장음표시 사용
191쪽
odore imbueret, ceratqtae ductili virtutis imaginem imprimeret ; ab inertia ad laborem , ab inscitia ad eruditionem, a naturae pravitate ad probitatem, jam primis ab annis, notami talis suaviter quam essicaciter adduceret. Haec ego forte pluribus tibi, viro sapienti. in gero: sed quia magna flumina parvos quinque rivos recipiunt, nolui deesse tuis desideriis, magis ossicio nostrae amicietiae , quum sensui meo obsecutus. Vale vir clarissime, di liberos tuos, quod facir , ad tuae non m gis familiae decus , quam Reipublicat orna
dolescentum Nobilium Praefecto, ac Pr is cepi ori domesico Salutem. Ouo majoris est momenti, teneriorem
aetatem ad litterarum di virtutis culi ram informare ; hoc amplioris est meriti, hanc curam in se suscipere , di Nobiles exstirpe adolescentes, nobibores emcere ex praestantia morum. Perhonestam nactus es com ditionem 3 quanquam, ut fatear, laboriosam,
192쪽
sed Reipublicae fructuosam. Faciliorem reddet institutionem, discipulorum tum praeclara indoles, tum discendi cupiditas; tum gra- tus non minus filiorum , quam parentum animus, qui operam impensam pensabit salarii liberalitate. Tu modo videas, ne quid tuarum partium ac ossicii desiderari patiaris 3 Anon deerunt tibi Mecaenates, si tibi ipsi non desis, nec obstes. Atque ut scias, quid requi- ratur ad Provinciam hanc recte admini-1trandam, explicabo tibi hac epistola , quae , Jprius ipse facias, quam alios doceas facienda, ne eaeus caecum ducat, se ambo in foveras cadant. Primum igitur , quod tibi considerandum, est muneris, ad quod vocatus es,
aestimatio & dignitas , quod tanti fecit ipse Magister Orbis, ut jusserit ad se venire parvulos, eosque complexus, iis manus imponeret. Ex recta namque pueritiae instituti
ne prodeunt boni patresfamilias , Consilia. rii Principum, Rectores urbium , Provin clarum Praesides di Primates, Concionatores, A nimarum Curatores, Viri Religiosi & Ecclessiastici. Vivet memoria tua apud posteros, di eorum me tibus grata recordatio semper Obversabitur; beneficia benefactis rependentur. Alexander certe Magnus tanti fecit praecept
193쪽
rem suum Aristotelem, ut diceret, plus ei se debere, quam parenti Philippo; ab hoc enim se habere, ut esset ι ab illo vero , ut praeclare institutus esset. Quid ad laudem majus ρ Nec desunt plurima illorum exempla , qui suos
Institutores amplissimis muneribus affecerunt. Alterum, quod perpendas, velim , est ad munus Pardagogi rite exequendum requi, sta scientiati virtus : scientia quidem, ut ipse non ignores, quod alios cupis docere ν virtus autem, ut fis integer di incorruptus, qui probitate di integritatem in alios vis transfundere. Turpe est, si culpa redarguit ipsum magistrum , neque per canalem sulphure infe lium potest aqua pura manare. Nutticum quanto purius di incorruptius lac fuerit, tanto infantium, qui eo aluntur, valetudo magis adjuvatur atquo praeceptor eruditior diprobior extiterit, hoc faciliorem clarioremque doctrinam ministrabit, di ad virtutem felicius informabit. Gravitatem humanitate temperabis, placidum simul & essicacem te praebebis I morosus di austerus vultus impedit profectum ingenuae indolis, quae magis amore, quam metu ducitur. Paedagogo imputatur vel improbitas vel inscitia discipuli. Diogenes, noti nominis Philosophus, puerum
194쪽
eonspiciens indecorὸ se gerentem , paedagogum illius baculo percussit , dicens , cur fletrusituus quo indicavit, primae aetatis in maioribus potissimum adscribendum, si ad lescentes evadant, aut bene morati, aut in vitium detorti. Iam multum est situm in modo instruendi. Primo docendi adolescentes, quae maxime scitu tum necessaria sint, tum utilia , inducendi,ut delectemur honectis, offendantur turpibus 3 in teneros animos, velut in vas oris angusti,doctrina di sapientia sensim instillanda s copiosior imber obruit, parcior tisat. Praecipuis vero pae dagogus attendat , ne quo sinistro exemplo offendat , quos erudit. Quod de patre dixit vetus Satyricus, id sibi dictum putet et de tibi' entem, libertatems parentis,
Corrumpunt enim vitiorum exempla domostica 3
Si damnosa senemissae alea,tudiι se hares
Bullatus, 3arvos eade movet armastitim. Apud Platonem educatus puer, di ad parentes postea recluctus, cum sublata voce excandescentem conspiceret patrem , dixisse fertur e Hoc a d Platonem nunquam indi. Denique meminerit Moderator , varias sti persona
195쪽
44,4 T ' - β 83iores sunt, absonum
' redduiu ; si intentiores, disrumpuntur.
