장음표시 사용
201쪽
lare communiter receptum est.Caeterum Gneratores lege lontificia non aliter testantur, quam praebita
si Wςndi usuris inique extVrtis. edde atque aliJs casibus copiose est in aliorum Com g bertach
202쪽
non succedere ab intestato ; atque ideo nec hunc sine caussa praeteri tum,tabulaspostseuertere,praeimissis co- sequens esse videtur quae sane per omnia abdicationi conueniunt. Sed falsa esse, manifestE Imperatorum a suit constitutio 3 Abdicatio inquiunt,quae Graeco more adalienandos liberos usurpatur, dc αποκκῆυξις dicebatur, Romanis legibus non comprobatur. Graeci autem interpretes non reperientes commodius vocabulam, αποκκsu ita exhaeredationem aliquando vem tere, mihi tamen nostratium de ignominiosa emancti iratione sententia non probatur. Siquisitam sorte su rit abdicatus, nisi idem legitimξ quoq; sit exhaeredatus, testainentum rami et,&si intestato succedet: Et ut aliqua ex caussa etiam concedamus filium cosi emancipationi consentire, veluti si legatum accipit,attamen
corrigere magis in vita silij delicta patrem aecet, quam ob ea a se illumi abdicare. Liberorum verblata est si gni sicati o,' comprehenduntur enim & sui & emancipa ci & nati & nascituris item tam naturales quam optatia ui,&tam filij quam nepotes; id est,omnes descenderites3 de quib' omnibus ungulatini hic tractatur, & vnia cuique fer) generi suus datus est paragraphus. Conti net autem hic titulus elementa rudimentaq; dissicilli marum quaestionum,&quanquam crebra iuris &mutatione sit subdifficilis & inuolutus , molestiam tamen facit E compensabitutilitas,cum quotidie paret tum de filijs iudicia proferant' r. ON tamen Vt omnino valeat testam
tum, sufficit haec obseruatio, quam su/pra exposuimus:sed qui silium in po
testate habet, curare dehet, Vt eum hae redem instituat,velex haeredem eum nominatim
faciat, alioqui si eum silentio praeterierit, inti tilbter testabituri adeo quidem, vi sivivo patre silius .
mortuus sit, nemo haere SeX eo testamento existe,
re possit; quia scilicet ab initio non constiterit teλ. stamentum. Sed non ita de filiabus, Ec at is per
virilem sexum descend utibus liberis utiliisque
203쪽
s xus antiquitati suerat obseruatiim, sed si non fuerat scripti haeredes scriptorue, Vel exhaeredati exhaeredataeue, testanslatum quidem non infir/mabatur, ius tamen adcrescendi eis ad certam portionem praestabatur, sed nec nominatim eas personas exhorredare parentibus necesse era edlicebat inter caeteros hoc sacere. S Z M M V M.
i dicat: r praeteritus. r Hodie requiri titulum Institutionis. 3 Q moso contra hoc inutile testimentum detur
Defens: Barioli opinio. n ius praeteritus in aliorum praeiudicium in utile testamentum approbarepsit.' De duplici iure ac scendi.
7 De exhaeredatione inter caeter . cum silentio praeterierit J Id est neque haeredem instituerit, neque exhaeredauerit. Quid si ei aliquid legauit, vel mortis caussa deditὶ Et hic quidem non Midetur praeteritus esse per Robliuionem. Sed tamen id hic non sulficit; quod & pluribus authoribus placuisse Video,verum si rid testamentum iure subsisteret, & Ghaeredatus quis esset, is si ex legati sinati ue titulo
quartam consecutus fuit,pd extraordinarium quaerelae remedium non hadmittebatur. Quinimo nec b orupossessio cotra tabulas ne abitur emancipatosilio prata terito, cui ex fideicommitti, potest haereditas restitui, a ido. nouissimo i ure apertius 'constat, quo plandia cessarium est institutionis titulo,aliquid liberisς relina quere uehaeredia etenim honestius est nomen, quam I gatarioria;&propemodui nominiosum est filio, haere ditate paterna carere; potest tamen non tantum odo in quota haereditatis parte vel unci institui, sed etiam in . re certa & speciali , ut filio meo fundum vel domum institutiqnis titulo relinquo. Quod si vero minus
c L. ita tante. f. qui rogatus.
