Jo. Laurentii Berti ... Opus de theologicis disciplinis nunc primum septem voluminibus comprehensum, & praeter uberrimum, generalemque rerum indicem ad calcem appositum, integra adversariorum in auctorem opuscula, quae hactenus prodierunt, necnon apo

291쪽

DE THEOLOGIC

lam epinionem eonira iam arguunt mattiae temeti atis

a Molopi Pansenset obiecerunt Erasmo quod in Prusit ad Paraphiasm in Matthaeum ait de symbolo , od an asAn Mis prauitum st. n seis. Eadem suit sententia sacrae

Faculta iis Colonietiss ad verius Mon mium , anno II C. Cenebra ut cit. loco inquit , praefractam uo temeritarem verrere in quis on/m. niam A feci more sna octores Θm-rili, ea circumsν ιν ipse nomino. Eadem est assertio Sixti senensi lib. ii. Hibliothetae Sanctae , aliorumque . Addamus in gratiam Novatorum testimonium Lutheri in colloquiis editis anno a 3 i. s hiat te lis ah Apossesseensi rara esse eria. , Di an congregat evi fias λου bmborum Hibis iam traii omιι , O rensia toriis eo ererunt. Es e sui istis snsi rem tantom Me raro . ae tum e scacissimis. ν em stiris villis describere . Extra is Aram δε iam .

AD VOVII. ALIORUMQUE OBJECTAMENTA.

ponit Vosῆux I. Nullum est argumentum, quia P tant Catholici ex nomine symboli. quum salsum tit eo vineabulo sitnificari reliori .m. II. Qui tribuunt Symbolum Apostolis. non eonveniunt de fine . modo . ac tempore , quo conditum illud est . III. Ante Rufinum cccc. sere anni abiere. antequam de symbolo ab Apos olis cotidito ab aliquo esset auditum. IV. Ipse Rufinus in media na ratione non dieit Aposti. sed , sui omMI- tisaturium velut incertus quinam illius autiores extiterint. V. potest dici A tithim, quamvis ab A poliolis non si editum . quum

cui serium suetit ex doctrina per manus e tum tradita. Relix ad i. assertionem nostram non Iuleiri sola nominis etymologia , quamvis facillimum sit hane quoque nuper commemoratam pro anare. aut Otitate scriptorum, atque ratione. Ad alterum haee i t responsio e si incertum est tempus ac modus . quo Apostoli condidere Symbolum, quoniam in hoc non conveniunt Ausores ue tertissimum tamen erit editum ab Apostolis, quia hac in re habetur magniit Auctorum omnium eon senius. Tertium se diluti

ui : obtinuisse hoe suem tum ab ordine Ec desae, Me que ab ipso saeeulo Apostolorum, ut vidimus . non diffitetur Caluinus: traditum ab Apollolis doeent ante Rufinum Tertullianus, L. Irenaeus 1 Rufinus rem nos enarrat ex

Tropria sententia. sed ex traditione Maiorum. Quod sequietur est inanit Erasini eoniectura ; nam Rufinus inquit, quis bolam tradiderant, relate ad Apostolos, quorum antea mentionem secerat . aut ad discipulos Apollulorum, pet uos accepimus Apostolicat Traditiones . Ad potiremum Micimul Aoeperieum esse , quod proprie ad Apostolos spe

Mat. ut Apostolica E esa, A maolica doctrina . Apost si a sedes: ae Symbolum esse etiam Apostolitum editione.& origine, quia auciore Tertulliano ab initio E.anaelii decucurrit, & latente uolito a nullo Coticilio invenituri, stitutum

opponit idem vossiuae s hoe Symbolum fuisset ab Ap

stolis continnatum , non pidi termisisset Beatus Lueas in

Actibus Apostolieit, nee suisset Eeesesam Catholicam rem

tanti momenti ignorare . Tradit tim quoque .stit omnibus

Ohit Eeesesis, nee sngulae proprium cudistent symbolum,

eum tamen diuersa sint . quae leguntur apud treaxum, lib. t. eap. a. , Tertullianum de velandis Virg. Cptatum Oriectem. & alios . Denique circa annum quia ingentes

reum non suissent di .ersa sim la in E esia Romana Aqhileiensi , N apud orientales , quae tamen diversias malet conferenti eadem s)m l a , ut fecit Dupinius pag.

1 o. explicata in Tabulis hac varietate , ex dissertati evolsina num. xxxi. N. seqq. . Resp. Lucam huius 6mbola non meminisse . quoniam non scripto traditum erat. sed memoria commendatum , adeo etiam divulgatum ae ninum , ut necesse non fuerit illudiiterit e signare, praesertim eo fine editum , ut non atramento aut charta scriberetur, sed in tabulis cordis , seu tam mant Hieronymus ad Pammachium , & S. P. Augustinus se . ara. alias 3. ce Diversis . Ita noti poterat

Et aesa ignorate rem omnium Melium ore prolatam. &eoidi singulorum inseriptam. Traditum Sumbolum omni huc Eeelesiis non denegamus. Itenaus , Tettullianus. 3e alii non symboli verba ex scribunt, sed quid contineat eYmnunt . Diversas Ecclesias symbolo Apollo icci quaedam .iba addidise vel explicationis caussa , vel ob exortat hae jeses . haud difflemur. Eadem fidei substantiam novi im inutant 1 Ac in Eces a Romana symbolum semper situ tum est intemeratum. ut scribit in Expositione Rufinu, N ia siticium Ambrotas . Opponit Dupinius a Patres primorum saeculorum nunquam conita haereticin us sunt auctolitate Apostoliet 6mboli. sed tantum conati sunt demonstrare d irinae in symbo lo contentae autiores esse Apostolos : qnum tamen validius artumentum esset istud. Contra symboli doctrinam puto ηi c. illius constat Apostolos auctores esse 2 igitur poena iis contra Apostolorum doestinam. At hac ratione oli noti

sunt ; ideoque persuasum ipse erat , symbolum non esse citum ab Apollatis.

Resp. salsum esse, quod Patres us non Lellat hae natione . Cui enim s. Irenaeus tamquam certum premittit tap. 1. lib. r. fidem, uuae traditur in Symbolo. deliritim

ab Apolloti . nisi ut haereses. in quas pollea si iliun uult. demonstret s)mbolo Apostolico adversas i Cur Tertulliuitiasseit symboli Apostoli ei definitio es eam r3. de Pisisti. iiis ad refellendas quaestiones , quas haereses inferanι , θρώ aerei, os faciaαι ρ Praeterea antiquiores haereti l . e dem , ae recentiores, praediti erant ingenio ; nimirem re liciebant Apostolieax tradita es . ac verbum Dei dena uabant. Symbolum esse Apostolicum constat ex traditio ne . Ad refellendos haretiem noluerunt tamquam mediuinassumere quod ips haeretici pervicaeiter oppugnabant, cuae possent aliunde revinci . Nihil ergo probat argumentum

Dupinii, nisi quod haeretici negaverint symbolum editur esse ab Apostolis. Opponit Baseaeius. Si symboli auctores essent Apostoli,

receptum esset in canone divinarum Scripturarum. Di. raquippe esset in eo materia , divina verba, divinus ordo ruid est canonitum esse , si hoe non est Frustra re c. etur non esse scriptum manu Apostolorum . nam E . .

la Pauli ad Ephesim est seripia per Tychicum , Epulati

ad Romanos per Phoeben, ad plailippenses per Em hi ditum; de nihilominus sunt in Canone . Preterea s in ii. tutum est symbolam, ut fideles ab infidelibus secernanter, erit persesia fidei tellita ; dc frustra noua symbola predisrunt. Deinde s Ap folleum est, cur in Missa no istud.

sed Constantinopolitanum canitur At assumptis non est optis argumentis, cum insta suffetant . In nono anicula

habetur, sanctam nes sam Coititieum. Catholicum a via. centio Lirinetis definitur . quod semper, quod ubium, quod ab Omnibus ereditum . si eonditum est symbolum ante mortem Iacobi, aut paullo poli , quomodo Besel a poterat dici Catholi a Resp. Symbolum non esse in canone , quia non est maditum, ut scribatur , sed ut audienda perdiscatur, institS. P. Augustinus eitato serm. num. a. ubi de hoc limbisti interpretatur verba Jerem. xxxi. qa. Dato tigem meam ravisterilai eaom . o in corde eorum susum iam . unodaddit Baseastius Canonicum esse . quod eli divinum . l, horat aequivocatione . si Camn eum dicas quod est in crinem seripi urarum. symbolum non eli Camisi timi s dicit

Cononis is quod est e vicis, sue repula fidei, symbolum ca- non tum es. Noe sensu Canonica sunt plura γ--, idest. Traditiones non scriptae: priori sensu Canonicae Epistolae Pauli eo fine editae . ut literis mandatentur. Nuin illas seripserit , aut di favetit Paulus , nil refert, dummodo scriptae snt auctoritate diVina . In hoe tamen Bassarius labitur, quod sacit Tychicum seribam Pauli, quum Epistolam ipse non scripserit , sed detulerit Ephesum . idehuius Epitiolae cap. ultimum . verc ai. Ita Epistola ad Romanos missa Corintho per Phoeben Diaconissam cap. xv i. i. Epaphroditum suoque missum ad Philippenses liquet ex cap. ai. a 3. Hune, & Tychicum fuisse Euangelii Mopsratores , sacrosque ministros assistat paulus, scripsisse isος Epistolas divinat Basnagivi. Petiectum quidem est symbolum Apostolicum adeo, ιι omnes haerii oram opiniones flas ginι hae stadia ciet istari, inquit in Epistola ad Pulchetiam Magnus Leo . Neque eli oratio , ut ait Balatius, exaggerata ; quia etsi additae fuerunt postea voces aliquae; scitium id noti ob stat desectum, sed ob haereticoram audaciam . & quae addita sunt explicani vetera, nos reti suunt. Vide distertationem noli iam de svmbolo non eo rupto lib. v x. cap. rv. Inde eolliges Coni antinopolitanum

non esse aliud symbolum ab Apo: solico, sed huius explic tionem adversus posteriores haerete ; ideoque metito Onitur in Missa r quamquam Romana Eeelesa frequentis recitat Apollaticum . ter saltem quotidie in divinit Ossiciis, di in privatis precibus quam saepissime. Neque Athanali, num praeterit diebus Dominicis . atque in testo M. Tra, nitatis. Ita veto tria symbola usu suo reveretur ae prinhai ; nec Apostolicum omittit in collatione Baptismi. ad quam rem dicitur institutum . Si uelis vocem Carlincam fuisse adi iam e ira haereticos . de schismali , rasumiti terest e nee plura effundam ad minimam atque invalladam obiecti m.

N duodeeim articulos sue capita sententiasque praxi as dividitur symbolum Apostolinum . piimus Artica

Ius est: Crevi in Detim rivom omnipotente, . Creatur ucis, o terrae. symbolum orientale addit unam ; A , in mi irem in impos MDM. Desunt aIleuia ea verba, ratat rem e l. o serrae. At nulla est in substantia mutatio; nams Deus eli, hune S tinum . de ineorporeum . A palli num expertem este liquet. Postrema verba Rusnos ait addita hareseos totissa LMII, ι quae patripassiana appellatur. Erasmus in Responsone ad Otii iam Parisensum ait

Orientales legere in Dis i ita habetur in Aqoileiens ex editione Motelli, & Cis tui . quod Dupinius tribuit er- toti bibliopolae aut librarii.