ii 'IDI nquit D. Gregorius, sed non emoliaris ; ut rigor, sed non exasperans s sit Zelus, O moderat ἡ saeviens s sit pietas , sed
Qt plus, quam expediat, parcens; non quae- et culpa pro crimine reputetur ir saepe sat terruisse; sit umbra virgae pro verbere; at 'ς00 vitilam di contume asperant, Don curant vulnus. Pictoris quoque vel statuarii cura applicanda, ut imagines a DEO condita, , sed rudes, di orn mentis vacuaS, artifice penicillo vel scalpro perficiat, perpoliat, coloribus illustret. Amrifices quidam, quos minutarios vocant, sigilla parva , di icunculas conficiunt , quae plus non raro laudis di admirationis conciatant, quam si ingentes colossos fabricassent. Eiusmodi te odere occupatum cogita, In tenui labor, ar tenuis non Horia. Rarum ingenium apparet in eburneis p xidulis & myiotheciis i ad invidiam artis elaboratis, nec nisi primae notae balsamo implendis. Materiam di tu habes, in quioste Gias artificium, teneras discipulorum mentes, ebore
196쪽
ebore candidiores: has tornes, exsculpas, exornes , di inter mirabilia operum suspiciendas proponas, de quibus merito dixeris: Inis gentes animos angusto in pectore versant: Spiritus tamen iis supra aetatem, & parvi casaliquando cuilibet magnitudini certatura.
Tota commendatio operis tuae manui debebitur, di materiem superabit opus. Hortula. nus imitandus, cuius est , nosse terram, quid in ea seminet; praeceptoris est, indolem c iusque di ingenium exploratum habere: non enim eadem 'omnibus adhibenda ; quidam stimulis , alii fraenis indigent. At que ut arbusculis , ut recth crescant , solent valli opponi ; sic pueri , ne in vitiosos surculos degenerent, frequentibus monitis di praeceptis fulciendi. Naucleri praeterea partes sustinendae , qui fluitantem tenerioris aetatulae cymbam gubernet , ne naufragium in ipso littore, unde solvendum, patiatur. Haec si observaveris, non modo insignem gratiam apud parentes , sed etiam apud filios inibis 3 fructus respondebit operae, di omnes paedagogi gnavi' atque induin strii numeros expleveris. Vale cum tuis, di per tuos vive j variamque , quam nactus es, strenue excole.