204쪽
. te itima hocmodo erit relictum,ad supplementum comm*o' petet iactio, oli in quoque, qui&in re particulari haeres
crat institutus, non reddebat iniustum testamentum, stipod biolus es et, nec ullam haberet cohaeredem
g Inutiliter iestas tur J Caeterum, sonutile est testa
menti iri, cur datur huic praeteritos io bonorum posses
sio R coiitra tabulas, cum haec rescindere dicaturi testare tinentum ZAt quod nul l am est & ii, te, rescissone mu ni me indiget In hac re variae sunt Interpretum seli in rich tione . P. ivlum tamen Castrensem maior in pars sequi . re 1μαμ' emancipati per bonorum postessionem contra
M.t t--' tabulas testam e tant vere rescindant ui vero praeteri-C- Qv o ii hoc remedio utentes, tantum id agere videantur, qudb L- ti b nullum ei te testamentum' declararetur. Bariolo aliud C-ae ομ i Videtur, cuius vulgo improbata est opinio; voluit quipc Loy me pe is tunc, cum suus praeteritus bonorum possessionem , b 'μ' eontra tabulas petit, facite ipsum quasi comprobare, o ιις ie n ivi e & rite facturit testamentum ; ut in hac bonorum v/- possessione deinde rescindi videatur, quod tacita conbprobatione quodammodo substitit: Quae opinio eo , d Jnd. La- eolore potest defendi, quod modestius atque leuius p etibi Ctar, tris iudicium per bonorum possessionem,quam perius
e Paul. rnt, dicendi nullum impugnari S videatur; cui simile est, y ib. q i quod seribit Vlpianus: Liberos contra patres non posse in pote p. de doloso famosam actionem dictare, sed eam ipsos vers Aebbe. bis debere temperare, ut bonaesidei sat mentio. Vt a
Ur po 'b- tem filius expresse etiam approbct testametum,tamen a l. a. iuris subtilitate non conualescit proponendo autem g Ar Lma praetorium auxilium omisto ciuili, videtur approbareximum ι- testametum tacite iure ciuili,ob id videlicet, quod ipse retu. C cle iure non subuertit. Satis autem est, ut bonorum postes . h. praeter. fio contra tabulas competat, si vel color saltem aliquisi, L. non de sit, vel praetextus, quas coniistentis testamenti. Aliquo ἔ t in in . sane modo rclcindi videtur testamentum, cum praeteri- .de λ- tus tabulas praetorio iure impugnat;tacite cosciatiens, A. ι m. co quasi iure ciuili non sint inualidae. Et ut dicimus illum
coia. videri dediste benencium, qui ciuiliter negat, ita dc qui iL inprae modeste i in probat, probare videtur. Vnde sustineri ut ter.'. e cunque potest Barco. 'pinio, abhs,qui rem non satis iniust. 1 u. pQ cna uati retob -: Nam quae obi ci illius opinioni
205쪽
nioni κ solent, facile ex supradictis tolluntur. EtseMo I AEm d. testamentum est inutile, pietas tamen & modestia mi j l. a. exigit, ut quam ciuilissimό paternum rescindatur iudi cium. Quamobrem praetor aequillime&ad eos, qui iri potestate sunt, hanc bonorum possessionem extendit. Ex qua & illud capitur commodi, quod simul successio ipsius praetoria authoritate confirmatur: Iulii us autem vi detur possidere ut authore praetore 'postidet: Qua- lyropter etiam scri pii secundum tabulas bonorum pos sessionem petere solent; sine qua tamen non minus ipsi adire possent iuris ciuilis beneficio satis adiuti, quam praeteriti sui immiscere se bonis; quieti avndeliberi bonoru, pos essione quasi ab intestato petere possent; seditamen significantior est testamento Iacto,&ob praeteritionem rupto, bonorum possessio contra tabes. Hucetiarii facit, iubd filio praeterito iure tamen praetorio subsistat testamentum, quod nos alio loco infra demo- ni f. nta strabimus' tametsi vulgus doctorum contrarim ap- men. infriprobarit sententiam. In summa non minus per bono- quis mo. rum possessionem nullum lcstameturescinditur, quam test. inflatum&per se validum per eandem confirmatur. D L. Nemo haeres ex eo testamentoJ EOd quidem in hoc praeterito casu indubitatum est, in quo nec aequitas quidem aliqua inire. xoluntatem tuetur. Quod si tamen filius mortuo patri ra. test. f. superstes testamentum approbauerit quod accidere o