장음표시 사용
141쪽
33 esse habendam, atque si cessio quaedam
generalis intercesserit , qua cuicunque , qui illud instrumentum possederit, solis vi mandatur . Unde manifestum est, ei recte solvi. nec minus manifestum, eum
recte agere, quum alii , qui pecuniam credidit, nulla superesse possit actio, sed s promissio facta sit creditori vel iusso ponsessori, titulus probandus est, ut sciatur .an, qui possidet,recte possideat. Sed quum
olim ejusmodi causa apud Curiam agmretur , & chirographum esset conscriptum simpliciter aanden bouder 's bHiest, aliter creditur fuisse ejus sententia si), placuit enim in ea causa recte Amsteris dam menses Iudices suisse interloquutos, sequestraretur petita pecunia. quum chirographum suum agnovisset debitor . Sed fertur sermonibus suisse aptarum, aliud obtinere oportere , si de judicio principali ageretur , nam pro sententia fiduciaria cavendum , & hine proclivi rem
esse ad condemnandum judicem, & ita quoque alii sa) sapiunt. Sed ego interutrumque judicium non distinxerim, quum non recte agat , qui jus agendi non habet , & cautio nequeat supplere,
quod ei juri deest . Resertur qui)em &alia sententia . mense April. Ios 2. a Senatu Supremo lata , qua , in fimili causa, non admisit actorem , nisi titu. tum probasset , sed , qui eam sententiam resert et , ut sorex, suo petit indicio addit enim , instrumento, de quo tunc judicatum est , Lueias Titius os dea ET TIGEN b δεν , ex qua scriptura manifestum est, neminem ne ad nam-
ptisationem quidem agere posse , nisi qui debitum legitime probae : quisque enim jus , unde agit , ex qualitate , quam sustinet, tenetur probare , cur i) Neostad deris Cur. HolI. ro.
hare possessionem Iegitimam , een boua δεν simpliciter , praeter possessionem, nihil qui equam, possessio enim ex me iste instrumenti arguit, in possessorem percessionem delegationemque transiisse jus obligarionis , atque ita eum , qui instrumentum exhibet, pro principali creditore esse habendum , quia verum est, ei promissum esse , quod si sit , non
minus verum est , eum recte accipere ,
perinde atque si ipse fuisset stipulatus .
Sic puto ex ratione disputandum ense. Nune videndum, an his conveniant leges nostrates , & mores quoque aliarum Gentium. Ait Φ 38. eonsuet. 'amII. anui Is 7 r. Si obligationis instrumentum producentis nomine seriptum sit , etiamsi cessionem factam esse non probetur, jus ea de re diei, sonder procuratis of transpori . Similis est Ist. consuet. Dortam. Idem plane iuris est in chirographis trapeziticis , nam & ea ejusdem sententiae sunt , atque instruis menta , de quibus hic agitur . Ei a tem , qui ea profert, pignora restituunis tur, sive domino , sive non domino,
nisi constet de dolo malo 9 6. legum
trapetit. feta. 23. Apr. Io I ut& Rotterdam m. I 8. Apr. I 63s. Quinin ipsis literis Cambii, quarum in mir-Catura tantus est usus , recte ei sed vitur , cujus nomine inseritiae sunt literae, licet de legitima cessione non coninstiterit, imo etiam ei, qui literas exh3 het , etiam suo nomini ion inscriptas,
potest enim ipse ille, qui possidet, eas
nomini suo inseribere. Zelandiae quoque ordines 3 r. Maj. r67p. decreverunt &edixerunt 4 ,. possessorem instrumenti, ondera brisse nomine concepti , id
142쪽
QUIEs T. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. XI. agr
iuste aecepisse censeri . Admonentur id. circo in eo Edicto ejusmodi instrumenis torum qualia sunt cautiones contraordines , Obligarim ten Iase van da Previneis van Zeeland ) possessores, prudentes esse velint in istis instrumentis servandis , aut cui alteri permittendis , ne quid damni patiantur . Sententia Ediis cti est, qui tenet ejusmodi instrumen.
tum , recte tanquam rerum creditorem
agere , sed vellem , aliquanto accuratius esset conscriptum . In Gallia & Britanis nia etiam frequentantur chirographa, s Io nomine producentis conscripta , &absque ulla probatione tituli recte solis
vitur et , qui ejusmodi chirographum
Thoonder 's ιν es recte agi . nisi ratio sit , cur judici aliter videatur , ut si forte chirographum furto sit subreptum
vero domino , & sic quoque πικγ πιτικως per Varios casus cautum est ρ Lad p. consuet. nimerp. t. s 3. Scio , vero creditori solvendum esse,& debitorem non liberari , si nullo
mandato intercedente alii pecuniam n
meraverit t. 34. h 4. F. de solui. sed manifestum est , non ei , a quo pecunia prosecta est , at vero ei, cui facta est promissio , obligationem & actionem esse quaesitam . Ei, cujus nomine conceptum est instrumentum, Obligatus
est debitor , quod prohat exemplum snt. s 3. ε a. F. de dona . Sed ajes , 'no.
