solutionibus veritas manifesta fiat. Proba- cur ergo pauciora esse quam quinque:duobus argumentis. Primo,
praedicabilia,& praedicata,solum distinguuntur, tanquam potentiae,& amas:quia praedicabile est , quod potest praedicari de alio:
S praedicatum, quod praedicatur a stu: sed.Predicata fiunt quatuoridi non plura:ut docet Aristoteles primo lib. Topicorum, c.2 3.&Mnempe Genus,Definitio, Proprium,& Accidens: ergo quatuor tantum erunt praedicabilia.
Secundo, Porphyrius distinguit duo praedicabilia, generis, &
disserentiae: quia genus praedicatur inquid,& differentia,in qua--le quid: sed definita o continet utrumque. ergo pro duobus praedicabilibus sufficiet. Probatur consequentia : quia de eisdem praedicatur definitio: de quibus praedicantur genus, & differentia: &Praeterea continet modum praedicandi utriusque , in quid, & in quale quid, per modum unius praedicabilis. Nam si definitio siespeciei subalternae,ut uiuens,&κsibile, praedicatur de pluribus di ferentibus specie,nempe de homine, & leone, sicut genus: si vero sit speciei innmae,ut animal rationale , praedicabitur de pluribus disserentibus numero, ut de Petro & Ioannne praedicatur differentia:ergo non sunt distinguenda duo praedicabilia generis, dedisserentiae, sed lassiciet definitio pro utroque , & ita erunt qua
tuor tantum & non. quinque. . . .e
Altera vero pars,quod praedicabilia sint plura, quam quinque, probari potest. Primo,quia Porphyrius in cap. de genere, distin puit praedieasilia per ea , de quibus praediςantur , Ut genus ab specie : quia praedicatur de pluribus differentibus specie : haec vero de pluribus disserentibus numero:& sic de caeteris. sed si ita distinguanturi, seqditur septem saltem esse ponenda, ita ut duo fini praedicabilia differentiae, d duo alia proprii. Probatur consequentia : quia differentia subalterna , ut corporeum: praedicatur de pluribus disserentibus specie,nempe de corpore vivente, &non vivente: si vero fit infima, ut rationale , solum de pluribus differentibus numeror nempe de Petro & Ioanna : ergo a istincta efiicient praedicabilia. Proprium etiamsi sit subalternum , ut sensibile,quod sequitur naturam speciei subalternaeanimalis,prς-
dicatur de pluribus disterentibus specie, nempe de equo, & leone:si autem sit infimum, ut tisibile , praedicatur Oluin de differentibus. numeto,ut de Petro, & Ioanne:ergo erunt septem prae
Secundo individuum vatum, ut quidam homo , p dicatur de s pluribus differentibus numero,ut de Petro,& Ioane:& tamen,nca
82쪽
est species,quia no praedicatur in eo quod quid. Et etiam, actu lis exiitentia idem habet: ergo aliud praedicabile distinctum ab
specie, ponendum est pio illis. Probatur minor: quia sicut quidam homo non dicit essentiam , aut quidditatem indiuiduorum, sed communem rationem indiuidui, quae vel accidentalis est, vel saltem extra essentiam eorum . ita existentia actualis non pertinet ad essentiam alicuius creaturae, facile eam amittentis per' corruptionem,aut potetis eam amitteTe per annihil atione. Qua Ie non praedicatur in quid, cum praedicari in quid, idem sit, quod praedicare quidditatem, atat essent Iam rei.