L. . . Mis. nonnunquam solet, cum aliquis ex liberis,cui opimis is sacerdoti js,vel aliunde satis prospectum est, praetcrixus nai. exta. a patre fuit; sustineri ima cadnuc testamentum ex aequo LAde lib. &bono lex ait; μ quod tamen ius non caret scrupulo; posth. cum enim testamentum semel ipso iure nullum fuit, M caeteris exhaeredatis,atque etiam institutis, ius est quar- ρ illa Lstum,ut ab intestato 'succedant;&eavi aiorem for- it partem accepturi sunt, quam si testamenti dispolixio- h. i. sn ip adhaererent. Hinc latE disputatum est a multis, an l Lb. approbatio praeteriti nocere debeat caetcris fratribus, , ,ho i i c&anne illi ante praeteritum possint bonorumposcisO- ὰ Γ, b, nu in contra tabulas Η petere, quae duo dc ζQdςm pxQpς .hi, iis filo pendent. Nec in emancipato tanta est dubitandi Albi
ratio: Nam hoc olim praeterito, testamentu tamen erat alidum: Quamobrem approbatione etiam ius cons cK matum,
206쪽
L. non-matum facilius sustineri conuenit. Barto. autem in ea n siqua in specie, qua is,qui in potestate praeteritus fuit testamen, j. de leg. tum approbat, non potuisse fratribus praeiudicari ex istimat,nisi ut legata soluantur, quae& hodie iure com-ς muni debeantur citra filij approbationem. Cum a Bost mom tem lex illa, super qua haec consistit controuersia, aequitem.=.sin. tate maxime nitatur, forte dici poterit,deberen5 aliteri Auib. ex circa institutiones restamentum valae, quam si tantucati a. C. inde consequantur instituti, quantum ab intestato es
delibe. seni,concurrente fratre praeterito,accepturi cuius ce
diraete. te repudiatio merito legatarijs prodesse debet, quo deo D. L Hio ipsius parte ex aequo & bono voluntas defuncti plenius
or ieri. iimpleatur Haec autem exceptio est valde notabilis, &ς sine contrquersia procedit,cum extranei sunt instituti, nec quisquam extat,qui cum praeterito succedere aequa . liter possit. Erit tamen tunc necessarium bonorum posse. - . sionis remedium, quod nisi intra centum dies ab ex
γ sart ψη tranei uentragnitum, omnem spem institutis adti ' . mit, Vt & in cilio simili casta,qui hic etiam notatus est ab Aret, bio Aceursio, cuin cilicet liliumus praeteritus est, qui via L. ij de uotestatore decessit. Nam& tunc tantum ex aequitate suc, edict- c approbationem aliam testamentum reconuale-
L ρψώ- scit. Et posthumus quidem hic dicitur, qui post testata
mentum factuna nascituri&ratio hic est, quoniam abrup- i nitio valebat te sta in entum, de pater adhuc vivebat; aua Vt in tex tero autem deficiente si fuerit ruptum, nequit restitui, nostro. id est, si vel ab initio erat nullum. Sc pater 'superstes fuit 5 L. a. de praeterito,vel ab initio validum & filius post mortem posthu. l. patris subito' decessit. Multos autem alios casus nota- qui mxo- uit hoc loco Aretinus ,in quibus necessaria sit bonorum rem Ude possessio, quos perdiscere operae pretium est. iniust. ru. Im autem accresicendi J Hoc ius accrescendi i. c. ti. qua. lono diuersum est ab eo, cuius saepe fit mentio,
non pet. qub non petentium partes petentibus accrescunt; Iarn ibi enim res accrescunt, & emolumentum conse L.=m Wi-tur; hic personae, nou sine luculento damno institumii Ui- tutoru,quibus magna portio decedit,sic vuli dicerotiam. cir- solemus, non est e eum locupl*tiorem, qui multos fir ca me. C. tres habet. Multis enim concurrentibus singuloruru p iminuuntur. deSyrusa erentianus Heru clano
207쪽
austum ait, quod filia dotanda esset, uae fuerat educ ta, cum eam exponi iussisset pater.Etae hoc quide iure antiquo,quo personae accrescunt, non satis clare in te gibus nostris traditum est. Theophilus tame paucis e
plicat.Ait enim,personas,quae accrescunt, extraneis to
tius haereditatis temissem auferre; suis vero tres tantum uncias;id est,quatum ab intestato erant habiturae. Quae res in Caij etiam stitutionibus de exhaeredatione liberorum,&apud IuliumPaulum titulo de testamentis,
libro tertio, sententiarum eleganter tradita est.