292쪽

u inelaio elaitur Credo . quoniam fides initium saluti

est , ex Apostolo ad Hebraeos xl. 6. Haec vox profertur ore ἔ quoniam quia eredimus corde , debemus ore profi- aeri, ut tu Eeeselia nos eontineti tectemur, dieente eodem Apostolo ad Rom. x. Coiae Mim crati; ν is γέ istum, ore utem confessio fit is statem . Vide Augulfinum initiotim. s.e libri 1. de ι b. ad Catech. Prosertur ea vox meri singulari numero, quoniam ah us fidei singillatim eis eliciendu . Ac singuli aecedentes ad Baptismum debentvraestare assensum , & edere fidei proseisionem . Legatur virgilius Tapsensa inter opera Athanasii Tom. H. Dis crimen aliquod innuunt hae loquutiones, erevire Deo. cre-ὰ re Deiam , ereuere in Detim 1 prima fgnifieat assensum Deo reuelanti: altera exprimit supremi Numinis existentiam ;tertia des anat etiam fidei directionem in ipsum Deum tamquam tu finem rationabilium creaturarum . Haec directio seri nequit, nisi et a mut Deum esse , eiusque pra- inlisis fidamus1 ideoque s credis in mum , crudis Deum , credis Des ; N haee duo in illo verbo praecontinentur. Recte dicitur Deus unias, quod nullus Judaeorum negat,autiore mimonide in articulit num. a. . de annuerunt qauque philosophorum praestantissimi apud Lactantium cap.

pol thei sinum: item haeresim Cnoliteorum, qui duo eoae principia statuerunt, Mum marisiam a quod & alseruit Hermogenes, Ze Marcion. duos Deos asserens, ut inquit lib. t. Tertullianus. Deinde haeresim simonis Magi, atque Manictaeisimum , & Dei boni . ae mali coexissen-

etiam. Fatemur ptopterea tinum esse novi. ae veteris Testamenti auctorem , ut animadvertit Epipnia lib. iii. adv. hareses. Additur nomen Potν s. primum. quia is est rerum omnium eausa de otigo: deinde ait Rufinus, ut intelligatur patrem esse Filii 2 seue enim nemo duiiαν Domi si

Dei Patris nomen toni une itur , quia n n ante Deus esse

em Paris os, ait auctor sermonis agi de Tempore , inter opera Augustini. omu petentis vocabulum destruit haeresm Valentinian ruin noci credentium Deum condidisti qum facta sunt ex his quae non erant . ut ait Irenaeus lib. I i. cap. to. Enim

omnia sis Perbi erasu ι Imper s. inquit citi Sermonis au Bot. Eliminanitie quoque eo vocabulo errore i eorum, qui Deo tribuerunt si .e mendaeium, sive potentiam peccandi.

est Omnipotens . ait Augullinus de Symbolo ad Catechuia mencis, cap. I. Signiscat etiam vox omni remis iuxta S,lvianum lib. i. de Gubern Dei . otiau amula redis r atque ita potentatum quoque, regimeti ae pi videntiam Dei

confitemur adversus Marcionita , qui apud Irenaeum lib. I. cap. 29. asebant mundum esse luti tyrannide Diaboli.& hune appellabant C mocrat . Refelluntur propterea hoe artieulo etiam Genethliaei, Priscillianillae . aliique s talis necessitatis assertores ; de quibus dixi lib. v. cap. a. Est etiam uotis Omnipot/nι fgniseatio apud L Cyrillum Catech. iv. eius, qui nullo loco ειν--cras tur , nec minor est e Ior ideoque eredimus etiam divinam immens talem, reiecta plenitudine AEonum pet II an ei reum serrata , Acquam refutavi lib. it. eap. a. necnon haereti Sociniana Diuiram substantiam intereludente in summitate caelorum: quam haeresm oppugnavi cap. a. ejusdem libri

Cre rorem dicimus erit de terra , refellentes Epicureos, tib Atheos autumantes Universum conditum sortuito at morum concursu. ollendimus eadem voce, rerum omnium

opificem nulla indiguiste materia in tam mirabili moliti,ne ; omniaque perfecisse situ versi potesare. Citi o uni nomine tiniuersa ereatura An grata est . ait idem Aurullinus lib. I. de Gen. contra Manicha os . Excluduntur &hae voce duo p incipia Marcionit: & reiicitur haeresit Simonis, Menandri, ci Carmeratis , qui affirmarunt munis dum productum ab Angelis , ut inquiunt Epiphanius H. Carpoer. Irenaeus lib. t. cap. 21. &L Pater ad Quodvultd haeres a. & a. Repelluntur di Origenillae, de quibus vide cap. g. libri x. prop. 2.

ARTICULUS II.

Proximus articulus ad hune modum se habet, D AI s,m Chi istam situm ritis tin eum Dominum m . In Aquileiens tiri tum praemittitur ad stitim. Venantius Fo tu natus omittit et a Domi m n sertim ; smil;ter Suembolum Orientale in schemate Dupinii. Prior discrepantia minima est; altera eamp nitur ex Act. ia. 36. o r. ad Corinth. v I 1 i. f. de ad Ephes iv. 6 unde liquet deberi Redem-rrori hostro Domini chariserem: eumque hoe titulo praesertim in libris Canonicis designetur, iuvetismile omnino eu desviri in Symbolo ab origine Ecelesiae. At veniamus ad Evetesin Explicatur hoe altieulo Catholica fides in secundam s. Trinitatis personam: quam a temporali Nativitate appel- seni Threc Tovi. II.

IECUNDUS. CAP. VII. xsi

lamus Christim Iesum . Hune dicimna Filium unteum,

ideoque Patri e subtantialem. quia filium natura Celers Dippe ιiseriae ultio Hii, uti rionti fons m gratia a etint- . inquit Rufinus. Hi ne apparent omnia supremae Divinitatis

argumenta, eadem cum patre natura . eadem omnipote

tia, eadem aetetuitag. I. si vivi ait Sanctus P ter serm. at . in Trad. Sym, , eq. 6ώ - substantia jus es putor . si filium unisum , eua otis omnipotentiae As 6I Patre . si stitim tinistim , eua Patri estiternum is Relutantur itaque hue atticulo i. Valentiniani distin uentes Mouogea a Lmo, de Chrillum a Jesu. α Cerinthiani asserentes , Chri sum destendisse in baptismate super J sum, de tinum ab altero disjestentes. Ehionitae nega tes Chtii iam eise filium Dei. 4. Ariam opivignantes Uer bi DiVinitatem, ae Sabelliani negantes Divinatum perso narum pluralitatem. 5. Nestoriani non agnostentes unum filium, Ze unum Dominum, nisi unione morali. s. sociniani Ehionit, Atii. Ad Sabellii erroribus inquinati. Filius Dei diei ut IUM Christis de utroque nominulib. ii. cap. I. Quum Iesus sit proprium vocabulum Sal vatoras . profitemur ad .elsus Judaeos venisse Redemptorem in lege promissum . N hune esse Christum Domini. Hac de re utrumque nomen apponitur eoniunctum . Jeliis ii braice dicitur, latine sarii, : Christus graece , in mos tine. Ua fionis usus olim fuit in consecrandis . inaugural indisque prophetis . sacerdotibus, ae Regi se ae ptopterea uneius dicitur Elias, Sadoe, Dauid . Unctio salvatoris a

stri fuit amplissima Spirituc sancti υirtute, iuxta illud Esaiae

ix . r. I ristis Domini sume ina . ea quod tinxer e Dominus me, ad auritimio iam rua viris mi me. Est itaque Christus Dominus Propheris , Lueae v a. in saeretios , psal IC9. 4. Ac ad Hebraeos vo. at. Rex , Lucae 1. 3ra Joan. xv II. 36. Ap ad pus xiti 16. Habet erect omnes veri Amulae Charactetes. Appellatur Domi s Matth. xxvira. 6. Meae XII v. D. Ioan. xx. a. Ec alibi frequentissime : di quidem proprie, quum sit Dominus insenus mustare, non reuolgo. inquit Rufinus. Etenim non rapinam ars raritis est . . I. set olem Deo , ut legimus ad philipp. i . s. quia esse Dominum .else Deum , esse Coaditorem unigellorum, esse aequalem Patri nitura itii es. non rapina I ait Augustinus seim. ec xiv. uum. 3. Ac ideo neque a consortio dominii, quod tribuitat Filio . excludendus est Pater. neque a communione Divinitatis, quae enuntiatur de Patre, disjungendus est Filius. Dominium Christi elle pleni limum, atque universale, liquet ex Mat. x I. o. α Ioan . ita. q3. Singulariter Iesu Christut appellatur Domitius, quia principem huius mun-ὰ i. ideli, diabolum ejecit, de spolia eius diripuit, redimendo humanum Genus, expellendo eultum idesorum, de E elesam itistituendo. Primam dominii huius rationem affert Paulus ad Coloes . l. II. alteram Ioan. xvi. ii. tertiam Petrus Act. ii. 3s. Icti reo in baptismate abrenuneiantea diabolo Christo tamquam Domino subdimur, ut regenerati . ut uerae Religioni addicti, ut in unum torpor cooptati.

III. ARTICULUS.

Tertius est 1 ctii e raptas es is viritia fansa, natus eae Mus a V Mina . Aquileiense , 3c orientale non habent

C evrtis , quod nee legitur apud Aleuinum in iii. de Trinit. cap. i. At ipsa conceptici nativitatis nomine exprimitur etiam Mati. r. ae. S. P. Ausci linus in sermonibus ad Competentes, R in Traditione symboli utrumque ponit, Guceps s. dc, uartiar antiqua est igitur vulgatis fodi. mula. lieet nee a Eetro Chrysologo, nec a Maximo Ta finetili usurpata.

In hoe articulo primum satemur Christi eoneeptionem divinitus esse peractam . 8e eius eorpus a Spiritu sancto fabricatum inter secreta uteri virginalis . In qua, ait de Virgine s. P. Augustinus serm. ar a. operatas est S rhiae funeὶ vis non homo maritias e i fecundauit eoom. O se Gai t iatofum. Atque ita refelluntur Ebi mi, de Cerin thiatii dieentes Christum ex semine Iosephi conceptum Refelluntur etiam Ualentiniani, & Marcionitae . qui Christo tribuerunt corpus e caelis delapsum . non formatum ex Virgine. Repellitur de a linis haeresis Appellitatum est e. rentium Christum non esse a Maria genitum , sed pes iulam, scut transi per eanalem aqua, transisse. Expungitur εκ hoetesη Baslidis, alioramque Phantasia statum, qui nullum Orpus Christo tribuetunt, nisi umbratile . Quoniam uero ille, qui conceptus est , est idem qui praecedenti attuculo dieiive Filius Dei unigenitvs. etiam revineitur haeresis Nestoriana, Je asseritur Mariam vere ae proprie esse Dei genitricem. Praeterea affirmantes Filium Dei e eeptum &natum, non conversum in earnem, respui muc quoque nefaria dogmata Eutychetis. Hoe pacto prostemur mirabilem Incarnationis oeconomiam adversus omnes haereses a nobis libro xxv t. pro vitili parte exagitatas.

IV. ARTICULUS.

N a sub

293쪽

ir L DE THEOLOGICII. DISCIPLINIS

sub eo , qaod erueisos est, continetur: alterum sub eo, quod se postus. Abest a pluribus d seia I au . Host vis

tamen nu. us verbi, ait Rufinus, videtur esse in eo. quod

pultin dicitur. At, quemadmodum octendam. deseensus ad inlexos praeter corpotis sepulturam aliquid aliud enim moti litat. Legit idem Rufilius Asiensiit ad infrena. Quidam haec potirema verba reserunt ad articulum proximum .

Dicitur ergo Dominus Jesus Chrishix pigri, ludibria

nempe flagella . & ciueiatus , de ovibus Euatigeliea hi-saria . Non solum hoc articulo refelluntur Marciora Ν Μ nander. qui dicebant Chris in in phantasmate pallum,

verum etiam Aphthali ocitae ei tribuentes verum corpus, sed doloribus minime obnoxium. Pertra Elaho de hac ha reii libro xxvi. cap. o. Dum p Ται dicitur. s-nificatur in

se suscepisse vulneium ictus , & sutile Aesium doloris

sensu, non mente retullante, sed subeunte tormenia pi nicti itia potestate . Traditur etiam tempus , quo fixe sub Potitio palato gelia sunt, ne fides pallionis Christi, ait Rufinus, io ut Disos o iaci novici laret. Nam supplicium

filio Dei illatum sub pio ratione Pilati potuit faei se ad

omnium gentium aures pervenire. Arbitror di poniti pia

lati seri mentionem, ut quum penitus Iudaei ablatum sit cumrum , ius, ae regimeu Ierosol morum , almonea mutua iri esse qui Meis iam praestolantur. Videtur hue sp lare

quia legitur in cit. Ser . clxxxi. cap. a. . Palastis iuves Hai in ea tempere ab Imphratore pes , in I itia. fAb quo

Dciis nus ρ his est 2 ιψώs m ut o ad tempe usu cutionem , non tia ne onis is titis p ,riu/ι disiaturam . Non suum passus et Chri ius, sed & ι die ueris. Detestamur hoe verbo insaniam Basilidis assereni in non Christum suis um cruci , sed Simonem Cyrenaeum & Nabu inei,s, qui sub imau nudam Ileariotem, ne non impii si in blasphen iam Matii haesum dicentium tu ille in crucem sublatuin principem tenebrarum: quae omniam refellam citato cap. c. de sequenti. Dum re et mortis commemoramus.

occurrit animo etiam humilitas sal .atoris, qui semetipsum exinanivit futiti, oritariti tis se su insilem, mortem autem

. scis. inquit ad philippv ii. R Apollo us: unde edocemur. ut in Cruce Domini gloriemur, dum illam, iis oua

Diditur Dominus Je in Cruce morte tui. Mois definia

cap. s. Memor imo inter sepulturae vetitatem incarna et soni 4 eo inrmanas , die ex e Clicii logo serui. o. s. Irtio iure, tit De ais iis/Μ/m C hqi morienique non perstinci iovi, bis i o eis o sep ta G, . - . . ,ddii ut DV eeri Ius eos; in suo immolabor aliquantulam, eum haer verba commentitia di perperam apposita atur dem M. sipare nonnulli h retici. Hotum argumen

ta iuuet. i. ii adirio de descensu Chii ii ad infe o otta eli ex ptiiva intellitentia verborum ill tum Psalmi

ficto 1ecipit De Dua A . it. 27. At in Hedi χoe f., um thesi, quo 1 enificatur duo taxat septi l tim. Cene is enim xlit. 33. ubi legimus, De itisaeris i iam dolo, he u s meas ad id siet. habetur in hebraeo , heu, onme quo interpretantur pro se stio. idem occurria ria. Rehum cap. ii. v. h. & 0. Et quidem Auctoi libri Tobliti

iis iis sertis, minime innuit descensum Chri si ad subie, fatica animorum receptacula. II. Eadem e i vis graecae phra se . .ν ἄI.; quae tamen nihil a iud significat, quam to cum invisibilem; ex quo nimium inscite ipso inr locuή, aut

ita et animarum poli moriem . Vollius hane vocem detii atab Adamsh. idest , terra . unde & primus homo dicto

o i A LM. Ili. Antiqui patres , qui olidi, interpretati sunt ua moravi stitisti m , laborarunt linguae nebraicae im

se ilia. & ex philosophia Platonica haurientec Cracorum

verum etiam in absurda prolapsi sunt. Irenaeus enim lib.