' Vera tamen est sentetia Porphyrij,&communis in schola. Sed tota dissicultas nius cosistit in assignada ratione,per qua suffcienter probetur, praedicabilia noesse plura, aut pauciora quam quin- se:& diuersae assignantur i diuersis Na quidam praedi eabi Ma di-thdguut per ea,de quibus praedicatur,alij per ea, quae de re aliqua cognosci posivi,quae videtur esse quinque.Sed rationes isἐς inluDficietes mihi videntuc sufficies vero. per qu1 probatur emcaciter pridicabiliano esse plurMnee pauciora,qui quinque ex modo sor mali praedicadi ut se habfidi in ordine ad subiectu, sumenda est quod sic probatur. Modus praedicandi,qui ex modo se habedi pra, dicati ad subiectu sumitur, est sormalis ratio praedicationis:ergo erit etia ratio sermalis praedicabiliu,sed essentialis distinctio rerum,sumitur ex diuersis rationibus formalibus earum ergo praedicabilia distingui debent per diuersos modos paedicandia Hoc igitur dis eursu probari debet, quod non sint plura , n ea pauciora quam quinque. Ea quae constituunt praedicabilia,in primis debent esse uniuersalia, quia praedicabile tamquam pro 'pria passio uniuersalis , cum eo conuertitur : sed uniuersale est unum in multis: ergo nihil etit praedicabile, si non sit unum. Vt
autem sit unum, simplex debet esse, hoc est non complexum: quia complexum non est unum , sed plura e vi homo albus , aut animal rationale. Pr*terea, si unum est,uni vocum erit,non aequi-uocum,neque analogum. Per primam igitur conditionem excluduntur praedicata coplexa a ratione praedicabilis,ut definitio. Petsecundam Uero,aequivoca,& analoga ut canis,ens,accidens,& similia Deinde,quod unum est,hoc est incomplexum,& vniuocum,
quinque tantum modis se habere potest in ordine ad subiectum: ergo quinque tantum modis potest de illo piaealicari:quare quinque tantum erunt praedicabilia. Probatur antecedens : nam vel praedicatur essentiaIiter,uel.accidentaliter: & si essentialiter: aut per modum totius Qualis ; quia totam essentiam subiecti actu eontinet, ut praedieatur homo de Petro & Ioanne: α est praedicabile speciςiraut per modum totius potentialis, quod vere est pars hiaterialis eiusdem speciei, di ideo contrahibile pcr disterentiasι
83쪽
sanquam per formas ; &est genus: vel per modum partis sermis, Iis,actualis,& contrahentis; & est disserentia. Si vero praedicαur accidentaliter ; aut per modum eius, quod ab essentia proceditae cum ea conuertitur; &est proprium : & si per modum accidentix extrinseci, aut communis , dicitur praedicabile accidentis : & chm non sint possibiles alij modi praedicandi , praeter istos,& ad eos reduci possint omnes pra dicationes, sequitur quinque tantum esse praedicabilia, ita ut nec plura Maec pauciora. Pro solutione primi argumenti notanda eli disterentia inter praedicabile , praedicatum praedicamentum 3 quod praedicamen-- tum est quaedam ordinatio essentialis praedicabilium , secundum debitam subiectionem , &praedicationem;a suptemo genere, usique ad ultimam speciem,& individuum:vt praedicamentum subsantiae, est ordinatio haee ; substantia,colpus,vivens,animal,ho
Praedicata vero sumpsit Arist. primo lib. Topicoru , cap.2.3. udi 4. per ordinem ad propositionem Dialecti eam,seu probabilem; ex qua esticiatur syllogismus Dialecticus, aut probabilis. & quia forma syllogistica petit propositiones de subietio communi:nam ex propositionibus singularibus non fiunt, nisi syllogismi exposi- orij, qui non habent modum , nec figuram , nisi per ordinem ad propositiones uniuersales , ideo silmit rationem praedicatorum,
ex ordine ad subiectum commune.
