장음표시 사용
211쪽
ita factum non fuerit' tunc poenae nonil ne decem aureos dare spondes '
De duobus reis stipulandidi promittendi.
Ne credito hic reos a reatu siue delicto dici sed eos reos stipulandi dicimus, qui duo,pluresve ab aliquo sibi quid dari aut fieri stipulatur, ovibus simul respondetur, promittendi vero eos,qui separatim interrogati, cuipiam idem dare aut facere singuli Tmittunti proinde quod duobus reis stipulandi debetur,1ingulis in solidum debetur,& d regione quod plures promit' tendi rei spospsiderunt singuli solidum dare tenenturmvnius tamen solutione aut receptione, utriusque perimitur obligatio.
ve reiferi ossiis. Stiphladi itas post omniis interrogatione promissor ri 'odeat, Spondeo , utituta cum duobus separatim stipulantibus ita promissor respondeat, Vtrique uelirum dare spondeo. Nam si prius Titio 1poponderit, deinde alio intor roganti ponat: alia
atque alia er it obligatio, nec creduutvr duo rei
stipulandi esse. Duo pluresve rei promittendi ita ut Maevi decenat aureos dare spodes, &Sei, eosdem dece ' aureos dare spodesilire pondeat forulisparatin Spondeo 'ex huiuscemodi obligationibus,et sipulat ionibu selidis singiuis d letur, is promittet εsmguti infolidis tenetur. In utraque tame obligatione una res uertiἱur, se uel alter debitii accipiedo , uel alter soluedo omniu perimit obligatione, omneue liberat. Ex duobus reis pro=nis ted: alius pure alius iii die uel sub cotidi. ioje obligari potest
212쪽
nec impedimento erit dies,aut conditio, quom nus ab eo,qui pure obligatus eR petatur.
si quid haereditarius seruus , iacente adhuch reditate, stipuletur, futuro haeredi acquiritur. Item utcunque concepta suerit seriuatit filii stipulatio, domino aut patri protinus quae
bet. Sed et haereditas iupleriues personae defuncti uice si stinetudeoq; quod seruus haereditarius ante adita haereditate 'pulatur riacquirit baereditati, at pἡr boc etia haeredi postea facto acquiritur. Si aut em domino ,suesibi,su e conseruo suo sive impersonaliter seruus sti-puletur , domino acquirit. Ide iuris est tu liberis, qui tu potestate patris suist,ex quibus causis acquirere possunt. A R G V M.
seritus facti im si iam i psius persona respicies stipulando sibi non domino quaerit. Sed cum fac7um iu Πιpulatione cotinebi tur, omnimodo persona jlipulantis continetur ueluti si seruus stipuletur, ut mi ire ager e liceat . ipse enim tantum prohiberi non di bet,non e iam dominus eius. A R G V M . Ex communi serui stipulatione unicuiq; dominorum pro portioue Icilicet dominica acquiritur nisi unius domini iusiu,alit nomine stipulatus quod autem uni dominorum quaeri no potest alteri adcrescit. Seruus communis stipulango, unicuique δε-
l. siue mihi. D. hoc titu a, l
213쪽
tus fuerit ueluti Stici is, qui mortuus sit, quem uiuere credebate aut bippocentaurum, q*i esse a i Ihhnon possit' inurilis erit stipulatio. Idem iuris' est, s.facra s rem sacram,aut religiosam,quam humani tu D. R ver. ris esse credebat: uel rem tublicam , quae inibus ψbiis populi perpetuo expositast.ut forum, uel theatrum : uel liberum hominem, quem seruum esse credebat:uel cuius commercisi non habuerit,uel rem suam dari quis stipulatur. . Adnota , Euentum rei ad quem praesens status non tendit, nequaquam considerandum.