men Detentoris in instrumento non est expressum . Fateor , at expressum intelisi igitur, quod aequipollens clausuIa exisplicat t. a. F. de liber. possum. & I. 9O. F. de ιegat. 3. Qui instrumentum detinet, eo ipso creditor est , quia deridet, nisi ejus mala fides arguatur, &ideo crediterr est, quia ei solutio promissa est. Noli objicere, jure Romano alii per alium oblightionem non quaeri,& ex nuda scriptura non magis, quam ex quolibet nudo pacto , actionem nais sci, constat enim moribus , qui nune sunt, nulla verborum solemnia delide. rari, & promissionem recte fieri absenisti , ignoto . quin & incerto , qui ex postfacto certus erit. Sed his, quae hactenus disputavi, non
usquequaque convenire videtur , quod apud Labeonem relatum narrat Vlpia.
Labeonem, inquit , relatum es, si sit. ginario quis dixerit , UT , Qui NoΜΙ-
DARET, quidem ex transeuntibus , cum atidisset , petiit ejus nomine O aeis e is, funi actionem adversus eum , qui suppetet , fliginario competere , non misbi: non enim mihi negotium , Ied sebi
siliginarius ρεβι . Florentiae est βὲρ
tet , pro quo Haloander sic peteι ' alii . subpetere explicant clanculum petere , vel sufecta sua persona pro alio petere, quae sane hujus loci sententia est , quamvis subpetendi vocem ea significatione alibi occurrere non memini, sed quia, etiam apud veteres ICros, agnoico λεωγοMHνα , pro subperet malim subpes Isi
hoc est subpetiis , quae & volgata I ctio est. Quod ad rem ipsam , mirab ris sortasse , quod stiginarius furti agar,
quum ejus interesse non videatur , qui
siliginem dedit , cui Titius jusserat, quicunque enim petiisset, jussisse intelligitur , qui mandavit dari , quisquis ejus nomine petiisset: Sibi hoc mandato
prospexit Titius, ne quemcunquo misi sisset , teneretur probare , suum procura. torem esse, quem in finem securum es.se jussit siliginarium , si cuicumque, nomine Titii petituro , filiginem dedisset . Non potest igitur non & in ejusdem damnum esse , quodcunque detrimentum esse capitur, & tamen rei
tum est , fliginarium non Titii , sed R a suum Diuili od by Corale
143쪽
suum negotium gessisse , atque ita non Titio , sed sibi competere surti acti nem . Sed sola ibi quaestio est , quis surti agat λ & quamvis ex regula I. IO. β. de suis. is actionem surti habeat, cujus interest non subripi , 8c Titii in hae specie interesse videatur , fliginem,
ruam dari mandaverat, non esse datam, iliginarius tamen agit, quia ei furtum factum est , in ejus enim adhuc domi. nio & possessione erat res, de qua age batur . Non ait, in siliginarium acti nem dandam esse , . quod is nomine Titii siliginem petenti deditae , bona fide enim mandatum sequutus est, neque negat siliginario actionem esse contra
Titium ad pretium siliginis , nari se omnino est , si a fure suum consequi non possit . Quare nihil qui equam est in a. i. 32. 6 Il. quod sententiae, quam
hie defendo, adversetur . Si nunc excurrerem in auctoritates Doctorum ajentium & negantium, si in rationes , quas in rem suam Verrunt,
Iibrum seri herem, & simul bonas horas perderem. Qui a junt, ex instrumento, nomine Titii & euiuscumque posses ris concepto , posse rem agere posse, absque ulla probatione tituli , ut ait Peekius de iure mendi cap. 3. m. 7. Rebutas , Gallus , Boerius , aliique , quos ipse laudat , vellem id rationibus satis idoneis probassent, se enim opera, hic praestita, potuissem superesse. Similes Heroes , qui titulum desiderant, paribus armis dissident Hos alii recensuerunt sin,
nec iciter eos minimus est Praeses Eveis Tardus eoUI. 2I9. Sunt . qui mediam viam eligunt, rati, ei, qui instrumentum exhibet, nomine possidentis conceptum , solvi quidem posse , tanquam
ad ecto , exigere tamen eum n aque posse , a qua sententia nee alienus est
18. sed ejus distinctionis neque ratio. nem , neque auctoritatem potui animadis vertere . Qui elausulam et , qui uir grapbum feret, inter mercatores pro ces sone habent , inter alios non habent ιjam refutavit Everardus d. conss. 2Ist. nec quicquam 'ei reposui e Sande , qui
eo etiam inclinat d. cap. 2 . num. I .