iv. cap. 3ς. ait GHaum spiritibun in luserno de genii blan ari elium ordiea se . re remisisse peccata . Hermas in Piliore lib. ixi. smil. p etiam addit . administra se ba Distium . Haec cum iitri inueris milia. dem straui do miri Chiilli deicensu ad interna popularem esse eredulita iram IV. Illud aes mi ι ad Iissio, omittitur in symbtilisti; ino in Antiocheno, in Medicens , in Conliantinopo

juano, in f, tribolo Pelasu, Charisi, Machatii Antioebe ni . in aliis. At saltem Nicaenum non omisisset. svisset Me dogma ; quippe eo nihil magis valuisset ad , is

tendum Arium negantem Christo ruisse animam. His imp tunt Catholieum dogma Gerardus Volsus lib. I . Hatino niet Evang. cap. 33. IIoannes Clericus in H. DeL idi, ei. quem n)une nimia refellit Hyacinthus feto Exitii .lvi a. o. ii. ex auctoritate symboli Apolluties. &ei a. AE . Nam hoe ouaeritur, an in simbolum ex ulli Truditione descenset Cniiiii ad Insona intrusus si, & in is AE . Apost aliud Petrus demonstret, quam eorporis Christi e sepulero resurrectionem . Affert quidem semus uem Ii cob Gen. xxxv ar. que. Descenaim ad situm meam ι mi infrenum ; ubi HMI nequit aecis pro sepulero, in quod Δ.tum Josephum Pater non existimabat. Verum 3c Menessulei mento aliquo; iam enim praedicti haeretici respoetarunt, R. salomonem Jarehi ita exponere hane locum , iastendam n neoι Hopro stitim meum, idemne intelligini,

inquiunt, mortis eaussa, non consortium . Hre adda iagratiam Pherepotii.

Nemo adeo bardus est, quin videat haee haereseos esstire, ut patrum traditiones. S purgatorii dira adira dent ad Cereat fabulast quod num utiliter moliantur, taquiram modo. Agendum primo de Interpretatione voca

huli bises, sties. Eui Bellarminus lib. iv. de Chtici

cap. Ita ait vel raro, vel nuncluam actis pro sepulcro; ego ea voee sepuleram aliquando desgnari non desere;

necnon I i. Regum tr. 6. q. quamquam ambiguus tilla.

cus ille. Dico ea voee uirtitique senineati, sepulcram, atque insernum. primo haheo e sentientes Rabhinci, aeter quot Rab. Leui ait: sues os mensis tenae detres; ii de nune oppono Ahen--rdi, quem nesis obi ieiunt Semni. Addo traditionem Hebraeorum, quos inter soli si atri negabant sutum animatum apud inserat, inore lati

lib. 1 t. de Bello Iudaicor at Pharis i. re reliqui ludit, rum satum illum asserebant , apud eumdem Iosethum

xvia I. Antiq. cap. 2. Hanc suisse sententiam omium Itadmorum probat ex illorum Litutdiis Auctor Antimillistiae symboli Apoll. eap. iv. num. is. demonstrat Hue ira in Otigenianis p. ici. & Rieh. Simon in Hi L Critici M. T. cap. 1 r. Suffieiunt hi ad resutandum Abenetram. pnditerea habeo consentientec haereticos ipsos , Dretam sit,hentem ad cap. xxxvii. Gene fit 1 Παι tam infernum Mimficat, quam septium . Idem asstinat Sittitius Amma

reprebendens Abeu-taram r encis vide prima saerorum cre lticorum volumine. Deinde te leti proprium nomen est lup, eheber, a 'a'. spes ra; nee iacti. pro uno usurpa tur . nam in saetis Bibliis etiam commemoratur nuo I NE , infernus de sum, ideoque praeter Du , aut sinam superficiei terrae proximam, est Letit sive animorum stares ἁ press . Ae ridienia est ratio. quam petunt haeretici Metymologia, quas semicrum sit stias, quia postulat eia,

vera, a petere ; ut enim terra corpus, ita abditior limus petit sparitum. Rursus theia non sanifieat sepulcrum Cen. xxxv i I. 3. quoniam Iareb sibi persuaserat stium nae sepultura, sed a mala fera discerptum. Coniectura ad rem

R. latchi eis nimi, sutili ; nam Onhelm habet, Apia

Ilum mistim ; ideoeue optima est verso Hieron mi. A lalluntur Crotiat di vomu . Etiam Drtilius probat Hiem mi uersonem, demonstratis parii lam', proprie in Ad. Denique in psalmo x.. Heia non potest tignifieare seispulerum; etenim sepulcrum sanisseant panim ea verba

praecedentia. Care meo requio et in spe, partim sequentia. Nu iualis sume tim itium Diuere αννορι emi nee avrma sepulcraelauditur. vide Lerinum in hune Psalmam, &in ii. Aes. Frustra reponunt Ol.inissae, Animam aeeipi aliquando pocor re. r. quia de corpore mortuo, & sen to ab anima hoc dici nequit. a. quia etsi hebraicum et aa, mphese illam senis eationem admittat, hane non patitur gracum 4s,u , quod habetur Act Ir. 2 . tandem quia eam ibidem designatur proprio nomine . . M., ramo - . Atque his abunde satisfactum est argumento primo, &in gratiam Phelepotii addidi adVertit senium. Brevi di- eam; nisi esse sepuletum . fossam. νόν ..m . non nego ἐnee damno Atiam Montanum, Pagninum , Steuelium :esse solore modo sinam ae tumulum, id nego. At alterum se refellitur. Nullihi inuenies, quod equi dem sciam , .a, , accipi pro septiliis. Innumera at id pro, nos Scriptores inuenies loca, ubi hoe nomine de gratat Ieceptaeulum animorum. Lege Homeri Odysram lib. xi.& invenies Arin esse loeum, in quo deterit anima Aga

memnonis. Patrocli, Antilochi, Athillis. Hine sabulam suam finxit Uirgilius de Re eae ad inferos destenti hiae etiam Elysii, minata Ditit, ae Tatiata. Me sequiret antiquos Patres fabulas graecas fuisse imitatos: nam e contra. quae in Graecorum libris narrantur, de nostris translata sunt, permixtis aliis rebu1 se ilibus oe surtfiuis; ut docet Ambrosus de Bona Mortia eap. 1α Et quidem uniuerum C c rum Theologiam esse saetorum librorum depravationem, demonsttat Daniel Huetiva in Demonstrat. Evaneelica,

lasemet Mosi ut in erudito opere de Theoloria Gentillam,sve de origine idololatriae . ne commemoremur quisqui liae nos M. colle cap. i. huiti, lihri. prosecto ni neqait inter sabulas amandata, quoniam extat in Seripturi saepit

294쪽

LIBER VICE IIMUS SECUNDUS. CAP. VII. G

me. M in Ipsa locis citatis Genes. xxxv M. 33. Psalma xv. ro. U. a. et . Fallitur solemni lime volsius deri.ans πιὸν

ab ric M. r/rra. Deri.atio eii ab Nar, Euen, quo nomi-he appellatur Genes. it. 8. Paradisus voluptatis, quod praeter uocabalorum limilitudinem eommonutant verba hti- si Lucae xxi ii. 43. H de meram eris in Paris O ; nam hoc in loeo veteres omnes rara intelligunt , ides , Receptaculum animorum, di laeum tranquillitatis . ubi an binae ante Christi mortem asportabantur. Atque hine interuli imus Chri tum destendisse ad Lymbum patriarcharum . eisque se sicillimo eompletae Redemptionis nuneio, ae prae semia sua gaudium maximum attulisse, & pio latroni prae stitisse quod paullo ante promiserat e quamquam an istierecepta tuerit latronis anima, non si adeo certum, ut dixi libro m. cap. s. Hine quoque insertur nutari haeretim citra vocabulum a Iu, ut suadeant impentit descensum Chri- si ad inseros, & Limbam istarum patrum esse eo me tum scholasticum. Secunda itaque argumentationi Me modo satisfecerimus. Tertio autem argumento Me habeto responsum. Perdisseilis est laeus petii. Epist. prima eap. xli. I9. His, oui

in careera eram, I, risistis vorans Ha ac ito Di inniavi. fuerant aι.εωausa. quoucia ex risi Mat Dia patient om ina ebias Noe, ctim fabe caretia ν Mea . Hunc locum Irenaeus Hermas, de Clemens Alex. q. Strom. ita aeeipiunt, quas Christus apud inferos praedicaverit . & baptis num contulerit. Theodorut Ahaeum O se. i . ait sanctos exeden tes Clitisio ad.enienti ad inseros baptiratos aqua , quae ex latere divino profluxit resoluta in elementum. Vide te letium Toma I. PP. Apost. pag. I 8. S. P. Aug. Epist. 99. ad Evodium , nunc i5 . interpretatur hune locum depradicatione racta a Christo spiritu divinitatis etiam inci dulix tempore Noe, dum in carcere torporis detinerentur. Non video cur hane interpretationem rei ieiat lib. iv. de Cliti. o Bellarminus. Etenim verso proximo ait Petrus d

am parat ergo Arcam Noe Ecclesaer otio anima , quae salvae latim sunt per aquam. haptietatis; & ine tedulos. quiabus per internas revelationes Christus in spirita praedicavit poetatentiam, Genti hus. quibus annuntiatum est Evange Iium. Confirmat hane interpretatiorem , quod legitur L

eae xvii. M. Eam probat S. Thomas it t. P. q. 12. artia. Quid ergo in Augustiniana interpretatione aut absit sum . aut repugnans Ea est ceteris omnibus planior. licet Augustini lingularis m estia non sine haesitatione eam tra dii & nisi hane pradiciti em ad Christum migrantem ad inferos resetamus, nulla occurret in Epistola Petri dis-suultas : neque hoe loeo demonstramus descensum ad inse na , sed ex a. cap. Aes. . ex psalmo i . . ex traditione . Si dieat Chii tuiti pati mortem p aedieasse spiritibus inere

dulis ad inerepationem . aut iis, qui in earcere purgatoriod tinebantur , laetum attuli se nuncium . ob auctoritatem Damasceni, a lana que Patrum, non re gnabo. Ob varias ergo de hae praediratione sententias temere de impudenter

asseritur descensum Christi ad inseros derivasse ex Platoni- eorum Philosophia. Ad postremam argumentationem respondere oportet in hunc modum. Descensus ad inferos habetur in Symbolo Cytilli Hierosolymitani Catech. 4. ubi legitur: Pristis,

rloruit autem Cyrillus circa annum 3 o. Extat Ain Sym-holo Epiph in ii, qui floruit circa annuira 3 . lib. I. adύ.hates in Compendio Fid. Cath. Falsum eii ergo, quod inquit Vossim, Patres nunquam hoe dogma agnouisse, tiin omnibuet Symboliet omitti . sino est in symbolo etiam Arianorum proposito in Coracilio Ariminensi anno quem Nam inter Atianos erat seMa Lucianii larum, de qui et Epiphanius in Ancorato, qui animam Christi impugnabante alia tela . quae opponebatur Apollinario . Aeaeianorum , qui

animam citiui non denegabani, & subseribebant symbolo Ariminens. Igitur Ni num symbolum disfiniens Christi

divinitatem aduertit totam Atianorum familiam apposuito e soti . nec suit necesse etiam addere . quod Ariana

iacta admittebat, maxime quia s Chiisti diuinitas est e,

dem ac Patris. gerere non potuit vice; animae. quam tria

stiria . & dolore essetiam testatur Seriptura. Quare dum

Christo tribuitur divina natura, & vera passio, etiam ecneeditur anima capax passionis: nee male Rufinus, ut vidimus . ait descensum anima ad inserin intelligi in verbis praecedentibus, moνttius, ct sepiatus es . Additum ergo de Aeniat ad inferos, ad maiorem Apollinatistatum consuta tionem; nec negandum ea Amboso ab Amuoliet edito aliquas pateticulas substantiam doctrinae non immutantes oceatione posteriora in talesum fuisse adiectas. His victio,

Phere no horumque praedecessoribus haeretieis per nos abunde responsum est.

Manet ergo inconcussum Catholieum dogma 48 Christi ad inferna descensu, quem praenuntiauit Psalmographus , praeditabit in Aesibus Apostolieis petras, de confirmavit traditio Patrum exploratissma . Aperta sunt tellimonia Irenaei lib. Q adv. H. cap. 26. Tertulliani de Anima

liorum: quorum vecta, eum negare non audeant hetet

doxi, non est neeesse ut exseribantur. Igitur Christus. ut ii, a. Epist. 4. eanit celeberrimus Poeta Franc. Petrarcha, Tartara iactor

V. ARTICULUS.

niunt omnia Symbola; nam si Christus non resurrexit .vanam esse fidem nolitam affirmat Paulus i. ad Corinthis xv. I. At resurrectionem Redemptoris teste innumera Confirmarunt, milites eustodes se leti, mulieres , quae v nerant ad monumentum , Anteii caelorum, Distipoli qui

vulnera Christi palparunt, iste Dominus per dies quadraginta apparens eis.

