장음표시 사용
101쪽
Francisci Si una est Iea titudo Guli lis, cur seiunguntur trἰa illa, Deum
intelligere, tenere ,frui: G, gloriam beatorum non esse iuomnibus parem, tamen alium alii non inuidere. cap. LII.
F. Roget hic quispiam,s Deum a beatis teneri est,ut paulo ante diximus, idem atque Deum intelligere, cum praeterea quisquis Deum tenet,hoc ipso pariter & fruitur: quid tria illa Deum intelligere,tenere, frui, supra seiunximus t Quam hastationem collatione promptum Vnde dissoluamus. Si quis enim quid intuetur, quia oculorum objicitur aciebus, hic ut videat non continuo tenet quod inspexit,atque si teneat tenendi tamen securitatem ideo noliabet: nec, si euenit ut tuto teneat, eo semper delectatur de gaudet. Ad experiundam igitur plenam beatorum felicitatem tria illa posita, quoniam beati Deum vident, ac videndo. certi & cum securitate tenent. Vnde in Canticis sponsa de dilecto: tenebo eum,nec dimittam. nen do autem Deo fruuntur tanquam ultimo fine, quo cuncta perficiuntur desideria. Insuper quod ad homines eistat, tria ista, visito,detentio seu secura possessio, ac fiuit:o tribus virtutibus correspondent,quas Theologicas vocant, fidei, spei,caritatii fidei Visio, posseLio spei, fiuitio caritali: ea idem quot tria dona dicuntur seu dotes animae felicis. Ideo . nimirum ii tribus his constat, ut diximus, beatorum con summata felicitas, in Deo sane pei sectio consistit cieaturae rati alis,cui etiam princ Piu,ut praediximus,est essendi eo vero quidq; Peisc aias, quo propius accodit suo principi0
102쪽
De Felit e LV. II. 8 mas ob res Anima rationalis, quod in se est inquiet
semper & anxia, ut terminos accipiat, ut quietem, in diuinam essentiam figat aciem necesse est; ubi suo in ultimo. α certo principio,ante quod nullum sua sc omnium primal causa,supra quam nulla, o vero & certo fine, praeter queml nullus, constituta non poterit non quiescere, non laetari, non esse tranquilla . Torquebitur serta sie penuria cibo. rum , siti ardescet, rigescet frigore , calore soluetur, ignorabit quae scire cuperet; ad summam, multa desiderabit. Quid vero minus est: credere Nam cibis, & potu,aut quo
uigus pellitur tegumento beati nihilo plus quam Angeli
digebunt.Erunt enim,ur scriptu est,sicut Angeli Dei.Porro ignorare quid, qui poterunt, qui videntem omnia videbunt' videt quippe Deus omnia, cum sit artisex omniu. Nam mundum,dc quae in mundo sunt quaeque constituit, pec a casu hoc,sed ex intelligetin. Hoc fit,ut sicut in artificis mente reru quas fabricat imagines iunt, ita etiam no modo
uae facta,quaeue latura,sed de quaecunque fieri possint,liorum omnium ideae seu rationes aeternae in Deo, quemadmodum & imagines in speculo refulgeant: & his ideis agit omnia Deus,ac dignoscit:eisdem vero beati in Deo cogia fiunt non omnia: sic enim tota diuinae essentiae vim creatura quod supra negauimus,apprehenderet; sed ea cogno- fiunt,quibus sciendis creatus intellectus, ut perficiatur, alta itur. Ea sunt species& genera rerum, & rationes earum,
quas in Deo speculantur. Singula vero quaeque tum facta, id in quae cogitari, quae fieri possint, intelligere, persectio treati non est intellectus, qui etiam desider io naturali, ut intelligat quae in eo non s0ssunt Vita concisi ratione,
103쪽
non contendit . Itaque nihil ideo minus,quia ista nόntelligat,impletum est eius desiderium: alioquin beatus cem seri aut esse non posset . Si quid enim beatus desideret, non iam beatus, quoniam beatitudo quies est . aut non sine quiete : desiderium vero cum anxietate . ni. ibus igitur illis,quae beatitudini fuerant obiecta,tanquanti aper quae beatitudo minueretur, beati non urgentur, neque rerum inopia,nec ignorantiae caligine, nec optatorum desinerio. D. Quid illud Z Parne beatorum gloria 8 Nam si impar;ut dicitur,si que locus habet inferior,n5ne superiore exoptat, quando meliora non expetere, praui censeatur . concilii, nec affectanti animo bene consonum. Ods alatium