Ex quibus sequitur, quatuor tantism esse praedicata: quod sic probatur.Species non est praedicatum , sed subiectum commune, in ordine ad quem sumitur distinctio praedicatorum : quod deo verum est, ut non sit aliud subiectum comune praeter illam. Quo
supposito,vel praedicatum conuertitur cum specie, aut uniuersa- Iius est,si conuertitur eum ea: vel est intra essentiam eius, 3c emi definitio , ut animal rationale : vel ex ea naturaliter sequitur,
re erit proprium , ut risibile respectu hominis: si vero uniuers lius est specie;vel ad quidditatem eius pertinet , & est genus : aut
extra illam est, & erit commune accidens. disserentiam Vero, cum genere numeranda esse docet Aris .ca illo 3. his verbis: Diss rentia cum generalis st,eum genere ordinanda est. Et loquitur μdisserentia subalterna, quia haec tantum generalis est , quia eum genere conuertitur ut Corporeum cum corpore : si vero sit infirma ad definitionem reducitur. In distinguendis vero praedicatis,
nihil dicitur de modis praedicandi in quid, aut in Quale Quid, Ee
neris & disterentiae: quia in ordine ad propositionem ualecticam,& syllogilmum, nullam distinctionem efficiunt , cum idem sit modus dilputandi probabiliter in his propositionibus, in quibus praedicatum est s niuersalius subiecto, & intra essentiam eius' est: siue sit genus , vel disterentia. Nas sunt diuersa praedicat,
84쪽
complexa ab incomplexis ; si eodem modo se habeant in ordine ad subiectum commune:quia eodem modo disputatur de propo- . sitionibus Dialecticis , ex utroque factis , & ideo definitio inter
praedicata numeratur : quae tamen a praedicabilibus excluditur propter complexionem.
37 Praedicabilia tandem in ordine ad praedicamenta sumuntur:&. ideo definitio excluditur:quia praedicamentum ex solis simplicibus fit,genus vero,species,& differetia,in eo col locantur .Numerus vero praedicamentorum lex diuersis modis estendi accipitur: quorum primus est modus ellendi per se. Modi vero essendi in alto,qui accidentibus conueniunt, nouem sunt: & ideo sequitur decem esse praedicamenta,quatuor praedicata , & quinque praedicabilia. t Et ad formam argumenti, negandum est antecedens , quod praedicatum,& praedicabile solum distinguantur tanquam actus,& potentia:nam si praedicatum communissime accipiatur,non est actus praedicabilis,nec etiam si accipiatur speciali modo,pro prς- dicato topico,sed solum se habet ad praedieabile,sicut actus,si accipiatur tali modo,nempe ut petit natura eiusdem praedicabilis. Secundum vero argumentum huius partis , ex doctrina tradita solutum est.
Ad primum vero alterius partis respondeo, quod Porphyrius non distinguit genus ab specie per ea,de quibus praedicantur,nisi adiuncto tali modo praedicandi ,ex quo essentialis distinctio prae-
Ad secundum argumentum , respondent qnidam, individuum ' vagum non praedicari univoce de Petro &Ioanne; sed aequi uoce: quia cum indiuidua talia sint per differentias indiuiduales omnino diuersas,nihil commune habere possunt,praeter nomen.Ego vero probabilius esse teneo , quod a differentiis indiuidualibus, possit abstrahi conceptus communis modalis: quia Omnes conueniunt in eo,quod sint modi particulares,& substantiales,determinantes speciem: unde ratio modi particularis,in communi c8-
siderata,quam significat individuum vagum,univoca est respectu hindiuiduorum.Ideo alio modo respondeo, concedendo,quod individuum vagum non praedicetur proprie in quid , sicut species, sed praedicatur modo simili, csim significet, modum substantia. Iem:& ratione huiuslimilitudinis reducitur ad praedi cabile spe cici:quia cum non sit praedicatum naturae, sed modi eiusdem na-: turis, non debet pro eo poni distinctum praedicabile sed ad praedicabile naturae reduci. Et eo modo sentiendum ea de actuali
Sed duo testant breuissima dubia, quae aliquo modo pertinent ad numerum praedicabilium: & ideo in fine huius quaestionis
85쪽
66 suallio nona uniuersalμ. sol da sunt.Primum est, An supposito,qucad quinque praedicabi-Ita sunt species uniuersales. Universale iit genus immediatum e rum,uel remotum ata ut inter illud, & praedicabilia, detur aliud genus immediatum : sicut vivens dicitur remotum genus hominis,& equi, quia inter ipsum, & species has mediat animal. Cui respondeo,noa esse immediatum genus,sed remotum : quod hoc argumento probatur. A quacumque conuenientia essentiali, abstrahi potest conceptus communis eis , quae es lentialiter conueniunt: sed praedicabilia conueniunt essentialiter in aliqua ratione inferiori uniuersali: ergo illius rationis dari poterit conceptus uniuersali inferior; qui praedicabitur de eisdem specie disterentibus : & ideo erit genus eorum immediatum; uniuersale vero remotum. Probatur minor i quia tria praedicabilia convcniunt in modo praedicandi intrinseco,aut essentiali; inpe genus, speciesti disserentia: & duo alia in modo praedicandi accidentali; nempe,proprium,& accidens:ergo praedicabile ellent alitCr erit commune illis:& praedicatum accidentale erit commune his, Sc magis proximum, quam uniuersale:& quodlibet praedicatur de pluribus speciebus: illud de tribus, hoc de duobus: ergo erunt genera
magis proxima. quam uniuertate; & consequenter non erit uniuersale genus proximum eorum,sed remotum. . .