His ita disputatis res eo cedit , ut dicamus , possetarem instrumenti, n mine possidentis conscripti, si ejus fraudem demonstrare non possis, non recte excludi, utque optimo iure agit contra debitorem , se & optimo jure ei tui . Si se mecum sentias, non diu ficulter dijudicabis quaestiones, quas pro
potuit Curtius 'Eικας. lib. I. cap. II. 3. & lib. 3. cap. g. 28. oe 42. & quasabet Loenius decis Cur. HAI. ca1M I.& casu ρ8. quaeque ad utrumque casum disputat Loenius , nam ut ipse omnes illas species & rationes excutiam , &in iis judex sedeam , nolim a me deinsiderari . Sollicite autem cavendum est , ne , quae de cautionibus , nomine producentis conceptis , supra sunt dicta & disputata , transferamus ad alias cauti nes vel instrumenta , quae certum cςeaeditorem ha ni . Quam in rem notan da est haec causa , a Senatu Supremo iudicata . Titius , Mercator Dordrac nus , qui a longo tempore Iignum vendiderat Praesecto aggerum & Assessoru
tant , in Bevelandia Australi ad conservandos ibi aggeres , ex compromisso apud Senatum cum his inter alia litigat de summa 2463. florenorum, quos ex causa emtionis debebant Titio ven-
144쪽
QUAEST. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. XI. I 33
ditori . Sciendum autem est , illos aggerum Curatores , perinde ut reliqua Collegia . non solvere , quod debent , nisi per Quaestores suos , nec hos solveis re , nisi sibi exhibentur mandata scripta Ordonnantien ) eorum , quorum pecuniam administrant. Rei in hac cauissa solutionem allegabant, producta a P cha , quam ejusmodi mandato subscripserat Navarchus quidam sis mν thb0- per van Ges op Dordreebi ) quo & alias visus erat Titius ad exigendam pecuniam, quae sibi in Zelandia debebatur,& qui Nauarchus ob aes alienum postea aufugerat. Titius ajebat, se id mandatum , quo Quaestor jussus erat sibi solve e illos 2 63. florenos , nunquam Uidisse , & apocham , mandato subscri. piam , non suam esse , sed illius Nauarchi , Curatores aggerum , duaestorem fidem Nauarchi fuisse sequutos, ei
numerantes pecuniam sine mandato vel
cessione sua , vero creditori solvendum esse , & mandato contineri, solutionem Titio esse iaciendam , non liberari igitus Quaestorem , nisi solverit Titio, ei. ve qui a Titio mandatum habuerit vel cessionem . Praecipue autem laborabant Curatores aggerum, ut probarent , ipsi Titio , cui debebatur , traditum fuisse id mandatum , & si esset, inde efficiebant , Nauarchum id habere non. ρο-
tuisse nisi ab ipso Titio . Si habuisset
e manu Titii, inde utique colligendum esse tacitum mandatum exigendae pecuniae , & erant Senarores , qui sic reis
spondebant . Alii vero , si vel Titius mandatum de Ordonnantie ) tradidis.