asscitur, ubi quies ' F. Procul dubio impar. Quan quam enim omnes diuinam videant esientiam, haud tamen ex aequo,sed Pauli testimonio differunt,sicut stellae in claritate. Est itaque alius alio beatior: at nemo non bea tus. Sed nec beatioris sedem ullus ambit, veluti cuius ma Ignitudinem sua capere persectione non lassicit, cuius rei causam apertiorem excipito. Sicuti Philosophorum opibmi sentiunt,praeclare autem scriptum est ab Auerroe ,Deo. nulla,quae in aliquo genere sit, deest nobilitas, nulla ρ ris'ctio: quia omnium persectiones entium in eo sunt nobilio rimodo, quam in se ipsis. Ast Atlassis nil te tantorum mouet auctoritas: quod quam honeste,ipse videris.Nam probatis auctoribus fidem non accommodare, nisii est cxcellentioris ingenii, parum modesti animi videtur indi cium. Est tamen & unde hoc ipsum ratione sulciamui
Quod enim ab alio causatur, quicquid perfectionis in iis psi, id in essiciente esie, multoque a Deo persectius, q'
104쪽
ambigat i Deum vero eausam principiumque rerum omnium, &supra docuimus, & ipse quoque Poetae cecinerunt . praeclare Virgilius: Ioue principium. Et alibi: Hominum sator atque Meorum. Nisi quempiam occupet Democriti confusio, quae produc ionem rerum ex atomo rum, id esst corporum indivisibilium , quae casus in unum coegerit,concursu exoriri censuit. Quo quid incertius, aut maiestati diuinae repugnantius i Si est igitur Deus omnium causa & initium: si persectiones in quoquo genere constitutas unus continet, omnem etiam beatitudinem consequens est in se complet hi. Quid enim aliud est bellitudo,
Edam intellectualis naturae bonum omni persectione conmmatus vel aliis verbis Beatitudo est bonorum omnium pro lubentis capacitate persecta & recta possessio. Et huius beatitudinis consummationem in Deo sitam auctoritate rationeq; nunc ostensum. Quo tam e latius pateat,identidem per omnes beatitudinis gradus, atque omnium supra relitas sententias licet intueri. Quoniam si illis assentimur,qui selicitatem contemplatione metiuntur, quae ulla contem. platio cum ea quae Dei conserri potesti qui se, qui omnia zterna & certa & praesentanea speculatjone contempla- iuti Iam felicitates alias, quantum iniquitatis nihiI ad m, uin habeant, Deum habere quis haesiiteti Diuitias,pecu-djλm , honores, famam, gloriam, virtutes, timor est est nepo habeat: qui,ut in Deuteronomio legimus, Deus est Demium ,& Dominus dominantium Sed ut alibi, Dominus est
omnium.Atque haec omnia tam multa, tam varia, quam dam in Deo sint, non tamen ut in se,vel ut in nominibus
105쪽
simplex. Sic solem unum cernimus variis dasserentibusleuentibus causam ess er quos tamen non tam sol ipse agit, quam per eum Deus,qui, ut praediximus, quae fuerunt,qui sunt,fientae,omnium causa est & initium : supra quod mi lium cum sit nihil,cum ad ipse in ventum est, quid est quoa amplius desiderari queati Quorsus haec Nempe, ut illud olienderetur, beatorum neminem sede beatioris expe teres nec tamen ideo quemquam esse non beatum. His enim effectum est, ut appareat beatorum felicitatem qui visione compleri, in quo & omnis persectio, in quoeti In
omnii, beatitudo. Vident autem diuinam essentiam beati omnes, non tame ex aequo omnes.Cuius namq; caritas a'
iplior, is, quia feruore grandiore fertur in Deu,ad desidera ii susceptione aptior est,quam cuius inferior est caritas. la que pro modo caritatis participatur gradus diuinae viso'nis. Et hinc varietas felicitatis, dum communicatur unicui que non pariter,at quantu capiti Nec vero quisqua ibi pii ter quod capit, aut aflicitur, aut cupit - Ordinati quido sunt, dc Deo conformes eoxum affectus,ut nemo nili quan tum sussicit, nisi quantum Deo placet, sit affectus. Nς ' igitur alterum gradum alteri inuidet: nemo proprio Ποῖ laetatur. Etsi igitur alius alio beatior,nemo tamen s it osti
106쪽
l - Illa, an in illis tribus, et eum et idere tenere frui,pariter beatitudo; an vero in horum aliquo Irincipalio; .i x cap. IV.