Nec inpendenti erit 'pulatio Ob id, quod publita res in priuatam deduci, i se eae libὸν, te' seruus feri potest,ct comercium adipisci inpulator potest, ct res sua stipulatoris esse demere
potest: sedprotinus inutilis est. Adnota, Etiam quod a principio Va luit, si ad eum perueniat casum a quo initium sumere nequit,vitiari.l.inter stipulatem. g. sacram. D.de uerb. oblig. Item contra, licet initio utiliter res in stipulatum deducta st, s tamen postea tu aliquam eorum causam, de quibus supra dio m est, suefacto promi oris deuenerit, extinguitur'pulatio. At nec Hatim ab initis talisplulatio uale Lucium Titium clim seruus erit,darespondes'Crsimilia. quae enim natura sui dο- minio nostro exempta sun in obligationem δε- γduci nusto modo posunt. A R G V Μ. Alieni facti promissio inutilis est: iam autε
214쪽
218 IN ST IT. LIB. III. eium quinque aureos daturum. Quod si effinis: rum se, ut Titius daret θοponderit , obligatur. A R G V M.
Stipulari nemo potest ut alteri quam ei cuius iuri subiectus sit aliquid detur aut fiat.
Adiecto solutioni obligatio non quaeritnr, ei tamen recte soluitur : talisq; solutio obligatio
nem perimit tenetur tamen auiectus ninnitati
actione proposita, stipulanti quod accepit re
Plais.' solutio etiam in extraneam s ye6o- β 6 su nam eonferri bis,uelutis quis ita sipi letvr, I ' Μihi aut Seio dare spondes 8 ut obliσatio ob isti. quidem stipulatori acqViratur,slui tame Seio,
tra- etiam inuito eo recte psit,ut liberatio ipsiure contingat , sed ille aduersus Seium habeat mandati actionem. Adnota, Ea est ratio nam extraneIadiectio inutilis,utilem pro parte st latoris uitiare non debet stipulationem. utile enim per inutile nequaquam uitiatur.l.I.6. Pen D.de uerb.oblig-Quodsi quis bi, o al , cuius ruri subie Elus non si, dari decem aureos stipulatus est, ualet quidem stipesatio, si i utrum torsi debeatur sipulatori,quod tu stipulationem ceductum est, ' Placet an uero pars dimidia. dubitatu est,sed placuit, ut non plus quam dimidiam partem ei acquiri. Ei uero , qui iuri tuo subiectus est, si stiphlatussis, tibi acquiris: quia uox tua , tanquam fui si , sicuti Θfl- uox, tanquam tua inte igitur in qs rebus,qua tibi acquiripossunt.
215쪽
Responso interrogationi non coit uenies, sti lationem nullam eisicit: & qui interrogatis
impliciter respondet, cum omnibus interrogationi connexis oualitati hii, respondisse censetur:quandoqui clem ad omnia in interrogatione deducta, resertur simplex respousio. .
Praeterea ' inutilis sopulatio, s quis ad
ea qua interrogatu fiserit, non respondeat: veluti si quis decem' aureos a te dari sibi sipule tur,tu quinq; promittas, uel contra: auis ille pure tapuletur, tu sub conditione promittas,uel contras modo βιlicet id exprimas id eHs cui sub conditione,uel in diem stipulanii,ιu reipοudeas: Praesenti die spondeo. Namsi oesolum respondeas, Promitto: breuiter uideris iueandem diem,uel conditionem popondisse Neq; enim necesse est m respondendo eadem omnia repeti, qi stipulator expresserit. Item inutilis est stipulatiosi uel ab eo stipuleris, qui tuo iura subiectus est, uel f is a te stipulatur. Sed seruus qWidem uon solum domino suo obligari non potest , sed ne quidem ulti atq*l uero familiarsi altis obligaripossunt. Mutum' neq; stipulari, neque promittere posse palam est, cruod Θ in surdo re
ceptum est : qui r m is, qua Lyipulatur , verba prom/ttentis : ct ις, qui promittitu erba stipulantis audire debet titi de apparet, non de eo nos loqui, qui tardius exaudit Ved de eo qui omnino non audit riose s nullum neSotium , gerere potest: quia non intestixit, quod Mit. A R G V M. Qui infantiam exce sit, alium s bi obnoxium
etiam sine tutoris aist horitate reddere potest: ipse autem alteri obligarision potest .. Pupilli . omne negotjum reci gerit , ita ta-K 1 mena quis si inpliciter . D. a uer. oblig. 8 Alcia. l.