Dicitur Christat resurretiisse υνι is δε, non post diem

tertiam; nam ipsum triduum notidum eompletum fuerat quippe Dominus per tot horas inter mortuos delituerat , quot dies poli resurrecti em in territ permansit , stilicet quadraginta, computandia a uesperis serie 6. ad diluculum proximae Dominieae. Dissentiunt Auctoret in assisnanda triduo sepulturae huius. Aleni aut, & paulun Forosempi niensis laudati a Corn. a Lap. in cap. x m. m. Matth. vi dentur disserte Domini eam Resurrectio em ad uesperam Miariae. Nonnulli Graeeorum uno die Christi mortem anti cipant. Ipse Comelius a Lapide putat Evangelii las dimnummare Romanorum more a dimidio nouis . At non opus est histe commentati ibus. ad insusum Aem pars primi notas pajs Drt i m ma ramost: ait serm. I. de Resurr. R Leo, ae similia )ib. iv. de Trinit. cap. 6. . di q. 6. Epist. M. s. p. Augustinus. Ita unus dies intuet . reliqui secundum partes praeterierant; ut recte Commentia

in Matth. Euius. Etiam Porphyrius io m. Hometieis ait:

Deri: diis δει, is nosses . . aeris ωι silmseare diem n turalem, qui apud Hebraeot ea ei reum loeutione Maifiea tur , ut liquet et t. Geties versu s. Idem est igitue ινι-εtia ἀγεώ, ae ιν ias me isti . . ae τρισὶ νιγο ιν istit, per tria

A enottia, inquit Gretius. Hane periphrasin agnoscit citato loco Estius. Resurrectio Chtissi propria elut virtute peta Ha est haabebat enim potestatem p εnὰi an mam suam , irera n I. . . ram; soan. α ιου. ideoque dicimuς Resiaraevia, non . Heitatus ost; stetit de Laetam idem Joannes xxi r. l. Quam quam di Pater res Aestiis Filium, in quartum tota Tri nitas id operata eli, surrexitque Filius divina illa ui, quam

habet ex sempiterna generatione, ut dixi lih. UD. eap. 9. Resurrexit autem Christus in ramo υ νa, inquit S. P. Augustinus serm. ar4. num. L ae proinde lim aniculo damnamus haeres m Apellitarum , qui apod Tertullianum de Praescript. asserctant Christum in descensu sideream staearnem eontexuisse, I in re trees cie eam reddiduse singulis elementit, a quibus suerat mutuatus, in adscensu autem ad eaelo , aeri quoque deditie e potis sui partem . atque ita earne ex quatuor ele nentis eam pa ua, euique horum restituta, in e tum solo spiritu redii se . Denique ut in passione docuit nos Christus quid toleremuη; ita ici resu

VI. ARTICULUS.

sequitur. Adscinuis au Otiae, sevir aci deeraram mi Pa ιν ι amuis tena s. Et in hoe articulo symbola quaeque eo

veniunt: aliqua tantummodo omittunt pol tremam vocem;

quod habeatur etiam in artiolo primo.

Adscendit Christus elevans. qaia scisopia ex nolis , in OLM. inquit L Pater de Symbolo ad Catech. eap. I. &idcirco adstendit ratione naturae humanae . Gut descend rat de extis ea tridem assumeas . Hane adscensum laetummopria Christi virtvte . iudieant ipsa verba : quamquam de non repugnat dici in eoelos atra tiam, ea ratione . qua di

ximus stisditariam: nam de initio Act. Ap. legitur. MD-psas ere. Hine resellitur praedicta haeresia Apellis ab Epiphanio adversus Her. & ab Aug. de Fide Ee symbeso, fienim in caeloq assumptum ea terranum eo pus , illud in substantiam elementorum non est resolutum

Melius dictum est ad eatis, quam in etiam ; prima quia Me pacto notatur discrimen inter ad easionem Chri- iii & raptum Eliae, qui i. Mae t 1. 38. dieitur Reeemus in eisiam. ides in locum ignotum ae sublimem: deinde. quia Eeelesa ait in Praei Pent. Qui asemiuisa super amne ceus, oe. Ubi igitur habetur H e LM ut in symbolo Nicaeno, 3e Act. 13. 34 a ibi eisum sumitur pro firmamen isto ae sede Beatorum; quod iuxta Υγe tiem a nobis diis flat semidiametris Meles novies millenia, & decies mille nis Deundum Mersennium. Atque ita suis a firmamento denuisus, si minuto quolibet leueam contieetet, nec ceM

295쪽

18 DE THEOLOGICIS DIsCI p LINI s

tam annorum intervallo ad nos perveniret. At missis AD, vomicis tricis ἔ ex quo Chtilius adscenderit super omnes caeloq. sequitur taliam esse opinionem Seleueianorum . qui Hermogenem affirmarunt corpus Domini noctri in i , Iis tuisse collocatum . accipientes Measionem ex psalmo

divi ii. 6. In sese posti t tabernaea iam fisum . ut scribit M.q;. Augustinus. Verum uersiculus ille Psalmi in hebrato segitur , δεδι ρ fuit tabernaιιιam in e ι τ idest , in caelis: in lxx. autem de in vulsata est fguta Astpoti . . inquit

Tirinus, hoe est oratio inuetia υiee profertur velut cum diti inus dare Hassus aωμοι. Myltiee ab Augustino in Kal m. xliv. nutu. a. refertur ad uterum virginis thalanum divini verbi.

sevira ad dexteram Patris non ita accipiendum est, quasi Pater humana torma sit eireumscriptus . ut monet

idem Autullinus de fid. & symb. eap. 7. Nam qui ita se

inni, Deo corporalia membra tribuunt cum Anthrowmorphitis a me reiuratu lib. I . eap. 1. Dextera patris si gnificat primo sempiternam selieitatem, uisinuisa in Canti

x . o. commoditatem terrenam e ae propterea commenti

tium est temporale regnum Chiliauarum . Deinde Patris inut=a opponitur suifra reproborum , summae scilicet miseriae. Tertio eadem vox desenat iudieiatiam Christi poetestatem , de qua Matth. ult. I 8. Misis dieitur Christus, ne quis opinetur eoliticatam in caelis assumptam earnem vaevam sensu, diveluti viginam exempla persecta, ut quidam apud Tertullianum de Came Chiisti. Non certam membrorum postionem ea vox signiueat. sed perennem habitationem, quo sensu consuetum est dicere. In tua prinio sia ι per ares annos. Ita s. Pater de Sym, ad Catech. cap. 4. Non ergo hae repugnant vectis Stephani AB.uo. 3. Via . ei os apertos F vim homi s samem a d. trie L. . Hie ostenditur Christum in ealix permanere , & ge-xere solieitudinem noliri : quod liquet ex r. Joannis capuit. t. & ex Epili, pauli ad Hebraeos xx. 24 ae xi a. a. Sed hattenus de sexto attieulo . nune septimum explicemus.

vi L ARTICULUS.

Tam Romanum de vulgare , quam Aquileiense

otienialia suem la habent, Inia verituras est isάιυνε υἱ-ius . o maritias, satente Dupinio. Rufinus etiam, ait Vos sivi num. 38. nullum diserimen aperit ; quamquam Umrarmus Fortunatus paullulum haee immutet . 1impliciterha via, Itia eoιώris υi os, ει mortuos . Itaque primo credimus sui urum iudicium adversus det sandum errorem Aorborianorum . Florianorum & pt,

cliniatarum . qui negarunt apud philalirium ullum fore

poli hane uitam a dictum , eontra apertissimam aucto ita tem , Iatth. xvi. D. xxv a. 64. AH. xv D. 3 a. Apocalyps

xx. ii ce. venturus est idem Christus in suantum filiustitiminis . io assumpta scilicet humanitate . Ita Joan. cap. v. ix. & 17. Hine intelligimus quod scriptum est Pistri non Imi cis quemquam . nimirum secundum aspectabilem

formam. quam soliis Filius sibi per sacramentum Incarna 4 ionis uni., t. videsis Augustinum Trast xxi. in Ioannem

Pa .ieula in vi e mmclirat Iudicem venturum de caelis. incida nube eircumdatum, atque apparatu matellatis. qnem admodum asceno it in casum . ita Aes. l. tr. Hi ne commonemur . ne ullam habeamus iidem Pseudoprcirhetit, &Antachrtilo . ex loco a oto prodeuntibus : vide Matth. p. xxiv. 25. 27. Comites illi affuturos Angelos . Amasiolos, omnelque barctos habemus Matth. xxv. gi. Lueae xxia. ρα & i. ad Corinth. vi. 2. Certum est Amsolos, ae Mart)tes . ceterosque Sanctos iudices assessuros . redari ruentes improbos exemplo, probantes sententiam iudicis .

de Chri ita tamquam membra Capiti, ae Magistratus ad hae remes summo principi. Apostolos . di qui voluntatiam susce

.perant paupertatem praecipuo quodam titulo mundum iudi ea tutos videtur colligi ea Matth. x et x. 28. an quia eminen

iis i loco selluri sint , an quia & ipsi sententiam prose rent, Theologiae patres non consentiunt. Pastionis Chri.

ii tempus is iv. animio exprellum es t at non in septi reo tempus iudicii: quam non sat nostram nocte se ora te inomedita. μου Pater posuit m Itia potestare, Act. t. . In sinium itaque definietiim matem mundi mitremam , aetilem illam quam Matth. xxiv. 35. noluit hominibus p telaeete . Sed illorum euriositatem atque audaciam frenate stadui libro xi. eap. g. Juditandi erant omnes tam Utii, quam mortui. S. Pa.

te, de fide , ti symbolo cap. g. 3c de symbolo ad Catech.

cap. per vivos. O mortuos intelligit iustos di peceato res . live illos . qui tempore adventuq Christi adhue viυent, et qui in hoc adψentu resurgent . At Rufinus per His intellexit animas, per monum corpora . Juxta interpretati em Angustini dicimul omnibus ante tribunal Chiissiesse eomparendum nec exeipimus parvulos decedentes sine baptismate e de quibus pluta lib. xl i. cap. g. Quando

Ioannes ira. I g. ait tam esse iudicatos qui non eredunt.

ει patres aliqui assiimant iudicandos duntaxat, qui in f ligi e versantur ; id accipiendum est vel de iudieii distis sio

eie . vel de privatione vitae aetemae. vel de ordinatione, de

oetoque divino ; ut fecistis iit infidelibus iam elia ita iura macte nam, nee in judicio eas plaudum eur accenseaniareum reprobis; in eo tamem sententiam esse moremdam, eosque pro qualitate peccatorum esse mulctando. . Juxta expostione n Rufini apparet etiam extremi iudicii ita,' nempe, ut unusquisque reinerat propria e poris movi /susis Mutim . Me mitim, ut inquit Ap. I. ad Corini, Riα praeeipuus tamen finis est Dei gloria, Christi erili ,& seli, eonsummatio ptinet patui ac regiminis huius Eed saei de quo fine idem Apostolus in I. ad Corinth. H. M.& s q. Hoe articulo etiam reiicimus satalem necessitatem indueram a Gn .ficit; non enim iudicio subriciuntur quaeve munt absque arbitrii lioertate, hi disputant adversus Valatii. manos Clemens Ales. lib. a. Strom. . ti in I. Apologia S. Mit. tyr Iustinus. Haec de septimo articulo; reliquos pertequamur.

VIII. ARTICULUS.

omittitur credetidi verbum; quod tamen extat in Ctres

apud Auctorem HilL sim si Ap. p. isti . & falsus e

hae in parte Dupinius consentiunt quoque vetusti Cal.

lorum , & Belgarum symbola. Ubi omissum est , Κν; hi debet ex initio . proot indieat particula D apposita iasymbolo Rufini di apud Augusinum de symboro ad C,

tech. cap. v. num. II.

Repetitur ergo verbum credendi, nequis a fide incin

sum filium Dei, eiusque patrem, disiungat Spiritum M. Eium: quum & eius explicita Mes ad ditem am salat

neeessaria si, ut constat ex contione a Paulo habita Est si Ati. xl x. a. Consideranda est quoque vis illius patrisset Iu, quae, ut constat ex Atticulo a. & 1. demonibal huius Spiritus diuinitatem . Hae de eaussa. ut acute an Mee tit Rufinus, haee propostio articulo proximo non priri . titur, quoniam Ecclesia non est Deus , sed Deo e gre. rata. Tam ergo exigua voce signiseatur in tribos pera. nis , ait citato loco Augustinus . tiria natara . una M. tia . tina polentia , Itimma aequistitos . nulis ais se . nassadmersias. perpelvis eoiaras . Atque ita refelluntur Mare. doniam, & Pneumatomachi. qui negarunt Sancti spiritu divinitatem. Postringuntur eadem ratione Callica cate.

ehelis Calvinis arum, & Clypeus Fidei Geneu. ubi tradi. tur adorandum isse solum patrem in nomine Rilii nemnon philippus Melanchthon oui in Locis Theolat. neptin Spirito tantio haberi persectam divinitatem. Reiicitur& petri Abaelardi insignis error, de quo in priori volum,

ne pag. 39. Nomen D/ntias tribuitne tertim personae, primum seneum ab illa nulla alia procedat , nequit 1ia e peculiare nomen , quod relatiυum sit ad persio am a se procedentem 2 deinde stita nomen is vid vis pii distinguit hane petiisnam a prima. Ee secunda , quae sunt unum , ut imquiunt Theologi . principium spirans e at ne ita profitentes

credere nos in tertiam Perso 1in , iterum anathematiramur Sahelliano: . Hoc nomen Τρινitus etiam processionem ter. tiae Perlatiae a prima & a seeunda commonstrat . quema, modum explicatum est lib. vi l. eap. et r. ideoque propn-gnamus adversus Graeem dogma Romanae Ee lesiae: deqsta eodem libro cap. 18. Hune Spiritum appellamus sanctum. quoniam eius inhabitatione remittuntur peccara, re an alantistate exornatur, ideoque detestanda eu blasphemia me, dori Nin scribentis in C se L punct. 4. art. ita Dititum

sanctum aeque ac in iussispe Manere in iis, qui intrismi, steteribus inquinantur . Ex quo autem in iustis habitet famelitatem impertiendo, & spiritum innovando, resa viro damnamus Novatores, qui negant inhaerentem jussissidi.