Secundum dubium est , An quinque praedicabilia simi species subalternae,habentes sub se alias species; cut animal, aut vivens; vel innmae non habentes sub se alias species,sed solum indiuidua; ut homo,vel equus, & reliquae species infimae aliorum generum. Si enim dicatur en species subalternas; sequitur praedicabilia Ilura e se quam quinque 3 quia cum eis debebant connumerari pectes,quas sub se habent: si vero sint insimae; non erit maior numerus praedicabilium. Respondeo esse species infimas, quod ita probo. Praedicabilia distinguuntur specie per diuersos modos pi dicandi sed illi modi non sum diuisibiles in alios:ergo praedica- . bilia non habent alias species. Probatur minor;quia modus prae dicandi generis est, quia praedicetur ut pars materialis speciei escper moa iam totius potentialis,contrahibilis per disserentias: sed impossibile est dari genus , quod non praedicetur eodem modo: ergo modus iste non est diuisibilis in alios; & hoe est genus esse speciem infimam uniuersalis. Et idem argumentum fit de caeteris praedicabilibus: quare nullum eorum species subalter naesse potest.
86쪽
TRACTATUS DE NATURAENTIS RATIONIS, ET S E-cundarum intentionum.
EpTEM hoc ordine disputanda sunt de Ente rationis. Primum , An sit Secundum , Quid sit. Tertium, Quotuplex sit. Quartum,An a solo intellectu , vel ra-
tione fiatia ut etiam ab aliis potentiis. Quintum, An a solo intellectu nostro vel etiam ab angelico , & diuino. Sextum, Ad quam scientiam pertineat de eo agere. Postremum, uonam modo ad ordinem praedicamentalem reducatur.
1 Vallesius controuersia 9.ad Tyron.3c aliis ideo non est opinio vocanda,nec tenenda,sed communi sententia totius scholae; quid Ens rationis sit. Vt autem eam intes ligamus notandum est duplex esse ens rationis. Primum;quod directe,& per se fit a ratione, vel
intellectu & in eo inhaeret,ianquam in subiecto ; & hoc est operatio ipsius intellectus: & ideo est Ens reale ; sicut operatio visus r&soldm dicitur Ens rationis , quia fit a ratione. Aliud est Ens rationis , quod non fit directe ab intellectu, nee per sis: sea quasi per accidens sequitur operationem eius, ut si intellectus componat hanc propositionem; Homo est animat: compos-iationem ipsam: quae est operatio realis intellectus , sequitur de-b nominatio propositionis, & praedicati, atque subiecti ; quae denominationes non sunt aliud, quam relationes quaedam rationis, totius propositionis comparatae ad praedicatum , &subiectum , tanquam ad partes e & eiusdem praedicati, & subiecti inter se : nam eo ipso, quod unum attribuitur alterii illud dicitur praedicatum , & hoc subiectum. Et primum Ens rationis . non proprie dieitur tale; clim sit Ens reale: & ideo non agimus de eo; sed solum de secundo : quod non est in aliquo tanquam in sub- iniecto , d solum hal t esse , dum cognoscitur ab intellectu : &ideo dicitur solum esse obiective in intellectu. De hoc ergo Enterationis in nostra conclusio quod sit in rerum natura: qu e colligi rurex Ariae . Meia.ter . lib. .ry.& 4 lib.6. tex. S. quibus locIE 2