set Nauarcho, perperam tamen ei soluistum esse sine mandato vel cessione iplius
Titii , & se omnino est , si ex jure
sapiamus . Excipiebant tamen rei , ea se conluetudine uti, ut etiam sine aemcha solverent, recepto, quod dederant, solutionis mandato , mei inter hing al-leen van de Ordonnantie. Sed de ea comsuetudine nihil quicquam probabant, quod tamen , si verum esset . in facili fuisset probare. Nescio etiam , si vel
ejus rei aliquot exempla exstarent, judicio contradictorio non probata, an ea sufficerent ad abrogationem juris scripti. In primis autem urgebant rei, dat
de Ordonnant en van de Generaliseis beta ait..ierden a an den boudeν sondereenige procuratis of eesse ., Quod is v rum esset nescio an ad hanc causam poririgi possit , sed an sit , proximo locodil putabo . Provocabant quoque Curatores aggerum ad d. mererum & Edictum ordinum Zelandiae 3 I. Mai. I 57st, ex quo possessor actionum contra ordiis nes habetur 'pro domino , sed id , uesupra monui, non aliter obtinet, quam
in actionibus sobligatien ), quae etiam possessoris nomine conscriptae sunt tenbeboeis van den Tboonder ὶ , quod non recte transferas ad instrumenta quae uno certo homini solutionem faciendam
esse jubent . Igitur secundum Titium iudicatum est 22. Iun. I72o. 6)Quum Rex Poloniae, qua Elector Saxoniae anno I7 6. magnam pecuniae
summam in Belgio scederato scenebrem sumsisset, promittit se eam, quae numerata esset Titio Amsterdam mens , cum usuris restituturum suo die. Consiliarii ordinum Generalium Quaestori Generali foederati Belgii 5. Aug. I FI 6. man. dant, ut hanc pecuniam, quam a privatis erat mutuatus, solveret Regi ejusve mandatario. Ille mandatarius erat
Titius, nominatim a Rege solutioni adisjectus . Sed Quaestor partem ejus pecuinniae Divit Titio, partem Legato Resis apud Ordines. Legato defuncto in escis, here. ε Obse . Tumuli. t. 7.
145쪽
hereditate nihil quicquam reperiebatur in ejus bonis. Unde Rex defendit , ut di descndunt Ordines Generales , qui pro pecunia fde jusserant , illam partem , quam Legato solverat Quaestor, male
solutam esse. Causa ex compromisso apud Senatum Supremum agitata est, non est animus eam integram reserre, nam quam
plurimis defensionibus utebatur Quaestor, quae ad rem, quam hic tracto , nihil petatnebant, id pertinebat, quod magna
fiducia contenderet Quaestor , receptae consuetudinis esse, dat εν alia de oris donnantien , b den Raad van StatengesIagen, mag betalen aan de boudera opderetiaver cultancien , jubere quidem 6 17. Forma suae, δει b geen Ordon nauis te mag betalin , alf aan die gene . tenis ens hebo e degetae gestagen is , Udes ely s procuratie bibbend , di id quoque insertum esse antiquis aliorum duae.
storum Formis, sed usum jam olim tu egisse illum ε i 7. & per multitudinem
rerum agendarum negotia aliter explic
ri non posse. Proserebat quoque plurima exempla ejusmodi solutionum , offerebat plura adhuc alia. Probabat etiam Quaestor, Rationales quidem Ordinum Generalium anno I7ao. sibi mandasse, observaret illum 6 i7. sed anno I72I. ob rationes , quas dixi. ab eo mandato iterum recessisse. Unde inter Advocatos, qui hanc causam perorabant, ingens tumulistus, lex scilicet ipsa esset sequenda, an consuetudo, ei contraria , dc nunquid consuetudo satis esset probata , S an pro consuetudine sit habenda, quae nunquam judicio contradictorio esset firmata.
Inter Senatores non minus variatum est, quam inter Advocatos. Duo consuetudinem probaram rati, & eam sequuti, uastorem volebant absolvere , duo alii, quibus deinde primi accedebant, inte loeutione volebant iubere pluribus exemplis consuetudo probaretur , ut nempe magis probatam & ipsi sequerentur. Quininque alii s novem enim Senatores inteis rerant judicio) omnes has de consuetu dine altercationes inutiles esse existim hant, causam enim hane verti in facto, ubi debitor expresse erat stipulatus, cui solutio esset facienda, non aliam sumis mam se restituturum pollicitus, quam
quae Titio soluta esset. Ipsi privati possunt hominem idoneum solutioni adjicere, quidni igitur Reges, qui nunquam
exigunt pecunias. Ex cautione , a Rege transmissa , animadvertere poterat Quaestor, eccui solutio esset iacienda , sed per culpam non animadvertit. Imis probata igitur non minus est haec, quam aliae Quaestoris desensiones 8. Nov. I 26.
An cessio bonorum prost adversus mul ei a n pecuniariam , ex delicio, debitam.
UT omnes leges Romanae serius in
Hollandia receptae sunt , se dc lex Iulia de cedendis bonis . nam ex antiquioribus privilegiis , quae Hollandiae Graviones variis Urbibus, dederunt, debitores, qui solvendo non erant, adindicebantur creditoribus, donec solverent aut de debito transigerent, ea tamen lege , ne creditoribus liceret in corpus
debitorum saevire: sed ea privilegia nunc
Non commemoro, quaero potius, an Om
nibus liceat honis cedere & vulgo se tur . iis duntaxat hoc heneficium comia petere , qui fortunae, non sua culpa facultatibus lapsi sunt. Sane jure Romano , qui alioquio non damnantur Mitra
quam 7 OUem. tumuli. t. IS. N. 229Σ.