ARTICULUS IX.

N ut est, saurum Metisam Catho isse, num se re maenionem. Aquileiense, & orientalia non habent coth I eam . & quae dei rem sequuntur. Hre tamen late me ritoque adiecta sunt . Nam vox illa Cariathim extat in

antiquissimo symbolo Alexandri Episcopi Alexandrini apud

Theodormum lib. I. cap. 4. . in utroque symbolo Edi

phanti in Aneorato : eumque Alexander Episeopas Alexandrinus soluerit ante annum grue. aut eirta haee rem

pora , errat Franeiseus pieus afirmans sententiam is D. cisa Cisth Misa, tempore Niernae synodi hoe anno rei bratae . nequaquam appamisse. Reliqua aduersus schisma. tiem dicuntur apposta sed omnia in solo DA6ia voeabulaeontinentur e nam ipse est Helisa sancta , DAMD mis, Eeelisa vera, pertisa mises et , condia onmes haereses ''anans, ore. inquit s. p. de symb. ad Careeh. Ε esso se appellata ab .kk iis, e M. . est aeter atro fidelium, quos de tenebris gentium Deus voravit in admirabile lumen suum, ut in unum cretum coadunati teneant eamdem fidem, degant sub eodem eapite, eademque partis, pent sacramenta. Cur huie articulo praepositio di non ad datur. dixi paullo supra ex Rufino. Nune ex ipso nominerietis a colligimus et ere nox unam Christianorem congre-

rationem a Iesu Chri ilo institutam . & ab Apostolis petothem terrarum divulgatam, non inceriit priuatisque documentis dirinam, neque invisbilem & occultam; sed prinditam salutaribus fidei morumque retulis, tertisque distia Mam characteribus, idest, e trina, saerificio, cultu. Fε'storem

296쪽

LIBER VICE&IMUS SECUNDUS. CAp. VII.

florum ordinatione ae resimine . sanctitate morum, & A. possesteae originis aditiquitate. Firmissime itaque tenem Melesam hane navi extare apud Pretestantes, qui illam astatuvat in culto ecem electoram negantque Apost seae Cathedrae auctoritatem. sacerdotum ordines ae miniis seria . & exeogitatis pro libidine dogmati s ae institutionibus noti Apostolos habent auctores , sed Apostatas, ei Bos, turpillimisque flagitiis eo taminatos. Hane ce . is sngudari numero appellamus , quoniam debet esse tina . quod explicationit caussa addidere symbo. lum Nicaenum . α Conli,ntinopolitanum. Alexander vero Alexandrinus ei lato Ioeo maiori .mphas ait, - . timans, e tiu eam. Hate Eetieliae unitas est conspuratio omnium fidelium in eadem fide, ae doctrina; quamo,

rem sietegati sunt ab Ecclesa omnes maniseste haeretici S icei reo Rufinux seribit . quod docuit Marctoa , quod

Manichaeus, quod paulus famosa tenus, quod Arius, quod ceteri haeret ei, commonstrare suomodo notum sectae non E Gesana GaIlituant. sed eo Γώ- ais totis . Praeter unio nem doctrinae, charactet Ecclesiae est unio membrorum inister se, Ac eum mystici hvitii emporis Capite, idest. Romano Pontis e. Hae de eatissa separatok ab Erelesia Novatianos dolet Ep. a . ad Cornelium papam S. Cyprianus. Idem bit de Donatiata lib. a. eontra Parmenianum Optatus. E eootra S. P. Angustinus in libris de Baptismo impense eumdem Cyprianum commendat, quod ebulliente eo πω versa de Re ptirandis, nunquam passus sit invehi sthisma, di fidelium earitatem disrumpi. Vide lib. a. de Mytilmo contra Dotiatistas capv K Assentiendum propterea est Bellarmino lib. m. de Gel. cap. s. aliisque plurimis sest .antibus ab Helesia noti selum haereticos, verum etiam

Praeterea Eeelesa dicit ut suns a. I. ratione doctrinae quum in Eeelesia nihil a sentemo Rectore proponatur quod non si pium, honestum, formandisque , is moribus eo sentaneum. I l. ratione Institutoris , qui nctis factus est redemptio, & sanctifieatio , ae membris sibi per fidem itis, dism modo apte se disponant. justitiam ae sanctii

e m impertitur. III. ratione saeramentorum, quae digne dispostis conserunt remissonem peccatorum , & statiae auPmen rem . IU. rationa antiquorum rituum , quibus Dei. Sanctorumque eultum Ecclesa promovet. V. ratione plu-xinm membrorum i idest, fidelium, qui uiuunt vitam ecaelibem, incontaminatam, atque honestissmam. Iate ergo meritoque seripsimus eap. v. non extare apud Hetemdcircis,

qui pagitiosam vitam approbant. Ecelesiam Christi. Deinde Eeelesa appellatur Caudi ea , scilicet, universalis . Giholi tim idem est. ae toto orbe dissu sum t ideoque non est veta Ecclesia hieteticorum . qui latitant in angu-1ia provinciarum. Cotholiram, inquit Auctor se . idt. de Temp. inter Augustinianos 3 disit toto octo durasum,

alea. quia sistincta a Synagoa is limitibus terrae Chanaancireumscriptis. Nee valet quod opponit Vossus, tune extra palaestitiam suilla aliquos religione Iudaost nam sng iis Religionis caussa Iemsoly mas conveniendum erat. ins per Apostoli mandarum aeceperant praedicandi Evanstellum in universo mundo. erat3ue amplitudinis Ecelesiae Heg fit- iniimma & aperta promiso. Etiam Cariatio appellatur. Τuatenus nemo, ubieunque existat, nisi in ipsa Eeelesia alvari potest; quia nequit fructus ramvis es arbore fraesti Iriminare. est in libro de unitate ricti Cyprianti . Id

eitco credimus neminem extra Romanam Ecclesiam salu . tem consequi. Sanesortim eommunionem Anctor praedicti serm. as a. de

Temp. refert ad sives summae Jere talem , quibaseum s eietata. dc spei communione te emur. ita ut nos de ill rum imitatiore cogitemus, illi autem pro nobis dignentur Domino sapplicare. Reiicienda non est haee interpretatior

cum enim ea itas nunquam excidat, nequeunt Sancti a n

hii laetetate ditiungi: S ideo eredimus illos iam beati tu

dine perfrui, pro nobis orare , dc a nobis religiose eos i. aduersus antiquos Millenariorum errores. de recentiorum haeretiemum perfidiam. Haec tamen Sane orum Communia duo alia sinistrat, idest, appellationem fraternitatis. quam in Vieem Catholiet fovent. de orationum , bonorumque

dierum , quae fiunt in Ecelesa , partieipationem. In illi

raternitatis contesserationem consueuerant olim novi Episcopi alios electionis suae reddere certiores per literat,

quat appellarunt Communianis e quarum exemplar extat

Epist. 41. Cypriani ad Cornelium Papam, & viet ism Cor ne lii ad Cyprianum. Huc sperunt litem datusdelibut νε-

regre profecturis, ut in communionem ab omnibus Ecclesii reciperentur: piaque consuetudo consecrationis olim de lices,tia Episcopi advenis demandatae, ut narrat de poly carpo Romam sub Aniceto adventante Eusebiat lib. v. M.

Ecel. cap. 14. Bonorum orationes ceteris prodesse, ne alia

exempla proferam, demonstrant preces Stephani, de piae matris Monter lacrymae.

X. ARTICULUS.

Decimus est Remis vim porearatam . In tabula Du..pinii conveniunt in hoe artieulo quatuor antiqua symbola.

Quidam putant eumdem articu)um receptum tempore

Cypriani; eo quod desideretur in symbolis Tertulliani . Irenaei. 5: Otirenis. Nil id interit dissicultatis ; e memorata enim Meis i statim intelligitur peccatorum reis misso: quoaiain 3c Ecclesiae miniistis data est potes has reism Itiendi. & retinendi peccata. Joannis xx. 5c in E cle iam cooptamur per Baptismum, quo te mittuntur ipsa

peccata, Aes. I l. 28.

Credimus itaque hoe articulo per Baptismum deleri mnania peccata, α legem Chrilli etiam hoe titulo ceteris es.si ptae tantiorem, quod habeat expiatiociem pro quocunque fagitio; eum Gentile viam delendi eulpam, & fugiendi

supplicium ignotarent, expertes saerifieiis quihus eulpae reain us abstergeretur , euias delendi vim nec habebant saer menta veteris legis suapte natura r immo adversus adult & travi bra delicta haee nullum a serebant remedium At Baptismus omata morsus peceata tyliit, ut docet Augu ilinus in Ench eap. 6 . Ad hune suasum innuendum symbolum Naeaeuum pasciit . Confuso auiam hapti a in remissonem peccataram. Credimus tamen in Ecclesia remitti quique peccata post baptismum patrata, contra Basilidem. Montanum . oe Nouatum e quorum primus apud Clem. Aiex. lib, 4. Strom. volebat e donati tantum peceata ex ignorantia dc praeter voluntatem eommissar alter, ut in quit Hieronymus lin. r. adversus Jovinianum. negabat si

se renovari per paenitentiam, qui sibi cruei fixerunt filium Deir uitimus, aut ore E iphanio M. Cathar. . aiebat nullam spem veniae lapiiς post baptismum relinqui. Fate marquoque peccata vete dimitti, naa tegi duntaxat, damnan tes cum Lutherum asserentem arti 1. inter damnatos a

Leone X. remanere post baptismum peccata, tum Calvinum seribentem in tri. Instit. eap. a. g. i . reprobot nunquam consequi remissionem Meeatorum. Venialia Meeata etiam eleemosyna & oratione deleti, docet S. Pater de Symb. aa tech. Ita metata ante baptismam eammissa delentur Sacramento regenerationis: que m lea patrata sunt, per sacramentalem absolutionem; quotidiana autem ae venialia mratione, ieiunio, eleemosina. Etiam temporalis scelerum

p a per indulgentias relaxatar. At haee amnis baptitatis prodesse pollunt, quoniam nequit percipere fructum passionis Christi, qui in imorte ipsius baptigatus non est, ut seribit Apostolus ad Rom. cap. 6. Etiam baptismum adultorum praecedere debent debitae dispositiones: ut liquet et ΑΗ. II. 33. PIaιιε Miam oliιι , di suptizetur u quisquaveVisum, Ge. necnon ex iis, quae ante baptismum exige-hantur a Catechumeno . recolitis a Iustino in a. Apologia. a Tertulliano in libro de Baptismo, de ab Origene homa I. in Lueam. Verum de his dispositiinibus pertractavi

XL ARTICUL Us.

. Camis Resari ii . . Undecimum stiliret articulum. rubent symbola quaeque . Aquileiense addito prunomine ait. Huius Camis. De antiquitate huius articali, nee VOLtius mullitat; annuntiatam quippe resurrectionem ab initio

Evangelii. eoostar ex Act. x. ii. ig. et r. ad Corinthisau. & a. ad Timoth. 2.

Non ον νῶι dictum est, sed ea is; quoniam eo orasant ea lestia, terrestria, & aerea ; eam autem dea nath cum eo oris mentiarem. Rem dicitur a Damas noli, iri de fide Otthod. cap. a. anast s. sve resurrectio.

reciaeras, δερ tist a. s,e, ut inquit de Resuri carnis αTertullianus, ν/Ad vortii. Ipsa Resurrectionis ratio post lat, ut quod morte eesidit. illud exciteturo Ad ideo prinnomen additum ab Aquileiensbtiet eontinetur in ipse Ca voeabulo. Apparet hine error Odi distatum, Ac Ba

delanistanam, qui Co νον ι resurrectionem dieere mala Funt, opinantes non earnem hane reditutam , sed corpus aereum , atque alterius naturae r de quo errore vide Hier

nymum in Epist. ad pam mach. δὲ ineanum. Rufinag in I. M.ersus eumdem Hieroclymam Invectiva. ut se purget ab hoe errore , affert symbolum riclesiae suae Aquileienus. in qua, ut diximus, addebat ut pronam m. & digito etiam

tangebatur frons, quas diceretur, Credivitis ramis lusas, viam contineimus , resurrection, . Opinionem . quam se

quuti sunt Origenistae, vimuisse tempore Clementis Romani, non obscure eonaeaat Auctor Hist. Symboli Am L cap. v l .

n. M.