216쪽
fame men, ut ubi ' tutoris autboritas necessariast.
adhibeatur tutor, ueluti si ipse obligetur.nam, alium ibi obligare etiam sine tutoris auctori tate potest. Sed quod diximus de pupillis, utique de suerum est, qui iam habent aliquempntellectum,nam infans, ct qui infititiae proseimus est, non multum a furioso diΠant: quia iusmodi aetatis pupilli nullum habenν intellectum. Sed inproximis infantiae. propter utilitasem eorum, benignior iuris interpretatio facta est: ut idem iuris babeant, quod pubertati proximi. Sed qui in poteriale parentis est impubes, ne auctore quidem patre obligatur.' Adnota, Conditionem impossibilem negati de conceptam cum potius necessaria, quam impossibilis dicatur) stipulationem non uitiare, nec suspendere, sed puram reddere.l. impossibilis. D. de uerb.oblig. si impossibilis conditio obligationibus adq elatur, nihil valet ι Apulatio. impossibilis autem eonditio habetur, cui natura impedimento est , quo minus existat, ue utis quis ita dixerit, Si digito coelum attigero, dare spondes 'Risi ita inpuletur: Si digito coelum non attigero , dare spondes ' purefacta obliga- iis intelligitur, ideoquestatim p ti l potest. A R G V M.
stipulatio partium praesentiam expostulat, publicae tame scripturae partes praesentes fuisse enarranti,usque aded sicles adhibetur,ut nisi absentiam allegans eam legitime probarit,perpetub illi stetur. Item uerborum obimatio inter absentes conoepta inutilis s. Sed eum hae materiam litium contentiosis
217쪽
oontentiosis hominibus praestabat, 'forte post
tempus tales allegationes opponentibus, ct non praesentes fuisse, uelse,uel aduersarios suos contendentibus,ideo nostra constitutio propter celeritatem dirimendarum litium introducta est,
quam ad Caesarienses aduocatos scripsimus: per quam disposuimus tales scripturas, quae praesto esse partes indicant,omnino se credendas nisi is, qui talibus utitur improbis allegaιionibus , manifestissimis probationibus uel per scriptu ra,vel per testes idoneos adprobauerit, toto i eo die : quo consciebatur instrumentum, sese uel aduersarium suum tu ause locis fuisse.
A R G v Μ. Actiones hodie ab haeredibus,& contra haeredes initium capere possunt.
Post mortem suetm dari sibi nemo stipulari
poterat, non magis, quam post eius mortem , a quo Lbpulabatur. Re necis, qui tu alicuius po
testate est, post mortem eius stipulari poterat: quia patris uel domini uoce loqui uideretur. t luidetur. sed O si quis ita stipulatur, Pridie quam moriar: uel, Pridie quam morieris, da re t spondes ' instilis erat stipulatio. Sed cum ' dari
ut iam dictum emeae consensis contrahentium stipulationes ualeant,placuit nobis etiam in hue auris articulum necessariam inducere emendatione ut e post mortem, ue pridie qWam mor i morereia
Prepostera stipulationis conceptio inutilem minime reddit stipulationem.
Item 's quis iraestipulatus erat, si nauis i. cap .' cras venerit, hodie dare spondes ' Emend. K a rusti -
218쪽
αΣα INSTITU. La B. III. 'i inutilis erat stipulatio, quia praeportere cocepta
est. Sed quum Leo inclu:a recordationis in dotibus eandemstipulatione,qua praepoliera ν- cupatur, non esse resiciendam existimas erit nobis placuit, ' ct huic perfectum robur accommosib i c a d e,ut non solism in dotibus oed etiam in omni
testam. bus ualeat huiusmodi conceptio stipulatiotiis. Ita autempl=ulatio concepta,uelutis Titius dicat, . Cum morial ,dare spondesrael,Cum mo- rieris:ct apud ueteres utilis erat, ct nunc ua let. uem post mortem alterius rectestipulamur. Adnota, Ea eis ratio. nam omnia se
lenia iter acta praesumuntii cl.sciendu . D. de uerb.oblig. Siscriptum in hu3rumento fuerit, romi se aliquem. perinde habetur, atques interro se gatione praecedente responsum sit.' Adnota,Tot inesse ili putationes,quot res in stipulationem deductae. ta cire debemus. D. de uerb. oblig. . Quoties plures res unastipulatione sompr.
benduntur, si quidem promis orsimpliciter re
spondeat,Dare spondeo: propter omnes tene- i. i. ' tur. Si uerὸ unam ex his,uel qi Udam daturum sespoponderit: obligatio in qs,pro qχibκslpopon deris,contrahitur. Ex pluribus enimβρι latio nibita uua , vel quaedam videntur ese perse
ctae:singulas enim res Hipulari, G ad μοῦ respondere debemus. A R G V M.