l Aggerit quaestio quaestione. D. am ZF.Quia nonnul. ' I lis videtur, si beatus beatiori non inuidet,ex hoc illud
ei ci, beatiorem a seipso se magis amari. D. Non elicitur p Minime , quin & auium est: a virtute D. Quam ob in rem F. Quia sic non supra omnia Deus, ut fieri debet,
sit amaretur. Amamus nempe Deum ideo super omnia is,
quia omnium esse ipse est magis, quam singuli suum esse. 3 euenit,ut uniri Deo beati vellent,ut perficiatur in ipsis quod ipss deest. Si quem autem quis eorum prae se diligat,aa illum Deo amplius quam te uniri cuperet. Non igitur Deui diligit super omnia,qui asse stu majori aliud optat, quam iis Deo uniri, qui est omnia. Beatiorem itaque beatus diligit non omnino magis quam se,sed magis suo modo; quo maiorem illi gloriam vult persectiusque bonum,quam sibi; at n0n affectu maiori suam illi,quam suam sibi. Omninois caritatis gradus nequaquam euertuntur a beatis. Sunt ve. Q gradus, ut primum Deus, subinde nos ipsi,hoc est nostra. dima,consequenter proximus, corpus postremo nostrum, dilig4tur. Quibus gradibus recti proficiscuntur in terris, i it c beati seorsum in coelo. Ibi enim natura non exuitur, i sed extollitur; non amittitui caritas, non minuitur, sed au-ῖς ur. sed pii ficitur, numquam profecto excidit,ut ait Apo.
107쪽
ς α Franciscἰ mbare aestolus ; sed cum venerit quod persectum est, euacuabitur quod ex parte est ibi vero caritas persecta , quia gaudet quisque cum suo,tum de omnium qui beati sunt gaudio.
Gaudium namque ibi omnium commune.Quaeris quod 3 Deus ipse, qui Unus cum sit,omnia tamen,ut in sacris literis legitur,est in omnibus. Mira communicatio et plenitudo
ineffabilis: selix impletio. Vnus in omnibus consummat omnia, qui &in eorum singulis est omnia. Quid hoc omnia. Verbum superexcedit ingenium. Sed ut cqnci
pia naus: est omnia . uia singuli beatorum Deum vident qui ut omnium causa efficiens, omnes omnium persectiorines complectens, non tam ibi quam & ubique est omnia iiquam singula quaeque simul omnia, sed ibi praecipue esti'
omnibus omnia : nam implet omnium deraderia omnia HQuam bene illud. In eo bona per aeuum requiescere, bea itumque, qui in eius gloria requiescit. D. Beatum nam modo' F. Deum videndo,tenendo, fluendo: quibui constat,ut superioribus desseruimus,beatorum certa & aeterfna felicitas. D. Tribusne his pariter constat; an Vero lathoe essiciendo est aliud alio superius y F. Subtilis i n quisitio,
Nostra quid resersimodo beatiores reddamur, no sat nobili scire nostra in Deo sitam quietem , iucunditatem,laetitia mi consolationem, respirationem, beatitudinem Unde adue niat,quid essiciat,quo constet, quid ad nost tantum sim C isne angoribus, sine tristitia, sine inquietudine,simus gasi dentes,simus laeti, simus felices. a de re alia potiora, udetur,consideremus. D. Quae ista sint potiora audire aveor prius tamen quod poposci, neque enim tibi, assentior,
nostra ut id sciamu nil referre. Nam per Dej iidem hi P
108쪽
De Felis iste tib. II1. 93 hominum quid turpius, & confusione dignius, quam id
norare,in quo maxime verseris λ Et quod quaeso aliud, ii jio magis anxii soliciti accurati simus, quam ut beatifice . muri Et quo id essiciatur ignorabimus ' Quid deinde Aquid vehementius assuit,quam cogitatio, dum velis noli objicitur animo quod dubitas ' Et tu in tam graui consti
nitum anxietate me destitues F. Tantum quid te prospiciat videris aduertere, idque obnixe: quid vero me, nihil aut parum : nescis inuestigatu rerum obscurarum , qualis absq; controuersia ista est,quam obducamur, molestemur, assciam uti Vt nihil experiamur, aut acrius, aut onerosius,4 haud scio e duobus ytrum maius,an gaudium de Veritat comperta,an angustia de percontata. At quia munus quo labore cumulatiori praestatur, eo suscipienti redditum a c. ptius, adeoque ut amico faueamus, nulla debemus ab .sterreri dissicultate, eas ob res tentabimus quod exposcis. Wrgumenta pro, os contra in speculatisne seu Uisione. Dei, an in frutione sit beatitudo. Cap. V P De tribus quod ad essicienda beatitudine potius sit ex quiris: nos de duobus antea discutiemus, quibus dei stio facile cod noscetur. Erant sane tria illa, Deum Videre, x dere, frui: quorum primu & Vltimum conferamus.Num itur in visione, seu speculatione Dei beatitudo est, an in stultione potius constituta ΘPhilosopho tu diligentissimus,&tiplatonis apud auctores probatissimos nimium celebrata lictoritas me tenet et dicerem peritissimus Aristoteles quar. dic nem attigit, sed, quod insolitum sibi, dicit se velle r hi quere, nec relinquit tamen . quod vero de ipse vix creadibile,