Deterrima via aberrarunt, qui resurrectionem negarunt penitus: euiusmodi fuere sadducaei Act. xxi tr. 8. Hym naeus de Philetur a. ad Timotheum ii. I . Basilides . Cerindon, & Apelles a ud Tertuli. de praeseripti Valentiniani Archontici, 3c Hierachiis, aput Augustinum de Haeretin. II. M. M. Seleuciani, de Praeliniatae, apod philastrium; aliique platet apud Vostium disput. xli. Th. a. num. I. Recte sustinus in Expositi symbali ait hane resurrectio emnon fIώm a eos Asa, , sia . iam ab hereticis impinguara . Movet me taata adversariorum pervicacia ad vitiab

297쪽

L86 DE THEOLOGICIS DI 3CIPLINI s

vindieandum Me loeo Catholieum doema demonstrando futuram esse resurrectiomem , N idem empus restituendum animae suae, licet di .ersis assectionibus praeditum. L et M tem , qui plura desiderat, Tertullianum de Resurreri. Carnis, s. p. Augustinum lib. xx. de Civ. D. cap. A. 7. ai. lib. xx M. ea . s. & seqq. sem. 34 . & duobus seque

libur, Frideriei Nauseat Episcopi Viennenset tres libros de Resurrect Ellium, aliosque Scholasti η in dist. 43. libri qua ti, Vossium quoque citata disput. xii. Ze xυii. Nos satis

esse arbitramur ima , quae proxime sequuntur. asserta.

Asero primum suturam este eorporum Resurreεlionem, uod probo auctoritate utriusque testamenti patrum tr itione, consutatione Gentilium , & ratione Theologica . Et loca quidem prioris tellamenti afferenda sunt adversus submorosos quosdam Recentiores . qui eis Relut restionem sateantur, negant hane evinei ex sbris luis veteris. I hus enim x x. 21. ait, seu q5M RHemplore metis vre t in notissima die is rario δεν editios sum: Utim Aretim auger p/Iti me Psalmus xl. 9. uia qui dormit. tiari alietes , tis restiuat ' & eiri. 2ς. Λώstii spiritum .ertim , O deseren3 , O in pulverem fiatim revertenta ν. hi is Atum tuum, O creabunIM, O revorabis De emrariar de quo loco plura aduersus Sadducaeot R. Manasses Ben Israel in lib. de ML mori. Esaias xxv r. io. Viteηt mo itii itii ; in refecti mei re et ut: ex et mini. Io ore qui

morte redimam eos: era mors tua, o mors, morsis rudis ero ferae.

Mercerat, Grotius . Volsius , Manci et neu Israel, &pabbinorum complures nepant resummonetra probari ex exp. xl x. Iobi . ob diversum sensum quein exhibent he-hraea, Scru qtiod Reue, υν meus vivit, O notasmo stil/rfip herem , O postquam petiem meam corroserint hane,

νυ stim illa ii iti Phoe . Ait ergo Iob duntaxat , polle Deum fellituere pristinam formam corpori eius morbis, vermibusque propemodum exeso . Verba Esaiae . Ac Erechie. lix explicantur a viris doctic de insperata liberatione istae

litarum, qui ob summas calamitates mortuis aequiparantur.

Reliqua nunquam ad Persus sadducaeon ab antiquio Rabbiris prolata sunt, quod nullam vim ad eos revincendos vi detentur habere . Ex veteri itaque Testamento minime pribatur restitieξlio mortuorum . Imo occurrunt ibidem aliqua , quibus haee resurretito oppugnatur . Nam ps i. s. teriture Neu re vivent impii in jtia elo Eclxxvii. ῖς. se

iii. 10. inquit Iu reo tintis inseri tit o Lomtu,s O itim u- ιινώm , o aequo titriri se ceu sitis. Haee N alia hin consimilia cor tum resurrehilonem potius evertunt. quam evincant. verum ex adherso teponimus, senium lobi optime a I tino interprete exprellum . Ut enim mittam quod obsercat Didae ut a Stunica nostri ordinis. Comment. in Job. pag. - . iacile corumutara quaescentes hieras v N, nec mi tum es e. si ponitur α γ', surget, pro iiij Hi ruesim: vulgata cum hebraico textu non pugnat . Illo umquippe verborum , Redempter meus novisti,Mn stire t fiam, stirier m . senius eli . inquit in hune locum Gulielmu hibu I, shr A Itisitandum litis praesent a moti ., iis a is , i iii, suoci ex iti et is versis es manifestim. Hane Eiiii expositi em probat etiam Codurcus . Praeterea si ad Chii

sum .Redemptorem textus reteratur an non pr aedicitur, perte resurrecia Salvatoris, qui primitia fuit dormientium, tit explicat etiam Clarius ὶ Referri autem ad Chri itina . qui resurrectione sua nostram repromisit, cum ipsit Ita fio.

ne hebraica nianifestum est, tum Graeca, & Sueriacae qua iura una hobet, scio enim quia Merntis est . qui me raso Itii, ,, es fore terram ad restis tandam cutem m/om: at

tera , Ego ρ uidem scis . tu Sohater meus vitem si, st iis est iam mulsone Itiper terram προ ttirtis. Vide Biblia Wal toniana Tom. ita. p. 4 . Denique Jobum non loqui desola vermium cottosione, sed de resolutione proprii corpo iis in pulverem, poli quam ait carnem suam iam coniti iam . macieque solutam fore resuscitandam , tria commata

, lihm meam canor υνιnt hanc . ubi non solam cutiri coita fiovem . sed omnimodam cor riv correptionem demoti iliat verbum t quod est confringere, ore tire, extrarer ritude Anglorum versio apud Sixtinum Amatna in Anti

hi,Mio est Dianis ps petiem meam , hce μυα, d. Hi,ni; N Scholia Genevensia . stiana me es ii me is Miroit a pias grana extramlia . O qtie is forem δε ιιιι. ustiis . Itaque ex ipsa Novatorum expostione Job notisti in sperabat restaurationem tutis, sed& resurre lion memporis penitus consumpti, & emaciati. Alterum est illud riti, πο α ρ', Dues juger purevum, quod volunt ad Re demptorem referri. At 'tor, noci eutem disruptam 1toa

corrosam sienifieat , sed terram , miniatumque piater m .

ideoque sensui et . potentia Domini non solum otiosi carnem restituendam . sed etiam suscitandum corpui, D. steaquam redierit in pulverem . Tettium eii, rar re es. Videti Detim m/ΛM ; nam rim . noti est experiri Elidii benedicia corporis sanitate, sed υιdere , mente intueri conramplari, & consequenter exprimitur viso Dei, rati, ne surtes utis repromitia . Atque ita ex hebraico textu, Quem tam mi inee extollunt Setiarii. comprobatur sensu vulgatae. Nisi ergo Mercerus. Grotius, Amma, Voliat N alii subseri te velint Ausuilino, qui libra xx M. de C. D. cap aς. est . Iob . Atii ια exemplaribus, qua ia LABuens, -- tιν, restirractionem eum s sne diabis prophetabit ;audiant saltem commilitonem suum , Sebastianum Mun. lierum scribentem in hunc locum, Merte altitiis ν muri retris mortuoram o Zc quod hie habet Castalion , C, , mitiraeelio. quam homin in resim ita sequetur .

Saltem Prophetiam Erechielis non posse aecommodati LaIstae litatum relii tutioni probat Manasses Ben- Israel, uii Propheta eollectionem populi ibidem praenuntiat parati aduorum lignorum . in quorum uno scriptum erat nam aEphraim, in altem Iuda. δα quia manis esse sepulcra. a. davera, & spiritus vitae ibidem eo mei rantur. At data tam ab Maia, quam ab Erechiele annuntiati rellitationem regni Israel sub resuretentium olfium imagine : consequi.

tur etiam ipsam resultellionem suturam esse ; quoniam ut ait in hune locum Hieronymus, Nanquam poneretur φ .

quia nema de ultis non eis filias interia ecnfirmus. idem

demonstrat Tertullianiit de Resurrest. Carnis cap. in re 3 i. Danielis verba, ut obseruat s. p. Augullinus lib. ii de C. D. cap. ad confirmamur a Chrillo Joannis v. D. N verba Oseae repetuntur ab Apostolo t. ad Corinth. D. 59. & utrobique aptantur resurrectioni , unde nequeuatiis impudentissime aliter exponi.

Cur Sadducaei refutati non tuerint hisce Propheticis te. simoniis in caussa ei quod quinque libro Mosis recipe rent, rete iis propheii . Taera inquit Tertull. de pti, script. cap. 41. ) Itiadi ires cos , D uiatim s. at sinum , θυι ρυmus au6s es prop/Hai, os nori tu Dii ra

sto di Apol folia, nusquam a Iosepho hoe flagitium Sad-eucaeit exprobratur. At Cer. Possius disp. x. nun . Diasteritonem Tertuli iani , N Hieron*mi 'rissmara est e.

Maligerum , quem sequitur Clericus , duci argumentis haud satis finiis, consentite hae in re vetereς & recentiores.

pla tum quosve Iosephum lib. x m. cap. 18. & Josephum

Curio dein lib. a v. ll. eap. o. Addamus nonnulla. R. Si.

mon Beu Ioha; tessellit sadducaeos ex Cen. m. o. In sal curre vincuntur ex Gen. xxxv M. io. Ra Mehit illos confutat ex cap. xv. i. Exodi. Gamaliel ex Deut. iv. i. Raba ex

Leut. xxxiii. A llegit omnia Manasses Ben Israel in libro de Resurreli. Mortuorum nos hae Rabbia orum a

terimus sadducaeos r.esertim ex Pentateuco a Rabbimς te felli. quod solo Molit libros summo honore diana reatur. reliquos aut abiicetent, aut saltem pro Canonitis non ha

herent .

Neque do ma Catholicum ullo contrario textu oppugna tur . Nam psalm. i. resti rejis idem eli ae tu 3 cura . ι ' silere, non e sese e r ac iansus est , impii neci iuvisca humur Deo judice , confundentur , causa cadent. psal. lxxv a. demon iratur vitam hominis, ad instar venti, esse brevis aevi, per se i alim recedere . nec redite . nis diu, nitus . voluptuosam hane vitam cito deperdi. 3c in pun locum summa calamitate commutari , nullam ex tefenne supplieio redemptionem sperandam . lobus resurrectionem non denegat, sed ibidem v. tr. suturam ali poli caelorum transtum, Fc constituto tempore: ne repctam exquil tum teli imonium cap. xl x. abunde a salsis interpretationibus

vindicatum . Ecclesialiae denique sensus e i , nil mirum si

in hae vii a boni non diseernuntur a malic , cum vix discrimen sit homines inter ac pecudes, dum timul prodeuntias utem, ae familiter dissoluuntur in pulverem e bonorum prae natu in manere post mortem: N Ueum tandem, uti habetur in sine tibia, omnia adducturum in iudicium. Vide .

Jc Martha Joan. xi. M. Scio seia festi set in resin ' Λ n iusimo die. AEl. xx1.. 11. Paulus Fesici praesii pro stetur

298쪽

LIBER VICESIMUS SECUNDUS. CAP. VII.

stiorem eulenter idem Paulus in I. ad Grini h. xv. hoc dem ostiat I. ex resurrectione Christi versu 12. si etiram christis praecii tur ριed resti erexit a moratiis movi

mina . in is es o Fris Dora. III. ex quo, nisi resurrectionis de melioria vitae spes superesset, Christiani solent

innium mortalium misenimi, versu i q. si in He vitas rum in C iso sperantes stimus , m feralitiores stimias mnibus hominitas. IV. ex eomparatione Adae v. 22. Usαι in Adam eonti morian p. h. O in Chr so emnes υλ

Traditionem Catholicorum Patrum nemo unus negabit. Polycarpus apud Eusebium lib. iv. H. Ecel. x1. momi prinximus ait 1 Benia eo te, qui ma in sum diam, edi od tiram rane perdia re dignarus es . ut porrem caperem inrensortiam Mart rum, O ia cissi a Cisse. rui, in νεώννemenem vita alema . animis smul coeperis in in is vii e Disistis Ianesi. Justinus resurrect ionem asserit in a. Apologia. Athenagoras & Tertullianat de hoe argumento librum interrum conscripserunt. Irenaeus futuram resurremonem prohat libro v. adὐersus haereses. S. Pater Augustinus exquis te hane quaestionem aduersu Gentiles pertrahiat in loeis superius laudatis, quod & prassant alii patres. Ambrosus

lib. 1. de fide, Theodoretus lib. v. H. sab. cap. 19. &αFaeillimum est Sadducaeos Ee Gentiles refutare opponentes hane resurrectionem esse impossibilem . Ae i. Augustinus xxi I. de C . D. eis. l. ingeniose demonstrat, id eum iam eredatur ab univerib sere mundo, non esse incredibi- e. a. Justinus in Apologetico demonstrat non esse eensendum impoli; hile Deo. quod est impossibile alietii; sicut naturae impossibile eli sine semine animans producere . quod tamen potuit Deus. q. Selicitassici de moniliant illum . qui compositum produxit ex nihilo, a sortiori posse illud telii- euere dissolutis quidem principiis, sed remanentidus. 4. Fria dericus Episcopos Viennensis probat possibilitatem resutre.