146쪽
QUAEST. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. XII. quam facere possint, eo beneficio indi. gni sunt, si dolo fecerint, quominus facere possint l. 63. ε 7. F. pro δες. t. 22. g I. i. si. J. de re judici Sed quid si culpa fecerint λ id benefletio non obstare signifieat d. ι. 63. 3 7. sed quod
ad mores inter dolum & eulpam non
video distingui, is fortuine , sonder θοβbuld, ait 938. Edict. Caroli U. I9. Maj. Is M. & sic quoque est in legib.
Hi α ιιb. g. rit. 3o. 6 r. & se vulgo traditur. Sed tamen fatendum est , in Hollandia nune benigniores esse Iudices
an probandis cessionibus, quam oporter, id scilicet credunt fovendae mercaturae favore, & non alia causa patiuntur creditores emungi. Sunt tamen quaedam species , contra
quas cessio nihil quiequam prodest. Has recenset d. h 38. & addunt diplomata
cessionem . non etiam prodesse adversus debita, quae Fisco debentur, de sebuia a nograns van de m erigbeia vigesI ten. De his omnibus non agam , &fateor quoque L 38. esse adeo obscurum, ut interpretem, me sapientiorem , desideret,post species enim,ibi commemoratas in quibus cessio negatur , sequitur exceptio, NisI TAMEN debitores fortuna , non sua culpa , facultatibus lapsi sent, quae exceptio, eum in omni cessione obtineat, tam regulam subvertit. Alia species est. de qua in utramque partem disparatum & iudicatum est, an cessio bono. rum prosit adversus mulctam pecuniariam ex delicto debitam , & de qua diligentius quaerendum est, quam adhuc quaesitum vidi . Si non prost, nihil aliud inde essicimus, quam debitores
ejusmodi mulctae a carcere non liberari, non etiam, poena corporali esse plectendos, cessio a carcere liberat L I. C. qui
bon. ced. pus nec ali ad qaicquam praeostat. Ubi autem leges definiunt, Pin. nam pecuniariam , ob inopiam debit rum , in corporalem mutari, cessionem cessare manifestum est , & ejusmodi exemis
pia ipsum jus Romanum suggerit t. I. uit. J. de parn. praesertim In personis
ult. F. de in jus me. Sed cave, ne id orrigas ad quoslibet honestiores, de his
suffcit dicere, a carcere non liberari, Princeps vel Magistratus, causa cognita.
poenam remittat. Si ex sola ratione rem aestimes, ee.
quis beneficium , quod flebile & misera. bile audit , iis dabit , qui ex delicto ad
mulctam pecuniariam damnati sunt nullum sere delictum est sine dolo, &qui in dolo sunt, etiam ultra quam sacere possunt, damnari solent d. I. 63.
de re iudie. ad minimum igitur sint carceris inquilini, qui non habent. un. de solvant. Quare miror . simpliciter Graecis placuisse, ut placuit Basilici lib. . t. 33. cap. 22. ε 4. utque etiam ex iis resert Cujaeius in parat. ad tit. C. qui Mn. ceae pus plane in M. ad pae. nam peeuniariam damnatos etiam uti posse cessionis beneficio , & se Curia Hollandiae judicavit I. Mart. I 737. in causa, quam mox dicam. Aliter olim sapuit eadem Curia 3. Dec. 1637. lin& aliter quoque dicendum est. Exteras
auctoritates, quae sane in utramque par. tem exstant, praetermitto. & ne Hololandis quidem testimonium denuncio , ut ut hi sere Grotium sa) sequuntur, nem. pe cessioni locum non esse ino ebutaen ut misdaat, in mulctis ex delicto, &ideo hos omnes praetermitto, cum in
ipso jure Ηollandico ad manum sint,
147쪽
quae cessionem in hac specie satis resu. tent. Est sane antiqua Curiae Hollandiae constitutio I. Mart. Is 43. 3ὶ qua placuit, si quis damnatus in mulctam ex delictos mechielessen in eam solvere non possit , virgis caederetur. Et ipse Carolus V. in 627. Ed. I9. Maj. Isq4. statuit, ne eui, nisi ex suo c sensi, & ob bene
merita remitteretur mulcta, ob caedem
indicta. Secundum haec g 224. form.