87쪽
68 Tractati de natura Entis rationis.
docet, Ens uniuersalissimum, diuidi in illud , puod est in robus, aliis quod non in rebus , sed siolum in mente dicitur esse, Quod est solum esse obiective in intellectu: & eandem conclusionem sequitur tota schola. 'Probatur ratione:quia intellectus componit proposipionem ex duobus extremis,quae non distinguuntur a parte rei:ut ex hominex Petro:&ex solo Petro facit propositionem identicam,essciens ipsum praedicatum,& labiectum:sed ὁistinctio,& attributio unius 4 alterum,est ordinatio ad illud:& ordinatio est relatio inter il-
nec ad seipsum ordinatur ergo est,relatio rationis,aut Ens rationis' sequitur ergo,quod Ens rationis detur,& sit.
Quid sit ens rationis. CIrca essentiam Entis rationis, est prima opinio asserentium;
omnem denominationem extrinsecam esse Ens rationis,ut denominatio,a qua paries dicitur dexter: quia est a manu dextra hominis:aut lapis dicitur visus,quia videtur a nobis. Quod pro bant primo, Quia denominatio est opus rationis:ergo non datur ante operationem intellectus: sed denominationes extrinsecae nihil in rebus denominAtis ponunt,praeter denominationem ipsam, quam intellectus efiicit:.ergo sunt entia rationis. Probatur minor,
quia i pis nihil acquirit per hoc, quod sit ad meam dexteram, nisi denominationem dextri:&lic de reliquis.
Secundd;denominationes extrinsecae sunt relativae:& non fiunt' a relationibus realibus:ergo a relationibus rationis:quod est eueFntia rationis.Maiorem lic probo:Quia per denominationes extrinsecas reseruntur res denominatae ad alias.ut paries dexςer ad hominem,ad cuius dexteram est : Minorem vero: quia per tales denominationes nullam relationem realem acquirunt res denominatae. ut paries er eo quod videatur, non acquirit relationem realem ad hominem eum videntem.
Sed haec sententia falsa est.Probarur duobus argu ntis. Pri . mo. Ens rationis non habet aliud esse , quam cognosci ab intellectu: & ideo non d tur ante operationem intellectus:sed denominationes extrinsecae dantur ante operationem intellectus: ex-go non sunt Entia rationis. Probatur minor. Deus dicitur creatorin paries qui videtur ab aliquo animali, dicitur visu on solum antequam cognoscantur ab intellectu: sed etiam si nullus se intellectus in rerum natura : ergo denominationes extrinsecaedantur ante operationem intellectius:& ideo non possunt esse Entia rationis.