Hicinis ex quo Eliat suscitarit filium viduae Sarepianae . Elisaeus filium Mnamitidis, Christus adolescentulum Naimi, puellam sitam Iairi, & Laetarum quatriduanum , P

tres labitham, Paulus Euochum e quos olim suscitatos saeri libri eommemorant. s. Nee sapientes Ethnici id impossibile et iderenti cum suscitarem Armenium quemdam letibat Plato in x. 4e Reptibi. Valerius Max. lib. r. c. g. Plutarchus Sympos ix. s. Maerobius, ae Tullius in Som scipionis. Resuuitatam mulierem scribunt Heraelides Ponticua in libro de Exanimi. Dimenes Laertius in Emped ele, Galenus vi. de locis ais iis, plinius lib. vita c. 7r. Idem auidisse A ristaeo narrant Herodotus in Melpomene de Plutarchus in Romulo quas fabulas literis non mandassent, s laeredibiles existimastitit, tit inquit Gretius lib. xi. de Verit. Relin Chriis. cap. v D. Vid. Alaeam Caraeum in Theophrasto Tom. vita. Bibl. P p. plura Gentilium testi moma Iroierentem. E. Nequit in dubium revoeati Christi

resurrerito, ut demonstro lib. xxv. eap. Io. neque id negat

ex Iudaeis Iosephus lib. xv m. Anti'. cap. 4. R. Jehuda in

libro Areanorum citato ab Muetio Dem. Evant. Prop. I x

eap. 142. Ee R. Bechai apud H. Cmtium. 7. Omnes Pl et iei affirmarant abi rusura opinantes Jussorum animas festa oblivione veterum miseriarum, postquam eum diis

requieverint . velle reverti ad torpora cot ruptibilia ; quod . ut Atigustinus observat se . 343. de Temp. nune a r. hor.

ruit etiam Virgilius dum ait L AEneidum Anchis asserenti

redituras ad eorpora animas illistium Romanorum , respondisse AEneam admiratione pereulsum ro pater, an ne aι quae oti eritim hine ira ptito tim .s Mimes animos, iterumque a. rarda reverat Corpora β ponebat porphyrias, omne eo uet fugiendum esse tted S. P. eodem sermone illum revincit, ex quo idem p Nphvrius erederet mundum animal magnum praeditum in tellectu, & anima, quam appellabat aut Iovem, aut He. catem. s. ergo, ait Augustinus, aeter e munestis sis. fine manet mundias, G animai es vitindus ; anima sumases tenetur in muκdo. utiles est quod dicebas, Corpui olo hi fusi estim o alea beatas animas in reve ibi a e sera smper halitu=as. i aie s coνptis omne nitendtim, otiari munatim dicis, ut fugium de carni mra inlias Itipitis tuus de elis o terris . Platonicos vero negantes terrenum eorpus posse consste re in caelo resutamus i. quia ii aves levitate pennarum po tantur in aere. possunt quoque divina virtute ineaelix im mortalia eorpora permanere a. quia etiam homo sine penianis, cum si terrenus, carpit vitam de superiori elemento. a. quia ant Dei, aut dmmonis virtute Velialis virso aquam continuit in tribro. quia N imbres ante uam in terram decidant, pendent in nubabos. s. quia s plumbum ab a tisce aeeipit formam, qua natet super aquam, potes mnipotens eorpori humano talem qualitatem eone ete , qua seratur in editum. His exemplis refellit Platonitos op- P uentes eorporem gravitatem magnus Augustinus lib. xx ri. de Q D. tap. xl. N serna. r4 . de Temp. nunc a42. Adde

cotes eorporis glorios, de quibus inta.

Nulla ergo conitaria argumentatione morinorum resur

rectio concutitur; eamque etiam ipsa ratio suadet. spectata enim divina retributione, ut anima saeui R eorpus

moralia opera exercent. licet illa tamquam tau Ia princeps, hoc tamquam instrumentum, ita debet utrunque pria sua conditione aut praemium aut supplicium relatre. Caro

inquit Tertullianus de Resur . eap. ) vim mini sera ,

iseriarii P Vide de Chrysislami iti Epiuolam ad Corinth.

Hom. ag. & 30. Aeeedit argumentum Apolloli petitum ex comparatione Adami eum Christo. Illud urget Tertullia

nus eodem libre cap. 48. praetermitto argumentationem depromptam ex Apostolorum ae Martyrum tolerantias quam adhibet idem Apostolus uersu 3ti praeeliati eapitis xv. versatque eleganter Auctor Remoti sonit ad obiecta Graecorum inter opera s. Ivllini. Hactenus autem primum assertum satit, ut arbitror, eonfirmatum est. Deinde affirmo resurrestionem suturam in eodem eorwre, quod morte dis loruitur atque id proxima argumenta corroborant. I. Ipso Resurrectionis vocabulo ostenditur . quod exeidit, hoe resursere. IL Mortuos, qui in mon mentit audient vorem filii Dei . nemo, inquit Tettuli. cap. 3 . . poterit interpretari nili eorpora & earnem, quia nec Jpsa monumenta aliud sunt, quam cadaverumstabula. IlI. Christus . ait Ambrosus lib. di de saeram. cap. g. i venit resurrectionem, ut roseintexiarer eis ire seri fictam .

ρ a notiri uereor serpentis omissam ; ideoque restituendum est idem eo us, quod ablatum est morte. IV. Non omnes resurgentes immutabuntur, ut d et Apostolus eodem cap. verssi. quoniam multi in ictu oculi requiescent. &reui.iseent, ait s. p. Augustinus lib. xc de C. D. cap. ro. Si autem hi in proditio corpore surgent ; cur non alii 3 V. In resurretii e Cntilli, & Larari quae sunt typus universalis, suseitatum idem eorpus membrorum conta Stu, em

iisque prubatum est. VI. Hoe, nos aliud coimet effecit quae animus cogitavit, ideoque & illud aut pcimae reser

tiatur, aut gloriae.

Mirum quanta hoe loeo Miletunt incredulii Primo, i

quiunt , si corpvis in cineres resolutum est, quomodo it ram eoagmentabitur Deinde quaedam corpora mare de glutivit. quaedam vorarunt serae ae pisces, & in membra L earnem aliorum animantium conversa sunt. Praetereaeui bono suscitatio abortivorum scietuum , atque monstro. rum δ Rursus si ulterius non erunt nuptiae. S eoncubitus.

cur resurgent feminat Ad quid sexus distimen γ Num ut Rectat ad libidinum oblectamenta ἰ lusa per si idem surgat

corpus. habebit pilos, ungues, humores exeramentitios , de sanguinem; quae iterum indueent corruptionem, ae maristem. Denique, nisi in altera vita paratae sint epulae tu pesque voluptates, supersuum est ad illam corporalia membra euocare.

At respondeo haee omnia reuinci sola sile iti summam Dei potellatem. Brevi ad sngula aliquid reponamus. Ad

primum Apostolus affert comparationem seminit . quod putrefatium humorem circumfusum attrahit. radices figit, emittit florem, erigit culmum, aristas nutrit, resuseitat-stie extinctum iam triticum seminis1ur ereptis animale .

inquit Paulus v. ., βουet rarpus si rati. Mire explieae hane seminis comparationem in suo Theophrasto. sve Dialogo de Resur. moti. Cardius. Vide & Tertullianum cap. 32. S. Paulinus de obitu Celsi pueri satis apposter Mittis eram o faeiente Deo Iam natus tis essem, mise iam de pres is smine rarues ero.

Nom tiret In t/ηti m reci hauria, s ossa faciliam . Corporis imperi femina MI: halet Idem dicendum de membris dis lipatis, atque dispersis .

Tertullianus cap. 6 . ait earnem in suam matrisem terrani tis si per ambates resoν56. . tit νι estis ex liti reptes retiar.

S. Pater Augulfinus. Assa inquit de G D. lid. xxit

ibidem

Affirmandum idem est de pueris , monstris, es aborti et

anima informatis, quos omnes suscitadidos divina potestata integris membris, atque aetate perfecta, non est incredi iahiter quoniam, ut ait S. pater Augustinus eodem libro . cap. i tinc pesseli onis mediam se haleus omnes, ut eum .iu eene piamiar. at e n can ν r seu hab/nt in ratio, , non in moti a sitit . a jam vi mira omnia sint .arento in femine, cum etiam naris nonnulla adstie d sint. Feminas in proprio sexu resuscitardat die us, eum eodem Augustino eq. cap. 37. quia nen est viritim stati, riminetis. sta natω-ra e neque ex seminarum aspectu coa sequetur oblehlamentum libidinis; nam prius , qtiam pere sene, Mui eram, Onan censa tuebant ν ὐν O iamino. Corpor 3 erea uti vhia detrahentur, natura fert ob tin , ait ibidem Augustinus .

Haud vereor , quin s. Patris opinio verior st. quicquid visum aliquibus . adstipulantur enim illi Tertulti eap. 6

299쪽

DE THEOLOGICIs D Is CIPLINII

Ambrat es Reso tres. Hieronymus Ep. ad Pammaehium,

Eugenitis. de Iulianus Tolet. lib. m. Προγν . eap. 24. scholaifiei tete omnes in iv. sint. dist. M. Porro quod non- titillo movet dictum Matth. Har. H. In re nee io, ne

Ibolitionem. eum unum de sexus usu aceipiendum sit, alterum de immortalitate & gloria praedestinatorum. Humores deservientes tantum generationi ae nutritioni, neen a merementitios non adiuturos in eorpore resurgentium ultro attintimur. Erunt tamen reliquae partes, quia licet plures pristina non exercebunt o seia, ut alvei gurpes Acubera, spectant tamen ad eorporis deeorem, & complemen tum . Ita inquit Tertullianus eap. εα omnis compago prisma nere oria .s sisti nati sunt, , itera voeariara . Recte ergo Prudentiui in fine Apoth.

Frauaritim rememor parensi fossa sepulo . Si opponas quod ait Apostolus uersu so. non semel la dati eap. xν. ad Corinth. Caro oe fanaetiis Ne m mi pos ne nori r nt; Respondeo carnem , di sanguinem eo Joei potis seeundum mortalitatem . sive earnis Zc sanguinis

corruptionem; nam sequitur, Ne e αννυι o inrem tu

κ/m postuetiit ideli. Iignificari corpus, 'vale nune haberant, fluidum ti fragile: sve etiam intelligi opera carniati sangui sis. quamvis de incorruptione loqui Apollorum patestat ex uertit proximis, de sutari explicatione demonstret summum vas scientia Augustinus ErilL ivi . nune 1os. ad Consentium. Sed otiosum erit amplius in hae secunda thesi versari. Tertio loeo dicendum est de qualitate corporum resumpentium. Futura haee ineorruptibilia Et immortalia. proba

tur cum ex Apostolo v. 32. Caner tuba , o moνtti; νε--sent ιηαννυιι ; tum ex sne Resurrectioni , qui est ut qui Dona egerunt simul cum corpore transferantur in vitam aeternam, qui mala in gehennam ac sempiteraum Opproahtium, Dan. x i. a. Matth. xxv. M. Joan. v. 29. Accedit ratio, quoniam otiosa mors esset, si in vitam eamdem ite xum estet redeundum; inquit aeneas Gaetam citato Dialo

go. qui inscribitur Theophrastus. De sutura itaque immortalitate bonis malisque eommuni non est ullatenus dubitandum Non erunt tamen utrisque eaedem omnino agelliones Beatorum eorpora comitabitur incorruptio. De hae Ap, stolus v. ar. seminattir in cor psisne, si get in inter ΝΑ-

ω de Ambrosiue de fide Resurrest. Fias ν si isti -- talisus ε'. Consequetur deeor 3d venustas, de qua Apostolus v. 43. Seminastir in sensistitote, Iti*εr in alor ardi ad Philipp. ira. 23. Reformabit evrpus hiamsi roris nostraeeenntiristiam coepori etaritatis sae. Asseri Garris pulchram simittesdinem Attificis , qui statuam Athillis aream mi nutissime eoastactam e ctat de expurgat in aurum &indis' a priori serma videtur aureus idem ille Achille, . qui suetat aereui . Ad gloriam hanc demonstrandam ui uti tur seripturae comparatione ignis. stellarum . 8c soli, , sap. Di. 7. Danielis x D. r. Matth. II ii. 4 . quod hae corpora snt ceteris solendidiora. Imitabor ego laudabilem moderationem Augulum se libentis lib. xx D. de C. D. cap. dii. uuis si autem, o quam malna spiritari s ctem is gra

tia . qtionsam nonatim tonit in experimentum, vereor ne tri

mis νi m s ι omn/. quod de ilia profertur, eloquitim. Pro pletea corpora beatorum mirabili praedita erunt agilitate de qua Apostolus versu proximo: seminatur in Afirmitare, seq/e iis iij te. Et S. patet ea D ultimo eiusdem libri . c., ὸ tisi totis o Attis, ut protinus erit cauti . Iisdem d lique corporibus erit subtilitas, quam innuit Apostolus v tia 4 . dicens. Ieminatur ανptis animati . hetet eo pus I otii quo in socci non solum innuitur ritas purgata ab omni labe terrena, 8e facultas denso obieet permeandi, verum etiam persecta subrectio spiritur, unde orietur tranquillitas, impeeerantia, & eessatio ab operuistin is animalibus , iis scilicet . qua non solum perfieiuni.

corporeis orgams, sed de ad animalem vitam sunt nec clariae: quamvis perseverent aesus corporei, quos sine lib. exercet istiens animus. ut videre. loqui, audire, movi

ri . Atque hae est interpretatio Augustini de Fidia &Symb. cap. 6. de S. Thomae in IV. contra Gentes eap. u. Ex his constat dotes eorporum hea orum elle eruere mi ruptione, opacitate, pondere, atque eralsitie, quibui affeta

tur eorpus hoc anima se .