r. Holl. cautum est , Curia mulctam , in quam quis ob caedem damnatus est , juberet solvere intra certuri, tempus; si non solveret, eorpore poenas darer, ted non ad mortem aut amissionem alicujus membri. Unde & Curia eum, qui reo missionem impetraret, pen. Mai. I 588. damnavit, mulctam intra XIV. dies sol. veret, sin autem, palam virgis caederetur, quam poenam deinde a I. Iun. I 588. inistercessione Orangiae in caelionem virga. rum intra carcerem mutavit ). Sed quid cesso addere ρ 68. Orae ccus 9. Iul. Is o. ubi Philippus II. generaliter conis Rituit, si quis me uniariam poenam exissolvere non posset, corporaliter punire. tur , secundum , ait, jus scriptum , respiciens, ni fallor ad I. I. h ult. J. de parn. qui β sorte causam dedit parcumiae,
Di non habet in aere, luas in corpore ,
vel in pelle, vel etite. Quod ipsum rein peritum est in f II. Edicti, quod Mauritii orangit & Curiae nomine editum est 2o. Febr. Is 8ρ. s) Generaliter quoque in legib. Fris. lib. 2. t. q. *4. statutum est, qui mulsiana pecuniariam
non solvit, mitteretur in exilium, vel in carcere laboraret, donec ex laborermii Ram. solvat. Ceterum , ut supra innuebam, atten. 3 Reprat. Ckr. Holl. p. 33. B. & Plae. II. append. p. 293 I. G sqq. Form. r. I. cop. a 6. p. 3 8. & aliis locis quos indicavit Boel ad Loeni uin d. ιά. 8i
denda est personarum qualitas, 3c non adeo dissiculter poenae pecuniariae vel in
totum vel pro parte remittuntur, adeo
ut & id Magistratui comperat i. o. q9. F. de osse. Praesd. & Magistratibus , ob
paupertatem, moderari mulctas per mi tunt leges Friscae lib. 2. t. 22. ε I. Et alibi, quod ad Hollandiam relatum est οὶ , remisso crimine, Curiam ex causa aliquando partem mulctae remittere . in & tota saepe remittitur, si qua sit personarum dignitas. ordines sane Generales mense Iulio I 69s. Nauarcho militari, qualiter qualiter inopiam probaninti, mulctam 3Iso. florenorum , inquam praeter infamem missionem a Senatu maritimo militari damnatus erat, quod in praelio navali adversus hostes ignave rem gessisse diceretur, me Advocato pete te, plane remisit.
Nunc audi, quid haud ita pridem avariis Iudicibus judicatum sit. Quum
Titius, ex causa adulterii , apud Leenα mannos V rnenses I 2. Iul. 17 34. i ter alia damnatus esset ad mulctamqOΟ. florenorum , solvendam Ballivio Voornensi , & non solveret , Ballivius
eum executione urget, & ex ejus bo-
his distractis nonnihil consequitur , sed
vix dimidium mulctae. Titius , ut rein liquam solutionem evitaret, adit Senatum Suyrcmum , & impetrat diplomaecessionis , probandum apud Scabinos Ge ervi ieienses . ubi h2bitabat, citat quoque ibi Ballivio. Hic cessioni conis tradicit , sed Iudices Geervi ieienses , probata cessione, secundum Titium judicant I 8. Iul. I 736. & ita quoque ex appellatione Curia I. Mart. I 737. Ballivius implorat diploma appellatio nis ubi id ipsum retulit.
148쪽
QUR I T. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. XII. r 3
nis a senatu Supremo , & ibi primo
quaesitum , an concedi oporteret Titius quidem appellarioni non contradicebat,
sed ex forma minuendarum litium s ing Io. a tententia Curiae non licet a pellare ad Senatum Supremum, si sententiae Curiae non excedat 4 o. florenos,
etiamsi ab inferiore Iudice ad Curiam appellarum , at vero habet ille ε ro. duas exceptiones , nisi scilicet sentenis ria continet sequelam infamiae . vel alias vegrandis si praejudicii, & Senatus putavit, postremae exceptioni hie omnino
locum esse , cum haec res . in causa mulctarum non tantum Ballivio Uoo
nensi, sed & aliis omnibus magno praeiudicio esse possit . Concessum igitur fuit mandatum appellationis 5. Iun. 3737. 8) ut semper concedi debet, etiamsi res sit duhia , concesso enim mandato adhuc superest exeeptio non recipiendae appellationis. Deinde , progressu litis , quaestum et ' quod maxime non volo, an cessio rosit adversus mulctam , Balliviis deitam λ Quaestio , ut vides , juris est, nam quae ex facto , in hac certe cauo se , adserebantur , indigna sunt , qaae memarem . Nolim repetere , quae jam supra attuli, sed si cessio non probetur, nisi, qui petit, sine culpa sua saeuiratibus lapsus si , utique prima fronte nemo non indignum eo beneficio pronunciabat qui maleficio poenam pecuniariam meruit . Aliter Grervilienses& Curiam hie iudicasse aeretum , sedeontra tot alias ipsiss Curiae Constitutiones & res judicatas, & tot alias ex jure Hollandico auctoritates , quas R. pra adferebam. Paribus igitur suffragiis ab hac postrema Curiae sententia receia sum est . & ut recederent , quosdam 'n4. T. IV.
