장음표시 사용
271쪽
Sciliceι exstectes, ut tradat mater honestos AIque alios moreέ, quam quos haber. . Finierat haec di plura Sympertin nam sic vocabatur qui in illa conventu primas dicendi babebat, cum Faustinus, recte, inquit', disseruisti, Symperte, quod malitiae bonitarissique
causam e lacte materno derivasti quod vero etiam educationis memineris, merito probatur a viris sapientibus, qui primae institutioni sequentis habitum aetatis assignant; quae cum a teneris unguiculis penes matres sit,
quid ab illis rasae tabulae no imprimetur ρ quid
non poterunt exempla, ex quotidiana consuetudine in oculos di aures infesta e Ab exterioribus coniiciamus interiora; nam si prima aetas motus, gestus, incessum, loquelam matrum in tenero corpusculo referati quid non mentibus ipsis inscribetur e Primum fasci. num in pusionem emittunt matres ex oculis
nimium blandis di indulgentibus; benignior aspectus non semper est indicium benefici sideris, sed nocituri ; crescit binc paulatim licentia , roboratur petulantia, di adversus do mesticos insolentia. Ossicium se credit secisse mater , si puerulum ab ipsis cunabulis ad civiles quasdam elegantias instituit, virtutis autem culturam supra annos esse putat. Teste Qui
272쪽
Quintiliano , mollis educatio vires animi, corporisque frangit; emasculantur mollitie viriles spiritus, saepeque, quos genitrix non enervat, nutriculi depravant. Hi primae artatis haustus tanto avidius imbibuntur, quanto tenerior est affectus feminarum, hujus mellis pincerna 3 matrum enim in prolem amor longe est vehementior , quam patrum o reis cordatio laborum, quos illae in pariendo dinutriendo exaritiarunt, omnia edulcat, cum
sciant,a se diligi,quos sciunt esse suos; hoc quia non pari certitudine constat patri, hinc mutuus filiorum in genitricem amor, affectuum quoque di indolis major similitudo existit.Ipsa severitas, quae decet patrem, aliquid de teneritudine amoris reciproci decerpit. Intellexit hoc Seneca: Nonne vides, inquit, quanto aliter matres indulgeant e patres excitari jubent liboros ad sudia obeunda mature ; feriatis quoque diebus non patiuntur esse otiosos, ct sudorem istis, interdum etiam lacriamas excutiunt. in matres fovere in sinu. continere in umbra volunt, nunquam fere, nunquam tristari, nunquam laborare. Lib. quare bonis mala accidant. Et haec est per nicies ac corruptela , quae generosos animos infrinsit, nee sinit praeclarum aliquid moliri.
273쪽
Ethica Episotiris. assEt quis ferat , pueros in gynaeconitide edu-Catos , tamdiu muliercularum consuetudine uti , ut in contubernium virorum sero emisissi, regre a mollibus ad duriora assitefieri queant Achilles, ne ad bellum Trojanum proficisci Cogeretur, habitu puellari a matre tectus, in gynaeceo filiarum Lycomedis Regis aliquamdiu enutritus est. Ulysses,ut dolum detegeret, specie mercatoris merces quasdam mundi muliebris puellis regiis exposuit ι istae statim curiosos oculos in illa crepundia iniicere, ar milias , specula, monilia manibus versare 3 Achilles contra personatus, clypeos venales attrectare, cassides aptare capiti, vibrare enses, di lateri accommodare. Quo indicio m rem se ostendit, di ad bella idoneum, id quod postea egregiis facinoribus praestitit: agno.iceres hinc Heroum sanguinem. Secus faciunt multi, quos frustra speres , nomen & genus avitum propagaturos s in ipsa pueritia virtus elisa est, denique cum dedecore experitur familia, ε generosis aquilis imbelles fuisse generatas columbas. Propone eis pectines & calamistros ad cincinnos crispandos 3 exhibe speculares orbes , ad vestes di ora contem-'planda I annulos & chirothecas fimbriatas ob.