Secundo : Istae denominationes s quamuis non fiant ab aliqua forma inhaerente in rebus denominatis, R ideo appellentur extrinsecae
88쪽
Tractatus de narura Entis rationis. 6, strinsecae)reales sunt: ergo non sunt Entia rationis.Consequentiaeuidens est:quia, Ens rationis nihil habet reale,sed solum cogno- ici ab intellecta. Antecedens probatur : quia Deus realiter dicitur creator, & paries realiter visus. Ergo denominationes istae sunt
Ad arsumentum huius opinionis , distinguendum est anteeedens:quod denominatio sit opus rationis.Nam denominatio duplex est.vna,quae fit ab aliqua forma reali,siue inhaereat in te denominata:quales sunt denominationes intrinsecae:aut in alia ab ea diuersa,vi denominationes extrinsecae:& istae no sunt opus rationis,nec ab intellectu dependent: sicut nec dependet forma reaialis aqua fiunt.quia si dependerent:sicut non denominatur parie visus,ante operationem intellectus,ita nec denominaretur homo albus ab albedine : quod patet esse falsum. Alia est denominatio. quae non fit a forma reali; led solum tribuitur ab intellectu te s intellectis.Vt denomi alio subiecti, aut praedicati: & de hae de ominatione verum est quod sit opus rationis:sicut forma a qua fit. Quae est relatio rationis,dicitur fieri ab intellectu. Secunda opinio asserit,Non omnes denominationes extrinsecas esse Entia rationis: sed eas tantum,quas res cognita accipit ab actu intellectus,per quem cognoscitur:& a quo denominatur in- testecta& cognita.Et ut uno verbo sensus huius opinionis dees tur, Ens rationis asserit esse, illud esse cognitum : quod acquirit res,quando cognoscitur ab intellectu: quod patet esse extrinse-
Sed haec opinio eisdem rationibus probatur salia,quibus salsitas alterius probata est, quia non est minus realis denominatio cogniti quamuis sit extrinseca quam denominatio visi in pariete , aut denominatio creatoris in Deo : ergo non potest esse Ens Iationis:quia Ens rationis nihil reale habet. Communis sententia duabus conclusionibus explicatur.Prima. . tas rationis non est aliquid inhaerens in rebus denominatis , nee denominatio extrinseca ab aliqua forma reali existente in alio, sed sola denominatio,quam eis tribuit intellectus. Probatur hoc argumento: Esse genus, aut esse speciem, non conuenit homini, a aut animali a parte rei,sed has denominationes tribuit eis intel-t lectus per comparationem ad inferiora ergo,nec sunt aliquid inhaerens,nec fiunt ab aliqua forma reali existente in alio.Probatur consequentia: quia id quod inhaeret alicui, vel fit a forma inhaerente in alis:conuenit illi a parte rei. . secunda conclusio : Licet Ens rationis non sit aliquid inha
reas. ideo possit dici extrinseca denominatio:tamen habet similitudinem cum forma inhaerente, & propter hanc similitudinem potest dici denominatio intrinseca. Prima pars huius conclu-
89쪽
o Tractat in de natura Ent ἰs rationΗ.
sionis, sequitur euidenter ex conclusione praecedente iam proba ta : secunda vero pars : quod possit dici denominatio intrinseca, propter similitudaliena,probatur: quia denominatio generis, speciei,praedicati, & subiecti: similes sunt denominationibus realibus, prouenientibus a formis inhaerentibus: ut denominationibus albi,& nigri, ergo sicut ista sunt vere denominationes intrinsecae:ita illae possunt dici intrinsecae per similitudinem.
P Rima diuisione diuiditur Ens rationis ; in , illud quod habet
fundamentum in re:& aliud, quod non habet fundamentum sed vere impossibile est. Ens rationis habens fundamentum , est denominatio illa, quae attribuitur ab intellectu rebus tali modo ab eo cognitis,quam denominationem petit natura earum,ut tali modo cognita. Verbi gratia,dum cognoscit intellectus naturam humanam abstractam ab indiuiduis,& eam comparat cum ei S,petit ut ita cognita, denominationem speciei:& ideo talis denominatio est Ens rationis,habens fundamentum in re.