seu 9. Marr. 2728. etiam Senatores apud nos movebat,
ut olim quoque Curiam movit sy) .
ipso diplomate cessionis eontineri, celsiorinem , quae implorabatur, non prosut ram contra dehita Fiscalia, tegen sebundem et an de bom Oversebeia , & Balliis uium Uoornensem probare , ut lane probabat, se mulctas , ex delicto debi. tas & solutas, Fisco resundere. Sed ea ratio nec alios Senatores , nec etiam me movebat , utpote qui illam clausulam intelligebam de debitis ex con tractu , nam non ait sebutam 93 mis.
at, at simpsiciter febuiden , quod in materia cessionis , ubi de debitis pecuniasiis agitur, perperam , si quid judi-
eo , transfertur ad debita ex deliciis . Sed sti ea in us i aliae rationes , quas plena jam exsequutus sum , me movebant , ut cum aliis Senatoribus putarem . adversus mulctam ex delicto cessionem objici nota posse. ,
Si ex analogia juris Hollandiae verum sit , ut verum esse supra ostendi, si non omnes , plurimas utique mulinctas, ex 'delicto debitas eorpore tui. si a re non luantur , nemo in his cessionem admiserit , cum haec non tanatum a poena corporali, sed & ab ipso carcere liberet . Non omnes quidem facinorosos , in pecuniam damnatos,
corpore velim plecti, si nihil habeant in loculis , simpliciter enim defendo ,
a earcere non esse liberandos , 3c rebinquam quaestionem Iudicis arbitrio reis rinquo . Non immerito hic disputari posset , an non Titius ψ qui erat homo abjectae conditionis , non solvens mulactam , in quam , ex causa adulterii,
damnatus erat , poena corporali. sorte
ad virgas , ad exilium , t et ad vitam aliquamdiu pane & aqua sustentanos dam
149쪽
dam potuisset puniri id pertinet adeognitionem Judicis , qui mulctam ita
rogavit . Simpliciter ajo , periculosae sane consequentiae esse, si pauperes poenam pecunIariam , adversus se ex deis licto deerelam , implorata mox cessione possent eludere.
Ipsa Curia . ante viginti. & quod excurrit , annos, in ipsa quoque aduuterii causa personarum distinctionem adhibuit , nam quum Leidenses apud ordines Hollandiae hoc agerent , ut
poenae , jure Hollandico contra adulte. rium statutae . exasperarentur , praesertim contra humiliores , Curia . ea de re sententiam rogata, non exasperandas respondit 2. Nov. 17 I9. esse enim satis graves, modo eas executiqai Harent Ballivit, & simul essent memores , id crimen poenis pecuniariis cum maxime
plecti , & has etiam a pauperioribus oportere exigi , & , si non: solvant,
secundum jus Romanum enas pecuinniarias in corporales esse mutandas. Quam Curiae consultationem ordines probarunt 13. Nov. 17 I9. rQ. His omnibus motus Senatus utram
que, quam dixi , sententiam rescidit ,& cessionem adversus .Ballivium. Titio negavit 1 l. Mart. I738. sit .
CAPUT XII1. . a id babendum sit de pacto paratae
SUnt instrumenta quaedam publica, quae plurimum privilegii habent,
sed eum alia descendant ex lege . alia ex pacto , de his omnibus agere Ionisgum esset. De his autem, quae ex pacto descendunt , non una quoque in- io Ptae. t.I. lib. I. tit. I. p. ora. & 9 Obsem. Tumul. r. a 3. num. 3O8O.