197쪽
Iium unicum applicare debeat; anneologico,an Iuridico,an Medicina. I Nier primas curas, quas parentem de liberis suscipere oportet , est deliberatio de statu vitae, quippe in quo velut eardine salus temporalis, aeternaque vertitur. Jam tempus di aetas monet, ut Adeo datum meum altioribus disciplinis imbuendum curem , tu beamque discere, quae semper meminisse suis vabit. In cujus partem deliberationis, quem potiore iure admittam , imo quem requiram, quam te amicorum meorum praecipuum , di longa fide probatum ρ virtus ti sapientia tua, monstrabunt tramitem , qua eundum. Proisposui non semel filio meo tria potissimum studiorum genera, ut ex iis seligeret unum, quo maximε delectaretur: velletne Jurisprudentiae operam dare, di Barioli ac Baldi scholam
sectari P an luberet Theologicae se facultati addicere, di ex illa scientia epomidem gestare Φan Medicinae studium placeret, & Rsculapii se discipulum profiteri e perspectum est mihi
198쪽
Dhisa Episolaris. i ladolescentis ingenium , sublimiorum etiam
disciplinarum capax. Is vero quid respondet hoc unum, paratum se esse ad mea obsea quia; a meo arbitrio se totum pendere; meum esse imperare ; ipsus , jus a capessere. Quid agam e si consilium meum minus ad votum succedat , mihi imputabitur infelix exitus. Reperiuntur enim inter Jurisperitos . qui putant, se Aventiore Minerva , Galeno operam daturos fuisse. Medicinae studiosi non pauci sunt, qui mallent sacratiores litteras tractasse. Rursus inter Theologos sunt, quibus grave est,caelibem vitam ducere , cupe rent sapientius elegisse,& Codicem potius Leogum, quam Precum sibi assumpsisse. Sic eunt in contrarium vota di votorum successus. Nec desunt exempla liberorum, infelicitatem suam parentum sinistro affectui ac voluntati adscribentiurn. Difficile est contra torrentem niti, di natura: mstinctui repugnare. Error, ab initio commissus, in longum ducitur , &multa secum pericula trahit; sicut qui semel deflectere caepit a recta via, quo longius pro greditur, hoc magis ac magis ad devia decliis nat; opus est duce, qui dirigat iter. In Sacris
adagi is legimus: Sapientia callidi est nielligere viam suam, or imprudentia saliorum
199쪽
errans. Prov. Iq. quia non cogitat, quid sibi, suaeque indoli, propensi i, viribus congruat sed id amplectitur, quo rapit ambitio , levistas , avaritia , libido, caeteraeque cupiditates improbae. In hac ambage viarum, quem Ce tiorem ducem, quam te, antiqua fide cognitum sequamur e quis in hoc maeandro certaus expediat fluctuantes ρ Itaque tu mihi, filioque meo pro cynosura eris, ad quam flectamus ratem ι tu eris Phaebi Sacerdos, qui nobis or cula pandat. Haec sincere; nihil do auribus, nihil palpo. Confido , non Ininore te canindore , ex animi sententia mihi responsuruin, quam ego te consulo, di iudicium tuum. Nec habes, quod invidiam timeas, Hac inter nos salienum conscium non faciemus. Vale ubrorum optime, di brevi hac me solicitudine
RESPONSIO iad epistolam supersorem.
Accepi epistolam tuam, Idibus Augusti
datam, in qua, nescio cujus Apollinse
200쪽
oraeuium 4 me requiris, tanquam ego sim Deorum Interpres, di arcanorum inter n. tius; nempe Argus Tiresia consulit, 3c eui summa sapientia est domi , eam aliunde a eersit. Scribis,te in ardua deliberationε verissari, Et ambiguum haerere,quod praecipue studiorum genus filio tuo Adeodato , Philosophiae cursum feliciter emenso,amplectendum suadeas ue an videatur facultati Iuridicae, an Meditae, an Theologicae applicandust Trium harum disciplinarum optionem tanto tibi difficiliorem aecidere , quanto iuvenis est omnium capacior , dc ex aequo ad singulas propensior : posuisse te in utramque partem calculos, eosque in urna miscuisse nigros, eandidos i pari ferε numero exijssei ad meum igitur arbitrium hanc controversiam devolis vi, meum iudicium pro decisione sententiae exquiri. Quid huic petitioni reponam si vetus illud, Non liquet e vereor,ut parum amicitiae nostrae satisfaciam r si, quod sentio, pronuntiem, rursus metuo, ne in causa
tam lubrica nihil satis firmum afferre queam. Malo tamen plus humanitati tuae, quam meae tenuitati concedere, dc pro eo, quod exiguum est , iudicio sensum expromere , titra cujusque praeiudicium, di aliter sentiendi li-M berta