Vt alteri detur, uel fiat,stipulari no possumus quadoquidem alteri adquiri, nostra minime interest: poenam tamen , si promista non praesten- i tur stipulari nobis non prohibemur. .
eio istas. Alteri stipular ut supra dictum est n
219쪽
. TITVLV, s XX. . a 23mo potest. Inuenta enim huiusmodi Pipulationes uel sbigationes ad boe, ut unusquisque adquirat sibi, quod sua interest. caeterum is alis detur: nihil interela stipulatoris. Planesi quis uelit hoc facere , poenam sipulari conuenieι: ut nisi ita factum sit . ut est coprehensum,
committatur poenae stipulatio etia ei, cuius nihil interest. Poenam enim cum tapulatur quis, nora
illud insticitur, quod intersit eius, sed quae sit quantitas in conditisne i stipulationis. Ergos quis ita stipuletur, Titio dari 'nihil agit sed sadiecerit poena, N isi dederis,tot aureos dare spondes 'tune committitur stipulatio. A R G V M.
Quoties nostra interest extraneo dari,toties ei stipulari possumus.
sed D ' si quis sitipuletur alii , cum eius in teresset,placuit stipulationem ualere Nams is, qui puppilli tutelam auri iniistrare coeperat,ces serit administrat ionem contutori sto, Ostipv letur rem pupilli saluam fore: quoniam interes
stipulatorisfieri, quodstipulatus es. ckm obligatos futurus si pupillo,s male res gess erit tenet obligatio. Ergo ct si quis procuratori si odari stipulatus sit: habebit uires stipulatio. Et si ereditori suo quis stipulatus sit, quod sua inter-
eLi,ne forte uel poena comittatur, uel praedia disrabantur, quae pignori data erant: ualet si putatio. Versa uice , qui alium facturum promisit, uidetur in ea esse caisa, ut non tenea tur,nisi poenam ipse promiserit. Item mο rem suam futuram,in eum cHum,quo sua sit, utili- terstipulatur. A R G V M. Inutilis est stipulatio,si in re quae in stipulationem deducitur, dissensus uersetur
220쪽
ai Ins TITV. LIB. III. si de alia restipulator senserit, de alia pram sor,perinde uulti emtrahitur obligatio, a. V si ad interrogatum ressonsum nou VJ et: ueluti si bomiuem Stichum a te quispi latus fuerit, tu de Pamphilo senseris, quem Stichum uocari credideris. Quod turpi ex cavsa promissum est: Meluti si quis homicidium, uel sacrilegium se facturum promittat,non ualet. Cum quis Db ali qua eouditionestipulatus fuerit, licet ante con ditionem decesserit, postea existente conditisus haeres eius agere potes. Idem est, ct expromis' ' i g hQc suris parte. Qui hoe anno, aut hoc mense dari δε 'uε ου' Π μ ms est, vis omuibus partibus anni uel obli e . me'seu praeteritis,non recte petet. A R G v Μ.
Etiam si pura suerit stipulatio , eius tamea executioni tacite id tempus adiectum uidetur, quo commode promitta a debitore impleri
Si Dudum dari Ripuleris uel hominem non 'θ poteris continuo agere,uis tantum patii l p terierit, quo traditio seri psit.
T I T. XXI. A R G V M. Quandoquidem no semper ei qui promittit
tutum est credere, cautus erit alium adsumere, qui obligationem illam in se recipiat,promissore quo ue remanente obligato: quem fideiussorem a fide promissa appellamus, qui quide cuiuis obligationi utcunq; contractae etiam si naturalis tantum sit accedere potest.
PRρ φρ' qui promittit olent a' obligari, qui fideiussores appellautur: quos homines accipere solent, At curant, ut diligentiust ruitas imi cauti D. In omnibus aula obligationibus D. adsumi l. i.6 sed