spectio est , quaedam pacta omnino suae licita, quaedam prohibita, quaedam duinhia. Licitum est pactum, quod actionum promtius explicandarum ergo creditorum prudentia invenit , inserunt quippe cautionibus voluntarias condem nationes , ex quibus, tanquam rebus j dicatis , damnantur debitores , etiam simulae eontraxerunt, ut sic creditores
non ex contractu , sed judicati agant apud Iudicem, qui ex consensu partium damnavit , quam in rem potissimum adhibent Supremi Iudicis condemnationem , ne quis ab appellatione metus sit. Iisdem pactionibus nihil est frequentius,& idem jus ad quaelibet instrumenta publica , Hon apud Magistratum d un4 taxat , sed & Notarium facta , porrectum est , sive altera pars , sive utra. que damnetur in id , quod actum gestum est . Cur de hoc pacto quaedam praemiserim, mox audies . nam de
aliis pactis, licitis vel illicitis , nihil
Sed quid dicemus de pactis parata
exequutionis Inter licita reserrem , si non in Hollandia .vulgo iactaretur, pactione paratam exequutionem acquiri non posse. Nunc liceat inter dubia reis ferre, donec lector , excussis omnibus, constituerit , an non licitis potius ac-eensenda sint λ Audi primum Hollandorum sententias . Est , qui ait si pacta paratae executionis per leges &Edicta Principum vel ordinum s -- de Heta erigbeid ) esse abrogata, sed has leges, diu quaesivi, sed nullam , quae id dicat, inveni, & donec sit, qui in
dicer, sola ejus hominis auctoritate me obrui mon patiar. Idem tamen addit, eam esse Pragmaticorum sententiam , si instrumenta fit insertum , debitum ,
150쪽
QUIEST. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. IIII.
de quo agisur , exactum iri , ut ea , quae ad Principis Domania pertinent , exiguntur, posse debitorem statim apud Curiam conveniri, hune enim saltem esse ejus clausulae effectum, ut prorogata sit
Curiae jurisdictio. Sein, quare 3 quia ex qS. Formae Curiae Hollandiae ad Curiam speliat de Domaniis cognitio: Quod quia
menti Contrahentium adversatur, neque ulla prorogatio nisi ex consensu est, satis absurdum esse apparet: fingis enim, de quo omitatum non est, nam quum in eiusmodi instrumentis exemplum D manii proponitur, id ad sacultatem exissequendi, non ad Iudicem refertur . Ex ea tamen sententia sorte originem traxit error quod ad dominos Heukelum menses, de quo ali hi relatum est sa). Alius ait, pactum paratae executionis Decreto esset prohibitum , innuens De-eretum Curiae Hollandiae, quod refertur Const. Holl. t. 3. Amseia. append. p.
35. sed quod ex facto, in quo interp situm est, forte non aliter. intelligendum, quam de stipulatione illicita, cui paetum paratae executionis adjectum erat, ut latius narrabo 'Cap te proiamst. Ru sus alius ait, Curiam Hollandiae in variis causis censet M. paratam executio.
nern neminem recte pacisci, sed quae illae causae fuerint, nee ipse explicat, nec
Sed quicquid ejus rei st,3t quicquid ab
aliis dilium vel a Curia dechetum sit , scire velim , e cur illicita esset pactio
paratae executionis Τ nemo autem de eo
recte judicaverit , nisi edoctus , quem adomodum exerceatur parata exsequutio.
Ea in primis utuntur ordines Holislandiae in tributorum exactionibus seo
Is 88. ad exemplum ejus, quod antea ea de re Leyeestranus Comes promulgarat.
ordo, ibi praescriptus, est, ut debitoriinhus denuncietur solutio , & nisi fiat intra XXIV. horas post primam denunis elationem sommetie) eos in carcerem duci, & tune bona exigi, ut latius ibi
perscriptum est , minoribus tamen s Iemnitatibus , quam in aliis executioni. hus observari tolent . Praeter Ordines
Hollandiae sunt di alii, quibus ipsi oris
dines, & antea Graviones ius paratae executionis specialiter largiti iunt, quo dam ex his alii recensuerunt sue), &longe plures possem addere, si hoe jam
agerem. Sufficit observare. omnes , qui
eo iure utuntur, non eandem executici
nis formam servare, sed ex privilegio, uod obtinuerunt, petendum, quis m us executionis ibi prascribatur, si nullus, ut plerumque nullus, utimur no ma ordinum ex d. Edicto ult. Maj.rs 88. Cur vero ea norma pacto introduci non posset An ratio, an lex impediumento est λ De Iege, ut modo dicebam, nihil quicquam mihi compertum est . Et quae ratio improbaverit pacta , quae
nec pietatem, nec existimationem, nec vereeundiam nostram laedunt , di, ut generaliter dixerim, contra honos mores non sunt 8 In decernendis condemnais ionilur, quas voluntarias appellamus , prima Iudi eum eura est, oculere, an, quae inter partes placuerunt, contra honos mores sint vel contra leges &seeunda cura, an , si contra lege , iis renunciare liceat, nee ne Si liceat,&nihil obstet , condemnationes decemiano