7 Inter caeteros J Id est non nominatim, &- ίω Lut interpretatur Theophilus; veluti si quibusdam instititutis subiungat testator: Caeteri exhaeredes sitiato. Miru, eQAccur, in re facili adeo laborasse: Na quae ipsa exempla subi jcitIduscudi nequeunt; putat enim valuisse exhaeredationem in filῖabus, velut inter caeteros f etam, si sic dictum fuerit: Unum de filijs meis exhaer do vel ,Filium exhaeredo; cum utroq; casu pluribus existentibus filijs incertum sit, te quo testatorς senseritat e L assueque ideo in dubio benignEinterpretandum est, ut nul crius exhaeres sit; nec nominatim quidem, nec inter caea posthu teros, qui enim dicamus f inter caeteros, cum exhaereas Contradatio non valeat,&de una tantum pers na senserit, ata Mod his. que ipsa caeterorum appellatio una exhaeredation lures comprehendi debere significetZaliud exemptu cum filiu instituit,&reliquos ex haeredauit, satiς congruum . est, nisi qudd videtur velle Acci s. potuisse sic etiam filios exhaeredari, quod est falsum;& fortassis glossa d
nauata est, alioqui enim istisiuriniores sunt errores, quam qui Accuruo impurentur. O Mi NATIM autem qius exhaeredari videtur,siue ita exhaeredetur Titius si
i Non esse deforma ri nominatim sat exb ed. . rim2 mobremper aequi pinens si riposse.
208쪽
a Ar. l. cutor. f. de transact.
De ratione propriorum nominum. Depraenominibus. An mulieres habuerintpraenomina. are Iurecon Caias omnes mulieres diocent.
ndo praenomina fuerint imposita.
8 De gentis siue familiae nomine, quodsi uester
nomen dacitur.' De cognomine. Io De agnomine.
1i Vetustatem ineptὲ quosdam aemulari. Ia Seruorum liberorum nomina a Grecon surpata. 13 Dee ccursij exemplis. I aleat exhaeredatio omnium liberorum, cu hu quis Ῥnum tanturi silium habeat. 'VAN EAM H nominatim fit ij debuerint exhaerea r
Gari, id tamen non est pro sorma ut aiunt i constitutum, R quum per aequi pollens non minus recte fieri possit: Nam siue per proprium nomen, siue per aliud certum & indubitabile signum, quo filium notari appareat, exhaeredatio fiat,nihil interest. Quomodo auteaut unde ciues Romanos olim nominari moris fuerit, Asconius Poedianus disertὰ explicat. Et nomen qui- adem proprium hic accipimus, siue sit praenomen, iue cognomen,sue agnomen. Haec qualiter differant, alio loco declarat Accursius, i, cultis sententiam multis at thoritatibus ina pugnat Alciatus. Ego autem quid ipse obseruauerim, vel apud probatos authores ea de rele- scrina, paucis indicabo. Apud Romanos primum statis constat praenomina maximξ fuisse propria, quoniam non ad familiam totam,sed ad unam tantum personam pertinebant: Nam gentile nomen atque eo-gnomen multis fere erat commune. Sic quum Vte que stater diceretur Tullius Cicero, uni praenomen Marcus, alteri Quintus fuit: Et praenomida quidem
209쪽
pro uniuscuiusq; voluntate assuimebantur. Scribit quoque in Vitellio Tranquillus, Vitellium quatuor filios amplissimae dignitatis cognomine, ac tantum praen nominibus divine Osreliquisse, Aulum, Quin tum,Publium,Lucium,infinitaq; huic opinioni exempla asti- pulantur. φ Ne vobstat Plutarchus in vita CaijMarij, qui ob ij cit, sic futurii, ut propria nomina mulieres non habeant, quum praenominibus careant.Siquidem contrarium Festus Pompeius tradidit. Praenominibus, inquit, foeminas esse appellatas, testimonio sunt Cecilia S: Tarratia, quae ambae Caiae solitae sunt appellari pari modo Lucia& Titia, etsi hoc ultimum magis familiae sit nomen. Hinc etiamPlinius libro octavo, capite quadragesimo octavos ribit: Lanam, inquiens, cum colo o& fuso Tanaquilis, quae eadem Caia Cecilia vocata est, 'in templo Marci Anci durisse, prodente se, author est J Marcus Varro. Huc etiam spectat Ciceronis iocus doris in omnibus speciebus, ubi de muliere agitur, Caiam po pmnunt. Nec tameni sine ratione, optima enim mater- Murena. familia ,& lanifica Cata erat. Hinc solennia olim in e Plutarc. nuptijs verba sponsa proferebat : Vbi tu Caius, ego inprobis. 