Obiiciebant Gentiles: si eorruptio non erit . quare priresurrectionem mandueavit Christus i quare surrexit eum suorum vulnerum cicatricibus At magnus Angustinui ibspondet, quod manducavit, potes latis fuisse , non egellatis manducasse etiam Angelos incorruptibiles ab Abraham ., Tobia susceptos hospitio: exhibitas eicatrices vulneri, ut sanaretur vulnus incredulitatis. Legatur sermo in . da

Ut de eorpore damnatorum dicamus aliqua r Geram et Vonius disp. xl x. num. 18. ait S. Thomam in illud A stoli, Et mo=ttii restitiens incorrupti sensile reprohos non resurrecturot eum illorum eouorum vitiis . At lesso, de audia et . Doctor enim Angelicus in loco citato a Volso, ideli, in cap. 1 f. Epis . i. ad Corinthios, lect. g. ait ta, tum Sanctos fore incorruptos, non solum eo senti quod

illorum anima noe dividetur a eorpore , quam intempti nem Assisunt eirpura rimnatortim , sed etiam quia κώ-

iam ha sunt noxiam posuinem sis ab interiori, sie .3 eam Hori. Libro autem iv. contra Centes eap. M. ubi hiae quaestionem dissol it, principio ait verba Apostoli, Matii re egent intortori, de omnibus debere intelligi tam linis, qtism mussr ideoque & ipse eum Hieronymo, quem illi immerito opponit Vomus , verba Apolloli interpretararie statu immortalitatis. Deinde S. Thomas ait. quod απωra damnatorum non erunt spiritualia, idest spiritui suo ie-

Eta non agibilia, sed ponderosa ; non impassibilia, sitit

magis, quam nune sint . obnoxia passionibus a non luce persuti, sed tenebrosa & opaea r optimamque ratim

preseret, quia de reproh rum anima experietur ramis affe-

elus, aversa erit a Deo, acerbissime excruciabitur. 1 alumine diuinae cognitionis erit aliena. Quare volsias Ain hoe iniquus est, quod L Thomae praesert Durandam scribentem in iv. disti an. g. reprobos eum itidem vitiis eorporum surrecturos; quum hae in re Durandus Magno Aquinati non esse veniat. Eidem nos pollice utraduelubseribimus. A tque haec est nostra δε Restiiset AH ramis dissertatici de qua si videmur pingui minet.a, Ac ieiuna oratis dixisse, adeat Theologus Patrum , δὲ seriptorum , quin in hoc articulo laudavimus. ornata latisque lucubrationes.

XII. ARTICUL Us.

Ultimus atlimius est, Vitam isthmom . Nem explicat hune articulum Rufinus, nee Venantius Fortunatus : vel quia in eorum symbolis dest vel quia ex predictit A. viam habeat intelligentiam. Neque nos hie immorabimur. In quo sta si vita aeterna sanctorum diximus stiperisti li-hto e. A. nunquam post mortem corpora lateri rura distimest artieulo praecedenti; perpetuas scite paruas damnat imostendimus lib. x. cap. r . Circulum ac transmigrationem animorum refutauimus libro xii. rapite ε. Nune duabus verbis damnamus Epicureos negantes animae immortalitatem, Pythagoriem asserentes reditum, fluxumque perpetuum vitae, Ac interitus. Gnosiicos insciantes remunera

tionem meritorum, Cristenistas statuentes fiaem eii ii, serpliciique reproborum . Verbo dicam: eredimus Evangelici Mat. xxv. 4 . Et i5 nt simpli) u sunsilium aeternum. si istitem in vitam Hemam: in quem loeum Iuventus: gremam miseri perna fossistisiue tisisti .

Aternum e sotas justis rauci a manebis.

300쪽

dius licidite is

DE THEOLOGICIS

DISCIPLINIS

LIBER VICESIMUS TERTIUS,

De TbMoralium Virtutum natura, atque exfrcitatione.

ACILE ex praemissa symboli Apolles ieimpositione coniicitur nihil esse Christiana fide praestantivi , nihil utilius ; quoniam divina illius elaritate persus , quae nee

Atheniensum philosepnotum assidua cci templatio, nee idololatrarum gentium e cogitavit religio, dirini eultus praecepta . morum institutiones, virtutum ineia, &firmissimam atque itie eussam Theologicorum dogmatum doctrinam absque ulla erroris ealigine assequimur , tradi. mus. propusnamus. Sed eum sit miserrima illo um hominum conditam. quibus aut non affulget huiusce fidei sum num lumen, aut sponte sedentibus in tenebris 3e umbra mortis inest poenalis exestas, animique inereduli sordes aededecus ἔ illorum tamen deterima via, ae suprema malitia est . qui fidem non eonsummantes operibus, nee post fundamento supera discantes probatae dilemonis aurum . di pretiosos piorum operum lapides. thesaurirant sbi iram in laturo, amittunt sperandarum rerum subitantiam , nec adhibent omnem Gram , ut peregrini & hospites super terram ad Civitatem, cuius artifex de eonditor Deus, i defesso labore. inυictoque studio eontendant. Ab iis enim. quibus ampliora eollata sunt beneficia, usque ad minimum quadrantem reddendam esse rationem Oeent Evangelio nun parabiam, eommonstrant dispetiae Judaeorum reliquiae, flagitat, acriteraue pollulat ingratiismae obli .imis metiis tum singulare. posteaquam eluci Catholier fidei ae religionis munus accepimus . mysteria eognouimus , firmitatem fle vidimus de audivimus & eontre hauimus ; danda est opera , ne fides nostra sit inanis & mortua . sed vividae spei , di flagrantissimae earitati coniuncta adipiscatur re promissionem e nee ulterius per speentum de a. . migmate ita ablato velamine, I sacie ad sae m. quod firmiis me eredimus, atque expectamus. mente apertisti me intueamur. corde Iucundissime degustemu . Huiu rei gratia quomodo edendum si, quomodo sperandum . quomodo diligendum proxima dissertatiotie explieabo , divina Saetentiae . quae pulchrae dilectionis , 3e timorit, di agnitiotiis , Ee sanctae spei mater est, numine suppliciter demisseque implorato.

SYMBOLO, & Otihodox, Religionit euilibet veritati

adeo firmiter assentimur . ut , quamquam sensum D. mnem humanum excedant, magis inconcussa & eonsilientia credamus . quam ea , quae aut tangimus . aut videmus. Id virtutis, quam Fliam diei mux , essectus est o Aede hac virtute disserentes, nomen. definitionem, & obiectum quanta fieri potest perspicuitate ae brevitate inqui

ramus .

A nomine ut ordiamur. dicta est fides a Fid, quod fiat, quod ditium eli, inquit in a. de cis Tullius. Eo nomine signifieantur apud Latinos eo stantia promissorum , M.tr inium se clientela, auctoritas, fiducia, veraeirat: unde eonsuetum est /icete, fidem interponere, fidem libet re , in fidem & amicitiam se conferre, fidem fallere , fidem tribuere. Etiam Gen. xliv. a. Judas de Beniamin ait: In meam hiane νειε, fiam; significans promissonem factam tri illum reducendi e di de vadimonio . aut fideiussione Prov. xi. i 3 Agyiee ιυν moti , Di sciem furit pes extraneo. Hie autem fidem acti pimus pro illa animi qualitate, quas issme, & absque ulla fluctuatione assentimur iis, quae a Deo reuelata sunt; de sua Gen. xv. K Crediuit Awrum

6. Sine fri autem impossibili eja piarere Deo. Hahe fidem d nit Apostolo; cap. citato uetio i. piisses oejandis,um Dssorsa rerum , argumentum nou apparen titiis . Erasmus putat hie fidem laudari , non deἀniti lumin Tom. vi. pag. Ιερ. ait hane esse ἡesnitionem 4 1cri privam , non essentialem r U Herminier pariter Tom. υI a. p. 34. ait definitionem hane esse minus acturatam ;quod probat primo quia Apoctolus non explicat naturamsdei per genti, & disserentiam , quod enim dicatur sperandarum rerum substantia, in hoc certe eommendatur fides. Miri T M. Tora. ILncin definitur: quum idem si, ae basis, & fundamentum spei Christianae. a. quia fides noti se extendit ad res spein randas tantum ; fide enim credimus etiam infernum, quem timemus. q. quia fides non modo versatur etrea inevidentia, sed & eitea res euidentes, puta Dei existetitiam . dc immortalitatem animorum. Accuratam meo hi putant f tam definiti em illam sthola sileam 1 F is ore i mitis dia vittis in sa, per quam inrauestis ενα υν asMirin iis , qua a Deo reislasa Iura , propter ipsias Histimis a soAta

rem .

Etsi vem Apostoltis definitionem verbo tenus non tradat more Dialecti tum s tamen sensum inspieiamuq . definitio it utriusque eadem uis est de Apostolica longe suo blimior. & aeeuratior. Graece ad hune modum se habet, Fri κουοῦ .ieit . . aia..ω. .. . . . Hypollast . sive subli- stentia. aut substantia dicitur fidec tripliei titulo : prima quia adeo firmam rerum sperandarum persuasonem gignit, ut iis tam firmiter agentiamur. ae s iam subsulerent, aepissentia ante oculos tot obversareatur. subctantia et eo dieitur metonymiee, sive per transeomitiationem , quasidieatur Visus oriens obsiditere iis inreuictu . Hane inter . pretationem tradunt Chrysostomus . Theodoretus. Theophylactus, tacumenius . aliique Graecorum, necnon Ellius, ae Titinus , & noet etiam alibi . Quidquid ergo Seholastici allata definitione exotessere , id ais avit A polus uno voeabulo sis, o s. Huius vocis altera signifieatio est, quod sdes sat spei nostrae basilae suis auo. tiam: atque auxta hunc sensum communiter traditum intelligimus uirtutem fidei, quae salutis initium est, noti ense fidueiam illam. qudi est astus spei, atque fidem praed-xistentem sup est . Tettio apud Lyrantini fides dieitur 5bstantia, quoniam est inchoatio beatitudinis , 3e quem admodum substantia est in rebus qualitatum omnium subsitatum . ita fides est prima virtus insuti . cui aliae superad fluntur . Nomine re timoriundarum, intellititur fidei obiectum, Deus primum , in quem tendimus, gloriam . rasurrectionem; di ne suis putet haee tantum esse eradenda,

apparent iam. E λιγχ si non solum est in ritim , sed etiam firmo p in assensis misimus e ideoque sensu; elf, ite ut in dias ectieis est Eleuehus, siue ratio explorandi a pumenta , unde pendet scientiae firmitas , ita in eredendi Adea est illa, per quam habetur certa probatio eorum .

quae non apparent. nec movent sensum.

Remondemus itaque neganiihus accuratam esse desniti nem Apostoli, in ea vocem hypostasis accipiendam meto nymice , ideoque non tantum fgnificare Christianae spei sundamentum ae basm sed etiam virtutem, ae se tamaturalem qualitatem, quae eaussa est firmiismae illius persuasionis . pee quam reuelata mi steria menti nolitae contiantissime in haerent. Est enim Itisseautia meton;mice idem ae virtus. &eatissa . quae saeit Libssiere. Ad 1. dicimui, ideo Apostolum addidisse aettimenItim non opparentium , ut demonstra. ret. plura ad fidem spectare . quae non sperantur, eaque omnia. quae revelata sunt, de non apparent. Ad tertium vero respondemus immortalitatem animorum, exis entiam

Dei. & alia nobis evidentia. Oenire ad fidem in quantum e reduntur ob solam divinam revelationem, etiam abii qui demonstrationis vim non pereipiunt, non in quan

tum a nobis eerto argumentorum genere comprobantur

Ex dictit sequitur assensum fidei esti firmissimum 1 pee

quod ab opinione . quae penitum non exeludit animi liis lationem, Aeernitur. uaeri solet an huiusmodi assensuust liber, an summaturalit . an discursuus . Si ea im artieuli fidei, de Religionis Christianae rudimenta. ut diximua tam 3., evideminime sunt credibilia, quomodo possumus, dum explorata sunt credibilitatis motiua . eohibere assen sumi eur autem voluntas gratiae munere trahenda est. dum ineli menti immutabilis persuaso , Deum haec revelesse,N non polle mentiri ἰ quid vero in huiusmodi assensu elibciendo opus est ratiocinatione. ae discursu ὶ Respondemus aliam esse evi/entiam dieini testimonii divinaeque revelationis, aliam euidentiam obiecti di rei r velatae. Evidens nobis est, Deum nee ulli nee falsera; in is ire tam ab ipso Apollolieam Eeesesam, hine eius spiritu duci, eertissimum proinde esse quidquid ea proponit, puta Trinitatem , Inlamationem , Eutharistiam . At haec ob stura sunt, ae tenebris obvoluta sensum enim subters o o Liunt,