Sed fundamentum hoc duobus modis intelligitur a diuersis modernis .Primo, ita ut solum consistat in modo nostro intelligendi ; qui ea quae vere non sunt distincta, distinguit, & ea quae vere non sunt separata ab inferioribus,separat,val abstrahit, non tamen in rebus ipsis. Ab aliis vero non solum in nostro modo intelligendi ,sed in rebus ipsis cognitis fundamentum habere Entia
Sed pro huius intelligentia notandum est Primo: necessarium esse ad efficienda Entia rationis, & attribuenda rebus cognitis, quod imperfecte cognoscantuChoc est,per plures conceptus,cum tamen per unum cognosci possent ab intellectu perfecte cognoscente.Exempli gratia: ut intellcctus attribuat homini denominationem speciei,& praedicati,huius propositionis:Petrus est ho-nio,debet illum cognoscere quasi abstractum,aut separatum, atque distinctum ab eo, cum tamen a parte rei, non distinguatur, nec separatus sit.verum hoc sine mendacio faeit, quia sine affirmatione aut negatione,sed per hoc tantum , quod unum cognoscit sine alio:& hoc prouenit ex imperfecto modo cognoscendi; quia non totum simul, sed quasi per partes cognoscit, vel per diuersos gradus. ut dum distinguit in anima rationali, gradum vegetandi, sentiendi,atque intelligendi; cum tamen anima ipsa fit simplex quaedam substantia. Secundo notandum est;in rebus ipsis cognitis dari etiam fundamentum;ut cognoscantur distin , aut ut eis attribuatur talis denominatio, quae dicitur Ens rationis:vt in rebus compositis ex
90쪽
Tractatin de natura Entis rationis. 7 Imateria,& sorma,reperitur unitasformalis, quam tribuit ei forma r, & etiam unitas numerica, quae ex hac materia,& forma s4nmur; aut si ex sola forma diuersa ratione ae sumitur numerica: quia Formalis sumitur a fovina,vi est principium,& radix praedicatorum essentiat ium:Numerica vero ab eadem , ut est pri ipalis pars componens. Ex hoc ergo reperitur fundamentum in na- tura humana, ut intelligi possit in ea unitas formalis, non intel lecta unitate numerica : quod est abstrahi ab indiuiduis : atque etiam,vi eum multis eorum comparetur,& denominetur species, aut eum uno tantum, per modum attributionis, & denominetur
His lappositis,nostra sententia explicatur Mabus eonclusonibus.ptima est : Ens rationis aliquando habet fundamentum, non solum in ciostro modo intelligendi imperfecto,sed in rebus ipsis,
quae ex propria natura habent fundamentum,ut eis tribuatuc ta- . . lis denominatio. Probatur unico argumento, ex doctrina tradita.
Non solum in nostro modo cognoscendi imperfecto , sed tin re- bus quas concipimus,datur aliquando fundamentum, ut possit in eis cognosci unum sine alio;ergo datur fundamentum, ut possinteis tribui denominationes,quae sunt entia rationis. Probatur anteceden Primo:In natura humana , in qua datur fundamentum, cognoscendi unitatem formalem, non cognita unitate numerica: ergo datur fundamentum abstrahendi eam ab indiuiduis,& comparandi cum multis,comparatione simplici, & attribuendi ei denominationem speciei,aut cum vno tantum comparatione com
posita per modum auributionis, & tribuendi illi de minatio- .nem praedicati. Secundo:In anima rat Onali , in qua datur funda- , mentum distinguendi gradum vegetatium,sensitiuum,& rationalem ; de hoc fundamentum non est aliud, quam eminentia seu persectio eius,ratione cuius sub gradu formae superioris non dependentis a materia,continet alios gradus, qui in diuersis formis
ν secunda conclusio. Entia rationis aliquando non habent sundamentum in rebus quibus atti ibuuntur, sed in aliis, aut in solo modo nostro intelligendi imperfecto.In hac conclusione conueniunt omnes,& probatur duplici exemplo. Primo,in Deo,in quo . distinguimus iustitiam a misericordia: non tropter fundamen metum in eis existens,sed in creaturis, in quibus virtutes istat distincte sunt. Secundo, in propositionibus , quae dicuntur Identitae,
quia idem praedicatur de se ipso , ut in hac, Petrus est Petrus t inrua intellectas distinguit Petrum a seipso, eum faciens quasi uos:& tribuit illi denominationem praedicati,& si biecti, cuius distinctionis nullum est fundameorum in eo, sed solum in modo cognoscedi imperfecto,qui distinguit quas in duo extrema illud,