licet involabunt, libros conspuent, gladios
274쪽
horrebunt, ad ludos equestres totis artubus contremiscent. Finierat haec Faustinus. cum castorius coepit loqui, di degenerem filiorum indolem patrum incuriae ac neglectui imputare : ita enim ser4 contingit , ut viri doctrina, consilio , virtute praestantes negotiis publicis occupentur. Magnam ab eis vitae di curarum partem e3igunt Principes , Curiae , Aulae, lites forenses, legationes. provinciarum ti Reipublicae administrati
nes, quibus abrepti vix remporis aliquid ad privatam filiorum curam reliquum habent inegotiorum varietate di mole obruti, fastidi secum referunt domum. Jam si etiam suis sub tectis non inveniunt quietem, di accedant uxorum querelae , liberorum improbitates, famulantium negligentiae di pervicaciae, quid
haec aliud sunt, quam irritamenta impatientiae, irae, exacerbationis animorum e Quam
enim molestum est , post publica iudicum subsellia , privatum domi tribunal erigere ,
causas audire domesticas, reprehendere reos,
monere, minari, obiursare . plectere hoc equidem est,in perpetuo quasi molendino ciriscumagi, di vitae nulla iucundiore parte frui. Quid ergo Z removenda e conspectu taediois
275쪽
tum causa, & molestum onus in aliquem paedagogum inclinandum; et pignora committenda , ei vices Iudicis & Patris imponendae , ut suppleat munus educationis, di effraenem pueritiam in gyrum rationis ducat. Quid inde ρ jam vivunt extra metum parentis filij ;jam petulantes haedi sub cura pastoris sunt ι sed qualis ρ mercenarii : pecunias accipit, mores non corrigit 9 piget ipsum paulatim laboris, di, quia herus saepius stabulum inviis si, ut videat, quam nitidi, quam bene curati equi; Museum, in quo delitescit cum discipulis paedonomus, tanti non facit, ut inspiciat: quid mirum , ex hac cultura non tam flores, quam urticas enasci ρ Si oculus Domini saginat equum ti bovem , quid fiet filiis, patris inspectione destituti si Haec di plura
Castorius in neglectum paternae curae conge
rebat; quae mihi, compendium disputationis pollicenti , conditio epistolae di desiderii tui longius extendere non licet. Puto, me petitioni tuae sic respondisse, ut pro tua sapientia facile coniicias, quae trium horarum spatio in hoc Exercitio Academieo circumscripta fuerunt. Si praesens fuisses, credo, tubore in . duxisses, cum audisses, ei iam hodie viros in- sisne
276쪽
signes existere , qui heroicum sanguinem . a Maioribus quasi hereditate quadam in se derivatum, strenue propagarunt ἴ quam lauisdem familiae tuae sine invidia tribuendam eia se, quidam Disputatorum non obscure indicabat , me ultro favente , & encomtum amplectente. Vale , di filios tuos, egregios adolescentes, perge ad amplas spes, di tuo genere dignas educare.
Usi praecepta Ethica plus habent moa
menti di ponderis, quae claris ab auctoribus sunt posteritati commendata . qualia continentur in Proverbiis Salomonis, di sententiis Siracidis; tamen ut magna saepe sapientia tenui involvitur palliolo, di ex ligneo quoque tripode panduntur oracuIa, sic Dicta quaedam meliora ex vulgi usu citis cum ferri , di sapientum quoque comnientarijs inseri videmus. Inter caetera adagia,
277쪽
, Ethica Epistolaris. a s sex communi sensu profecta, illud est, quod
paulo post exponam, si prius gratulationem praemisero , qua conjugium rechns initum, tibi feliciter & fortunate evenire iussero, Mauspicatum Hymenaeum caeptis favere secundis. Sponsam duxisti probam, pudicam, liberalis formae, virtutis rarae ι qua quid in thalamos optatius inducere potuisses e Instruxisti domum necessaria supellectile, otacium in Repub. nactus es honorificum di fructuosum Sed quia non minoris est artis, possidenda parare, quam possessa tueri, quaeris ex me , ut quando in recta administratione oeconomiae plurimum est situm , ad opes tum pariendas, tum partas conservandas, quid tibi pro brevi in hunc usum regula suggeram, ut industrie di cum incremento familiae rationes tuas ineas,& numeros ominnes boni patrisfamilias impleas. Si vellem te per praecepta Ethicae Philosophiae circumducere, non deessent libri integri, ex quibus tanquam sontibus haurires hoc genus Institutiones , di disceres , quibus artibus liceat honesth ad opes pervenire 3 sed quia non vacat tibi,novis matumonii curis impedito, per longa praecepta ire , tribus verbis expediam,quod vulgi quidem sensu, sed non vulgari
278쪽
gari veritate, indicatur : scilicet patrifari,1-lias rem augere cupieoti tria observanda esset Focula, Loculos, Oculos. Per Pocula, -brietas, per Loculos parsimonia , per diligentia intelligitur. His tribus tu si recte sciveris uti, promitto, Prosperitatem ipsam tuis tectis successuram, di dominum is mus beaturam. In poculis attendendum , ne quid immoderate fiat, di cum Lyaeo exhauriantur opes , non augeantur ; largior vini usus, non mensas tantum, sed totas cloemos, fundos, di praedia evertit. Diogenes philosophus conspicatus aedes hominis ebriosi venu propositas, minime dubitabam, inqtiit, quin hic homo, qui adeo se liberaliter ingurgitabat , tandem post crapulam etiam domum evomeret. Salomon monet, Prov. et r.