6 Caia.Citat porro autnore Quintum Scaevolam Titus Probus, pueris non prius , quam togam virilem sim Pro5. merent,puellis non antequam nuberent, praenomina imponi moris fuisse.At ex Tranquillo constat, i infantas In Ner tibiis olim lustrico die nomina fuisse imposita: Et aim ne. tea ex Plutarcho retuli,s Romanos consueuisse matri- g Inprobis bus nono die, eminis octavo, nomina imponere. Et raratu. hoc de praenominibus intelligere necesse est. Foeminae tamen paucioribus utebantur nominibus, quam ma- s res;& ab authoribus gentili tio serὰ vocantur, quale est Mutia, Terentia,Lcha,lulia; quaedam & parentui cognomina habuerunt, ut Orestita, Drusilla. Messalina, Agrippina;quaedam&amaritis certiorem demonstrationem acceperunt,ut CQrnelia Gracchi.Sed cum pra nomen maxime si proprium, caetera cum multis com- h suem remunia, in magna ampla sobole quomodo domi dia fert Plu scrimen liberorum fuisset, nisi ab infantia nomina tarch. inruaedam peculiaria accepist eniZquae ego quidem Pos- mita Coiiij subscribens sententiae; pronomina interpreta- Maret. . Κ 3 stu
210쪽
tus suin; quod & ipse Plutarchus in vita Coriolani
sentire videtur. Caeterum, illa fere integrE non scri-Tbebant; sed aut una litera; ut T. L. C. P. A. D aut duabus; ut Cn. Sp. aut tribus, ut Sex. Ser. Igitur non certa erant praenomina invita familias etiam liciuaedam Iubentius assumebantur, quaedam vero penitus Iehu
diabantur,scilicet si quis id antea in ea familia gessisset, i A. Gel. h. qui ignominiose vixisset; quod si vero & illic contin-
s. p. a. gebat commune pluribus esse praenomen, patris atque ρ etiam aut interdum nomen subij ciebat ;vt, Q. Mutius P. F. nepos scaevola. Sed de primis nominibus haec sufficiunt quae vel inde propria esse liquet, quod capi risi proponantur,Huic subiungitur sentis, seu fami-3 - . liae propriu nonae quod nomes inpliciter saepe vocatur, atq; oes gentiles & agnati ipsum vi urpabant; a quo seru' leges in iure nostro denominatae sunt, ut Cornelia, I lia, Aquilia,Voconia. ' Quod tertium deinde subiun- ν' gitur nomen, cogitonaen dicitur; hoc principio adi c. Gum fuit,ad ipsorum inter se gentilium discrimens uth Cie. Ib. i. cum duae essent Amiliae Claudiae; μ una Marcellorum, . . de Orat. altera Pulchrorum habuit cognomen; qui quidem abc eadem origine descenderunt; maiores tamen magis
eosdem habuerunt, quam parentes: QNnqua de hoc
exemplo dubitari potest,cum alteri fuerint patrith, alteri plebei j Apertius id constat in gente Cornelia; alij enim Scipionum,alii syllarum,alij Asinarum, alij LO-- tulorum cosnomen habuere; ex eadem tamen omnes
gentes, siquis ab antiquitate repetat, sed liberorum mul tiplici progeneratione successioneque,dissiuncti sunt, distinctas. TIta rursus&inter ipso Scipiones disseremi. ita constituta est: Nam Nasicae,&Aphricani cogno
mes postea additum fuit. Hinc factum arbitror , ut pleriq; tradiderint, cognomen ad familiam p nere. Adiectum est sane ad magis specialem familiae d
monstrationem. sic apua Macrobium Vectius ait,c Praetextati cognomen in nomen haesisse ,& ex cog - . nominibus facta nomina, atque iter ex nomini-- busco nomina. Nam qui adoptabantur, cum in aliam familiam transirent, prioris tamen & naturalis sentis notam caelare in cognixiouς voluerun . Scipio