109쪽
94. Francsci Zabare, lule,dubitationem potius auget quam discutiat. Loquitur utem de vita non coelesti, sed humana. Quo videri cuiq. vilest,nobis de coelesti agentibus illa nihil attinere. Atti ient vero plurimum. Est enim par in utraque comparandii alio, sicut & recte vivendi alterius ad alteram sin illitudo uid ergo Aristoteles t Videtur assentiri speculationi Nani. um dixisset Deorum omnem vitam beatam,quod indesi
ienter specularenturi hominum eo tantum beatam, quo
speculationis eis inest similitudo quaedam; mox intulit seli iacitatem speculationem quandam esse. Verum paulo post dicit, eum qui Dei amantissimus sit esse felicissimum. Ita, quam in speculatione superius, nunc in dilectione, quae es, ipsa Dei fruitio, beatitudinem constituisse videtur. Nihil. praeterea in hoc Aristoteles . In alto itaque derelictis aliis tsuffragiis enatare moliendum. An igitur in intellectu , an in voluntate beatitudo Et haec nimirum quaestio cum supe riore proxima, in speculatione sit ne beatitudo, an in flui.
tione potius,eadem est, ut utriusque verba non consonent, di verba, ut videtur,exigua, cuius otius ex sepa ratione prindiit animae potentiarum, in quibus intellectus, de appetitus tanquam distinctae potentiae connumerantur: ut intel
lectu, quid verum sit falsum ue speculemur, appetita Ve'ro, qui ct voluntas,Verum illud,quod putamus bonum, si quamur,falsum autem veluti malum profugiamus. Sic in beatis aliud Deum intueri, aliud inhaerere,amare, frui: psi rum intellectionis seu speculationis, reliquum voluntatis auod ergo non in intellectu, sed fruitione, ex consequenti. si voluntate, constituta beatitudo sit, ex eo videtur, quia serie aior intellectione fruitio:utque ultimus animae actu i
110쪽
De Feliestate Lib m. νι quem praeli ut sibi ministrans intellectio eumq; perficiens.
ut vero ministratur ministro potiorena quis abnuati Re. 'cte autem summum bonum in actu nobilissimo constitui. ur Amplius,quod intellectione dignior stultio,ex alio quo, que euincitur. Nam quod intelligitur, non sua, sed eius quod intelligit, ratione in animam suscipitur intelligentis. voluntas verb no volentis,sed rei cupide modo, in id quod irpetit sertur . eam ob rem peracute dicitur veru,& falsum. Haec intellectus obiecta sunt, in intellectu esse bonum, de: unalum . Haec obiecta sunt voluntatis, esse in rebus. Pla- , t tu aute, quod longe dignius, nos in Deum serri,quam eius i ldiuinitatem intra nos suscipere : quanto dignior creatorii Ueatura: nam de illud ut in nos admittatur, diuinitas agit, rut quiescamus et quod nos in diuinatarem, id ipsit in nostra quies , itaque &felicitas,& pax nostra. Posuit enim: ait Meus fines nosti os pacem: hoc est seipsum, S in pace in i fist sum requiestimus. Haec audientem disticile factu est iid
si frotinus assentiri. Quoniam tamen & mos habet, & iurasneiunt,& ratio suader, ante sente taliam partem neutram
auditam linqui, quod ipsum nec omnium conditor praetermisi cum paradiso exulem protoplastam iudicauit. ideon &ea quae his aduersantur audienda. Psimum illud, no a idem beatitudinis essentia constituendam quod nec c5. silere possit in voluntate, quod voluntas in finem feratur, uamuis absit; nec ut is adiit id eisicit ipsa, sed intellectus, qui cognoscendo fine admouet ipsum voluntati. Utro
igitur horum finem consequa inurita ut ores simus, non si magis dubitandum, quam illud,si Optas aurum, velle, gena in i, at ut compat est inpendio studeas, an compos centa