Qui diligit epulas , in egestate erit et qui
amat vinum se pinguia , non ditab tur. Exempla docent, eos qui symposijs delectan. tur, ad extremum premi inopia 6ζ egestate. Et hie est ille coluber , de quo idem Salomon Prov. a Ne intuearu vinum quando flavescit ingreditur blande, sed in nomissimo mordebit, ut coluber. Sera nimiis rum est poenitentia, quam relinquit evacuata crumena, morsus suos infigit, di pecunia per
279쪽
Dhlea Epistolaris. as per scyphos transfusa frustra quaeritur in
capillis. Post laetitiam brevem apparent combibonum ora, velut horrida spectra, di
excruciantia corpus ti animum tormenta,
qualia sunt, Inanitas marsupii, Perturbatio in cerebro , Iurgium cum uxore , Jactura temporis , Rei bene gerendae neglecta occasio, Fastidium laboris , Hebetudo mentis in negotiis peragendis, Aculei conscientiae, Exactor debiti et de quo Poeta Satyricus Juven. sit. 6. Multos porro vides, quos laepe elususad ipsum creditor introitum solet exsecrare macelli. Neque solum lanius terribilem visu formam obijcit ι pistor quoque solutionem urget, di imprimis oenopola truci vultu symbolam reposcit. Quid inter haec debitor e Oppignorando di vendendo paulatim domum ipsam evacuat, di licet eam everrat scopis, vix tamen teruntium invenit. Huc patrem familias deducunt pocula crebrius exhausta, iuxta antiquum versiculum: Gutta ea ν lapide non mi ,sed saepe caden Visa eavant Loculos,non vase sepe bibendo. Gnavus ti sobrius rei suae curator sentit econtrario, lucrum occulto foenore sibi crescerem tacitis incrementis auctiores reddi se R tunἀε.
280쪽
tunas. Et haec de Poculis. In Loeulis non minus ostendit prudentiam suam Oeconomus, di divitias,non tam multa accipendo, quam recte expendendo colligit 3 designant enim loculi frugalem parsimoniam , non sordidam tenacitatem, di strangulatae in a ca pecuniae funus , quale Comicus exagitat in Euclione, qui praecisos colligebat ungues, di noctu obstringebat gulam , ne anima exiret ι nam di huic timebat, ne pluscu- . Ium exhalaret per somnum. Apage te cum hac turpi parcitate, quae, ini mica genio hu- mano , defraudat etiam pecora dimenso.
Audi Lyricum: Husim argenti color est
Tractandi manibus sunt nummi, diconi,ctu nitor argento addendus 3 secus aeruginabit, aut suffodietur a furibus. Parsimonia virtus est,non stupida di ignava , novit uti nummis , sed in utilitatem , in vitae Commoda , in honesti di decori rationem 3 non minus abhorret sordes, quam vitat luxum 3 non negligit necessaria, ad superflua se non extendit 3 lautitias non affectat, desideria reis stringiti indigentia est ei pro mensura, sed liberali, di quae avaram cupiditatem exclu